vazko - turuz...ey halk diyorum. ey cocuk. derken bende bir ag lama ilencliyorum butlin bireyci...
TRANSCRIPT
VAZKO
Tiirkoca(j1 C No: 17, Kat: 2
Ca(jalo0/11-lstcnbul
Vazarm oteki i,;Jlr kltaplan:
YOLCULUK, OZLEM, CESARET ve KAVGA $iiRLERi I 2. bas1m NE Y AGMUR NE $iiRLER I 2. bas1m KU$ATMADA MUSTAFA 6UPHi DESTANI DORTLUKLER
Bu kitap A(jao(jlu Yavmevi Tesis/er/nde
dizildi, bas1/d1, ci/tlendl. 27 73 3"I
Kapok: Erka/ YaVI istanbu/ 1981
BiR GDN MUTLAKA
AT AOL BEHRAMOGLU
Yozorlor ve Cevlnnenler Yaym Oretim
Kooperotlfl
BiR GUN MUTLAKA
KOR BiR
Yi.iregi hi.izi.inle dolduran hayat
gi.ine�li bir nisan ak�aminda
her �ey 61i.ip gidiyor ve
at1yla oynuyor kom�unun cocugu da
yupraklan k1m1ldatan ri.izgor
61i.im k1m1ldamaz ama
yagmurda, solgun gi.iz ku�lannin
kimbilir nereye gittigi yagmurda
kuytu, naftalin kokan odalarda
ak�amin evleri sord1g1 odalarda
bir cocuk uyurdu
kavaklar cevizler 1hlamurlar
sallanirlard1 ac1yla
7
o zaman ne cok hastayd1m
sevgilim! ne cok hastoyd1m
gece yanlan �ehri dola�1rd1m
cebimde taslak halinde bir intiharla
�izofreni ve pompah m1z1kayla
tannm! ne cok yalnizd1m. daglara
dogru yuriirdum, aglard1m,
yuzumu tutup topraga
�ehri-gozlerdim.
-gencligimi hatirlatan o s1kmt1yla-
babasmm yarg1c oldugunu soyleyen hizmetci
sevgilim
gelirdi. o ve ay. odamm-
duvarma yaz1lar yazd1m
ba�kald1rma ve olmeme hakkmda
hep uyanik kalmak pahasma
yaz1lar yazard1m. Kafka
v.s. otururlard1 bir kasabada
oturur olumden konw�urlard1
bir kroki halindeki �apkalanyla
bir taslak olan vucutlanyla
ve bir cenin kadar zay:f omuzlarmda
askeri ve trenci paltolar olurdu
onlar konu�urken aki;;am olurdu
biz sevi�irdik ac1yla
B
sevgil1m! biz ac1yla sevi�irdik ellerin sogan ve sabun kokard1 ayaklanni operdim. sonn;i gece gelirdi ag1r bir homurtuyla gece gelip beynimi orterdi 1�1g1 yakmazd1m, gece gelirdi, sen giderdin. o zamanlar ben hastayd1m beynim hastayd1, ortQler icinde-bir veball gibi titrerdi gece soluk soluga terli bi r tren gibi ilerlerdi
9
kalbim!
sen yoksun.
sen tokezleyen bir liJOrk1sm kopure kopure akan
ac1yla ve huzunle bes!enen
bir 1rmaksm.
OkliJOm
yankrlanirken kasaba
canlann ve koyunlarm
mezarlarm tozlu kasabasmda
cocuklar aglard1
dunya az renkli ve tebeliJirden
bir resim kadar tozlu ve muphemdi
OliJk muphemdi
sen
sessiz bir kinle liJehri gozluyorsun
k1s1k bir huzunle camlann arkasmda
OliJka ve merhomete haz1rsm
liJefkate ve nefrete ve
ac1 cekmeye o uzak yollarda.
bir kuleden seyrettigin liJehri
yani bir liJehvet balkonundan
kimse bilmiyor gecit yok liJOrk1sma OliJkin ah her liJeY
bir pencereden gorundugu kadar
bir pencere kadar dunya bir kartpostal gibi gectigimiz dunya
kalbim.
kor bir cocuk gibi duliJe kalka.
10
1963
TATiLDE A$K $iiRi
Zar tutmak bona vergi, aynaya bakt1m biraz
Uyanip duruyorum her sabah 9urda burda insanlan di.i9i.indi.im 9ubat ay1 zarfinda
Arkada9, yanl19 hesap art1k bagdata varmaz
$u soclar bona vergi, kahveye c1kt1m biraz
K1bns Ti.irk kalacakt1r gaza yeni zam filan
Cebimde yi.iz bin lira geziyorum durmadan
Yagma yok, umutsuzluk her adam1 kurtarmaz
$a91rmak bona vergi, elmaya bakt1m biraz
Elmaya bakt1m biraz ve 9a91rmad1m valla
Bir elma bir insani 9a91rtabilir oysa
$imdi herhalde kimse beni ciddiye almaz
Ozonl1k bona vergi, di.inyaya bakt1m biraz
Benim en son sevgilim beni hie ozledin mi?
Yi.iregimin sol yan1 koroglu sag1 ayvaz
Goklerdeki babam1z bizi korusun e mi . . .
1964
11
AMCAM �AiR BEN �AiR
Gidip 9arnp almah be9 kuru9luk da fQ!Ut
icip icip sonra da bir guzel aglamah
Topal U!viye var ya, hani gecekondulu
Genelavin QstQne 91p diye damlamah
Aktarm kansmdan umutlar kesik art1k
Beyaz bi laf soylense memeler otuz iki
Ellerine mozarttan uzansam usulcac1k
Kollen bileklerden dirsege bilezikli
Bu dunyada ya adorn olmal1 ya da zengin
Amcamsa sabah sabah burnu cay bardagmda
Ha babam 9iir yazar 9u cennet vatanma Tom gulesim gelecek, pirr ... sekiz on guvercin
1963
12
BU A$K BURADA BiTER
Bu a�k burada biter ve ben cekip giderim
Yuregimde bir cocuk cebimde bir revolver
Bu a�k burada biter iyi gunler sevgilim
Ve ben cekip giderim bir nehir ak1p gider
Bir hat1rad1r �imdi dalgm uyuyan �ehir
Solarken albumlerde cocuklar ve askerler
Yuzun bir k1r cicegi gibi usulca saner
Uyku ve unutkanllk gittikce derinle�ir
Yanyana uzanird1k ve 1slakt1 cimenler
Ne kadar guzeldin sen! nas1I e�siz bir yazd1!
Bunu anlatt1lar hep, yani yiten bir a�k1
Gecerek bu dunyadan butun olu �airier
Bu a�k burada biter ve ben cekip giderim
Yuregimde bir cocuk cebimde bir revolver
Bu a�k burada biter iyi gunler sevgilim
Ve ben cekip giderim bir nehir ak1p gider
1965
13
BU DERT BENi ADAM EDER
Gece gundiiz dolmw1m tenhalarda menhalarda Benim onnem guzel annem beni koyver Sag yanimda bir s1z1 var, sol yanimda yand1m
aman alt1patlar Bu dert beni verem eder
Egri biigru bakar oldum boyunbag1 takar oldum �a�km oldum sakar oldum
ikide bir yuregimi daga ta�a diker oldum �unca y1ld1r karanllkta goz k1rpmaktan b1kar
old um Benim annem �eker annem genclik elden gitti gider
Dama c1kt1m damdan dii�tiim k1llc kestim esror 1ctim
�ahin oldum keloglanm kulahm1 kapt1m kact1m Yore aglar gi.iler uctum yon yolda yorgun dii�tiim Benim annem kadm annem bu nas1I i� bona deyver
Gece gunduz dii�iiniirum tenhalarda menhalarda Aman annem guzel annem beni koyver Sag yanimda bir s1z1 var, sol yonimda daglar
duman alt1p.:it1ar Bu dert beni adorn eder
1963
14
YENiDEN. H0Z0NLE ...
i!?te yine can s.kint1s1
bona bir !?iir yazd1racak
Trrnaklanm uzamr!?. icimde yarall bir O!?k.
icimde yaral1 bir O!?k
ve birkac piyes olusu. birkac gozya!?1 k1r1nt1s1,
intihar gelgiti birkac.
15
S1rtustu uzand1m dunyaya odamm ampulune bak1yordum, ampulun bagll oldugu borunun tavanda k1vnll9ma.
Tavanda k1vnll!?ma birkac damla gozya9mm. birkac damla tenturdiyot. kalbim agnyordu, bir yazgunu du9tum sokaklara, karanllk sokaklara dli9tum, bir yaz gecesiydi galiba, urpererek indikce bayirlardun, kimsesiz ve 109 alanlara, caresiz. bombo9 bir cesettim, lllr yangm kulesi gibi uguldayon Kirli. bayat. karanl1k-bir suyla dolu bir kova. olarak kalm19t1m dunyada. Herkes kimbilir nerdedir-9imdi? sevgilim .. Kimbilirnerdesin? Kalbim -ki bir gun dururvar m1yd1 acaba?
16
Olumu ve tuzlu f1st1klan unutmad1m. bayat tuzlu f1st1klan. Sarhoi;;lar kusard1 bir de ben varken orda. Dunya'do. 1965 y1lmda. Bir savai;; ve huzun korkuswyla kahvelere dolard1 insanlar Sevgilim! Sevgilim! «Kanayan yerim benim» curuk yumurta. bayat past1rma ve bamya yenilen bir lokantada marei;;al fevzi cakmak, koca yusuf dunya guzeli fatma dostumdular. Ben o 9ehirde yalnizd1m bunu kimseler bilmez gidip gidip nht1ma dururdum. Kor bir dilenci vard1, o dadostumdu, benievlendirmek isterdi k1z1yla. Ben icimde bir ac1yla boyna bir resim yapard1m. San kurdeleli k1zlarahikayeler anlat1rd1m hatta uzak dunyular ve albert ayn9tayn hakk1nda. Onlar uzun uzun susarlard1. Guzelim k1zlar. Hurriyetgaztesi okurlard1 Ses ve Hatta.
17
Her �ey o kadar birbirinin ayniyd1, hayat-ak1p gidiyordu s1kint1yla. Domino ta�lanna ve bir nehrin ak1�ina benzeyen cesur ve gene hayat. Ak1p giden. Kitapc1 vitrinlerini ve alanlan h1zla eskitenhayat, bazan-beni heyecanland1nrd1.
Yagmurlu, 1hlamur agacll bir yolda kocaman, efldtun bir gune� t1kanird1 g1rtlag1ma onu karn1ma sokard1m. Gune�i. gogsume ve karn1ma. Ak�am-beni bulurdu bir koyda. K1rlara dogru ko�ard1m bir bag1rt1yla. Az once 1slanm1� k1rlara, serin ve bereketli, her zaman bag1�layan. o taze, ve huzun-anos1 k1rlara ...
18
Sevgiliml Sevgilim! Gece-yi.iri.iyor. Di.inyo-yi.i ri.iyor ordulorlo. Kitoplorlo ve motbooc1-c1raklonylo. icimde-bir dog cei;;mesi ok1yor .. . Soboh oldu oluyor onmdoeski, ki.ili.isti.ir, kbmi.iryi.ikli.i son bir komyonlo yonmdo durmui;;tuk, ormonbottoniyeliydi halo. Bir hostone odosmdosoboho kor91, yoral1-bir onbo91 gibi uyuyordu. Soboho-kor91 bir hostone odasmdooklJmo conlor geliyor. Bir odom-kesik cocuk boi;;lon sot1yor. Yeniden hi.izi.inle bo9l1yorum birromono ..
1965
19
ONUN T0RK0S0N0, GUEVARA'NIN
Daglann ve nehirlerin TUrkusunu soylemek istiyorum Buyuk gokyuzunun ve k1rlann. Mavi bir cicegin turkusunu soylemek istiyorum Umudun ve sevdanin Kahraman bir yuregin tUrkusunu soylemek
istiyorum Asian tUrkusunu Guevaru'nin.
20
Odalar ve sofalar kul?atm1l? beni Sandalyeler masalar tabakJar Gokyuzu kul?atm1l? beni icim darohyor Gelenekler korkular kul?kular KUl?Ctffill? beni Rotatifler silahlar yasalar
Ah akl?am oluyor Sevgilim, Cl?klm benim iniyor daglara Ortusu gecenin Bir cocuk durmadon Buyuk nehirleri ozluyor Kaybolmul? sevincleri ozluyor Bu yurek durmadan Geciyor daglardan Golgesi cetelerin
21
Korlerin ve yetimlerin TUrkusunu soylemek istiyorum Yavrusu olmu� ananrn Hastalann tUrkusunu soylemek istiyorum Hapiste yalniz bir adamrn. Sevgili bir yuregin tlirkusunu soylemek istiyorum Korde�imin, Guevara'nrn
Ah. nas11 da ac1 Boyle susup durmak KotUler cellotlar elinde Bunallrken guzelim halk Fabrikalar yanl1� cal1�1rken Yanll� ekilirken toprak Ayak, olmu�ken ba� Ba�. olmu�ken ayak
22
Kavganrn ve hurriyetin Tlirkusunu soylemek istiyorum Gur bir akr�la akacak kanrn E�itligin tlirkusunu soylemek istiyorum Halklar ad1na yukselen sancag1n. Sadeligin, inceligin, onurun Turkusunu soylemek istiyorum Onun turkusunu, Guevara'nin
1968
23
BiR GON MUTLAKA
Bugun sevi9tim, yuruyu9e kat1ld1m sonra
Yorgunum, bahar geldi. siloh kullanmay1 ogrenme
liyim bu yaz
Kitaplar birikiyor, saclanm uzuyor, her yerde gum
bur gumbur bir telo9 Gencim daha, dunyay1 gormek istiyorum, 6pu9mek
ne guzel, du9unmek ne guzel, bir gun mutlaka
yenecegiz! Bir gun mutlaka yenecegiz, ey eski zaman sarraf
lan! Ey kaz kafalllar! Ey sadrazam!
24
Scvgi1im on sekizinde bir k1z. yi.iri.iyoruz bulvarda. sandvic yiyoruz. di.inyadon konw;;uyoruz
Cicckler oc1yor durmodon. sovoi;;lor oluyor. her 9ey nos1I bitebilir bir bomboylo. nos1I kozonobihr u
kirli odomlor Uzun uzun di.i9i.ini.iyor, sulorlo y1k1yorum yi.izi.imi.i.
temiz bir gbmlek giyiyorum Bitecek bir gi.in zulum. bitecek bu han-1 yogmo Amo yorgunum 9imdi. cok sigoro iciyorum. s1rt1m
do kirli bir pordesi.i Kolorifer dumonlon c1k1yor gage, cebimde Vietnom
'.::O 9iir kitoplon Di.inyanm bbi.ir ucundoki dostlon di.i9i.ini.iyorum,
bbi.ir ucundoki 1rmoklon Bir k1z sessizce bli.iyor. sessizce bli.iyor ordo Kopri.ilerden geciyorum. koronhk yogmurlu bir gi.in.
yi.iri.iyorum istosyono Bu evler hi.izi.inlendiriyor beni, bu derme cotmo
di.in yo insanlar. motor sesleri, sis, ok1p giden su Ne yapsam... ne yapsam. .. her yerde bir hi.izi.in
tort usu Alrnm1 soguk bir demire doy1yorum, o eski gi.inler
geliyor okhma Ben de cocuktum. sevgilerim olocokt1 elbette Sinemo dbni.ii;;lerini di.i9iini.iyorum. annemi. her 9ey
nasd blebilir. nasil unutulur insan Ey gbk! senin oltmdo sessizce yotord1m. ey p1nl
pinl tarlolar Ne yapsom ... ne yapsam ... DPk:t.rt okuyorum son
radan ...
25
Sakallanm uzuyor, ben bu k1z1 seviyorum, ufak bir yuruyu9 Cankaya'ya
Bir pazur, gune$1i bir pazar, nas1I co9uyor yuregim, nas1I kan$1yorum insanlara
Bir cocuk bak1yor pencereden, hulyali kocaman gozlu nefis bir cocuk
Lermontov'un cocukluk fotograflanna benzeyen karde9i bak1yor sonra
Ben 9iir yaz1yorum daktiloda, gazeteleri merak ediyorum, ku9 sesleri geliyor kulag1ma
Ben mutevaz1 bir 9airim, sevgilim, her 9ey co9kulandin yor beni
Sanki aglayacak ne var bakarken bir halk adamino /
26
Bak1yorum adamin kulaklan:-:a, boynuna, gozlerine. ka9lanna. yuzunun oynamasina
Ey halk diyorum. ey cocuk. derken bende bir aglama
ilencliyorum butlin bireyci 9airleri, hole gidiyorum portakal almaya
ilencliyorum o lat kalaballklanni, kurumu9 yurekleri, bireyin kurtulu9unu filan
llencliyorum o kitap kurtlann1, bag19llyorum sonradan
Uzun k19 gecelerinden sonra kimbilir nas1I olur her 9ey
Uzun k19 gecelerinden sonra, masallarda anlat1lan . I
2i
Durup duruj:> bunion du9unuyorum. bir sevinci bir huzun izliyor arkadan
Yuregim ipesapa gelmez bir bahar gogu, TUrkce bir yurek k1saca
Beklemek usand1nyor, teld9h teld9h bir 9eyler anlat1yorum sagda solda
Bir otobuse biniyorum, inceliyorum bir bi:icegi tutarak kanatlanndan merakla
Yururdum eskiden baharda, o y1kmt1larm ve cavirlarm oldugu alanlara
Akhma 9iiri gelirdi o ya9h Amerikalmm. sonbahan anlatan 9iiri
Cay1rlar vard1 o 9iirde, bahan ammsatan ne de olsa Bi:iylece yeniden haz1rlamyorum bir co9kuya, yeni
den sokaklara T1r1amaya Kendimi atmak blr ucurumdan bahklama
I
28
Buyuk ve mavi bir �ey izlenimi vcr bende, gordugum filimlerden mi ne
Bir �apka, telc�h bir gok. s1cak yapay bir dunya Anlat anlat bitmiyor, bitmiyor bendeki dauss1la Butun sevgilerimi harcayabilirim bir c1rp1da, yag-
murlu o yollar geliyor akhma Benzin kokulan, 1slak direkler, babamm esmer bir
somun gibi tombul ve s1cak elleri Uyurdum. Bir de bakm1�sm yeni bir filim sinemada.
�ehirde yeni bir k1z, kahvede yeni bir garson o uzgun ve sabahhkh dururdu balkonda ...
I
29
$imdi ne var huzunlenecek burda, nedir bu catlatan yuregimi bu tela9
Sanki yann olecek gibiyim, birazdan polisler gelecek ya da
Gelip alacaklar kitaplanm1, daktilomu. bu 9iiri. sevgilimin fotografm1 duvorda
Soracaklar babanm ad1 ne. nerde dogdun. te9rif eder misiniz karakola
Dunyanm obur ucundaki dostlan du9unuyorum. obur ucundaki 1rmaklan
Bir k1z sessizce oluyor, sessizce oluyor Vietnam'do Aglayarak bir yurek resmi ciziyorum havaya Uyaniyorum aglayarak. bir gun mutlaka yenecegiz!
I
30
Bir gun mutlaka yenecegiz, ey ithalotc1lar. ihracatc1lar, ey �eyhulislom!
Bir gun mutlaka yenecegiz! Bir gun mutlaka yenecegiz! Bunu soyleyecegiz bin defa!
Sonra bin defa daha, sonra bin defa daha, cogaltacag1z mar�larla
Ben ve sevgilim ve arkada�lar yuruyecegiz bulvorda
Yuruyecegiz yeniden yarat1lman1n co�kusuyla Yuruyecegiz cogala cogala ...
1965
31
YIKILMA SAKIN
KotU �ey uzakta olmak Dostlanndan. sevdigin kadindan Yasaklanmak butUn ya�ant1lara Seni tamamlayan, annd1ran Kapat1ld1gin dort duvar arasinda Saghkh, gene bir adam olarak
Neler gelmez ki insamn akhna Sevincli, ozgur gunlere dair Kalm1�t1r yuzlerce y1l uzakta Onunla ilk kez opu�tUgun �ehir Ac1, zehir zemberek bir huzun Kalbinden g1rtlagina dogru yukselir
32
Goruyorsun i�te kucuk adamlan Kohnemi� silahlanyla sald1rcn sana Kimi tutsak du�mu� kendi dunyasma Kimisi dupeduz halk du�marn Diren oyleyse, diren. y1lma Yurut duha bir inatla kavgarn
Babeuf'u hat1rla. Naz1m Hikmet'i Bir umut ate�i gibi parlayan zindanlarda Hatirla Danko'nun tutu�an kalbini Karanllklan y1rtmak arzusuyla Ve fa�izme kar�1. zulme, zorballga Du�un ac1lar icinde vuru�an karde�leri
33
Elbette vard1r bir diyecegi, bir haberi Bir kacaga cay sunan kurt kadinlannin Daglar dilsizdir yalcindir Amo gun gelir bir diyecegi olur onlann do Ve daglar, 1ss1z tarlalar ba�lad1 m1 konu�maya Susmazlar bir daha; soz art1k onlanndir
Kotli �ey uzakta olmak Dostlanndan, sevdigin kadindan Yasaklanmak butlin ya�ant1lara Seni tamamlayan, arind1ran Amo bir devrimciyi hakll k1lan Biraz do ac1lardir unutma
34
V1kllma sakin gecerken giinler
Varalayarak gencligini
Onurlu, giizel geleceklerin
Biziz habercileri dii9iin ki
Ve halkm bagrmda bir inci gibi
Biiyiiyiip geli9mektedir zofer
1969
35
BiR ERMENi GENERAL
iSTANBUL
Gogsume bir istanbul c1z1yorum Ba�parmag1mla, kelebek biciminde Cocukmu�um gibi aynanin 6nunde Yuzumu saclanm1 ok�uyorum
Kad1k6yden herhangi bir deniz Tenha bir tramvay �i�liden Samatyadan belki sultanahmetten incir agaclan ans1yorum
Gogsume bir istanbul ciziyorum Ba�parmag1mla, kelebek biciminde Biraz umutsuzum, biraz yorgun i�te En cok gozlerimi seviyorum
1958
37
BAHAR $iiRi
Bu sabah mutluluga ac pencereni Bir guzel arm dunku kederinden Bahar geldi bahar geldi gune$in dogdugu yerden Cocugum uzat ellerini
$u guzelim bulut gozlu buzag1y1 Duy boyle ko$turan sevinci Dinle nas1I telc1$ telc1$ carp1yor Toprak ananin kalbi
$6yle yan1ba$1ma cimenlere uzan Kulak ver gumburtusune dunyanin Baharin gencligin ve a$kin TUrkusunu soyleyelim bir ag1zdan
38
1960
SONBAHAR EZGiSi
Caddeden liseli k1zlar geciyordu Medeni hukuku usulca kapatt1m imtihanm1� paraym1� etiketmi� inadina bir sigara yakt1m
Ornegin dedim �u dunya Bir tio�lukta doner de doner $u yagmur �u hinz1r eylul yagmuru Adami busbutlin deli eder Peki insanlar peki insanlar Hangi akla hizmet eder
Du�unup du�unup iclendim
Saniyeler dakikalar sootier derken Gunler su gibi ak1yor karde�im Bir yanda ders kitaplan bir yanda kalbim $0�1rd1m kald1m
Tutsakllg1m dar sokaklannda buyurken Sevmek niye, yetmeden oncelere? Seni du�unmek bir yagmur ans1zin Ak�am ustleri yorgun caddelere
lclmde yeniden blr umut Yenlden bir kah1r sevgllere Soylenmemi� �iirler dudaklanmdan Savruluyor susuk gecelere
Ostelik hep mutlu olmak gulunc S1gmak guc evlere kahvelere Ellerinden blr tutsam, biliyorum Ko�um otelere otelere
40
1960
HANi SEVMEK iCiN ELLERi
Bir srnrrsrz anlamsrzda onu anyorum erkekce Duvarlara carparak buyuyor du9uncelerim Bir sozcukte gizlidir, biliyorum, ama guc. Demiri ha babam dovuyorum
Mutlak bulmalryrm, oyle gucsuz duramryorum Bir elim toprakta kolryor, oteki bulutta Belki bulutun, topragrn otesi Anlamryorum
Tohum ye9eriyor, ba9ak oluyor-guzel Ba9ak saranyor ekmek oluyor-guzel Tohum ba9ak ekmek sizin olsun Ben sanyr ye9ili istiyorum
Bir du9unce yanrp sonuyor bilincimde Ne etsem bir turlu tutamryorum Siz vann bildiginiz cayrn kryrsrna oturun Ben habire deliriyorum
Akrn karadan aynmr ne, bilmiyorum Guzelin cirkinden ayrrmr ne, bilmiyorum Hani o, hani gucu yureginin Hani sevmek icin elleri diyorum
1959
41
KARA $ARKI
Karanllgm yine o saatinde Kapkara sularda uyand1lar Gozlerinden karanlik l?Crk1lar geciyordu Uzamp karanllga bakt1lar
Kadmm kapkara saclan Kapkara elleri adamm Yamts1z nedenler gibi-odanm, Dort yanmda dart kara duvar
lki ucu karanllkta bir cizginin Koranllk ortasmda aldand1lar Kapkara m1sralar kurdular karanllkta Ve iki zenci gibi sustular
En olumlu yerinde sevgilerinin Birden soluk soluga yoruldular Azar czar oldugunu duydular Kanml1kta kalan biryerlerinin
42
1961
iKiNCi UYKUSUZ ADAM
Ornegin bir tohum ye�erdi ans1zm Bi.iyi.idi.i erkin ortamlarda bir fidan Sonra bir ri.izgar esti, amanm Silindi tomurcuk ya�amdan
Oli.imsi.iz ne var kahrolas1 evrende Limanda ikinci uykusuz adam elleri gemili Korsan �ark1lar1 kadml1 b1cakll gecede Bir duvar ordi.i aglamadan
Oysa seviler vard1 gorkemli, tutkular vard1 Buyi.idi.i nedenli bak1�lar goksel karanllga Di.i�i.inceler kopuk parmaklar gibiydi Arnlar c1gllk c1gllga
43
Filimler yenm, oykuler yenm, bitse de. Limende ikinci uykusuz edem elleri gemili Korsen �erk1len kedmh b1cekh gecede Demir ett1 �ereph yelnizhge
Demek bu gogu, dogey1, y1ld1zlen Ki�inin ellnyez1sm1 o yerett1 Peki lse'y1 cerm1he geren kim Yusuf'u kuyuye kim ett1
Ve peki neden butUn sue Kobil'de Limande ikinci uykusuz edem elleri gemili Korsen �erk1lon kedmh b1cekh gecede Kelbini kopenp denize f1rlett1.
44
1961
EV UZAK
o en eski huznumdur benim aydinlanan Kurallar boyu buyuten ilkel 6zlemimi Kimbilir sevgi irmag1mda nelerdi ya�anan Karanllk denizlerden gecen hongi gemilerdi
3epetine eflotun cicekler doldurmu� Vlutlulugu bildik bicimlere s1gmayan 5an�in bir adam, pembe di�li bir kad1n <u�lard1r en gizli 6pu�lerini duyan
l\ns1zin susu�unda m1, nehirler gibi !l,g1r ve anlamll. gecenin ortasinda 3inlerce 61mek binlerce yerden bin y1I 3in y1I buyumek sana ve sonsuza
<imdi o. s1cak lo�lugunda magaralarin )ost 6pucukleri anneme benzeyen ievgi anlatan. bir �eyler sezdiren usulca Jsulca allp ba�1ni duygunun ormanina giden
Mmesin. bitmesin ne olur bu sessiz uzayan �u kar yagar gibi usuldan gozlerime :rkek ve 6zlemli ve aglamasin1 bilen iimdi bir sana tapinmak ey uzak keman
1961
45
OKUNDUKCA NE KOTO ESKiMESi �iiRiN
Oc nokta; Ve mavi perdelerin ardmda kent vard1 Hangi cumartesi, bu kacmc1 paket adamlar
gelirdi car$1lardan Yelkenli bir sokak dl.i$l.inecektim, beyaz $Cpkall
gelincikler Adamin biri sigarasm1 suya dl.i$l.irecekti Mart1lar sulara, kadmlar gururla car$1lara Ben $iir yazacaktrm, carnm s1k1llyordu, eski
lj>eylerden b1km1$t1m Yemek ye, diyor annem, hep al1$kanllklanm.
sonunda. Kamuyml.i$. yok bilmerri �!mmifjl, bilincim
catlayacak t-:er$ev ssnin sa:;lanndon cozuldukten sonra
ba:?layacak
Masc 6rtl.ilerinin serilmek midir gercegi? Hep bildik sozcuklere Sigmmak ne kotu
Koyvermeli kendini ki!,li. -Arna nas1I renk buEsinclerin yarnnda bir yerden ak�amlann !,liir
dl.i$l.inl.ir glbi gelmesi Tatll ve yumu!,lak ayvalar .. Sonra midemin cignd1gm1 bl.iyl.itl.ip, korkacakt1m 0 veremli cocugun kacmc1 aldarn!,lmda gelecekler Her �ey renksiz bir bo!,lluga dokl.ill.ir �iir yazmak belki en guzel aldarn!,lt1r Sonra resim filon yapacaklar, gidip !,lCrap
icecekler
46
Kendimi yepyeni bir gemici yapard1m Allah olsam btelerde belki veni i;;eyler vard1 Kudurmui;; gibi yazmak geliyor ieimden, ae1m
anllyor musun Doktorlar buna ne derlerse desin Kim en iyi bilebilir herhangi bir i;;eyi Bir i;;eyi en iyi bilmek ne demektir Hangi din eskimez
Ellerim ve bileklerim ve gi:izlerim i;;ehvetle g1c1klaniyorlar
Yorgun surotlanniz1 hie mi hie gi:iresim gelmedi icimde bir s1kint1 dinamiti var ki. patlamasa
i:ilecegim �iir yazrnak istiyorum, canim s1k1l1yor,
al19kanllklanmdan igreniyorum Dui;;unmesem ve koyversem ellerimi belki eok
i;;eyler si:iylerim Tenha bir bi:icek gibi tavan arosina koi;;uyorum Sen eirkin bir ihtiyar olmadan burnundan
i:ipmeliyim
1961
47
BIR GUN A�K GECILMELiDiR
Ey art1k agz1 ve saclan Uzun bir karanllg1 agartan boyna Maviden ai;>ka boyay1p silahlan Bilenip bir bai;>kald1rmaya Korkak ve umutsuz yerlilerden Sokup son h1zla cod1rlan Agaran bir kan-geceden Yepyeni bir c1ld1rmaya
Yangin. Onun alyuvarlan Kanl1 bir gecit gibi. isyan. Mavi gozlerle dolu saclan Ey beni umutsuz eden ken Ey butlin i;>ark1lardan artan Ai;>kin vazgecilmez karanllg1
48
Susor ve mart1lan du�unur Gecenin bir kesiminde insan icinde beyaz bir kalaballk Ve a�k zaten gurulti.idur Benim korkum ve umutsuzlugum Art1k olmu� bir adam gibidir Kendini hie hat1rlamayan
A�km ve huznun �iiridir Yuzumle cizdigim karanllga C1lgm atlar. Sava�c1lanm. Ey benim kacm1lmaz yazg1m Bir gun dortnala aglamaya
Bir gun a�k gecilmelidir 1962
49
SABlHA
Bona bir sigara verin annem oldu Bu sabah oldu bel?e dogru saninm Allah allah ne var l?Ol?1racak canim Annem oldu diyorum hepsi bu
Yuzume bakmaym oyle gulesim geliyor Bir ayna olsa da aptalllgm1z1 gorseniz Hani dokunsam siz de guleceksiniz Bol?verin kurallara murallura yahu
$u son y1I keman bile calmod1 Yuzunde cizgiler cogald1kca ofkelendi Sanki suclu oyrnul? gibi babama yuklendi Beni kimse anlayamaz deyip durdu
isterseniz sinemaya talon gidelim Galiba nadyanm bir filmi var tayyarede Ortanca birader cok aglad1 dun gece Sahi, sabiha il?i ne oldu?
50
1962
COK GARiP BiR ZENCi
Walt \/\/hitmanin orolardon bir zenci Harlemde yagmur sonu yapraklan Bir kadeh cin bir dublc cin vermut Karonlikta ben'i duyar gibi
Harlemde yagm�ir soriu yaproklan B1rok1lm19 ellerim, etim Susmasam kendi sesimden delirecektim Benimle sanki bir ba9ka ben vard1
Bir kadeh cin bir duble cin vermut Sizin en gi.izel yerlerinizi di.i9i.indi.im En gi.izcl yerlerinizi en cirkin yerde di.i9i.indi.im Unutmak ve olmek o kadar kolayd1
Karanllkta ben'i duyar gibi Cok garip bir 9eyler seziyordum Harleme cok garip bir yagmur bo9lam19t1 Walt Whitmanin orolardan i.ic zenci
1962
51
GECEYDi
Yuzurndu. lrrnaga donulur lrrnaga donerrJik geceyle Yuzurnu urkuten geceyle Silahlar ve kui;;lar cozulur lrrnaga donerdi hepsi de
0 zaman cari;;1lor bai;;lard1 Bo.I konu usu lea kui;;atan Huznurnu usulca kui;;atan Uzard1 saclan cocugun Geceyi bilinen saclan
Bir adorn. Babarnd1 galiba Tai;;ral1 bir adorn galiba Anneyi sessizce aglatanSesine kani;;an o ruzgar Goclerden kaland1 en fazla
Geceydi. lrrnaga donulur lrrnaga donerdik geceyle YuzurnLi eskiten geceyle Huzunler ve ai;;klar cozuluplrrnaga dbnulur hepsi de
52
1962
KE Di
«Elveda. elveda» ne guzel. Ocuncu. uyumu bozuyor. «Elveda. elveda. elveda» Ostelik kediye benziyor.
Adamin kafas1 kocaman Cebinde Sartre'dan bir roman Sagina soluna bakmadan Belki de cennete gidiyor
Ataol yagmuru sevmiyor Saati sormayin korkuyor Ne zaman rak1ya otursam Ocuncu elveda geliyor
1961
53
BiR ERM ENi GENERAL
Usanip sevi9mekten bir ermeni general At1vermi9 kendini senmi9el kulesinden Bir cocuk ki operken utanir annesinden 0 cocugu boynundan as1vermeli derhal
Cunku s1gm1yor cocuk koskocaman adama Cunku tuhaft1r biraz, cocuk olmak eskiden Sahi. civcivlcr vard1-buzan cnlatir- annem Ne guzel bukermi9im boyunlarm1 ama
Ve ben o dar buyucC1-upuzun kara 9apkam Yeniden dogururken ali9km bir tav9ani Kendime igretiyim-yani bir kasabali
Yani her direni9i cagda9 k1zla sonlanan En yeni senaryoda en eski esas oglan Bir ermeni general-yakas1 madalyali
54
1962
M ELANKOLI
KiTAPLARA GiRM EMi$ iLK $iiRLERDEN
Ey sokaklannda y11Jarca avare dola!iit1g1m icinde ilk a:;;k1m1 ya9ad1g1m kucuk :;;ehir Umutsuz ak:;;amlanmda sesini duydugum Jir Sihrinde ilk ac1y1 tatt1g1m
Ey sarho:;; ak:;;amlanmin biricik tesellisi ilk :;;iirlerimdeki biricik dert ortag1m fener Soguk k19 geceleri 1sind1g1m kalorifer Gitgide uzakla:;;an tren sesi
Ey en masum arzulanm1 gizleyen oda Y1ld1zlarla dost eden kucuk pencere Her ak:;;am g6nl0mun diledigi yere GotOren sihirli araba
Ey en icli en yanik tOrkulerimi duymayan Ruzgon saclanm1 dag1tan sokak Ve ey sac1 ak gonlu ak Annecigim pencerede aglayan
Ah biliyorum guc gelecek sizlere Arna art1k gitmek geliyor icimden Bir sabah masmavi bir bulutun pe!?inden Donu:;;O olmayan yerlere
1959
55
LEYLAKLARDA YiTiRDiGiM
Ah o guzelim bahar ak9amlan Kahredici gercekler otesinde kalan mutluluk Gunbegun arnlarca uzakla9an ufuk Yoremde duyulmayan leylak kokulan
Delicesine, mandolin cald1g1m geceler Ve sen, cocuk masallanmm perisi ilk du9lerimin unutulmaz sevgilisi O yunmu9, o armm19 du9unceler
Toplar at1ld1ktan sonra, kimsesiz Terkedilmi9 sokaklarda cald1g1m 1sllk Ah o buyuk o dost yalrnzl1k Nerelerdesiniz?
Bir 9ey var yitirdigim leylaklarda Ya9anmam19 arnlar kadar guzel Tum mutluluklara, aydmliklara bedel Hay1r degil, degil tannlarda
56
19LJ
MIZI KA
- Ask1da Ya�ama $alrlne -
Korll gecelerde kucuk istosyonlordo Di.idi.ik colon trenlere boy11iyorum Ti.ii perdeler ordindo kodinlOr gi.ili.iyor Tutup pencerelere t1rmoniyorum
Bir 9iir s6yli.iyorum sonro bir 9ork1 Sonro oturup ogllyorum Sonro bir gi.izel ciceklenip Sokoklordo m1z1ko collyorum
Bu kente her gece yogmur yog1yor Ve ben her gece yeniden 61i.iyorum Bu tren oroyo gidecek gizlemeyin Ne derseniz deyin ben biniyorum
1960
57
GERCEKSiZ YA$AM
Ellerimi al1p Afrika gecelerine goturuyorum lsinsm istiyorum du9uncelerim s1ms1cak oykulerde Merdivenlere c1k1yorum merdivenlerden iniyorum Bir say1 yaz1yorum bir ba9ka say1yla carp1yorum Sonra bir ba9ka say1ya boluyorum fs1nsm istiyorum du9uncelerim SllllSICOk oykulerde Ellerimi allp Afrika gecelerine goturuyorum
Karanm aim yaz1s1 ellerimi kirletiyor Afrika'dan uzak Afrika'da bunallyorum
58
II
- Gozlerlml ahp Paris sokaklanna gotOruyorum Pariste eylul sabahlanni ya�1yorum Seine nehrine kirll bir yagmur yag1yor Darken Picasso'nun gozlerinde ak�am oluyor Paris sokaklannda kahroluyorum
Seine nehrine klrli bir yagmur yag1yor Picasso'nun gozlerinde boguluyorum
Ill
Ellerim gozlerim lstrati'de dugumleniyor lstrati'yl s1ms1k1 kucakhyorum Bir kadin oluleri icin g6zya�1 dokuyor Adamin c1plok sirtma kamc1lar iniyor Kil?inin gercegine susuyorum
Ellerin gozlerim lstrati'de dugumleniyor lstrati'yi s1ms1k1 kucakl1yorum
1960
59