veri tabanı -i 2 - · pdf filevarlık-İlişki (e-r) modeli 24.02.2011 muhammer...

Veri Tabanı-I 2.Hafta

24.0

2.20

11

Muh

amm

er İL

KUÇA

R, M

AKÜ

-201

1 BU

RDU

R

1

Varlık-İlişki Modeli

( Entity-Relationship (E-R) Model )

Varlık-İlişki (E-R) Modeli

24.0

2.20

11

Muh

amm

er İL

KUÇA

R, M

AKÜ

-201

1 BU

RDU

R

2

• Varlık (Entity) : Diğer nesnelerden ayırt edilebilen tekil (unique) nesnedir. (Soyut (SĠPARĠġ) veya Somut MÜġTERĠ olabilir) (Örn; 101 nolu ÜRÜN veya 1 numaralı ÖĞRENCĠ gibi) • Özellik (Attribute) : Veri tabanındaki varlıklar özellikler kümesiyle (attribute set) tanımlanır. Her bir varlığın, özellikleri için aldığı bir değer vardır. (Örn; 1013109001 numaralı, adı Ali , soyadı Can olan ÖĞRENCĠ) Öğrenci Æ { ÖğrenciNo, Adı, Soyadı}

ÖĞRENCİ Öğrenci_No Öğrenci Adı

Öğrenci Soyadı

Kaynak: http://aozturk.etu.edu.tr/


24.0

2.20

11

Muh

amm

er İL

KUÇA

R, M

AKÜ

-201

1 BU

RDU

R

3

• Veri Kümesi (Domain): Bir özelliğin alabileceği değerler.

Cinsiyet Æ Erkek, Kız, Göz Rengi Æ Mavi, Ela, Kara, vs.) Vize Æ [0-100]

• Veri Türü (Data Type): Bir özelliğin içerebileceği verinin hangi türden olacağını belirler.

Örnek: Tamsayı - INTEGER, DeğiĢken sayıda karakter - VARCHAR, Tarih – DateTime Para- Money Gibi.

• Türetilmiş Özellik (Derived Attribute): Bir varlığa ait özellikler kullanılarak yeni bir özellik türetilebilir.

(Örnek; Doğum Tarihi özelliğinden türetilen Yaş özelliği)



24.0

2.20

11

Muh

amm

er İL

KUÇA

R, M

AKÜ

-201

1 BU

RDU

R

4

•Çok değerli özellik (Multi-valued attribute): Birden fazla değer ile eĢleĢebilen özellik.

(Örnek; ÖĞRETMEN birden fazla DERS vermektedir, ÖĞRENCĠ birden fazla KĠTAP okumuĢtur.)

•Birleşik Özellik (Composite Attribute) : Birden fazla özelliğin birleĢmesiyle oluĢan özellik.

(Örnek; Semt, Sokak, Apartman, Daire özellikleri birleĢerek Ev Adresi özelliğini oluĢturabilir)



24.0

2.20

11

Muh

amm

er İL

KUÇA

R, M

AKÜ

-201

1 BU

RDU

R

5

Anahtarlar •Aday Anahtar (Candidate Key): Varlık kümesinde yer alan her varlığı kesin olarak tanımlamaya yarayan özelliklere aday anahtar adı verilir. PERSONEL varlık türünde SĠCĠLNO ve TC_KĠMLĠK_NO özellikleri aday anahtar olabilir. Fakat PERSONEL_ADI özelliği olamaz, çünkü aynı ada sahip birden fazla personel olabilir.

• BirleĢik (Composite) Anahtar: Ġki veya daha fazla özellikten oluĢan aday anahtar. ÖĞRENCĠ NO, YIL ve DÖNEM alanları birleĢik anahtar olabilir.

• Birincil Anahtar (Primary Key) : Aday anahtarlar arasından seçilmiĢ anahtar. Bu anahtar sadece bir özellikten oluĢabileceği gibi birden fazla özelliğin birleĢiminden de oluĢabilir. PERSONEL varlık türünde SĠCĠLNO veya TC_KĠMLĠK_NO özellikleri birincil anahtar olarak seçilebilir.

• Yabancı anahtar (Foreign Key): Bir varlık türünün, baĢka bir varlık türünün anahtarı ile eĢleĢen özellik veya özellikler kümesi.



24.0

2.20

11

Muh

amm

er İL

KUÇA

R, M

AKÜ

-201

1 BU

RDU

R

6

• Güçlü Varlık (Strong Entity) : Herhangi diğer varlık türlerinden bağımsız mevcut olabilen varlık türü. •Zayıf Varlık (Weak Entity) : Tekil olarak belirlenebilmesi, baĢka bir varlığın (owner) birincil anahtar özelliğine bağlı olan varlık.

• Zayıf varlığın anahtar özelliği yoktur. • Zayıf varlık, kendisini belirleyen (owner) varlık ile belirleyici bir iliĢki içinde olmalıdır.

• Örnek : ÖĞRENCĠ’nin aldığı dersler öğrenciye bağlıdır. Öğrenci varsa öğrenci_ders vardır. öğrenci_ders öğrenci ile iliĢkide olmalıdır.

ÖĞRENCĠ BAĞIMLI Öğrenci-ders

Zayıf Varlık

Güçlü Varlık



24.0

2.20

11

Muh

amm

er İL

KUÇA

R, M

AKÜ

-201

1 BU

RDU

R

7

• ĠliĢki : Ġki veya daha fazla varlık arasındaki belli bir anlamı olan bağlantı. (Örnek; 01 numaralı ÖĞRENCĠ 12 kodlu Bilgisayar bölümüne KAYITLI’dır) Örn: 101 nolu müründen, 1 nolu müĢteri almıĢtır.

•Asallık Oranı (Cardinality Ratio): Katılımcı varlıklar arasındaki mümkün iliĢkiler sayısı. •Ġkili ĠliĢkiler için asallık oranları

• Bire - Bir (1:1) • Bire - Birçok (1:N) • Birçoğa - Birçok (N:N)


Varlık-İlişki sembolleri

24.0

2.20

11

Muh

amm

er İL

KUÇA

R, M

AKÜ

-201

1 BU

RDU

R

8

Sembol Anlamı

Varlık Türü

Zayıf Varlık Türü

ĠliĢki Türü

Belirleyici ĠliĢki Türü

Özellik

Anahtar Özellik

Çok değerli Özellik

TüretilmiĢ Özellik

2-li ĠliĢki 1 N


Varlık-İlişki Modeli Temel Kavramları

24.0

2.20

11

Muh

amm

er İL

KUÇA

R, M

AKÜ

-201

1 BU

RDU

R

9

Örneğin bir müĢteriye ait bilgilerin Varlık-ĠliĢki diyagramı

adres

MÜŞTERİ Müşteri_No

Adı Soyadı

telefon

MüĢterinin; adı, soyadı, adresi telefonu,


24.0

2.20

11

Muh

amm

er İL

KUÇA

R, M

AKÜ

-201

1 BU

RDU

R

10

Örnek; Bir bakkalın veresiye defterinin Varlık-ĠliĢki modeli

ürün_No ÜRÜNLER

ÜrünAdı

Fiyatı adres

MÜŞTERİ Müşteri_No

Adı Soyadı

telefon

MüĢterinin; adı, soyadı, adresi telefonu, Ürünün; adı, fiyatı, SatıĢ ; müĢteri bilgisi, ürün bilgisi, satıĢ fiyatı, satıĢ adedi, satıĢ tarihi, satıĢ adedi, ödenen miktar , ödeme tarihi

SATIŞ

Satış fiyatı Satış miktarı

Satış Tarihi

Ödeme tar Ödeme Tutarı

ÜRÜNLER- SATIŞ arasında:1 ilişkisi, SATIŞ-MÜŞTERİ arasında N:1 ilişkisi vardır


24.0

2.20

11

Muh

amm

er İL

KUÇA

R, M

AKÜ

-201

1 BU

RDU

R

11

ÜRÜN

Ürün_no ürünAdı Fiyatı

1 Ekmek 0.40

2 Kaşar 8.00

3 1.L Süt 1.40

MÜŞTERİ

Müşterino Adı Soyadı adres Telefon

101 Ali Can Burdur 2345678

102 Kazım Kara Burdur 5894785

103 Fatma Koç Toki 2547955

SATIŞ

Müşterino Ürün_No Satış miktarı Satış Fiyatı Satış Tarihi Ödenen Tutar Ödeme Tarihi

101 1 8 0.40 21.02.2011

101 3 1 8.50 21.02.2011

103 3 2 8.00 22.01.2011

BİRE-BİRÇOK (1:N) İlişki

Çalışma Sorusu

24.0

2.20

11

Muh

amm

er İL

KUÇA

R, M

AKÜ

-201

1 BU

RDU

R

13

Öğrencilerin almış olduğu dersler ve bu derslere ait vize ve final notlarının bulunacağı E-R diyagramını çiziniz ?

veri tabanı -i 2 - · pdf filevarlık-İlişki (e-r) modeli 24.02.2011 muhammer...

Documents