vatandaşlık yürütme

30
Uğur YILMAZER 1 1982 ANAYASASIYÜRÜTME BÖLÜM 4 Yürütme Yürütme yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından, Anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılır ve yerine getirilir. Yürütme yetkisini Bakanlar kurulu ve Cumhurbaşkanının birlikte kullanmasından dolayı yürütme iki başlıdır diyoruz. Cumhurbaşkanı Cumhurbaşkanlığı forsunda bulunan 16 yıldız 16 büyük Türk devletini ortadaki güneş ise Türkiye cumhuriyetini temsil etmektedir. Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…

Upload: ali-solak

Post on 03-Aug-2015

183 views

Category:

Education


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: Vatandaşlık Yürütme

Uğur YILMAZER1

1982 ANAYASASIYÜRÜTMEBÖLÜM

4Yürütme

Yürütme yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından, Anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılır ve yerine getirilir.

Yürütme yetkisini Bakanlar kurulu ve Cumhurbaşkanının birlikte kullanmasından dolayı yürütme iki başlıdır diyoruz.

CumhurbaşkanıCumhurbaşkanlığı forsunda bulunan 16 yıldız 16 büyük Türk

devletini ortadaki güneş ise Türkiye cumhuriyetini temsil etmektedir.

Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…

Page 2: Vatandaşlık Yürütme

Cumhurbaşkanı, 40 yaşını doldurmuş ve yükseköğrenim yapmış kendi üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliğine sahip Türk vatandaşları arasından beş yıllık bir süre için halk tarafından seçilir.(21 Ekim 2007 referandumu) 

Seçim en fazla 2 tur üzerinden yapılır. İlk turda geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilmiş olur. Eğer ilk turda hiçbir aday geçerli oyların salt çoğunluğunu alamazsa sonraki ikinci Pazar günü en çok oyu almış olan iki aday arasından 2. tur oylama yapılır. Bu turda en çok oyu alan aday cumhurbaşkanı seçilmiş olur. 

Bir kimse, iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir.5+5 yapabilir .(21 Ekim 2007 Referandumu)

Seçilen yeni Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar görev süresi dolan Cumhurbaşkanının görevi devam eder.

Cumhurbaşkanı, görevine başlarken Türkiye Büyük Millet Meclisi önünde ant içer. Milletvekilleri ve Cumhurbaşkanı görevine yeminle başlar. Her ikisinin de yemin metinleri farklıdır.

Uğur YILMAZER2

Cumhurbaşkanı

Page 3: Vatandaşlık Yürütme

Uğur YILMAZER3

CUMHURBAŞKANI

Görev Süresi Tekrar Seçilme

1924 Anayasası

Yasama Dönemi kadar

(4 yıl)

Mümkün

1961 Anayasası

 

7 yıl Arka arkaya iki defa

seçilmek yasaktır.

1982 Anayasası

7 yıl 2 defa seçilmek yasaktır

21 Ekim 2007 Referandumu

sonucu

5 yıl 5+5 seçilmek mümkün

Cumhurbaşkanı

Page 4: Vatandaşlık Yürütme

a) Yasama ile ilgili olanlar:1.Gerekli gördüğü takdirde, yasama yılının ilk günü Türkiye Büyük Millet Meclisinde açılış konuşmasını yapmak2.Türkiye Büyük Millet Meclisini gerektiğinde toplantıya çağırmak3.Kanunları yayımlamak4.Kanunları tekrar görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisine geri göndermek5.Anayasa değişikliklerine ilişkin kanunları gerekli gördüğü takdirde halkoyuna sunmak6.Kanunların, kanun hükmündeki kararnamelerin, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün, tümünün veya belirli hükümlerinin Anayasaya şekil veya esas bakımından aykırı oldukları gerekçesi ile Anayasa Mahkemesinde iptal davası açmak7.Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin yenilenmesine karar vermek Fakat bu yetkisini kullanması şarta bağlıdır. Şart ise yeni bakanlar kurulunun 45 gün içinde kurulamamasıdır.

Uğur YILMAZER4

CUMHURBAŞKANI GÖREV VE YETKİLERİ

Page 5: Vatandaşlık Yürütme

b) Yürütme alanına ilişkin olanlar:1.Başbakanı atamak ve istifasını kabul etmek2.Başbakanın teklifi üzerine bakanları atamak ve görevlerine son vermek3.Gerekli gördüğü hallerde Bakanlar Kuruluna başkanlık etmek veya Bakanlar Kurulunu başkanlığı altında toplantıya çağırmak4.Yabancı devletlere Türk Devletinin temsilcilerini göndermek, Türkiye Cumhuriyetine gönderilecek yabancı devlet temsilcilerini kabul etmek5.Milletlerarası antlaşmaları onaylamak ve yayımlamak6.Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Türk Silahlı Kuvvetlerinin Başkomutanlığını temsil etmek7.Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanılmasına karar vermek8.Genelkurmay Başkanını atamak

Uğur YILMAZER5

CUMHURBAŞKANI GÖREV VE YETKİLERİ

Page 6: Vatandaşlık Yürütme

9. Millî Güvenlik Kurulunu toplantıya çağırmak10. Millî Güvenlik Kuruluna Başkanlık etmek11. Başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu kararıyla

sıkıyönetim veya olağanüstü hal ilân etmek ve kanun hükmünde kararname çıkarmak

12. Kararnameleri imzalamak13. Sürekli hastalık, sakatlık ve kocama sebebi ile

belirli kişilerin cezalarını hafifletmek veya kaldırmak

14. Devlet Denetleme Kurulunun üyelerini ve Başkanını atamak

15. Devlet Denetleme Kuruluna inceleme, araştırma ve denetleme yaptırtmak

16. Yükseköğretim Kurulu üyelerini seçmek17. Üniversite rektörlerini seçmek

Uğur YILMAZER6

CUMHURBAŞKANI GÖREV VE YETKİLERİ

Page 7: Vatandaşlık Yürütme

c) Yargı ile ilgili olanlar:1.Anayasa Mahkemesi üyelerini2.Danıştay üyelerinin dörtte birini3.Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcı vekilini4.Askerî Yargıtay üyelerini5.Askerî Yüksek İdare Mahkemesi üyelerini6.Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu üyelerini seçmek.7.Uyuşmazlık mahkemesi üyelerini seçmek

Uğur YILMAZER7

CUMHURBAŞKANI GÖREV VE YETKİLERİ

Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…

Page 8: Vatandaşlık Yürütme

Cumhurbaşkanının imzaladığı üçlü kararnamelerde sorumluluk Başbakan ve ilgili bakana aittir bu kararlardan cumhurbaşkanı sorumlu değildir. Tek başına yaptığı işlerden ise hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Cumhurbaşkanı sadece vatana ihanetten dolayı, Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının en az üçte birinin teklifi üzerine, üye tamsayısının en az dörtte üçünün vereceği kararla yüce divana gönderilir. 

Cumhurbaşkanına vekillik etme görev ve yetkisi ise TBMM Başkanına aittir. Vekâlet cumhurbaşkanının yurt dışı gezilerinde, hastalık, istifa, ölüm veya başka bir nedenle makamın boşalması durumlarında olur. Cumhurbaşkanının yurt içi gezileri sebebiyle ona vekâlet edilmez.

Uğur YILMAZER8

Cumhurbaşkanının Sorumluluk ve sorumsuzluk hali

Page 9: Vatandaşlık Yürütme

Cumhurbaşkanı Genel Sekreteri Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile atanır. Sadece sekretarya görevi yapar. 

Devlet Denetleme Kurulu, Cumhurbaşkanının isteği üzerine, tüm kamu kurum ve kuruluşlarında ve sermayesinin yarısından fazlasına bu kurum ve kuruluşların katıldığı her türlü kuruluşta, kamu kurumu niteliğinde olan meslek kuruluşlarında, her düzeydeki işçi ve işveren meslek kuruluşlarında, kamuya yararlı derneklerle vakıflarda, her türlü inceleme, araştırma ve denetlemeleri yapar. DDK üyelerini ve başkanını Cumhurbaşkanı seçer.DDK, Silahlı Kuvvetler ve yargı organlarını denetleyemez.

Uğur YILMAZER9

Page 10: Vatandaşlık Yürütme

Kırk beş gün içinde yeni Bakanlar Kurulu kurulamadığı veya kurulduğu halde güvenoyu alamadığı takdirde Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanına danışarak, seçimlerin yenilenmesine karar verebilir. Bu bir ihtiyari karardır. Cumhurbaşkanı meclisi feshetmeyip bir başkasına da hükümeti kurma yetkisi verebilir.

Başbakanın güvensizlik oyu ile düşürülmeden istifa etmesi  üzerine kırk beş gün içinde veya yeni seçilen Türkiye Büyük Millet Meclisinde Başkanlık Divanı seçiminden sonra yine kırk beş gün içinde Bakanlar Kurulunun kurulamaması hallerinde de Cumhurbaşkanı Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanına danışarak seçimlerin yenilenmesine karar verebilir.

Uğur YILMAZER10

Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin Cumhurbaşkanınca yenilenmesi

Page 11: Vatandaşlık Yürütme

Uğur YILMAZER11

BAKANLAR KURULU

Page 12: Vatandaşlık Yürütme

Bakanlar Kurulu, Başbakan ve bakanlardan kurulur.Başbakan, Cumhurbaşkanınca, TBMM üyeleri

arasından atanır. Yeni bakanlar kurulunun (hükümetin) kurulması ise cumhurbaşkanının başbakan tarafından kendisine getirilen kabineyi onaylaması ile kurulmuş olur. Demek ki güven oylamasından önce hükümet kurulmuş oluyor. Hükümetin kurulması için güvenoyu gerekmiyor. Güvenoyu sadece kurulmuş olan hükümetin yoluna devam edebilmesi için yapılır. Bakanlar Kurulunun programı, Türkiye Büyük Millet Meclisinde okunur ve güvenoyuna başvurulur. Güven oylamasında eğer en az 276 güvensizlik oyu verilirse hükümet yoluna devam edemez.

Bakanlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri veya milletvekili seçilme yeterliğine sahip olanlar arasından Başbakanca seçilir ve Cumhurbaşkanınca atanır; gerektiğinde Başbakanın önerisi üzerine Cumhurbaşkanınca görevlerine son verilir.

Başbakanın ve ayrıca TBMM Başkanının milletvekili olması zorunludur. Fakat bakanların milletvekili olma zorunluluğu yoktur.

Uğur YILMAZER12

BAKANLAR KURULU

Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…

Page 13: Vatandaşlık Yürütme

Bakanlar Kurulu üyelerinden milletvekili olmayanlar; Millet Meclisi önünde milletvekili andı içerler ve bakan sıfatını taşıdıkları sürece milletvekillerinin tabi oldukları kayıt ve şartlara uyarlar ve yasama dokunulmazlığına sahip bulunurlar. Bunlar meclis oylamalarında oy kullanamazlar. Ama bakanlar kurulunda oy kullanma hakları vardır. 

Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, kanunla düzenlenir. Ancak devlet bakanlıklarının sayısının artırılması başbakanın teklifi cumhurbaşkanının imzası ile olur. Bu şekilde başbakan devlet bakanlıklarının sayısını 20’ye kadar arttırabilir.  

Uğur YILMAZER13

BAKANLAR KURULU

Tarım, Orman, Sağlık, Adalet gibi bakanlıkların kurulması kaldırılması veya birleştirilmesi kanunla,Devlet bakanlıkları ise başbakanın teklifi cumhurbaşkanının imzası ile kurulurlar.

Page 14: Vatandaşlık Yürütme

Açık olan bakanlıklarla izinli veya özürlü olan bir bakana, diğer bir bakan geçici olarak vekillik eder. Ancak, bir bakan birden fazlasına vekillik edemez.

Türkiye Büyük Millet Meclisi kararı ile Yüce Divana verilen bir bakan bakanlıktan düşer. Başbakanın Yüce Divana sevki halinde hükümet istifa etmiş sayılır.Herhangi bir sebeple boşalan bakanlığa en geç on beş gün içinde atama yapılır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi genel seçimlerinden önce, Adalet, İçişleri ve Ulaştırma bakanları çekilir. Seçimin başlangıç tarihinden üç gün önce; seçim dönemi bitmeden seçimin yenilenmesine karar verilmesi halinde ise, bu karardan başlayarak beş gün içinde, bu bakanlıklara Türkiye Büyük Millet Meclisi içinden veya dışarıdan bağımsızlar Başbakanca atanır.

Millî güvenliğin sağlanmasından ve Silahlı Kuvvetlerin yurt savunmasına hazırlanmasından, Türkiye Büyük Millet Meclisine karşı, Bakanlar Kurulu sorumludur.

Genelkurmay Başkanı; Silahlı Kuvvetlerin komutanı olup, savaşta Başkomutanlık görevlerini Cumhurbaşkanlığı namına yerine getirir.

Genelkurmay Başkanı, Bakanlar Kurulunun teklifi üzerine, Cumhurbaşkanınca atanır; görev ve yetkileri kanunla düzenlenir. Genelkurmay Başkanı, bu görev ve yetkilerinden dolayı Başbakana karşı sorumludur.

Uğur YILMAZER14

BAKANLAR KURULU

Page 15: Vatandaşlık Yürütme

Yeni bakanlar kurulunun 45 gün içinde kurulamaması, kurulan bakanlar kurulunun güvenoyu alamaması veya istifa eden hükümetin yerine yeni hükümetin 45 gün içinde kurulamaması durumunda Cumhurbaşkanı meclisi feshedebilir. Ülke 90.günden sonraki ilk Pazar günü erken seçime gider.

Bu tür bir durum ortaya çıktığında sadece içişleri bakanı, adalet bakanı ve ulaştırma bakanı istifa etmez Bütün bakanlar kurulu istifa edip görevden çekilir.

Cumhurbaşkanı yeni bakanlar kurulunu oluşturması için milletvekilleri arasından bir başbakan seçer. Başbakan da adalet, ulaştırma ve içişleri bakanlıklarına bağımsızlardan diğer bakanlıklara da meclisteki partilerden güçleri oranında atama yapar. İşte bu bakanlar kuruluna geçici bakanlar kurulu denir. Bu bakanlar kurulu için güvenoyu gerekmez, çünkü meclis zaten feshedilmiştir.

Uğur YILMAZER15

GEÇİCİ BAKANLAR KURULU

Page 16: Vatandaşlık Yürütme

Millî Güvenlik Kurulu; Cumhurbaşkanının başkanlığında, Başbakan, Genelkurmay Başkanı, Başbakan yardımcıları(2001), Adalet (2001), Millî Savunma, İçişleri, Dışişleri Bakanları, Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri Komutanları ve Jandarma Genel Komutanından kurulur. MGK Genel sekreteri MGK üyesi değildir. Seçimi ise Başbakanın teklifi Cumhurbaşkanının onayı ile olur. Milli güvenlik kurulu genel sekreteri 2004 yılında yapılan değişiklikle sivil de olabilir. Eğer askerlerden seçilirse Genelkurmay başkanının olumlu görüşü alınır.

Gündemin özelliğine göre Kurul toplantılarına ilgili bakan ve kişiler çağrılıp görüşleri alınabilir.

Uğur YILMAZER16

Millî Güvenlik Kurulu-1961

Page 17: Vatandaşlık Yürütme

Millî Güvenlik Kurulu; Devletin millî güvenlik siyasetinin tayini, tespiti ve uygulanması ile ilgili alınan tavsiye kararları ve gerekli koordinasyonunun sağlanması konusundaki görüşlerini Bakanlar Kuruluna bildirir. Kurulun, Devletin varlığı ve bağımsızlığı, ülkenin bütünlüğü ve bölünmezliği, toplumun huzur ve güvenliğinin korunması hususunda alınmasını zorunlu gördüğü tedbirlere ait kararlar Bakanlar Kurulunca değerlendirilir.

Millî Güvenlik Kurulunun gündemi; Başbakan ve Genelkurmay Başkanının önerileri dikkate alınarak Cumhurbaşkanınca düzenlenir.

Cumhurbaşkanı katılamadığı zamanlar Millî Güvenlik Kurulu Başbakanın başkanlığında toplanır. Başbakan da katılamazsa MGK toplanmaz.

MGK 2003’e kadar her ay toplanırdı. MGK 2003’ten sonra ise 2 ayda bir toplanmaya başladı. 

Uğur YILMAZER17

Millî Güvenlik Kurulu-1961

Page 18: Vatandaşlık Yürütme

Olağanüstü Hal

Eğer durum olağanüstü hal ilan edilir.•Ağır ekonomik bunalım•Şiddet hareketlerinin yaygınlaşması•Kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması•Salgın hastalıklar•AfetCumhurbaşkanı başkanlığındaki Bakanlar Kurulu en çok 6 aylığına ilan eder. Süreyi uzatma yetkisi TBMM’ye aittir. (Her seferinde 4 ay)Bakanlar kurulu kararı resmi gazetede yayımlandıktan sonra Hemen TBMM onayına sunulur.Sadece şiddet hareketlerinin yaygınlaşması ve kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması durumlarından dolayı ohal ilan edilecekse MGK’nın da görüşü alınır.

Uğur YILMAZER18

OLAĞANÜSTÜ YÖNETİM USULLERİ

AŞKSA

Page 19: Vatandaşlık Yürütme

Afet, Salgın hastalık ve Ağır ekonomik bunalım (ASA) durumlarında vatandaşlar için Para, mal ve çalışma yükümlülükleri getirilir. Eğer ohal bir ilde ilan edilmişse sorumlu o ilin valisidir. Eğer ohal birden fazla ilde ilan edilmişse sorumlu olağanüstü hal bölge valisidir. Ülkenin bütününde ilan edilmişse ohal bölge valileri başbakana bağlı koordineli olarak çalışırlar.Temel hak ve hürriyetler, bakanlar kurulunca çıkarılan olağanüstü KHK’larla kısmen veya tamamen durdurulabilir.Ohal durumlarında suçlular adli ceza mahkemelerinde yargılanırlar.Polis ve jandarma gibi kolluk kuvvetleri normal şekilde görevlerine devam ederler.

Uğur YILMAZER19

OLAĞANÜSTÜ YÖNETİM USULLERİ

Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…

Page 20: Vatandaşlık Yürütme

SıkıyönetimEğer durum ohal’i gerektiren durumlardan daha ağırsa yani savaş ve cumhuriyete karşı fiili bir ayaklanma olması gibi bir durumsa sıkıyönetim ilan edilirCumhurbaşkanı başkanlığındaki Bakanlar Kurulu en çok 6 aylığına ilan eder. Süreyi uzatma yetkisi TBMM’ye aittir. (Her seferinde 4 ay uzatabilir. Ama savaş durumunda 4 aylık süre aranmaz)Bakanlar kurulu kararı resmi gazetede yayımlandıktan sonra Aynı gün TBMM onayına sunulur.İlan edilmeden önce her durumda MGK’nın da görüşü alınır. Savaş durumlarında vatandaşlar için para, mal ve çalışma yükümlülükleri getirilir.

Uğur YILMAZER20

OLAĞANÜSTÜ YÖNETİM USULLERİ

Page 21: Vatandaşlık Yürütme

Eğer sıkıyönetim bir ilde ilan edilmişse sorumlu olarak o ilde valinin yanında bir de sıkıyönetim komutanı vardır. Sıkıyönetim komutanı Genelkurmay Başkanlığına bağlı olarak çalışır.Temel hak ve hürriyetler, bakanlar kurulunca çıkarılan olağanüstü KHK’larla kısmen veya tamamen durdurulabilir.Sıkıyönetim durumlarında suçlular sıkıyönetim mahkemelerinde yargılanırlar.Kolluk kuvvetleri bütün teşkilatı ile sıkıyönetim komutanının emri altına girer.

Uğur YILMAZER21

OLAĞANÜSTÜ YÖNETİM USULLERİ

Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…

Page 22: Vatandaşlık Yürütme

a)Kanun Hükmünde KararnameKHK’lar anayasamıza ilk olarak 1971 yılında girmiştir. TBMM’nin belli konularda Bakanlar kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi vermesi demektir. KHK’lar ikiye ayrılır;1.Olağan Dönem KHK’ları:Bu KHK’larda bakanlar kurulunun meclisten bir yetki kanunu çıkarması gerekir. TBMM’den yetki kanunu alınmadan olağan dönem KHK’ları çıkarılamaz. Olağan dönem KHK’ları ile kişinin hak ve ödevleri ile siyasi hak ve ödevler düzenlenemez. Ama sosyal ve ekonomik hak ödevler düzenlenebilir. Ve olağan dönem KHK’ları Anayasa mahkemesi denetimine de tabidirler. Bütün KHK’lar resmi gazetede yayımlandıkları gün mecliste oylamaya sunulurlar. Ayrıca bütün KHK’larda şu dört özellik de mutlaka belirtilmelidir;

AmaçKapsamİlkeleriSüresi ve süresi içinde birden fazla çıkarılıp çıkarılamayacağı

Uğur YILMAZER22

Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri

AKİS

Page 23: Vatandaşlık Yürütme

Uğur YILMAZER23

YETKİ KANUNU

AMAÇKAPSA

MİLKELE

RİSÜRESİ

Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri

Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…

Page 24: Vatandaşlık Yürütme

2.Olağanüstü Dönem KHK’ları:Bu KHK’larda bakanlar kurulunun meclisten bir yetki kanunu

çıkarmasına gerek yoktur. TBMM’den yetki kanunu alınmadan olağanüstü dönem KHK’ları çıkarılabilir. Yalnız bu KHK’lar Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan bakanlar kurulunca çıkarılırlar. Olağanüstü dönem KHK’ları ile temel hak ve ödevler içerisinde sadece anayasamızın 15.maddesinde sayılan çekirdek alana dokunulamaz. Ve olağanüstü dönem KHK’ları Anayasa mahkemesi denetimine de tabi değildirler. Olağan KHK’lar da olağanüstü KHK’lar da resmi gazetede yayımlandıkları gün meclise sunulurlar.

Hukukta yasal araçlar Anayasa, kanun-kanun hükmünde kararname, tüzük, yönetmelik, genelge hiyerarşik sıralamasıyla yer alırlar.  

Uğur YILMAZER24

Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri

Anayasanın 15.maddesindeki çekirdek alan:Kişinin yaşama hakkına, maddi ve manevi varlığının bütünlüğüne dokunulamaz; Kimse din, vicdan, düşünce ve kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz ve bunlardan dolayı suçlanamaz; suç ve cezalar geçmişe yürütülemez; suçluluğu mahkeme kararı ile saptanıncaya kadar kimse suçlu sayılamaz.

Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…

Page 25: Vatandaşlık Yürütme

b)Cumhurbaşkanlığı kararnamesi

Cumhurbaşkanı bu kararname ile cumhurbaşkanlığı genel sekreterini atar.cumhurbaşkanına 1982 anayasası ile tanınmış bir yetkidir.

c)Tüzük

Bakanlar Kurulu, kanunun uygulanmasını göstermek veya emrettiği işleri belirtmek üzere, kanunlara aykırı olmamak ve Danıştay’ın incelemesinden geçirilmek şartıyla tüzükler çıkarabilir. Tüzükler, Cumhurbaşkanınca imzalanır ve kanunlar gibi yayımlanır.

d)Yönetmelik

Başbakanlık, Bakanlıklar ve Kamu tüzel kişiliğine sahip olan kurumlar kendi işleri ile ilgili kanun ve tüzükleri uygulamak için yönetmelik çıkarabilirler.

Örnek: Milli eğitim bakanlığının kanunen görevlerinden biri kurumun ihtiyacı için atamalar yapmaktır. İşte bu atamaları nasıl yapacağını da yönetmelikle belirler.2008/2 Öğretmen Atama Yönetmeliği gibi.

Bakanlar kurulunun yönetmelik çıkarabileceği anayasada belirtilmemiştir. Ancak uygulamada bakanlar kurulu da yönetmelik çıkarabilmektedir.Uğur YILMAZER25

Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri

Page 26: Vatandaşlık Yürütme

Aşağıdaki kuruluşlar yönetmelik çıkaramazlar;Diyanet İşleri BaşkanlığıDış Ticaret MüsteşarlığıGenelkurmay BaşkanlığıMilli İstihbarat TeşkilatıDış Ticaret MüsteşarlığıEmniyet Genel MüdürlüğüDevlet Planlama Teşkilatı  Yönetmelikler Danıştay incelemesinden geçirilerek çıkarılabilir. Fakat ilgili kurum yönetmelik çıkarırken Danıştay’ın görüşünü almak zorunda değildir. Ancak Danıştay, çıkarılmış olan bir yönetmeliğin yürütmesini durdurabilir veya yönetmeliği iptal edebilir.

Tüzük kanuna hizmet eder. Yönetmelik ise kanun veya tüzüğe hizmet eder. Tüzükler Cumhurbaşkanınca imzalanır ve resmi gazetede yayımlanır. Ama yönetmelikler Cumhurbaşkanınca imzalanmaz. Her yönetmelik de resmi gazetede yayımlanmaz. Hangilerinin yayımlanacağı kanunda belirtilmiştir. Uğur YILMAZER26

Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri

Page 27: Vatandaşlık Yürütme

Kanuna göre başbakanlık ve bakanlık yönetmelikleri ile ülkenin geneli ile ilgili olan kamuyu ilgilendiren yönetmelikler resmi gazetede yayımlanmak zorundadır.

Yerel yönetimlerce veya üniversitelerce çıkarılan yönetmelikler mahalli gazetelerde veya mahalli yayın organlarında yayınlanmalıdır.

Ayrıca milli güvenlikle ilgili olan ve gizlilik derecesi taşıyan yönetmelikler de resmi gazetede yayımlanmazlar.

Başbakanlık ve bakanlık yönetmelikleri için yargısal denetim Sayıştay’da yapılır. Fakat mahalli yerel kuruluşların yönetmeliklerinin denetimi o yerdeki idare mahkemesinde yapılır.

Örneğin İnönü üniversitesinin çıkardığı sınıf geçme yönetmeliğinin iptali için Malatya idare mahkemesine dava açılır. Fakat Milli eğitim bakanlığının çıkardığı yönetici atama yönetmeliği için iptal davası Danıştay’a açılır.

Tüzüklerin de yönetmeliklerin de inceleme mercileri Danıştay’dır. Anayasa mahkemesi ile hiçbir işleri yoktur.

Uğur YILMAZER27

Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri

Page 28: Vatandaşlık Yürütme

e)GenelgeKanun ve yönetmeliklerin uygulamasında yol

göstermek, herhangi bir konuda aydınlatmak, dikkat çekmek üzere ilgililere gönderilen yazı, tamim, emir telgrafıdır.

Genelgeler resmi gazetede yayımlanmazlar.Anayasa değişikliklerinin, Kanun değişikliklerinin, KHK’ların ve Tüzüklerin resmi gazetede yayımlanması zorunludur. Ama yönetmeliklerin ise bazıları resmi gazetede yayımlanır bazıları yayımlanmaz. Genelgelerden ise hiçbiri resmi gazetede yayımlanmaz.Uğur YILMAZER28

Yürütmenin Düzenleyici İşlemleri

Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…

Page 29: Vatandaşlık Yürütme

Uğur YILMAZER29

Normlar Hiyerarşisi

MilletlerarasıAntlaşmalar

ANAYASA

KANUN VE KHK

TÜZÜK

YÖNETMELİK

GENELGE

Page 30: Vatandaşlık Yürütme

Uğur YILMAZER30 Bu kpss dokümanı www.egitimfakultesi.net adresinden indirilmiştir…