VESICA URINARIA

Anatomi Doç.Dr.Vatan KAVAK

VESICA URINARIA(Mesane)

İdrar için depo görevi yapan bir organdır.Büyüklüğü,şekli ve durumu bireyin cinsiyeti,yaşı ve içinde bulunan idrar miktarına göre değişir.Boş olduğu durumda küçük pelvis’in içinde yer alır.Dolduğu zaman karın boşluğunda öne ve yukarıya doğru büyür.Ortalama kapasitesi yetişkin erkekte 220ml. dir.Fakat 500 ml’ye kadar idrarı depolayabilir.

Vesica Urinarıa’nın Bölümleri Doğumda mesane yetişkinlere göre kısmen daha yukardadır.Ostium urethrae

internum symphysis pubica’nın üst kenarı yüksekliğindedir.Bu durumda mesane karın içi organ konumundadır.Puberte evresinden sonra yetişkin konumuna gelir.

Boş mesanede; Fundus vesicae(Taban),Cervix vesicae(Boyun), Apex(Tepe) ile üç yüzü vardır.Yüzlerden biri üstte(Facies superior),ikisi

yanlardadır(facies inferolateralis’ler).Fundus vesicae ile apex vesicae arasında kalan mesane bölümüne Corpus vesicae denir.

FUNDUS VESICAE Üçgen şeklindedir.Mesanenin en

arka ve alt bölgesidir.Yönü arkaya ve aşağıya doğrudur.

Kadın’da Vagina’nın ön yüzü ve ureterlerin son parçaları;Erkek’te Rectum ile komşudur.Tabanın üst parçası rectum’dan Excavatio rectovesicalis ile ayrılmıştır.

Altta ise Vesicula seminalis,Ductus deferens,rectum ile mesane arasına sokulmuştur.

İki ductus deferens arasında kalan mesane yüzünde üçgen biçiminde bir alan kalır.Bu alanı rectum’dan m.rectovesicalis ayırır.

Excavatio vesicouterina Excavatio rectouterina

Cervix(collum)vesicae Organın en çok tespit edilmiş

hareketsiz ve en altta yer alan kısmıdır.

Symphysis pubica’nın alt kısmının arkasında uzanır.3-4 cm. kadardır. Ostium urethrae internumtarafından delinir.

Erkek’te prostat, Kadın’da urethra’nın üst kısmını

örten fascia pelvis ile komşudur.

Apex vesicae Symphysis pubica’nın üst kısmına

ve öne doğrudur.Apex’den başlayan Lig.umblicalis medianum(urachus-

allontis’in kalıntısı) karın ön duvarının arka yüzünde yukarıya doğru uzanır.Urachus’un kapanması ile oluşmuş bir bağdır.

Facies superior Bu yüz üçgendir.Apex’den yanlara ve

arkaya doğru ilerleyen iki yan kenarı(margo lateralis) ve arka kenarı(margo posterior) vardır.Arka kenar ureterlerin mesaneye giriş yerlerini birleştiren çizgiye uyar.

Üst yüz peritonludur. Periton Erkek’te,arkada Excavatio

rectovesicalis,önde Lig.umblicale medianum,yanlarda fossa paravesicalis’i örten periton ile devam eder.Kadında;arkada ostium uteri hizasında uterus’un üzerini örter ve excavatio vesicouterina’yı yapar.Yüzün arka kısmı peritondan yoksundur.Gevşek bağ dokusu ile cervix uterinin supravaginal parçasından ayrılmıştır.

Facies superior incebarsak kıvrımları,colon sigmoideum ve kadında fundus uteri ile komşudur.

Corpus Vesicae

Fundus ile Apex arasıdır.

Üst yüzü periton’ludur. Colon sigmoideum ve İleum ile komşuluk

yapar.

Mesane’nin yapısı

Tunica serosa(periton örtüsü)

Tela subserosa, Tunica

muscularis(m.detrusor vesica)

Tele submucosa Tunica mucusa Kas tabakası(m.detrusor vesica)

organ duvarının önemli bölümünü oluşturur.Üç katmanlıdır.İçte-Dışta Longitudinal,Ortada Circuler seyirlidir.Bazı dış longitudinal lifler rektum üzerine atlar(M.rectovesicalis).Kimi lifler Lig.puboprostaticum mediale’yi çaprazlayarak os pubis’e yapışır(M.pubovesicalis).

Mesane’nin İç yüzü Trigonum vesicae Ostium ureteritis Ostium urethrae

internum Plica interureterica Fossa retroureterica Uvula vesicae

Mesane’nin Bağları

Vesica urinaria yanlarda fibröz bağ dokusunun yoğunlaşması ile oluşmuş yan bağlar ile arcus tendineus fasciae pelvicae’ye tutunmuştur.Erkek’te aynı bağ dokusu orta çizginin her iki yanında ve önde ikişer kalın bağ(Lig.puboprostaticum lat. Ve Lig.puboprostaticum med.) yapar.

Lig.puboprostaticum laterale:Arcus tendineus fasciae pelvicae’nin ön ucundan başlar.aşağı içe ilerler.Prostat kılıfının lifleri ile karışır.

Lig.puboprostaticum mediale:Os pubis’in arka yüzünden başlar.Aşağıya ve arkaya prostat kılıfına doğru ilerler.

Spatium retropubicum’un tabanını yapar.Kadında aynı bağlar,Ligg.pubocesicales adını alır

Mesane’den pelvis yan duvarına atlayan periton kıvrımlarına Ligg.falciforme laterales denir.

Mesane’nin damarları A.iliaca interna Aa.vesicales superiores A.vesicales

inferior,A.obtoratoria, A.glutea inferior. Kadında;

A.uterina,A.vaginalis V.iliaca interna Lenfa; Nodi lymphatici iliaci int.

et externi Nodi lymphatici iliaci

communes

Mesane’nin sinirleri

Simpatik+parasimpatik=Plexus vesicalis

Motor ve sensitif lifleri barındırır.

Parasimpatikler; S2-4 spinal segmentler.

M.detrusor’a motor, M.sphincter vesicae’inhibitorlifler götürür.

Simpatikler;Th11-12 veL1-2 spinal segmentler.

M.detrusor’a inhibitor,M.sphincter vesicae’motor lifler götürür.

Sensitif liflerde;ağrı lifleri mevcuttur.Simp.&Parasimp.

Sensitif lifler mesanenin genişlemesini ve Beyinkortex’inin bilgi sahibi olmasını sağlar.

URETHRA MASCULINA Curvatura

infrapubica Curvatura prepubica Pars intramuralis Pars prostatica Pars membranecea Pars spongiosa

Pars intramuralis

Mesane boynu ve prostat bezi’nin üst yüzü arasındadır.

M.sphincter vesica interna adlı düz kas tarafından kuşatılmıştır.

Pars prostatica Crista urethralis Sinus prostaticus Colliculus seminalis Ductus ejaculatorius Utriculus

prostaticus

Pars membranecea 1cm

uzunluğundadır.

M.sphincter urethraeexterna(Çizgili kas lifleri)

Gl.bulbourethralis

Diaphragma urogenitale’yi deler.

Pars spongiosa Corpus spongiosum

penis içindedir. Ostium urethrae

externum Gl.bulbourethralis Fossa navicularis Valvula navicularis

urethrae Gll.urethralis

Urethrae darlıkları ve genişlikleri Darlık: Ostium urethrae

internum, Pars membranecea, Ostium urethrae

externum Genişlik: Pars prostatica, Ampulla urethrae, Fossa navicularis

urethrae

Gizliliğinizi korumaya yardımcı olmak için PowerPoint bu resmin otomatik olarak karşıdan yüklenmesini engelledi.

Urethrae sphincterleri M.sphincter vesicae(interna) Mesane boynu ve pars prostatica’yı

denetlemek. Düz kastır.İstemli denetimde değildir. İnnerve:Otonom lifler. M.sphincter urethrae(externa) Çizgili kastır. Bebeklik döneminden sonra istemli

denetlenir. İnnerve:N.pudendusun dalı,ramus

perineus

Urethrae feminina 4 cm uzunluğundadır. Ostium urethrae

internum Ostium urethrae

externum Vagina’nın ön duvarına

gömülüdür. Gll.urethralis Lacunae urethrales Gll.paraurethraes (skene bezleri) Ostium urehrae

externum