1

2 3

İyi tasarım yaratıcıdır.

İyi tasarım ürünü kullanışlı yapar.

İyi tasarım estetiktir.

İyi tasarım ürünü anlamamıza yardımcı olur.

İyi tasarım fazla öne çıkmaz.

İyi tasarım dürüsttür.

İyi tasarım dayanıklıdır.

İyi tasarım son detayına kadar uyumludur.

İyi tasarım çevrecidir.

İyi tasarım mümkün olduğunca az tasarımdır.

Dieter Rams, elektronik ev aletleri üreticisi Braun'un ürün tasarımcısıdır. 1955 yılında mimar olarak çalışmaya başladığı Braun'da 1961 yılında ürün tasarımı bölümünün başına geçmiştir. Bıraktığı ürünler ve tasarım anlayışı bugün birçok endüstriyel tasarımcıya hala ilham kaynağı olmaktadır.

Dieter Rams’ın “İyi Tasarım” ilkeleri;

Aa.Acaba İsviçreli yazı tasarımcısı Max Miedenger ve Eduard Hoffman, 1957

yılında dünyanın en çok kullanılan yazı karakterlerinden biri olan “Helvetica”yı tasarladıklarında, bir gün Apple cihazlarıyla birlikte herkesin cebine

girebileceklerini düşünmüşler midir bilinmez…

Biz ise, elinizde tutmuş olduğunuz UX 2014 kitapçığını hazırlarken, Türkiye’de ilk kez kullanıcı deneyimine dair bu denli kapsamlı bir çalışmayı hayata

geçirebilmek için yola çıktık. Bu ilk çalışmada daha çok, 2014 yılında hayatımıza giren tasarım trendlerinin etkisiyle hazırlanan yeni web sitelerini, mobil

uygulamalarını ve tasarım araçlarını inceledik. Dijital dünyada tasarıma dair ne varsa büyük bir heyecanla sizler için bir araya getirmeye çalıştık.

Kullanıcı deneyimine özellikle son kullanıcı noktasında yön verenler hala Apple, Google, Amazon ve Microsoft gibi büyük firmalar. Ürün ve servisleriyle

yarattıkları büyük ekosistemde, geniş kitlelerin davranışlarını doğrudan etkilemekteler. Nispeten daha küçük firmalarda, daha ince detayları ve

davranışları analiz ederek yeni trendler başlatmakta geri kalmıyorlar. Bir yanda Google’ın Material Design konsepti tüm platformların tasarım dilini etkilerken, diğer yandan Tinder’ın sağa ve sola swipe’lar ile yarattığı yeni nesil beğenme

davranışı hızla yayılıyor.

Geçtiğimiz yılın en önemli teknoloji, dijital tasarım ve kullanıcı deneyimi trendlerini topladığımız bu kitapçıkla 2014 yılını kapatıyoruz. Bu trendlerin 2015

yılında hayatımızda ne denli etkili olacağını ise zaman gösterecek.

Süleyman Duman & Oytun Eren Şengül

*UX 2014 kitapçığında Gotham Narrow yazı karakterleri kullanılmıştır.

4 5

Teknoloji Kısa Haberler

Ritot

Bileklik benzeri saatler projeksiyon ile el veya kol üzerine görüntüleri yansıtıyor. Yansıyan yüzey üzerinden bazı işlemler gerçekleştirilebiliyor. Firma cilt sağlığı için güvenilir olduğunu özellikle belirtiyor. 20 den fazla renk seçeneğine sahip saat, unisex tasarımıyla her kullanıcıya hitap ediyor. Cihazı açmak için üzerinde

Giyilebilir teknolojiler hayatımıza girmeye başlıyor. Bu teknolojilere örnek olabilecek Ritot, özel projeksiyon teknolojisi kullanarak ürettiği saatleri piyasaya sundu.

bulunan power tuşuna basmanız veya kolunuzu sallamanız yeterli. Ritot, Stand-by modunda bir ay, projeksiyon modunda ise 150 saat açık kalabiliyor. El hareketlerine bağlı otomatik servis fonksiyonlarını yerine getirebiliyor. Ritot sadece zamanı söylemekle kalmıyor aynı zamanda gelen çağrılar, metin mesajları,

hatırlatmalar, e-postalar, takvim uygulamaları, sosyal medya ve hava bildirim dahil olmak üzere bir çok işlevi titreşim, mesaj ve uyarılarla kullanıcılara yardımcı oluyor.

Air TypeKlavye kullanımını ortadan kaldırmaya niyetli olan Air Type ekibi üzerinde çalıştıkları parmak hareketlerini algılaya bilen bir cihaz sayesinde klavyesiz yazı yazmaya odaklanmış durumda. Kablosuz teknoloji ile ekstra klavye taşımayı ortadan kaldırıyor. El üzerine takılan aygıt sayesinde her yüzeyde parmak hareketlerini algılayarak kullandığınız cihaz üzerinde hareketleri otomatik olarak yazıya çeviriyor. Air Type ekibi tarafından cihazın güncelleştirmeleri devam ediyor.

Jolla Tablet

Jolla Tablet Sailfish işletim sistemiyle insanlara şu ana kadar kullanmış oldukları işletim sistemlerinden çok farklı bir deneyim sunmaya hazırlanıyor. Bağımsız ve açık kaynak olarak çalıştığı için istediğiniz zaman istediğiniz şekilde değişiklik yapabiliyorsunuz.Jolla kurucuları ise kişisel bilgi konusunda oldukça

Jolla Tablet; bütün insanların katkılarına açık ve ortak oluşturulan bağımsız ve ilham verici bir süreçten geçtikten sonra ortak ve anlamlı bir yapı inşa etmelerinin verdiği güce sahip olduğunu gösteriyor.

titizler,bilgilerinizi hiç bir zaman hiç bir şekilde paylaşmayacaklarını ve satmayacaklarını garanti ediyorlar. Aynı zamanda yaptığınız işlemlerin izlenebilmesi adına hiç bir açıklık bırakmadıklarını söylüyorlar. Bir diğer önemli özelliği ise birden fazla görevi aynı anda yürütebilme konusundaki başarısı. Genel bir bakışta olan biten herşeyi rahatlıkla görebileceksiniz ve

uygulamalar arasında kolaylıkla geçiş yapabilecek, uygulamayı tamamen açmadan basit işlemleri gerçekleştirebileceksiniz. Ayrıca mimiklerinizle yolda yürüken tuşlara basmadan arama yapabilirsiniz.

6 7

Microsoft’un sahibi olduğu Skype, geliştirdiği simultane çeviri özelliği ile İngilizce ve İspanyolca dillerini anlık olarak birbirine çeviriyor. Konuşma esnasında sesi algılayan Skype, karşı tarafın diline çevirerek sesli ve yazılı olarak iletiyor. Deneme aşamasındaki sistem şimdilik sadece İngilizce ve

Microsoft’un satın aldığı sway.com alan adı altındaki bu girişim, bulut üzerinde etkili sunumlar hazırlanmasına olanak sağlıyor. Yazı ve medya içeriklerini sürükle-bırak yöntemi ile kolay ve basit özelliklere sahip olan sway, tarayıcı

Windows 10 ile ciddi bir atak yapan Microsoft, yeni sunum hazırlama aracı Sway’i tanıttı.

Sway

Skype ÇEVİRİ ÖZELLİĞİMicrosoft’un sahibi olduğu Skype, geliştirdiği simultane çeviri özelliği ile İngilizce ve İspanyolca dillerini anlık olarak birbirine çeviriyor.

İspanyolca dilleri arasında çalışıyor. Şirket gelişmekte olan sistemi ABD ve Meksika’daki okullar arasında, öğrencilerin ve öğretmenlerin katılımıyla gerçekleştirilen bir video konferansında test etti. İki ülkedeki öğrencilerin kendi dillerini konuşarak birbirleriyle anlaşabilmesini sağlayan bu çeviri

özelliği Windows 8.1 ve Windows 10’un ön izleme sürümünde kullanılabiliyor.

üzerinden hazırlanarak kendine özel URL’i ile paylaşımlarda bulunulabiliyor. Sway çevrimiçi sunum programları arasına girerken aynı zamanda web içeriğine de yerleştirilebiliyor. Türkiye’de de kullanıma açılan

sway, henüz test aşamasında. Kullanıcılardan gelen yorumlar ile kendini geliştirmeye devam ediyor. Diğer rakiplerinden farklı bir yol izlemek isteyen sway, hızlı sunum hazırlamak için tercih edilebilir.

Evinizdeki alışveriş asistanı olarak tanımlanan cihaz, alışveriş listenize öğe eklemek için kullanılıyor. Üzerinde bulunan mikrofon ve barkod okuma özelliği ile girdi yaptığınızda, Amazon Fresh ve amazon.com üzerindeki ürünlerin

iOS ve Android cihazlara indirilen uygulaması ile 2 metre yakındaki cihazlarda yer alan eylemleri kontrol edebiliyorsunuz. Küçük parmak hareketlerini algılayarak bunları birer jeste dönüştürüyor ve istediğiniz takdirde kendi jestlerinizi de uygulamaya

Amazon DashAmazon, yeni alışveriş servisi Amazon Dash’in duyurusuyla birlikte servis tasarımının sınırlarını zorluyor.

taramasını yaparak isteğiniz ürüne ulaşıyor ve listenize ekliyor. Dash, ev içerisinde bulunan Wifi ağına kolayca bağlanabiliyor. Alışveriş listesine eklenen ürünleri mobil cihazınızla satın aldıktan sonra ürünler evinize geliyor.

RingGiyilebilir teknolojilerin en yeni örneklerinden Ring, parmağa takılan yüzük sayesinde parmak hareketleri ile çizim eylemlerini tanımlıyor.

tanımlayabiliyorsunuz. Cihaz özellikleri içerisinde, mikro titreşim bildirimleri, dokunmatik sensör, hareket sensörü, EEPROM bellek, Dahili Kablosuz Aygıt güncelleme desteği bulunuyor.

Türkiye’nin E-Devlet Sınavı

2009 yılında hayata geçirilen e-devlet sistemi, kullanıcı anlamında hızlı bir artış gösteriyor. Userspots olarak e-devlet platformuna ait istatistiki verileri barındıran ve Türkiye’de internet kullanımına referans olması açısından bir infografik hazırladık.

Yaptığımız araştırma sonuçlarında Android kullanımı iOS kullanımının üç katı olarak göze çarpıyor.

Aynı şekilde tercih edilen markalar içerisinde Samsung birinci sırada. Akıllı telefonların yaygınlaşması ve fiyat-performans

açısından ulaşılabilir hale gelmesi Türkiye’de maobil kullanım oranlarını artıran bir etken.

Vatandaş eksik veya yanlış belge sorunuyla karşılaştığında bu sorunu çözebilmek için çoğunlukla e-devlet sistemine mobil aracılığıyla giriyor.

8 9

Bu durum da mobil kullanım oranını ciddi seviyede yükseltiyor. İnsanlar, T.C. Kimlik numarasını başka bir yerde paylaşmak istemiyor, fakat yaptığımız araştırmalarda e-devlet sisteminin bu güveni yakaladığını görüyoruz.

E-devlet sistemi devleti şeffaf hale getirebilecek güce sahip. Bürokratik süreçlerin ve kurumlar arası dengelerin görülebileceği bir platform. Vatandaşların devletten birçok talebi var, yanlış yere iletilen talepler ve şikayetler sonucu birçok gecikme yaşanıyor. Yaptığımız

çalışmada talep kategorileri oluşturarak tüm taleplerin doğru kurumlara, en kısa sürede ulaştırılmasını hedefledik. Daha çok Devlet-Vatandaş ilişkisinin temel noktalarını gözlemlediğimiz için yaptığımız bu çalışmayı kullanıcı deneyimi değil ‘Vatandaş Deneyimi’ olarak isimlendirdik.

10 118

MATERIAL DESIGNGoogle, I/O 2014 konferansında ‘Material Design’ adındaki yeni tasarım konseptinin duyurusunu yaptı.

Material Design; ‘Kağıt’ metaforundan yola çıkarak gerçek hayat algısını sanal ortam içerisinde yaşatmayı amaçlıyor. Bu noktada somut gerçekliği temel alan Material Design, kullanıcıların hayal gücüne hitap ediyor. Google, Material Design ile Google Platformları’ndaki tüm uygulamaların bu tasarım diliyle ortak bir kullanıcı deneyimi sunmasını hedefliyor.

11

12 13

Responsive + Adaptive

Material Design, responsive ve adaptive arayüz oluşturulmasını kolaylaştıracak yapıları geliştiricilere sunmaktadır.

Clean&Focus

Kullanıcıların içeriğe daha kolay odaklanması için daha temiz bir tasarım anlayışı vardır. Bold tipografi, hiyerarşi oluşturmak için kullanılmaktadır.

Kullanıcı Deneyimi Ön PlandaAnimasyonun temel aktörü kullanıcıdır. Animasyon kullanıcının etkisine göre şekillenir.

Anlamlı Animasyonlar

Animasyonlar arayüzün bir sonraki aşamada nereye ulaşacağı hakkında bilgi verir. Animasyon geçişleri maddenin hareketine uygun şekilde olmalıdır.

‘Affordance’ problemine çözüm olarak, kullanıcının herhangi bir aksiyona geçmeden önce o aksiyonun muhtemel sonuçlarını, gölgelerle önceden anlayabilmesi amaçlanmıştır.

Promoted (Call To) Action

Birincil aksiyon arayüzde diğer katmanlardan bağımsız bir daire içinde konumlandırılır. En önemli aksiyona bu daire ile ulaşılabilir.

Yalın bir sadelik değil, kullanıcıyı deneyimin bir parçası haline getirebilmek...“Half Flat” olarak da adlandırılan bu yeni tasarım anlayışında, artık kullanıcılar aksiyonlara, aksiyonlar kullanıcılara yön verir.

Userspots olarak kullanıcıların her alanda daha iyi bir deneyime sahip olmaları gerektiğine inanıyoruz.

Material Design ile hazırladığımız Bankacılık ve Finans uygulamaları da buna dahil.

14 15

16 17

Kaç kişi tahmin edebilirdi ki, 1992 yılında Apple tasarım ekibine katılan Jonathon Ive’nin Apple ürünlerinin tasarım sürecindebu denli etkili olacağını...

2013 yılında iOS 7 ile başlayan flat design sürecini tüm Apple cihazlarında hakim kılmayı amaçlayan Apple, ya da bir başka deyişle Jonathan Ive, bu süreci iOS 8, OS X Yosemite ve son olarak Apple Watch ile gelecek olan Watch OS ile sürdürüyor.

Jony IveSenior Vice President Design

18 19

iOS 8 Ne Getirdi?Apple, 2014 yılı içerisinde şimdiye kadar olan en büyük güncellemesi iOS 8’i kullanıma sundu. Bu yeni güncelleme ile Apple, en doğal ve kullanışlı deneyimi kullanıcılarına yaşatmayı amaçlıyor.

Tasarımsal olarak iOS 7’den büyük farklar gözlemlenmeyen iOS 8’de, günlük kullanımlar için zamandan tasarruf sağlayacak bir takım değişikliklere gidilmiş. Örneğin; interaktif bildirimlere bulunduğunuz uygulamadan çıkmadan yanıt verebilir, Facebook’taki bir gönderiyi beğenip yorum yapabilirsiniz.

Yeni gelen bir diğer özellik Multitasking arayüzünde son kullandığınız uygulamaların dışında son görüştüğünüz kişilerinde yer alması.

Yeni mailbox özelliği ile gelen kutunuzdaki bir e-postayı yana kaydırarak okunmuş olarak işaretleyebilir veya daha sonra takip etmek için bayrak ekleyebilirsiniz.

Apple cihazları iCloud hesabına bağlandığında Mac’te ziyaret edilen bir sayfa iPad’de incelemeye devam edilebilecek. Hiçbir işiniz aynı hesaba bağlı Apple cihazlarınızla yarım kalmayacak. Ayrıca iPhone’a gelen telefon görüşmelerini, iPad veya OS X bilgisayarınızla da cevaplayabileceksiniz.

iOS 8 “Quick Type” adlı yeni tuş takımı özelliğiyle yazdığınız yazıları tahmin ederek size hız kazandırıyor. Diğer bir özellik ise mesaj sistemine grup mesajlaşma yapılabilmesi.

Tüm cihazlardaki fotoğraf albümleri ortak şekilde kullanılabilecek. iCloud ile tüm cihazlardan erişilebilecek.

20 21

Satın alma süreci kullanıcıların sorun yaşamadan hızlıca tamamlayabileceği şekilde tasarlandı. Wireframe testleriyle doğrulanan süreçler flat tasarım prensipleriyle tasarlandı.

Userspots’un tasarladığı Hepsiburada uygulamasında hedef kitle araştırmaları ile kullanıcıların alışkanlıklarına, ihtiyaçlarına, gereksinimlerine ve motivasyonlarına ulaşıldı. Gezinme ve alışveriş deneyimleri incelendi. Elde edilen veriler doğrutusunda kullanıcıların satın alma yolculuğu çıkartıldı.

12 KİŞİ İLE BAĞLAMSAL GÖRÜŞME

16 SAAT TOPLAM GÖRÜŞME SÜRESİ

53 WIREFRAME

2 KAT CONVERSION ARTIŞI

22 23

Google’ın 2014 yılı içerisinde getirdiği yeniliklerden bir tanesi de yeni Inbox (e-posta) uygulaması. Google Inbox ile e-posta servisine yeni bir soluk kazandırıyor.

InboxGmail’i geliştiren ekip tarafından hazırlanan Inbox, Gmail’den tamamen farklı ve yeni bir e-posta uygulaması olarak lanse ediliyor. Gelen e-postalarda, içeriğin ön plana çıktığı ve içerik kategorisinin düzenli bir yapıya kavuştuğunu gözlemliyoruz. Kişisel kullanımın ön planda tutulduğu bu uygulama, hatırlatmalar, ertelemeler ve

uyarılar gibi işlevleri yerine getirerek bir nevi asistanlık hizmeti de sağlıyor.

Tasarım açısından yine Google tarafından bu yıl ortaya konan Material Design çizgisi uygulama içerisinde kendisini hissettiriyor. İlk bakışta sosyal ağ hissi veren uygulama aktif kullanacağınız

Google servislerini bir arada tutuyor. Web, iOS ve Android için geliştirilen Inbox henüz beta olarak kullanıma sunuldu ve davetle kullanıcı kabul ediyor. Inbox’ın Gmail’in yerini alması ise uzun bir süreç içerisinde gerçekleşecek gibi görünüyor.

Facebook Paper

24

Popüler sosyal paylaşım sitesi Facebook yeni uygulaması ‘Facebook Paper’ ile 2014 yılının en çok ses getiren uygulamaları arasında yerini aldı.

Facebook bu uygulama ile haber okuma özelliğine yepyeni bir boyut getirirken, Paper’la kullanıcılara özel kalıplar sunuyor. Sizin belirleyeceğiniz teknoloji, sağlık ve benzeri kategorilerinde haberler, makaleler ve fotoğraflar tek bir sayfa düzeniyle karşımıza çıkıyor. Facebook Paper, standart haber akışını pratik bir şekilde görüntüleyebileceğiniz ekranlara çeviriyor.

Yeni görünümüyle Flipboard’ı anımsatan Paper, görselleri tek dokunuşla tam ekran yapmanıza olanak sağlıyor. Paper’ın en pratik yönü ise tuşları ortadan kaldırarak durum güncellemelerini, fotoğrafları veya haberleri tam ekranda sunuyor olması. Uygulama şuan için sadece ABD’de ve iPhone cihazlarda kullanılabiliyor.

25

2006 yılından bu yana hızla büyüyen ve kullanıcı sayısıyla birçok müzik servisini geride bırakan Spotify, 2014 yılı içerisindeki son güncellemesiyle beraber dünyanın en büyük müzik sosyal ağı tanımını hak ediyor.

Geçmişi çok eski zamanlara dayanan köklü bir sanat dalıdır müzik ve hayatımızın her alanında eşsiz bir deneyim olarak karşımıza çıkar. Teknolojideki yeni gelişmelerle beraber müzikte internet ortamına ve bulut tabanlı servislere iyiden iyiye entegre oldu.

Hem PC hem de Mobil cihazlar için uygulaması bulunan Spotify, 2014 Nisan ayında gerçekleştirdiği son güncelleme ile kullanıcı dostu bir ara yüze sahip olduğunu kanıtladı. Albüm kapaklarının daha da ön plana çıktığı koyu arka plana sahip gri tonlar, temiz çizgiler ile ayrılan bölmeler, kireç yeşili Trimleri ile yeni ve estetik bir görünümüne kavuştu.

Ayrıca Premium kullanıcılara yönelik Spotify Connect uygulaması ile cep telefonundan diğer cihazlarda açık olan Spotify uygulamasını kontrol edebilme özelliğini de eklemiş oldu. 20 milyondan fazla şarkıya ücretsiz erişebilme olanağı sağlayan servis, Ücretsiz, Unlimited ve Premium olmak üzere üç farklı tipte üyelik sistemi sunuyor.

26

Spotify

27

28

Flipboard, kişiselleştirilebilir sosyal dergi konsepti ile milyonlarca kullanıcısına güncel haberleri ve bildirimleri tek çatı altında topluyor.

29

Flipboard, sosyal medya iletilerini ve internetteki farklı haber kaynaklarını magazin formuna dönüştürerek kullanıcılara sunan bir uygulama. Bu özelliklerini göz önünde bulundurduğumuzda gelişmiş bir içerik toplayıcısı demek doğru bir tanım olabilir. Uygulama, sosyal medya platformlarında veya çeşitli internet sitelerinde paylaşılan linkleri otomatik alarak dergi mizanpajı halinde kullanıcılara sunuyor. Bu sayede içeriklerin

kolay ve keyifli bir şekilde takip edilmesine olanak sağlıyor. Flipboard ekibi, Ekim 2014 yılında yaptığı son güncelleme ile hem tablet hem de akıllı telefonlar üzerinde gerçekleştirdiği yenilikleri duyurdu. Bu güncelleme ile daha kullanıcı dostu bir tasarımla karşımıza çıkan flipboard, kişiselleştirmeyi fazlaca ön planda tutuyor. Şuana kadar platformda oluşturulmuş 10 milyonun üzerinde derginin içeriğini kişilere göre özelleştiren algoritma sayesinde,

kullanıcılar kendilerine özel zengin içeriklere kolaylıkla ulaşabiliyor. Yenilikler arasında “Flipboard Daily Edition” ile bazı ülkelerde güncel haberleri kullanıcılara sunuyor. Yine güncelleme ile gelen “My Analytics” özelliğinde ise kullanıcılar, oluşturdukları içeriklerin istatistiklerine daha detaylı bakabiliyorlar.

30

Turkcell YDS

31

32

Oldukça sade, basit ve kullanışlı arayüzü ile Yahoo Weather, bulunduğunuz lokasyona göre ayrıntılı hava durumu bilgilerini kullanıcılarına sunuyor.

Birçok hava durumu uygulaması arasında Yahoo Weather en çok tercih edilen olarak karşımıza çıkıyor. Uygulama içerisinde detaylı hava durumu tahminlerini 5 veya 10 günlük/saatlik olarak görüntüleyebiliyorsunuz. Ayrıntılar bölümünde ise hissedilen nem, görüş mesafesi gibi detaylar izlenebiliyor. Uygulamanın sunduğu özellikler arasında rüzgar hızı, barometre, yağış yüzdesi, Ay’ın günlük şekilleri, güneşin doğuş ve batış saatleri yer alıyor. Arka planda seçili şehrin hava durumu ile alakalı fotoğrafın yer alması uygulamanın cezbedici özellikleri arasında. Yahoo bu görselleri yine kendi uygulaması olan Flickr.com’dan belirli standartlar çerçevesinde alıyor.

Yahoo Weather

33

İçeriksiz mesajlaşma uygulaması olarak ortaya çıkan ve şaşırtıcı basitliğine göre yüksek yatırımlar alan “YO” dikkatleri bir anda üzerine çekti.

Or Arbel tarafından sekiz saat içerisinde geliştirilip 1 Nisan 2014’te kullanıma sunulan YO, teknoloji dünyasında tartışmaları ve soru işaretlerini de beraberinde getirdi. iOS, Android ve Windows Phone platformları için geliştirilmiş bir sosyal ağ uygulaması olan “YO” başlangıçta karşı tarafa sesli veya yazılı olarak ‘YO’ gönderiminden ibaretti...

Haziran ayında 1.2 milyon dolarlık yatırımın ardından 2.000.000 kullanıcı sayısına ulaşan uygulama, Ağustos 2014’te çeşitli biçimlerde kullanılmak üzere geniş kapsamlı bir güncelleme çıkarttığını duyurdu. Bu güncelleme ile birlikte yazılım içerisine karşıdaki kullanıcıya internet sitesi bağlantısı gönderebilme, kullanıcı profili oluşturulması ve hashtag kullanımı gibi özellikler eklenmiş

oldu. Mesaj gövdesi kullanmadan web sitesi linkleri paylaşımında getirdiği kolaylık 1.1 versiyonunda göze çarpan bir özellik oldu.

Yine son güncelleme ile hashtag’lere YO gönderebilme özelliği sayesinde sosyal kampanyalara kolay katılım aracı olarak önemli bir fonksiyon oluşturulmuş durumda. Yenilenen YO’da kullanıcıların kısa bir profil oluşturması da mümkün hale geliyor. Kısa sürede App Store’da en popüler ilk 10 uygulama arasına girdi. YO tuşunu hayata geçiren firma, bloggerların YoAPI’nı kullanarak takipçileriyle etkileşime geçmelerine olanak sağlıyor.

34

Bu yılın en fazla indirilen uygulamalar listesinde üst sıralara yükselen ve adından sıkça söz ettiren oyunu hiç şüphesiz ki, Flappy Bird oldu. Peki neredeyse reklam ve pazarlama bütçesi olmadan en fazla indirilen uygulamalar listesinde üst sıralara yükselen oyun, bu etkiyi nasıl yarattı?

İnsanoğlunun çok eskiye dayanan kalıtsal özelliklerini hatırlamakta yarar var. Basit görünen herhangi birşeyi başaramama hissi, insanın hırslarının her daim nasıl esiri olabileceğinin göstergesi. Bu durum kendini bazen kral ve oğlu arasında taht kavgalarında, bazen de burada olduğu gibi çok basit

FlappyBird

Mobil uygulamalar hızla gelişmeye devam ederken, bunun tam tersine bir dönüş gibi görünen Retro oyunların çok fazla tercih edilmesinin sebebi; basit senaryolar, hırs ve sadelik olarak özetlenebilir fakat kullanıcı deneyimine dair sözlenecek birkaç şey daha var.

bir oyunda gösterebiliyor. Özellikle Flappy Bird’de oyunun size her an başarabilecekmişsiniz hissini yaşatabildiği ölçüde oyunda kalış sürenizi arttırması ve bu süreye dayalı olarak reklam gösterim süreleriyle çok iyi kurgulanmış bir senaryoyu canlandırması takdir edilesiye. Oyunun geliştiricisinin

özellikle her oyununda uyguladığı, ilk güncellemeyle beraber oyun zorluğundaki ciddi düşüş yöntemi, hep bu süreye odaklı kullanım ve gelir stratejisine dayandığının da kanıtlarcasına bir deneyim sunuyor.

35

2014 yılı içerisinde mobil dünyada alınan stratejik kararlardan biri de Foursquare’in Swarm’ı duyurması ve kendini yenilemesi oldu.

Yenilenen özellikleri ve uygulama dağılımları ile Foursquare dikkat çekici bir görünüme kavuştuğunu söyleyebiliriz. Uygulamanın yeni logo tasarımında Serif kalın mavi font kullanımı, pim haritası ve süper kahraman logosunu anımsatan pembe-beyaz renkten oluşan ‘F’ sembolü yer alıyor.

Foursquare check-in deneyimini Swarm uygulamasına taşıma kararı aldı. Foursquare her ne kadar Swarm’a taşınsa da halen

check-in’lere bir atıfta bulunuyor. Uygulamaların altında yatan asıl sebep ise Check-in ve arama olan iki temel kullanım alanının açık şekilde kullanıcıları sunulması olarak görülüyor. Artık check-in özelliği Swarm’da arama yapma özelliği ise Foursquare’de kullanılabilecek.

Uygulamanın içinden iki ayrı check-in yapabilmek mümkün. “Here” sekmesindeki butona bastığınızda uygulama sizi

otomatik olarak Swam’a götürüyor ve aradığınız her mekan sonucunda da aynı check-in butonunu görebiliyorsunuz. Böyle bir yöntemin tercih edilmesinde yatan düşüncelerden bir tanesi ise iOS8 ve Android işletim sistemlerinin kullanıcıların uygulamalar arasında daha kolay ve hızlı geçiş yapma olanağını sağlayacağı yönünde.

36

Mobil deneyim jestlerimize sağ jest hareketini evet, sol jest hareketini ise hayır olarak olarak hayatımıza girmesini sağladı. Kurulduğu günden bugüne dek yaklaşık 750 Milyonu aşan kullanıcı sayısıyla, bu deneyimi oldukça iyi bir şekilde hayata geçirdiğini söyleyebiliriz.Tinder uygulanması, kolay arayüzü ile birçok ülkeden sonra Türkiye’de de büyük ilgi gördü. Oturum açtıktan sonra GPS yardımı ile 2 ile 160 kilometre yakınında bulunan kullanıcıları yakınlık, cinsiyet ve yaş gibi filtrelerden geçirerek arama yapabiliyor. Arama sonuçlarındaki kullanıcıların fotoğraflarına bakarak fotoğrafın alt kısmındaki kalp işaretini ya da çarpı işaretini sağa-sola kaydırarak kullanıcı ile iletişim kurma imkanı yakalarken, beğenmediği kullanıcıyı pas geçebiliyor. Kullanıcıların birbirleri ile iletişim kurabilmeleri ise uygulamada karşılıklı beğeni ile mümkün olabiliyor.

Birçok uygulama kendi içinde farklı farklı özellikler içerirken, Tinder bu özellikleri tek bir çatı altında toplayarak, basit bir yaklaşımla kullanıcı deneyimini en üst seviyeye çıkartmayı başardı.

37

#UXKafe

Amazon Echo Online alışveriş devi Amazon, silindir şeklindeki yapısı ve üzerinde ses algılayıcılarının bulunduğu, ‘Amazon Echo’ isimli akıllı kişisel asistanı ile gelişen teknoloji pazarında yerini aldı.

Bluetooth bağlantısına sahip Amazon Echo, Google Now, Apple Siri ve Cortana kişisel sesli asistan hizmetlerine benzer bir yapıda çalışıyor. Cihazlar kullanıcıların sesli komutlarını algılıyor ve verilen görevi yerine getiriyor. Amazon Echo, içerisinde “Alexa” adlı dijital asistanı barındırıyor. Yedi farklı ses alıcısı ile ev içerisindeki çoğu sesi ayırt edebilme özelliğine sahip. Sözlü olarak konuşmalarınıza cevap verebiliyor ve bu doğrultuda birçok uygulamayı yönlendirebiliyor.

Amazon Echo, sesli komutlarınızı internet üzerinden tarama yaparak ihtiyacınız olan bilgiyi size aktarıyor. Echo ile müzik dinleyebilir, güncel haberleri öğrenebilir, hava durumu, maç sonuçları, yemek tariflerine kadar birçok interaktif işlerinizi yapabilirsiniz. Echo için sesli arama motoru demek hiçte yanlış olmaz. Ayrıca Echo; Fire OS, iOS ve Android tabanlı işletim sistemleri üzerinde de kontrol edilebiliyor. Gelecekte farklılaşarak gelişmesi beklenen Amazon Echo, ev otomasyon sistemleri ile senkronize olduğunda uzaktan kumanda görevi, klima ve ışık kontrolü gibi işlevleri sesli komut sistemi ile idare edilebilecek.

38 39

40

Apple Siri Apple’ın iOS işletim sistemi için tasarlanmış akıllı asistanı Siri, geliştirilen güncellemeler ve daha fazla dil desteği ile çoğu kullanıcı tarafından tercih ediliyor.

Diğer tüm sesli asistanların kökeninde olduğu gibi Siri için de sesi yazıya dönüştürme sisteminden gramer analizi yaparak yazıların ve seslerin anlamlandırılması ile gittikçe büyüyen bir sistemden bahsedebiliriz. Kısaca Siri için beklenen yapay zeka uygulamalarının girişi yapılıyor diyebiliriz. Siri, sesli komut sistemi ile mesaj gönderme, toplantı planlama, telefon aramalarını

gerçekleştirme, yön bulma gibi birçok aktiviteyi gerçekleştiriyor. Başlangıçta sınırlı sayıda olan dil desteği, Apple’ın son iOS güncellemesi ile mevcut dil seçeneğini 15’e çıkarttı.

41

Windows Phone 8.1 işletim sistemi ile beraber kullanıcıların cihazlarına gelen sesli asistan Cortana, diğer sesli asistanlarda olduğu gibi sesli arama motoru mantığı ile çalışıyor, ayrıca yazılı olarak komutlar verebilme özelliğini de sunuyor.

Cortana, Apple Siri’ye ve Google Now’a rakip olarak, son güncelleme ile birlikte Windows Phone 8.1 işletim sistemi içerisinde geldi. Akıllı asistan teknolojisi alanında oldukça iddalı olarak gelen Cortana, kişiselleştirme olanağını da kullanıcılarına sunuyor.Sesli komutlarla arama yapabilme, alarm veya randevu ayarlama, son gelen mailleri okuma gibi temel işlemleri kolaylıkla gerçekleştiriyor. Cortana, Skype,

Cortana

Hulu Plus ve Facebook gibi uygulamalarla uyumlu çalışabiliyor. Aktif kullanıcıysanız, Cortana davranış analizleri yaparak zaman içerisinde tercihlerinizi öğrenebiliyor ve gittikçe kendini sizin davranışlarınıza uyumlu hale getiriyor. Mekan önerileri, müzik aramaları, trafik kontrolleri, anımsatmalar, mail gönderme, sesli aramalar, profil görüntüleme gibi birçok işlemi sesli komut yöntemi ile

gerçekleştirebiliyorsunuz. Cortana açıkken, not defterindeki bazı veriler bulutla eşitlenir ve oradaki Bing destekli diğer hizmet ve uygulamalar bu verileri kullanır.

42

Google NowGoogle Now; Android işletim sisteminin 4.1 versiyonu Jelly Bean sürümü ile gelen akıllı bir kişisel asistandır. Google, içerisinde barındırdığı büyük veri tabanını işleyerek Google Now’u geliştirdi ve akıllı asistan dünyasına hızlı bir giriæş yaptı.

İzin verdiğiniz takdirde konum servisleriyle sizi adım adım izleyen Now, sizin için birçok öneride bulunuyor. Hava tahmini, trafik yoğunluğu, o günkü randevu durumunuzu hatırlatıyor. Dahası tuttuğunuz takımın maçlarından, sahip olduğunuz hisse senetlerinin

borsadaki durumuna varıncaya kadar size haber aktarıyor. Bütün bu işlemleri size sormadan, davranışlarınızı, yazışmalarınızı analiz ederek ve öğrenerek yapıyor. Kulağa korkutucu gelsede bir asistana ihtiyaç duyuyorsanız bu durumlara alışmanız gerekiyor.

43

Turkcell Mobil Asistan‘‘Cell-in’’

Kullanıcı arayüzü Userspots tarafından tasarlanan Turkcell Mobil Asistan, Türkiye’de hizmete girmiş ilk ve tek operatör destekli Türkçe sanal asistan uygulaması olarak hizmet vermektedir. Mobil Asistan Cell-in ihtiyaç duyabileceğiniz bilgileri sesli komut sistemiyle

gerçekleştirebileceğiniz bir uygulama. Android 4.0+ işletim sistemi kullanan telefonlar tarafından desteklelen uygulamayı T-Market’ten ücretsiz indirebilirsiniz. Turkcell Mobil Asistan Servisi ile telefonunuza sesli komut girdileri yaparak, kalan tutarınızı, bakiyenizi, kampanya

bilgilerinizi, SMS bilgilerinizi öğrenebilir ayrıca hava durumu, yakınınızda bulunan eczane, hastane ve restoran bilgilerine kolayca ulaşabilirsiniz.

44

Ürün Yöneticileri, o ürüne bağlı kalarak mı bir ömür çizgisi oluştururlar bilemiyorum ama ben tüm ürünleri (yazılım, donanım, hizmet dahil) ve süreçleri hayatın ritmi içerisinde bir çizgiye oturtuyorum. Onlarda bu yaşam çizgisinde, tüm siyasi, sosyal, ekonomik teoriler gibi doğuyor, gelişiyor ve ölüyorlar. Özellikle Steve Jobs sonrası dönem bize gösterdi ki, tüketici olarak hiç kabul etmesek de, ürüne olan ihtiyaç günümüzde çoğu zaman tüketici tarafından değil, iyi bir Algı Operasyonu’yla üretici tarafından ortaya çıkarılıyor. Bu yüzden “Total Kullanıcı Deneyimi” adını verdiğim bu teorimin en tepesinde yine ve yeniden “Algı Yönetimi” tahtta oturuyor.

Algı Yönetimi

Algı Yönetimi ile bir “ürüne olan ihtiyacın” ortaya çıkışı sağlanır. Yalnız algı yönetiminde bir durum sadece ortaya çıkarılıp kendi haline bırakılamaz. İnsan beyninde yaratılan algı boşluğunu doldurduğunuz ölçüde kalıcılık sağlarsınız ve bu boşluğu yaratan Algı Yönetimi’nin ardından, içeriği doldurmak ve çoğu zaman buraya gerçekleştirilecek olan satışın yerini sağlamlaştırmak adına ek araçlar kullanmanız gerekir. Bu ek araçların temel görevleri; aslında beyne sonradan sokulan “Buna ihtiyacın var?” algısına olan inancı arttırmaya yönelik olacaktır. Bkz: İhtiyaçlar Hiyerarşisi.

Ürüne olan ihtiyaç algısı yaratıldı ve ek araçlarla bu olmayan şeye dair inanç arttırıldı. Aslında yeni dünya düzeninde bu noktadan sonra üretim sürecinin, oluşturulmak istenen algı sonrası gerçekleşecek gözlemlerin neticesinde başlaması beklenir fakat hala üretim süreci, Algı Yönetimi veya daha genel kapsamlı ifade etmek gerekirse “marketing” süreci sonrasında başlıyor. Fakat bu durumunda özellikle teknoloji girişimlerinde değiştiğini gözlemleyemeye başlıyoruz. Önce “Algı Yönetimi” ile marketing süreci başlatılacak, sonrasında ürünler; yaratılmış olan bu Algı’nın zihinlerde çağrıştırdıklarının en iyi biçimde toplanabildiği saha ve bireysel gözlem araçlarıyla analiz edilerek,

üretim sürecine bu yapıya uygun, en iyi kullanıcı deneyimiyle sunulacak. Sektörün büyükleri yapmaya başladı, onları girişimciler takip ediyor, yakında da “Marketing 3.0” adıyla, büyük ihtimalle, yazılacak kitaplarla analizini bol bol okuyacağız.

Ürünün üretimi, dizayn kararları ve kullanıcı deneyimi yaklaşımının tamamının gerçekleşeceği üretim sürecinin detaylarına ise bu yazıda girmeden devam edelim...

Tebrikler! Algı’yı zihinlerde yarattınız, üretim kararlarınızı bu sonuçlara göre vererek üretimi gerçekleştirdiniz ve satışını yaptınız. Peki ya sonrası? Satmak istediğiniz ürüne dair oluşturduğunuz en büyük “Algı Yönetimi” sürecini, üretimini ve pazarlamasını yapsanız dahi, karşılaşacağınız iki önlenemez insan davranışıyla nasıl başedeceksiniz?

Sıkılma ve Doyumsuzluk

İkisi de kulağa çok basit gelir ve işte o yüzden hiçbir süreçte şaşmadan karşınıza çıkar. Girişte bahsettiğim döngüyü çok iyi kurmanız sadece bu iki dürtünün ortaya çıkışını geciktirir fakat asla engel olamaz. ‘Tabula Rasa’ sadece güzel bir Latince kelimedir.

İnsanlar sıkılırlar ve çoğu doyumsuzdur ya da dünyanın gelmiş geçmiş en büyük sosyolojik teorilerinin uygulanması sonucu bu hale gelmiş de olabilirler. Fakat nasıl bu hale geldikleri ayrı bir araştırma konusu olsa da sonuç sabittir. Sıkılma ve doyumsuzlukla baş etmek zorundasınız.

Total Kullanıcı Deneyimi

45

Sıkılma

Her ürün bir gün sıkılma duygusunun kurbanı olacaktır.

Kulağa ilk bakışta çok basit gelen bu kavram, yıllar içinde bir çok hastalığa, ayrılığa, büyük markaların yok olmasına kadar insanoğlunun etkileşimde olduğu her olayda çoğu zaman istemeden hayat bulmuştur ve bulmaya da devam edecektir. Bazen çok sevdiğiniz o yoldan yürümekten sıkılırsınız. Bazen en sevdiğiniz şarkıcıdan. Bazen eşinizden. Bazen çalışma arkadaşlarınızdan. Bazen ayakkabılarınızdan. Eğer yeteri kadar zaman tanınmışsa, herkes sıkılabilir. İnsanoğlunun yine varoluş sürecine dayanan, annelik duygusundan ötürü bir anne çocuğundan belki asla sıkılmaz. Ancak gerekli sosyolojik dürtüler sağlandığında, iyi bir zihin kontrolcüsü (bunlar bazen Algı Yönetimi uzmanları, bazen politikacılar, reklamcı/pazarlamacı olabilir) bu durumu değiştirmek adına epey çaba gösterip sonuç bile alabilirler.

Aynı durum ürünler içinde geçerlidir. Bu yüzden insanoğlunun bu çok önemli yol ayrımı dürtüsünü (sıkılma); vakti geldiğinde her ürünün sonuna, mutlak aksiyon alınması gereken olarak eklemeliyiz.

Doyumsuzluk ve bazende tatminsizlik

Doyumsuz insanlarız, çünkü günümüzde evren ihtiyaçlar doğrultusunda değil istekler doğrultusunda yönetiliyor.

Doyumsuzluk ki, sizi hep yeniye, hep daha iyiye, hep daha hızlıya, hep daha hep daha… lara iter. Doyumsuzluk günümüzde tedavisi (aslında sadece ağrı kesicili tedavisi ki, günümüzde sağlık endüstrisi dediğimiz kavramın içi de çoğunlukla bu yöntemle dolar) basittir ve tüm firmalar bunu sıklıkla ürün ve hizmetlerinde uygular. Bu yıl daha geniş ekranlı iPhone çıkar, seneye daha hızlı versiyonu, seneye daha incesi, seneye dahası dahası ve dahası… İşin daha takdir edilesi tarafı (bazılarına göre takdir, bazılarına göre nefret de doğurabilir tabi) ise tüketicilerin bugünlere seneler içerisinde sosyo-ekonomik olarak hazırlanmalarıdır. Daha fazla çalışırsın ki; daha iyisini alabilesin, daha çok çalışırsın ki; en yenisi senin olsun. Bu sosyolojik sebeplerin, ekonomik anlamda buluştuğu kar noktası, yeni ürünün alınmasını sağlamaktır ki, işte burada yine “Algı Yönetimi” devreye girerek, seni o “yeni ihtiyaca” inandırır. Bu durum, yazının başıdan bu ana kadar oluşan kısır döngünün başlangıcıdır.

Çözüme Dair

Özellikle büyük şirketler bu durumu ürünlerinde (donanım, yazılım, hizmet vb.) aşmak adına “Müşteri Hizmetleri” aracını

kullandılar. “Müşteri her zaman haklıdır”, “müşterilerimin güvenini kaybetmekdense, para kaybetmeyi tercih ederim” gibi müşteri olarak kulağa çok hoş gelen, zihinlerde o markaya dair yaratılan boşluğu pek güzel dolduran bu sözlerle de desteklenmiştir. Fakat günümüzde bilgiye hiç olmadığı kadar hızlı ulaşan insanlar, artık yaratılan bu gülümseyen suratlı “Müşteri Hizmetleri”ni sadece üstü tarafından uyarılması gereken çalışanı şikayet seviyesinde kullanmakta ve sosyal medya gibi platformlarla da dağıtılacak hediyeler ve sizinle her kanalda ilgileniyoruz algısını vermekle, yukarıda bahsedilen iki ana olgu kırılmaya çalışılmaktadır. Eğer bilgi bu kadar hızlı yayılmasaydı, olabilirdi fakat günümüzde artık pek tutmuyor. Peki bu duruma şirketler nasıl aksiyon almalı ya da almaya başladı?

Topluluk Yönetimi

Topluluk Yönetimi’nin bu kısır döngüyü nasıl kırılabileceğine, insanoğlunun tüm ürünlerini zaman içinde baltalayan önemli iki olgusunu (sıkılma ve doyumsuzluk) yine insanoğlunun en önemli duygusuyla (sizin) nasıl kırabileceğinize dair baı çözüm önerilerimiz var. Total Kullanıcı Deneyimi içerisindeki yeri ve uygulama alanlarına dair görüşlerimizi hayata geçirmenin vakti geldiğini düşünüyoruz.

Oytun Eren ŞengülUserspots

2015Yılına Girerken Bilmeniz GerekenWeb Tasarım Trendleri

2014 yılı tasarım dünyası açısından radikal değişikliklerin olduğu, yeni tasarımsal akımlarının hayatımıza girdiği bir yıl olarak geride kalıyor. Etkisini kolay kolay kaybetmeyecek yeni tasarım trendleri 2015 yılı içerisinde de kendisini gösterecek. Userspots olarak 2015 yılına girerken bilmeniz gereken web tasarım trendlerini bir araya getirdik.

46 47

48 49

Bütün Ekranlara Duyarlı(Responsive)TasarımSon birkaç yıldır responsive tasarım kendini web tasarımda yeni bir standart olarak kabul ettirdi. Hala uygulanması sırasında ortaya çıkan pürüzler mevcut fakat hiç kimse responsive tasarım yönteminden vazgeçebilecek gibi görünmüyor. Tam tersine gün geçtikçe daha fazla site responsive tasarım kullanmaya başlıyor. Trend olarak başlayan bu tasarım yaklaşımı 2014 yılı boyunca sıkça kullanıldı ve 2015 yılı içerisinde de devam edeceğe benziyor.

Küçük, zarif ve etkileyici bir animasyonla birleştiğinde hoş kullanımlara sahip olan hayalet butonlar, göze çarpan bir tasarım özelliği olarak karşımıza çıkıyor. Özellikle arka plan görselleriyle uyumlu kullanıldığında etkileyici bir tasarım stili haline geliyor. Durum böyle olunca hayalet butonlar 2015 yılında da karşımıza ansızın çıkacağa benziyor.

Hayalet Butonlar Geniş ve Etkileyici Arkaplan Resimleri & VideolarıDevam edecek olan diğer bir trend ise; geniş ve etkileyici arka plan görselleri veya video kullanımları. Web sitenizi öne çıkarmanın en basit yollarından biri ise etkileyici bir içeriğin girişte gösterimidir. Bunu uygulamanızın en iyi yollarından biri olan bu trend, tasarım felsefesine göre reklam hilesi gibi durmayan ve içeriği etkileyici şekilde gösteren bir yol.

Tipografiyi Ön Plana ÇıkarınWeb sitelerinde kullanabileceğiniz yazı tipleri ve yazı yüzleri gitgide çeşitlenmeye ve aynı zamanda pahalı olmaya başladı. Artık bu tarz kitleri kullanabilmek için daha fazla bütçe ayırmanız gerekiyor. Fakat Google Fonts’un hayatımıza girmesiyle bu durum değişmeye, yeni ve güzel yazı tipi kitleri daha az ücretlerle web tasarımcıları tarafından kullanılmaya başlandı. Bu duruma ek olarak WordPress teması tasarımcılarının daha rahat ve farklı tipografi kullanmalarını, tipografi odaklı ve zarif temalar hazırlamalarına olanak sağladı.

50 51

Aşağı doğru kaydırmaya olanak sağlayan web sitesi tasarımları, daha içgüdüsel, daha kolay, yüklenme için beklenen zamanı azaltan ve daha dinamik bir deneyime izin veren bir yöntem. Mobil web büyümeye devam ettikçe, web tasarımı mobil deneyimlerinin daha etkili ve eğlenceli olması için değişmeye devam edecek ve bu durum aşağı kaydırmanın tıklamanın ötesine geçeceğini gösteriyor.

Tıklamak Yerine Aşağı Kaydırmak

Kart Tasarımı Gelişerek Devam EdecekKart tasarımı web tasarımcılarının duyarlı tasarım yapma aşamasında kullandıkları kolaylık sağlayan bir yol olarak karşımıza çıkmaya başladı. Kartlar, içeriği modüller halde tutmak, kolonları tekrar tekrar düzenlemekten kaçmak ve aynı zamanda kullanıcıyı daha fazla içerik okumaya yönlendirmek için en iyi yollardan biri. Kısacası; kart odaklı tasarım çok yönlülük için sade ve basit bir yol, 2015’te bu tarz tasarımları görmeye devam edeceğiz.

Material Design Web Sitelerine Hazır Olun!Flat Design geçtiğimiz iki yıl içerisinde büyük bir artış gösterdi ve 2015’te de böyle devam edecek gibi gözüküyor. Ancak Flat Design tek başına bir kavram olarak ortaya çıkmış olmasına rağmen artık Material Design’ın bir parçası olarak devam edecek gibi. Material Design, geçtiğimiz aylarda Google tarafından ortaya çıkarılmış olmasına rağmen günümüzde artık mobilin web’i trendlediği bir dünyada, 2015 yılında yeni web sitelerinde de görmeye başlayacağız.

Ürün ve servislerinizi tasarlarken hikaye anlatma metodunu kullanırsanız, infografiklerden faydalanabilir, kısa hikayeler kurgulayabilirsiniz.

Hikaye Anlatma Metodu

5352

KPI Artışı

Kullanıcı deneyimi tasarım süreci, içinde mevcut sürecin sorunlarının keşiflerini de barındırır. Keşifler, farklı kullanıcı araştırma yöntemleriyle birlikte fark edilmemiş ihtiyaçların ortaya çıkarılmasıyla birlikte zenginleşir.Bu keşifler üzerine alınan tasarım kararlarıyla takip etmekte olduğunuz KPI’larda bir artış görmeniz kaçınılmazdır. 2014 yılında hayata geçen üç ürünümüzde eski versiyonlarına göre ana KPI’larda şu şekilde gerçekleşti:Teknosa’nın yeni tasarımında eskisine oranla %25’lik bir satışa dönüşme oranı artışı oluştu. Bu rakam Hepsiburada’nın iPhone uygulaması içinse %250’idi. Düğün sürecinde sizi firmalarla buluşturan Dugun.com’un yeni tasarımında da lead generation oranı %23 arttı.

Müşteri Sadakati

Kullanıcı araştırmaları sonucunda, dijital kanalların yanında fiziksel kanallarda da iyileştirme ihtiyaçlarının ortaya çıktığını görüyoruz. Satın alma yolculuğunda müşterilerin farklı şekillerde dokunduğu bu

Kullanıcı DeneyimiNe Kazandırır?

Mustafa Dalcı

kanallarında tamamını kapsayan kullanıcı deneyimi tasarım süreci de müşteri memnuniyetini artırıyor. Örneğin bir havayolu firması için tasarladığımız ve 2015’de hayata geçecek arayüzde, dikkat ettiğimiz önemli sayfalardan biri satın alma sonunda biletin çıktısı oldu. Bu sayfayı katlanıp cebe konabilir şekilde hayatında ilk defa uçağa binecek insanlara havaalanına geliş saatini bilgilendirecek şekilde tasarladık.

Sağlıklı Tasarım Süreci ve Verimlilik

Tasarım sürecinin erken aşamasında, akışlara karar verip, prototip haline getirip test ettiğimizde total süreçle ilgili şu iki faydaya ulaşıyoruz:Yazılım süreci tamamlandığında yapılan testin öncesinde prototip aşamasında da ürünü mutlaka kullanıcı karşısına çıkarmalıyız. Erken aşamada test yaparak, tasarım bittikten sonra fark edeceğimiz hataları dönülemez noktaya gelmeden fark ediyoruz. Bunun yanında yazılım ekiplerini flow ve wireframe aşamasında dahil ederek ilgili web servislerinin oluşturulması ve yazılım ekibinin de tasarımlar elinde olmadan çalışmaya başlamasını sağlıyoruz.Bu iki faydayla birlikte

öngörülemeyen nedenlerden dolayı %95 olasılıkla -bu rakama 2011 ve 2014 yılları arasında içinde bulunduğumuz yazılım süreçlerinden ulaşıyoruz- uzayacak olan yazılım sürecini de daha verimli hale getiriyoruz.

Optimizasyon ve Ölçüm

Tasarım sürecinin ürünü hayata geçtikten sonra da devam ettiğini unutmamak gerekiyor. Kullanıcı deneyimi tasarım süreci boyunca, ürün hayata geçtikten sonra test edilecek noktaları, takip edilecek metrikleri de ortaya çıkarıyoruz. Tasarım sürecinde A/B test takvimini oluşturup ürü hayata geçtikten sonra uygulayarak lokal dönüşüm oranı artışları da sağlayabilirsiniz.

Kullanıcı deneyimine yaptığınız yatırımın geri dönüş oranı ve hızı nedir? Bu dönüşün alt maddelerini açıklamak isterim.

54

2014 Yılının En Çok Tercih Edilen UX Araçları

Wireframe bir yazılım projesinin veya kavramsal tasarımın hayata geçirilmemiş taslak halidir. Bu hazırlık sürecine, geliştirilecek olan projenin test aşaması da diyebiliriz. Bu prototipleme aşaması son kullanıcıların görmesi istenilen tasarıma da ön ayak oluşturur. Diğer bir deyişle kullanıcı ihtiyaçlarının belirlenmesinden sonra geliştirilecek olan sistemin ön hazırlığıdır. Prototipleme ile projenin içeriğinde yer alan bazı eylemleri somutlaştırarak butonların akış şeması ve bu fonksiyonların nasıl çalışacağına veya nasıl geliştirileceğine dair fikirler ortaya atabiliriz. Bu araçlar sayesinde çok fazla tekrar edilen hatalar görülebilir ve zaman tasarrufu sağlanabilir. Bazı tasarımcılar kağıt prototiplemeyi tercih etse de çoğu tasarımcı bu amaçla hazırlanmış yazılımları tercih ederek projelerini test etme imkanı bulurlar.

Son zamanlarda sayıları oldukça artan bu araçlar, kullanıcılarına birbirinden farklı olanak ve deneyimler sunuyor. Gerek Mobil gerekse de PC için tasarlanan projelerde hızlı ve kullanımı kolay arayüzler sunarken, birçoğu taslak halindeki projeleri profesyonel hale getirmeyi vadediyor. 2015 yılına girerken hem Userspots olarak kullandığımız hem de birçok tasarımcı tarafından tercih edilen Wireframe araçlarının bir listesini çıkarttık.

55

56 57

İnternet üzerinden basit ekranların çizilebildiği HTML5 uygulaması olan Moqups, hazırlanan tasarımları sunucularında tutuyor ve hızlı bir şekilde tarayıcı üzerinden paylaşmaya olanak sağlıyor. Moqups, içerisinde bulunan zengin Stencil araçları ile özgün tasarımlar yapmaya olanak sağlıyor. Değiştirilebilir renk seçenekleri, şekil ve boyutlandırma ile Stencillar taslak eskizleriniz için kolaylıklar sağlıyor.Moqups’ın sunduğu Hotspots ve Link özellikleri ile ekranlar arasındaki akışın hangi butonlara tıklanarak gerçekleşeceğini kurgulamak

mümkün. Ayrıca sürükle bırak özellikleri, hızlı ve kolay kullanımı ile plug-in olmadan kullanılabiliyor. Kısaca taslak hazırlama, maket ve örnek oluşturma konusunda başarılı bir altyapısı bulunan Moqups, tasarım süreci ve öncesi testleri için en çok tavsiye edilen Wireframe araçları arasında gösterebiliriz.

Moqups En çok tercih edilen Wireframe araçlarından biri olan Balsamiq, hızlı bir şekilde arayüz prototipi oluşturmayı mümkün hale getiriyor. Kağıt üzerinde çalışıyormuş hissi veren program, Balsamiq Mockups web sayfaları, desktop uygulamaları, mobil uygulamalar gibi hizmetlerin arayüz tasarımlarını etkili ve basit bir şekilde çizmenize olanak sağlıyor. Web sayfası veya tasarımı yapılacak olan uygulamalarda kullanılması muhtemel araçlar Balsamiq içerisinde de mevcut halde bulunuyor.

Araç içerisinde bulunan Componet kısmında tasarım için gerekli hazır kalıplar bulunduğu gibi yetersiz kaldığı durumda kendi çizimlerinizi

Balsamiqde tasarıma dahil edebiliyorsunuz. Gruplama, sembole çevirme, kopyalama, geri alma, konumlandırma ve boyut ayarları gibi temel işlevleri yerine getirebilirsiniz. Ayrıca birden fazla kullanıcı için aynı projede ortak çalışma yürütebilirsiniz. Taslak oluşturmamızı oldukça kolaylaştıran Balsamiq Mockups, Mockups To Go blogunda kullanıcıların ürettiği arayüz bileşenlerini listeliyor. iPad, Blackberry, Android, Facebook Connect gibi eksik gördüğünüz arayüz bileşenlerini bu blogu takip ederek tamamlayabilirsiniz. Program çıktılarını .bmm veya .pdf olarak alabilirsiniz. Uygulama bir aylık ücretsiz deneme kullanımını ardından ücretli hale geçiyor.

U X P i nUX tasarımcıları için geliştirilmiş bir Wireframe aracı olan UXPin, ortak tasarımlar, UI öğeleri ve araç kitlerinin oluşturduğu zengin kütüphanesiyle kaşımıza çıkıyor. Online tasarım aracı olan UXPin, Kullanıcı Deneyimi için özel tasarım uygulamaları ve interaktif prototipler oluşturmak için oldukça elverişli. Tam renkli wireframeler tasarlamak isteyen üst düzey kullanıcıların bolca zaman harcayabilecekleri bir uygulama olarak görebiliriz.

InvisionDünyanın en güçlü prototipleme araçları arasında yer alan Invision, tamamen interaktif prototipleme alt yapısı ile tasarımlarınızı gerçekleştirmeye olanak sağlıyor. Eş zamanlı tasarım sunumu ve diğer kullanıcıları dahil etme özelliği mevcut. Platforma yüklenen tasarımlar farklı kullanıcılar tarafından farklı cihazlar üzerinden görüntülenebiliyor ayrıca yorum veya notlar bırakılabiliyor. Tarayıcı veya mobil cihazlar üzerinde tüm bu işlemleri yaparken, LiveShare aracı ile sunumlar gerçekleştirebilirsiniz. Tasarımlar üzerine basit etkileşim işlevleri ekleyerek kullanıcı testleri de gerçekleştirilebiliyor. Tüm tasarım dosyaları için sürüm kontrolü ve senkranizasyon sağlayan araç ile geri bildirim sürecinizi hızlandırabilirsiniz.

58

A x u r eAxure, genellikle web sitelerinin çizimlerinde ve prototiplemelerinde kullanılan bir yazılım aracıdır. Sürükle-bırak gibi çok sevilen yetenekleri mevcut. Yeniden boyutlandırma, biçimlendirme gibi işlemleri kolaylıkla yapmanıza olanak sağlıyor. Sekme kontrolleri göstermek gizlemek, zengin uygulamalar, HTML prototipler gibi simülasyon oluşturabilirsiniz. Altı bölüme ayrılan uygulamada, site haritası, widget, widget şablonları, yenilenen koleksiyonlar, ana tasarım alanı, sayfa notları ve etkileşimleri, widget açıklamaları ve etkileşimleri bulunmaktadır. Görüntü oluşturabileceğiniz alanlar, metin alanları dinamik paneller ile etkileşim için kullanılır.

Solidify Solidify diğer prototip geliştirme araçlarına benzer şekilde etkileşimli ekran tasarımları oluşturup bunları web üzerinden farklı cihazlarda görüntülemeyi destekleyen bir araç. Slodify’ı güçlü kılan özelliği ise; uygulamayı test ederken ekran görüntüsünü kaydediyor ve sayfada geçirilen süreyi ve ziyaret oranı gibi istatistikleri tutuyor olması. Test aşamasında gücünü ortaya koyan Solidify, hangi ekranların hangi sıra ile ziyaret edildiğini takip edebiliyor.

57

60

Online ağaç testi araçlarından olan Treejack, bilgi mimarisini düzenlemede yardımcı oluyor. Aynı zamanda ters kart sıralama ya da kart tabanlı sınıflandırma olarak bilinir. Web sitesinin kategori yapısı ve içeriklerin yerleşimlerini görsel ögeler olmadan bulunabilirliğini ve erişebilirliğini test etmek için kullanabileceğiniz kullanılabilirlik test aracı, web sitelerine dair önemli ayrıntıları ortaya çıkartmakta sizlere yardımcı oluyor.

Treejack

61

POPPOP diğer prototipleme araçlarının dışında oldukça eğlenceli ve farklı bir yaklaşım tercih ediyor. Sizi el ile gerçekleştirdiğiniz eskizlerden koparmadan web tabanlı prototip geliştirme olanağını da sağlıyor. Karmaşık yazılımlardan uzak olan POP, iOS ve Android işletim sistemleri üzerinde çalışıyor. Bu uygulama ile elle çizilen tasarımların fotoğrafını çekiyor, daha sonra araç sayesinde dokunmatik etkileşimler gerçekleştirilebiliyor. Hazırlanan prototipler, iPhone, iPad veya Android işletim sistemi kullanan cihazlarda test edilebiliyor.

63

Proto.ioProto.io kolay kullanımı ve sürükle bırak hareketleriyle etkileşimler, animasyonlar ve ekranlar tasarlamaya izin veren web tabanlı bir araç olarak karşımıza çıkıyor. Proto.io ile gerçeğe çok yakın görünümde ekranlar oluşturmak mümkün hale geliyor. Bu ekranlar araç içerisinde hazırlandıktan sonra mobil cihazlarda test edilebiliyor. Başka kullanıcılarla paylaşma, yorum ekleme gibi özelliklerde aracın özellikleri arasında yer alıyor. Ayrıca ücretli sürümü kullanıldığında hazırlanan prototipler HTML5 olarak dışa aktarılıp doğrudan kullanılabiliyor.

62

64 65

Userspots, 2009 yılında kurulmuş araştırma odaklı tasarım şirketidir. Userspots, UX Metodolojisi ile müşterilerinizin

ihtiyaçlarını/motivasyonlarını/bariyerlerini araştırır, müşteri yolculuğunu oluşturur, bu yolculuğa uygun deneyimler

tasarlar. Veri ve test odaklı tasarım süreci ile ürününüzün kullanıcı deneyimini optimize eder.

USERSPOTS

66

www.uxalive.com @UXAliveTurkey