”VALE-STIFTINGA”Organisering av nærmiljøprosjekt

på Valen

Lokalt tiltak for å ivareta viktige kulturverdiar og areal til

friluftsføremål etter omorganisering av helsetenesta.

Valen sjukehus og lokalsamfunnetValen Asyl etablert i 1910,

Etter kvart 3 store gardar med si førhistorie vart knytt opp til sjukehuset si eiga.

Lokalsamfunnet på Valen er bygd opp kring sjukehuset og den store eigedommen.

Sjukehuset, fylket og lokalsamfunnetfelles interesse

Korleis organisera og sikra dette for framtida etter statleg overtaking av

sjukehuset?

Vale-stiftinga§ FORMÅL §

Stiftinga skal ha til formål å ta vare på, forvalta og utvilka dei verdiane som er knytt til sjukehuset og eigedomen både

kulturhistorisk og i høve rekreasjonføremål både for bygdefolk, sjukehus og andre brukergrupper.

Målgruppe

• Lokalsamfunnet på Valen • Pasientar og personale ved sjukehuset• Skule og barnehagar• Lag og foreningar• Turistar og tilreisande• Andre brukargrupper

Kva verdiar ynskjer vi å berga ?

• Museale verdiar– Generelt lokalhistoriske verdiar og særmerkje

– Minner/historia frå dei gamle gardane på Valen og Handeland

– Sjukehushistoria

– Kraftverket og utbygginga i Valevassdraget

• Landskap, natur og friluftsliv– Fremja bruk av naturen og friluftsliv for lokalsamfunnet og leggja

til rette aktivitetar for sjukehuset

– Opna og ivareta kulturlandskapet

Gjennomførte prosjekt

•Dagsturhytta i Handelandsdalen

•Turstiar og bruer

• Vardhaugselet

• Svartatjødns-hytta

Dagsturhytta ved Feto i Handelandsdalen

Vardhaugselet

Gjennomførte prosjekt

Vardhaugselet

Eit viktig mål for turgåarar både sommar og vinter.

Svartatjødn-hytta

Eit samarbeidsprosjekt der sjukehuset og Kvinnherad vidaregåande skule har vore flittige aktørar. Vert fullført 2003.

Aktuelle nye prosjekt

•Valekaien og ”Buo”•Postvegen mot sør og nord•Det gamle kraftverket og Bjørkedalsdammen•Grill/aktivitetshus ? på Gamle Sago•Kultivering av Sagefallene• Eldhuset i Søra-Valo

Valekaien / ”Buo”Kaihuset ”Buo” vart sett opp her kring 1903.

Var då flytta frå Jektevik på Stord. Har fungert som pakkhus og butikk.

Grindverks-konstruksjon og klart verneverdig.Kaidekket er i dårleg forfatning, men dette vil vera eit

prosjektet som lett kan igangsetjast som eit dugnadsprosjekt.

Postvegenmellom Valen og Handeland

Det er søkt om midlar til vidareføring av oppgradering avden gamle Postvegen gjennom Valebygda.

Gamle Kraftstasjonen

Etablert 1910

Bjørkedalsdammen (Steindam bygd 1909 – 1910) Inntaksdammen til den Gamle kraftstasjonen.

Har dei siste 20 åra vore i kommunal eiga til vassforsyning.Er utfasa som vassforsyning frå 2003, men skal fungera som

naudvasskjelda til det kommunale vassverket.Dam-murane i stein representerer ein viktig kulturhistorisk

verdi for bygda, men og for fylket, då dette kraftverket var det første i amtet (fylkeskommunen) si eige.

Gamle sagaBranntomta etter Gamla Sago som brann ned til

grunnen i 1989. Tomta er rydda og vert i dag nytta til samlingsplass/festplass for sjukehuset og andre.

Det ligg føre planar for å setja opp eit langt grovtømra grindverks-hus til felles bruk for

sjukehuset og lokalsamfunnet. (Det har vore sagdrift på Valen sidan 1500-talet.)

Eldhuset / Vaskehuset i Søre – Valen og området langs elva ovanfor

Det einaste igjenverande huset frå det oprindelege gardstunet på den gamle Valegarden.

Huset er dei siste åra oppjustert med tanke på eit vidare verneprosjekt.

SøralSøralSøralSøralSøralHusnesHusnesHusnesHusnesHusnesBogsnesBogsnesBogsnesBogsnesBogsnes

LundLundLundLundLund

HellandHellandHellandHellandHelland

TeigenTeigenTeigenTeigenTeigen

SundsteigenSundsteigenSundsteigenSundsteigenSundsteigen

HolmedalsstølHolmedalsstølHolmedalsstølHolmedalsstølHolmedalsstøl

LangmyraLangmyraLangmyraLangmyraLangmyra

DalsstølDalsstølDalsstølDalsstølDalsstøl

SolbakkenSolbakkenSolbakkenSolbakkenSolbakkenMyraMyraMyraMyraMyra

HandalandHandalandHandalandHandalandHandaland

SandvollSandvollSandvollSandvollSandvoll

Onar-Onar-Onar-Onar-Onar-heimheimheimheimheim

HusnesHusnesHusnesHusnesHusnes

ValenValenValenValenValen

Vedr.Hyttene er det inngått avtale mellom HFK og VS om framtidig bruk.

Vardhaugselet

Olderbotnehytta

SvartatjødnshyttaHandelandshytta

Ingeniørhytta

Speidarhytta

Valedalen

Dagsturhytta -Feto

Handelandsdalen

NorddalshyttaDalstølsplasset

Botnahytta

Valekaien

Gamla-Sago

Sagefallene

Gamle Kraftstasjonen

Aktuelle prosjekter er Gamle Kraftstasjonen, Sagefallene, Gamla Sago og Valekaien

BjorkedalenBjorkedalenBjorkedalenBjorkedalenBjorkedalen

Bjørkedalsdammen

Eldhus Søre-Valen

Gml. Kraftstasjon

SagefalleneTufter FyrstikkfabrikkGamlasago

Røyrgate

Vegen vidare

• Etblering av stifting og avtale med fylket (pågår)• Søknader om midler / tilskot• Organisering av grupper for gjennomføring av dugnad på Buo / kaien og Postvegen