vidovi saobraĆaja

8/13/2019 VIDOVI SAOBRAAJA

1/98

Logistika (kolska 2010/2011.godina) Duan B. Regodi

Tema 4.TRANSPORTNI SISTEMI I UPRAVLJANJETRANSPORTOM


2/98


Cilj izuavanja teme

q Objasnite znaaj transporta za neko preduzee.q Razumete osnovne transporta.q Shvatite istorijski razvoj pojedinih oblika transport.q Objasnite vrste i identifikovanje potreba za klasinim

transportom.q Poznajete procedure izbora transporta.

q Shvatite osnovne karakteristike tehnologija transportnogprocesa.

q Objasnite procedure u integralnom transportu.q Razumete efekte integralnog transporta.q Objasnite unutranji transport.q Razumete transportna sredstva za unutranji transport.

q Shvatite procedure menadmenta transportom.


3/98

Logistika (kolska 2010/2011.godina) Duan B. RegodiLogistika (kolska 2010/2011.godina) Duan B. Regodi

1. Osnovni pojmovi2. Vrste klasinog transporta

3 Integralni transport

4. Efekti integralnog transporta

5. Unutranji transport6. Transportna sredstva za unutranji transport

7. Fleksibilni transporteri

8. Menadment transportom

Nastavna pitanja:


4/98


Latinski transportus - prenoenje ili prevoenje putnika ili robe.Gde: izmeu stanica, aerodroma, luka, skladita, kompanija.Transport materijala i roba slui za:savladavanje prostornih distanci izmeu dobavljaa, proizvoaa i

potroaa.

Saobraajni putevi su putevi specijalne namene za odgovarajua vozila(putevi, pruge, reke...).

Prateu saobraajnu infrastrukturu ine teretne i putnike stanice,terminali, utovarno-istovarne stanice, servisna i remontna mesta, sredstva

veza i signalizacije itd.


5/98


EFEKTIVNOST LOGISTIKE:Dodata vrednost za

akcionare


6/98


Transport je od posebnog znaaja za privredu:q

vie od 30 % zaposlenih u zemljiqtroi 60% naftnih derivata,q20% elika, 80% olova, 70% plastike, 40% liva od lakih metala itd.

Transport predsavlja skup saobraajnih sredstava:qDrumski saobraaj: automobili, prikolice, poluprikolice,qelezniki saobraaj: lokomotive i vagoni ,qVodeni saobraaj: brodovi, bare,qVazduni saobraaj: avioniqSabraajnih putevi: putevi, pruge, mora, rekeqPratee saobraajne infrastrukture: terminali,utovarno-istovarne stanice, servisna i remontana mesta,signalizacija i sredstva veze.


7/98


Kao to se vidi, transport je strateki vaan kompleks,koji u znaajnoj meri, po razliitim kriterijumima,odslikava snagu jedne drave:

qEkonomski znaaj transportaqSocioloki znaaj transportaqKulturoloki znaaj transportaqPolitiki znaaj transportaqNauni znaaj transportaqOdbrambeni znaaj transporta


8/98


Tri osnovne funkcije transporta su:qUtovarqPrevozqIstovar

Veze transporta i skladitenja su direktne.Skladitenje je efikasnije ukoliko se:qobjedine isporuke,qadekvatno koristi prostor u prevoznom sredstvu,qodaberu adekvatne rute.


9/98








Nastavna pitanja:


10/98


Istorijski razvoj pojedinih oblika transporta:toak, vua, parna maina, trgovina-kultura, kompas,

elektrovua, reaktivni pogon, kosmika dostignua.

Pojam transportnog sredstva:tehniki ureaj kojim roba, neposredno ili posredno (uzkorienje nekog pomonog transportnog sredstva), moe da

se prenosi.

Transportni sistem jedne zemlje:obuhvata sve oblike transporta povezanih ekonomskim, tehnolokim,tehnikim i normativnim vezama.Bitno za sistem:

qefektivno iskorienjeqtrini zahtevi osnov za planiranje transportnih sistemaqpomona transportna sredstva.


11/98


Transport se moe posmatrati kao:

qspoljni transport (ulazni i izlazni) koji se obavlja od dobavljaado naruioca i od proizvoaa do njegovih kupaca,

qunutranji transport, koji slui za prevoz materijala i/ili(polu)proizvoda unutar preduzea.


12/98


Uticaji i kriterijumi za

izbor transporta

Trokovi:

qtrokovi prevoza,qsporedni transportni trokovi,qtrokovi rukovanja,qostali logistiki trokovi iqdelovanje trokova izvan logistike.

Kriterijumi uinka:qvreme transporta,qfrekvencija transporta,qtehnika povoljnost vrste transporta (pristupa mestu prijema)qmogunost umreavanja,qfleksibilnost (prilagodljivost transportnog sredstva teretu),

qpolazne i krajnje take (ciljevi) vrste transporta,qsigurnost i tanost,qsporedni efekti.


13/98


Modeli transporta:Nosioci transporta:

qdrumski transport,

qelezniki transport,qvodni transport,qvazduni transport,qcevni transport,qkombinovani transport.

Posebne podela:

1.Tehnoloki aspekt: linijski, i slobodan (bez utvrenog reda)2. Prostorno stanovite: unutranji (domai) i meunarodni.3. Prostorna razdaljina: lokalni i udaljeni.4. Nosioc aktivnosti transporta:javni i sopstveni.

5. Transport moe biti u organizaciji: kompanije, organizacijikompanije a realizaciji posrednika, organizaciji i realizacijiposrednika.

Posrednici su obino pediterske kompanije, ije su aktivnosti transport,osiguranje, carinjenje, kontrola i druge aktivnosti.


14/98


Pokazatelji za izvrene transportne usluge su:

koliinski:

tonski kilometri ili milje prevezene robe, ali i posebno tone ikilometri, tone ukrcane ili iskrcane robe (izraene utonama, hektolitrima, kubnim ili kvadratnim metrima...).

vrednosni.


15/98


Drumski teretnitransport

Dele se na:radna vozila (bageri, rovokopai, pokretne dizalice, itd.).

teretna vozila (s poluprikolicama, prikolicama i drugim prikljunim vozilima)

Prikolica kipa Prikolica sanduk Plato prikolica Prikolica cisterna


16/98


Obliktransporta

OSNOVNE PREDNOSTI

DRUMSKI

Velika gustina saobraajne mree Prevoz od vrata do vrata Male, elastine transportne jedinice Niski terminalni trokovi Visoka ukupna elastinost Konkurentni ukupni trokovi kod prevoza na kratkim i

srednjim udaljenostima

Dobra pouzdanost i urednost Komercijalna brzina prevoza Fleksibilnost i frekventnost Ekonominost, pouzdanost Male tete, brzina

Bolje obezbedjenje robe pri prevozu Rad tokom cele godine (male koliine robe)

OSNOVNE PREDNOSTI


17/98


Nedostaci drumskog saobraaja:

q velika potronja goriva,q vee cene na veim udaljenostima od vodenog ieleznikog,

q niska produktivnost rada,q niska efikasnost iskorienja pogonske snage,q osetljivost na vremenske neprilike,q vea zagaenja okoline.


18/98


Gustina putne mree predstavlja odnos duine puta kroz povrinudrave:

Optereenost puta predstavlja odnos ostvarenog transporta (t/km) iduine puta (km):

teritorijedravnem

putaKilometarmreeputneGustina

2=

putakm

km

tOstvareni

putastOptereceno

=


19/98


Tendencije razvoja automobilskogtransporta


20/98


Osnovne karakteristike ovog transporta su:

Pozitivne

qvelika manevarska sposobnostqizraena mobilnostqautonomnost transportnih sredstavaqvisoka brzina dostave

qdostava od vrata do vrataqiroki spektar primene

Negativne

qvelika ulaganjaq

znaajna energetska potronjaqniska produktivnostqzagaenje ivotne okoline

Automobilski transport


21/98


elezniki teretnitransportelezniki teretni transport je nosilac kontinentalnog prevoza i

primarno se realizuje od strane dravnih eleznica.

Obliktransporta

OSNOVNE PREDNOSTI

ELEZNIKI

Velika transportna sposobnost

Nezavisan je od klimatskih prilikaNiski trokovi i na prevoznom putuNiski ukupni trokovi za prevoze na srednju i velika odstojanja

Visok stepen bezbednostiPouzdan, uredjen, taan i masovan prevozEnergetsak tedljivost, ekoloka tolerantnost

Mogunost primene automatizacije


22/98


Adekvatnom prevozu eleznicom doprinose:1. pruge u dobrom stanju-signalzirane, povezane,

odravane, obezbeene,2. vagoni, lokomotive i druga osnovna sredstva,3. adekvatan vozni red.

Nedostaci za elezniki saobraaj:q neelastinost (ei pretovar, gubici vremena),q sporiji od drumskog i avio transporta,q visoka cena (trokovi pakovanja zbog zatite robe),q vea potronja goriva po jedinici prevoza u odnosu na

vodeni saobraaj,

q manja efikasnost kapaciteta u odnosu na vodeni saobraaj aznatno vea u odnosu na drumski.


23/98


eleznika vozila se dele na:qvuna vozila,qvuena vozila,qvozila za vlastite potrebe eleznice.

Prema vrsti pogona postoje sledee vrste vunihvozila:qparna,

qdizelska,qelektrina,qturbinska.

Prema vrsti konstrukcije vuna vozila mogu biti:qlokomotiveqmotorni vagoniqmotorni vozovi.


24/98


Vuna vozila se dele:

1. prema irini koloseka na vuna vozila za:

qiroki kolosek, npr. 1668 mm - Portugalija, panija, ili1524 mm -Rusija, Ukrajina,q

normalan kolosek, 1435 mm,quski kolosek, npr. 1000 mm, 760 mm i 600 mm.

2. prema vrsti pruga vuna vozila mogu biti za:

q

glavne i pomo

ne magistralne pruge,qpruge prvog i drugog reda.


25/98


Postoje sledee osnovne vrste vuenih vozila:

qputniki vagoni,qteretni vagoni ,qvagoni specijalne namene.

Zatvoreni vagoni Otvoreni vagoniVagoni sa pokretnim

krovom

etvoroosovinskiplato-vagoni

Vagon za prakastematerijale

Vagoni cisterne


26/98


Podela eleznikih vozila


27/98


Teretna kola na eleznici se dele i na sledei nain:qzatvorena (G),

qotvorena (E),

q

hladnjae (I),

qkola platforme (K),

qcisterne (U),

qkola bez konica, kola s konicama,

qdvoosovinska, etvoroosovinska, vieosovinska.


28/98


Duina preko odbojnika Lpo 14040 mmUkupna visina Hmax 3388 mm

Razmak izmeu sredinjih osovina A 9000 mm

Broj osovina 4

Prosena vlastita masa 22 t

Utovarni prostor duina L 12710 mm

irina B 2760 mmvisina stranica H 2000 mm

povrina 35,3 m2

obim 72 m3

prevoz rasutih tereta kao npr. ljunka, lomljenog kamena i slinih tereta kojenije potrebno zatititi od atmosferskih uticaja, a ija specifina masa nijevea od 1,7 t/m3.

etvoroosovinski otvoreni vagon


29/98


odeni teretni transport

qUnutranja plovidba se prvenstveno primenjuje koddopreme velikih koliina roba koje su osetljive natransportne trokove a po pravilu nije u pitanju brzovoznaroba.

qPrednosti visoke sposobnosti za masovni prevoz i povoljnitransportni trokovi nalaze se naspram nepovoljnosti zbogograniene mree puteva i nepostojanja pristanita naodreditu, to poveava trokove rukovanja i pretovara.

qPomorski transport ima veliki znaaj u uvozu i izvozu robakoji obavljaju industrijska i trgovinska preduzea.

qunutranju plovidbaqpomorske plovidbe.


30/98


Obliktransporta

Osnovne prednosti

VODENI Najnii trokovi Uteda energije

Najvea transportna sposobnost

Velika (neograniena) propusna moplovnihputeva

Masovan prevoz, jeftinih roba na velikeudaljenosti

Mala brzina, veliki teret Dominira u internacionalnom prevozu

Mali koeficijent odnosa vlastite teine i nosivosti


31/98


Vodeni saobraaj se koristi za prevoz robe velikihspecificnih teina za koje nije bitan rok isporuke.

Nedostaci vodenog saobraaja:1. Ogranienost rasporedom rene mree (ureenje plovnih

puteva),2. Mala brzina,

3. Podlonost klimatskim uslovima.Radni proces vodenog transporta obuhvata:adni proces vodenog transporta obuhvata:qqpripremu utovara, odnosno pripremu broda,pripremu utovara, odnosno pripremu broda,qqukrcavanje i iskrcavanje robeukrcavanje i iskrcavanje robeqqtransport,transport,qqpratei poslovi tokom transporta (carinjenje,pratei poslovi tokom transporta (carinjenje,

snabdevanje broda ivotnim namirnicama, poslovisnabdevanje broda ivotnim namirnicama, poslovipolicijskih formalnosti i sl.),policijskih formalnosti i sl.),qqzavrni poslovi pri iskrcavanju robe.zavrni poslovi pri iskrcavanju robe.


32/98


Vrste plovila

Sva prevozna sredstva vodnog prevoza se nazivaju plovila (vozila)

Za potrebe vodnog prevoza koriste se razliite vrste brodova:qKontejnerski brodovi,qRemorkeri (pokretanje brodova u lokalnom saobraaju),qBrodovi za prevoz komadnih proizvoda (motorni brodovi koji saobraaju naotvorenom moru, du obale i po lokalnim vodama),

qBrodovi za prevoz rasutih proizvoda,qTankeri,qFideri (prevoz kontejnera na malim razdaljinama),qUpliv-ispliv brodovi (prevoz manjih brodova iz kanalnog podruja ka moru (od lokalnedo morske plovidbe),

q,, Roll-on/roll-off brodovi (prevoz drumskih i eleznikih prevoznih sredstava, zapotrebe unutar morske plovidbe ili uz priobalna podruja velikih mora),

qBare (nosai koji se koriste za povezivanje lokalnog vodnog podruja sa otvorenim morem),

qPutniko-teretni brodovi,qPutniki brodovi.


33/98


34/98


Vrsta teretnog broda koji sav svoj teret prevozi u kontejnerima, uobiajenimsredstvima intermodalnog prevoza tereta.

Box boats (brodovi za kutije) prevoze: veinu svetskog suhog tereta, fabrikih proizvoda,

Brodovi za rasuti teret: gvozdena ruda, ugalj ili penica, prevoze, a

Tankeri: nafta i hemikalije.

Po vrsti ukrcanja dele se na: sa vertikalnim vodilicama, za horizontalno ukrcavanje.

Prema nameni:

velike okeanske,

manje feedere koji

opsluuju vee brodove usredinjim kontejnerskimlukama.

Kontejnerski brod


35/98


Luke

imaju veoma veliki znaaj u integrisanoj logistici kompanijakoje globalno posluju: utovar, istovar, pretovar, uskladitenje,

priprema proizvoda za transport i kontejnerizaciju.

Fider Groningen

Luke se mogu podeliti prema:

osnovnoj delatnosti na:luke za javni prevoz domai imeunarodni,posebne luke, kao to su vojne,

industrijske i ostale luke,

prema mikrolokaciji na:primorske,unutranje (rene, kanalske);ostrvske.

prema pravnom osnovu na:luke za istovar, utovar,luke za isporuku,tranzitne luke i sl.


36/98



37/98


Vazduni teretni transportVazduni transport je najefikasniji za prevoz putnika i tereta naudaljenosti veoj od 600 km. U razvijenim zemljama vazduni prevoz je

specijalizovan za:meukontinentalni i kontinentalni prevoz iunutranji i meunarodni prevoz na kraim linijama.

Zbog velikih investicija u avione, vazduni transport iskljuuje dilemekompanja da li da koristi javni transport ili da ga obavi samostalno.

OblikTransporta Osnovne prednosti

VAZDUNI Najvea brzina prevoza Fleksibilnost (prevoz u nedostupne reone) Visoka bezbednost Smanjivanje drugih trokova logistike (pakovanja,

zaliha i skladistenja) Dobra frekventnost, manevar i operativnost

Sigurnosna roba (manje otuenja i manipulativnihgubitaka)

Jednostavnost Terminal-terminal (pretovar)


38/98


Avio transport: Do 500 putnika Do 10t a vojni i od 100 do 200t.

Nedostaci vazdunog saobraaja: visoka cena, nizak koeficijent iskorienja teine (manje koliinerobe), veliki gubitak energije, velika potronja goriva po jedinici prevezene

usluge,

zavisnost od klimatskih uslova, zagaenje okoline i buka.


39/98


Osnovne delatnosti unutar vazdunog transporta su:

prevoz putnika i tereta,

prihvat i otprema putnika i tereta,kontrola letenja i voenja aviona.

Prema nameni vazduni transport se deli na:

linijski prema utvrenom voznom redu, tarifama i sl,arter uslove prevoza ugovara transporter i korisnik transportne usluge.

Danas se sve vie razvija robni vazduni transport cargo.Poiljke mogu biti obine, potanske i posebne.Posebne mogu biti:

vrednosna roba ,ive ivotinje ,lako kvarljiva roba ,

posmrtni ostaci ,novine, filmovi i sl.


40/98


Klasifikacija aparata/vozila vazdunog transporta


41/98


42/98


Razvojni ciljevi vazdunog transporta


43/98


Kombinovani transportViestruko se kombinuje primena sredstava drumskog,eleznikog, vazdunog i vodnog transporta, da bi se iskoristilaprednost razliitih nosilaca transporta u transportnom lancu.

Kao vrste kombinovanog transporta razlikujemo:kombinovani kontejnerski transport,Hucke-pack transport:

pokretna autostrada,transport sedlastim prikolicama,transport izmenljivim transportnim sudovima,

Ro/Ro (Roll-on / Roll-off) transport,LASH transport.


44/98


Roba u kontejnerima otprema se sa vie transportnih sredstava.

Kombinovi kontejnerski transport

kombinacije izmeu eleznike, drumske, brodske i vazdune vonje.


45/98


Hucke-pack transportmeusobno se povezuje drumski i elezniki transport.

Pokretna auto-strada ili auto vozovi. Tehnologije transporta vozilo - vozilo

Bimodalni transport


46/98


Definicija:

Kombinovani drumsko-elezniki prevoz, gde se drumska vozila(kamioni, auto vozovi, sedlasti autovozovi) ili delovi vozila(prikolice, sedlaste prikolice, izmenljivi transportni sudovi) na

jednom delu puta prevoze transportnim sredstvima eleznikogsaobraaja.

Prednosti prevoz hucke pack:masovan prevoz robe,snienje tokova transporta i time snienje cene transporta,rastereenje glavnih putnih saobraajnica od tekih voziladrumskog teretnog saobraaja,

poveanje stepena bezbednosti u drumskom saobraaju,snienje trokova za izgradnju i odravanje puteva,poboljanje uslova zatite ivotne sredine.

HUCKE-PACK


47/98


Na intenzivan razvoj hucke-pack sistematransporta uticali su sledei faktori:

qzakrenost drumskih saobraajnica,

qstalan porast trokova pri transportu robe drumskim vozilima,

qelja za privlaenjem prevoza eleznicom

qduga vremena zadravanja drumskih transportnih sredstava ieleznikih teretnih kola u pretovarnim i distributivnim centrima,

qslabo korienje marutnih eleznikih prevoza,


48/98


Ro-Roje skraenica od engleskog termina (Roll-on/Roll-off).

Pored ovog engleskog naziva, na pojedinim jezikim podrujima upotrebljavaju

se i drugi termini kao:

ferry boat, ferry bridge, vehicle carrier, nave tragetto, rolker itd.

Ro-Ro brodovi su dizajnirani za prevoz kotrljajueg tereta kao to suautomobili, prikolice, i sl.

Ro-Ro transport

Ro-Ro brodovi imaju ugraene unutranje rampe koje doputaju teretu dase kotrlja van iz broda kad je u luci. Ro-Ro slui za plovidbu velikihprekookeanskih brodova.


49/98


Osnovne karakteristike tehnologije Ro Ro sistema:omoguuje potpunu integraciju drumskog i pomorskog, odnosno

eleznikog i pomorskog prevoza,

omoguuje realizaciju transportnog lanca od vrata do vrata,

omoguuje transport tereta u svakom obliku i veliini, kontejnera, paleta,kamiona, poluprikolica, vagona i sl,

omoguuje veliku produktivnost i brzinu utovarno-istovarnih operacijakod horizontalnog naina pretovara,

bri utovar-istovar brodova u lukama,

investicije u Ro-Ro brodove su za oko 22% vee od investicija uklasine linijske brodove,krae zadravanje u luci omoguava bri obrt tako da Ro-Ro zamenjuje2-3- potencijalna linijska broda,


50/98


Osnovni nedostatak Ro-Ro brodova je:

gubitka prostora i rastavljanja izmeu prikolica,

neiskorienosti prostora ispod prikolica sa viim tokovima,neiskorienosti prostora iznad prikolica i gornje palubezauzetosti prostora rampama za pristup vozila na palube.

Ovaj nedostatak kompenzuje se brojem obrta do 1.500 Nm.


51/98


Ro-Ro transport sa specijalnim platformama

Ro-Ro brod, utovar i istovar


52/98


53/98


Cevni transport

Definicija:

specifina vrsta transporta vode, nafte, naftni derivati, gasovi i vrstimaterijali koji se meaju s vodom (drvena graa, ugalj, penica, eernatrska, voe).

Transportno sredstvo za transport tenosti-nafte se nazivanaftovod, a gasova-gasovod.

Tenosti i gasovi koji ,,putuju" kroz cevovod ostaju netaknute od spoljnihuticaja, iste i ouvane, pa ne ugroavaju prirodnu okolinu.

Kod cevnog transporta transportni put, transportni sud i

transportno sredstvo ine jednu jedinicu.


54/98


Nedostaci:

izgradnja i odravanje infrastrukture, mree cevovoda i prateih instalacija, uz

izuzetno velike investicije.

zahteva kontinualnu kontrolu protoka tenosti ili gasova iz sigurnosnih razloge.Poseduje malu brzinu protoka do 8 km/h.

Obliktransporta

Osnovne prednosti

CEVNI Visoka pouzdanost

Veliki kapacitet prevozaVisoka produktivnostVisoki stepen mehanizacije radovaVisok stepen hermetinostiNeprekidnost tokaNiski operativni trokoviMasovan transport tenih i gasovitih energetskih sirovina

Brzina i sigurnostMala potronja gorivaVisok stepen zatite robe


55/98








Nastavna pitanja:


56/98


1.Pojam

2. Integralni transportni sistemi, sa stanovitajedinstvene celine, dele se na tri osnovna sistema i to:

qintegralni transport je nain transportne manipulacije

qmultimodalni transport je tehnologija

qkombinovani transport


57/98


palete,mali kontejneri,srednji kontejneri,veliki kontejneri (transkontejneri),

kompletna vozila drumska i eleznika vozila ili barerenog teretnog saobraaja ili samo pojedini delovivozila (sedlaste prikolice) i izmenjivi transportnisudovi.

Tovarne jedinice integralnog transporta su:


58/98


quteda u vremenu i trokovima prevoza,

qracionalizacija celokupnog sistema distribucije robe.

Poseban cilj integralnog transporta jeste:realizacija transportnog lanca od proizvoaa do

potroaa.

Transportni lanac podrazumeva se niz uzastopnihtehnikih, tehnolokih, organizacionih i drugihmeusobno povezanih i sinhronizovanih postupaka, u

okviru kojih se vri premetanje materijalnih dobara odizvora do cilja (ponora), primenom odgovarajuihtovarnih jedinica.

Osnovni cilj integralnog transporta je:


59/98


Transportni lanac se ostvaruje na konkretnim

relacijama i za konkretnu robu:qformiranjem (sastavljanjem) tovarnih jedinica,

qmehanizovanim pretovarom tovarnih jedinica

qintegrisanjem tovarnih jedinica spoljnjeg transporta uprotok materijala industrijskog transporta i skladitenja, iobratno,

qprimenom organizacionih mera, kao i sistemainformisanja i upravljanja.


60/98


Tovarna jedinica podrazumeva:

objedinjavanje robe koja se prenosi pomou prenosnog, odnosno,

transportnog sredstva kod kojeg se od veeg broja manje komadnerobe, zajedno sa pomonim prenosnim, odnosno transportnimsredstvom obrazuje jedinstvena tovarna jedinica.


61/98


Osnovna podela tehnologija integralnih sistema

transporta:

qkopnenih sistema,qkopneno-pomorskih sistema,qkopnenih mostova,qkopneno-vazdunih sistema.


62/98


63/98


Integralni transport realizuje sledee tehnolokefunkcije:qSakuplja robu i formira razliite tovarnejedinice i obezbeuje mehanizovan, odnosnoautomatizovan pretovar robe u skladitu, izmeuskladita i transportnih sredstava, kao i izmeu

transportnih sredstava;

qRealizuje neprekidne transportne lance odpoiljaoca do primaoca;

qZa svaku deonicu prevoza obezbeujeodgovarajua transportna sredstva.


64/98








Nastavna pitanja:


65/98


Efekti integralnog transporta:

qtransportni trokovi u transportnom lancu smanjuju se40%,qu drumskom transportu 35%,qu eleznikom transportu 50%,qu vazdunom transportu 20%,qu poljoprivredi 40%,q

u gra

evinarstvu 80%.

Tehniko-tehnoloki i organizacijski uslovi neophodni zaintegralni transport:

qsavremene infrastrukturne puteve,qluke, eleznike i drumske terminale,qakviziciju, organizaciju i usmeravanje robe.


66/98








Nastavna pitanja:


67/98


qunutar ulaznog skladita,qod ulaznog skladita do pogona,qunutar pogona,qizmeu pogona,qod pogona do unutranjeg skladita,qunutar unutranjeg skladita,qod unutranjeg skladita do pogona,qod pogona do izlaznog skladita,qunutar izlaznog skladita,qod izlaznog skladita do prevoznika.

Svrha unutranjeg transporta je prevoz:


68/98


Na oblikovanje transportnog sistema unutarfabrike utiu etiri faktora:

qtransportovani teret,qintenzitet transporta,qrelacija transporta,qzakonski propisi.


69/98


Ciljevi planiranja unutranjeg transporta:Optimalno korienje:

minimalni trokovi transporta,minimalni prazni hodovi,visoka funkcionalnost i iskorienje vremena.

Visok stepen usluge:kratko vreme ekanja,kratko vreme transporta.

Visoka fleksibilnost:irok asortiman tereta za transport,laka prilagodljivost radnom okruenju.

Visoka transparentnost:informacije o aktuelnoj situaciji,obraun trokova,

utvrivanje pokazatelja.


70/98


Transportna sredstva sa kontinualnim(neprekidnim) dejstvom

Prednosti kontinualnog transporta su:

qpermanentna spremnosti za transport,qmala potreba za osobljem,qvisoke mogunosti automatizacije,qmogunosti iskorienja visine.


71/98


72/98


Periodin

o dejstvo

Dizalice

MostovneViseeDizalina vozilaObrtna dizalica

Portalna dizalicaPokretna dizalicaUtovarna dizalica

Regalnamanipulativnasredstva

Ureaji za opsluivanje regalaUreaji za utovar regalaVisea dizalicaUtovarna dizalica

Liftovi

Za teret

Za osobljePokretne stepenice

Podnatransportnasredstva

Bezinska ViljukarPortalni viljukarTegljaKolica sa dizalicomKolica sa visokim dizanjem

inska Kolica sa platformom

LokomobiliKiperi

Voena Transportna sredstva bez vozaa


73/98


Transportna sredstva unutranjeg transportamogu biti:

qruno pokretna (kolica),qmehanizovana (viljukari, razne maine za unutranjitransport),qautomatizovane (pokretne trake za prevoz u skladituili pogonu).


74/98


Izbor transportnog sredstva u unutranjemtransportu je pod uticajem:qraspoloivosti i kapaciteta sredstava,qvrste i koliine stvari za transport,qdimenzija, agregatnog stanja, pakovanja i drugihkarakteristika,

qveliine i tipa skladita,qrasporeda u skladitu,qbrzine prevoza sredstava i mogue brzine,qrasporeda transportnih puteva, i drugihinfrastrukturnih obeleja.


75/98


Podela transportnih sredstava prema vrstama proizvodnje


76/98








Nastavna pitanja:


77/98


Trakasti transporteri

Transport jedininog ili rasutog tereta i mogu bitihorizontalni, sa nagibom ili u krivini.

Primena: u proizvodnim i procesnim industrijama, automatizovanimsistemima, distribucionim centrima, fleksibilnim linijama za montau,livnicama, aerodromima, potama, i dr.


78/98


79/98


Valjasti transporteri rolganzi

Gravitacioni rolganzitransport lakih proizvoda i to uglavnom na kra

im rastojanjima.

Ovi transporteri nemaju pogon i postavljeni su pod odreenim uglom takoda se proizvodi kreu pod uticajem gravitacije.

Rolganzi sa pogonom sastoje se od:qrolni sa lananicima,

qlanaca za transmisiju pogona,

qpotpuno zatvorenog bonog rama i pogona (elektromotora ireduktora) nasadnog tipa.

Glavne odlike ovih transportera su robustnost i pouzdanost, u kombinacijisa fleksibilnou.


80/98


81/98


Transporteri sa modularnom trakomTransporteri su pogodni za horizontalni, vertikalni, transport pod uglom i

transport u krivinama. Koriste se za transport i jedininih i rasutih tereta.

Modularne plastine trake su napravljene od plastinih modula. Trake sespajaju po blokirajuem ablonu, sa arnirnom ipkom celom duinom, takoda su veoma jake praktino neraskidive. Konvejeri imaju odlineperformanse i dug vek trajanja u primerima:

qPrerada hrane (pekarska industrija, snek proizvodi, mesna industrija,ivinarstvo, mlekarstvo, pakovanje i prerada voa i povra i drugo),qProizvodnja pia (bezalkoholna pia, voda, pivarska industrija),qHemijska industrija,

qIndustrija guma,

qTransport generalno,

qAutomatizovani sistemi i drugo.


82/98


Karakteristike transportera:

qDugotrajnostqTihi radqBezbedan radqistoaqLaki za odravanjeqLaki za promene

qBrzo reenje

Transporteri sa modularnom trakom


83/98








Nastavna pitanja:

Fleksibilni transporteri


84/98


Najee se koriste u fleksibilnoj proizvodnji.

Kompletna elina konstrukcija obezbeuje vrstu strukturu i kadaje transporter potpuno razvije i postavi.

Materijal konstrukcije: elik, elektro plastificiran; elik jepocinkovani, nerajui ili se koristi aluminijum.

Samo voenje paketa je tako reeno da prate stazu konvejera bezbonih voica ili planiranih krivina. Lako se skuplja kada nije uupotrebi.

Gravitacione;

Sa tokiima; Sa rolnama; Tunelski transporter; Oklopljeni transporter;

Krovni transporter; Spiralni transporter;

Lift za komadni teret;

Elevator za epove;

Za metal detektor; Sa pneumatskim izbacivaem; Za inspekcioni broja; Za etiketirku;

Za lepilicu sa magnetskim dejstvom.

Fleksibilni transporteri


85/98


Sa tokiima Sa rolnama

Tunelski transporter

Krovni transporter

Elevator za epove

Spiralni transporter Dvostruki po irini

Lift za komadni teret

Oklopljeni transporte


86/98





5.Unutranji transport6. Transportna sredstva za unutranji transport



Nastavna pitanja:


87/98


MENADMENT TRANSPORTOM

q Menadment transportomje najdominantnijilogistiki proces, zbog toga to se ove usluge estoporuuju, a trokovi su znatni i veoma uoljivi.Trokovi transporta su veliki udeo u logistikimtrokovima u veini sistema.

q Menadment transportom je planiranje,primena i kontrola transportnih usluga zapostizanje organizacijskih ciljeva.

q Menader integrisane logistike mora da razume iunutranji i spoljanji transport.

q Ukljuuje ljude i opremu.


88/98


Izbor vida transporta zavisi od:qprirode roba (dijamant, pesak, gas),

qraspoloivosti/princip prevoznika,

qcene, brzine tranzita,

qsigurnosti roba (nepravilnog rukovanja i loeg pakovanja),

qdravne regulative (zakon: gas u boci i cevovod?),

qbezbednosti,

qusklaenosti sa strategijom integrisane logistike(pretovarna sredstva, transportni putevi, skladita).


89/98


90/98


Primer kriterijuma za izbor motornog prevoza

Promenljive vezane za intenzitet

1. Intenzitet ili trokovi transporta od vrata - do vrata

2. Spremnost prevoznika da pregovara o promeni intenziteta

Usluge korisniku

1. Pouzdanost tranzitnog vremena / konzistentnost2. Ukupno vreme tranzita od vrata - do vrata

Pravna zatita i iskorienje

1. Pravna zatita2. Gubici i oteenja u prevozu3. Sledljivost / putanja poiljke4. Pick-up i usluga isporuke5. Isporuka poiljke

Raspoloivost specijalne opreme i fleksibilnost usluge

1. Raspoloivost opreme

2. Specijalna oprema3. Kvalitet osoblja4. Usluga vue / tegljenja5. Fleksibilnost planiranja


91/98


R a s t o j a n j e

I

n

t

e

n

z

i

t

e

t

t

r

a

n

s

p

o

r

t

a

Dostupnost: Zavisnost inteziteta od rastojanja transporta


92/98


93/98


Operativne

karakteristike

Vrsta transporta

elezniki drumski vodni cevni vazduni

Brzina 3 2 4 5 1

Raspoloivost 2 1 4 5 3

Pouzdanost 3 2 4 1 5

Kapacitivnost 2 3 1 5 4

Uestalost 4 2 5 1 3

Cena 1t/km 3 4 3 1 5

Odnosi operativnih karakteristika osnovnih vidova transporta roba

Vrednovanje transportnih sredstava


94/98



Vrste transporta Prednosti Nedostaci

Drumski transport -utede vremena i trokova transporta kodlokalnog transporta

- utede vremena kod daljinskog transporta-fleksibilno odreivanje reda vonje-pogodnost za utovar specifinih vrsta robe-sposobnost prilagoavanja vremenupreuzimanja robe

-nepoznat red vonje-zavisnost od saobraajnih zaguenja

-ogranien tovar po koli

ini i vrstirobe

-ogranienja u prevozu opasnihmaterija

elezniki transport -vea teina tovara u odnosu na drumskovozilo-egzaktan red vonje-prilino nezavisan do zaguenja-pogodnost za prevoz opasnih materija

-potrebna izgradnja prikljukaindustrijskih koloseka-dopunski trokovi pri iznajmljivanjuspecijalnih kola

Lokalnivodeni transport

-velika teina tovara-veliki tovarni volumen-ponuda specijalnih plovila-povoljni trokovi prevoza

-ograniena mrea-ukoliko ne postoji sopstvenaplatforma, poveani trokovitakozvanog lomljenog saobraaja-zavisnost od nivoa vode, zaleivanja imagle

Morski transport -velika teina tovara-veliki tovarni volumen-ponuda specijalnih plovila

-ogranienja u lukama-zavisnost od oluja, zaleivanja i magle-kod linijskog transporta vrstavezanost za rutu (suprotno od arter-transporta)


95/98


Vrste

transporta

Prednosti Nedostaci

Vazdunitransport

-velika brzina transporta-izostajanje pakovanja neophodnogkod vodenog morskog transporta

-veliki transportni trokovi

Cevni transport -ekoloka povoljnost-visoka pouzdanost

-nezavisnost od vremenskih uticaja-nezavisnost od prevoznih puteva-relativna sigurnost od krae

-veliki trokovi izgradnje irevizije

Kombinovanitransport

-korienje specifinih prednostipojedinih transportnih sredstava kojauestvuju u transportnom lancu

-gubitak vremena zbog pretovara-zavisnost od reda vonje-vreme ekanja na mestima

pretovara



96/98


Karakteristike Rang transporta

elezniki drumski vazduni vodeni cevni

Brzina prevoza-ukupno 3 2 1 4 5

Brzina do 500 km 3 1 2 4 5

Brzina preko 500 km 2 3 1 4 5

Kapacitet prevoza 3 5 4 1 2

Elastinost prevoza 3 1 2 4 5Pouzdanost-urednost 2 3 5 4 1

Bezbednost 2 5 3 4 1

Dostupnost 2 1 3 4 5

Frekventnost-kontinualnost 4 2 3 5 1

Operativni trokovi 3 4 5 2 1

Pi j lj j


97/98


1. Pojam transporta, transportnog sredstva i pomonog transportnogsredstva.

2. Vrste klasinog transporta (kriterijumi za izbor)3. Objasniti modele transporta.4. Objasniti tehnologije transportnih sistema s obzirom na prostorne i

strukturne komponente.5. Osnovni pojmovi o integralnom transportu: pojam, podela, tovarne

jedinice, ciljevi i transportni lanac.

6. Navesti i objasniti osnovnu podelu tehnologija integralnih sistematransporta.

7. Osnovna obeleja integralnih transportnih sistema.8. Unutranji transport (svrha, ciljevi i zadaci oblikovanja).9. Transportna sredstva sa neprekidnim i prekidnim dejstvom.10.Izbor transportnih sredstava.

11.Transportna sredstva za unutranji transport.12.Menadment transportom: izbor vidova transporta, karakteristike iizbor prevoznika i aktivnosti menadera.

Pitanja za ponavljanje:


98/98

HVALA NA PANJI

vidovi saobraĆaja

Documents