van wij naar wij - transformeren en vakmanschap in welzijn en zorg
TRANSCRIPT
© 2006-2016 johnbeckers.nl │ Tekst: oliemannetjes.wijbegintbijjou.nl │ Deze presentatie: oliemannetjes.wijbegintbijjou.nl/presentatie
Wat kantelen of transformeren is
Van WIJ naar wij à la Wikipedia
Delen en samen in praktijk
Elke klant zijn eigen wij
Helpen = samen = dienen
Jij komt niet iets doen. Jij komt voor mij!
Regie – je eigen baas zijn
Wat je wilt gedaan kunnen krijgen
Contact met mensen zoals jij
Nodig zijn voor een ander (wederkerigheid)
Zelforganisatie
Zelfbediening
Co-creatie
Aanvullen (geen overval)
Van last, probleem, ellende …… …..naar lust, oplossing, plezier
Hoe minder/meer ik, hoe meer wij
Niet de professional spelen maar de professional zijn
Laat je masker vallen en laat zien wie jij bent, als mens. Ben jezelf, oprecht, authentiek, ga niet iemand zitten spelen (voelen mensen meteen)
Laat je professie – diagnose, vragenlijst, methode – thuis en neem open waar
Luister, ben er, met echte interesse, in die mens (niet in ‘het’ probleem)
Vertrouw de mensen. Ze kunnen veel zelf, sluit daarbij aan
Analyseer vanuit wat je waarneemt, niet vanuit een diagnose of methode
Hoor wat anderen waarnemen. Zet samen elkaars waarheden bij elkaar
Zoek samen oplossingen waar ieder zich goed bij voelt. Consent. Geen druk!
Laat de oplossing en de verantwoordelijkheid bij de klant, niet bij de instelling
Doe gewoon, zoals thuis.
Dienen in plaats van sturen
Werker stuurt, klant is objectDicteren, beleren, uitleggenProducten maken en slijtenAanbod bepaalt wat gebeurtZorgen voor, consumentenVan binnen naar buitenVrijwilliger helpt werkerOvernemen van burgersKrijgen, passiefKwaliteit zit in systemenFocus op kwetsbaarSamenwerken is verdelen
Werker dient, klant is subjectLuisteren, leren, helpenActiveren en co-creërenVraag bepaalt wat gebeurtZorgen dat, zelf wat zelf kanVan buiten naar binnenWerker helpt vrijwilligerOverlaten aan burgersBetalen, wederdienst, actiefKwaliteit is wat de klant wilNiemand is alleen kwetsbaarSamenwerken is delen
Delen in plaats van verdelen
Uit de behandelstand, uit de bestuurdersstand
Organiseren in de 21e eeuw
Alles van waarde is kansrijk
Duidelijk, herkenbaar, toegankelijk ……… 1 toegang
1 Naam: 1 site, 1 telefoonnummer, in de wijk
Alles van waarde is kansrijk
Ondernemen is idealen waar maken
Richting – heb een betekenisvol ideaal. Elke waarde creëert haar eigen wij
Consistentie – Doe alleen dingen die bijdragen aan dat ideaal. Weersta de
verleidingen en verlokkingen want die maken je zwak (good to great)
Congruentie of samenhang – Verbindt alle activiteiten vanuit wat ze bindt en
zorg dat elke activiteit bijdraagt aan alle andere. Het Apple-ding!
Verzamel feedback – Twijfel, reflecteer, verbeter, voel en toets doorlopend, leef
met de ongenaakbare feiten, en zwoeg. De weg is lang (en leuk)
Hard en hart
HardStructuur, strategie, checklistTruukje, reizen, spoorboekjeRegels, bevoegdheden, planControle, sancties, bazen, statusGemak, comfortzone, theorieVergelijken, cijfers, feitenGebouwen, markten, geldPositie is bepalendVoorschriften uitvoerenConvenant, fusie, alliantieBestuurders besturen
HartVisie, intuitie, betrokkenheidLeren, stap voor stap, trekkenKansen, talenten, pech, copingLoslaten, helpen, delen, samenInzicht, bezieling, vertrouwenToeval, aftasten, zelfsturingRespect, aandacht, passie, plezierWaarde is bepalendAfspraken nakomenTijdelijk werkbare overeenkomstKlanten besturen
Wie binnen niet samenwerkt doet het buiten ook niet
Appels + peren # fruit
Organisaties in soorten
Clan Koninkrijk Fabriek Concern Familie Netwerk
Essentie Veiligheid Macht Orde Succes Community Synergie
Leiderschap Boegbeeld Baas Manager Ondernemer Dienend Emergent
Strategie Continuïteit Verdeel+heers Groeien Concurrent Stakeholders Vernieuwen
People Cultuurbehoud Up or out P&O HRM HTD TWO
Informatie Kring, groep Opdrachten Via regels SLA Draagvlak Consent
Leren Veilig Machtverwerven
Product-innovatie
Proces-innovatie Sociale innovatie
Systeem-innovatie
Middelen Zelf, ruil Dwang+zoet Zit in regels Onderhandelen Uitbesteden Cocreatie
Processen Gewoontes Autonomie Standaards Procesfocus Systeemfocus Ketenfocus
Waarden Traditie, rituelen
Daadkracht,moed, wil
Plicht, perfectie
Prestige, competitie
Zorg, samen, empathie
Flow, puur, visionair
Drive Hechten Heersen Beheersen Presteren Delen Verbinden
Structuur Kring Pikorde Fabriek Matrix Plat Vlechtwerk
Stijl Oude wijzen Autoritair In control Benchmarken Mee maken Uitdagen
Delen in plaats van verdelen
Wie thuis samenwerkt doet het buiten ook
Professionals
De oliemannetjes van de 21e eeuw
Uit de behandelstand – Mensen zelf waar het kan, betaald waar het moet
Waarde – Werkt vanuit idealen, vindt mensen die bij willen dragen, verbindt
Samen – Co-creëert op voet van gelijkheid, deelt in plaats van verdeelt
Regie van buiten – Van klanten en stakeholders (en niet uit vak of buik)
Discipline – In denken en doen, consistent en congruent, organiseert feedback
Heeft leren leren – Twijfelt, reflecteert, verbetert, voelt en toetst doorlopend
Is 100% verantwoordelijk – Ook voor het werk van collega’s en partners
Rolmodel – Klaagt nooit, is proactief en oplossingsgericht, handelt bewust
Communiceert en publiceert – Via vakbladen, sociale media, presentaties
Beroepseer – Is trots op zijn vak en draagt bij door als koploper voorop te gaan
Geen functionarissen maar …..….. gepassioneerde lieden met idealen
Het wij-gevoel
Echte steun, echte aandacht – Van mensen voor mensen
Teamplay – We werken samen, intern en extern
Gemeenschap – Club, community, netwerk
Co-creëren – Klanten horen erbij evenals netwerkpartners. Elke situatie heeft
zijn eigen wij
Waarden – Respect, aandacht, passie, open, integer, bekwaam
Samen besturen – Besturen is afspraken maken en nakomen. Dat doen we
samen. Besturen doet dan iedereen, vanzelf
Mensen – Zonder mensen geen WIJ. WIJ is van ons (allemaal)
Bestuur of leiding gaat voorop, als rolmodel
De oliemannetjes van de oliemannetjes
Uit de behandelstand – Burgers en professionals waar het kan, bestuurders
waar het moet
Samen – Co-creëert op voet van gelijkheid
Regie van buiten – Van klanten, burgers, werkvloer (en niet van financiers)
Discipline – In denken en doen, consistent en congruent, organiseert feedback
Heeft leren leren – Twijfelt, reflecteert, verbetert, voelt en toetst doorlopend
Is 100% verantwoordelijk – Ook voor het werk van collega’s en partners
Rolmodel – Klaagt nooit, is proactief en oplossingsgericht, handelt bewust
Communiceert en publiceert – Via vakbladen, sociale media, presentaties
Beroepseer – Is trots op zijn vak en draagt bij door als koploper voorop te gaan
Management 3.0
De nieuwe bestuurder
Visionair – Die een visie vertaalt in een tastbaar en wenkend perspectief
Verbinder – Die mensen met verschillende ideeën en achtergronden verbindt
Architect – Die voorwaarden weet te scheppen voor samen waarde realiseren
Rebel – Die continu de status quo ter discussie stelt en dit tot norm verheft
Mentor – Die medewerkers helpt om professioneel en persoonlijk te groeien
Conciërge – Die medewerkers faciliteert om zo goed mogelijk bij te dragen
Bewaker – Die toeziet op de borging van deze sturingsprincipes
Cocreator – Die van anderen hetzelfde verwacht en zelf ook op de foto staat
Van hoog tot laag
Voor iedereen dezelfde spelregels
Ieder bestuurt zijn eigen werk, samen besturen we WIJ
Allen vertalen we ambities van klanten en belanghebbenden in eigen ambities
Elke activiteit is terug te voeren op een vraag van een klant of belanghebbende
Ieder is verantwoordelijk, ook voor werk van collega’s. We spreken elkaar aan
Vragen over ons werk beantwoorden we serieus, integer en volledig, om het
even wie die vragen stelt
Medewerkers toetsen zelf hun functioneren en verantwoorden hun inzet aan
belanghebbenden (klanten, collega’s, partners, financiers….)
Informatie delen vanuit waarde
Van dashboard naar scorebord
OudToezicht op afstand
Moet kunnen in 5, 6 vergaderingen per jaar
Even bijpraten en actualiteit doornemen
Goede sfeer en loyaliteit
Bestuurder levert de informatie
Toezicht gaat over geld
Legitimiteit is gegeven; alleen verantwoorden wat verplicht is
NieuwDoor meedoen toezien
Van toezicht houden naar zorgen dat er continu toezicht is
Openheid, dialoog, ruimte voor andersdenkenden, diversiteit
Elkaar aanspreken, ook op taboes
Heeft informatie door meedoen of haalt deze zelf op
Toezicht gaat over waardecreatie
Legitimiteit verwerven; zelf kiezen voor verantwoorden aan stakeholders
Van toezicht als functie naar toezicht als proces
Toezicht wordt ‘zorgen dat’ ipv ‘zorgen voor’
Ontleend aan Goos Minderman, Waar is de Raad van Toezicht?, 2012, en Rienk Goodijk, Falend toezicht in semipublieke organisaties?, 2012
Respect – Behandel een ander altijd zoals je zelf behandeld wilt worden
+ Aandacht – Wat je doet en bedenkt doe en bedenk je altijd samen met alle
mensen die daar belang bij hebben
+ Passie – Wat je afspreekt doe je beter en sneller dan je afspreekt. Als
iedereen dat doet krijg je flow
= Plezier – De anderen zijn blij met jou en jij met de anderen
Eenvoud is het kenmerk van het ware
Van organisatie naar organiseren
Vrij vertaald naar: Ludo Daems, Levenswijze (RAPP©)
Waar een wij is is een weg, waar die niet is niet
Heb een ideaal en gun ieder de ruimte om mee te doen, los van functie of taak
Van sturing door managers naar samensturing: sturing door klanten en stakeholders. Sturen wordt dan meedoen en meedoen wordt dienen
Team = teamitis. Een goede professional brengt in elke situatie de mensen samen die er toe doen. Vaste teams staan dit in de weg
Gun en bespaar een ander wat je jezelf gunt en bespaart, ongeacht rol of rang
Vaste overleggen, mt, or, functies, popgesprekken, managers – helpen niet
Hoe minder ik, hoe meer wij. Maar ook: hoe meer ik, hoe meer wij
Onze tegeltjes
Wat we leerden
Alles van waarde is kansrijk
Van een organisatie hebben naar een organisatie zijn, en van een organisatie zijn naar organiseren, dynamisch, elke dag anders
Uit de behandelstand. Niemand verandert zijn gedrag op gezag van een ander
Vervang verkeerslichten door rotondes. Dan verandert gedrag wel, vanzelf
Elke waarde creëert haar eigen wij. Andersom is nep
Problemen implementeren in plaats van oplossingen werkt beter
Wat niet vanzelf gebeurt doet er niet toe. Niemand hecht er waarde aan
Van A naar B kom je alleen in B op de manier van B
Onze tegeltjes
Wat we leerden
1. Blij - Hoe blijer klanten, collega’s, financiers met jou zijn, hoe meer ze met jou gaan delen.
2. Gedeeld ipv verdeeld - Wie klanten en partners serieus neemt, als gelijke, wordt steeds minder een organisatie en steeds meer van die klanten en partners. Wie dat niet doet verdwijnt.
3. Betrokken - Goede dienstverlening is dienende dienstverlening. Het begint met aandacht, toewijding, contact. Het stuur heeft de ander.
Voeg deze drie samen en je hebt het ‘recept’ voor samenwerken in de 21e
eeuw (maar zonder kok; het ‘koken’ doen de ingrediënten).
Ondernemen in de 21e eeuw
De tekst bij deze presentatie: De oliemannetjes. Transformeren in welzijn en zorg
Terug naar de toekomst. Van WIJ naar wij
‘Samenwerken’ en samenwerken: Veranderen in netwerken
Innoveren in welzijn en zorg: Welzijn in de 21e eeuw en Sociaal werk is niet van fondant
Innoveren in welzijn en zorg: Gaan doen zoals je wilt zijn
Als de ‘klant’ geen vraag heeft. Veranderen doen mensen zelf
Idealen: Werken vanuit een ideaal of waarde
Idealen: Weten hoe ver je bent: Breda’s Toetsingskader en het waarom ervan
Een werkend waardenetwerk: Zorg voor elkaar Breda
Achteraf geschreven (werkt beter): Visiedocument Zorg voor elkaar Breda
Bronnen en links