UZAKTAN EĞİTİMDE YAZILI BASILI ORTAMLAR

Gökhan YILDIRAKUğur TENDÜRÜS

Muhammet YILMAZ

Yazılı basılı ortamlardaki öğretim materyalleri

1 -Öğrenci çalışma materyalleri 2-İçerik-yöntem değerlendirme materyalleri 3-Ön planlama materyalleri4 -Fiziki tesislerle ilgili materyaller

YAZILI-BASILI ORTAMLAR

Ders notları Dergiler Örnek olay formları Ders kitapları Proje resimleri Modüler öğretim materyalleri Programlı öğretim materyalleri Öğrenci çalışma kılavuzları Kendi kendine öğrenme setleri

1. Öğrenci Çalışma Materyalleri

Ders için üniteler Ünite öğretim planları Öğretim yaprakları Kayıtlar ve formlar Yeterlik testleri Öğretimi geliştirme testleri ve el işi testleri Yedek öğretmen planları Öğretim araç-gereç kılavuzları Öğrenci organizasyon çizelgeleri Öğrenci ilerleme çizelgeleri

2. İçerik-Yöntem Değerlendirme materyalleri

Çevre ile ilgili anket formları İş ve görev analizleri Derslerin yazılı gereçleri Öğretmen el kitapları ve kılavuzları

3. Ön Planlama Materyalleri

Öğretme-öğrenme etkinliklerine fiziksel ortam sağlayan tesislerin

Durumu, Donanım biçimi, İşe koşulma düzeni

4. Fiziki Tesislerle İlgili Materyaller

İlk uzaktan eğitim uygulamaları posta yoluyla başlamıştır.

Bu uygulamada uzaktan eğitim ilkelerine göre hazırlanmış ders notlarının ve diğer yazılı gereçlerin posta yolu ile öğrencilere gönderilmesi söz konusudur.

Öğretme-öğrenme ekinliklerinin yazılı gereçler kullanılarak yürütüldüğü öğretimdir (Mektupla öğretim).

Sınavlar ya posta yolu ile ya da belirli merkezlerde yapılır.

YAZILI MATERYAL YOLUYLA UZAKTAN EĞİTİM

Yazılı gereçler her öğrenim alanı için aynı ölçüde etkili öğretim kaynağı olamamaktadır.

Hangi disiplin veya konuların ne tür kaynaklarla en etkili biçimde sunulabileceği konusunda ortak görüş birliğine henüz varılmamıştır.

Yazılı gereçlerin bireysel, kendi kendine öğrenmeye olanak verecek şekilde hazırlanması , bu alanda uzman kişilerin eş güdüm içinde çalışması uzun zaman almaktadır.

Hazırlanan kaynakların çoğaltılması, zamanında öğrencilere dağıtılmasında güçlüklerle karşılaşılmaktadır.

Yazılı Materyallerin Sınırlılıkları

Temel öğrenme kaynağı oluşturma, Bilgi verme, Bağımsız öğrenme yeteneğini geliştirme, İnceleme yapma, Soru cevaplandırma, Problem çözme, Pratik çalışmaya yöneltme

Yazılı Materyallerin Avantajları

Sınırlı gerçeklik açısı ve pasif kişisel kontrol Okuma becerilerine bağımlılık Sınırlı değerlendirme yetenekleri

Posta Yazışmaların Sınırlılıkları

Öğretim sellik şeffaflığı İçeriğe odaklanabilmesi Kullanım kolaylığı Kolayca gözden geçirme ve revize etme Etkili zaman kullanımı

Posta Yazışmaların Avantajları

Kitap, Not, Yardımcı kaynak, Çeşitli grafik gereçler vb. içermektedir. Öğrenciden yapması istenen alıştırmalar, Ödevler,

BASILI MATERYALLER YOLUYLA ÖĞRETİM

Gerçeğin kısıtlı görüntüsü Karşılıklı etkileşim ve dönütler Okuma yeteneğine bağlılık

Basılı Materyallerin Sınırlılıkları

Doğallık Kullanım kolaylığı Tekrar ve başvuru kolaylığı Maliyet uygunluğu Hazırlama ve yeniden düzenleme kolaylığı Zaman uygunluğu

Basılı Materyallerin Avantajları

Kitap ve Ders KitaplarıKitap, öğrencilerin öğrenme yaşantılarına kaynaklık eden ve genel anlamda yazılmış ve basılmış yaprakların bir araya getirilmesi ile oluşturulmuş olan yazılı ve basılı bir tür öğrenme ortamıdır.

UZAKTAN EĞİTİMDE YARARLANILAN YAZILI-BASILI

ORTAMLAR

*Bilgiyi tek yönlü sunar.*Zordur ve zaman alıcıdır. *Öğretimi kendi etrafında koşullandırır.*Teknoloji içerikli bilgilere dayanan kitaplar güncelleme ister.*Kitap tek kaynak ise diğer görsel işitsel araçların kullanımı ihmal edilebilir.

Ders Kitaplarının Sınırlılıkları

1) Öğretmene zaman ve enerji tasarrufu sağlar.2) Öğrenciye öğrenme materyali sağlar ve

onda kalıcı öğrenme izleri geliştirir.3) Öğrenciye içeriği tekrar etme olanağı verir.4) Ekonomiktir.5) Ortak bilgi kaynağı oluşturur.6) Öğrenmeyi bireyselleştirir.7) Öğrenmede devamı sağlar.

Ders Kitaplarının Yararları

Tek kitapta anlatılan yoğun dersler öğrenciyi sıkar.

Normal olarak renklendirilen sanat eserinin ya da fotoğrafın ders kitabına uyarlanması maliyeti yükseltir.

Dikkat edilmediğinde zarar görebilir. Basılı sayfa üzerinde hareketlendirme

mümkün değildir.

Uzaktan Eğitimde Ders Kitaplarının Sınırlılıkları

Öğrencilerin hem sınıfta hem de sınıf dışı ortamlarda kullanabilecekleri kaynak kitaplardır.

Öğrenmeyi kolaylaştıracak etkinlikler ve değerlendirme soruları yer alır.

2) Alıştırma Kitapları

Atlaslar Sözlükler Ansiklopediler Yıllıklar

3) Kaynak Kitaplar

Uzaktan eğitim yapan öğretmenler konu ile ilgili notları, alıştırmaları, okumaları ve ek kaynakları öğrenciye bildirmek için kullanılır.

4) Çalışma Rehberleri

Ders kitaplarına yardımcı ve öğrenilecek bilgilerin anlaşılmasına kolaylık sağlayan belirli konuları ayrıntılı inceleyen kitaplardır.

5) Yardımcı Kitaplar

Öğretmenlere dersi nasıl işleyecekleri konusunda hazır bilgiler sunan öğrenme-öğretme ortamlarıdır.

6) Öğretmen El Kitapları ve Kılavuzları

Hayal gücünün iyi kullanılarak yazılması halinde örnek olaylar çok başarılı öğretim amacı olabilir.

7) Örnek Olaylar

Uzaktan eğitim yöntemiyle verilen birçok dersin temelinde kapsamlı olarak hazırlanmış ders programı yatar. Bu ders programında

öğrenciye verilecek ödevler, dersin hedef ve kazanımları, dersin içeriği, işlenecek dersin özeti bulunur. öğrenciden beklenen başarı, ünitelerle ilgili ek kaynaklar, notlandırmanın nasıl yapılacağı,

8) Ders Programı

Varlıkların doğal görünüşlerinin kalem, fırça gibi araçlarla kağıt, bez vb. materyaller üzerinde yapılan biçimleri olan resimler, canlı ya da cansız varlıkların gerçek görünümlerinin sınıf ortamında görülmesini sağlayan ve eğitim-öğretim ortamlarında en çok yararlanılan ucuz görsel araçlardan birisidir.

Resimler

1) Duvar resimleri2) Levhalar3) Düz resimler4) Diğer resimler 1. Çizgi resimler 2. Şimşek kartlar 3. Figürinler 4. Afişler 5. Karikatür resimler 6. Hikaye kartları

Resim Çeşitleri

Büyük boyutlardaki fotoğraflar, grafikler, haritalar, çizgi resimler sınıflardaki duvar resimleri oluştururlar.

Duvar resimler; Öğrencinin ilgisini çeker, güdülenmesini sağlar. Bellekteki Tartışma konuları için hareket noktası

oluşturabilir. İşlenen konuyla ilgili aşamaların izlenmesinde

başvuru kaynağı olabilir. Bellekteki bilgileri unutmamaya yardımcı olur.

1) Duvar Resimleri

Duvar Resmi örnek

1) Duvar Resimleri

Büyük ölçüde verilerin; resim, fotoğraf, grafik, yazı, karikatür, çizgi ve sayılarını temsil etmektedir.

Levha çeşitleri:1) Akış levhaları2) Ağaç levhaları3) Akarsu levhaları4) Zaman veya dizi levhaları5) Döner levhalar

2) Levhalar

Levha örneği

2) Levhalar

Fotoğraf makinası ile çekilmiş resimler, gazete, kitap vb. gibi basılı materyallerde yayınlanmış resimler, posterler, çoğaltma resimler gibi resimlerin tümüne denmektedir.

Öğretmenler düz resimlerden 3 yolla yararlanmaktadır.

1. Düz resimleri öğrencilere okutmaktır.2. Düz resimlerden hareket ederek bilgi vermektir.3. Düz resimlerle konuyu zenginleştirmektir.

3) Düz Resimler

1. Çizgi resimler: Basit çizgilerle anlatan resimlerdir.

2. Şimşek kartlar: Bir kişiyi, bir objeyi ya da bir olayı sıra ile gösteren resimler dizisidir.

3. Figürinler: Bir kişi ya da obje figürünün kenarlarından keserek elde edilen resimlerdir.

4. Afişler: Levhalar gibi hazırlanmakta daha çok reklam amacı ağırlık kazanmaktadır.

4) Diğer Resimler

1) Kopyalarının kalitesiz olması,2) Resimlerin çok küçük olması3) Hedef ve davranışlar resimler yardımı ile tam olarak

işlenmeyebilir.4) Sadece görsel olarak yararlanılan ortamlardır.5) Öğretmen iyi açıklama yapamadığı durumlarda yanlış

öğrenmeler gerçekleşebilir.6) Etkili sınıf kontrolü sağlayabilmek için iyi bir tasarım

gerektirir.7) Öğrenciler arasındaki bireysel farklılık ve algı düzeylerinin

farklılık göstermesi, öğretmenlerin uygun resim tasarlamalarını ve geliştirmelerini zorlaştırabilir.

Resimlerin Sınırlılıkları

1) Eğitim ve öğretim ortamında kullanılan ucuz görsel araçlardır.

2) Öğrenci motivasyonunu yükseltir.3) Kullanımları kolaydır. Her öğretim

kademesinde kullanılır.4) Çok zor ve karmaşık kavramlar bile

resimlerle rahatlıkla öğretilebilir.5) Diğer araç-gereçlerin yetersiz kaldığı

durumlarda kullanılır.

Resimlerin Yararları

Grafikler

Grafikler sayısal verileri görselleştirerek veriler arasındaki ilişkilerin kavranması kolaylaştırmak için kullanılır.

Grafik Materyalleri- Pasta

Satışlar

1. Çeyrek2. Çeyrek3. Çeyrek4. Çeyrek

Dr. Serçin KARATAŞ

Grafik Materyalleri

Miktar

Karşılaştırma

Eğilimler

Grafik Materyalleri- Çizgi

Grafik Materyalleri- Sütun ve çubuk

Kate

gori

1

Kate

gori

2

Kate

gori

3

Kate

gori

40%

40%

80%

Seri 3Seri 2Seri 1

Grafik Materyalleri- Resimli

Sayısal veriler, kronoloji ve hiyerarşi gibi soyut bilgileri grafik formunda özetlemek amacıyla kullanılan görsel materyallerdir.

Şemalar

Grafik Materyalleri- Şemalar

A

B C D

1) Akış şemaları2) Örgüt şemaları

Şema Çeşitleri

sisteme özgü haberler, bazı derslerin özeti, güncel veriler bulmaca türünde kendi kendini

değerlendirme sorularıyayınlanmaktadır.

Gazete ve Dergiler

Mesleki bilgi aktarır. Çevresel ilişkiye dikkat çeker. Öğrencinin kurumu ile ilişki kurmasına

aracılık eder. Sağlığa ilişkin bilgi aktarır. Gelenek-görenek ve kültürel bilgi sunar.

Uzaktan Eğitimde Gazetenin Önemi

Gazete örneği

Uzaktan Eğitimde Gazetenin Önemi

Öğretilmesi söz konusu olan konunun kuramsal yönlerine ilişkin bilgiler ve bu konulara ilişkin kendi kendini değerlendirme soruları, belirli istatistik veriler ve yararlanılacak kaynakları kapsayan tamamlayıcı ve zenginleştirici bilgiler sunan ve sayfa sayısı çok fazla olmayan (20 sayfa civarı) yazılı gereçlerdir.

Broşürler

Btoşür örneği

Broşürler

1. Monograflar: Kitap, broşür, kongre-konferans-sempozyum kitabı, albüm, monograf serileri

2. Süreli Yayınlar: Dergi, gazete, bülten, seri yayın3. Gri Yayınlar: Resmi yayın, teknik yayın, bilimsel ve

teknik rapor, ön baskı, ayrı baskı, broşür, proje raporu,

4. Yıllık, sözlük, ansiklopedi, istatistik, başvuru kitabı, el kitabı,

5. Rehber, indeks, özetçe, bibliyografya, güncel duyuru bülteni, toplu katalog

Uzaktan Eğitimi Destekleyen Yazılı-Basılı Materyaller

1. Monograflar: Kitap, broşür, kongre-konferans-sempozyum kitabı, albüm, monograf serileri

2. Süreli Yayınlar: Dergi, gazete, bülten, seri yayın3. Gri Yayınlar: Resmi yayın, teknik yayın, bilimsel ve

teknik rapor, ön baskı, ayrı baskı, broşür, proje raporu,

4. Yıllık, sözlük, ansiklopedi, istatistik, başvuru kitabı, el kitabı,

5. Rehber, indeks, özetçe, bibliyografya, güncel duyuru bülteni, toplu katalog

Uzaktan Eğitimi Destekleyen Yazılı-Basılı Materyaller

Uzaktan Eğitim– Uzaktan Eğitim – Doç. Dr. Salih Uşun – Nobel – Ekim 2005

Kaynakça