varlık yayınları varlık(2003)

8/9/2019 Varlk Yaynlar Varlk(2003)

1/124

'kan

vabutu

v

B

kelimelerinatda''

t yyar ahar aaS Sahryt rh r yaar

HZ

---

J 1 UUU Y Y D E R DR

9 9

+ L

LL

Trk iyatosu'ndab nc:

ORHN BUR

hme HaiTanpnan

ahsi miti RyaTlsty da fntsi

lm saele

75 DmYldnmn

Cngz Aytav ve"mil

d g, m b

J

k

t


2/124

EAA N RESES

Ktiaa GREGOYvre Pa

Ock,

karm b zhy m u? aap adm aaa,n gibi Tpaa'ya do

kaldm ama as yaptm 1y

. Zd a da

aab haa dm abammaf1a m ad, ama

aapa aa da b

ydm a ama bdm!

EAE DR ANEDANININ

IRII Gaty

ve Temmu

D1ada baa b am

dd db adm

b cm raa at ab

db B a1 i m

Faa b aam b a

taada ma or byrm

B yd y aamaym

i m

AAAA

SN GRANDESCay MRr

Arak

ym, d Gr b

aata da iay A

ydir d aama

dydm: "S tsa ddi

Rap d adam Ryay

at d aya i by b amaa

d d y d d

Gee pensesie geleen ke dy nsl yd desz? Ne dnr, Des k oud ydl ol d kdl v yd ele l de "ysk! sl yps eeken eye v my? Oa

so, lt, bbde deel tl een k :

=

ell dlee dest ol Nl Prenses Klpt Ru's -

:ltee e peses ve so d re Hz lks tl yldl ve ftr\ ik ktb ku gkii okc li, giz:-:

m;nh= =

!J; "

.

l

, .. " ..

j

l


3/124

KuucsYAAR NABi NAYIR

SahbVark Yaynla A adna

EN NAYIR

Yaz ier YnetmenFiLZ NAYR DNZTN

Gne Ya YtmNVR RCAN

a eebat ve t ergs70. YJ Sa 149/ Haza 2003

ISSN 300-728

Abonekolar

Yt 50000000 Yut 50 $

Posta ek hsap no 922Baka esap no

i Bankas/Caaou 5

ian koulla:Arka kapak ek500000000

n kapak enk.200000000

Aa kapak en:000000000

i safaa sahbea600.000000

apak z Naz OnganDg ve ofset hak

Rean ot

Bask: Ku MatbaasCt ve Mcethanes

atm: D

Aes:VARI YAYNLARI A

eot Ca Abek Apt 400 embeta, istanb

e (022) 56 20 04

Sa ve Abone aks 56 0 05

Yaze aks 56 20 04- Da 7

Yae eposa:vak@vaomt

Sat ve Aboe epostavak@sbankett

web steswww.vakom t

"avup "

2 iir3 Sv v 4 n S Sv K Dl7 Hi (ir)9 Yn v Sv12 r Dii, , An il 7 Kr Sv v i21 B Knl (r26 H rgl Si29 Hc: T (r)3 Hr rlni v36 "llr ln lr v Y39 Tpnr'n h M R42 nlon v A (

44 K (ii45 Tn Bi B5 Ylr Sr Flof Mrq S51 S Kh!54

5758

59

Bn lr v Ghn AY n FHr G Kh Al (N Chi Sl

62 Bir K v

Cn Aov v Cl n l Shn D Bni (r)Ril Bcl Birli

NDEKER

Vs oErdz At

Brbroso

Ad Stc

As Erd

Hri K. ti

rt DmirMhmt Tmir

Aih msHdr Erg

Sbit Km drBi itr

Sm mroZfr Dor

At mr ErdoM Cot

Mrc Cmts

MarinaPianu

Sf Frs

BarBehmolu

Bt tm

Ati BiriD zbi

Dz Dr

sdr

Zi

64

6870

71

76

83 n, Y87 Gil K (ir

imooog Dr. Km hiEm G


4/124

VEYEL OK

korkunu dil

Yenildm: orkunu dliyle analre geyi yks Orada paraayor sede,eip kuyusua gdiyor Yusuf Yaasndaden aman ap yerie koyuyor EypKendii sokuka oalan bi akrep a hayamdaKime anyor yrldn kelmeern.

Yenildm Ne ok seindi anemdourmasayd bei; ne ok seiidim belen iki kardeim olmasa Ah, baba!Ne ard sankielii kaaarak beslemeseydin bii

Bir lym Uaka sorular uyar,dalr ari ak sersu' dan i yagn yoar kedieark Akdeni' boulmu l dumanekesi kelebek rnde dleri uuklam

Dlin koparm, a iide kocama gecekol kol ayrlkarn kemiren hynde l ekei, lplak anladumada sne ocukluumo yalk sinemaar, o akasya akamlar.

Budandm. Bir dya geiyo bedenkalbide baayan bir akarsuyugkye uruu doup kalmas bir deninyanmas susulukan

Bu keni gm ark indeki lye

2

mut b hay kii

Bugn gkyn sessi b y arnasl da yan aramdaki yara. Aabn sularda paaya ku sesleri ..okakla olduka dalg. Gee yeileceksi

ocuk arkada urulacak andan,unuumu bi sabah kalbiden youlacaksn

Sen sesi arake sila paslaacak.Anen aucunda srdiyie km ybir yallk enide, aide soluyrsu iebir g kopartrke Ah kimse blmeyecek

iinden bir ak kar gder ahdamarmeneii ir aee gmlr.

Derken gdn karana yayorsubula. Deinlii bmeye uuusunabyl glgese yrak kelmeeri

Bi fke edinip bulabilrsin asldaso ke yanlarak geersi kendn.

Masallar aldanr amaane duyuerir bir bana kaln sesin

Koalap durdun kapn krd gnden beri

her kuluk aki bir yala bulup alda ynblndn nsalara; gerilip durdu birden dierineher yaadn ey ka kadar ceedndii h prsm aklar yan bir haya


5/124

Sava ve Oyk

RNDiZ ATAS

(d k nl idele;htn i n' sn ns-mln Gemiin n'dsk izleni, geeein

n'd een pln .. Zmnln dnme etkileimle,

yni seese omn iidi Bes gii ok nl, ok ot,km sein ykense o-mnn mzemesi ok mzmsnn i edeni dr.

Edeiymd s kleok deil; me Seyein'in BlknSv sne kimi ei, -l Smzl lgili e ik klgelene Nm kme'in Kwayl'si ile sel i i deimidi nk s klei edei-tmd z n zndn s ko-n ln omnl ge e. Skon n omnl d s pek dei zen

A k edetd ns eni i 3tm n. le d le die estiip mk nekodr, ne de do Sdeesvn sp do pnizzt kend topklnd m

eski Sovee Bilii ve Almn gii lkelen edeitnd svizlene sklk stymsndm sleeiliim nein,enh Bl Gnte Gss emenklm geliyo Ank, dn edei-tnd d sv kle ok - dei eti ededndelenee hnm Dya b?da klr Hz: shkRe, nklp Kitevi, 2002 ntoloisinin iki ildinde de doudnsv stne i ke stm-dm Sv on n Stnissem'in snde od gi, i-limkg kleidi zln s

ve gelien teknoloinin sl-n hetini iddetledimesile il-gii gln ieteilme iin met-ol ihti dm e geeek

stne nteilee ml l-gn deil mi?

Sv ileii zon ketenle olm Svn deheiniedei dzlminde niden -ilmek iin egele nelemenin,lme seemenn, zl dszl ti zeinde dmnn, nve mekp okmnn yete old-

n snmm Bnl geei metei dei O deheti izz -m omk geek. Sn s -knn deeti nmsmtn lm, km kd smsini pl oms geek e kon-mz edes, sv etinde keminde hissetmiein dile k etenekli olml, endiein kelei-n insn olm duumnu sogul-ileek geni i zihne ship om-

l gee e tn ntelikleinek i ide yzd topnilmesi ! l neden sa de-inen kln sy zl olmd- imdi dn kor

kie sk sk k d kikm smi tml gdi k-, dond teet get Am n edeitmz topen i sv- t olmd. nsnlmz o

s on l ie edem-o B geli deneimszlimzinnd (ii ki de ylei, mn de-nemsi llm demek geliyoimden), k nemli emene dev sdee zim gii opllk -nn eki keede delgl ieseln gn oldlkele de dil n oplmdgeeli Sv insnln kselitn glk in, en k t

ldn ii B t sisi sk-ln o teeine geio Sieyin idesni nz doeti gi sf indigemiyo ondnimknsz ieimi, n nd


6/124


7/124

beri", "Boba" ad ykler Biriciya Sava srasda gee, sava- ide, sava koulaa ayker yk syle olara savakart ya da sava taaar deler

de sava gei ya da kedissava ys ola saya o a r-elee batda sava dahaok i fo olarak kulad g-yo Ba sava ys olaadaysa, yk kei sava "e-vekk diyeilecei pasiflik-le karyor Yaaas gereke birse olas aa bir durugb aglayo sava yk sararalarda eekik dalgas gibi dala, oruda gsereeye aa

okura gee e iiat ola-a alayalecez ideoiksyede sava at b ouayapayoru aarlarz dl-dei geeki ya da sac to,oulu ala ykle sava ka- ykle yaaya yetiyo Varola eler arasda sadee bryk isi Mahu ay' Yor-go" yks d eki Yogo, asker o -a savaa alak stee brki oarak aa kyo O da

Yual bir heykelra ve sava es-r sel bu steksili yke ge-ekelediriliyor. Savaa ka a bir "Tr"le (soada des dee, sava kar olaktauaan Kea Bey dda) ara-yo. Sava a deleiolan ir yk kisi ile yo yke-ide idi, iide sava' geeneee yada akal

Refi Halid Kaay (1888 965),Meleke Hkler 'dek GaripBi Hedye ad ys Briya Sava sorasda geer y- is erdu, yos si sa-ka br askerdir "Faat bug uubir sava, br esare ve eake dev-rese sora sabua dp deyar saa, s, paras alca veb al, eyas elde kapbr di ekee uta br haece bu olay ve Yahudi'i

sleri hata . " ve hayatkurard ahud' hedye etusay saak ii kuyuculaatikacla dolaaya alar. Ustura deersi kas ere us

ray ald p aar Sprile btey aosfer, dil ve ugsuok baad y iaptak BirSald ad aya y de saasoras gee

areke yarda uuuyorard cepee veyaesaree ssas deasahaede tedavs bitedesaka ve lei olaa kap daedile ce yedeksubayar vadi, e aa aaiyoa, e

uabiyoar. Yarca lei ekerek yaadka hdar-da, eveie dce alkave yosullua br ua ululk ve rahaa avuulard Buye br devi idi ki ya askeib felakee bal alyordu,sosya bakda da dya eoku usadrc ve eicbr devresi id oca bi sasyu deas baaar, egaalar, gdas ocuklaa, el

ile boula br ahlak ie kav-uk, yak rk al //Dei gtaa saa ada,keds bada a bakp iyou koydu sralarda, dtyl gs o ahaa gesie, a sava eydaardasper yapt. Zola ad paabi pay, bi hak id"Kea Huus Koray

(19061943 "Maver ys

l92 yda, stabu'da geer

Evlerde harp'te baka br eyouulad sabl gal alt-dad ykde yala teyesiisayyeside yaaya er'i taseer sorguya gr

e e dyordu 19yyd Yed yada idi Habei Br gece evve ap- dda itii keleleri te-rar ya yaa getirek sedi ve

bu k sa sesleriye gzleriia dakka av badaa bduvar eride seeerde begee al bir averiyoluua baad Harp! Teye

se br daha souldu Yukaalalelerde uru vlta -rla calar sesleie a-yodu u arada baa ses ii Kad ayola aldah i ka er iii gouyodu ahu rdeie i eye ve er, kisi de e elekapya do yde Kap,sak br sahla vuuyodue aala dou eleiiuat ve bia feaha gib o

d Days ge liegtkleri daiala youa kada biiyd b i bir as-edi //e a gd. eek , ya odla ileeedleri bir de vard.Faa ebess dudakaerafa he yayaya vaialada sert bir kaa gi orada bidebire geildi Karsdak gyord Halbuk vuhrslda d sraar

eer er'e as geise ousevek i akasda koad . Sait Fa' l 96

97'de yad Sar, as- e e, aaa a aa-s, ocu gere dd-de "Hwp zaada idk..Ana b sabah ke:n n beL- belrs eya n. Bne b eryaa rl ekek yd Faka nk ee

svn duyamadn, dye asa o ge k di yaa iyi ve y soua adar yaa, er ik uca da dgel ve edi yaa sbr adad Ked yalldakuu haaa sarc dedaaya yaaakad

Mah ay (98 981)Yg iabdai O Mbae Ser


8/124

l yk ge Ynn-Iaa a b ga karargha gMezarlkak en yksek servy Yu-nan baya aaak hkmytn b

n ly gmek styen yzbalkbyaen hkyr zbabaal olamaz Srv tpesne bay-ak asmak n kan akrr Bunn zern hreantastk sylentl oa yk-nn sonna anat ehtleryne anask b anatna anlan na

Oh ey bu sevn alna an vtlan bu opraa kabe-

n mbaek rhlar. Oh ey mbarek lern bala unahterem eleyl mz ykenn en a klry bsrvr km olanlar! // Hatranz karsa t b mnhu le eyor. lyomve nayorm k zyarabu gz memlktn ana top-rana uyuna aana snmolan asl ruh ona kateeek ya

ban valka h zaman byearpaaktr' yn katak "orgo yk

br ava en vrne ner. Esrn ar Yorgo Ta -ne klanla br heyktatana Knn okarya aka-ak krar aan blyl yapma-s, n okara yaknat.Ona lk lky kran anlat o-uun on arkaaana r okara antras sona a k-kanmas grk yokkn lnmsn nn ol orgo'nn zora sa-vaa gnerln renzyk bte Bu yknn gn yanb ke hak vlrn askee,savaanaa knn zletrm-n orak b kuyu a egr:

tal Savann zarl son

bulu gnerey Oklave, hata okakta yrl y-sz azmzan gmbr gm-b rler kyou Sank

Dmlpna b yaatmk Sak Koatepe zernn oru-la bz are etmk Sank g-lermzle ma prln

ehnneme evn kahramanopular bzlerk. ah snghumuna kalkmz a tl rg-le ap gm ve kahp ma-n nmze katarak a kenz' kaar sank bz srp gkSank alvlr nk gzl z-mr Koonna at korarakSarkla'ya ay ylzl bayaken bzk . e gr n hyean var ykmz K-

lmmz kl krts, bakaz mekt O kk kasabann aak okakana BykZaer kazanp n an gaz-ler gb grmz kn kol-laz avua savra gzyor-k.(l konumza yaknan lgl

olmamasna kar braa katkmk tm br nota var

964t yaymana b yk kta

bna 11 an 11 olarak ntnrlnglrn rerek kolan av-rarak gn gazr 99't yaylaan Hasa l Toptan 1 l Zaman Gzgner al ykn -lnmeker. ykk yaam yognu, stkla Maaya n -z atarak gep gr yknk tap arana aee ouz ylvar) Mahmut zay yn Yrgktabnak een Yl y-ks b kntn an gn-n ktuunun ylnmnyaplan trnrn n kaar nn v ananan uzaklatna hamas br hava kazanna kkatkr.

Orha Kemaln 9 970Na Ko ve ob arasna brhaphanee geen Dnyaa HarpVar yke ava yle b-tmle

Trkye harbn ay ama,gn e kenl kabna olanasnrlye eklm korkun bt

ne bekyo // kr b yz kk bee alyor-. Km eken opa yr gyo ezavn Klos-

nu b yz krk be aan za-v karaborsaa bylell kloy kz, on, haa hata on kon b raya getyoar /Dnyaa har var! // Snlamzn ok yaknnan gyormotou araan benzn kokuluhomutuu Kt haber ayoru yaan ayolar"Oktay kbal (oumu 93

96a yaymlana n Ekmekler

'ak ay a tayan yk ana ana ava gnrn aatmakta:

"Sava gale n koknolyor Kaln yah har byk balkar lzlyoru. k anla yava yava aza fkalaa hkyeerle mahallr- hp savatan sz ayoun kmkler bozulmu, arnan hr y bozulmt Dya

nn a kamt. H y brnvt kmk su hava,enz sokaklar meyanla, a-yo, gater kapa H nsanar Ona km tanyablr- Bzm y nsanlarmz hrz gler y nana. . On-ar ehre sank aym yern b abs hrl aks n-sanlar gmer m ban-a rastlanan kaerkk bhrn nanla br uha olula Korkul nl rkk-tlr bu bzm nanlara h yakyor tert ph nyle Caeler akrouyu San arna kanve at yamu aanak gbboanmakay h ne pahaa osa oun savaa hazr-k gazeteer by yazyorRayon mesn hr oyna-ta oaya han k ou solyor atta brok ehanlarnan ok evklr mav


9/124

r ak zalara tn-a ky v kasaalara dyor-ad. Evr oalyor yalaaraalara ylnyor tnlr do-

dol, yrdn nr anahrn sanlarn ryor-dAdalt Aaolnn (dom

929) kadakol yksnd trn nn ana-, koamanda sal adal-l r yolyla karlar al s- askr sava anlarn anatmaka-dr: Nasl kaak yakaladklarn na-sl z srdlrn, nasl r kaa

saklamak zornda kald, -tn nasl syrldn Sava kaak-an yakalayan aslda knd dkamaya lmldr aa askr ka-adr ans yav tm r srkaak yaad hald kms r ka-ak oldn anlamam mdstlal adayas'nn maa, davayollk nmtlndn yarar-anmaktadr. yl k r ayda sk k ddr ay o-armana ols v andarma arasn-da llr kl rn nl r-kt yknn r v sklal a-dalyal yaln ortrs dmyalar Anlaty alak drlrnzaylyla yz yz trr Grvln', vatanadvlt hzmt vnn karl' madaya tamak drlr h sz dlmksznok sorlamasna raklr

Bl aas'nn (190995Uzu Sini Bir G Aa- yr aan 1967'd yazdDtar" adl yksnd anat o-kln anlarkn knd knd-n yar yrn otrmaya alr(Mssoln alyas'ndan kam al-yan r yano rtmn vardr:

rnn lk sayasn, nmkdnn srtna dayal y n-ldktn sonra hr zaman yat

m son sayay vr a-mm nm Orada da klr rsm olrd O rsmd ya-ln ayak, a kaak, kaa drl

ADNAN SATlCI

heps

Bn aa na emher e t Btte eeg n artk aaterne eze

rek keme peraee dekra o ka oe maamzdak kracak o ee

Samak zerd a e de aomka aa o m k taaama aaka kadehere dm dm ka azge kekede pen aoah k ge a poreeer

B kadaa kaad kekeazm anca cana zamkzkardemn k r k ka gettetopak oamakta an em knennk am an gdordd daa enmk

B aa a emhata enm gnah em enm

hep

nsalar, zlr korkdan koa-ma koaman olm m karsn m omo rn koa-rn alann zrnd salaya-rak kayord rsmn sa yan-na dor. Arlarndan, tan dn-

dn ldm rtam nsnl lyord, akar doayodzrlrnd, akta yaknda rylr alam, atlr, ozlar

dmanar sayord. aa d-Irn adndan alar s-k akalar tyl adamlarkoyord. lnd akl -akl klr vard aas yllr salr dndn

ak k dmktn vazsn takl kasatra takl tkdmm rkn sonradan rnm olaam Ama rsm


10/124

-

-

--

--

--

.

.

_-" ''I UIIlllllllllll l l l l l l l i ! , J J 1 1 1 1

atJ sle, tyler s-gle, yedek gtek ater,aa derleri ldmek iide,

onar drme ii urayor-d Resmin altdak Habe-ri tayanla skmtm myosa tayanan yok ye Habistan denen bir yerd, Ari-kada, yok o daha soayd gaiba br g, sokatan birtamgar sser ykselmit d baba-ma ko Afrika bize yan m-dr, dye somutum yadrkar alca o ad ya-

yaar geyor, dmtm, ama oeade daha sora, epey sonayd Tarza mlernde yayaar asl bardar enm olmalydm bunu sodu-umda eyse Afrkada Habe-ista dnen br yrd, talyan-larn yo yre adam ddkl-rini daha ncede bildiim inmi resmi kedi endime aka-yabdim bilemiyorm O zamada 936 Mays'nda kaar kl-mak geki. Katyorm muaka st ste bndiryorummgeei."Tasi Ycel doumu 933)

n tkde "Dnm adysde Koe Savada esir d-e Yapzl ve Kaaded 'ni aa-da ve Dokuzuncu Senfonininarpzl'n hayatn nas etkiledi

n anlat Dman ellerde b gvursei oaak geen Dozuncuyu kiyak aradan agamas o fark-dr Sava ortamnda, esir ampn-da snaan bir akada ve geirilen bi m "ben ve tek" ilikisiiindki boytlaya yazmt ykd. Sava, yknn ana bliley-cilerde br olmakla birikt sa-dec ynn men, hatta biara, bi fo oaa vardr

Nema uc'u doumu194) El4 Fotoaar kitabnda"Temzik" yksde se savaanlata hsan Fahri Bey'i ocuudadr:

Sava aamn blmdi amaniesnn anatt masalardakidvle cier eytaar gibi o-

kutucu, rktc fa br y-d ockuuda. Sava vad v

babas cephedeydi oksulukhastal ak koku v kaygevi er esie snmii An-esn sessiz br laa dnyor-d soada, odaarda, mutaktaDumadan tahtaar ovulyor, siliyor ve mis gib am kokusuyaylyodu etaa hsa ahrde bir fra alyor kck l-

ryle tahtaa ovyor bayispr syordu annsiybrikte"rdz Atasnn (doum

94 7 Lantllr kiabnda ArdaKalan" adl yde savata ldn sand olunu eve dnnsevinen ve bu svici hayann raanna yaya aba Hanm anlatlr

"Ve yar sonra bi gn Hayrkagldi.. Sali Efendi grdon lk kez. Cmbada ourmudezi ve yolu seyredyord Hanm ham gm iyi smzama U bzim Hayri'dr da di-ye bad sevile. Rabia Hanm' yei p eti ama h-men susturdu yrii ZavaSaih bunamaya baad dediiiden. Ama cmbaya yanap

cmbay gzlemden d dm-di Ve kab duacak gibi olduEvt, oydu, o, Hayri ld diyebeedii ol a, can -i . . te tmanyordu v doruSrnda Milicilern niformas,ayanda tozlu izmeler, sarnba babas Hamit'i andra ince uzun bedeniye . . Rabia Ha-m ye deli d vraak attkdni vde dar. Ne yat-

n blmyodu Leyla Rhan Okyay doumu

952 Glg G kitabnn "Pasaport" ad yks 990'dak IrakSava'ndan kaan ralarn taj

8

disdi. yde sava o gzlklr ok dn bombalar; "Asn bk gmbrtlr adnl

la gln hnnmdSon laak sava yknz

zatn az ola elerde d grd gi bi yagy oguna aa bi boyu ei karlayo in Aman yaa Worchrtin Bu Sal kabdakileri okuduka soa sava kasyanla doan oku Trni iid sav gen ykrin od

unda savaa kar bi eyr yaitiyacn kdiinde dymyD k d .uyms gr m ya aknn kedsi ate b otsayca protest br syleme geek v dye soabir ama i olma biriki ek gmek mi atlatablirdi; oysa kmz avaavruan ayala ank ymakan i oduka uzak buMuat g kim 980dlt anat degiside yayma"Sava ve Edebiyat" yas btiriyodu Gn d aa bylkzt, bln ktllr btakkutal sloganarla kztrd zamsanat dbatn lndn n gblr? Daha b n ktlkl blkt sa da sradn br olg han gtrn bugnk grklk' dtmk n grlk ktll

lnl madl nd yrn arl alaktan baka? ugn, i yl soa yad g ndoruuun koruya saptapayorum

No ykclm zde "i va" olarak adlandabiecimiyanlarayalanmalar 6 EyOlaya (lki Aktun, Adna yaler), Kahamamaa Olay(Kran 'ye nci Aal)vas Olaa t yksy K rabulu'. Geydou Olay(u m nc) bu yan konu amt


11/124

_

I

J

Utlm

-

uooo o

azsal slrd anlam-la yazarn v yaratt k

_iin dooirin d

kasa. Okuran sa olduka vayn tdn olan varsaym dizld ksaas 11 idooi (dnslakm ya da b konn tmndbuunan dnl btn oarakadlandlr Wb, 992 4t bu noktada akla so glmktdi Aaba yk ya da romankili sad yazan opum naslalglad gstrmy yarayan bia mda, yoksa ka alatf

dnya gl mi sunaa? ylb srunun yantn bki szkonusu srldki fakl biisdnyala yazan v y kilri-nn) okun vasaymayla kaatdktan sona vrmk gkmkdi Sz konsu kal3tmais anak ykada da sz dldgibi, ai antrpooi sosyooi,klt v diyat alanlarnda yapaak lan dsiplnlaas v kap-

san aatnalara dayandlmald Edn 200b: 9

Sava insanonn insan vday alglamasn nglyn brsoun laa aya kmakadr Savala insanlan zinrnd doaylys ba og v svgyisavunma, ytm sad insanzinind kiiiind v kmindyaplandlabii yl b yalan-man tmlnd is tm insanzinsl v alaki aadan dayanma ind buunmas v m boysk iimd yatmakad. Bitmin tm ama insanlaa tmdnyada dns v tik ibirlkltn olutma savunma yaygnlama v pkitm kltnmkt l 9 yzyln zn ib au v kan dyasyla silip srn rni nya Sava v-

pada v dnyann brok lksindrn yaraa am ntlr yad-lan bombaa gs gs s-dln p savala aistokatla-rn v y3l nslin savaa lgii g

Yaz

veSava

AYS ERDEN

lini tmy yl bi tmtSava grid aramaa ombinl gv bakm maknl-m ana olum bakan ksip v musuz kiir angtimiti m bu olayan sonuunda birok vupa v mrika yaza savan dtn v ad-da gtird d kk ilmitsrind On dokuzunu yzyayazmaka oan anlalas zor sa-natsal v aak dil kulanmla-na sap olan dbiyat sri y-rini, rns mngway gb g-ki bimi bnmsm olan yaara sad anatmarna bak-mt Yazalar y gidningrid kaanlan v m toplumlan y3adklar dt v ykmm kndln m d tm dn-

yaya nkyi gv dinmil-. Tm bunar ksmn d osa ya-alar samak n yazyard szonus yazala Oklan bykbr ounluu da sava dnminin

9

v sava soasnn yaat birysldnyimlrni bi sld ok-mak istiyolad dn 200b 9

Batl lkld sava kkgrtriyou adnar is, klnd vind savan mitolo-ik v y bir olgu olduu roa-ganasyla a kaya kalyaonlaa oula v ini ygnrm, fda tm gv vili-yodu adnar adta kndilinz sa'nn annsi kutsa Mym'bnztyorad. Onaa savalansad vaana uuna yapdkla

tiiyodu. Toplumdai olldignli Bamsz oaak dn-my dndini y koulandrmamlad. Ana sava-ta tkin olarak grv yaan kadnada yok didi arlanda Cdofk astabak yapan ukadnlar anan yazdlar. nzrbi duum Tk yazda da gmkdi

" . Sava anlam blmdii

ama ninsinn anlatt masaUa-aki dvlr nl ytanla gibikorkuu, k, na biydi okunda. Sava vadv babas pdyd sullk astalk alk, koku vkayg vin ksin snmiiAnns sssiz bi ala an-yrdu sofala odalada mutfaka Dumadan taala ovuuysiiniy v mis gibi am kkusyaylyodu rafa Koaansavata aybtmi b adanyzli glmdi uu01 61

Yaa Taih puma

Olalara e lte a

aznsa slr, bi topumunktrnn n olaak oaya -

kaa v o oplumun bi biyininsz konusu toplmun kln vaiin bak asn yanstrlar. aza da doal oaak, iin yaadtoplmn d ksinndn gln


12/124

--

n

w

u

m

u

U

a

ii

i

I

l

D ll llll

bireylrnin ayn olay olgulabak aan bmeme akkna sahipt Oka sana ve yaznsal

eseerlen, salt geeki delama bu grkler kasnda, belrlibir zaman dimi iinde, birl birtoplmda yaayan bir biry nelehsseikleini rene ine unoktada di toplumlan edebiyat-anda da gd ze bizim

topmumuda da yaznsa sereesava politiktopumsal elii asndan bakmak olas den3b: 8)

Dnya yazna bakldnda sa-va kon alan yaznsa esei r-eine yk, man, ir oyn elealdar konulara dneme (yzyllaa, belili savalaa ve b sa-valardak taraa II nya Sa-valarAmekan savalar Hiro-ima, Kore ya da Vietnam savalarsou savalar vb ge ele alaakincemek olas Bu ksa aratma-da etli yazn tlerind glensavala lgil fark konlara v blr-l dnemlere gereeen savaaa gi kim yaznsal eserr dei-nilecektir

a Yazda Savaagi Far a

yk ir roman ve iyatro oyn gib fark yaznsal tlre yazalar aafndan sklkla kullanlankonlar yle snamak olas

1 Aske mperyalizm yaylmclk poltkala.

Mi snlar g sornlablnmeer.

3 Vatansvelik4- Sava ve cnselk kahraman-

lk ve ekkin ne kalmas5 Savata lme ve ldme tu-

kla.6 aamda kalablme abalar

Sava anla sava tavmassava sonas toplua ym sala-ma abalar v tedavler

aznsal dln sava popa-gandas olarak kullanlmas.

9 Savan edebi ve kel a-

dan temsil edili bimlei: Geekilk Sava geek br bimetmsi edilmes, isel ve simgsedil kanm p masaUa antas-tik yakamla kaa mizah, kaakomedi

Savaa mantk ve nsanlkdI davanlan vahen sglen-msi

Savata kahamank mileriv gee aasndaki farklkla.

Sava konsn ley ya-zaarn oku rnde yaa izle-ni mer, imgeler

13 Sava esiei ve ikenc4- eb selerde yaatan

Amerkal, ngilz Alman FranszTk mglr vb

u aamaa, ye ve global ola-rak bgne kadar dnyann etliblgeeine yapan ve dbiyaslene konu olmu olan tm sa-

valar, atmalar sz kons olacakt doa oarak. nardan ba-zlan yle sralamak olasd:Amerikan i sava I. ve I nya Savala savalar, souk sa-valar roma Vietnam savalarKzdeilikovboy savala sm -ge savaa, al seeler, dn, rkve mezhep atmalar, geila savaa terrist saldra po-isenci atmala, vb m b

sava trlern kon edinen tm ya-znsal eserlern hr biinin iindeykardaki konarn en az bi ane-si le anarak lenmekte gcknsillere aktarlmaktadr yazaarnca

nein Amrikan i savankon aan ock kitaplann aas-da Albert Marinn Vg - (99 adl roman ockokulara birok aih kiabnda ast-

lanmayacak de detayl tarselbilgi vrmektedr ylesine k tar-se gki anatrkn, bir yandan

olayla konoojik larak akamakta, dir yandan da dnemin kiieinin rhsa duman baayla

zmleektedi rencileniMarrin'in kitaplan okmaya yn-lendn emen onlara bu ro-mana aalyla s konusu d-nemn liik yaklaman, yaa-nan oay ve nmli ieni ta-tm oaktadla

Bna benze baka bi kse Goge Ella Lyon ve Pete Ca-talanoton esml yk kiab -c 'di 199 Yine Amei-

kan savan kon edinen bu k-tapta sava" a gememkancak, esmler oaylarn savadnmne gerekletini anlat-makad Metind binc ki tkianlatm kllanlmakad. "E - gtmi lyd . " diybaayan esimli yknn sonndaok ular sylmekted: k -k d sk d kkmyk y m yi id. Aslnda yk evensed v dan eangi bi yein-de yer an bir savata geeeb-lecek nteiked

a Yada Savaee m Eerer

Sava konusn e alan yk-ein iirlerin romanlarn tiyarooyunlann yan sa bu ese

yer veren antloln, derglein,karlma yaznsal almalanve son zamanada web sielernval an dnyasda byknem tamaktadr nya yannda sava kon edinen nemi ya-znsa slerden bazlarndan szetmedn gemk oas deildr

Sakespearein bir iderin sa-va v i sava sasda adamana

kar olan ykmllk ve grevler-nn l alnd }l S 99 veH V 599 adl yaplar


13/124

Gshusnin 0 l svn nsnn t glnv ht vr rulr ntnSimp Simpicssm

689)

l p st'un pln svl

n v s srsn Rus unun rnn nltl hrpk r Sava e Bar 759)

Fntnin, Prusnn ksnn nlLL Bore the Storm: Noe f the Wter of 1823(nn nc 8 KnRn.

Snh'n Nln'un K l' sl tti gnlrin

n

nt Paa Maast89) rn.

Tls'un Sispl'k pkirin il iri The

b stopol Sketh 86) l

Mrk win'in sv srsnl , zf kznilk in n

krn insnlrn gstri

snlk vlr kizl lii Th Chroe of. n 900) Th War Prar9045 l p.

iinin sv v vlti knu inn kri: Tcs ad oeres 904)

Erih Mi Rrqu'n rn A Qet o Wste Frot(t Chsin Yn Bir k(99)

Jrsv Hsk'n kutnnn k rktu n nrn hriin r svn s n "Asn Asrvk r Th Good So dirSvk ad Hs Fortwes the WlWar 9)

wig, Aingtn Blunn,nning rss s sssCummings, Jnger tarafndan yaz-

lan e I. Dnya Sava'n aatan

rn. Astl l s'un rn The Lat Day ofakd nsnln n Gnl) 91 9)

h oo

inrich BU'n Aln r-sni ntn k v n Ad Where Wee oAdam 95 )

Gntr Grssn tikin ziAlnsn prtst k in

sin urrn ck Oskr'nks The T Drm TnkTrpt 199)

Jsh Ilrn s rkrssini ltiri z nsnlrnilri tfnn ns kllnlnn ntl Cat 22 196)l t.

Grg Owllin svt t

luun urnu nt ieteeEgtyFor 948) p. Kr srsn r hs

nki kr hsclrnurunn nltl TV izsi ln MAS

Son ada Saa Kat

aznsa knk

lki sn n ln n kps

l sava kat yaznsa ekiniklern-n iris, ww.snhrrgadl seye saa kart irerini

gnderen l .000 airi n yaynanan

1 1

000 r Irk sv krgrlirn tknlik sn ln n k sv krt llrk ilnki n svti gi grns , k svlrn ksn nll i lrk niniril r ssni. Sz knsu sit nnn sv kr irn irsininirisi lir

GRmRek geetiyomFark korkaaKadrmSaa aakar

rrsRek geetyorFark korkaaKadryorSaa aakar

m gryorBo eem trFark kokam kadrorSaa aakarAs rs: As Ern

Kanaa

ERDEN Aysu ve Naa BAROSGLU(200a 114 a nya k n -p Dny azetesiEkonomi v PlitikaEk) y:, a: 38 7 ua 00 :23.ERDEN, Aysu (2003b 11Tlula ltrnat Taihi a k l, sa-na eebiat n egii) Ma-Haian 2003 y 80.TU C U a 00 eizlk, ElFooar, sal: Rei itavi s:59-68.WEBER Jaqu (992) C[ Ayfit1 (Essay Dscoue ls -an ta: Rltt//libray oyneuhtpwwaaataurstn


14/124

u

tt

i

U

J

8

1

l

I

n

, J 1 1

iir Dii,

Bar ,Ak Dii

HAYR K. YTK

lumla aasnda yaanan kiesel denli,

gam ama digesel iddet sadganlklaak tanmlanan sava ayna ikisadi iiedi su aan aman aihsel dman-lkla siyasa ndenle amaa af anamalklane ksa belileyici gnm alsa da temel nedenibudu ine de savan nen nlenmeyei; kal,sdebili bi ban dnyaya egn klp -namayaca delndim, tatma ve lemee-inde sandai saldganlk bi sunsa aak gnde-me giiy u noktada Feudyenein g biindiigibi sdgan n m igdsne dayand, davu

m biminde taya kt ve nlenmeyece ynn-de uy; nlan kasndakilese ddetn tm biim-lenin ktel kaynakl oldnu savy ata se-nin maddsinn iddet uyguam lanada aald-na bakaak beslenmenin d iddeti etkiediini iei -ebiiyola bunlaa ge iddet klteld enilenbi eydi, nlenebil Dlysyla sava da ktel kullan deltilmesi, edyie eisiliin adan kaknas hainde nlnebili

hln'e g ne aman i nasisst yanm, deeimi yaaan dim tehdit di amansadganla kene v sadim duumlada da

nasisis kaynakl kendn{ beenme, stn gm etkend u sadgan t doutan del, Kutag, hnsutan, dyumsulutan da Anak

1

saldgan baa neseye yneli v savnma si-kjisindn, baa dnyay anmak sinden, bala kkuda ve savunmadan, bala da a duyma-

Lan kaynaklan Ha duygulana himet eden yk edic saldgank evey aa veend ad stnde ky-di ok ediilik iin k ediiiki bunn ama

Gnmde bieyein dadan ualatka yaamaala iendike sadgan da ee geme uy Sava da atk ndenine k uak dm buunu-y gnt aak i ye el gmetn veya bitoplluu tutsak aaktan k y edici biime gimibulunuy e eyi bta saya istaistile vmedyala belile ldu. nk insan ak bi tek d-e sati; ketici laak kaasiesidi bu biey

yle veya bye ketim eceesinden bakyo savaa,veya yle gmesinin koulla yaatlyakaaan insan bakaam amasyla ka

kayay akn cnselie indigenmesine beniy; buaya vaan tolumsa sikli ak iemiyoAtk savaan yalnca Adi ve e sip el ye-ttidi abla an bim ve enlojyle yce insanktan kalyo una kdieini nal duym-sala, genel anlamda sava da sa insan n a-man canna kya, bi insan can nun in ne anlam a- sulan yantamak ge in ilginci duu du-

uen sadgan can anla kence yaanlan he-si asta iile deie; e adan tumsal iikile-nde hes gib sevg gsteeni, ba uamakiik sgiyenlei, by gnnei va

Canilein en ktinde ble imank bulmak sknusu edlbili u eklee baaa Pofsyonel kailn kubanan kateteden nce bi aaya gliuban m ak ettiie iikin laak bibieiniiknaya almala ilkel bilelede dlen hayvann v pimanlk teei yaplmas te'in blnglee sadsn ba saamak sava snaak ge-

ketmeye kakmas . un a en andan yatla- iin kn bidikleni gsteiyo a da bununbye lu iddetin, uygulayan kiin inde bi yanksn masndand.

dnk iddet konuunda ise una dnmekas: iddte kakm kii hi kukus bunu kendiinde de uymsuy eyse iddee nden alky? nsann beden ban b bek kada nemsimi ble sa, uuna adanlan y btn dnya da lsacanl b bcek emyecekt, bcei ge getimeyytme. yleyse bedn kendisindn daha deesi bi

y iin adanm aakt. na an lmndenbyk elaket makn kinin endisi iin, niye insan


15/124

"ldrgann temel gd omad douysau maz ddu saaa aan salrgank veyasad geeksinmesnin sonadan kazand dolaysy-la baan yo eleblece dnebr; beyle d-

zeynde gzemleyebildiimz bu dumun sosyolojikndenleni e secn anayabiliriz

Sou uaya eitebl: Sad gank nasisizmenkaynakanyoa kendn seven nsan bu kaa sevdiibedenini nasl oluyo da b baka, stek t olma,iyeline olmayan bir edef in aa; kendndenvagee?

Nsist lan ki bi se sonra tekln ehenne-mine kendin bzin aa yapyor e bz'n sembolerine apmaya bayo biz'e anse ouy. Ben el e bzn olumu yanla da bulunabl kukusuzama mrazi oan biz'e dnnce, anatzme ve iddee, o d a saala arakta uada aanmamas geeense udur Sava

sene Savala in de byle b durum va lkgzel atan savunums veya gzeleilnesdr bazen e gze bir vatan edinmekti ou zaman geekknlatlr artlm b geelk yaatlr ve asker

tpk k gibi endn bu sevglye adar zde vatanak Viroli'nin dei gb her zamn bir mnan oto-itesi inir Yzyla iinde gstegelei eiebumuriyet in ou, bamsz bi edee ynel olbilr veya din iin gazi olmak, eh olmk en yksekmutluluk oarak br bilin yanltmasyla iine yerletilir asken Bu tya uund he t zvei mtluluk uyu msamaya bala.

n akn bimi saan bmn de belrler;adalet ve zgk avas olan ussa, uzlamac, ekni amayan atan akn savaya, kinc, nefet zerne krulmu sadst turan atan akn sava istestemez ar olktr Buunla bite he saa en

y savunma sdrnsn ve gdy aarO sat nsandak ktnnktln sonundadomaz salt ona ayan-maz yuada da deinil-dii gib o, taihn deve-tin, iksadi oluumlan

askek ktnn, siya-si yapan geei verai olmayan bekesolaak otaya ka a

' 'Sava ve iir ilikisini, bir bQka deyile

dr, szn a e-nen askereri syle-mndek vurgusunasadk ve sadrie. Aksa e z-man elde tmeyekalkmaz aseve

yann gzad etmeden nl ei analm FuzClnn ak

iirlerdeki sav yani iirn sava

yanlln ve kartln tpk sevginin

narsisist mazoist ve sadis

versiyonlanda olduu gbi ayrmal.

sn bu a ma nsan da kuan insann kuanmaolanan nsann sldrganl v e tutsu zerne kuarHrs agzllk; klk nedeniyle blayan ya da ktlkneenine balanan saa aaa ilk menzildi Son-as et ve danltr Buraya skenmek iinLman yramas dman nere edlen nerinde yce grlmes gerek; dmana zarar, ndere

ballk ve ava iin zve ak bi duum oaakyanslr i kenn akn bi balama an b varlk olark duyumsa Aknl znes nde izofenikb otorteye dnr

Jakobene gb "ya zgk ya lm den "Akve lm us ve ava bbiine balan. At askere yeleryle dvmekteder ortak yrek ulus-tur. " Romanzm e buadan baalr ve ii deveyege

Byle olmas doal gmeldi nk ak aett ualmak istenen sevgl imges esz b sevgliir; baka h mse nn yen ttamaz ve o ee gemezi Akn sekili blindii zee e zamanyl dumunda sz konusudur. yrk aa likinbi padoks olutuu Engellenmlk duygusu yaar

1 3

bye deildir "eek dokto derden nk eran benm yk olu-umur de arn aka ve ak acsa aylabalamtr Askerl e ak brletren alyeik sy-leminde bu bakmdan akayc gee bulunabiede Rougemontun ak e lm ieye isteke sava dabibine bye balan' sav da bun orlayabilianak

er kama ve karlatrlmada kar kya ge-len/getrlener arasnda\ benzelk bumak olanakldrk ve aata da; ama kanma ak ve saata benzelke oalana balamk, kouklar bulmak, tesin-den br okumayla oasdr; yosa ak e sva bi katk Denilebilir ki saan merkeznde sadz vaaktaysa beki braz zgeiik, beki braz vecilk Bukurgua sadzm narsszenzsegsinen, yanzltan, kibden kendn beenmken, by komp-eksnen kendnden eeten zgelk ise bencllk-ten o eiciiken doa

valyelii ve omantk ak a b ogunun, kln e savaln bulumas oaak deil; bulutuul-mas atmas olarak mek gerek tk tai gbvalyele taihir nasl ki taihte ak savan kat


16/124

olaak er alp toplumu ve taihi engeosa vaeein savan a ak ece engelio; onarn insan ve ii masn salo

Sava dugu lac ak ise bilii ve palam-

cdr Sava ben'le bala; ak denilebili ki benenvageie Br savann kendinden gemi olmasnenn adam olmasn (sevgils ks de olsa -n kendnden gemesile ze ge bie sava onunnda bi ed Rougemontun ei gibi "savainsan a igd de aar" ma insann k omaetenein ve potanslini kuan kii mazoist a-par Bunu aparken de tek e bieern esini ne-ein, cn bretr. aaladan ark bi b-n otak bir cou aat. Bu mekanizma beni anm btnn hedeJeine killenmiblenmi ki-

er etmee balar una kark ak ak olaak kald aman ogun b var olma biimi oaak savaasan sadzmin salganln panehir olabilir

Doudan sava at doudan k olmak geek-me ba iin. klk potansieli alklarndan arnmsa h ede ve he biimde sava kal ile-vi eine getebilir etidiini sleme olanaeebiat veri. Sav iirlerine kan ak ieri szgemi bunu apm; em e gstee biime kama-dan

Grl zere ak kendilinden sava gnemi

ne grmi odu ak sz konusu ounca eeba el-lie e en g al oan de gneme ouuo;eine bi sze sleecek olusak insanln ensek deal olan ba nsann en gncel ve sca aam sounu apan sana oduu iin Bu nedenle ikka irin sava kat oluudu ancak grecel ola-ak dorudur bu n ak enlinden bir savaart Ve akn aanan bir olgu omasdan e in-sanla aktalan bi mias ouu kacn da eeb-ata bolu omas dolasla iir gndeme gelio.ksava ilikisii releken eli mie ari akladan

ok iil r, ak klei buunuruoru arasn-daki ike mekanik bir iiiden dei alekti biriken sz elebil. Sava ok esidir, insandai -kck aa Ba a ak a i de

m srnun knine inecek olursa oaklamalar, metiee Chanson e Relanar iin o dabar olmadn gseor en aan bu onudageneee apmam engeleen neener oluu inElbete ki baa kanakla a gsteebilir sadanok ncelere aanan ve dna azn iine en esisisalabiecek ap iiinin hamasi olanlar u anlamda

nemi b er tutmaar: Sel sava ve amaainde bulunan kablele in a omutan kaaremi ve geelir; nk ai atma vurma n

4

cesinde kabilenn cesaeini aacak iiler sleeekonan sava dugulan coturur; ola b z-llarn insan dnsel ve gusal olaak sel ek-enmee atkd. Doasla ai ok etkilidir; ok et

ii oluu siasal aamaki sagnn gsegesi sa-lan sasi aalaa katlmasan a anlalmaktarZaten aa esk baka ee aha ikel aant indeoan oplumlarda netic aman an amanda aidi; nk eti gc bi de de se bald; o a-ma n z de iirdir

Buraa aaor omal dnsel metinen ii veaisel oluu; bu iii daha ok asna am olan s-lam iin de geerlir. bu ammamn bilinen kiabK l 'na Divan a ama=Hamasa aKubra) iilikiilei bata e alr bn Rak bu -

em iienin esn kana oarak azuu eecankorkuu ve hideti gser. Bat'da uum akl deilDesans slencele uvaak masa kleri iddetmotierile sslenmii iirin ve aiin savaa iliinbu ilk eern yan sa iei k a a-va erme; sgelimi nemi panaaa azaadai karlamalar daa ok k ieie aplmaktadr.

Bununla brlikte iin de Lp ak gibi bi savaat oas olduu nlebilr a ve ba isie a nedenen kanaklanp an nedene ne g-

bidie 000 savala insanlk tariinn /4nde sa-vam nsanar; edebiat da nde enebili kiak vardr; sava dengele tutmak, katda eralmak isercesine Bndan olsa gerek baa olda anma eiimimiz va atta sava artm gibnenere bie sava neeni olan nsanai sald-ganl bumak oas

Sz gevelemeden semek geekise anl gster-ge an gstei uu aptr vea gizler iireride ister ak anatsnla ise sava, gstegeei erinez ve ierilene an gsteilene bamak gereir;

gstegeei anltc olabli. Tecrbele sabittir iki-dalar geneikle dmanaa ilikin katiama u-muatlm gsergele!e veirler Szgelimi kateiliderlr mi? ll bie emele. l ee geiil-di ee Sava zamanlanda bie devlet etkiilerinnilne cnaet ermeri lle kapla aatnabedenlei azen e infaz olu cinaelerinin adHatta insanda insanclktan bartan, sevgiden esz edebilier 91 lnda Yugoslava ve Yunans-tana sar emi veren eeimiz Yugoslava veYunanisan ei, nglerei vumatr Yani Splar,

Yunanlla ngiliz buuundan kutaacaz gr-lkleine kavutracaz Ba in savaoz, de-mi ola itlein aa grk ve ba ne aa


17/124

--

---

---

lltl

f UOIO

ai

o

I u . ?

/

k bi hl di v Biz sl svriz di mf bbs s svgs szsl ourduuu

Br, zgk v slk km b olduu kd k br slmi v szsi d-irlmsi d bl Gsrgr bu bkmdmlidi klmd gmd gii imizd r dbili; od i ldu gibi mui

kzbil E zd b k sv birslml, sv bir sz, idd d gsr-gr kull kuld d bkmk gk i-sv iikisid d r v dvuu rk ok kmd.

vuu olrk sv svu iirl olrksv svu iil oduu gib dvum v rolk sv k iil d s kousdu Sv vii iikisii, bi bk di iildki sv, iii sv l v krl pk svgi si-sis ois v sls siold oduu gibi -

m Mk, bi klsi kl iid sv lsi v klk glbilck sv k iirld v Bulr d kdi ld gsgli v ili sd sfbilr. v k dil gi-lms di dmsii bibid mk g-k Gk sv ls iili d b b bl- di, i i sdk bciii, kcl kk- bsl ii lduu gd krmmk g-k.

dki iili hgi s skulc bli bil gk ok hgisii sv ls, gisi- sdrg ruu ss oldu k Br bkdi hgisi dil sva hgisi b olduuu bildili d d siri szck bk-k mk okl

1

$f 1 .

1Ngehn re ipihre nr- khr erresi nndd-sih ourdu hakiter gne 11 (Busl Ahm P

Kui ii i gzb f ds g kdr, gk k b dum ou)

11 tgie gne gi tutuptur r deran

brhim P ii smi o, kll umk-dr g gibi d dzii)

1Senn medan- remn reva ir gen- cand

Ser-i a 'da ukufe nizeer erJi hrmn"i sv md bir blsidi, dm-r klllr iklr, sgl d sl slvilr.)

1 Yana peanee ismi adn nr kahnaOa tende h deetn em ' ean " (

Dm si khl pv gbi sdvlii k ods um l l s pdi-h)

Din deet uruna a 'dmza atk efe/ Hnmnn eerz ir hamede zr zeer/Renmmzdr U:v- nret fet zafer// Kara

an ir aker Omandr unvannz/ ark u gare erze enda du yt u nnz" (Z P

ii clilmsi v dvlmi i i svk dm urduu uvs br hmld rlbr driz Bizim rhbm fi uku v dmm bd v h douu v b smOsml skrrii

"te dman hazr ah karda Vatann ardmnarn ter (Nmk Km)

"Ne d grdn te netce- dare/ rer m r-jianara greer are" Abd lk mi

Dm kd, kdlr sl ol sv d-m ii so vhim

ii ie moskof ki ziz trk/der ona zden uzako, rk// Yirmi r gn odu koa dman/ Sakaa da


18/124


19/124

Kbrs, Sava ve Edebiyat

edeye a z

Gyn' "Ba Adas"!hde, nyss, kns rl

_Pygln,

Gle, Kyr gnedn, rp, k ve nslk n r nk ljnn l-l pl e pl g r T-r Cene Kbs' r yz ydn de d Ak e rd " n k nk k

Grke se nn dr rh yn r yz g, nklk h kkky s-vkrg g/y dhrhlde dnyd nr Okr k, prklr dle gelse: Sa-a m On ii anm Bar m?O da n? dye srd er eyyed sldr gdr el zy, gek py ldk k. erhlde, ynn k-

lr y rd kyrrk' yr y yrn ylk yn y d eenr srkl d rz k g .. A v k; lde h n. ld- nrd d n, ner rnden kk, kk -k hle, snp vkn kle hl

Saa ve iat knl rdyd, 'n v nlr ylk

h yn d erndn gelpgn l egen kvrn verrn (Ak v Dlrn nken, Apn, Rllrn n

FKRT D MA

Hl frernde yer lnlrn, znslln, gnnlr, endk-ln Oslr gln )dllrnde relen sl v yledeyrn herhlde nle rye l. Adn r ynkpnn lnde kd lny d, kklrln snslyn rk kdr slr eyklr deek nns, s k-ns dey yns dnlzd N vr k, dnn

n hnden a v Edbyld nl v kpl r/d s yp-y grek he k g, hede n ve dsynn psr n, kny 20 yyn sn60 yl v rk lk rsTrk e R rer d d kKr Trk ) ervsndeyky ye dhk i resnd? n, l

lkle Krsl Tr edey, hl,d k r ii di ndn,Ksl rern n yk,yn dne r v rln-de yp redkr nl k elee rlrd d y-plr y kn , en yp dnd yk n-, yldk dnn Dny Trk( rn, yk,yn .. 'lrn hyl gesnde h

r l ldk lkl yplrd() n sysl de, dy -sndn d he zn nlk verl r Krsl R

rn nldk n-se slkl r yrgd lnk drnd e

1aan Habi1 Ya

Kn n 60 yll rehe drdn he de dy -k derndn klend lk s 2ny Svdr. O ylln y n l" sn, sk e yk y dzend d klnlr ller-

de krr geeler, lkknyl v r r ngz sr ynn ynelk seyrek r-nlr heres nedenyl, g-ee dolal; dnde r glsrgs n ddn r ng-l sgeernde ld nnlere rk R gennn k ndnyle ngl rs s-rnd (kk r l e r-elerden kr h rk, - se dk rel e ger he-lede ly e kernekr Ms Fsnde, yllend, Ynnsnd, l-y'd rnd (nkq -ks v gnnd svyer , les, kys, sk des y d s ynelkle nsd glslyllr kk ys ednyle

de, uan.. yn lnH"Pk 93945 yr rsn

kpsyn y d knl d


20/124

.I

iiiiI

IlW

tnu

f

ll

l

J H

em, Kbs eri eleiytsl ys ce, sa yie s l rt tmaie bmie. ir yey

Asi ada/ i a-da/ Daaa doada/ At-d da ... im pm a/ aa uam/ d-ya d/ B a aa/ Ba

utsa daa/ Pi oa/ Oum asd i/ Haduaa/ Bad d Ju-a/ Badm yua aim as-d si/ d a a bs ye: i-

do/ V i pm/ az m aac/ Gadidi m/ asmi i ad/ Dya da-d ad/ Aaa ap ad/ iii ad/ Vapo dd aA mi a Aaa aaa h a .

Ksl m eebyata beme i m, s laree y bmyrm, ma Kb-sl e, yr sa, b s-

eei r aeme l a ete ieie - la , ays alt. bii e sm ib str y t im-ii Yeml) la eia e eme a- talla yl aa -ga ss 9e NeirY., ii ass 999' aeKt Y) y e y -

re th ava a m adia 28b 2003 tarihi "msAa" syas a 0 says- ye a yaa iKbrsta Siile e r" - y ya A. me -e'i s bi, s s a miyeili bt ei

tm eie, Ks -

s a emesie e t mliyetii yseeemesie eye at Ks

l Tr e ml sl e -yamasa g ya i itap b lm a i i i-tap) Al r eme i-

i 2. ya Sa ylla Kb-rs'ta ya b y atbr aa ts bi rm: basm aaa id (Sabhatt )

em re ysmas se,90'l yr Msta et Ai m ir iirle b sarlrya Limidi Aid Bu992/ 4 a tab s ya bi bm ie s-

l (b tlm b eyerrs yaa e lere r -em Ne y elle Kbsee saa ta herh i, es se lar l-n ym. e e era bry, rma a be r i eylma Y be bilmyrm

Sou Br anaa()

Ks 55' Nsayly s y yy by bm se, hees bi- gb, i tr em myeti e yyal hesaa m ma ysele, -ma m a ngee. Aa ha, sahlemesya ayams stemeye

ra 7 4 ar yse s-tere, b trhte sr se klr m e ba stemal e aata bam-s m ay a ata emi eette eieebyt e areey et-ee, m ry aha sa e- e eee e94te s bilnltnn ye-n tee biie a h

sel b geei t me ist-ym: Kbs, tii y hfthegeme, rta im

iye eeler f ee ele,at caa, et br heb eei rm br aaKbsllr hir m, eme

hir cesi sma,srs a ere em e-me Aa slr eeliess e g ; y a e ya ee e eersietrese r heeeerr' s lmas- bs (ee a ay ma r y e - a (2) t s

lr ye aa r rme m s ar metr l-r laa) ye aa by Bii d ii i tat si si/ ims sa didi/ u da i di mi-di'/ .ms oa di di/i m d iyi mii/

somasa w aa/ hi omasaa i ada.

ae baa ee

a . . 55 Nsa ,OKA a yer , Kslma e Ysta a a-h sr s' tr he-es ii e s Ns 'b, ZTO OSS e TO EA-A arlaly sme y-etime a mby te rt i tm ei esme-ie ylra sece a esii e -

esei ya e-i as a m l

nforma Gnn r e

Bun Redddn

Ss s b:EOK eyeme e im ya a m), aa EOKA yee-i a ANYO s-eeiye a , t tas amas


21/124


22/124

n

u

m

i

u

rk ece L'd pumrs mr, b- d . Trk Rum k

rd gr br dhk rk k du k ksbr, bk Ru ele-m br rsd k Trkkd uuu Kue(e) k bu u g-er sud d e bgrde Trkr pd kr(kp bgr) ur rd, k L g -rd, hr kpd Kbs

Ru Kbs Cumhur" dk K-CLR e Kbs Rum pser(Kbs Cuhur Ps k-) bu brkd grp k Kb-s rkler kr m -m rkdk, k k- h uukdklr d gr.rd, br kbr urK tbsr trr Krk r-es m grr 964'

rs kusdk Ru Yu- brk K rg/Erek' sdr Bu rpmrsrsd g r S Uu- rd buduu br u-kbb d pts s-uu Trk jer lrgpr bmbr Br sbep d, pu Cg op srdr, sd h u96d g rs kutsd

Rum Yur ke K sdrr rk hrgr k.

k br' t Cuurt dd Namk Kemal Kb-ra (96), Memek Kbr'a(960) ark'e Sag Duu(963) gb kpr zkr r ptk r-msd sr, Rum Trke-r ugud h, Trk sm

pks g (rd Kb-rs Rum k h gmd) hk de rrKanl KbrBr ahlann Dean

964), lum Saa'a Mekup-larBr alann Dean 1965)dr kptrrk, srk

rd bu Mcaler(97, Kbr'a uranlar, bs, 94), Ge Yol Bala-k 9 6) . gb d dee sdrr Kbrs Trk-' p mde (Hrk) ss g bk KbrsTrk rr d r, kru m kr Bur-d u d k gdbrk, uu Kb-

a k e Bar ( 9 6) roGr Kaaby Trkler Gelor 1 986) d zg rmd r-b crk' Smrge oc-wn rke 96 Dum-nSaa rler 965) S-em Uug brke, 966) Dokuu Be Gee (96) gb r Br kk kr k L-mal Saunma 964) e Lmaol'a knc Plene Saunma

965) gb ds tr uSe ug' b rr Ksuu Drenen nce( 968) hm ErenkMekubu (96) Ba Harek( 9 5) gb r pr bu de-m m db k gs-br. k ks b b-k rr d dm e bu rbr r rtrer

Bu dede brk Kbs

Trk r, frm gdrdkrrrd r k (rkbk) bk srke, fr- rddd lr d k re k r r-r Bu srr r 9 4e Dan Yrem d ktbd r b led, buk r gk e b u-h k r r -k suu kkd t

dd br Ks rt-r dkk 97 -h "K Thum r bu brrkr. r br bm e

20

kk br n kne kbr'abu gnel paar abahn klenn ann alr ango knn e

cbbn gr papa klara eala kacaklana n kok-laaaklara eknler okacakla-rna ek oplacaklara gearkl glerle bakacaklana analoar an alorla Uann,ia nn ocukl, oplann kalknoplann e bu el par aana barbar kler anlaaa-m! O rd sdr dh kKbs Rumrd ged r k d g, Kbrs Trk-rs f e su duumudduk Ess dkr k-s kk duu trs, ukrdk r prs k br bk r mc- r. Bu rde ep e sKbrs Ru r Ps erksu 964 d m l-rlen Br rk ocuna Kaer, b Kbs bs r rk s d d uu gr r Kbrs Ru d u dre brTrk uu, Kbrs br Rum r 964 gb g k rf d hd d du-u br d p d br duu, buu d kd pu-uu eger gd -m ged drs sedrsk bk b.

Ve Aye ati y'4 974 Tmuud ( 5 T-

u) bkl kku ur Yu us Kbrskur Mksu drb d-rr. k Kbs gec gm m kusud Yu-s d drbe b geCu e ml drk krs, d utu

ru sr Bku'u Nhru,Nsr T bke de gdrd br kumudd Cu Kbs re f


23/124

kmnn kyty. Sonun- byl vli v b on- k OKA NkoSmpo gc ork Kbr'umhurbknl koluun oturu. B gn on kb y grkl Tygr vltrn r ok bozul n ynn - gk K krmyr

0 Tmmuuto 4 ryyln o knl Lrj'y nltmy-m n zn bu yz y

l kounu kpm n mc nn. u konu r-mnr yklr nlr yzlbilrhm yzc m uu bypmycm. z mkv h un ytm yok. l l- yll b aan dl nd b saa bl-l l bdn b ta sanbza nd d "Ylat g blgd pa nda

alan ba Kbl adnb olk, rtk yorum Sltm yr' ( bm y-k') Sv l cn- bt n y lmm ki-n bu konuk grn -yunnrn, o vt orbim fzl nm klmn tm om. Sv tr-ktr u yzn, nltmk yrno glr cp yy kt- zy n ku-lk vmy v viy yy-.

m nc, o gn v hmo, m mmlm nok g hmt ytmz y Hm ylyymk coku' bk kpk nz-m v bik zyz kb gtm k i o u tn

lm cil. c klo yok o. Shp ort- ki v o r t -kt y hyl ntkl m vlr bk

MAHMUT TEMiZYRE K

beaz karanka

amaada e eaz enekeG topan kokuor ua80 gen naa, 90 da, rdn 200 0e da kanc d taan aaa anmaka

Grdn he dumunu akarunKaa afaka kur kurm akp gecek e errak r neee dn nce afaka Gnee rkte uada em evn var em kedeSevn gneten kedee hep an akand oa oa

Gn gne der kzee gnen farkAnzn aap oa do dan aa zerGne, daa ardndan duan o guet akOvaardan aa geer a da uzdan ata geer ovaa

mde tp gtmek aru o eerkadnn azndak eaz kaanka

kmlrn yuu km oku-m r ct. u ytn -n k " M l " r rbk yn bc nl kt n yl vnul kn k r ykuu. ll on ylr yz-kl b b-mn) nmt' gtrn r t-vr ynn r my

m u o'yl h ok k- poJmk v tlm ntllir mnu' ynn tn g-. ml r uuykl ' l ykm

2

u y h z nm figr-r bt kyol' rl-n k, gzt klgnk yzlr yzk ki - rrl m zlkulk vrn yok rtl

Glm u tlrn ynn,v lk glrin ltn v onn nAna l r kt n y

lck lk zl Ka av an!l gb lad dan/ nd y n a anaKa, taan t gn gt bua dl,/ yd n pa


24/124

maklr deldi ka, taan Askerldu Ak ' yn! Asker odu Ak 'yn/ Ka, taan! Ka! evrildiyf bar/ K, taan! Senburda lrsn/ Bir keder bombsdnyor iide yreimin/ K t- Ge mn bst Hyat!/ Katan! K tn Ka!/ Geneidam ktne atrdlar yam a- !

Yilhat Adl Lant

uar

Sounda d ikiye bln ef

ko'nn osndan geen YeiHa b zme kdar resmyenr 200 sur bn Kbrslum zeyden gneye kap gmen olmuu Gneydeki KbslTren yzde 99lu bir blmd ueyde opnp gmen onu-ma gei. "imdi bizi krtandn kim kuraa?" ironi sor-syl ynanardn ders karnhalk ozouu rn Kndr

uu da Taksm isesin deyyyglk znr. Gerde gnimetfuys, sva sonrsnn bz insnrda fer sevinc bzndise hzn mt rein byblm de bu hzn pylanlasndadr Ve bu duygrn rderler:

Bu satrlrn yaznn Akdeniliiiler ve Ak Szleri 984), AdYal (1986), Rgrda On Trklri 1 986) ve Limnidi AteindnBugne

( 992) kiplann by

blm ile Hzn Ana tanabu tan ve hz ieinden our S Dklm Kkana(1994), Yalnzlk Gece Mzii(1994, Ers un Oku'nn (99 bibm ve Aa e Omga 999 tamm se sonrai ylarnbozuan demogak yp adaet

sizsm dzeni ve sonnda dbe

vn ekonom, yoan topumsave bieysel deere kiml rayzm e bar semnn b trl

- u_,UfiHnooutlI J !

gereleememesi ork zelene-bleek op durum birer kar -k kitaplr olakt. Mehme -n'n Sevgilim l Asker

J994 o

sava ve kiye blnme likateki ve kar kn ilk ii kitabolrak zel bi yere sahpt "Segi-limin rk deni/ mvi sesinedemir att s/ segilim,/ l asker/ Seglimin trkyd budaJ/ ltn bakana kelepe urdu saa/sevgilim,/ l aser. (SevgiliminTrk ir inden). Y n smaspn br tarh diye tanmd birrihten ve onun oysndan a-

rl; tka Yok irinde umusuzuun ve kmliini ran pen-de sanbutinLondra vb kent-ler arasnda mei dokuyrk koz-mopolit bi iir oltrurken tekboyulu ktrel ve syasi kimii vebir yere ait oma' reddede. Bu-n nesinin lmne duu kadar sv ve sav sonas K-rsna bi ve eleri olan IkMerdiven (986) biraz dolyl ve

lttn a yapaken, Pts (1 990)Srici Koltu ( 993) ve Ad Kyplr itesinde (2002) ktplrnddordn ypa bnu yaprken deokktr ve dyet ab etmezkmiini petrr ee Ya iseoku br lpa yazp yaymd Smbl ile Nerg ( 99) ve Sa-alarn Gzyalar 1 980) ile Ks'ak sav ve sava sons b-nmlk drumuna lk mhlefet

sesini ykselten ierlen bir our Yurdun seelini insn/ ylediyor hep bbam/ Benim Yrdw/kiye blnm ortsndn/ Hangi)r sevmli inan? Bir anlm-da bu drm kr sesini yseltenik bsl k ar odur (en z-dn yynlnm kr ieriklk iirn airi olaak) onra yr-da yymlnack Kapla (1 992) veAy Aktan Yaplmtr (200) d

ii ktapnda d Nee, bireysecr klrn, d kklanerkek egemen dzende hakk yen

m ezilmi b kd imgesiye,sistem ylnz kdnl ada deil,tm ezilmi holnm e izi d-na tilnier mrjinler ada d

sogaken iirlein derin dokusund Kbrs imdik konmunailkn muhleetin duymsatr

Yeni nemin b i eri aa-snda zekle ! ce ilizNaldven, mt nt Fize zde-micer Ferih Alto Tme - erian Cahi M. Knsu ZekiAi , Rai Pertev, Gr Ge . . ik-kti ekeer Faze zdeirilerinitik Manzaralar (99), 1zz

Bouldu (1998), Deli Temmu(999) ve er Ak Doduu YereBenzer (200) adl kitalad yean ve brese ona Ks Trae-disinin i ie rd irik vehznl mthi ayt ieren iilei mt nt'n adlrn tmburda salaycm iin z-gn oldum beirtmek zorundadm ir ktaplarnd te-diye ve biey tekine ynek k

izh yk, eiha AJtoku idancn ilsi J 98, ele Bir Dn (1987), irle leilr (199)v Rhmsan Korkr ( 999) adlyptandaki k temal iei i-rm ilz aldvenin Sevgiden-dom (1987), Ma Mvera(994) ve Ak Beni Yka oplamldaki youn imge ve sk dokun-muuk amer ncn GnleriKap Bir ocuk Gnesi 98, i-

irdir Dny (1992), Hrer(996), itik Akar oa 1 996ve Gnd Dleri ( 998 kiapla-ndai politk ele nostai ante-zi ve mizah Zek Alin YlcU 98, Rzgr Kidelri ( 994,Tenden Dh Derinde 1 99) n-su Bir ane ( 996) ve rdenAlan amn (1 999 talandki izm imge gs melankli,inselik ve missizm Kan

sunun Mazlqm Size ve Zamana(J 99) Alackrnlk (996, art Bir Rzgrdr Deim 997),


25/124

n

-

-

id gn 8Kndn Kada S Onn (1 8 VAnzn Gn 8 e Ak Uzada Sn inen G 2 ki-dki y dkl ie-klk fiik e eik ykl- i Pee'i G YpaklaIkla nd 15 e KiVe iileideki egoi he-ilk e d y kk eek ki Ac Sgn dek (186ige yl e'i Ya-lk (2 Y ( e Yl-a 2 kildki Be Ge-

io ieii se-e ylk ieik e yl l iili ei C-li'i Skn ulan D(188 f ( e Anau(2 iiledki llp ykelelii y ii ses o eAye Dl C e Jeelk {d Afol i e ilei ye lei SaaSa Kl Tk i ek

yleii oll kk d Sa Sn Ka o-k llili ' e d iii e ild ol4 e sosd y i-ide eik ol kd dilsel digl d deii Yei g d giiile kliky i ihye deii'e yo deei li

Kl iide de eei

deii yd iyo.

30 Y ar (Yilat

n

k ol s ekie Du-va (Y eilh sl y-y d g i hd ek yo keseile gdeside gedike d eiki hlk se e klk ii-e k Bi segi ei e segidee od skeiyoAd' iki ys d Oys kl- ld g e eo

Tk Beledyesii deledii /.la La Gnll Kl iei kyegei i kosd die-id kykl i o o-y k so se kd geip ge-eeyee eli oly iei

klk y d kl eip -ll gei lk ii eko- Belediyesi ep sTk ie Tkyede Ee E kk sede e- egi Fd ed A-gi lisi'de H Ade side H ihsCohe e e Bikg e kdl klk

g so e d ki 30yllk ' ykd e skoy -ld kleeye d seils iese il oky geie s sosKsl Tk iii d yk py Yld l' kpgii k i ekoi e s-ko eddi d Ksl Tkei k ol-k eie A l' koy le yy Dek s skol k dyeko sylk (8 i ki) kl-kl h]de eydl dol

23

m

d e yd ykla Atl kD y' olBeyleii ksd e yols ols sl k kise- ddy hekes i-iide Ve oky geie

iikide Ksl ei (ke ) kseee y

Yll oy ik opl Kndn n an l/ kn knz ac ln y d , kk nda, gd u nd tlnaanda ad k;/ dazd nal llck ku,/ z lk d k -ak Hzn Ana/ F ei-

) diye seseidii ii Nd-n dna? da ku!(Hn Ana) diye dyog s ypld ii Yei' i yd y ge s esi11 Yg u t zl11 y d1 1Dula aaln dl gl/aa n kk n fala kn uaaz-n . Y) iiide die ge-iildi i ge ys G k/l kn d/ utn -dn l) Y) iiidekgk e ioiyle iie dkldii 1 d ulu/ knd-z nldn al lu


26/124

aaa/ glerimz/ Dime ama-n/ Gneydyiz/ kuna aman/Kze'de/ hi dnmq" F z-demriler) diye yazld n, "-

varn eliesJe Kbsl Triiinn pay a

zele ugnlere geldisek veKbllar Darda gelkl aa-rak kl iki nehi gib senebibiide kaysa bunda ec-hankos Panelsten Nee anaYorgos Molesks'ten Tamer ncle, r Gen'ten Ell eon-douya Mehmet andan leaRemblinaya m ba K brl

Trk e R aein ay m-Lu

Saaa ry,Baba? - "olsin

Karsa ziyim

99 yln yaznda, UN-COnun as ve sve Yazarlarrlni e sahipliiyle, 1 5 brs- Trk e 5 bsl u ar, ya-zr essa, tiyato e iema sa-nat sen alk DendekGoanl s s entnde niverstenn eti blmlern-de her lan saatlar ortak atlyealala yapyora z aer debi odada masalara karll or- dl de y bilnlern yad-yla rbiriizdn iirer eviry-uz enim olduu asada NeeYan airer orgos Moeskis

e ki aangou e eilee yardm edener Ch rsna le ikos r sada Ferha A ok lli Pe-nid Gr Gen e evr-en yds aha se basrady ve eeiyona enle byk lgi gsteriyoar 1 er gn gaze-eer geeleri elevzyonlarda a-bez nl yneten Ingmar Beg-man (ki komu aaklardan biindeemeklilini yayord ark) kae

aan gnderm Oda, mla1tve ki yapan basn mensulayadou Sessze aolar ayo

rz Bir ara, vei br eb, bi-zmle kalee olan ervi Zaim ebrsl m nema ynemen a

sChrisantou'nn da yard e

ereniye sra ie azmzamikofon stmze kaera -yoar. or 1 97 Saanda nere-dedin imdi o gnlrle ilgli neler sediw? er kfunu ilkbana uzayor e olan ouyor'194 Saa sranda okmac Ba-kat'ndan k me xukarda,Yeilat ta Ble bal. . a-da otran e birbirimzde revirmeke olduuuz (56 ydr

da tanyrd u k Y rgos Moess yam yamaak anyo dedikleriiBlnduu mezin a yersyleyice de by br akklagzlern ayo Ben de tam sen:nk-nin kadaki mezdeydim! Oda-a san br bba dy. Bnkaeralar stzde "t, gnnhaberi!" de heyeananyor basnmenspa Odadaki hers hayreiinde ss pu. sru geliyor:Peki d ne sedin? r-goyla gz gze gelyoruz Ona d dayor i k lmeinorgo yi ki ben de lmedim de im-di burada Kbrs'n bar in birbrnizdn iler eiryou! Y-gonun yanaarda k damla s-zlyor: i ki lmedin Fikret. deimdi buadaJ diyr. B ralansal uc ze, o gece eleizyonlardave eei gn gazeteerde ik habe

oluyoe o gn orgs Mesks' ibenden evrd ileden birinnbr bl: 11 reimde Ha e Hi-ll a deil,/ k e iir yarastaak aaak . bundan onraki atn! e akacaka k'n veirn sln akmasn -rn, Zir slr akan kannn/ Kei-lerm keklrm arwalama/yaz geler lek Yld na ba-

kak/ inan gibi itiyarlamak ti-um/ .Bakaak gkek Ba ek yldzna 11 Afa e Oega dan).

4

Ve e ben de Chsa ve Efi-hiosn ardmyla ondan eirdi ir asn plansnda KrBir Koa Sahny kt krkonma/ a n e parmaklaryla tk tek dokunu szkle-/ konaa balad./ uma ko-nan br rk/ rkeRmca sz-lri/ militi bliri klar gibi/uverdi nrlar zerindn./ O ko-ntka e armaklar n nduuszkler/ azat ettike/ klar ha-anlar nsanlar ran/ bir -lek benrdu/ ualak birdnya biimlndiren/ biik bir lke/ lmn a blgeleri olman/bir bar grini./ aakllaek tek imlendirp/ haat jdonlara/ e uurdu salna/ ak en-erele, kapla bulup/ ular ddn

* * *B gn zm ornutu Saa

ta nerdn, baba"antatm: olesin kar-

dak meeim!"e anlatak stedii anlad-ndan m ni

* *md aada dizele rl

danman am da zamandr:

Hadi iir bah kn, ouklar adyodanilkz mi dneteim iekZereda abk by diri

asnar(zn na s 27

Kbr ta artk m e B a-ma

Kak ilesd. Kbs sncoara n n yz m

:) 'n gc 2 D- Sva asa n caa uU k p

3 Fn4 Tk"n 1974 Kbsa t h-

n ba f


27/124

Uf

_ !llfllltllflllJ 1Ui I Ooo

Yap Kredi Yanlr

Sait Faiki tanmak

Usta eletirmen Fethi Naci, bu kitabnda Sait

Faik'in hikye ve romanarna k tutuyor

Kapsaml incelemede Trk hikyeciliinin

ncsnn edebiyatl kadar insani ynleri

de yer alyor Hem Sait Fak hem de moderk hikyecilii zerine kaynak arayanlara

klavuzluk eden bir kitap .

f F

YAPI KREDi YAYlNAR KTABVRi STANBUL: 2 / 2 iZM: 22 2 AARA Eost [email protected] Web Sisiwypirediyinicm nteet www.storemt/buvfyk

eewbcom bg KEi L ST YYCUK C A

c

Doan Hzlann toplumsal bellee k tutan

yazlarndan bir bm all ahvsadyla kamzda Edebiyata sanatn

bugnyle gemiine deinen bu yazlar

sei bir hazann yllar iindeki titiz birikimini

yanstyor Doan Hzlan dan edebiyat mzik

ve sanatla ilgili pek ok rnee yer veren

kltr konusunda zayayan toplumsalbeeimize bir iaret fei

Yz z


28/124

Haydar Erge:

imdi iirin sras, yzkaras medyaya,insanlktan nasipsiz okumu yazmZara dakar iirin ok sras!

AHAN IRMAKKSN

Bae, ba soula da ama ra ldu d)'On ra ve ama lmayalabr de r der deme Br de ra beklemede gel e e buglerdee e k k lmlern.

Zalm ru: md r ram?. Yka al md m?

ar/e le a amurbu ka yuablr k?

Bir i ymy lyorumuglr tl ilgili ir i-i, k ii kt m, yiim hl ug 2 gtii lrlmiy "Filtn Oti" iy -m i iil y lm. Z-lim o, lim hy lm iir -

k hiiri mrik'yl ym lmlkt k Mhi' lki0 y y yii Amri

k t yrii i-i iir utm i oi kuuli k Amkktil ou grii itirm

Radkal ym Ak Mktul ii, Vr lk y- km v kr i-

irli y miim iilri kim Mhmt miyrk -t Gii Di' ii Umu e/ aa d hat/ Hayat gb iyoru hyt, B ir rm yyoru. S-yu k omtkr iriolrk v iii yhouu n il, i- hl umu vr hy uy- u r. mi iiri

yk myy, k ii ou m ymlr lmir l kr, iiri ok

26

y ytlm l-, k S ydu ri t Bt t FiltiOi t ir t Ak

r h r gr o B- ii lm m olml

40 ii i bede br baederl du da ucd eked kdme u u mrldamLm Baa d ak e beek be? B br ek uueae . Mek edle br ar lmak l ler merak edl bkme lmak aradak ulard

lduu et m h? Tehlkelmdr b ular br ar da edr?

r e a der sa ar ea?

im im m-rk ttim omutu ok mrklii ol hl. So ylkgilr, uul, klr, -r , rmyr iiri i y olm gktii? ou

uu gitgi k ormy -lym ir i uru giiuuu B i ygrr hr m r Bi -li yii k giirkki y yi yy yim,' yi iti yri tmm

iy yr k hk) kBu o iir itmi tmmmlu ok, y ky v B hm u ygu-

u tty hm ok ii youuuu yi, mrm m' r-

ii myi il kimyim yi i m-k' ok i - ir myii ilm-y i im'y yirlr

r ktab le tplu er aadak farka takldm br aFark a ark Br r ktab lk

ke ele aldm afala karrarak de getm ler bede br deer ar Tl r-


29/124

de bw pek olmadn olaman ak ettim. Szgelimi, l-

l o benim iinld kda birok ki iin daha

ve de iir itab) deeri tar bi-yom Ve hsediyom ein

dip Caee ak iir kitaplaraeil, topl iirler basmlayla "do-md " e bu ealitede i brk

ekitme de a Caee iiridn Cemal Sea 'nn eli kulanda top iirere makn olmaknusund . gin Gne ie adeeplu iir imdi bir aiin buaab ncl trlm

byle bir ey ol-al Matmatik (ah! elbette fa-;t ben ahajada "eski bask " iiit pl rn aayan okular ar md di dneim ep .

unlar bi yana koak olr->k, plu I e Toplu f d yimil akn ir yollda nal biruak? Daa da aka "toplu iiler" bi ai iin senin iin nali anlam tar . Tabilir mi top- iirler bi air . .

sk h klp s buuu u so EAh Asld lc ku l s b u h bk ktpl kd kpl o-lk o olk ktp- bl btol kbuld (opl

kpl ) htdh ts ktp dl tkk ld b sdklKk Y s Kk- gb G Kl k sk stgb st h h g - hds oup okusk tpl -lk 2 cl hld toplu olu b but Ld Esk

bsks t ktp st -t lt b kgll bsk s bld O A

ts l gl As k k d tpu lk bs t, k -lk uh lk opl h os sgl -l g ok b -d l ldu Fk kpl -2 ld d bslkl k-t stou

" . Hkasn giemi ama gi-

yeek Uzaklara bakmam ama bakacak. Anlatmam ama anlataakStn gnee dam yola koylm. Ekeni de . . " diye yazm

27

tm, t l iin Gn dmundan deil saatin gnbatm su-landan z ediyor olmalym; bat-makta olan gnee rtn dayamla koyulm bi ekenci dei.olclk d m oksa "Gidecek do kalmad " m .. 98 de"do kapndaydm ann hernk yrinde" deyini de gz nne alacak oluak do bir kap m

senileyin e Jl . elki de esasoru : Hangi yldza bakarak belir-liyoun ynn alnnda parlanzre yldz"n saazsak..


30/124


31/124

Dzyaya da duuum'dyaya a duum oarak g-

nyorsa sviniim. a olarakdzyaz yayorum! demek isteim

ama, bundan da ne aalacandou pk bilmem bek de yb ey ddi b sydim a-nda Dzyaznn ne Ses d r b-nula emek tdm Uzamaya mild ok olaaak daosa, ok kyi alarak yazmasam dadzyaz seviyoum 67 yl nkndm yemzdm yaz konu-sunda md aaa bi yay ok

zor yayorum bbnin bi ane-n d yi biyou si kada okokuyayum baz ayak edi-youm, inmaya kayou Tpkokuldan ten inemaya kamak i-b yle karanlk alonarda biy yapmadan perdye bakmakrk lm seyetmk ok houmagdiyor bazn estval amanarn-da gnde 56 ilm zldiim ouyo.Snma dya deld benim in

snma r aman rdr. Film zerkn akldan kli dizler -yo, noa and ounkauuyom onla, nutmada-m da br kda yayorum, 45 y-d inemaya younlamam br -bb varm ir yaamam dabaka oan neaya g-dyoum r ayorum r hraman yazmaz ya baz de

baklrDyazya dnem Rkl ga-zsnde "Ak Mkup lar kounuu l lgl dda ya-myoum, bir aa kk hkyeryayodm ok evdim in, h-kyy ve kyee saygmdan,b de sinmayla onu ksryor-mu gb grne de bal-Lmdan t bu teebb yada

bratm, tpk bakalann fm-n my (bakaann ilenakmak) evdim gib, bakalannikyen okumay da sevyoum,kendm v bakala olak da yaa srdrmek iyorum

HAYDAR ERGLEN

gam ece: ta gece

ge e dn a k r ze dba a ba a top rak aar a d a a r l d

d a a de top rak

ka k a rakek b e z a tan ap ak

i ko l on de a l l eba ka ze aa ah de

Br d " Dzir yamtm Mf l zz/ lnl - dzeleye btyo dmk kdzyaz veyle afe kazamakd sebby malOp omak(b baarna bir r 'g de-byat adedile l . diyebirz

tar larak.

e

Sokak Peni ktn nl k v z Bnm nvklmn zlmzn k yok z B zn l kk n

29

\

e e nt e

Ztsn H En '. Bzn n t y t y n, nk u, no mum .

nim de yakak ktabnd, evdiim 5 im vad

bunlan inde de evdm 35 d-z snin svd benm d sevd-md : lz gzmnk t yok z Bne de Sa-ol


32/124


33/124

geleneklimz Lstr; mllyetikle slam mmetinintemelinedinatatm.11 Buruvas olmayan bir top-ld uuln buju>a dzeni, plmun nyenii u Km l v in en m i u ondn ele elyl yeiilen bjva d hekes utsu klmt. slam-l e iin yeiiilen juvinn in yep mdel emi 98 nn n-my mye iiimi lyn muliylemein yum el yleme lld

ehm Aiin e dii m nv' y-emn uu enine i v. D Nep ! u ylemni i ieni l

milyeli leyeei nn piimine -lyyl l' e unun nu mdline muf ei lml nd SiK d muheni lm n yelen il dnm-leine n n neieiyle 11 Ei Ken'en l-eye1 gilin gl gnlei'ne ulln yl K-oun m Gl blbl v dldLl kaybolan bldumak 11 . "ocklun gln kasabasyd sankiBaada ann gl baad sana 1 1 , Sona gllld analaa dld/ N ann n sgl n gl kal-d n ana ieine Blmyl plumun y- ym lenil elgen eil yle-miyle dnn geien ve' iyulm B iele nn' iein dieme geyo; n iie Egnde o - mnl o K h ii-iyle mn gnleini oumy nlyo n-ne ie slami dnin iidi gle o dnin y- v mulu ud K'n gl'g pulu iinn en n mmununu n dntdn i me geeiy

lm ni eli eleile n pilimin y i olgu u inni iii-le melen pnn i' an ei l Buneenle ynlmn ynm mdn y-n lemleini dl gei lml nl11 on 11 iiin nefi i mel me yuyl enn imgei n pmnln nln umulAlndan pm gidiom El halkouz yapanmimaan 1 dy mdine lemin indi unedenl 11 Gm ou n i 11 ni y-.2 Ko'un ilmi'indn Edem ey, ne vn y oy:

B dua kyo nmn mapu yl duaaHb s kalmam adnda bi dan

1

gitti dim bnim lbim ndi soyunmu di biiin lbsini almlaBtn k znd bi ianni bol iind kan gibi bi slMo bi kb kyo stm?akta son aa lyo intia atlatanbi lml.

l ml i di Onu mndn yilii

vlu 11, he eyden ne, enen n i i iyd gleni lml yn ln ynlein -n u uum gei nn ynl n i eyil pilime muhl gen'e Ilm-l i yee uluuu yll n konun ei devm ln t u umnn me-n lu ik, ilimin i dn vgul

Ken Hyd Egln'nn iiin h lumu mg ol gl d n ym

yll ss mi tasun l b ( 2)angi k angi dalda angi ackaa satl kntin m pazanda


34/124

=

=

=

:

kanlk u ka sendn m belnrzJ:i gnden uk emzren kentin anas(s 32

lk ktabndaki iier 12 Eyln emen nce ve1 2 yl dneminde yazdkla iin kenede estienten ve sonra deve errnn arn kene soukyamna neden oabilr n l aptaki ilerinou a ze tayor Bu iilede m' e n-c Kuak' anaht szc a sk kanlr 13r so-uya verdi evat 'a in unlar yler Erglen:" da politik bir gnderme ay da polt bi eydye kma Benim n yledir; oradaki le, e-miz, akadalk politik gre rimin, k naslibinin inde gieblrse nsl briine dahi oluso kda"

Skk Penei' "gzlann anlk olduubir hirde" ( 34 derken kentin nsannn aclar karsnda duys dile getr Srt il'nde ye-nik dm solr ehden ekilmeke" deken de kitabn ad gndemed bulunur kentn ktcll-nn deimeziin vurguar Zaten trl emikendne katlaak BS mgeiyle kendsnhe l olak dyumsyn Erglen ok kaebi ocuk geidi skei untmaz Cem ayineini ypd eni salonu baheli evlein yaat

dosu srekl arr irleinde vrgulad "karde-lik kavam kentle yoku Sa komuluk iikile-ri "yitik cenne", o k kene kalmt.

Kentten holanma onu ev'e smak una ak "Avlu"nun kin dzlemle okunu kenttenka sonuu ev'e snmak len "Evi ok se-vyorum Oada en fza balkona kada k dn" szeye bu say vurgul ir ev' re-si zene urumu rn ad ve sokak szc bustarey genletyor tta ada zc de evin me-cz oaak deerendiilebil. "Dya avlwnu olsayd

da e>le gibi yze bakablseyk orada szleraiin eve smasn hem edenini em de sonuu-n vurguamaktad nk na "yz yze baa-z duumdad insnl bne kadee yak-mmaktadr. 3u da "sokaa ama"n yi br ey olmad gster iirin poitik gnderesi de buugsterir " b ku/ bl br k olsun kendi etrfnd/kenmden lnemio bu dnda ny ycaknsegilim az!. " Beyazldan doly k uu "em z-lik" in smgesi oar kuUn m . He eyn klendi ortama tekini koyrken, . Uu/ klmaya do

clmaka kalmin/ kselmkee n ada-daki la da" dye hyankn, her eyin ktye

32

dou gini vuguam ou rlen ire "ktl-e kar b kakan" diye baktdan ii yazay ends iin b rev addetmekedir. "Neyi yazaaksnsevl m yaz!" szleri de ik dzlemde okunabi : B

ncsi "Yazmk ok o bu koullada, iknc de"N e yazlabi acadan bak?"ayda rgen Ahme HamZya sman Sa-

bBeet Necatigl dyar sdcsd 13unedenle Behet Ncai dl en ok n ykmtecatg de byk eiden 'e Darda"daecatgl, byk hrn sokarndan kam in ene Eimize dnelim" de sek

Ala eder kmer ezilirz ekHep ara sayg amlaCaln ard sak krl

YpLkan aEvmze gidelm

Neatgde eve kan ardda ekonomk sktne kyor. ma brada toplumsl bi eleti de geti-iyor Necatgl. apitalst toplumun her ey parayladeeendirmes "Abdal Ncatgil' zer O kendsinieski aladan gei byk he dm b abd ola-rak algla nk onun deeer inde paan ktida-rn ye yoktu Deve kanatkr bi hyatt Ne-tigil'in zledi Bu bakmdan ketim opumnn so-

kaklr tehikeld:Sokaa n krsn dkkct tEmn ol Tnra,Sokak demekEksilek J

Aslnda Necatgi zerne sadrmakta oan eh-den korunmak in snmatad eve ok o, uk-la', ka zler Bu zlen atnda yne ehrden k vad nk apamna da sevmemeted Ne-cati. " Fiesi "nde yl der "Bu park da n ka-

ka bodur kslda kk eein all dil yitk akdya!

Kr ark anamda id' kentein aprnaasa skm lduu n zaval durmuna dmt nanla doadan paan kente bi avr ko-yu Neaigl'in

Hayda glende Necaigilen arkl olaak ge-im sknsndn yaknma yku o dece insani e-dene kad kene

Zya Osman d eyaz v le "da yamacn krulmu gzerden uzak bir yuvada e ouya a

mk stedini die getimt iya sman eeyi sah tercih eder. nk sabh, sevmed kente yzle-


35/124

Pidir; ysa gee ou kente tecrit etmektedr Ge-lei evie an Ziya Oma gnd ie gidip ki-nmi kente insanarla bir arada laakr: "Skolu

gc Rabbm, dadtk h!/ Sabaha hri y kaaak ar

Avunun n katmada ka vard ,:glen' hme Haimle akaa kla lerden birir Biindii gibi bir brokra larak Namk Kemal'in

diahlk krumuna direnii yadalar ada nuahama klmtr Seveti Fn dem aileri,ar yn

ak karsda sumak rnda kala ku ilerindek m

A r oa dar mK a k oa gdz aKma m acda br ap mk bJL

Bu k daar duru b aS d k amur oDuada kaaa rrm

(S, 9)

iiin ilk desine verile ouks aknlk, kitabaad la Kar Buaam Sar'da lkdi E

ge'in gl anneneak, onda zak

efet batmak iila ka'a ledi-

r Fike e arkadala Masa iadar iftlik krp oraa hayal blinyr.et "mri hay-e "de tolumda uak

aydar Erglen ulland malzeme yio iyi tanr; o eviyor. O tn soyairler gibi anadiline tutun Szcleriseeren esi-yeni demeden en uygununu

kalnca daha da ne

kmakad. Aneher edir; yamur gi-bi her yere ula herey kapsar Ondanalmak an eded; ac da acak odiii

haat dyordu\tekim hayalini i

semeye zen gsteriyor

>aa aak amaideki keyi el altdan dolard iele kusark

aaabidiAet Haim ie "O Belde"ye s Ham'n

a iyaal makta k pikojik nedeere daya-yod Etik kimlik de bu kaa nemi bir ekendiHaim'de b ir de kk yaa iim bi r ae takn-s sz ksu Bt blar, aime "mek" iiiniazdracakt air, mele aina" lmaan bu tpm-da kulma haalleii kod e u nokayagiderek

Eglne aimde grdmz bu uhsal du-

rm k sk kendii aa urur aim'in "Araplkkimline karlk Erglenin "Aleilik kimli akpU yaat Aya glen e gl anneine tak-tldr eudn diliyle slersek u bir gerilemedierileme "ibdo ilk enei yatrm yap nesneyek buu eset eses olduu biliruz dne bi t larak iel rglemeiin ncek ee-le dnmei" di Feud, uu Oidipus karmaaylaia ede u dmda eve smak ane kaager dn zlemi olarak da yorumlanailir ayda

Ergle'i hitlemi' "Anne ii onun b takntk iyi eir

Sh sd m dodum aar irr kuuk 1akr durkBr ada m dr br k

Ergeni btnrnleine iir ki

be'd; ikisi nda. "Dler i e ulu ede"iiri daha adnda balayaak ben demeye balar

br u d bb akwarb fm mzka rm uar kakaBrada ' sndk . oul elik eki

saki tabda gittke ok olacakt. "Tamak en-dmi zi" iiride KBS s 25) iir kiisi idi

iric tekli i kiisi lmad ik iden ir Issz"d

um. b r a drdr bu abah dadad yorg br k ar gbkamda dmk a bky krg ark rm bdm oub kmr bkmk bkdmd0


36/124

=

=

=

u

.o

n m

m

u

I

_

I

l i J

I

J

ln ou in a yakan ann arasnda aaelikkura

iir kiisinin ben ola ikini k Bir ou-u Dnmyn Abisi in"ir. (KBS, 36 Bada Hay

da glen yi ben syemni kulayo aa bukii bir ouktu Haya Ege buaaki ocuk be-i ie kei benini zdeleiryor

"Avlu"u drc kaan ak't Egledeak' imi zama yaaalaa' ele ei alukata duyua sevgidi; bu onu dilinde daha ok kaelik szyle yanslr. br ak se Yaaan" a d uyulan akt k bu asavvui erik a. Amabuada sevgiim' htab, ee ylkti iir, zate bikaza kutuluu aay dl geiiyo aikntte, opluman bunalmr E, bu arada sevgli

sine sakad Buraa ak cseli atta altaayo aa sl beec otak bi u ikmnyaamak istyn in rkiniklede uzaklamak iizm aray. Ergln buaa ilk dizedeki yaz'evsim olaak kullakn ikcsii teviyli olaakm evsi, m de yazmak eylemi olaak kullamBu z bu ikii katala kullanak, Necaigil' deve zellikl I imi avua sk gr

Cisel gderme "ka di" bezetmesid ya-y Feud, Ryalaa Sebolm" konransdaye der: "Dou emen her zaa suyla ilikii bi

eyle tsil di: kii suya der veya suan kar, bii sudan kuta vya keisi kuta ya araakiki anne il ocuk aasdaki ilikii. 1 Freud, bunu kiinin ann kaa rueym alindyke bir suorbas ii oluuna dayadyo dm dntsnd en szlei d eu'u dste ilik-di. Ada(ekk niz(kadn) le evrlii tpk ankaa suyla evrili olaktJ b. n dennttuu b dm oldu " izei de buu steke maiyettei

Svgili, buraa aneyle eektedi air, sv

glisinden, ansini yrii doluras beeektei sevglm, gne br vu d n sendendisie "bi avlu daha sznn gerisid daha n- bir avuu var old uu nu ki bu da annedi ia-rt etmi oluyor.

So iee kulana a ilgci airin sevgiisineksii ram svgisn sn anlayo. Svgii i kis ak olarak, soka/kle i in-dedi. ir kiisi bu kusura rame onu svekir

"Au" iii, ok katmal okunabiecek bir i ok d lik' b " b ll

a en arz etse e en en z e g sa ayama iin okua byk iir duygusu yaratam-yo nk yaanan a sadece iir kisini daolaak kalyor; oku iir kisiyle zdeleemiyo Oys

34

byk iil' dikkate balna nei bi blmne i kis ie oku zdelktdir. Bu ynyleAvlu" usta i bi ii dzeyinde kayor

ai okuu karsna kimlikl kyo HaydaEgln, Li na Saamande ve Hafz air, " az beim kardemi , k ia Salamari kz karde-im olas gibi de 1 1 air ada otaya kmaseelekte bi sobluk deidi u, aki kimlik yaas gsei Erge kilik olaak Doulu olma-sa karn, yaats ve msli Bal ouuluktatarisel kopua biikte, bu kimlik yaas tolu-u byk bi bl yaatr E gel nek eMustaa Kmal Atatrk'tr Bir yandan ou uikisi-ni rayoarda yasakaken kei ki sofas ii bi

saz heyei kurar baleyi topluma beniseye alrk, kdsi eybek oyna! nk d moele-ei; Ba bujuvaisi asl yayorsa yl yaaacak-tr bir yaan da ouu kimik kanamaktadr

Haydar Erge izas Dou/Bat kilii bistidi Lia Salamade ise onu Batl yzdakat iineki oulu, a adyla eza edceki Syleiside "Bges, alei tik vgu aaoaak grdei in semendere dadakla sy-lr, toik iin kullanl olala arasda Aka kuua vadr. Bi nevi bde t gibi Tua, ceyla

otieri d bm lmde sylc ve iiimizdok vuguanr " 2 a.b. SKB aiin vugusu onuind h bzi tan gsi hr e kadar Erg- odest bi airse nk oulu kimlii ounees'er yamaya iteceki airin Hafz kimliyle

yaz iee istisim aa i blrgiir. Hafz,yaya bi rin olaak baka ssz, tevekkl ii-e, sevgi dacs bi kiilikti Aslda iirlri kaz-ca, atndan kan bt kimikei Haya Eg-len'e bakas olmadn oaya koyuyor bu kEgle Kadelr, ai e kadar alsa dya

bahesi k, zarar olardan ayklaaca bir g-l i iek bahesi laca dyor " gle,ii v are bu ivi yklyor Burada a sosyastgrek anlay saaty ru mhndis' oaak tanmlayna aael duruyor Aa bu yaklam sosyalist geekiikl uzaktan yaknda bir bnzri yok-tur. O, "Sosyasim, aim, ama nc nsam. dr-kn sosyalistni arksil bi ilgisi omabelirti nk o yukada da vuguadz gibi tasvvufun insanndan yola kar yaekik mateyaizmdn di. Sosyalist geekilr yay dtir

ek' iin ii yaalake Haya Egle yle eki " .. iir zeldir, ai c kndisi yazar,kendisini deek ir yazmayaa ai mi nir?"


37/124


38/124

b azd a soah mk bim ta) (H 2i z m aa a maze . ze i

aya getee m temii itae a

taa' ee yaa a a emege ge aa em eee aaayhm a aa ze ya aama z aam (gam h aaet aeee a- a.

aa izee atmza ai a - ya aa a gz aa gea mete zay ay e e Reaae eem maa ayaay ama ae aya/ a aaa va \vaa ai a e ya aay yaamaJaa. Nzm

a aamamaa yaa Daaaaa geme zcee yaa -ee y

Ege zg ac igeeii yepyei me-aza zeee ei Ha i (l 16yazm aa a iie e zee taaaa

rgicn' ktapl ktrKBS: Krum Blana Soa, n Tii aynr, tnb l 82P Sokk Pcsei. orsan an tanl 90: Smt iii, Hcnzi Ktabevi tnbl 19 .EB Kabd Ek "Kzk' L aw OlaYanl l 9 kd T A Yalk sanbu 195l f Yn na tanb 99KV K No:27 Yala stanbl 199 Kk arlk Yl tanbul asz 2 b

Dl anl tabu 97 s 2) Dl ay 2 bsk 194 0 l , Sy Edeby De Yaa nk

1 973, 2

l laydar " Sy H ztpak Metin a, Eg S 6 J 95) Y kda bliien le6 k pk e y k bk nbul s. 07 o G E d Yaynv iki bk tanbul

8 s 46) G Z Vr ay abu 19 61 s. 4 19 : D, e Slk d a

nkaa 9, 336.l 5 ) yl, ds Austos 9 312 ukdak l d ll Syli z/ Mt tk,

Yo at -Nsan 200 s .1 Ykdaki li. 5) y y

36

"!diller Gazeli "de

amlar ve Yap

BK ASLTRK

LLER GZE

Gzei ama ye aymgi c gi gi ca

Se i ehi a a a aei Gaaa ei e ei mz

Ce h az geei m e ii ei zg

c tt a ie ma aa ai ah a a

e aaz a yeiiye g ie aa ye haia

Hee aa pa ezeaze a ee a a

Gze eie ye aymgi gi e gii a

Hai g e ehe y aize ata

E s rak 001


39/124

__

_

,

.,

.,

' "

n

wu

n

r

ll

l l

d gen, 980lerd bd iir er-enn 2000re m, bun pen derni dernem iledn. u e-

nd ndine g br iir m bd, gere-en d nl bnl n "gnbir ie gidebild in bugn l rle rderin m durumd Onun irnd dingini, rn-dn u rl bellenle, ii urn gi lm geln l zl lr ln-bilr.

ile Gzli" nin iri memein gemednne iirin dndn l p ve r bginen b nmmrd bulnmnn duunu dnrum n d rgen'in dler

Gl ir frmu bmndn e pi bim nee-mlr rvend di mnl unn bi irmni

ne iirin blnd unln "ge" ed" vrml erind durm geir "v-m" drum, n bu de mdi ele m bd vm l bl edmeld." Gen z nmnn "dlr ne hbeme" du v burdn l r , gl, dl dugu , . nulnd lmiire gel dend blnmeed 1 Gele d-

nlm ve p elieine gr de elerddlnd rnn evn hdn mlnlnn indne gz" "di eli" gibi ilv d gul nnrn ne gm gzl ll

denmeedi nd "di" d (id, dle) b ir rdr. Cddn, nmmd b i rnieiinde "in, dngin mululu" ranql h-n d r Bu prell nm gnleelr br ir r l "id"n huudn, mul-lun, bunll brle nn n ein -

leebiz dln pei vdei nlm erndedurmn lnz b vrm -mldn dl dil, n zmnd gleni bu rnn "" rine ugun lmndndr. rndnd "ge" e "i" vmn be ul-nlm h uz, "j lle r Gzeli " nin pl -nle e drudn lld.

r mmene gildnde "dl"n r nzl br nlm ldu d belenmeldir "dler eli" e ble lr br iirr, br "uru iirdr ve bn led du rd brn el -

(ben) dn lenmi r iirin nerde -mmnd eginen n" de edr bu nlm-d dl"n nlle d d lr ulnldnnfnd m gerei d bn eil ii zn-dn ini ie elenmnn er n br hr

37

olmalsu ya d nr, ocukluun lutmu da yine klun, ad g en hr al bu -tan. "

Gelin d pd d en ellrdn de rllm Lerlrdr bu n ngn-

inn z enmi nmn nel bir e-ihir l beLin biin dzine ( Glrn ndan n al ) mmlnmn nlm d-de di rnl mmlnm n-mn mn le biri: zln mdn -ni rm gibi u, gzlerin mrdn eni r-m gb b glrin mudn en ln gm. u nm, e nm mnlr mnn birbnden r lr eenre bie birin mmn nlmlrdr Bu nlm dlbigiel ulnm bldr v evgln glernd

birbirinen f nlml bunduunu d dnd-r n drm irn bn beeinle z ndur in bn be, nende d gbi br nlml gndrml lm bie n ugum g: A bl luz b lar


40/124


41/124

anpnar'n ahsi Miti:

Ra

SNM TMROGLU

hme H anarnesteik al r

r

etrfnda dner Ked d-yimiy syeyecek lsak, simni rya tekil eder. ceklarak iirde "uyank bi ra"hal kun Tapnr, hyelei

mnaa da ry tmsferikim r. Kendisi d i "de rvere" bir ly damlark tamla Bu metinde Tp-nar'n ry kin, estetk laynltrurken eslend kankrl Pul Vy Cas Bche-lardn ya kavrmaryl kat-raak lamaya laaz

npar At G Mtu't r y i rer" i b-rnc ve son mazmeernde l-

eemiz sler Brici anzme "Ne indeym Zamn" iiri-dr B ii iin "iir in, kzmos-a insan bilemesni nakleder ei mrkebe (ie dam) very hdr" de Tnpr n r-yan kendsnen iade a ek eden duygu mhmdir u duyguu da bka r zam gemekdye i ede ki bu k tl irrimi olan ve eka, eaa iten

kayaan ir zmadr ii !de un ynt r bimde k-a Deneme, Nerva' A'snnk mesiye bar: ede ei

an ic} b aa o senr evl de "Ra ikinc biar, der esern lk mlesin-de eemen iknci lesi, ie iki d gbi, uyak hyat ile -ya hl n n dururardr k buda Baudelrein Pai t-dak " e

Od" adL d-

yz n aft uuu Bu hkyee Budelaire, Zaman silndiidsel nrqe br oddaykenbirde zm Zmann belirmesiyleud eey lat Tap-'n b sor cmlee dedigii "Damn karm mdde-den zade ruh oduu in brn-den brne ok abuk gelr"Tpnr r hle gei k ge tmosfern ytJd -

iridi, "knlk b eik tlnr ver baka zama uyank hdenok ay, dah gei mknL, daakesif, son derece hzl ve tesadebl" br han bang larakgr B kini haytta aparnnn benn ye tamlarBenl kk v yapr niny bir a kzmk r srmkomu zmn uududa yz-yr" ve geien zm da mzi,

h, istkl r rdr, . za-mn meumu artk onun in ok- iyl u glgle lemdeebedye kadr uznd yhu daa

3

yisi, maus ve mal racsoduu dnyd her savvukendi bn bir andr" die tanm-r Benlk "la karde yaprak

ve su le hemldrTanpr ii e Ra 'de ne

gece glen yad bhsede,ama denemenin souna du rya-n uykua s r keye lmad- ekler k as neml lan u -ydr "uru dvrnda aar gedikten ralar srs greskntl, zlm ahut mesu dyargderz. Tecrt soulam ve teksgb zihn ameyeermiz ie ama gre, ryy ykdlaZihi a imknsz vu anaruank hlde grle bir adaba ir ey deilir e r-dr ok def manzara karsdkru hetim de yak hde g-le r yd

Yan uyank halde gren ryale de kmk oluu en sezebie-em bir tmosfe yaratlablr.Tapar'n irinde dile yamakstedi h ld i e "uynkry hal Bheard' rveriesi,yi "hya"sd. Bachelard bu h-i yatmak in otqe de a e-i Ha oeia ad t-d mgato de I'efane""ouluk hletruhesni enidentahy etmek" n ar ankrya ande kozmsta err ve klg hle, saf lgs" u -

cukuktu anak u ekde nna da Baelard gi kz-mos kelmes kuln Kzmos-l insnn birlemes hal," der "ryaarmz bi kln cz, b-yk lemm bir dyn bipras omak te Baherdbu ale erimek n oukluun rimagiat " unu nerr

"nsalr dys nu hbktnda uk kendin kozm-

su o hsseder. e y -cuk yanklnda hlalrnneedis lu , daha snr aerimtuu ok ln aay e


42/124

nin mutuuunu aak zamata" Baha

Tana nall Gnc M-uptaki bu mkubu uuna

nii y "Ean Ma-nin yama kn bi n nim atam k ka bi n Bn ak v buuu bi caankaa t baya bakyumSna binb ka a yama-ya baa. B k zzi bihaank i kamtm iy.tm yaa aa uk-uua yaa httbu uh hatiin kzma bi ma

hai uu yybiiiz kun bakt a aa knii Baha' i- b kmik b akt hya uk!" O Dmaip Ntana inyimZamann inin yaa Tannan aya yaa bilmyi

anat ymi iabti bi tti

Tanna Baha' baht-

i imaiat" u ttii i mtu yam iybi. Yin n Gnc Mtt haya ya bi aan cukumun y i v inanafinn v aczini mb aabi taa niz in anakam ki Buna bnm im ab Laaf" .

naya'n ahi yanzintii aa i ma-

min aha na Vayninn "uuu ama iy-ckti

Siz aiUiz nizbakaak aaan y-k ( .. myv ahi -akn k iiimi taavvu tim Yava yava bi hya aam -um Hya aam mm v Bahan k k kuan- b kvam Bahan -

i ib anna hyana bi ua tim h-ya aamn zanaat vaa hya

an bi myaa B muhm k at haya n nya matk aakmuht" Bacha "

naati" u h an iin a kmik bi vak an cuun, ya han taya k-ma. Kmiki uk k a- af Yan kaama v -mi bii ykun b ayaahii ini hz iiiaymamt Eii kaa v-n ayz aa yaya Lanamaan iik kua Tanai ibi uzuka iz

aak" kuu yaak nannhaiy uk a aaabnzk buaan i Bach-aa hya bii yni muhu hai ka. Bn nhaya kana a caa -ana Bacha ukluka -ya ha i aa bnzbuu yaai an cuz v nn yakin bnmmii

ya aamya hyaya bbin k yakn b-biini i ki aynu ana E aam n va- nyan vana baamak hyann ci y "nyay ym yynya bnim iim ibi vaByc b" yaya zt m

Rainainu haa ta

ih i haa kmiktia i ytu vm i v bi aman Bu a-man iin c anay a-a Taa' ii bi ama-n a ahi m iiaan hii aa uun y-i ana Zhnimiz kkv i ama i yk ia-hi im t t takn hni ata mvim binki

kaka z v nktn aanyaaa Baha imaia- " un haza taihi

4

mvmi va . kk -zna ai zna.

i bi ya ya a "-"i nbi Ba aa

anna "mahbu v myaac uu bu nyaa h aavv kn bana b an -i a" "u uun nk.

aan Knla Tana aa zamana ka:

Bn aan a baa bo halV a nc

Dn Tana mtv huutu va buanan biunu "S n ahakkuk ti iy muta v hutuva buann"

V nu uk hayainkumaman it:

ocl rlan baSan l nn aaaapaa l b

anBn wn bnca

Bacha "kk nyaym nky akiy. cukuk hataahaya k baa yaam by bi aana anu-nun ik zamanan' nya" t Taa ukuk yaa bahi ibi

Tana iin vaa anbi tavi v un in- kay nya na uunu bim:

Bw ncV nn oc ncBn anlan

alanaM nn nBal ln

Ra lHa aanaaZ


43/124


44/124

ve ay Nuri, aaz ad-nz bugn Parann otuuna gveneeni de cebi-

nie ge grez kendinize gvenduyuyr, uzanz dik yryr,uk havalarda uumyorunuzHep derler ya ize kyun gibi bak-yr, boynu bkk uruyrunuz i-ye ynnuzu dik tutuyor, nraunuup yine ek ainize nyor-unuz; aa dert edneyin, egininanlarda lur bu; geien, ekikyaan bi eylerden kalar

uaebe brounan karkenkarlatnz perone ene bugnkk bakyr, nu grnce kendi-

nie ekien vermyunu -en yemendeki meyveerinizi men-ilinize knlaayp yediiz bugn,ayet lun Kapdaki bekiy nlamcklama zevknen de mahrumbrakz er ayn ilk be gnyaptnz gibi anava antanza gdeek eveye i btirc kurnazmuaebeciler gibi baknrken ak-traan a manav dikizeyeceki-ni e ya ay Nur ne o ye

anavn ize olan tara? rakinank halin ay nudur, paralaaz m inan can bik eyveekeez i? Yk efendi ki tanemeyve tart my iki tane eyve in poet harcanr y . .eyveyi poete banza rar gbikoyarken ita brakyr ki i-de? Ne yani kkca aa elneiki lak meyveyle mi dlaacak?Neye k ayn baanda bu kendinibimez anavan birka kl meyve

alp, Ne aber pabucumun anavbiz yle bildin adalaran el k k bir iimiz atrmznayd b evreiz var Paa di-yoran, a ana para der gibi Leg-a para bir toka gibi atyounuza yrei erinliyor biraz h l-un, nanla keek neygn dyecei ama her ayn ba-yla onu bu zehir zkkm dengeyigrebilecek bir ada dei ki

da ne yorum bly muunuay uri dep euruunu pat-ronunuz ie deil, bu adama ne

YK

Pantoon Ak

ZAFER OR

recekt adan ok gemeen birapaan dikezye ben de nandye dolamayaca rtalkta ekii ne yapyorunu? bir yl-uzua ilan karr da onuu le-kelenir iye bu neriyi elinizin eriye itip, dokuma akilernin bana o av ananz aatyou-nu, akz y ?

Caenin kar yakana geipdua biny rn yandakbo yere kuuuyorunuz. antanktuunuun atnda, glerinz yl-da oluka iddin; ye yaemleketteki al ve giii yorulayan bu r nu dinledinzi anr-a yannz deektir

Dmu creti iin re gcrgc bi banknot uzatyorunuz, bzuunuz yok mu ay uri? Dolucret elinizdeki parann ta yirmi-e biri akanza zn en alyernden bye bir bankntla ke-meni, biazdan balayacak yeni ko-numa knuunu da belirleyecekte, gdnz m paray n datutup uatza atar gbi para kutuunun iine att Gz ucuyla da ize

bap b eyler rldand ya iyi kduyan Niin paanz bozu-dukan nra dolua bieiniz

42

ay Nuri? u kadayla kala, yiuzurunuu kamak in e kadaryakk ey vaa deneyecek di bu aa rabek zin enka frekann bulup kvrk al,baygn bakl, btirimer leininbaba olan arkcnn cie krz eiye izi perian edecek ayeteyip uraklarda ert ve keikfrenere urup yalama mu uylukkeinizi yuvndan kap can-za okuyacak ndan n da haane doktr, urap dun yeni-en ay Nuri, ne yapyorunuzz kuu, nin iniyruu ol-utan? re kzp enizin bi

ana yk, arya kadar yre-ni uuruna onun? Kararl m-nz? eki dtum, iz birzktunuzun yedikeri uydu-nuz, eviniz yana dnp akaya-cak gei kty, ac kadna duyduunuz ak manavn,on taray takayacak-n. He kuzu, rzn krnlayl yetinmeye alrken e-eden k bu ak, yle miiniz?ama, kadn dulu bi ie gerekini varm, br doun aaclyla tannz patrnunuzunkapn andp nuna onu ealnz buraya kaa iyi, ha-ta ge. nank grevni ize ya-kan bir biide yeine getr-niz ama, dou, bu ak a neyinne idi, klbiniz kaldabir ibunu? e knt ektiiniziylyor, tutup bir de k uyrunu una knn ne bir de

onu dnek, alkankanlaoynamak, keninize ge lp i-tiin bir aan paraaak

Zaan kkaya yaak izi yanzda k tehlikelii ayuri telik paraz puluz bir a-k adna nal varacakz, iki gz? p kadn ir yeree uanz bir eyler yiyip bika

varlık yayınları varlık(2003)

Documents