Áàðèëãûí Ýð×èì Õ¯× ÕÝìíÝëòèéíìОí/09/301 òªñªë

Í.ÃÝÐÝËÒÖÎËÌÎÍ

ªÐªÃÒ Á¯ÒÝÝÖÒÝÉ

ÕÓÂÈÉÍ ÎÐÎÍ ÑÓÓÖÍÛ

ÓÃÑÐÀËÒÛÍ ÒÅÕÍÎËÎÃÈ

Ãàðûí àâëàãà

ÓëààíÁààòàð ÕОò 2010 Оí

Çîõèîã÷: Í.Ãýðýëòöîëìîí

4-ð á¿ëãèéã

áè÷ñýí: Á.̺íõáàÿð

Ðåäàêòîð: Í.Î÷

Ö.Áàòòºð

Äèçàéíåð: Á.×óëóóíñ¿ðýí

“ÑÝËÝÍÃÝÏÐÅÑÑ” ÕÕÊ-èéí õýâëýõ ¿éëäâýðò ýõèéã áýëòãýæ õýâëýâ.

ªÐªÃÒ Á¯ÒÝÝÖÒÝÉ ÕÓÂÈÉÍ ÎÐÎÍ ÑÓÓÖÍÛ

ÓÃÑÐÀËÒÛÍ ÒÅÕÍÎËÎÃÈ

�

ªìíºõ ¿ã ............................................................................ 5

1-ðÁ¯ëýÃ

ªðªÃòÁ¯òýýÖ,ªðÃèÉÍÌàòåðèàëÒîîñãî ................................................................................ 6

Òîîñãî õóäàëäàí àâàõ ¿åä àíõààðàõ ç¿éë¿¿ä .................... 11

Òîîñãîí ºðãèéí àæëûí òåõíîëîãèéí òóõàé ..................... 12

Õºíãºí áåòîí ãóëäìàé .................................................... 15

Àâòîêëàâíû áóñ õºíãºí áåòîí ãóëäìàé ........................... 17

Áåòîí áîëîí çóóðìàã ...................................................... 20

2-ðÁ¯ëýÃ

òÎÎñÃÎÁÎëÎÍõªÍêÍÁåòÎÍÎÎðõèÉÃäñýÍ

ÁàðèëÃûÍÁ¯òýýÖ¯¯äèÉÍøèÉä믯äÕàíà ................................................................................. 26

Çîîðèéí øàë .................................................................... 29

Çîîðèéí õàíà .................................................................. 30

Äàâõàð äóíäûí õó÷èëò ...................................................... 32

Äýýâýð .............................................................................. 35

Öîíõ õààëãàíû çàíãèëàà .................................................. 37

3-ðÁ¯ëýÃ

äóëààëÃûÍÌàòåðèàëÕººñºí ïîëèñòèðîë õàâòàí .............................................. 41

Õººñºíöºð õàâòàíã õàíàíä áýõëýõ àðãà÷ëàë ................... 43

Ýðäýñ õºâºí ................................................................... 47

ªðºãò á¿òýýöòýé õàíûã ýðäýñ õºâºí㺺ð äóëààëàõ íü ...... 48

Øèëýí õºâºí .................................................................... 51

Øàõìàë õººñºí ïîëèñòðîë /XPS/ õàâòàí...........................53

Êåðàìçèò õàéðãà ..............................................................54

Õººñºí ïåðëèò .................................................................55

Ïåíîèçîëü ........................................................................57

ÃÀÐ×ÈÃ

�

4-ðÁ¯ëýÃ

ªðªÃòÁ¯òýýÖèÉÍäóëààÍòåõÍèêèÉÍ

¯ç¯¯ëýëò4.1 Òîîñãîí õàíàíû òóõàé õ¿¿ðíýë ................................... 58

4.2 ªðºãò á¿òýýöèéí äóëààí òóñãààðëàëòàíä òàâèãäàõ øààðäëàãà ........................................................................ 59

4.3 Äóëààí òåõíèêèéí òîîöîîíû àðãà÷ëàë ...................... 63

5-ðÁ¯ëýÃ

ªðªÃòÁ¯òýýÖýäõýðýÃëýÃääýÃÁàÃàæòÎÍÎÃ

òªõªªðªÌ毯äªðãèéí ãàð áàãàæóóä ....................................................... 67

ªðºãò õýðýãëýãääýã òîíîã òºõººðºìæ¿¿ä ......................... 73

Àøèãëàñàí ìàòåðèàë .................................................... 76

�

ªìíºõ ¿ã

Äýëõèéí áàéãàëü ýêîëîãèéí àñóóäàë õóðöààð õºíäºãäºæ áàéãàà ºíºº ¿åä íèéãýì, ýäèéí çàñãèéí á¿õèé ë ñàëáàðûí ºìíº ò¿ëø ýð÷èì õ¿÷íèé ç¿é áóñ õýðýãëýýíýýñ ¿¿äýí ãàð÷ áóé õîð õºíººëèéã áóóðóóëàõ, ýð÷èì õ¿÷íèé õîìñäëèéã àðèëãàõ ò¿¿íä íºëººëºõ ãîë õ¿÷èí ç¿éë áîëñîí ýð÷èì õ¿÷íèé õýìíýëòèéã áèé áîëãîõ àñóóäàë ÷óõëààð òàâèãäàæ áàéíà.

íýãäñýí ¯íäýñíèé Áàéãóóëëàãûí Õºãæëèéí Õºòºëáºð, ìîíãîë óëñûí çàñãèéí ãàçðûí õàìòðàí õýðýãæ¿¿ëæ áóé Áàðèëãûí Ýð÷èì Õ¿÷ Õýìíýëòèéí (ÁÝÕÕ) òºñëèéí çîðèëãî íü ìîíãîë óëñûí áàðèëãûí ñàëáàðààñ ÿëãàð÷ áóé õ¿ëýìæèéí õèéí æèëèéí ºñºëòèéí õýìæýýã áóóðóóëàõ áà ýíýõ¿¿ çîðèëãîäîî õ¿ðýõèéí òóëä ìîíãîë óëñûí áàðèëãûí íîðì ä¿ðýì äàõü ýð÷èì õ¿÷íèé õýìíýëòèéí øààðäëàãóóäûã øèíý÷ëýí áîëîâñðóóëàõ, øèíý çààëòóóä îðóóëàõ, ýäãýýð øààðäëàãóóäûã õàíãàñàí áàðèëãà óãñðàëòûí òåõíîëîãèéã áèé áîëãîõ, íýâòð¿¿ëýõ, èéì òºðëèéí õóâèéí îðîí ñóóöóóäûã àðä èðãýäýä áàðüæ ºãºõ, õóâèéí îðîí ñóóö áàðèõ èðãýäýä ñàíõ¿¿ãèéí äýìæëýã ¿ç¿¿ëýõ çýðýã àæëóóäûã ýõë¿¿ëýýä áàéíà.

Ýíýõ¿¿ ãàðûí àâëàãà íü áàðèëãûí àæèëòàí àæèëëàãñàä, èðãýäýä çîðèóëàãäñàí áºãººä ìîíãîë óëñàä èõýýõýí äýëãýðñýí ºðãèéí ìàòåðèàë áîëîõ òîîñãî, õºíãºí áåòîíîîð õýðõýí ÿàæ ýð÷èì õ¿÷íèé õýìíýëòòýé õóâèéí îðîí ñóóö áàðèõ, ò¿¿íèéã ÿàæ äóëààëàõ àðãà òåõíèêèéí òóõàé ºã¿¿ëýõ þì.

Õ¿í àì îëíîîð ñóóðüøñàí õîò ä¿¿ðã¿¿äèéí õóâüä àéë ºðõ¿¿ä òîõü òóõòàé ýð¿¿ë àìüäðàõ îð÷èíã á¿ðä¿¿ëñýí õóâèéí æèæèã áàéøèíãóóäàä àìüäðàõûã èë¿¿ä ¿çýõ áîëñîí ºíºº ¿åä ýð÷èì õ¿÷íèé õýìíýëòòýé ºðºãò á¿òýýöòýé áàðèëãûí òåõíîëîãè íü õóâèéí áàéøèíãóóä äàõü ò¿ëø ýð÷èì õ¿÷íèé çàðäëûã áóóðóóëàõ, óëìààð õàëààëòûí óëèðàë äàõü óòààíû ÿëãàðëûã áàãàñãàõàä èõýýõýí íºëºº ¿ç¿¿ëýõ áîëíî.

Äóëààí öýâýð ýð¿¿ë îð÷èíä õýìíýëòòýé àìüäàðöãààÿ.

Òºñºë õýðýãæ¿¿ëýõ íýãæ.

�

1-ð á¿ëýã

ªÐªÃÒ Á¯ÒÝÝÖ,

ªÐÃÈÉÍ ìÀÒÅÐÈÀË

Õ¿ì¿¿ñèéí àìüäðàõ îð÷íûã ãàäààä îð÷íîîñ òóñãààðëàæ áóé áàðèëãûí õýñãèéã áàðèëãûí õàøëàãà õèéö áóþó á¿õýëä íü õàøèõ á¿òýýö õýìýýí îéëãîæ áîëíî. Õàøèõ á¿òýýöýä õàíà, òààç, øàë, õààëãà, öîíõ çýðýã áàðèëãûí õàøëàãà õèéö¿¿ä îðíî.

Áàðèëãûí õàøèõ á¿òýýöèéã øèðõýãèéí ìàòåðèàë àøèãëàæ ºðæ õèéñýí á¿òýýöèéã ºðºãò á¿òýýö ãýíý. Ýíýõ¿¿ ºðºãò á¿òýýöèéí àðãààð õ¿í òºðºëõòºí õàìãèéí ýðòíèé áàðèëãûí õèéö¿¿äèéã á¿òýýæ îðîí áàéð, õîò òîñãîäûã õ¿ðòýë áàðüæ áàéãóóëæ áàéñàí ò¿¿õòýé. òýð ¿åèéí ºðºãò á¿òýýöýä àøèãëàãäàæ áàéñàí ºðãèéí ìàòåðèàë íü áàéãàëèéí ãàðàëòàé ÷óëóó áàéâ.

ààæìààð õ¿í òºðºëõòºí çîõèîìîë ÷óëóó áîëîõ òîîñãûã ¿éëäâýðëýõ áîëæ òýð ¿åýñ áàéãàëèéí ÷óëóó íü õàëààãàà ºã÷ îäîî çºâõºí ãî¸ë ÷èìýãëýëèéí çîðèóëàëòààð áàðèëãûí çàðèì íýã õýñã¿¿äýä àøèãëàãäàæ áàéíà.

Õàðèí çîõèîìîë ÷óëóóí õàíûí ìàòåðèàë íü îð÷èí ¿åèéí áàðèëãàä ºðãºí õýðýãëýãäñýýð áàéíà. ßëàíãóÿà ãàçàð õºäëºëòèéí ýðñäýë áàãàòàé ãàçàð íóòàãò èõýýð õýðýãëýãäýæ áàéíà. Çîõèîìîë ÷óëóóí ìàòåðèàëûí ãîë òºëººëºë íü òîîñãî þì.

Òîîñãî

òîîñãî íü øàâðààð çóóð÷ õýâëýí òîäîðõîé ÷èéãëýãòýé áîëòîë õàòààñíû äàðàà ºíäºð õýìä øàòààæ ãàðãàæ àâäàã ãåîìåòðèéí çºâ õýìæýýñòýé çîõèîìîë ÷óëóóí ìàòåðèàë þì. òîîñãî íü áàðèëãûí õèéöýä äààöûí áîëîí äóëààí òåõíèêèéí ¿¿ðãèéã äàâõàð ã¿éöýòãýæ ÷àääàãààðàà áóñàä ìàòåðèàëóóäààñ îíöëîã þì. òèéì ÷ ó÷ðààñ òîîñãî

íü áàðèëãûí ñàëáàðò õàìãèéí èõ õýðýãëýãääýã áàðèëãûí ìàòåðèàëóóäûí íýã áîëæ ÷àäñàí áàéäàã. Áàðèëãàä òîîñãûã àøèãëàæ èðñýí õóãàöààíû òóðøèä ò¿¿íèéã õèéõ àðãà àæèëëàãàà áàðàã ººð÷ëºã人ã¿é áàéíà. òîîñãîîð áàðüñàí áàéøèí àðõèòåêòóðûí èëýðõèéëýìæ ñàéòàé áîëîõûí äýýð èë¿¿ áàò áºõ áîëäîã.

1-ðÁ¯ËÝÃ

�

òîîñãîîð áàðüñàí áàéøèíãèéí ¿íäñýí äàâóó òàë íü • áàò áºõ, • ýäýëãýý óðò, • öàã óóðûí íºõöºëä òýñâýðòýé, • ãàëä òýñâýðòýé• äóó òóñãààðëàõ ÷àäâàð ºíäºð çýðýãò áàéäàã. ñóë òàë íü ò¿¿ãýýð áàðèëãà áàðèõ ¿åä çàðäàë íèëýýä ºíäºð ãàðäàãò

áàéäàã. 1926 îíä ìîíãîë óëñàä àíõíû òîîñãîíû ¿éëäâýð àøèãëàëòàíä

îðñíîîð ºðºãò á¿òýýöòýé áàðèëãûí ¿íäñýí ìàòåðèàë áîëîõ òîîñãûã áèä ººðèéí îðîíäîî ¿éëäâýðëýæ ýõýëñýí ò¿¿õòýé. Оäîî áèä MNS 138-2005 ãýñýí ñòàíäàðòûí äàãóó òîîñãûã ¿éëäâýðëýæ áàéíà.

òîîñãî íü íàéðëàãà áîëîí ¿éëäâýðëýõ àðãûí õóâüä 1. øàâðàí (áàéãàëèéí øàâðûã ºíäºð òåìïåðàòóðò øàòààæ ãàðãàí

àâäàã), 2. ñèëèêàò (øîõîéí ÷óëóó - ýëñ) ãýñýí õî¸ð òºðºëä õóâààãääàã. òîîñãûã àøèãëàõ çîðèóëàëòààð íü õýä õýä àíãèëæ ¿çäýã. • õàíà ä¿¿ðãýëòèéí, • ºíãºë㺺íèé, • òóñãàé çîðèóëàëòûí òîîñãî ãýæ àíãèëíà. Õàíà ä¿¿ðãýëòèéí åðäèéí øàâàð òîîñãûã äîòîð íü • í¿õòýé òîîñãî. Õýìæýý íü 250õ120õ65 • í¿õòýé òîìñãîñîí òîîñãî. Õýìæýý íü 250õ120õ88• Åðäèéí òîîñãî. Õýìæýý íü 250õ120õ65 • Åðäèéí òîìñãîñîí òîîñãî. Õýìæýý íü 250õ120õ88• ãóëäìàé. Õýìæýý íü 250õ120õ138 288õ138õ138 288õ288õ88 250õ250õ138 250õ250õ188 180õ250õ138 250õ250õ120 20õ200õ80 ãýæ àíãèëäàã.Øàâàð òîîñãûí íÿãò íü 1450-2200 êã/ì3, áàò áýõèéí ìàðê íü (1ñì2

ãàäàðãóóä äàðàõ æèíã òýñâýðëýõ ¿ç¿¿ëýëò) ì ¿ñãýýð òýìäýãëýäýã. òîîñãîíû ýíý ¿ç¿¿ëýëò íü ì75, ì100, ì125, ì150, ì175, ì200, ì250, ì300 ãýñýí õýìæýýñòýé áàéäàã.

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖ, ªðãÈÉÍ ÌÀÒÅðÈÀË

�

Õ¿éòýí òýñâýðëýëòèéí ìàðê íü 15, 25, 35, 50; óñ øèíãýýëò íü í¿õòýé òîîñãîíä 6%, öóë òîîñãîíä 8% -èàñ èõã¿é áàéíà.

Çóðàã 1. Åðäèéí òîîñãîÕàíà ä¿¿ðãýëòèéí åðäèéí òîîñãî íü äààöûí ãàäíà áîëîîä äîòîð

õàíà áîñãîõ çýðýã ºðëºãò ò¿ãýýìýë õýðýãëýãääýã. ¯íý õÿìä áàò áºõ ó÷èð ò¿¿íèéã èéíõ¿¿ ºðãºíººð àøèãëàäàã áàéíà.

Öóë òîîñãûã áàðèëãàä çºâõºí õàíûí ä¿¿ðãýã÷ ìàòåðèàë áîëãîí àøèãëààä çîãñîõã¿é ñóóðü, öîêîëûí õýñãèéí ºðëºã, ïèéøèí, êàìèí, çóóõíû ÿíäàí ãýõ ìýòèéí õèéöèéí ºðëºãò õýðýãëýæ áîëäîã.

í¿õòýé òîîñãî íü æèí áàãà, ò¿¿õèé ýäèéí îðö áàãà, äóëààí áàðèõ ÷àíàð ñàéí, äóó ÷èìýýã ñàéí òóñãààðëàäàã.

Êåðàìèê ãóëäìàé íü äóó, äóëààí òóñãààðëàëò ñàéòàé, õºíãºí äóíäàæ íÿãò íü ≤1450êã/ñì2, íýã ãóëäìàéí æèí 16êã-ààñ èõã¿é áàéíà. Äóëààí äàìæèëòûí èòãýëö¿¿ð λ=0,11-0,13 âò/ì.0ñ áîëíî. Ýíý ãóëäìàéãààð õóâèéí ñóóö áàðèõàä ìàø òîõèðîëìæòîé.

í¿õòýé òîìñãîñîí òîîñãî, ãóëäìàéã “ìîíãîë êåðàìèê”ÕÊ, Ýðýë òîîñãî ÕÕÊ-èóä ¿éëäâýðëýæ ýõëýýä áàéíà.

Çóðàã 2. Ãóëäìàé

1-ðÁ¯ËÝÃ

�

ªíãºë㺺íèé òîîñãî íü MNS 3835-2003 ñòàíäàðòûí øààðäëàãà õàíãàñàí íîéòîí áà õàãàñ õóóðàé àðãààð õýâëýæ, ºíãºò øàâàð áîëîí äèàòîìèòîîð õîëüöòîé, õîëüöã¿é, ºíãºë㺺íèé ¿åòýé, ºí㺠¿åã¿é ¿éëäâýðëýñýí áàðèëãûí ãàäíà, äîòîð õàíà ºíãºëºõ çîðèóëàëòààð õýðýãëýíý. ªíãºë㺺íèé òîîñãî íü åðäèéí òîîñãîíû õýìæýýòýé áàéõààñ ãàäíà òîìñãîñîí òîîñãîíû õýìæýýòýé áàéíà.

ªíãºë㺺íèé òîîñãûã áàéãàëèéí ºíãºò øàâàð áóþó áóäàã÷ ìàòåðèàë õîëüæ áýëäñýí ìàòåðèàëààð áóäàõ, ïààëàíäàõ, äàâõàð ¿åòýé õýâëýõ çàìààð ºíãºëìºë ãàäàðãóóòàé, ìàçóò, áèòóì çýðýã ºòãºí òîñîîð áóäàæ øàòààõ çàìààð ¿éëäâýðëýíý.

í¿¿ðýí òàëûí ãàäàðãóóãûí áàéäëààð ºíãºë㺺íèé òîîñãûã äîîð çààñíààð àíãèëíà. ¯¿íä:

- ãºëãºð í¿¿ðýí ãàäàðãóóòàé- Äîëãèîò í¿¿ðýí ãàäàðãóóòàé- ªíãºëñºí í¿¿ðýí ãàäàðãóóòàé ãýæ àíãèëíà. ªíãºë㺺íèé òîîñãî íü áàðèëãûã ñàéõàí õàðàãäóóëàõààñ ãàäíà óñ

÷èéã øèíãýýõ ¿ç¿¿ëýëò 6%-èàñ èõã¿é, 10%-èàñ èõã¿é, 25-35 ìàðêèéí õ¿éòýíä òýñâýðòýé áàéæ öàã óóðûí íºõöºëººñ áàðèëãûã õàìãààëæ áàðèëãûí ýäýëãýýíèé õóãàöààã óðòàñãàäàã.

ªí㺠íü öàãààí, øàð, óëààí, ñààðàë, õ¿ðýí óëààí, õàð õ¿ðýí ãýñýí îëîí òºð뺺ð ¿éëäâýðëýãääýãýýñ ãàäíà çàõèàëãààð ÿìàð ÷ ºí㺺ð áýëòãýãääýã. ãàäàðãóóíû õýëáýðèéã ÷ ººð÷èëæ áîëäîã. ªíãºë㺺íèé òîîñãîíû ºí㺠íü ãàíääàãã¿é îíöëîãòîé. ªíãºë㺺íèé òîîñãûã ìàíàé óëñàä “Õàíûí ìàòåðèàë” ÕÊ ¿éëäâýðëýõýýð òóðøèëòûí øàòàíäàà àæèëëàæ áàéíà.

ìºí ºíãºë㺺íèé çîðèóëàëòòàé áåòîí òîîñãî ¿éëäâýðëýæ áàéíà. Áåòîí çóóðìàãò ÿíç á¿ðèéí ºí㺠îðóóëàã÷ ïèãìåíò õîëüæ äàðàëòààð øàõàæ õýâëýí áàéãàëûí àðãààð õàòààæ áýõæ¿¿ëýí ¿éëäâýðëýæ áàðèëãûí ãàäíà ºíãºë㺺íä õýðýãëýæ áàéíà.

ªíãºë㺺íèé òîîñãîîð çàäãàé òàëáàéä õèéñýí ºðãèéã ºäðèéí ãýðýëä 10 ì-èéí çàéíààñ õàðàõàä ºíãºí ãàäàðãóóä ¿çýãäýõ òºäèé õàëöàðõàé òîëáî, ºíãèéí àëàãëàë çýðýã ãýìòýë áàéõûã çºâøººðäºãã¿é.

Çóðàã 3. ªíãºë㺺íèé òîîñãî

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖ, ªðãÈÉÍ ÌÀÒÅðÈÀË

10

òóñãàé çîðèóëàëòûí òîîñãîíû òºðºëä ãàëä òýñâýðòýé òîîñãî, õèìèéí õ¿÷èëëýã, ø¿ëòëýã îð÷èíä òýñâýðòýé òîîñãóóä îðîõ áºãººä èõýíõ òîõèîëäîëä ¿éëäâýðèéí ÿíäàí, õèìèéí òºðºë á¿ðèéí ¿éëäâýð¿¿ä, õàëóóíä ¿éëäâýðëýëèéí ïðîöåññ íü ÿâàãääàã ìåòàëëóðã, íåôòü, õèéí ¿éëäâýð, øèëíèé ¿éëäâýð, áàðèëãûí ìàòåðèàëûí áîëîí òºðºë á¿ðèéí çóóõíû äîòîðëîãîîíä õýðýãëýíý.

ãàëä òýñâýðòýé òîîñãîí ìàòåðèàë íü MNS 2325-76 ñòàíäàðòûí äàãóó ¿éëäâýðëýãäýæ 15800ñ äýýø òåìïåðàòóðûã òýñâýðëýõ ÷àäâàðòàé áàéõ ¸ñòîé.

Çóðàã 4. Ãàëä òýñâýðòýé òîîñãî

òóñãàé çîðèóëàëòûí òîîñãîíûÄàâóó òàëóóä: • áàò áºõ, • òýýâýðëýëòýíä òýñâýðòýé, • ÷èéãýíä òýñâýðòýé, • ãàëä òýñâýðòýé, • óäààí ýäýëãýýòýé ñóë òàëóóä: • õ¿íä ó÷èð æèæãýýð õýâëýäýã, • òýýâýðëýëòèéí çàðäàë ºíäºðòýé, • ºðãèéí àæèëä õºäºëìºð çàðöóóëàëò èõòýé, • äóëààí äàìæóóëàëò õàðüöàíãóé èõòýé, • ºíäºð çýðýãòýé ìýðãýøñýí àæèëòàí øààðäëàãàòàé çýðãèéã

äóðäàæ áîëíî. ñèëèêàò áóþó öàðóóö òîîñãûã øîõîé, ýëñ çýðýã ò¿¿õèé ýäýýð

òåõíîëîãèéí íàðèéí ãîðèì áàðüæ ¿éëäâýðëýäýã áºãººä á¿òýýãäýõ¿¿í íü MNS 0915-91 ñòàíäàðòûí øààðäëàãà õàíãàñàí áàéíà. Öàðóóö òîîñãûã õàãàñ õóóðàé àðãààð õýâëýæ àâòîêëàâò /8-12 àòì äàðàëòàíä/ äóëààíû áîëîâñðóóëàëò õèéæ ¿éëäâýðëýíý. ñèëèêàò òîîñãîîð äààöûí õàíà, òóñãààðëàõ õàíà çýðãèéã ºðºõºä òîõèðîìæòîé. Õàðèí ñóóðü, ïèéøèí, ÿíäàí, êàìèí, öîêîëûí õýñãèéã ºðæ áîëäîãã¿é. ñèëèêàò òîîñãûã 550 õýìýýñ äýýø òåìïåðàòóðò àøèãëàæ áîëîõã¿é. Åðäèéí òîîñãûã áîäâîë

1-ðÁ¯ËÝÃ

11

õ¿éòíèéã áîëîí óñ òýñâýðëýõ ÷àíàð ìóó, õàðèí äóó ÷èìýý òóñãààðëàõ ¿ç¿¿ëýëò ºíäºð áàéäàã. ìàðê íü åðäèéí òîîñãîíû àäèë ì ¿ñãýýð òýìäýãëýãäýí ì100, ì125, ì150 ãýõ ìýò ¿ç¿¿ëýëòòýé áàéíà.

ñèëèêàò òîîñãûí õóâüä • Åðäèéí. Õýìæýý íü 250õ120õ65 • Çóçààí. Õýìæýý íü 250õ120õ88 ¿éëäâýðëýõ ñòàíäàðòòàé.• óñ øèíãýýëò 14%.

Çóðàã 5. Ñèëèêàò òîîñãî

Òîîñãî õóäàëäàí àâàõ ¿åä àíõààðàõ ç¿éë¿¿ä

• òîîñãî àâàõäàà äàí ãàíö ìàðêèéã õàðãàëçàí ¿çýõ íü ó÷èð äóòàãäàëòàé áàéäàã. ×àíàðòàé òîîñãî íü ìàðê ºíäºðòýé áàéõààñ ãàäíà,

1. ã¿éöýò øàòñàí2. àí öàâ ñòàíäàðòûí õýìæýýíä áàéõ /èðìýãèéí äàãóóõ 10-15ìì

óðòòàé 10ìì õ¿ðòýë ã¿í ýìòðýë 2ø-ýýñ èë¿¿ã¿é, ºíöãèéí 10-15ìì-èéí ã¿í ýìòðýë 2 ø-ýýñ èë¿¿ã¿é/

3. òàë òîîñãîíû õýìæýý íèéò òîîñãîíû 5%-èàñ èõã¿é áàéõ Äóòóó øàòñàí òîîñãî óñ èõ øèíãýýæ èíãýñíýýðýý õ¿éòýíä òîîñãî õºëäºæ áàò áýõ ÷àíàðàà àëäàõ íºõöºë á¿ðääýã. ñòàíäàðòûí á¿õ ¿ç¿¿ëýëòèéã õàíãàñàí òîîñãîíû õ¿éòýí òýñâýðëýëò 15 öèêëýýñ äîîøã¿é, óñ øèíãýýëò 8% èàñ áàãàã¿é, õàãàëààä ¿çýõýä äóòóó øàòñàí óë ìºð áàéõ ¸ñã¿é.

ìºí ò¿¿í÷ëýí• òîîñãî ¿éëäâýðëýã÷èéí õàÿã òîäîðõîé, öààøèä îëîí æèë îðøèí

òîãòíîõ áàòàëãààòàé áàéõ ¸ñòîé. • òîîñãîíû ñòàíäàðò õýìæýý íü áàðèëãà áàðèõ ñòàíäàðò õýìæýýã

òîäîðõîéëäîã. ãýòýë ãàäóóð çàðàãäàæ áóé çàðèì òîîñãî ñòàíäàðòûã õàòóó ìºð人ã¿éãýýñ áàðèëãûí õýìæýý àëäàãäñàí ÿâäàë ãàðäàã. òîîñãî íü ìîíãîë óëñûí MNS-138-2005 ãýñýí ¿íäýñíèé ñòàíäàðòûí òîõèðëûã á¿ðýí õàíãàñàí áàéõ ¸ñòîé.

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖ, ªðãÈÉÍ ÌÀÒÅðÈÀË

12

Òîîñãîí ºðãèéí àæëûí òåõíîëîãèéí òóõàé

Äîîðõ çóðãàíä 25ñì, 38ñì, 51ñì-èéí õàíóóäûí áóëàíãèéí ºðãèéí àì äàðñàí áàéäëûã ¿ç¿¿ëëýý. ªðºã ºðºõºä àì äàðàëòûã çààâàë õèéæ, õàìàð õàíûã ¿íäñýí äààöûí õàíàíä îðóóëæ áàò áýõèéã õàíãàæ ºðºõ õýðýãòýé.

Çóðàã 6. Àì äàðàëòûã ¿å ¿åýð õàðóóëñàí áàéäàë.

1-ðÁ¯ËÝÃ

1�

ªðãèéã õºíäëºí, äàãóó ãýæ 2 àíãèëäàã. 1-ð ¿åèéã çààâàë õºíäëºí ºðëºãººð ýõëýí ºðäºã.

Çóðàã 7. Äàãóó ºðºã

Çóðàã 8. Õºíäëºí ºðºã

Ó÷èð íü óëíû ¿åèéã ºðºõ人 ñóóðèéí á¿òýýöèéã áîðîîíû óñíààñ õàìãààëàõ ¿¿äíýýñ õºìñºã ãàðãàæ ºðäºã áà äàãóó ºðñºí òîõèîëäîëä òîãòâîð ìóóòàé, äààö àâàëò íü ìóóäàõ ìàãàäëàëòàé áàéäàã. Ýíý ¿åèéã ãàäíà õàíûí ãàäíà òàë ðóó õàðóóëæ õºíäëºí ºðäºã. àì äàðàõ áàéäëûã ¿¿ñãýõ ¿¿äíýýñ òîîñãûã 1/4, 3/4 áàéäëààð õóâààæ õýðýãëýäýã. Çóðãàí äýýð õóâààñàí òîîñãûã õýðýýñëýæ ¿ç¿¿ëñýí áîëíî.

Áàðèëãûí çóðàã çîõèîõîä äààöûí õàíûã 38ñì-èéí õàíûí äóíäóóð, õàðèí çàõûí õàíûã äîòîð òàëààñ 20ñì çàéä òýíõëýã àâäàã íü íýã òàëààñ òîîöîîíä õýðýãëýõ òýíõëýã, íºãºº òàëààñ õó÷èëòûí õàâòàí ñóóæ, á¿ñ áåòîí öóòãàõûã áîäîëöñîí çàé þì.

Äîîðõ çóðãàí äýýð 38ñì, 51ñì, 64ñì çóçààíòàé õàíóóäûã 38ñì, 51ñì õàìàð õàíàòàé óóëçàõ àì äàðàëòóóäûã ¿ç¿¿ëëýý.

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖ, ªðãÈÉÍ ÌÀÒÅðÈÀË

1�

Çóðàã 9. Àì äàðàëòûã ¿å¿äýýð õàðóóëñàí áàéäàë.Òîîñãîí í¿¿ð òàëûí ºðëºã. Áàðèëãûí í¿¿ð òàëûí õàíà íü äààö

èõ àâäàã áîë ºíãºí ¿å íü ºí㺠¿çýìæòýé áàéõ øààðäëàãàòàé. ªðëºãèéí àæëûí í¿¿ðýí òàëûí ºíãºë㺺ã

à. Ýíãèéíá. ãî¸ëûí ãýæ õóâààíà. à. Ýíãèéí ºðºã íü í¿¿ðíèé õýñãèéã çààâàë èë áàéõã¿é ºíãºëæ áóäàõ

òîõèîëäîëä èõýâ÷ëýí õýðýãëýãäýíý. ãîë øààðäëàãà íü òýãøõýí áºãººä, àì äàðàëòûã ìàø ñàéí õèéõ õýðýãòýé. àì äàðàëò íü àëü áîëîõ àëãàññàí, ¿å¿ä íü äàâõöàõààðã¿é ºðæ õèéãäñýí áàéõ õýðýãòýé.

á. ãî¸ëûí ºðãèéã èõýâ÷ëýí í¿¿ð òàëä ºðäºã áºãººä ìºí äîòîð õàíà, êàìåíü çóóõ çýðýãò àøèãëàäàã. ãàäíà ºðãèéã ºíãºë㺺 õèéõã¿éãýýð õýâýýð íü ¿ëäýýõ áà çàðèì íýã æèøýýã ¿ç¿¿ëüå.

Çóðàã 10. Ãîòèê çàãâàð Çóðàã 11. Ãîëëàíä çàãâàð

1-ðÁ¯ËÝÃ

1�

Õºíãºí áåòîí ãóëäìàé

Õºíãºí áåòîí ãóëäìàé íü ñ¿¿ëèéí ¿åä èõýýõýí òàðõàæ áóé ºðãèéí ìàòåðèàëûí íýã þì.

Õºíãºí áåòîí ãóëäìàéã ¿éëäâýðëýõ àðãûí õóâüä 1. àâòîêëàâûí 2. àâòîêëàâûí áóñ ãýæ 2 àíãèëäàã. Áåòîíû òºð뺺ð íü • äààöûí áóñ • äóëààí òóñãààðëàëòûí, • á¿òýýö-äóëààí òóñãààðëàëòûí, • äààöûí ãýæ àíãèëíà ìàíàé îðîíä àâòîêëàâíû õºíãºí áåòîí ãóëäìàéã 1969 îíîîñ ýõëýí

¿éëäâýðëýæ ýõýëñýí þì. Õºíãºí áåòîíûã ýëñ, ãºëòãºíº, ïîðòëàíäöåìåíò, øîõîé, õºíãºí

öàãààíû íóíòàã çýðýã á¿ðýëäýõ¿¿í õýñã¿¿äèéã áîëîâñðóóëàëò õèéæ îðöûí íîðìûí äàãóó õîëüæ õýâýíä öóòãààä 1,0-1.2 ìÏà-èéí äàðàëòàíä 180-2000ñ òåìïåðàòóðûí óóðààð àâòîêëàâàíä 8-12 öàã îð÷èì äóëààíû áîëîâñðóóëàëò õèéæ ¿éëäâýðëýäýã áà ýíý ¿åä á¿ðýëäýõ¿¿í õýñã¿¿ä íü óðâàëä îðæ õºíãºí áåòîíû á¿òöýä êàëüöèéí ñèëèêàòûí ãèäðàò ¿¿ñíý.

Äýýðõ ¿éëäâýðëýëèéí ïðîöåññèéã àâ÷ ¿çâýë:Оðîõ ìàòåðèàë- Ýëñ SiO2

- Óñ í2О- Øîõîé ñàО- Öåìåíòèéí õîëèìîã CaO, SiO2, Al2O3 , Fe2O3

- Õºíãºí öàãààíû íóíòàã Al¯éëäâýðëýëèéí ïðîöåññîä ÿâàãäàõ õèìèéí óðâàë:- 1) Øîõîéí óðâàëä îðîõ ïðîöåññ: CaO + H2O = Ca(OH)2 , - 2) ãèäðîàëþìèíàò êàëüö ¿¿ñýõ áà ñèéðìýã áàéäàë áèé áîëîõ:

2Al + Ca(OH)2 + 6 H2 O -> CaO∙ AL2O3∙4 H2O + 3 H2 (í¿õ ñ¿â)- 3) àâòîêëàâò áýõæèõ (12÷, 190°C,12àòì) 6SiO2 +5 Ca(OH)2 +5

H2O -> 5CaO∙6SiO2∙5 H2O (êâàðö.ýëñ) (ãèäðîîêèñü êàëüö) (óñ) (ãèäðîñèëèêàò êàëüö)

ñèéðìýã áåòîí íü MNS 831-2001 ñòàíäàðòûí øààðäëàãà õàíãàæ áåòîíû àíãèëàëààð Â0.5, Â0.75, Â1, Â1.5, Â2, Â2.5, Â3.5, Â5, Â7.5, Â10, Â12.5, ì15 ãýæ àíãèëàãäàíà.

Øàõàëòûí áàò áýõèéí ¿ç¿¿ëýëòýýð íü ì7.5, ì10, ì15, ì25, ì35, ì50, ì75, ì100, ì150, ì200 ãýæ àíãèëíà.

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖ, ªðãÈÉÍ ÌÀÒÅðÈÀË

1�

• Äààöûí áóñ äóëààí òóñãààðëàëòûí õºíãºí áåòîí íü D300, D400, D500 ãýñýí íÿãòòàé äóëààí äàìæèëòûí èòãýëö¿¿ð λ=0,08-0,12 âò/ì.0ñ èë¿¿ã¿é ¿ç¿¿ëýëòòýé áàéíà.

• Á¿òýýö-äóëààí òóñãààðëàëòûí õºíãºí áåòîí íü D500, D600, D700, D800, D900 ãýñýí íÿãòòàé äóëààí äàìæèëòûí èòãýëö¿¿ð λ=0,12-0,24 âò/ì.0ñ èë¿¿ã¿é ¿ç¿¿ëýëòòýé áàéíà.

• Äààöûí õºíãºí áåòîí íü D1000, D1100, D1200 ãýñýí íÿãòòàé äóëààí äàìæèëòûí èòãýëö¿¿ð λ=0,29-0,38 âò/ì.0ñ èë¿¿ã¿é ¿ç¿¿ëýëòòýé áàéíà.

Õ¿éòýí òýñâýðëýëòýýð F15, F25, F35, F50, F75, F100 ãýæ àíãèëíà.àâòîêëàâíû õèéæ¿¿ëñýí (ñèéðìýã) õºíãºí áåòîí ãóëäìàé íü äóëààí

ñàéí òóñãààðëàäàã, õºíãºí òóë îëîí íèéò, îðîí ñóóöíû äàâõàð áàðèëãóóä, õóâèéí áàéøèí áàðèëãûí ãàäíà äîòîð á¿õ õèéöýä òîõèðîìæòîé ìàòåðèàë þì. ªðòºã áàãàòàé, óãñðàõàä õóðäàí, õºäºëìºð çàðöóóëàëò áàãà çýðýã äàâóó òàëóóä íü îð÷èí ¿åèéí áàðèëãûí ñàëáàðò ã¿éöýòãýã÷, õýðýãëýã÷ íàðûí ñîíèðõîëä íèéöñýýð áàéíà.

Õºíãºí áåòîíû òåõíèêèéí ¿ç¿¿ëýëò¿¿äÑòàíäàðò õýìæýý: Õ¿ñíýãò 1.

Ýäëýõ¿¿íèé çîðèóëàëò áà áåòîíû íÿãò

Õýìæýý,ìì-ýýðªíäºð/çóçààí/ ºðãºí óðò

Äààöûí áà äóëààí òóñãààðëàëòûí ãóëäìàé

D350-900

100±5 120±5

590±8490±7

120±5 240±5240±5 360±5360±5 480±5480±5 600±5600±8

íýã ãóëäìàéí æèí 31êã-ààñ èõã¿é áàéõ áà óñ øèíãýýëòèéí õóâü 25% èàñ õýòðýõã¿é áàéõ åñòîé.

-Õºíãºí áåòîí ãóëäìàéã äýýð äóðüäñàí öåìåíò, ýëñ, øîõîé çýðýã ýðäñèéí ãàðàëòàé ýêîëîãèéí öýâýð ò¿¿õèé ýäýýð ¿éëäâýðëýäýã ó÷èð õ¿íèé ýð¿¿ë ìýíäýä ñºðºã íºëººã¿é, ÿëçàð÷ ìóóääàã¿é, ¿éëäâýðëýëèéí áîëîí õýðýãëýýíèé õàÿãäàëã¿é ýêîëîãèéí öýâýð á¿òýýãäýõ¿¿í þì. Õºíãºí áåòîí ãóëäìàéí äóëààí õàäãàëàëò ñàéí, òýýâýðëýõýä õºíãºí çýðýã äàâóó òàëóóä íü äóëààíû ¿éëäâýðëýë, òýýâýðëýëòýýñ ¿¿ñýõ õ¿ëýìæèéí õèéí õýìæýýã áóóðóóëæ áàéãàëü îð÷èíä ýåðýã íºëºº ¿ç¿¿ëäýã.

Õºíãºí áåòîí ãóëäìàé íü òîîñãîíîîñ 3 äàõèí õºíãºí áºãººä äóëààí òóñãààðëàõ ÷àäâàð íü òîîñãîòîé õàðüöóóëàõàä 2 äàõèí ºíäºð áàéäàã. 590õ360õ240 ìì õýìæýýòýé 1 øèðõýã õºíãºí áåòîí íü 23 øèðõýã åðäèéí

1-ðÁ¯ËÝÃ

1�

òîîñãûã îðëîæ ÷àäàõ áà æèí íü äºíãºæ 28 êã áîëíî. Õàðèí ¿¿íèé îðîíä òîîñãî õýðýãëýñýí áîë 100 êã áîëîõ þì. Ýíý ÷àíàð íü áàðèëãûí æèíã áàãàñãàõ, ñóóðüò ºãºõ à÷ààã õºíãºëºõ ¿¿ãýýðýý áàðèëãûí ºðòãèéã áóóðóóëàõ çýðýã îëîí òàëûí à÷ õîëáîãäîëòîé.

Àâòîêëàâíû áóñ õºíãºí áåòîí ãóëäìàé

ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýä àâòîêëàâíû áóñ õºíãºí áåòîí (ïåíîáåòîí) ã¿ëäìàéí òºðë¿¿äèéã èõýýõýí ¿éëäâýðëýæ áàéíà. Äàâóó òàë íü õÿìä ºðòºãòýé, óóð øààðäàõã¿é, ýçëýõ¿¿íèé ìàññ áàãà (350-1200 êã/ì3), äóëààí òóñãààðëàõ ÷àäâàð ºíäºð, òåõíîëîãèéí õóâüä ýíãèéí áºãººä òîíîã òºõººðìæ¿¿ä íü îâîð õýìæýýíèé õóâüä æèæèã áàéäàã. Õàðèí òåõíîëîãèéí íàðèéí ãîðèì áàðèìòëàæ àæèëëàõûã øààðääàã íóòàãøèæ ñàéí ÷àäààã¿é áàéãàà á¿òýýãäýõ¿¿í áîëíî.

500 ìàðêèéí áàðüöàëäàõ ÷àäâàð ñàéòàé ïîðòëàíäöåìåíò, øàâàðëàã õîëüö áàãàòàé <3% ýëñèéã ñàéí òýýðýìäýæ, õººñ ¿¿ñãýã÷ áîäèñòîé ýñâýë òóñàä íü ¿¿ñãýñýí õººñòýé õîëüæ õàòóóðóóëàí õººñºí á¿òýöòýé àâòîêëàâûí áóñ õºíãºí áåòîíûã ãàðãàæ àâíà. àâòîêëàâûí áóñ õºíãºí áåòîíû íýã îíöëîã íü ò¿¿íèé á¿òýö íü áèò¿¿ ñ¿âýðõýã, íýã íýãýýñýý òóñãààðëàãäàæ æèãä òàðõñàí àãààðûí ñ¿âí¿¿äèéã ¿¿ñãýñýí áàéäàã.

Áàò áºõèéí õóâüä àâòîêëàâûí õºíãºí áåòîíûã ã¿éöýõã¿é áîëîâ÷ äóëààí òóñãààðëàõ øèíæ ÷àíàðóóäààðàà àâòîêëàâûí õºíãºí áåòîíîîñ äóòàõààðã¿é õýìæýýíä õ¿ð÷ ÷àääàã. àâòîêëàâûí áóñ õºíãºí áåòîíîîð çºâõºí áëîê õèéãýýä çîãñîõã¿é òààç, øàëûã ãàçàð äýýð íü öóòãàæ øóãàì õîîëîéã äóëààëàõ, óãñðàëòûí õàâòàí, áëîêíóóäûã õèéõ áîëîìæòîé. Ïåíîáåòîí íü óðñàìòãàé øèíæ ÷àíàðòàé, ñóóäàãã¿é, äîðãèóðûí àðãààð íÿãòðóóëàõ øààðäëàãàã¿é ó÷ðààñ ò¿¿ãýýð äóðûí îðîí çàéã, õ¿ðýõýä õýö¿¿ çàâñðûã ÷èãæèæ ä¿¿ðãýæ áîëíî.

ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýä • MNS 5771-2007 ñòàíäàðòààð ïîëèñòèðîëáåòîí ãóëäìàé, • MNS 6054-2009 ñòàíäàðòààð ïåðëèòýí áåòîí ãóëäìàé, • òóñãàé çîðèóëàëòûí áàðüöàëäóóëàã÷òàé /ìàãíóì/ ñ¿âýðõýã

ä¿¿ðãýã÷òýé áåòîí ãóëäìàé çýðýã õºíãºí áåòîíû îëîí òºðë¿¿äèéã ¿éëäâýðëýæ áàéíà. èéìä

ýíý òåõíîëîãè íü æèæèã äóíä ¿éëäâýðëýëèéí áèçíåñò á¿ðýí òîõèðñîí öààøäàà õºãæèõ èðýýä¿éòýé þì.

Õºíãºí áåòîí ãóëäìàéí äàâóó òàë íü:• äóëààí òóñãààðëàõ ÷àäâàð ºíäºð • äóó òóñãààðëàëò ñàéí

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖ, ªðãÈÉÍ ÌÀÒÅðÈÀË

1�

• ãàëä òýñâýðòýé • ºðëºãèéí àæëûí ÿâöàä õºäºëìºð çàðöóóëàëò áàãàòàé • 纺æ òýýâýðëýõýä õºíãºí • õ¿éòýíä òýñâýðòýé• ìóæààíû áîëîí áóñàä ýíãèéí áàãàæààð õºðººäºæ, ºðºìäºæ,

äóðûí õýëáýðò îðóóëàõàä õÿëáàð• õîðò áîäèñ, õèé àãóóëäàãã¿é• ºìõºð÷ ÿëçàðäàãã¿é• õîðõîé øàâüæ ¿¿ðëýäýãã¿éñóë òàë íü:• îâðèéí õýìæýýíèé àëäàà áàéäàã • òîîñãîòîé õàðüöóóëáàë äààö áàãàòàé• èðìýã ãàäàðãóó õàãàð÷ ãýìòýìòãèé • óñ øèíãýýëò èõòýé ãýõ ìýòèéã íýðëýæ áîëíî.

Çóðàã 12. Õºíãºí áåòîí ãóëäìàé.

Ïîëèñòèðîëáåòîíûã MNS 5771-2007 (ãОñò51263-99) ñòàíäàðòûí äàãóó äóíäàæ íÿãòûí ¿ç¿¿ëýëòýýð íü D150, D200, D250, D300,D350, D400, D450, D500, D550, D600 ãýæ àíãèëàõ áºãººä õ¿éòýí òýñâýðëýëòýýð íü F25, F35, F50, F75, F100 ãýñýí ìàðêóóäààð àíãèëíà.

Ïîëèñòèðîëáåòîíûã áàò áýõýýð íü äîîðõ áàéäëààð àíãèëíà. ¯¿íä:ì2; M2.5; M3.5; M5; B0.5; B0.75; B1; B1.5; B2; B2.5 Ïîëèñòèðîëáåòîíû äóëààí äàìæèëòûí èòãýëö¿¿ð äîîðõ ¿ç¿¿ëýëòèéã

õàíãàñàí áàéíà.

1-ðÁ¯ËÝÃ

1�

Õ¿ñíýãò 2.

Äóíäàæ íÿãòûí ìàðê Õóóðàé áàéäàë äàõü äóëààí äàìæèëòûí èòãýëö¿¿ð, λ, âò/ì.0ñ

D150 0.055D200 0.065D250 0.075D300 0.085D350 0.095D400 0.10D450 0.115D500 0.125D550 0.135D600 0.145

MNS 5608,2006 ñòàíäàðòûí øààðäëàãà õàíãàñàí õººñºí ïåðëèò,

MNS 2917-2009 øààðäëàãà õàíãàñàí ñ¿âýðõýãæ¿¿ëñýí õàéðãà, ýëñ áîëîí áóñàä õºíãºí ä¿¿ðãýã÷, MNS 974-2008 ñòàíäàðòûí øààðäëàãà õàíãàñàí ïîðòëàíäöåìåíò õýðýãëýí äîðãèóëæ øàõàõ òåõíîëîãèîð MNS 6054-2009 ñòàíäàðòûí øàðäëàãà õàíãàñàí ïåðëèòýí áåòîí ãóëäìàé ¿éëäâýðëýí ãàðãàæ àâäàã. Çóðàã 13.

Ýíý ìàòåðèàë íü äóó, äóëààí òóñãààðëàõ øèíæ ÷àíàðòàé áàðèëãûí õàíûí ä¿¿ðãýã÷ ìàòåðèàë þì. Ýíý ãóëäìàéí äàâóó òàë íü:

- Äóëààíû ýñýðã¿¿öýë áîëîí õàíûí äóëààí õàäãàëàëò ºíäºð äóëààí äàìæèëòûí èòãýëö¿¿ð λ, 0,08-0,16âò/ì.0ñ

- ªðºõºä õÿëáàð õóðäàí, õºäºëìºð çàðöóóóëàëò áàãà

Çóðàã 13. Ïåðëèòýí áåòîí ãóëäìàé.

- ªíäºð äààöòàé, æèí õºíãºí - ãàëä òýñâýðòýé- Áàéãàëèéí ãàðàëòàé ò¿¿õèé ýä àøèãëàäàã òóë õ¿íèé áèåä õîð

íºëººã¿é ýêîëîãèéí öýâýð á¿òýýãäýõ¿¿í þì.

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖ, ªðãÈÉÍ ÌÀÒÅðÈÀË

20

òóñãàé çîðèóëàëòûí áàðüöàëäóóëàã÷òàé /ìàãíåçèàëûí öåìåíò/ ñèéðìýã ä¿¿ðãýã÷òýé õàíûí çîðèóëàëòòàé ãóëäìàéã MNS 6054-2009 ñòàíäàðòûí äàãóó ¿éëäâýðëýíý. Ýíý ãóëäìàéí äàâóó òàë íü:

- Äóëààíû ýñýðã¿¿öýë áîëîí õàíûí äóëààí õàäãàëàëò ºíäºð - ªðºõºä õÿëáàð õóðäàí, õºäºëìºð çàðöóóëàëò áàãà - ªíäºð äààöòàé, æèí õºíãºí

Çóðàã 14. Ìàãíóìûí ñ¿âýðõýã ä¿¿ðãýã÷òýé áåòîí ãóëäìàé.

- ¯éëäâýðëýõýä õÿëáàð,õàÿãäàëã¿é - ãàëä òýñâýðòýé - Äóëààí äàìæèëòûí èòãýëö¿¿ð λ, 0,22-0,26âò/ì.0ñ- Ýäýëõ¿¿íèé õýìæýý 450*250*118ìì- íýã øèðõýã ãóëäìàéí æèí 14,5êã

Áåòîí áîëîí çóóðìàã

Áåòîí ãýäýã íü õîëáîã÷ /öåìåíò/ áîëîí ä¿¿ðãýã÷èéã /ãîëûí ýëñ, õàéðãà, äàéðãà, ñ¿âýðõýã ä¿¿ðãýã÷/ çîõèõ õýìæýýãýýð õîëèí áýõæ¿¿ëæ ãàðãàí àâñàí çîõèîìîë ÷óëóóí ìàòåðèàë þì. Áåòîíûã õàâòàí, ñóóðü, ç¿ðõýâ÷, á¿ñ áåòîí, ÿëóó çýðãèéã ¿éëäâýðëýõýä ºðãºí õýðýãëýäýã. òèéìýýñ áåòîí íü îëîí àíãèëàãääàã áà õ¿íä áåòîí áóþó áèäíèé õýëæ çàíøñàíààð òîâàðûí áåòîíû òóõàé òàíèëöóóëüÿ.

Óã áåòîíû ¿íäñýí ä¿¿ðãýã÷ íü ãîëûí ýëñ, õàéðãà áàéäàã. Õàðèí öåìåíò íü óñòàé óðâàëä îðñîíû ¿íäñýí äýýð õàòóóð÷ õîëáîã÷èéí ¿¿ðýã ã¿éöýòãýíý.

òîâàðûí áåòîíûã äîòîð íü õàéðãàí áîëîí äàéðãàí áåòîí ãýæ àíãèëäàã.

Öåìåíò íü MNS 3091-2008 ñòàíäàðòûí äàãóó 1. Çîðèóëàëòààð íü:

- Áàðèëãûí ºðãºí õýðýãëýýíèé- òóñãàé çîðèóëàëòûí

1-ðÁ¯ËÝÃ

21

2. ×óëóóíöàðûí òºð뺺ð íü:- Ïîðòëàíäöåìåíòèéí ÷óëóóíöàðûí- Õºíãºí öàãààí /ºíäºð õºíãºí öàãààí/-ò ÷óëóóíöàðûí- ñóëüôîàëþìèíàòûí/ôåððèòèéí/ ÷óëóóíöàðûí

3. íàéðëàãààð íü:- Ýðäýñ íýìýëòèéí òºðºë, àãóóëãààð íü õîëáîãäîõ öåìåíòèéí

ñòàíäàðòàä çààæ ºãñíººð 4. Øàõàëòûí áàò áýõýýð íü:

- 32.5; 42.5; 52.5; 62.5 5. Áàðüöàëäàõ õóãàöààãààð íü:

- Óäààí áàðüöàëääàã- áàðüöàëäàæ ýõëýõ õóãàöààã íü 2 öàãààñ èõ

- Õýâèéí áàðüöàëääàã - áàðüöàëäàæ ýõëýõ õóãàöààã íü 45 ìèíóòààñ 2 öàã õ¿ðòýë

- Õóðäàí áàðüöàëääàã - áàðüöàëäàæ ýõëýõ õóãàöààã íü 45 ìèíóòààñ áàãà ãýæ àíãèëíà.

òîâàðûí áåòîíä åðäèéí ïîðòëàíä öåìåíò áóþó OPC32.5; 42.5; 52.5 ìàðêèéí öåìåíò¿¿äèéã õýðýãëýäýã. Оðñ ãýäýã íü ordinary portland cement áóþó åðäèéí ïîðòëàíä öåìåíò ãýñýí ¿ãíèé òîâ÷ëîë þì. Õàðèí 32.5; 42.5; 52.5 òîîíóóä íü áàò áýõèéí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä þì. Öåìåíò íü åðäèéí íºõöºë áóþó +18±2îñ, 65-70% ÷èéãøèëòýé íºõöºëä 3 õîíîãò áàò áýõèéíõýý 35%, 7 õîíîãò 70% àâäàã áºãººä 28 õîíîãò á¿ðýí áýõæëýý àâíà. Öåìåíòèéã óäààí õàäãàëàõ òóñàì áàéãàëààñ ÷èéã àâàí ÷àíàð íü ìóóääàã. òèéìýýñ 2-îîñ èë¿¿ ñàð õàäãàëñàí öåìåíòèéã çààâàë ëàáîðàòîðèéí øèíæèëãýýíä îðóóëñàíû äàðàà õýðýãëýõ øèéä ãàðãàõ ¸ñòîé. ìºí õàäãàëàõäàà èë¿¿ õóóðàé, íàðíû ðàäèàö áàãàòàé, õýò ºíäºð áîëîí íàì òåìïåðàòóðààñ ººð îð÷èíä õàäãàëàõ õýðýãòýé. Öåìåíòèéã çàäãàé áîëîí ñàâëàñàí õýëáýðýýð àøèãëàäàã. Çàäãàé öåìåíòèéã çîðèóëàëòûí òýýâðèéí õýðýãñëýýð òýýâýðëýæ, ñèëîñîíä õàäãàëæ, èõýâ÷ëýí ¿éëäâýðëýëä àøèãëàäàã áîë óóòàëñàí öåìåíòèéã 50êã-ààð èõýâ÷ëýí ñàâëàæ áàðèëãûí òàëáàé äýýð ãîë÷ëîí õýðýãëýäýã.

Õàéðãûã áàéãàëü äýýðõ ýëñ õàéðãàíû õîëèìîãîîñ ÿëãàæ øèãøñýí õàéðãûã áóòàëæ MNS 346-2000 ñòàíäàðòûí øààðäëàãûí äàãóó ãàðãàæ àâäàã áîë äàéðãûã óóëûí ÷óëóóëãûã áóòàëæ MNS 390-98 ñòàíäàðòûí øààðäëàãà õàíãàñàí äàéðãà ãàðãàæ àâäàã. Óã 2 ìàòåðèàëûí õóâüä óñ øèíãýýëò, öåìåíòòýé óðâàëä îðæ áàéãàà áàéäàë áîëîí áóñàä ¿ç¿¿ëýëòýýñ íü õàìààðóóëæ ÿìàð á¿òýýöýä õýðýãëýõ ñîíãîëòîî õèéäýã. Õàéðãà íü áàéãàëü äýýðýý îðøèõäîî èõýâ÷ëýí áóñàä òºðëèéí õîëüöòîé áàéäàã òóë áîõèð õàéðãà ãýæ íýðëýäýã. ìºí ÷óëóóëàã íü òîì æèæèã îëîí á¿òýöòýé

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖ, ªðãÈÉÍ ÌÀÒÅðÈÀË

22

áàéäàã òóë ò¿¿íèéã áóòàëæ, îéðîëöîî øèðõýãòýé áîëãîæ àíãèëæ õýðýãëýäýã. Áîõèð õàéðãûã øèãøèæ, áóòàëæ, óãààæ, àíãèëäàã ãàçðûã õàéðãàíû êàðüåð ãýæ íýðëýäýã áºãººä á¿òýýãäýõ¿¿í¿¿äýý

5-10ìì10-20ìì20-40ìì40-70ìì ãýñýí àíãèëëàðààð ¿éëäâýðëýäýã.

Ýäãýýð òîîíóóä íü òóõàéí àíãèëñàí õýñýã äýõ õàéðãà áîëîí äàéðãàíû õàìãèéí óðò õýñãèéí õýìæýýñ¿¿äèéã ìì-ýýð èëýðõèéëñýí òîî þì. ãîëûí îð÷ìîîñ àâ÷ õýðýãëýñýí áîõèð õàéðãàíààñ 0-5ìì ôðàêöèéí õàéðãûã áàðèëãà áàéãóóëàìæ àæèëä õýðýãëýõ ýëñ ãýæ íýðëýäýã áºãººä MNS392-98 ñòàíäàðòûí øààðäëàãà õàíãàñàí áàéíà. Áåòîíû íàéðëàãàíä óóëûí øàð ýëñ õýðýãëýõèéã çºâøººðäºãã¿é. Ýëñèéã øèðõýãèéí á¿ðýëäýõ¿¿íýýð íü á¿ä¿¿í, äóíä çýðýã, íàðèéí , ìàø íàðèéí øèðõýãòýé ãýæ àíãèëíà. Ýëñíèé øèðõýãèéí àíãèëàëûã øèðõýãèéí ìîäóëèàð àíãèëíà. Á¿ä¿¿í øèðõýãòýé ýëíèé ìîäóëü 2.5-ààñ èõ, äóíä çýðãèéí øèðõýãòýé ýëñíèé ìîäóëü 2-2.5, íàðèéí øèðõýãòýé ýëñíèé ìîäóëü 1.5-2, ìàø íàðèéí øèðõýãòýé ýëñíèé ìîäóëü 1.5-ààñ áàãà áàéíà.

Áåòîíûã àðìàòóðòàé õàâñðàí àøèãëàæ òºìºð áåòîíûã ãàðãàæ àâàõ áºãººä áàðèëãûí äààöûã àâäàã ãîë ìàòåðèàë áîëäîãîîðîî õýðýãëýý íü ýðñ íýìýãäñýí. òºìºð áåòîíûã áàðèëãûí àðàã á¿òýýö, õàíà, ñóóðü, òºðºë á¿ðèéí ýäëýë¿¿ä æèøýýëáýë õó÷èëòûí áîëîí õàíûí õàâòàí, ÿëóó, øàòíû ãèøã¿¿ð, òàãòíû õàâòàí, öàãèðàã ãýõ ìýò ìàø îëîí òºðëèéí ýäëýõ¿¿íèéã ¿éëäâýðëýõýä àøèãëàõààñ ãàäíà áàðèëãûí òàëáàé äýýð öóòãàæ õýðýãëýäýã. Áåòîíûã áàò áýõ, õ¿éòýí òýñâýðëýëò, ãàëä òýñâýðëýëòýä àíãèëæ ¿çäýãýýñ õàìãèéí ÷óõàë ¿ç¿¿ëýëò íü áàò áýõ ÷àíàð þì. Áàò áýõèéã äîòîð íü øàõàëò, ñóíàëò áîëîí ãóëçàéëòûí ãýæ àíãèëäàã. Áàðèëãûí á¿òýýöèéí äààöàä áåòîí íü øàõàëòàä ñàéí àæèëëàäàã ó÷ðààñ øàõàãäàæ áóé õýñã¿¿äýä èë¿¿ àøèãëàæ, ñóíàæ áàéãàà õýñýãò àðìàòóð ãîëëîõ ¿¿ðýã ã¿éöýòãýäýã. òèéìýýñ áåòîíû øàõàëòûí áàò áýõ ÷óõàë ¿ç¿¿ëýëò áºãººä B10, B12.5, B15, B20, B22.5, B25, B30-B60 ãýõ ìýò÷èëýí àíãèëäàã. ìàíàé îðîíä ºìíº íü óã áàò áýõèéã ìàðê ãýæ íýðëýæ áàéñàí áºãººä ýíý íü äýýðõ àíãèòàé îéðîëöîî ¿ç¿¿ëýëò õýäèé ÷ îëîí óëñûí íýãäñýí íýã ñèñòåìä îðñîíû ¿íäñýí äýýð äýëõèé íèéò  àíãèàð íýðëýæ àíãèëäàã áîëñîí. íèëýýä îëîí ìàòåðèàëä ìàðêààð àíãèëñàí áàéäàã òóë óã 2 ¿ç¿¿ëýëòèéã îéðîëöîîãîîð ä¿éö¿¿ëáýë Â12,5 íü Áì150, Â15 íü Áì200 ãýõ ìýò÷èëýí òîîöîæ áîëîõ þì. Äîîðõ õ¿ñíýãòýä áåòîíû ìàðêààð íü íàðèéâ÷èëæ íàéðëàãûã òîäîðõîéëñîí òóë  àíãèä øèëæ¿¿ëýõã¿é ¿ç¿¿ëæ çàäàðãààã òàâüëàà. Ïðàêòèêò áàò áýõèéí íàéðëàãûã òóõàéí îðäíû ýëñ, õàéðãà, óñ

1-ðÁ¯ËÝÃ

2�

öààøèëáàë õýäèéä, õààíà ¿éëäâýðëýñýí ÿìàð öåìåíò àøèãëàæ áàéãààãààñ õàìààðóóëàí îðöûí íàéðëàãûã ëàáîðàòîðèîð òîãòîîëãîæ ¿éëäâýðëýõ çºâøººðºë îëãîäîã. Ä¿¿ðãýã÷¿¿äèéí áîëîí óñíû íàéðëàãà òóõàéí íºõöºë áàéäëààñàà õàìààðàí ÿíç á¿ð áàéäàã òóë íýã æèãä àäèë àíãèéí áåòîí ãàðãàõ ¿¿äíýýñ êîíóñûí ñóóëò ãýäýã îéëãîëòûã àâ÷ ¿çýí àðãóóí øèíæ áàéäëààð òîõèðóóëäàã. Áåòîíû íýã ÷óõàë ¿ç¿¿ëýëò íü æèãä öóë áàéäàë áºãººä ýíý íü áàðèëãà áàéãóóëàìæ áàò áºõºä øóóä íºëººëäºã.

òèéìýýñ òóñãàé çºâøººðºëòýé áåòîí çóóðìàãûí ¿éëäâýðýýñ MNS 1185-98 ñòàíäàðòûí äàãóó ¿éëäâýðëýñýí æèãä öóë, ìàðê íü áàòàëãààòàé áåòîí çóóðìàã àâ÷ õýðýãëýõ íü îíîâ÷òîé þì.

Áåòîí çóóðìàãûã çîðèóëàëòûí òýýâðèéí õýðýãñýëýýð òýýâýðëýäýã.

Áåòîí çóóðìàãûí çàäàðãààíû õ¿ñíýãò Õ¿ñíýãò 3.Çóóðìàãèéí

íýð ìàðê Öåìåíò, òí ãîëûí ýëñ, ì3

Õàéðãà, äàéðãà, ì3 Óñ, ì3ì400 ì500

Õàéðãàí áåòîí

50-75 0,155 0,56 0,83 0,19100 0,208 0,52 0,83 0,2150 0,272 0,5 0,82 0,2200 0,321 0,47 0,81 0,19250 0,378 0,44 0,81 0,19300 0,411 0,45 0,81 0,19400 0,435 0,53 0,92 0,45

Äàéðãàí áåòîí

50-75 0,157 0,61 0,85 0,21100 0,213 0,57 0,82 0,21150 0,274 0,52 0,84 0,21200 0,323 0,52 0,84 0,21250 0,381 0,5 0,84 0,21300 0,414 0,45 0,82 0,2400 0,42 0,51 0,93 0,45

Õºíãºí áåòîí

50 0,235 1,05 0,3175-100 0,291 1,05 0,31

ªðëºã øàâàðäëàãûí çóóðìàã íü ýëñèéã öåìåíòòýé õîëèí óñààð

çóóð÷ áýõæ¿¿ëýí õýðýãëýäýã ÷óëóóí ºðãèéã ãàãíàõ, ºíãºë㺺 õèéõ çîðèëãîîð àøèãëàäàã áàðèëãûí ìàòåðèàë þì. Çóóðìàãò ä¿¿ðãýã÷ýýð çºâõºí ýëñ îðîîä çîãñîõã¿é øîõîé, ¿íñ, ÷óëóóíû ¿éðìýã çýðýã îëîí òºðëèéí ìàòåðèàë õîëüæ áîëäîã. Çóóðìàãèéí áàò áýõèéã ìàðêààð àíãèëàõ áºãººä ÿìàð á¿òýýöýä ÿìàð çîðèëãîîð àøèãëàõààñ õàìààðóóëàí ìàðêèéã çààæ ºãäºã. Æèøýýëáýë çóóðìàãûã óñ òóñãààðëàõ çîðèëãîîð õýðýãëýõ õýðýãëýý áàéäàã áºãººä ýíý òîõèîëäîëä ýëñ öåìåíòèéã 1:1,

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖ, ªðãÈÉÍ ÌÀÒÅðÈÀË

2�

1:2 õàðüöààãààð çóóðàõûã çààñàí áàéäàã. Çóóðìàãûí ýëñèéã øèãøèæ õýðýãëýñíýýð ÷óëóóëàã òîì øèðõýãòýé õýñãèéã çàéëóóëñíààð ºíãºë㺺 õèéõ, ºðëºã ºðºõ àæëûã õºíãºâ÷èëæ, ÷àíàðòàé áîëãîäîã. Çóóðìàãèéã áàðèëãûí òàëáàé äýýð ãàðààð çóóðàõ ¿åä íàéðëàãà æèãä áèø áîëîõ, áàò áýõèéí ¿ç¿¿ëýëò òîãòâîðã¿é áîëîõ çýðýã àëäàà ãàðäàã. òèéìýýñ ýëñ öåìåíòèéã ìàðêààð íü àíãèëæ ñàâëàæ, áàðèëãûí òàëáàé äýýð õîëèã÷ ýñâýë çóóðàã÷ ìàøèí àøèãëàæ çóóðàõ íü ÷àíàðòàé áîëîõ íýã àðãà þì.

Çóóðìàãèéí çàäàðãààíû õ¿ñíýãò Õ¿ñíýãò 4

Çóóðìàãèéí íýð1ì3 çóóðìàãò îðîõ çàäàðãàà

ìàðê Öåìåíò, òí Øîõîé ãîëûí ýëñ, ì3 Óñ, ì3 ×óëóóíû

¿éðìýã, ì3ì400 ì500

ªðë

ºã

Øîõîé 10 0,096 0,13 1,14 0,69Öåìåíò-øîõîé 25 0,121 0,12 1,13 0,62Öåìåíò-øîõîé 50 0,231 0,09 1,12 0,55

Öåìåíò

25 0,22 1,03 0,350 0,231 1,15 0,3275 0,352 1,14 0,32100 0,462 1,11 0,3150 0,476 1,06 0,3200 0,52 1,04 0,24

Øàâ

àðäë

àãà

Øîõîé 0,34 1,15 1,06Øîõîé-öåìåíò 10 0,231 0,14 1,15 0,55

Õ¿í

ä çó

óðìà

ã

ìàðîìîð 0,507 0,14 0,645 0,72òåððàçèò 0,24 0,5 0,3 0,7Øîõîé 0,4 1,05 0,2

Øîõîé-öåìåíò 0,22 0,17 1,05 0,25

Öåìåíò1:01 0,781 0,68 0,441:02 0,572 0,98 0,351:03 0,462 1,11 0,32

Çóðàã 15. Áàðèëãûí òàëáàé äýýð çóóðìàã áýëäýõ áàéäàë.

1-ðÁ¯ËÝÃ

2�

Õºíãºí áåòîí ãóëäìàéí ºðëºãèéã îäîîãèéí áàéäëààð ìºí äýýðõè ýëñ öåìåíòýí çóóðìàãààð õèéæ áàéíà. ìºí õàíûí øàâàðäëàãûã ÷ ýíý çóóðìàãààð èõýâ÷ëýí ºíãºëäºã. Ýíý íü çóóðìàãûí ¿åèéí çàâñðààð äóëààí àëäàõ, áîñîî çààäëûã á¿ðýí ÷èãæýýã¿éãýýñ ñèéãýëò ¿¿ñýõ, õî¸ð ººð òºðëèéí ýçýëõ¿¿íò òýëýëòòýé ìàòåðèàë ó÷èð çóóðìàãûí ãàãíààñ ñóë áîëîõ çýðýã àñóóäàë ¿¿ñäýã. Õàíûí øàâàðäëàãûã ýëñ öåìåíòýí çóóðìàãààð õýò çóçààí õèéñíýýñ áîëæ çàðèì ãàçàð øàâàðäëàãà õîâõîð÷ óíàõ çýðýã àñóóäàë ãàðäàã. Ýäãýýð àñóóäëóóäûã øèéäýõ ¿¿äíýýñ Õºíãºí áåòîí ÕÊ íü ººðèéí ¿éëäâýðëýäýã õºíãºí áåòîí ãóëäìàéä çîðèóëñàí òóñãàé çóóðìàã ¿éëäâýðëýõ çóóðìàãèéí öåõ àøèãëàëòàä îðóóëàõààð àæèëëàæ áàéíà. èíãýñíýýð õºíãºí áåòîí ãóëäìàéã ºðºõ人 îéðîëöîî òºðëèéí ýçýëõ¿¿íèé òýëýëòòýé, íààëäàõ ÷àäâàð ñàéòàé, áàò áýõèéí íºõöºë õàíãàñàí, õàìãèéí ãîë íü äóëààí òóñãààðëàõ ÷àäâàðòàé çóóðìàãààð ºðëºã õèéõ áîëîìæòîé áîëîõ þì. ìºí ò¿¿í÷ëýí áëîêóóäûã öààøäàà áîñîî çààäàëòàéãààð ¿éëäâýðëýõ çîðèëò òàâèí àæèëëàæ áàéíà. Õýðýâ èíãýæ ¿éëäâýðëýæ ÷àäâàë ºðëºãèéí ¿åä áëîêóóäûí áîñîî çààäëóóäûã çóóðìàãààð ãàãíàõ øààðäëàãàã¿é áîëîõ áà ýíý íü õºäºëìºðèéí á¿òýýìæèéã íýìýãä¿¿ëýõ, çóóðìàã õýìíýõ, äóëààíû àëäàãäëûã áóóðóóëàõ çýðýã îëîí òàëûí à÷ õîëáîãäîëòîé áîëíî.

2�

2-ð á¿ëýã

ÒÎÎÑÃÎ ÁÎËÎÍ ÕªÍÃªÍ ÁÅÒÎÍÎÎÐ ÕÈÉÃäÑÝÍ

ÁÀÐÈËÃÛÍ Á¯ÒÝÝÖ¯¯äÈÉÍ øÈÉä˯¯ä.

• Õàíà• Çîîðèéí øàë• Çîîðèéí õàíà• Äàâõàð äóíäûí õó÷èëò• Äýýâýð• Öîíõ, õààëãàíû çàíãèëàà

Õàíà

òîîñãîí áàðèëãûí õóâüä äààöûí áà äààöûí áóñ õàíóóäûã òîîñãîí ºðëºãººð õèéíý. òºìºð áåòîí êàðêàñòàé áàðèëãûí õóâüä õàíûí ä¿¿ðãýëòèéã õºíãºí áåòîí ãóëäìàéãààð ºðæ õèéõ áà äîòîð õàíóóäûã òîîñãîîð ºðæ áîëíî. íèéë¿¿ëýãäýõ òîîñãî, õºíãºí áåòîí ãóëäìàéí äóëààí òåõíèêèéí ¿ç¿¿ëýëò áà äóëààëãûí ìàòåðèàëûí øèíæ ÷àíàðààñ õàìààðàí õàíûí çóçààíûã òîîöîîëæ ãàðãàíà. àëü ÷ õèéöèéí õóâüä õàíûã äóëààëãûí ìàòåðèàëààð äóëààëàõ íü áàðèëãûí ýð÷èì õ¿÷íèé õýìíýëòèéí ò¿âøèíã äýýøë¿¿ëæ àøèãëàëòûí çàðäëûã áóóðóóëäàã ó÷èð áàðèëãûí õàíûã õººñºí ïîëèñòèðîë õàâòàí /MNS4629-2007 / ýñâýë ýðäýñ õºâºí õàâòàíãààð / MNS 1247-2008, MNS3178-98 / äóëààëàõ çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé. Õàíûã îð÷íû òåìïåðàòóð, ýð÷èì õ¿÷íèé õýìíýëòèéí øààðäëàãààñ õàìààðóóëàí 20 êã/ñì2 ààñ áàãàã¿é íÿãòòàé, 10 ñì ýýñ áàãàã¿é çóçààíòàé õººñºíöºð õàâòàí ýñâýë ¿¿íòýé ä¿éöýõ¿éö õýìæýýíèé äóëààí òóñãààðëàõ ÷àäâàðòàé ýðäýñ õºâºí㺺ð äóëààëíà. Õàíûã äóëààëàõ íü áàðèëãûí ýð÷èì õ¿÷íèé õýìíýëòýíä íºëººëºõººñ ãàäíà áàðèëãûí õàøèõ õèéöèéí ýëýãäëèéã áóóðóóëæ íàñæèëòûã óðòàñãàäàã. Õàíûã ãàäíû ìåõàíèê ãýìòëýýñ õàìãààëàõûí òóëä áàðèëãûí äîîä õýñãèéí õàíûã ºíãºë㺺íèé òîîñãîîð ºíãºëºõ õýðýãòýé áà õàðèí õàíûí äýýä õýñã¿¿äèéã çîðèóëàëòûí öàã óóðûí íºõöºëä òýñâýðòýé ãàäíà ôàñàäíû ýìóëüñýýð òåõíîëîãèéí äàãóó ýìóëüñäýæ áîëíî.

2-ðÁ¯ËÝÃ

2�

Çóðàã 16. Ãàäíà õàíûí äóëààëãûí åðºíõèé áàéäàë.

ÒÎÎÑãÎ ÁÎËÎÍ ÕªÍãªÍ ÁÅÒÎÍÎÎð ÕÈÉãÄÑÝÍ ÁÀðÈËãÛÍ Á¯ÒÝÝÖ¯¯ÄÈÉÍ ØÈÉÄ˯¯Ä

2�

Çóðàã 17. Õººñºíöºð äóëààëãàòàé õàíûí øèéäýë

Ýðäýñ õºâºí õàâòàíãààð äóëààëñàí òîõèîëäîëä çîðèóëàëòûí ìåòàëë áýõýëãýýãýýð òîäîðõîé àëõàìòàéãààð áýõëýõ áºãººä ãàäíà òàëààð íü

Çóðàã 18. Ýðäýñ õºâºí äóëààëãàòàé õàíûí øèéäýë

2-ðÁ¯ËÝÃ

2�

öàã óóðûí íºëººíä òýñâýðòýé õàâòàíãààð ºíãºëºõ íü 12ñì-èéí õàíà ºðæ õèéõýýñ ºðòºãèéí õóâüä õÿìä, ìºí áàðèëãûí æèíã áóóðóóëàõ à÷ õîëáîãäîëòîé þì.

Çóðàã 19. Õºíãºí áåòîí ãóëäìàéí õàíà.

Çîîðèéí øàë

ìîíãîë îðíû õºðñíèé èõýíõ õýñãèéí õºëäºëòèéí ã¿í 2 ìåòð îð÷èì áàéäàã. Çîîðüòîé áàðèëãûí øàëûã áèä èõýâ÷ëýí ÷èéãýýñ õàìãààëàõ õàìãààëàëò õèéæ, äóëààíû òóñãààðëàëò õèéõã¿éãýýð îðõèäîã. ãýòýë õºëäñºí õºðñ íü ñóóðèéí óëíààñ æèíäýýõ, õàâàð íàìàðò õºðñíèé óñíèé ò¿âøèí ººð÷ëºãääºãººñ çîîðèéí óë õýñãýýð äóëààí àëäàãäàë èõ ¿¿ñäýã. Çîîðèéí øàëíû õýñãèéã äóëààëàõàä MNS6053-2009 ñòàíäàðòûí øàõìàë õººñºí ïîëèñòðîë õàâòàí /ÕðS/ ýýð äóëààëàõ íü èõýýõýí òîõèðîìæòîé. Ó÷èð íü ÕðS äóëààëãûí õººñºíöºð íü åðäèéí õººñºíöðººñ èë¿¿ áàò áºõ áà ÷èéãèéã áàãà øèíãýýäýã þì. ÕðS õººñºíöºðèéã çóðàãò ¿ç¿¿ëñýíèé äàãóó øàëíû äîîãóóð øàëíû ïåðèìåòðèéí äàãóó òîéðóóëàí õèéæ äóëààëíà. Äóëààëàõ õººñºíöºðèéí ºðãºí, çóçààíû õýìæýý òóõàéí õººñºíöºðèéí øèíæ ÷àíàðààñ õàìààðàí ÿíç á¿ð áàéíà. ò¿¿íèéã äóëààí òåõíèêèéí òîîöîîãîîð òîîöîæ ãàðãàíà.

ÒÎÎÑãÎ ÁÎËÎÍ ÕªÍãªÍ ÁÅÒÎÍÎÎð ÕÈÉãÄÑÝÍ ÁÀðÈËãÛÍ Á¯ÒÝÝÖ¯¯ÄÈÉÍ ØÈÉÄ˯¯Ä

�0

Çóðàã 20. Øàëíû äóëààëãà

Çîîðèéí õàíà

Çîîðèéí õàíûã öóòãàæ õèéõ íü óëàìæëàëò áºãººä áàò áýõýä ñàéí íºëººòýé þì. Õàðèí õàíûã ãàäíà òàëààñ íü XPS õººñºíöðººð äóëààëâàë èë¿¿ ñàéí áîëíî. ìºí äðåíàæèéí òðóáà ñóóëãàñàí òîõèîëäîëä îòìîñòêèéí îðîíä õàéðãàí ¿å þì óó, ç¿ëýãæ¿¿ëæ áîëíî.

Çîîðèéí õàíûã õýðõýí çºâ áàðèõ, áàðèëãûí ñóóðü áîëîîä ¿íäñýí õàíàòàé ÿàæ óóëçóóëàõ, äóëààëàõ çýðýã òåõíîëîãèéí çóðãóóäèéã äîîð ¿ç¿¿ëýâ.

Çóðàã 21. Öîêîëü: 1. Õàíûí á¿òýö 2. Òîîñãîí öîêîëü 3. Óñ òóñãààðëàõ ¿å. 4. 2 äàõü óñ òóñãààðëàëò 5. Êåðàìèê õàâòàíöàð 6. Õàÿàâ÷ 7. Í¿¿ðíèé ºíãºëñºí ÷óëóó 8. Òîð 9. Áàéãàëèéí ÷óëóóí í¿¿ð 10. Öåìåíòýí çóóðìàã 11. Àðìàòóð 12. Áåòîí äýð

13. Ñóóðèéí áëîê 14. Ñóóðü 15. ªíãºë㺺íèé òîîñãî 16. ªíãºë㺺 17. Àðìàòóð 18. Àãààðæóóëàõ í¿õ 19. Äóëààëãà.

2-ðÁ¯ËÝÃ

�1

Çóðàã 22. Çîîðèéí õàíûí øèéäýë

Çóðàã 23. Çîîðèéí õàíûí øèéäýë

ÒÎÎÑãÎ ÁÎËÎÍ ÕªÍãªÍ ÁÅÒÎÍÎÎð ÕÈÉãÄÑÝÍ ÁÀðÈËãÛÍ Á¯ÒÝÝÖ¯¯ÄÈÉÍ ØÈÉÄ˯¯Ä

�2

Çóðàã 24. Çîîðèéí õàíûí øèéäýëÏîäâàëòàé òîõèîëäîëä çîîðèéí õàíûã äóëààëàõ íü èë¿¿ ñàéí áºãººä

äóëààí òåõíèêèéí òîîöîîíû ¿íäñýí äýýð äóëààëãûí ¿åèéã øèéäýõ íü ç¿éòýé.

Äàâõàð äóíäûí õó÷èëò

Õýðýâ õàíà õîîðîíäûí õýìæýý íü ñòàíäàðòûí äàãóó áàéâàë äàâõàð äóíäûí õó÷èëòûã ¿éëäâýðèéí áýëýí õó÷èëòûí õàâòàíãààð õó÷ñàí íü èë¿¿ õóðäàí, íàéäâàðòàé áîëäîã. àðõèòåêòóðûí õèéöýýñ øàëòãààëñàí ñòàíäàðòûí áóñ õó÷èëòûã õàðèí öóòãàæ õèéæ áîëíî. Ýíý òîõèîëäîëä ýõ ¿¿ñâýðèéí ãýð÷èëãýýòýé áýëýí çóóðìàã àøèãëàõ íü ç¿éòýé.

ìºí õºíãºí áåòîí ãóëäìàéã àøèãëàæ êàéçåð äàì íóðóóòàé õó÷èëòûã õèéæ áîëíî. Ýíýõ¿¿ õó÷èëòûí àðãûã 1970 îíû ¿åä ãåðìàíû èíæåíåð¿¿ä çîõèîí á¿òýýñýí áà ìàíàé áàðèëãûí ñàëáàðò òºäèéëºí íýâòðýýã¿é áàéíà.

2-ðÁ¯ËÝÃ

��

Ýíý àðãààð õó÷èëòûã õèéõèéí òóëä áýëýí óãñàðñàí Êàéçåð äàì íóðóóíóóäûã õîîðîíäîî 60ñì îð÷èì çàéòàé áàéõààð òàâèíà. Äàì íóðóóíóóäûã òàâèõ ¿åäýý á¿ñ áåòîíû çàéã òîîöîîíû äàãóó ¿ëäýýíý. Äàðàà íü õîîðîíäûí çàéã áàìáàé ãóëäìàé /öóë õºíãºí áåòîí, í¿õòýé êåðàìèê, êåðàìçèò áîëîí áóñàä õºíãºí ä¿¿ðãýã÷òýé áàìáàé ãóëäìàé/ -ã ýãí¿¿ëýí òàâüæ ä¿¿ðãýýä äýýð íü òîîöîîíû äàãóó õèéãäñýí òîðûã íèéò òàéëáàéãààð äýâñýæ ºãíº. Êàéçåð äàì íóðóóã 2-3 ìåòð òóòàìä òóëæ ºãñºíººð öóòãàõ ¿åèéí ãóëçàéëòûã áàãàñãàæ ºãíº. Öóòãàëòûã ÷àíàðûí øààðäëàãà õàíãàñàí çóóðìàãààð äóëààíû óëèðàëä äîðãèóð àøèãëàí íýã äîð òàñðàëòã¿é öóòãàæ äóóñãàõ áà íîðìûí äàãóó àð÷èëæ áýõæ¿¿ëíý. Ýíý àðãààð õèéñýí õó÷èëò íü ºðòºãèéí õóâüä õÿìä áîëîõîîñ ãàäíà äóó òóñãààðëàõ ÷àäâàð ºíäºðòºé þì.

Çóðàã 25.

Êåðàìèê áàìáàé ãóëäìàé

ÊÁÃ 23/62.5

Áåòîí áàìáàé õàâòàí /õ¿íä áåòîí

Õºíãºí ä¿¿ðãýã÷òýé áåòîí áàìáàé ãóëäìàé

ÒÎÎÑãÎ ÁÎËÎÍ ÕªÍãªÍ ÁÅÒÎÍÎÎð ÕÈÉãÄÑÝÍ ÁÀðÈËãÛÍ Á¯ÒÝÝÖ¯¯ÄÈÉÍ ØÈÉÄ˯¯Ä

��

Çóðàã 26.

Çóðàã 27. Öóòãàëò

Çóðàã 28. Êàéçåð äàì íóðóóíû çóðàã.

2-ðÁ¯ËÝÃ

��

Äýýâýð

Áàðèëãûí äýýâðèéã õàâòãàé õèéõ òîõèîëäîëä áýëýí õó÷èëòûí õàâòàí àøèãëàõààñ ãàäíà äýýð ºã¿¿ëñýí Êàéçåð ñèñòåìèéí àðãààð áàñ øèéäýæ áîëíî. Ýíý íü äýýâðýýð àëäàõ äóëààíû àëäàãäëûã áóóðóóëàõ ñàéí òàëòàé. Äýýâðèéí çàðèì íýã õóâèëáàðóóäûã äîîðõè çóðãóóä äýýð ¿ç¿¿ëüå.

Çóðàã 29. Ïàðàïåò

ÒÎÎÑãÎ ÁÎËÎÍ ÕªÍãªÍ ÁÅÒÎÍÎÎð ÕÈÉãÄÑÝÍ ÁÀðÈËãÛÍ Á¯ÒÝÝÖ¯¯ÄÈÉÍ ØÈÉÄ˯¯Ä

��

Çóðàã 30. Ãóðâàëæèí äýýâðèéí õýñýãëýë

Çóðàã 31. Ãóðâàëæèí äýýâðèéí õýñýãëýë

2-ðÁ¯ËÝÃ

��

Çóðàã 32. Àãààðæóóëàëòûí ÿíäàíãèéí øèéäýë

Öîíõ õààëãàíû çàíãèëàà

Õààëãà öîíõîíä çîðèóëñàí ÿëóóíû õóâüä ¿éëäâýðèéí áýëýí ÿëóó òàâèõààñ ãàäíà õºíãºí áåòîí ãóëäìàéã U õýëáýðòýéãýýð óõàí àâ÷ äóëààëãà õèéí Â15-ààñ äýýø àíãèéí áåòîíîîð, òîîöîîëñîí àðìàòóð÷èëòûã õèéæ öóòãàæ áîëíî.

Çóðàã 33. ßëóóíû àðìàòóð÷ëàë áîëîí äóëààëãà.

ÒÎÎÑãÎ ÁÎËÎÍ ÕªÍãªÍ ÁÅÒÎÍÎÎð ÕÈÉãÄÑÝÍ ÁÀðÈËãÛÍ Á¯ÒÝÝÖ¯¯ÄÈÉÍ ØÈÉÄ˯¯Ä

��

Çóðàã 34. Õºíãºí áåòîí ÿëóó

Çóðàã 35. Öîíõíû çàíãèëàà

2-ðÁ¯ËÝÃ

��

Çóðàã 36. Õààëãàíû çàíãèëàà

Áàðèëãûí ãàäíà òàëûã õººñºíöºðººð äóëààëæ ýìóëüñýí ºíãºë㺺 õèéæ áàéãàà òîõèîëäîëä õààëãà öîíõíû ãàäíà ïåðèìåòðèéí äàãóó 10ñì çàéä ýðäýñ õºâºí äóëààëãà õèéäýã. Ýíý íü ãàë ò¿éìðèéí ¿åä ò¿éìðèéí òàðõàëòûã çîãñîîæ õººñºíöðèéã ãàëä ºðòºõººñ õàìãààëàõ çîðèóëàëòòàé þì.

Öîíõ íü ìîíãîë óëñûí MNS 5802:2007, MNS 5830:2007 òîîò ñòàíäàðòóóäûí øààðäëàãóóäûã õàíãàñàí áàéõ ̧ ñòîé. Ýäãýýð ñàíäàðòóóäàä öîíõîíä àøèãëàãäàõ öîíõíû õ¿ðýý, øèëýí áàãöûí çóçààí, ãóóðñíû õýìæýý, ðåçèí æèéðýã, öîîæ íóãàñàíä òàâèãäàõ øààðäëàãóóäûã òîäîðõîé áè÷ñýí áàéäàã.

Öîíõíû øèë íü íºëººòýé áàéæ áîëîõã¿é. Øèëëýãýý íü 2-3 äàâõàð áàéõ áà õ¿ðýý íü öàã àãààðûí íºõöºëä òýñâýðòýé, ýð¿¿ë àõóéí øààðäëàãûã õàíãàñàí áàéõ ¸ñòîé. Öîîæ íóãàñíû õóâüä òîõèðóóëãà õèéãääýã, äàëä íóãàñíóóä áàéíà. ãàäíà õààëãà áîëîí òàãòíû õààëãàíû äóëààëãûã ñàéí õèéõ øààðäëàãàòàé þì. òàãòíû õààëãûã èõýâ÷ëýí âàêóóì ìàòåðèàë àøèãëàí äîòðîî õºíäèé õèéäýã íü äóëààí àëäàõ íýã øàëòãààí áîëäîã. ãàäíà õààëãûã ãîëäóó ÁíÕàÓ-ä ¿éëäâýðëýñýí òºìºð õààëãààð õèéæ áàéãàà íü äóëààí òåõíèêèéí øààðäëàãûã ìºí á¿ðýí õàíãàäàãã¿é. òèéìýýñ äàâõàð õààëãà ýñâýë ººð òºðëèéí äóëààëãàòàé õààëãà ñîíãîõ íü

ÒÎÎÑãÎ ÁÎËÎÍ ÕªÍãªÍ ÁÅÒÎÍÎÎð ÕÈÉãÄÑÝÍ ÁÀðÈËãÛÍ Á¯ÒÝÝÖ¯¯ÄÈÉÍ ØÈÉÄ˯¯Ä

�0

ç¿éòýé. Öîíõ, õààëãàíû àìàëãààã äóòóó ìóó õèéõ íü äóëààí àëäàõ áàñ íýã íºõöºëèéã á¿ðä¿¿ëäýã. òèéìýýñ àìàëãààã õèéõäýý öîíõíû ýðãýí òîéðîí õººñºíöºð øàõàæ, òåõíîëîãèéí äàãóó çºâ õéèõ, ïåðëèòèéí ýëñýí çóóðìàã ýñâýë çîðèóëàëòûí õóóðàé õîëüöîîð õèéõ íü äóëààíû àëäàãäëûã áóóðóóëàõ íýã àðãà çàì þì. ñ¿¿ëèéí ¿åä öîíõ êîíñòðàêøí êîìïàíè öîíõíû èæ á¿ðýí õóâàíöàð àìàëãààã õèéæ ýõëýýä áàéíà.

Öîíõíû ñóóëãàëò íü áàðèëãûí äóëààíû àëäàãäàëä øóóä íºëººëäºã õ¿÷èí ç¿éëèéí íýã áàéäàã. ãýòýë ºíººäºð ìàíàé óëñàä öîíõûã çºâ ñóóëãàõ òîãòñîí àðãà òåõíèê áàéõã¿é áàéíà. ¯¿íýýñ ¿¿äýí öîíõ öàíòàõ, ñèéãýõ, áîðîîíû óñ îðæ èðýõ òîõèîëäëóóä èõ ãàðäàã. Öîíõ ñóóëãàëò äàðààõü õýñã¿¿äýä õóâààãääàã.

1. ãàäíà òàëûí óñ ÷èéã ¿ë íýâòð¿¿ëýõ õýñýã2. Äóëààí, äóó ÷èìýý òóñãààðëàõ ãîë õýñýã3. Äîòîð òàëûí óóð ¿ë íýâòð¿¿ëýõ õýñýããàäíà òàëûí óñ ÷èéã òóñãààðëàã÷ íü ñóóëãàëòûí òºâ õýñýã ð¿¿

áàéãàë öàã óóðûí íºëºº áîðîî, öàñ, ñàëõè, øîðîî, õ¿éòýí, íàðíû ãýðýë äóó ÷èìýý íýâòð¿¿ëýõã¿é áàéõ ¿¿ðýãòýé. Ýíý õýñýãò óñ, ÷èéã ¿ë íýâòð¿¿ëýã÷, ººðºº ºðãºñºí òýëæ ºãäºã òóñãààðëàã÷ ëåíòèéã õýðýãëýäýã. òºâ õýñýã íü õàëóóí, õ¿éòíèéã òóñãààðëàæ äóó ÷èìýý㠺𺺠𿿠íýâòð¿¿ëýõã¿é áàéõ ¿íäñýí ¿¿ðýãòýé. Ýíý õýñýãò ñóóëãàëòûí õººñèéã ãîëëîí õýðýãëýäýã. Äîòîð òàëûí óóð ¿ë íýâòð¿¿ëýã÷ íü ñóóëãàëòûí òºâ õýñýã ð¿¿ ºðººíººñ ¿¿ññýí óóðûã íýâòð¿¿ëýõã¿é áàéõ ¿íäñýí ¿¿ðýãòýé. Ýíý õýñýãò òóñãàé çîðèóëàëòûí 8-12 ñì ºðãºíòýé ëåíòèéã õýðýãëýíý.

Öîíõíû ñóóëãàëòûã ñóðãàëòàíä õàìðàãäñàí, òóðøëàãàòàé 2-3 òåõíèê÷ õèéæ ã¿éöýòãýíý.

�1

�-ð á¿ëýã

äóëààëãûí ìàòåðèàë.

Õººñºí ïîëèñòèðîë õàâòàí. MNS 4629-2007MNS 4629-2007

ìàíàé îðíû áàðèëãûí ñàëáàðò ýíýõ¿¿ äóëààëãûí ìàòåðèàë øèíýýð îðæ èðæ õýðýãëýã÷èä õýðýãëýæ ýõýëñíýýñ õîéø íèëýýä õóãàöàà ºíãºð÷, õººñºíöºð õàâòàí íü áàðèëãûí ñàëáàðò ººðèéí ãýñýí áàéð ñóóðèéã ýçëýõ áîëëîî. ìàíàéä õººñºíöºð õàâòàí ¿éëäâýðëýõ àíõíû ¿éëäâýð 1996 îíä àøèãëàëòàíä îðæ áàéñàí áºãººä îäîî ýíý ÷èãëýëýýð îëîí ¿éëäâýð¿¿ä ¿éë àæèëëàãààãàà ÿâóóëæ áàéíà. Ïîëèñòèðîë õàâòàíã 800ñ èõã¿é ãàäàðãóóãèéí äóëààí òóñãààðëàëò õèéõýä àøèãëàíà.

Õººñºíöºð õàâòàíãèéí äàâóó òàëóóäàä:• Äóó, äóëààí òóñãààðëàëò ñàéòàé, ãàëûã äýìæäýãã¿é• 纺æ òýýâýðëýõýä õºíãºí,• ¿éëäâýðèéí òåõíîëîãè õ¿íä áèø, • èìïîðòîîð îðóóëæ èðäýã ò¿¿õèé ýä ýíãèéí, õºíãºí, • áóñàä ìàòåðèàëóóäòàé õîðøèæ àæèëëàõ áîëîìæòîé, • áàðèëãûí æèíã õºíãºð¿¿ëäýã çýðãèéã äóðäàæ áîëíî. ñóë òàëóóä: • õººñºíöºð õàâòàíãèéí íÿãòûã ÿíç á¿ðýýð ¿éëäâýðëýäýã òóë

ïðàêòèêò èõýíõäýý ¿íý áàãàòàéãààñ áîëæ áàãà íÿãòòàéã õýðýãëýõ õàíäëàãà ãàðäàã

• ãàëä òýñâýðã¿é, • õîðòîí øàâüæ ¿¿ðëýõ ìàãàäëàëòàé,• òåõíîëîãèéí äàãóó õýðýãëýäýãã¿é, • ýëýãäýë èõñýõ òóñàì äóëààí äàìæóóëàõ èòãýëö¿¿ð èõýñäýã çýðýã

ìóó òàëòàé.

Õººñºíöºð õàâòàíãèéí òåõíèêèéí ¿ç¿¿ëýëò Õ¿ñíýãò 5.

¯ç¿¿ëýëòèéí íýð Õýìæèõ íýãæ

Áàéâàë çîõèõ õýìæýý/ìàðêààð/

25 35 50 1 2 3 4 5Äóíäàæ íÿãò Êã/ì³ 15,1-ýýñ 25 25,1-ýýñ 35 35,1-ýýñ 5010%-èéí øóãàìàí õýâ ãàæèëòòàé ¿åèéí øàõàëòûí áàò áýõ, áàãàã¿é ìÏà 0,08 0,14 0,16

ÄÓËÀÀËãÛÍ ÌÀÒÅðÈÀË

�2

ãóëçàéëòûí áàò áýõèéí õÿçãààð, áàãàã¿é ìÏà 0,15 0,20 0,30Õóóðàé ¿åèéí äóëààí äàìæèëòûí èëòãýëö¿¿ð / 25±5 º ñ-òàé îð÷èíä /, èõã¿é Âò/ ì.Ê 0,041 0,039 -àíòèïåðèíòýé õàâòàíãèéí ººðºº øàòàõ õóãàöàà, èõã¿é ñåê 4 4 4×èéã, èõã¿é % 12 12 1224 öàãèéí äàðààõ ýçýëõ¿¿íèé óñ øèíãýýëò, èõã¿é % 2,5 2,0 2,0Óóð íýâòð¿¿ëýëò, èõã¿é ìã/ ì.ö 0,08 0,08 0,08

Õººñºíöºð õàâòàíã áàðèëãûí õàíàíä çîðèóëàëòûí öàâóó, õàäààñààð íààæ áýõëýõ, ãàäíà òàëûí ºíãºë㺺ã çîðèóëàëòûí çóóðìàãààð òåõíîëîãèéí äàãóó çºâ õèéõ íü õººñºíöºð õàâòàíãèéí ýäýëãýýã óðòàñãàõ, ìàòåðèàëûí ÷àíàðûã ìóóòãàõã¿é áàéõ ãîë íºõöºë áîëäîã.

Çóðàã 37. Õººñºíöºð õàâòàíã õàíàíä íààõ öàâóóäàëòûí àðãóóä.

Áîðîîòîé ¿åä áîëîí õ¿éòíèé óëèðàëä ÷èéãòýé õàíàíä õººñºíöºðèéã íààõ, õî¸ð õàâòàíãèéí óóëçâàðûã òóëãàæ õèéõ, ãàäíà çàé çàâñàðûã åðäèéí çóóðìàãààð ÷èãæèõ, ãàäíà ºíãºë㺺ã ìóó õèéõ çýðýã òîõèîëäîëä õººñºíöºð íü ÷èéã øèíãýýëò èõòýé ìàòåðèàë òóë õºëäºëò, ãýñýëò ¿¿ñ÷ õºíäèéðºõ, äóëààí òóñãààðëàõ ÷àäâàð áóóðàõ, õîâõðîõ çýðýã íºõöºë ¿¿ñäýã.

Õººñºí ïîëèñòèðîë õàâòàíã õàíàíä òîãòîîõäîî çîðèóëàëòûí öàâóóãààð íààëã¿é çºâõºí òýëýã÷ýýð òîãòîîõ, ýñâýë òýëýã÷ áîîëòíû òîî öººí áàéõ, í¿õ ãàðãàæ äðèëäñýí øîðîîã ìóó öýâýðëýõ çýðýã àëäààíóóä íü ìºí õººñºíöºð õàâòàíãèéí íààëäàöûã ìóóòãàæ äóëààí òóñãààðëàõ ÷àäâàðò íºëººëäºã. Õººñºí ïîëèñòèðîë õàâòàíã õ¿÷òýé óóñãàã÷òàé öàâóó, áóäàã, áåíçèí, àöåòîí çýðýã áîäèñòîé õàìò õýðýãëýæ áîëäîãã¿é. Õººñºíöºð íü ýäãýýð áîäèñûí íºëººãººð íü àãøèí çóóð ãýìòýí øèíæ ÷àíàðàà àëäàæ óóñäàã áà áàéøèíãèéí äóëààí òóñãààðëàëòàíä àøèãëàõ ÿìàð÷ áîëîìæã¿é áîëäîã.

Õàíàíä áýõýëñýí õººñºíöºð õàâòàíãóóäûí áóëàí èðìýã¿¿äèéã öàéðäñàí òóñãàé ìåòàëë ýäëýëýýð õàìãààëàõ íü õººñºíöºðèéã ãýìòýõýýñ õàìãààëæ, ýëýãäëèéã áóóðóóëàõàä ºíäºð à÷ õëáîãäîëòîé áàéäàã.

�-ðÁ¯ËÝÃ

��

ìºí îëîí äàâõàð áàðèëãàä ä¿¿æèí øàò õýðýãëýñíýýð õººñºíöðèéí ãàäàðãóóã ýâääýã òóë áàðèëãûí øàò âàíäàí õýðýãëýõ øààðäëàãàòàé.

Õººñºíöºð õàâòàíãèéí õýìæýýíèé õ¿ëöýõ àëäààíû õÿçãààð:Óðòàä: 1000ìì õ¿ðòýë óðòòàé õàâòàíä ±5ìì 1001ìì-2000ìì õàâòàíä ±7ìì 2000ìì-ýýñ óðò õàâòàíä ±10ììÇóçààíä: 50ìì õ¿ðòýë çóçààíòàé õàâòàíä ±2ìì 50ìì-ýýñ çóçààí õàâòàíä ±3ìì áàéíà.

ñ¿¿ëèéí ¿åä ìàíàé óëñàä õººñºíöºð õàâòàíã øàòàëò äýìæäýãã¿é áîëãîí ¿éëäâýðëýæ ýõëýæ áàéãàà íü òîìîîõîí îëîëò þì.

Õººñºíöºð õàâòàíã õàíàíä áýõëýõ àðãà÷ëàë

1. Õººñºíöºð õàâòàíã õàíàíä íààæ áýõëýõýýñ ºìíº õàíûí ãàäàðãóóã ìàø ñàéí öýâýðëýæ, èë¿¿ ãàðñàí õîðòîíã äàðæ, çàñàõ ¸ñòîé. ãàäàðãóó õóóðàé áàéõ øààðäëàãàòàé.

Çóðàã 38. ªðãèéí ãàäàðãóóíû õîðòîíãîîñ öýâýðëýõ.

2. Õººñºíöºðèéã íààõûí ºìíº öîêîëü õýñýãò áýõýëãýýíèé òóëãóóð òºìðèéã òîãòîîíî.

ÄÓËÀÀËãÛÍ ÌÀÒÅðÈÀË

��

Çóðàã 39. Áýõýëãýýíèé òóëãóóð òºìºð.

Õººñºíöºð õàâòàíãóóäûã Çóðàã №37-ä ¿ç¿¿ëñýíèé äàãóó çîðèóëàëòûí öàâóóãààð (æèøýýëáýë: Atlas ôèðìèéí Atlas stopter k-10, Knauf ôèðìèéí Êíàóô-ñåâåíåð çýðýã çîðèóëàëòûí öàâóó) öàâóóäàæ õàíàíä íààíà. íààõ ¿åäýý õàâòàíãóóäûã õîîðîíä íü ñàéòàð óóëçóóëíà. (òàãíàéëäàæ çºð¿¿ëæ óóëçóóëáàë èë¿¿ ñàéí).

Äàðàà íü õàâòàíãóóäûí 1ì êâàäðàò òàëáàéä 4-5 øèðõýã õàäààñ áàéõààð òîîöîæ çîðèóëàëòûí õóâàíöàð õàäààñààð õàíàä íü ºðºìäºæ áýõëýíý. ¯¿íèé òóëä õàäààñíû äèàìåòðòýé èæèë äèàìåòðòýé ºð캺ð õàíûã í¿õëýæ, í¿õýíä ¿ëäñýí øîðîîã ãàðãààä õàäààñûã öîõèæ îðóóëíà. Õàäààñ í¿õýíäýý áàðèó îðæ õººñºíöºðèéã õàíàíä øàõàæ ºãºõ ¸ñòîé.

Çóðàã 40. Õººñºíöðèéã õàäààñààð áýõëýõ áàéäàë.

Õººñºíöºð õàâòàíã öîíõ áîëîí õààëãûã òîéðóóëæ íààõààñ ºìíº öîíõ õààëãàíû èðìýãýýð 150-200ìì ºðãºí ãàëä òýñâýðòýé äóëààëãûí ìàòåðèàëûã òîéðóóëæ áýõýëæ ºãíº. Ýíý íü ýðäýñ õºâºí áàéæ áîëîõ þì.

�-ðÁ¯ËÝÃ

��

Çóðàã 41. Ãàëààñ õàìãààëàõ çóðâàñ.

Õººñºíöðèéã áýõýëñíèé äàðàà õààëãà, öîíõíû ýðãýí òîéðîí ìºí áóëàí òîõîéä òàâèãäñàí õººñºíöºð¿¿äèéí èðìýãýýð çîðèóëàëòûí áóëàí òºìºð áýõëýæ èðìýã¿¿äèéã õàìãààëæ ºãíº.

Çóðàã 42. Õàìãààëàëòûí áóëàí òºìðèéã áýõëýõ áàéäàë.

¯¿íèé äàðàà á¿õ ãàäàðãóóä õóâàíöàð òîð íààõ çîðèëãîîð òóñãàé øàâàðäëàãà õèéíý. Ýíý øàâàðäëàãàä àòëàñ ôèðìèéí Atlas stopter k-20, Knauf ôèðìèéí Êíàóô ñåâåíåðèéí çýðýã çîðèóëàëòûí öàâóóã àøèãëàæ áîëíî. Óã øàâàðäëàãà íü ãàäàðãóóã òýãøëýõ, õººñºíöºð õàâòàíãóóäûã

ÄÓËÀÀËãÛÍ ÌÀÒÅðÈÀË

��

õîëáîæ ºãºõ, õººñºíöðèéã óñ ÷èéãíýýñ õàìãààëæ ºãºõ, äàðààãèéí ¿åèéã òîãòîîõ áýëòãýë àæèë áîëäîã. Õººñºíöºð íü ¿éëäâýðýýñ ãàðàõäàà õàðüöàíãóé àëäààòàé ãàðäàã ó÷èð òýãøëýõ çàéëøã¿é øààðäëàãà ¿¿ñäýã.

Çóðàã 43. Òîð íààõ áýëòãýë øàâàðäëàãà.

Õóâàíöàð òîðûã äýýðõ øàâàðäëàãûã õàòàõààñ ºìíº íààæ, øàâðûã íü òýãøèëæ ºãíº.

Çóðàã 44. Òîð íààæ áóé áàéäàë.òîðûã òîãòîîñíû äàðàà äýýðõ øàâàðäëûã äàõèí ¿ðãýëæë¿¿ëýí õèéæ

òýãøèëíý. Óã øàâàðäëàãûã 5-30îñ òåìïåðàòóðò ã¿éöýòãýäýã. èíãýýä øàâàðäëàãà äóóññàíû äàðàà ò¿¿íèéã á¿ðýí õàòàæ áýõæèõèéã

õ¿ëýýíý. Ýíý íü îéðîëöîîãîîð 2 õîíîã áàéäàã. Øàâàðäëàãà áýõæèæ äóóññàíû äàðàà íèéò òàëáàéäàà õºðñæ¿¿ëýëòèéí

¿å (ãðóíò) òàòíà. ¯¿íä àòëàñ ôèðìèéí Corplast, Knauf ôèðìèéí Êíàóô-èçîãðóíò ìàòåðèàëûã àøèãëàæ áîëíî.

�-ðÁ¯ËÝÃ

��

Çóðàã 45. Áóäãèéí ºìíºõ õºðñæ¿¿ëýëò.

¯¿íèé äàðàà õàìãèéí ãàäíà òàëûí ýìóëüñäýõ àæëûã õèéõ áºãººä ýìóëüñ íü ãàäíà ôàñàäíû çîðèóëàëòòàé óñ ÷èéã çýðýã öàã óóðûí íºõöºëä òýñâýðòýé îëîí æèëèéí àøèãëàëòûí ÿâöàä ºí㺺 àëäàõààðã¿é ÷àíàðòàé ìàòåðèàë áàéõ ̧ ñòîé. Ýìóëüñèéí õóâüä àòëàñ ôèðìèéí Cermit DR, Knauf ôèðìèéí Êíàóô-Äèàìàíò ìàòåðèàëóóäûã àøèãëàæ áîëíî.

Õººñºíöºð äóëààëãà õèéñýí òîõèîëäîëä áàðèëãûí äîîä äàâõðóóäûí ¿íäñýí ò¿ðõëýã äýýð ïëèòà ìýòèéí õàòóó ìàòåðèàë íààõ, ýñâýë ãàäóóð íü òîîñãîí ºðëºã õèéæ ìåõàíèê ãýìòëýýñ õàìãààëæ áîëíî.

Ýðäýñ õºâºí

Óã á¿òýýãäýõ¿¿íèéã ìîíãîëä íèëýýä ýðòíýýñ ¿éëäâýðëýæ áàéñàí áºãººä 2005 îíîîñ ìîíãîë áàçàëüò ÕÕÊ óã á¿òýýãäýõ¿¿íèéã MNS 1247-2008, MNS3178-98 ñòàíäàðòûí äàãóó ¿éëäâýðëýæ çàõ çýýëä íèéë¿¿ëæ áàéíà. Óã á¿òýýãäýõ¿¿íèé äàâóó òàë íü

1. Äóëààí ñàéí òóñãààðëàäàã,2. äóó òóñãààðëàëò ñàéòàé, 3. óñàíä òýñâýðòýé,4. õºíãºí, 5. 纺æ òýýâýðëýõ õÿëáàð, 6. óãñðàõàä õÿëáàð, 7. îéðîëöîî òºðëèéí ìàòåðèàëààñ ýêîëîãèéí õóâüä äàâóó òàëòàé, 8. ãàëä òýñâýðòýé, 9. õîðòîí øàâüæ ¿¿ðëýäýãã¿é çýðýã þì.

ÄÓËÀÀËãÛÍ ÌÀÒÅðÈÀË

��

ñóë òàë íü 1. îëîí æèëèéí ÿâöàä ñóóõ ìàãàäëàëòàé, 2. çàðèì òàëààðàà õ¿íèé áèåä çàãàòíàà ºã÷ õàðøèë ºãºõ òàëòàé, 3. õýëáýðò ìóó îðäîã, 4. õàòóó õèéõýä äóëààí äàìæóóëàõ ÷àíàð èõýñäýã çýðãèéã äóðäàæ

áîëíî.

Çóðàã 46. Ýðäýñ õºâºí.

Ýðäýñ õºâºíã áàðèëãàä õýðýãëýõäýý õºíãºí áåòîí áîëîí òîîñãîí õàíàíä áýõëýí ãàäóóð íü 12ñì òîîñãîí õàíà ºðºõ íü ýëáýã áàéäàã.

Áàçàëüò ÷óëóóí õºâºí㺺ð çºâõºí õàíà äóëààëàõààñ ãàäíà ìàíñàðä, äýýâýð, øàë ãýõ ìýò õýâòýý õèéöèéí äóëààí òóñãààðëàëòàíä ÷ ìºí äàâõàð õýðýãëýæ áàéíà.

Basaltwool ÷óëóóí õºâºí õàâòàíãèéí òåõíèêèéí ¿ç¿¿ëýëò Õ¿ñíýãò 6.

№ ¯ç¿¿ëýëò ñòàíäàðò Øààðäëàãà75 100 125 175 225

1Ýçýëõ¿¿í æèí

êã/ì3MNS 3178-98 75 100 125 175 225

2 Äóëààí äàìæóóëàëò Âò/ ì.Ê MNS 3178-98 0.045 0.047 0.049 0,052 0,054

3 Øàõàãäàëò %-ààñ èõã¿é

MNS 3178-98, ãОñò 9573-96

20 15 12 4

4 Øàòàìõàé ÷àíàð ãàëä øàòäàãã¿é íã íã ã1 ã1 ã2

5 Çóçààí, ìì30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100, 110,

120

40, 50, 60, 70, 80, 90,

100

40, 50, 60, 70, 80

5 àøèãëàëòûí òåìïåðàòóð -180-ààñ +600îñ

ªðºãò á¿òýýöòýé õàíûã ýðäýñ õºâºí㺺ð äóëààëàõ íü

Ýðäýñ õºâºí ìàòåðèàëààð ºðºãò á¿òýýöòýé áàðèëãûã äóëààëàõ ¿åä ýðäýñ õºâºí ìàòåðèàëûã òîãòîîõ îð÷èí ¿åèéí àðãóóä ãàðñàí õýäèé ÷

�-ðÁ¯ËÝÃ

��

îäîîãèéí áàéäëààð ìàíàé îðîíä òóðøèãäàæ øèéäýë õàðààõàí áàéõã¿é áàéíà.

òîîñãîí õàíàíä ýðäýñ õºâºí äóëààëãà õèéæ ãàäóóð íü òîîñãîîð ºíãºë㺺 õèéõ òîõèîëäîëä õýä õýäýí îíöëîãûã õàðãàëçàí ¿çýõ øààðäëàãàòàé. Þóíû ºìíº àæëûí äàðààëàë íü ýõëýýä äààöûí õàíà ºðºõ áºãººä äàðàà íü ýðäýñ õºâºí äóëààëãà õàíàíä áýõýëñíèé äàðàà ãàäíà ºíãºë㺺íèé ¿åèéã ºðºõ ¸ñòîé.

1. Äààöûí õàíûã ºðºõ人 íààíà íü ýðäýñ õºâºí äóëààëãà áýõëýõ ÷èãëýëýýð òîãòîîã÷ ºðëºãºíä îðóóëàí ºðäºã. Ýíý íü öààíàà ãàçàð õºäëºëòèéí ýñðýã àðãà õýìæýýíèé ºðãèéí òîðòîé õàìò áýõëýãääýã. òîãòîîã÷ íü ºðãèéí òîðòîé õýñýã á¿ðò 500ìì òóòàìä òàâèãäàíà.

Çóðàã 47. ªðëºãò áýõýëãýý òºìºð áýõýëñýí áàéäàë.

2. Çàðèì òîõèîëäîëä ýðäýñ õºâºíã õººñºíöºð õàâòàíã áýõýëäýãòýé àäèëààð õàíàíä íààí, íààãóóð íü ºðºìäºæ, õàäàæ áýõýëäýã àðãà áàéäàã. Ýíý àðãà íü ¿íýòýé áàéäàã.

òóñãàé òîãòîîã÷ òºìðººð ýðäýñ õºâºíã áýõëýõ àðãûã ýíä æèøýý áîëãîí ¿ç¿¿ëüå. Ýíýõ¿¿ àðãà íü ýðäýñ õºâºíã õºíäèéð¿¿ëýõã¿é ñàéí áýõýëãýý áîëîõîîñ ãàäíà ¿íèéí õóâüä õÿìä þì.

ÄÓËÀÀËãÛÍ ÌÀÒÅðÈÀË

�0

Çóðàã 48. Ýðäýñ õºâºíã äààöûí õàíàíä áýõëýæ, òîãòîîõ òºìºð.

Ýðäýñ õºâºíã äààöûí õàíàíä áýõýëñíèé äàðàà ºíãºë㺺íèé ºðëºãèéã ºðíº. ªðºõ人 ýðäýñ õºâºí㺺ñ òîäîðõîé çàéíä òóõàéëáàë 20-30ìì çàéíä õºíäèé ºðäºã. Õºíäèé ãàðãàñíààð îëîí ¿åò ºðëºãèéí äóëààí õàäãàëàõ ÷àíàðûã íýìýãä¿¿ëýõýýñ ãàäíà ºíãºë㺺íèé õàíûã òýãø ºðºõ áîëîìæèéã äýýøë¿¿ëæ, äóó òóñãààðëàõ, ãàë ò¿éìðèéí àþóëûã òîäîðõîé õýìæýýãýýð áóóðóóëäàã. ìºí áýõýëãýý òºìðèéí ò¿âøèíä ºíãºë㺺íèé ¿åèéã àðìàòóð÷èëæ ºðäºã òóë ýíý íü ãàçàð õºäëºëò áîëîí òóñ õàíûí ¿íäñýí äààöûí õàíàòàé õîëáîãäîæ àæèëëàõ íºõöºëèéã õàíãàæ îëîí ¿åò ºðëºãèéí íèéòëýã íºõöºëèéã õàíãàæ ºãíº. Ýðäýñ õºâºíãèéí á¿òýö íü óòñàí á¿òýöòýé áàéäàã íü õàâòàíãóóäûí õîîðîíäûí çààäëààð äóëààí àëäàõ íºõöºëèéã áóóðóóëàõ íýã íºõöºë áîëäîãîîðîî õººñºíöðººñ ÿëãààòàé. Ýðäýñ õºâºíã òàãíàéëäàæ õîëáîõ íü äóëààí òóñãààðëàõ íºõöºëèéã ñàéæðóóëæ ºãäºã. Ïðàêòèêò èõýâ÷ëýí 12ñì-èéí õàíàíä “ñàõàëòàé” òîð òàâüæ ºðñºíèé äàðàà ò¿¿íäýý ýðäýñ õºâºí äóëààëãà õèéí ¿íäñýí äààöûí áóþó äîòîð õàíûã ºðäºã íü áóðóó þì. Ýíý òîõèîëäîëä ýðäýñ õºâºí õºíäëºí ÷èãëýëäýý íýã æèãä ò¿âøèíä õîëáîãäîæ ÷àääàãã¿é áà ìº÷èä çºð¿¿ëáýë çàëãààñààðàà äóëààí àëäàõ íºõöºë ¿¿ñäýã.

�-ðÁ¯ËÝÃ

�1

Çóðàã 49. Ãàäíà ºðãèéã àãààðûí ¿åòýé ºðñºí áàéäàë.

Çóðàã 50.

Øèëýí õºâºí

èÇОÂÅð Êò/40- òâèí íü 2003 îíä ãàðñàí õóéëñàí (ðóëîí) õýëáýðýýð íèéë¿¿ëýãääýã õºíãºí, ýëàñòèê øèëýí õºâºíãèéí òºðëèéí á¿òýýãäýõ¿¿í þì. Äóíäóóðàà ñàëàíãèä ç¿ñýãäñýí 50 ìì-èéí 2 òóñäàà ¿åòýéãýýð ¿éëäâýðëýäýã òóë ïðàêòèêò 50 ìì ýñâýë 100 ìì –èéí àëü ýâòýéõíýýð íü õýðýãëýõýä òîõèðîìæòîé.. Áàãëààíäàà ººðèéíõºº æèíõýíý ýçëýõ¿¿íýýñýý 75% õ¿ðòýë øàõàãäñàí. Á¿õ òºðëèéí áàéøèíãèéí ìîäîí, òºìðºí, òîîñãîí áîëîí áåòîíîí êîíñòðóêöèéí øàë, õàíà, òààç çýðýã ººð äýýð íü èõ õýìæýýíèé äàðàëò øóóä èðýõã¿é ãàçàð äóëààí òóñãààðëàã÷ààð õýðýãëýãäýíý. ¯¿íýýñ ãàäíà, äîòîð õàíàíä äóó òóñãààðëàã÷èéí çîðèóëàëòààð õýðýãëýãäýíý. ×èéã èõòýé ãàçàð àøèãëàõàä çîðèóëàãäñàí èÇОÂÅð Êò40-50/àë ãýñýí õºíãºí öàãààí ôîëüãàãààð á¿ðñýí èÇОÂÅð

ÄÓËÀÀËãÛÍ ÌÀÒÅðÈÀË

�2

èéí ººð áàñ òºðºë áàéäàã. Ýíý òºðëèéí äóëààëãûí ìàòåðèàëóóä íü õàâòãàé, íàëóó, ìóðóé çýðýã òºâºãøèë èõòýé ãàäàðãóóíóóäûã äóëààëàõàä íýí òîõèðîìæòîé áàéäàã. àøèãëàëòûí õóãàöààíû òóðøèä ººðèéí øèíæ ÷àíàðàà àëääàãã¿é ñàéí òàëòàé.

Çóðàã 51.

òåõíèêèéí ¿ç¿¿ëýëò:1. Çóçààí - 5 ñì2. ªðãºí - 122 ñì3. Óðò - 2700ñì4. ðóëîí - 17,08 ì2 áóþó 0,854ì35. íÿãòðàë - 11 êã/ì36. Äóëààí äàìæèëòûí èòãýëö¿¿ð λ - 0,041Âò/ìÊ7. ãàëä òýñâýðòýé

�-ðÁ¯ËÝÃ

��

Øàõìàë õººñºí ïîëèñòðîë /XPS/ õàâòàí

MNS 6053-2009

Çóðàã 52. XPS õàâòàí.

Óã ìàòåðèàë íü MNS 6053-2009 ñòàíäàðòûí äàãóó ¿éëäâýðëýãäýæ áàéíà. Óã õàâòàíã 750ñ –ààñ èõã¿é òåìïåðàòóðòàé ãàäàðãóóä äóëààí òóñãààðëàëòûí çîðèóëàëòààð õýðýãëýíý.

Äàâóó òàëóóä: • Óã ìàòåðèàë íü ýíãèéí õººñºíöºðººñ õàðüöàíãóé ºíäºð íÿãòòàé• óñ øèíãýýëò áàãàòàé • äóó, äóëààí òóñãààðëàëò ñàéòàé çýðýã þì. Õàðèí ñóë òàë íü:• øàòàìõàé• óóëçâàð çààäñóóäûã íèéë¿¿ëýõ àðãà÷ëàë øèéäýãäýýã¿é• ¿íýòýé

ÄÓËÀÀËãÛÍ ÌÀÒÅðÈÀË

��

XPS õàâòàíãèéí òåõíèêèéí ¿ç¿¿ëýëò Õ¿ñíýãò 7.

¯ç¿¿ëýëò Õýìæèõ íýãæ

ñòàíäàðòûí øààðäëàãà, õàâòàíãèéí òºð뺺ðÕ150 Õ200 Õ250 Õ300 Õ350 Õ400 Õ450 Õ500

Äàðàëò òýñâýðëýëò êðà ≥150 ≥200 ≥250 ≥300 ≥350 ≥400 ≥450 ≥500

96 öàãèéí äàðààõ óñ øèíãýýëò % ≤1,5 ≤1,0

Äóëààí äàìæèëòûí èòãýëö¿¿ð 100ñ250ñ

âò/ì.0ñ ≤0,028≤0,030

≤0,027≤0,029

Äóíäàæ íÿãò Êã/ì3 ≥35

ñ¿¿ëèéí æèë¿¿äýä ýíý òºðëèéí õººñºíöºðèéí õýðýãëýý èõñýõ õàíäëàãàòàé áàéíà. ßëàíãóÿà áàðèëãûí ñóóðèéí äóëààëãà, çîîðèéí äàâõðûí äóëààëãà, äóëààíû øóãàì õîîëîéí äóëààëãàíä èõýýð õýðýãëýæ áàéíà.

ÊÅÐÀÌÇÈÒ ÕÀÉÐÃÀ MNS 2917-2008 (Ñ¿âýðõýãæ¿¿ëñýí õàéðãà, äàéðãà, ýëñ)Øàâðûã õººëãºæ øàòààæ ãàðãàæ àâñàí ìàòåðèàëûã êåðàìçèò ãýíý. Êåðàìçèòèéã ÿíç á¿ðèéí øèðõýãëýëýýð /ô5-10;10-20;20-40ìì/ õàéðãà, äàéðãà áîëîí 0-5ìì-èéí ýëñ õýëáýðýýð

¿éëäâýðëýæ áîëäîã.Çóðàã 53. Êåðàìçèò õàéðãà

Çîõèîìîë àðãààð ñ¿âýðõýãæ¿¿ëñýí õàéðãà, äàéðãà(êåðàìçèò, õººëãºñºí àëåâðîëèò, àãëîïîðèò), ñ¿âýðõýã áîëîí áóòàëñàí ýëñèéã äóëààí òóñãààðëàëòûí àñãààñ õýëáýðýýð õýðýãëýäýã. ̺í õàíûí äóëààí òóñãààðëàëòûí çîðèóëàëòòàé ãóëäìàéí ä¿¿ðãýã÷ ìàòåðèàëààð àøèãëàæ áàéíà.

Øèðõýãëýëèéí á¿ðýëäýõ¿¿íýýñ õàìààðóóëàí ýëñèéã 3 á¿ëýãò õóâààäàã.

1. Äààö-äóëààí òóñãààðëàã÷ áåòîíû çîðèóëàëòòàé2. Äààöûí áåòîíû çîðèóëàëòòàé3. Äóëààí òóñãààðëàã÷ áåòîíû çîðèóëàëòòàé ãýæ õóâààíà.àñãààñíû íÿãòààð ì250; M300; M350; M400; M450; M500; M600;

M700; M800; M900; M1000; M1100 àíãèëíà. Áàò áýõýýð íü R15(0.5); R25(0.5-0.7); R35(0.7-1.0); R50(1.0-1.5);

R75(1.5-2.0); R100(2.0-2.5); R125(2.5-3.3); R150(3.3-4.5); R200(4.5-5.5); R250(5.5-6.5); R300(6.5-8.0); R350(8.0-10); R400(>10) ãýæ àíãèëäàã.

�-ðÁ¯ËÝÃ

��

Æè÷: ( öèëèíäð äîòîð øàõàæ òîäîðõîéëñîí áàò áýõ, ìÏà)Õàéðãà, äàéðãàíû àñãààñàí íÿãòûí áàò áýõèéí øààðäëàãûã äîîð

¿ç¿¿ëýâ. ¯¿íä:

Õ¿ñíýãò 8àñãààñàí íÿãòûí ìàðê Áàò áºõ , ìÏà

250 0,5-0,7300 0,7-1,0350 1,0-1,5400 1,0-1,5450 1,5-2,0500 2,0-2,5600 2,5-3,3700 3,3-4,5800 4,5-5,5

Äàâóó òàë: Äóó, äóëààí òóñãààðëàõ ÷àäâàð ñàéòàé, äåôîðìàöëàãäàõ ÷àíàðòàé òóë õ¿éòýíä òýñâýðòýé èéìýýñ àëü ÷ á¿ñ íóòàãò õýðýãëýõýä òîõèðîìæòîé, îðîí íóòàãò îðãàíèê õîëüö èõòýé øàâðààð ¿éëäâýðëýõ áîëîìæòîé, õ¿íèé ýð¿¿ë ìýíäýä ñàéíààð íºëººëäºã, óóð ÷èéã øèíãýýæ àìüñãàëæ áàéäàã ñàéí òàëòàé. Ѻðºã òàë: ñàéí ÷àíàðûí êåðàìçèò ãàðãàæ àâàõûí òóëä òåõíîëîãèéí ïðîöåññèéã çºâ óäèðäàæ ÿâóóëàõ øààðäëàãà ºíäºð òàâèãääàã, õàéëìàãæèõ, õèé ÿëãàðàõ ïðîöåññèéã çºâ óÿëäóóëàõ, õººëãºõ õóãàöààã íàðèéí òîãòîîõ øààðäëàãàòàé.

Êåðàìçèò ¿éëäâýðëýõýä çîðèóëàãäñàí øàâàð íü 6-12% òºìðèéí èñýë, 2-3% ø¿ëòèéí èñýë, 3% õóâü õ¿ðòýë îðãàíèê õîëüö àãóóëñàí øàâàð áàéõ íü õàìãèéí òîõèðîìæòîé áàéäàã. Äóíäàæ íÿãò íü 250-800 êã/ì3, äóëààí äàìæèëòûí èòãýëö¿¿ð íü λ=0.12-0.21 Âò/ì °Ñ äóëààíû áîëîâñðóóëàëò õèéæ ãàðãàæ àâñàí õººñºí ïåðëèòèéí ýëñ, äàéðãà þì.

ÕªªÑªÍ ÏÅÐËÈÒ MNS 5608-2006 Õººñºí ïåðëèò íü ãàëò óóëûí ãàðàëòàé, øèëëýã á¿òýöòýé, ÷óëóóëãûã

Çóðàã 54. Õººñºí ïåðëèòèéí ýëñ

Õººñºí ïåðëèòèéí ýëñèéã õºíãºí áåòîí, äóëààí áà äóó òóñãààðëàã÷ ìàòåðèàë ýäëýõ¿¿í, øàâàðäëàãûí çóóðìàãò áîëîí -2000ñ-ààñ +8750ñ á¿õèé ãàäàðãóóä àñãààñàí òóñãààðëàã÷ààð õýðýãëýíý. Õººñºí ïåðëèòèéí äàéðãûã ä¿¿ðãýã÷ýýð õýðýãëýíý.

ÄÓËÀÀËãÛÍ ÌÀÒÅðÈÀË

��

Ýëñèéã øèðõýãèéí á¿ðýëäýõ¿¿íýýñ õàìààðóóëàí äàðààõ á¿ëýãò õóâààíà.Åðäèéí 0,16-5ìì õ¿ðòýë

Á¿ä¿¿í 1,25-ààñ 5ìì

õ¿ðòýëÄóíäàæ 0,16-ààñ 2,5ìì

íàðèéí 0,16ìì-ýýñ

1,25ìì õ¿ðòýëíóíòàã <0,16ìì

Äàéðãûã 5-10ìì, 10-20ìì ãýæ øèðõýãëýëýýð íü àíãèëíà.àñãààñàí íÿãòààñ õàìààðóóëàí äîîðõ ìàðêààð àíãèëíà.

Õ¿ñíýãò 9.àñãààñàí íÿãòààð òîãòîîñîí ìàðê àñãààñàí íÿãò, êã/ì3

75 50-75 õ¿ðòýë100 75-100 õ¿ðòýë150 100-150 õ¿ðòýë200 150-200 õ¿ðòýë250 200-250 õ¿ðòýë300 250-300 õ¿ðòýë350 300-350 õ¿ðòýë400 350-400 õ¿ðòýë500 400-500 õ¿ðòýë

Ýëñíèé ôèçèê-ìåõàíèê øèíæ ÷àíàðûí ¿ç¿¿ëýëò äîîðõ çààëòûã õàíãàæ áàéõ ¸ñòîé.

Õ¿ñíýãò 10.

¯ç¿¿ëýëòèéí íýðàñãààñàí íÿãòààð òîãòîîñîí ýëñíèé ìàðê

75 100 150 200 250 300 400 50025±50ñ ¿åèéí äóëààí

äàìæèëòûí èòãýëö¿¿ð, λ, Âò/ì0ñ, èõã¿é

0,043 0,052 0,058 0,064 0,070 0,076 0,081 0,093

Áàò áýõ, ìÏà, áàãàã¿é íîðì÷ëîõã¿é 0,1 0,15 0,3 0,4 0,6

Äàâóó òàë: Äóó, äóëààí òóñãààðëàõ ÷àäâàð ñàéòàé, ò¿¿õèé ýä ýëáýã, ¿éëäâýðëýëèéí òåõíîëîãè íü ýíãèéí, õ¿íèé áèåä õîð íºëººã¿é, õºðñºíä áîðäîî áîëãîæ, óðãàìàëûã õîðòîí øàâüæààñ õàìãààëàõ, ýìèéí ¿éëäâýðò ø¿¿ëò¿¿ð,áîõèð óñíû áàéãóóëàìæèä ø¿¿ëò¿¿ð çýðýãò àøèãëàõ á¿ðýí áîëîìæòîé.

ñºðºã òàë: ìàíàéä ñàéí ñóäëàãäààã¿é, õýðýãëýýíä ñàéí íýâòýð÷ ÷àäààã¿é

�-ðÁ¯ËÝÃ

��

Õººñºí ïåðëèò ñ¿âýðõýã á¿òýöòýé ñýâñãýð ÷àíàðûí ìàòåðèàë ó÷ðààñ õºíãºí ä¿¿ðãýã÷ ìàòåðèàë áîëäîã. Õººñºí ïåðëèò íü àñãààñ íóíòàã áà õàíûí ïåðëèòáåòîí ãóëäìàé áàéäëààð ¿éëäâýðëýãäýõ áºãººä àñãààñûã áàðèëãûí òààç, øàëàíä, øàâàðäëàãàä, ãóëäìàéã õàíûí ä¿¿ðãýëòýíä õýðýãëýäýã.

ÏÅÍÎÈÇÎËÜ MNS5416-2004 Äàâèðõàé,õººñ ¿¿ñãýã÷,õàòóóðóóëàã÷ êàòàëèçàòîð, õýëáýðæ¿¿ëýã÷,

íóíòàã ¿íñ, óñ õýðýãëýæ ¿éëäâýðëýñýí äóëààí òóñãààðëàõ ÷èãæýýñíèé ìàòåðèàë þì.

Ïåíîèçîëûã äîòîð ºðºº, òàñàëãààíààñ áóñàä áàðèëãûí õàøëàãà á¿òýýöèéí çàâñàð õîîðîíä, ¿éëäâýðèéí òîíîã òºõººðºìæèéí -600-ýýñ +800ñ õ¿ðòëýõ òåìïåðàòóð á¿õèé äóëààí òóñãààðëàã÷èéí çîðèóëàëòààð õýðýãëýíý.

Áàðèëãûí á¿òýýöèéí óðüä÷èëàí áýëòãýñýí õºíäèé, îðîí çàé, çàâñàð õîîðîíä äóëààí òóñãààðëàõ öóòãàìàë ¿å áàéäëààð õýðãýëäýã.

Äóëààí äàìæèëòûí ºíäºð èòãýëö¿¿ðòýé, λ= 0,038-0,041Âò/ì0ñ, ÷èéã W, 8%-èàñ èë¿¿ã¿é, õ¿éòýí òýñâýðëýëò 50 ìº÷ëºãººñ öººíã¿é áîëíî.

Çóðàã 55.

íÿãòûí ¿ç¿¿ëýëòýýð íü 50(<50êã/ì3), 60(70-80êã/ì3 õ¿ðòýë), 80(80-100êã/ì3 õ¿ðòýë) ãýñýí ìàðêóóäààð àíãèëíà.

Äàâóó òàë: 캺ãºíöºð ¿¿ñäýãã¿é, õîðõîé øàâüæ öóãëàðäàãã¿é, 50-èàñ äîîøã¿é æèë ººðèéí øèíæ ÷àíàðàà õàäãàëæ áàéäàã äàâóó òàëòàé. ìºí ãàð õ¿ðýõã¿é õàíà äýýâðèéí çàâñàð õîîðîíä ÷èãæýýñ õèéõýä ìàø òîõèðîìæòîé ìàòåðèàë áîëíî.

Ñóë òàë: ªðºº òàñàëãààíä õýðýãëýõ çîõèìæã¿é , ºíäºð òåìïåðàòóðò òýñâýð ìóóòàé õýâðýã áîëäîã ìàòåðèàë þì.

��

�-ð á¿ëýã

ªðºãò á¿òýýöèéí äóëààí

òåõíèêèéí ¿ç¿¿ëýëò

4.1 Òîîñãîí õàíàíû òóõàé õ¿¿ðíýë

àëèâàà áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí õóâüä äóëààí òåõíèêèéí ¿ç¿¿ëýëò íü çàéëøã¿é àíõààðàõ ¸ñòîé ãîë ¿ç¿¿ëýëòèéí íýã þì. Ýíãèéí æèøýý äóðäàõàä áèä íèìãýí (38ìì, 51ìì çóçààí) òîîñãîí õàíàòàé áàðèëãóóäàä äîòîð òàëààñàà õàøëàãà á¿òýýöèéí óóëçâàð, áóëàíãóóäààð öàíòàõ, 캺ãºíöºðäñºí áàéõûã öººíã¿é õàðäàã. Ýíý íü òóõàéí ºðºº òàñàëãààíû áóëàíãèéí òåìïåðàòóð ºðººíèé àãààðûí ø¿¿äýð áóóõ öýãèéí òåìïåðàòóðààñ áàãà áîëæ óëìààð àãààð òýð ãàäàðãóóòàé õàðüöàæ õºðñºíººñ ¿¿äýí ÷èéãýý õàÿñàíààñ öàíòäàã. Ýíý ¿çýãäýë íü 1-ðò áàðèëãûí ¿íäñýí äààöûí ìàòåðèàë áîëîõ òîîñãûã íîðãîæ äóëààí òóñãààðëàõ áîëîí äààöûí øèíæ ÷àíàðûã áóóðóóëæ ýëýãäýõ õóãàöààã ò¿ðãýñãýäýã, 2-ðò 캺ãºíöºð íü àãààð òîîñîíöîð õýëáýðýýð òàðõàæ õ¿íèé àìüñãàëààð äàìæèí äîòîãøèëæ ýð¿¿ë ìýíäýä ìóóãààð íºëººëäºã, 2-ðò òýðõ¿¿ áóëàíãèéí òåìïåðàóòðûí îãöîì áóóðàëò íü õ¿íä ñýð¿¿í ìýäðýìæèéã ºã÷ òóõã¿é áàéäëûã ¿¿ñãýäýã.

ìºí ººð íýã ò¿ãýýìýë ÿðèãääàã æèøýýã ýíä äóðäàõûã õ¿ñýæ áàéíà. òà îéð äîòíûõîíîîñîî ýñâýë òàíèëààñàà òîîñãîí áàéøèí äóëààõàí ãýñýí ¿ãèéã îëîíòîé ñîíññîí áàéõ. Áèä ÿàãààä ºâºë äóëààí õóâöàñ ºìñäºã âý? Õ¿í ººðººñºº çîõèñòîé õýìæýýíýýñ èõ äóëààí àëäàæ áàéãàà íºõöºëä ò¿¿íèéãýý áàãàñãàõûí òóëä äóëààí õóâöàñëàäàã ýñ òýãâýýñ áèåèéí òåìïåðàòóð áóóð÷ äààðàõ óëìààð õºëäºæ îñãîõ àþóë í¿¿ðëýäýã. Á¿ð áîëîõã¿é áîë ãàë ò¿ëæ îð÷íîî äóëààöóóëàõ çàìàà𠺺ðººñ àëäàæ áàéãàà äóëààíàà áàãàñãàäàã. Áàðèëãûí äóëààëãà áîë ç¿éðëýâýýñ áèäíèéõýýð ãàäóóð õóâöàñ ó÷ðààñ ÿìàð ÷ ºíö㺺ñ õàðñàí ÷óõàë ãýäãèéã õàðæ áîëíî. ßàãààä òîîñãîí áàðèëãà äóëààõàí áàéäàã âý ãýõýýð õýðýâ äóëààëñàí áàðèëãûã õàëààõàä 1ì2 òàëáàéä 50Âò äóëààí øààðäàãäàæ áàéõàä äóëààëãàã¿é òîîñãîí áàðèëãàä 100Âò äóëààí øààðäàãääàã õàðèí áèä õýäèé õýìæýýíèé äóëààíûã áàðèëãàà õàëààõàä àøèãëàæ áàéãààãàà ìýääýãã¿éòýé ë õîëáîîòîé þì. òîîãîí áàðèëãà íýã õàëàà÷èõñàí áàéõàä äóëààíàà áàãà àëääàã. ãýõäýý ýíý íü äóëààí òóñãààðëàõ îéëãîëòîîñ àíãèä ç¿éë þì. òîîñãî ººðòºº èõ äóëààíûã øèãýýæ àâäàã õàðèí ò¿¿íèéã áàñ ë óäààíààð ÿëãàðóóëäàã ó÷ðààñ ãàäàà îãöîì õ¿éòýðýõýä ñóóöàí äîòîð òýð

�-ðÁ¯ËÝÃ

��

õ¿éòðýëò íèëýýä õîæóó ààæèì ìýäýãääýã. Ýíý íü ìàññëàã ìàòåðèàëóóäûí íýã îíöëîã äàâóó òàë þì. Õàðèí òýð òîîñãîíä øèíãýñýí äóëààí ººðºº áèé áîëäîãã¿é áàñ íºãºº í¿¿ðñýý øàòààæ ãàðãàñàí äóëààíû íýã õýñýã íü áàéãàà þì.

Ýíýõ¿¿ õ¿¿ðíýëèéí ýöýñò õýëýõ ãýñýí ç¿éë ìààíü ºðºãò á¿òýýöèéã äàíãààð áàðèõààñ àëü áîëîõ çàéëñõèéæ äóëààëàõûã çºâëºæ áàéãàà þì.

4.2 ªðºãò á¿òýýöèéí äóëààí òóñãààðëàëòàíä òàâèãäàõ øààðäëàãà

Áàðèëãûí õàøëàãà á¿òýýöýä äóëààí òåõíèêèéí õóâüä òàâèãäàõ øààðäëàãàãûã ÁíáÄ 23-02-2009 “Áàðèëãûí äóëààí õàìãààëàëò”-èéí íîðìä ¿íäýñëýí òîãòîîäîã. ¯¿íèé õàìãèéí ãîë çààëò íü äóëààí äàìæèëòûí ýñýðã¿¿öýë þì.

ÁíáÄ-í ãîë çààëò íü óã íîðìä çààñíààð äàðààõ áàéäëààð òîäîðõîéëîãääîã.

Áàðèëãûí äóëààí õàìãààëàëòûí äàðààõ 3 ¿ç¿¿ëýëòèéã òîãòîîñîí. ¯¿íä:

à/ áàðèëãûí õàøëàãà á¿òýýöèéí ýëåìåíò¿¿äèéí äóëààí äàìæóóëàëòûí õºðâ¿¿ëñýí ýñýðã¿¿öýë;

á/ õàøëàãà á¿òýýöèéí äîòîð ãàäàðãóó áîëîí ºðººíèé àãààðûí òåìïåðàòóðûí õîîðîíäîõ òåìïåðàòóðûí çºð¿¿, äîòîð ãàäàðãóó äàõü òåìïåðàòóð ø¿¿äðèéí öýãèéí òåìïåðàòóðààñ ºíäºð áàéõ ýð¿¿ë àõóéí øààðäëàãà;

â/ áàðèëãûí ýçëýõ¿¿í òºëºâëºëòººñ õàìààðóóëæ òºðºë á¿ðèéí õàøëàãà õèéöèéí äóëààí õàìãààëàëòûí òîî õýìæýýã ººð ººð õóâèëáàðààð òîîöîæ ñîíãîõ áîëîìæèéã îëãîõ, áè÷èë óóð àìüñãàëûí áîëîí ýíýõ¿¿ íîðì÷ëîãäñîí øààðäëàãûã õàíãàõ ñèñòåìèéã ñîíãîõ áîëîìæèéã îëãîõ áàðèëãûí õàëààëòûí äóëààíû ýð÷èì õ¿÷íèé õóâèéí çàðöóóëàëò;

Оðîí ñóóö, íèéòèéí áàðèëãà íü “à” áà “Á” ýñâýë “Á” áà “Â” øààðäëàãûã õàíãàæ áàéâàë áàðèëãûí äóëààíû õàìãààëëûí øààðäëàãûã õàíãàñàí ãýæ ¿çíý. ¯éëäâýðëýëèéí áàðèëãà “à”,áà “Á” øààðäëàãûã õàíãàõ ¸ñòîé.

à øààðääëàãà áóþó õºðâ¿¿ëñýí ýñýðã¿¿öëèéí õóâüä áàðèëãûí çîðèóëàëò, õàøëàãà á¿òýýöèéí òºðºë, òóõàéí áàðèëãà áàðèãäàõ ãàçðûí õàëààëòûí õýì õîíîãîîñ õàìààðäàã. Õ¿ñíýãò 4.1-ä îðîí ñóóö áîëîí îëîí íèéòèéí çàðèì áàðèëãàä òàâèãääàõ õºðâ¿¿ëñýí ýñýðã¿¿öëèéí õàìãèéí áàãà øààðäëàãûã ¿ç¿¿ëëýý.

�0

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖÈÉÍ ÄÓËÀÀÍ ÒÅÕÍÈÊÈÉÍ ¯Ç¯¯ËÝËÒ

Õ¿ñíýãò 11

Áàðèëãà áà ºðººíèé

íýð

Õàëààëòûí óëèðëûí õýì

õîíîã

dD 0ñ•õîí

Õàøëàãà á¿òýýöèéí äóëààí äàìæóóëàëòûí ýñýðã¿¿öëèéí íîðì÷ëîãäñîí óòãà

reqR ì2°ñ/Âò

Õàíà Õó÷èëòàäðûí áà çîîðèéí õó÷èëò

Öîíõ, òàãòíû õààëãà

Áîñîî øèëëýãýýòýé

ãýãýýâ÷1 2 3 4 5 6 7

Оðîí ñóóö, 400060008000

2.83.54.2

4.25.26.2

3.74.65.5

0.450.60.7

0.350.40.45

a - 0.00035 0.0005 0.00045 - 0.000025b - 1.4 2.2 1.9 - 0.25

òàéëáàð:: 1. Õ¿ñíýãòýí äýýðõýýñ ººð Dd –òýé, Rreq óòãûã íü äàðààõ òîìú¸îãîîð

òîäîðõîéëíî.

bDaR dreq +⋅=Dd – õàëààëòûí óëèðëûí õýì õîíîã, a, b – èòãýëö¿¿ð¿¿ä íь äýýðõ õ¿ñíýãòèéí áàðèëãûí òºð뺺ñ õàìààðñàí áàéõ áà 1-ð á¿ëãèéí áàðèëãûí 6 äóãààð áàãàíàä 6000°Ñ.õîí õ¿ðòýëõ çàâñàðò à�0.0000��, b�0.1�, 6000-�000°Ñ..õîí õ¿ðòýëõ çàâñàðò à�0.0000��, b�0.1�, 6000-�000°Ñ.õîí çàâñàðò à�0.0000�, b�0.3, �000°Ñ.õîí”ýýñ äýýø çàâñàðò à�0.00002�, b�0.� áàéíà.

Õàëààëòûí ¿åèéí õýì-õîíîãèéã dD °ñõ õîí äàðààõ òîìú¸îãîîð òîäîðõîéëíî.

hthtd zttD )( int −=intt - áàðèëãûí äîòîð àãààðûí òîîöîîíû äóíäàæ òåìïåðàòóð,°ñ,.

htht zt , -õàëààëòûí óëèðàëûí ãàäíà àãààðûí òîîöîîíû äóíäàæ òåìïåðàòóð, °ñ, ¿ðãýëæëýõ õóãàöàà, õîíîã,

Óëààíáààòàð õîòûí õóâüä áàðèëãûí äîòîð àãààðûí òåìïåðàòóð 20îñ, õàëààëòûí óëèðàëûí ãàäíà àãààðûí äóíäàæ òåìïåðàòóð -9,4 îñ (Óëààíõóàðàí), õàëààëò ¿ðãýëæëýõ õóãàöàà 240 õîíîã áàéõàä õàëààëòûí õýì õîíîã íü

�-ðÁ¯ËÝÃ

�1

Õ¿ñíýãò 12

Áàðèëãà áà ºðººíèé íýð

Õàëààëòûí óëèðëûí

õýì õîíîã

dD

Õàøëàã á¿òýýöèéí äóëààí äàìæóóëàëòûí ýñýðã¿¿öëèéí íîðì÷ëîãäñîí óòãà, ì2°ñ/Âò

reqR

Õàíà Õó÷èëòàäðûí áà çîîðèéí õó÷èëò

Öîíõ, òàãòíû õààëãà

Áîñîî øèëëýãýýòýé

ãýãýýâ÷

Оðîí ñóóö 7056 3.86 5.72 5.07 0.65 0.42

Ýíäýýñ îðîí ñóóöíû áàðèëãûí õóâüä õàíûí äóëààí äàìæóóëàëòûí ýñýðã¿¿öýë íü Óëààíáààòàð õîòûí õóâüä 3,86ì2Ê/Âò-ààñ èõ áàéõ ¸ñòîé.

Á øààðäëàãà áóþó áàðèëãûí ãàäíà õàøëàãà á¿òýýöèéí äîòîð òàëûí ãàäàðãóóãûí òåìïåðàòóð çºâøººðºãäºõ õýìæýýíýýñ áàãàã¿é áàéõ íºõöºë áóþó ýð¿¿ë àõóéí øààðäëàãà áàéäàã. Ǻâøººðºãäºõ õýìæýýíýýñ áàãà áîëîñîí íºõöºëä äîòîð áàéãàà õ¿íä äààðàõ ìýäðýìæ ºãºõ, äîòîð ãàäàðãóó áîëîí áóëàí òîõèîéä öàíòàëò ¿¿ñýõ íºõöë¿¿ä ¿¿ñäýã.

Äîòîð àãààðûí òåìïåðàòóð 12°ñ áîëîí ò¿¿íýýñ áàãà áàéõ áàðèëãûí õóâüä õàøëàãà á¿òýýöèéí (ãýðýë íýâòðýõýýñ áóñàä) äóëààí äàìæóóëàëòûí

ýñýðã¿¿öýë íü ( reqR ì2°ñ/Âò) äàðààõ òîìú¸îãîîð òîäîðõîéëîãäñîí óòãààñ áàãàã¿é áàéíà.

int

int )(αn

extreq t

ttnR

∆−

=

Ýíä: n - õàøëàãà á¿òýýöèéí ãàäíà ãàäàðãûí ãàäíà àãààðòàé õàðüöàõ áàéðøëûí íºëººëëèéã òîîöñîí èòãýëö¿¿ð.

nt∆ - ºðººíèé äîòîð àãààðûí òåìïåðàòóð, õàøëàãà á¿òýýöèéí äîòîð ãàäàðãûí òåìïåðàòóðûí õîîðîíäîõ íîðì÷ëîãäñîí çºð¿¿, °ñ

intα - õàøëàãà á¿òýýöèéí äîòîð ãàäàðãûí äóëààí ºãºëòèéí èòãýëö¿¿ð, Âò/(ì2•°ñ),

intt - áàðèëãûí äîòîð àãààðûí òîîöîîíû äóíäàæ òåìïåðàòóð,°ñ

extt - ãàäíà àãààðûí õ¿éòíèé óëèðëûí òîîöîîíû òåìïåðàòóð °ñ, ¿éëäâýðèéí áîëîí óëèðëûí ÷àíàðòàéãààñ áóñàä áàðèëãàä õàìãèéí õ¿éòýí 5 õîíîãèéí äóíäàæ òåìïåðàòóðààð àâíà

Õàøëàãà á¿òýýöèéí äîòîð ãàäàðãà áîëîí ºðººíèé äîòîð àãààðûí òåìïåðàòóðûí õîîðîíäîõ íîðì÷èëñîí òåìïåðàòóðûí çºð¿¿

�2

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖÈÉÍ ÄÓËÀÀÍ ÒÅÕÍÈÊÈÉÍ ¯Ç¯¯ËÝËÒ

Õ¿ñíýãò 13

Áàðèëãà áà ºðººíèé íýð

òåìïåðàòóðûí íîðì÷ëîãäñîí çºð¿¿ nt∆ , °ñãàäíà õàíà

àäðûí õó÷èëò áà äýýâýð

Õîíãèë, çîîðü, ãàðöûí õó÷èëò ãýãýýâ÷

1.Оðîí ñóóö, 4.0 3.0 2.0 dtt −int

Óëààíáààòàð õîòûí õóâüä õàíûí äóëààí äàìæóóëàëòûí ýñýðã¿¿öýë íü ýð¿¿ë àõóéí õóâüä 1,46ì2Ê/Âò-ààñ èõ áàéõ øààðäëàãàòàé.

.

ÂòÊìt

ttnRn

extreq /46.1

7.84))31(20(1)( 2

int

int =⋅

−−⋅=

∆−

=α

 øààðäëàãà íü áàðèëãûí õàëààëòûí äóëààíû ýð÷èì õ¿÷íèé õóâèéí (ºðººíèé õàëààõ 1 ì2 øàëíû òàëáàéä áóþó ºðººíèé öýâýð òàëáàéí

[ýñâýë õàëààãäàõ 1ì3 ýçýëõ¿¿íèé]) çàðöóóëàëò íü deshq Âò.ö/(ì2°ñ/õîí)

ýñâýë Âò.ö/(ì3°ñ/õîí) íîðì÷èëñîí óòãààñ reqhq (Âò.ö/(ì2°ñ/õîí) ýñâýë

Âò.ö/(ì3°ñ/õîí) áàãà ýñâýë òýíö¿¿ áàéõ ¸ñòîé. ìºí áàðèëãûí õàøëàãà á¿òýýöèéí äóëààí õàìãààëàëòûí ÷àíàð, ýçëýõ¿¿í òºëºâëºëòèéí øèéäýë, áàðèëãûí ÷èãëýë áà òºðºë, õàëààëòûí ñèñòåìèéí òîõèðóóëãûí àðãà, õýìíýëò çýðãýýñ õàìààð÷ òîäîðõîéëîãäîõ áà äàðààõ íºõöëèéã õàíãàñàí áàéõ ¸ñòîé.

desh

reqh qq ≥

Ýíä: reqhq - áàðèëãûí õàëààëòûí äóëààíû ýð÷èì õ¿÷íèé íîðì÷ëîãäñîí

õóâèéí çàðöóóëàëò, Âò.ö/(ì2°ñ/õîí) ýñâýë Âò.ö/(ì3°ñ/õîí), öººí äàâõàð îðîí ñóóöíû áàðèëãûí õóâüä äàðààõ áàéäëààð ºãºãäñºí áàéäàã.

Õ¿ñíýãò 14Áàðèëãûí õàëààãäàõ

òàëáàé, ì2Äàâõðûí òîî

1 2 3 460 áà ò¿¿íýýñ áàãà

100150250400600

1000 áà ò¿¿íýýñ èõ

140 /38.9/125 /34.7/110 /30.6/100 /27.8/

---

-135 /37.5/120 /33.3/105 /29.2/90 /25.0/80 /22.2/70 /19.4/

--

130 /36.1/110 /30.6/95 /26.4/85 /23.6/75 /20.8/

---

115 /31.9/100 /27.8/90 /25.0/80 /22.2/

Оðîí ñóóö, îëîí íèéòèéí áàðèëãûí ýð÷èì õ¿÷íèé ¿ð àøãèéí ¿ç¿¿ëýëòèéã 3 äóãààð õ¿ñíýãòýíä ºãºãäñºí àíãèëëûí äàãóó òîãòîîíî. Çóðàã òºñºë çîõèîõ øàòàíä D àíãèëëûã îëãîõã¿é. à,  áà ñ àíãèëëûã

�-ðÁ¯ËÝÃ

��

øèíýýð áàðèõ áîëîí ñýðãýýí áàðèõ áàðèëãûí çóðàã òºñëèéã òºëºâëºõ øàòàíä òîãòîîõ áà äàðàà íü àøèãëàëòûí ¿ð ä¿íãýýð òîäðóóëíà. à,  àíãèëàëä õ¿ðýõèéí òóëä îðîí íóòãèéí çàõèðãààíààñ çóðàã òºñºë çîõèîã÷èä áîëîí áàðèëãà óãñðàëòûí àæèë ã¿éöýòãýã÷ íàðò ýäèéí çàñãèéí óðàìøóóëàë ¿ç¿¿ëýõ àðãà õýìæýýã àâàõûã çºâëºìæ áîëãîñîí áàéäàã.

Áàðèëãûí ýð÷èì õ¿÷íèé ¿ð àøãèéí àíãèëàë Õ¿ñíýãò 15

àíãèëëûí òýìäýã

Ýð÷èì õ¿÷íèé

õýìíýëòèéí àíãèëàë

Áàðèëãûí õàëààëòûí äóëààíû ýð÷èì õ¿÷íèé õóâèéí çàðöóóëàëòûí áîäèò

óòãà deshq -í íîðì÷èëñîí óòãààñ ãàæñàí õýìæýý, %

òºðèéí çàõèðãààíû áàéãóóëëàãààñ áàðèëãà

áàéãóóëàìæèä àâàõ àðãà õýìæýý

Øèíý áîëîí ñýðãýýí áàðèõ áàðèëãàä

à ìàø ñàéí -51-ýýñ áàãà Ýäèéí çàñãèéí óðàìøóóëàë

 ñàéí -10-ààñ -50 õ¿ðòýë Ýäèéí çàñãèéí óðàìøóóëàë

ñ Åðäèéí +5-ààñ -9 õ¿ðòýë àíãèëëûã íýìýãä¿¿ëýõ

Áàðèãäñàí áàðèëãà

D ìóó +6-ààñ +75 õ¿ðòýë Áàðèëãûã ñýðãýýí çàñâàðëàõ

E 76-ñ èõ Áàðèëãûã îéðûí ¿åä çàéëøã¿é äóëààëàõ

4.3 Äóëààí òåõíèêèéí òîîöîîíû àðãà÷ëàë

Äóëààí òåõíèêèéí òîîöîîíû ¿íäñýí çàð÷èì íü äýýð äóðäñàí ýñýðã¿¿öëèéí øààðäëàãûã õàíãàñàí õàøëàãà á¿òýýöèéã ñîíãîõ ÿâäàë þì. òîîöîîíû ¿íäñýí çàð÷èì íü ¿íäñýí á¿òýýöèéã ñîíãîñîíû äàðàà ò¿¿íèéã äóëààëàõàä øààðäàãäàõ äóëààëãûí ìàòåðèàëûí çóçààíûã ñîíãîõ þì.

òîîöîîíû àðãà÷èëàëûí òóõàéä ìàòåðèàëûí ¿å á¿ðèéí äóëààí òóñãààðëàõ ÷àäâàð áóþó èë÷èéí ýñýðã¿¿öýëèéã òîäîðõîéëîõîîð ýõýëäýã. Ýíý òîîöîîã õèéõèéí òóëä õàøëàãà á¿òýýöýä àøèãëàõ ìàòåðèàëóóäûí äóëààí òåõíèêèéí ¿ç¿¿ëýëòèéã ìýäñýí áàéõ øààðäëàãàòàé.

Ýíý ¿ç¿¿ëýëòèéã ÁÄ “Áàðèëãûí äóëààí õàìãààëàëòûí òºëºâëºëò” -ººñ àâ÷ áîëîõîîñ ãàäíà Áàðèëãûí õàøëàãà á¿òýýöèéí äóëààí òåõíèêèéí òîîöîîíû ïðîãðàìì –ààñ àâ÷ áîëíî. Ýíý òîîöîîã ÷ ìºí äýýðõ ïðîãðàììûã àøèãëàí õèéæ áîëîõ áºãººä ýíý òàëààðõ ìýäýýëëèéã òºñëèéí íýãæ áîëîí ýð÷èì õ¿÷íèé õýìíýëòèéí òºâ¿¿äýýñ àâàõ áîëîìæòîé.

Çàðèì íýã ò¿ãýýìýë õýðýãëýäýã ìàòåðèàëûí äóëààí òåõíèêèéí ¿ç¿¿ëýëòèéã õ¿ñíýãòýýð ¿ç¿¿ëëýý.

��

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖÈÉÍ ÄÓËÀÀÍ ÒÅÕÍÈÊÈÉÍ ¯Ç¯¯ËÝËÒ

Õ¿ñíýãò 16

Ä/ä ìàòåðèàëûí íýð Ýçýëõ¿¿íèé íÿãò, êã/ì3

Äóëààí äàìæèëòûí èòãýëö¿¿ð, Âò/ìÊ

1 Õººñð¿¿ëñýí áåòîí 800 0,332 Õººñð¿¿ëñýí áåòîí 600 0,223 Ýëñ öåìåíòýí çóóðìàãòàé öóë óëààí

òîîñãîí ºðºã 1600 0,644 íàðñ 500 0,185 Çîðãîäñîí áà ¿ðòñýí õàâòàí 800 0,196 ×óëóóí õºâºí (ìîíãîë áàçàëò) 125 0,0417 Øèëýí õºâºí (Guardian) 20 0.0388 Õººñºíöºð 40 0,0419 ãèïñýí õàâòàí 1600 0,3510 àãààðûí ¿å 5ñì 1,2 R=0.14ì2Ê/Âò11 ªíãºë㺺íèé öåìåíòýí õàâòàí 1800 0,5812 Ýëñ öåìåíòýí çóóðìàã 1800 0,76

Оëîí ¿åò õàøëàãà á¿òýýöèéí íýã òºðëèéí ¿å áîëîí íýã ¿åò õàøëàãà á¿òýýöèéí èë÷èéí ýñýðã¿¿öëèéã R , (ì2 õ oC)/ Âò, äàðààõ òîìú¸îãîîð òîäîðõîéëíî.

λδ /=R ,

ýíä δ - ¿åèéí çóçààí, ì;λ - ìàòåðèàëûí ¿åèéí äóëààí äàìæèëòûí òîîöîîíû èòãýëö¿¿ð, Âò/

(ì . oC),Оëîí ¿åò ìàòåðèàëààñ á¿ðäñýí õàøëàãà á¿òýýöèéí èë÷èéí

ýñýðã¿¿öëèéã kR , (ì2 . oC)/ Âò, òóñãààð ¿å¿¿äèéí èë÷èéí ýñýðã¿¿öëèéí íèéëáýðýýð òîäîðõîéëíî

lank RRRRR .21 ... ++++= ,

Ýíä nRRR ,..., 21- õàøëàãà á¿òýýöèéí òóñãààð ¿å¿¿äèéí èë÷èéí

ýñýðã¿¿öýë (ì2 .oC)/ Âò ;

laR . - àãààðûí áèò¿¿ ¿åèéí èë÷èéí ýñýðã¿¿öýë,

Õàøëàãà á¿òýýöèéí äóëààí äàìæóóëàëòûí ýñýðã¿¿öëèéã 0R , (ì2 . oC)/ Âò, òîäîðõîéëîõ òîìú¸î íü

seksi RRRR ++=0 , ýíä ,/1 intα=siR −intα õàøëàãà á¿òýýöèéí äîòîð ãàäàðãûí äóëààí

ºãºëòèéí èòãýëö¿¿ð, ãàäíà õàíûí õóâüä 8,7 (ì2 . oC)/Âò ; ,/1 extseR α= −extα õ¿éòíèé óëèðëûí íºõöºë äýõ õàøëàãà á¿òýýöèéí

ãàäíà ãàäàðãûí äóëààí ºãºëòèéí èòãýëö¿¿ð, ãàäíà õàíûí õóâüä 23 Âò/ (ì2 .oC),

¯¿íýýñ øààðäëàãàò ýñýðã¿¿öëèéí àðãààð äóëààí òóñãààðëàã÷ ¿åèéí çóçààíûã îëîõ òîìü¸îã áè÷âýë:

�-ðÁ¯ËÝÃ

��

( )[ ] insseàónsiøîins RRRRRRR λδ ⋅+++⋅⋅⋅+++−= 21

Âòñ2 îì ⋅

Çóðàã 56.

Æèøýý áîëãîæ õî¸ð òºðëèéí õàíà ñîíãî¸. Ýõíèé õàíûí õóâüä 51ñì çóçààí òîîñãîí ºðºãòýé õàíà. Äóëààëãà íü

øàâàðäëàãàòàé õººñöºíöºð áàéõààð ñîíãîâ.

Õ¿ñíýãò 17

Ä/ä Õàíû á¿òýö Ýçýëõ¿¿íèéí íÿãò, êã/ì3

Äóëààí äàìæèëòûí èòãýëö¿¿ð,

Âò/ìÊ

Çóçààí, ì èë÷èéí ýñýðã¿¿öýë

1 Äîòîð àãààð 0,1152 Ýëñ öåìåíòýí øàâàðäëàãà 1800 0,76 0,02 0,0263 òîîñãîí ºðºã 1600 0,64 0,51 0,7964 Õººñºíöºð 40 0,041 0,12 2,9265 Øàâàðäëàãà 1800 0,76 0,02 0,0266 ãàäíà àãààð 0,043

Äóëààëãàã¿é ¿åèéí íèéò ýñýðã¿¿öýë 1,006Äóëààëãàòàé ¿åèéí íèéò ýñýðã¿¿öýë 3,923

à øààðäëàãûí õóâüä õàíûí äóëààíû ýñýðã¿¿öýë íü Óëààíáààòàð õîòûí õóâüä 3.86ì2Ê/Âò áàéõ ̧ ñòîé áºãººä ýíý õýìæýýíä õ¿ðãýõèéí òóëä 3,86-1,006=2,854 ì2Ê/Âò ýñýðã¿¿öýë íýìýх бóюó 2,854*0,041=0,117ñì áóþó õàìãèéí áàãàäàà 12 ñì çóçààí õººñºíöºðººð äóëààëæ áàéæ øààðäëàãà õàíãàæ áàéíà.

��

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖÈÉÍ ÄÓËÀÀÍ ÒÅÕÍÈÊÈÉÍ ¯Ç¯¯ËÝËÒ

Õàíà íü äîòîð òàëäàà øàâàðäëàãà ºíãºë㺺òýé õººñð¿¿ëñýí áåòîí áàéõààð òîîöü¸. Õàðèí ýíý íºõöºëä ÷óëóóí õºâºíã äóëààëãûí ìàòåðèàë áîëãîæ ñîíãîõîîñ ãàäíà ºíãºë㺺íèé ìàòåðèàëààð öåìåíòýí õàâòàí ñîíãîæ àâààä äóëààëãà áîëîí ºíãºë㺺íèé õàâòàí õî¸ðûí õîîðîíä 5ñì àãààðûí ¿å áàéõààð àâ÷ ¿çüå. àãààðûí ¿å íü õºäºë㺺íòýé áóþó óðñãàëòàé øèéäëèéã òºëºâëºõ íü äóëààëãûí ìàòåðèàëä õóðèìòëàãäàõ ÷èéãèéã çàéëóóëàõ ñàéí òàëòàé. Ýíý íºõöºëä õàíûí äóëààíû ýñýðã¿¿öýëä àãààðûí ¿åèéã òîîöäîãã¿é. Õàðèí áèò¿¿ áóþó óðñãàëã¿é íºõöºëä àãààðûí ¿å íü äóëààí òóñãààðëàõ ¿¿ðýãòýé áàéäàã.

Õ¿ñíýãò 18

Ä/ä Õàíû á¿òýö Ýçýëõ¿¿íèéí íÿãò, êã/ì3

Äóëààí äàìæèëòûí èòãýëö¿¿ð,

Âò/ìÊ

Çóçààí, ì èë÷èéí ýñýðã¿¿öýë

1 Äîòîð àãààð 0,1152 Ýëñ öåìåíòýí øàâàðäëàãà 1800 0,76 0,02 0,0263 Õººñð¿¿ëñýí áåòîí 800 0,33 0,3 0,9094 ×óëóóí õºâºí 125 0,041 0,15 3,6585 àãààðûí ¿å 0,05 0,140

6 ªíãºë㺺íèé öåìåíòýí õàâòàí 1800 0,58 0,01 0,017

7 ãàäíà àãààð 0,043Äóëààëãàã¿é ¿åèéí íèéò ýñýðã¿¿öýë /àãààðûí óðñãàëã¿é íºõöºëä/ 1,250Äóëààëãàã¿é ¿åèéí íèéò ýñýðã¿¿öýë /àãààðûí óðñãàëòàé íºõöºëä/ 1,093Äóëààëãàòàé ¿åèéí íèéò ýñýðã¿¿öýë /àãààðûí óðñãàëòàé íºõöºëä/ 4,751

Õî¸ð äàõ õóâèëáàð äýýð 15ñì çóçààí ÷óëóóí õºâºíã ñîíãîæ àâñàí áà ÷óëóóí õºâºíãèéí õàâòàíãèéí çóçààí 5ñì áàéäàãòàé õîëáîîòîé. Ýíý òîõèîëäîëä õàíà èë¿¿ ñàéí äóëààëãàòàé áîëæ, àøèãëàëòûí çàðäàë áóóðíà. 10ñì çóçààí ÷óëóóí õºâºí ñîíãîñîí òîõèîëäîëä äóëààíû ýñýðã¿¿öýë íü 3,53 ì2Ê/Âò áîëæ à øààðäëàãûã õàíãàõã¿é áàéãàà ÷ øààðäëàãà õàíãàæ áóé ýñýõèéã  øààðäëàãûí äàãóó øàëãàæ ¿çýýä áàðèëãûí ýð÷èì õ¿÷íèé õýðýãëýýíèé à ýñâýë Á àíãèëàëä áàãòàæ áàéâàë çºâøººðäºã.

��

�-ð á¿ëýã

ªðºãò á¿òýýöýä õýðýãëýãääýã

áàãàæ òîíîã òºõººðºìæ¿¿ä

Оð÷èí ¿åä áàðèëãûí àæèëä øèíý òåõíîëîãè íýâòýðñíýýð ãàð àæèëëàãààã èõýýõýí áóóðóóëæ áàéãàà õýäèé ÷ ºðºãò á¿òýýöýíä ãàð áàãàæ õýðýãëýñýí õýâýýð áàéíà. ò¿¿íèéõýý õèðýýð ºíäºð óð ÷àäâàð, ìýðãýøëèéã õºãæ¿¿ëýõ øààðäëàãà òàâèãääàã. Õàðèí ãàð áàãàæ íü ºíäºð ¿íýòýé òîíîã òºõººðºìæèéí äýðãýä õÿìäõàí òóë õºðºí㺠îðóóëàëò áàãà øààðäàíà.

ªðãèéí ãàð áàãàæóóäªðãèéí áàãàæ íü õ¿íèé àþóëã¿é àæèëëàõ, õ¿íäðýë áàãàòàé àæèëëàõ íºõöºëèéã õàíãàæ, ñòàíäàðòûí äàãóó ¿éëäâýðëýãäñýí áàéõ ¸ñòîé. ªðãèéí áàãàæ íü õýëáýð õýìæýý, æèí, àøèãëàõàä õÿëáàð áàéõ òàëààñàà óëàì áîëîâñðîíãóé áîëîí õºãæñººð áàéíà. ªðºãò õýðýãëýãäýõ ãàð áàãàæèíä íèéâèé, ºðãèéí àëõ, ãîðèâ ãàðãàã÷, òýãø óñ, ýãöë¿¿ð, øóãàì, ìåòð, ò¿âøèí òàòàã÷ óòàñ, óòàñ òîãòîîã÷, òîîñ öýâýðëýõ áàãñ ãýõ ìýò áàãàæûã íýðëýæ áîëíî.

Çóðàã 57. ªðãèéí ãàð áàãàæóóä

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖÝÄ ÕÝðÝãËÝãÄÄÝã ÁÀãÀÆ ÒÎÍÎã ÒªÕªªðªÌƯ¯Ä

��

ªðãèéí íèéâèéªðãèéí íèéâèéãýýð çºâõºí òîîñãîîñ ãàäíà áëîê áîëîí áóñàä

øèðõýãèéí ìàòåðèàë ºðºõ çîðèëãîòîé. Áåòîí ãàäàðãóó òýãøëýõ íèéâèé áîëîí øàâàðäëàãûí íèéâèéíýýñ ÿëãààòàé þì.

Çóðàã 58. Òºðºë á¿ðèéí íèéâèé

íèéâèé íü õºíãºí áàéõààñ ãàäíà èë¿¿ èõ çóóðìàã õàìæ àâàõàä çîðèóëàãäàæ ãàäàðãóóã áîäîëöîõ õýðýãòýé. Áàðèóëûã õèð ºíäºð õèéõýýñ áóãóéã áàãà ÿäðààäàã. Øàâàðäëàãûí íèéâèéíèé áàðèóëûí àð òàëûã áºãæ뺺ã¿é áàéäàã íü òîîñãî çóóðìàãàíä öîõèæ øèãòãýõ øààðäëàãàã¿é ó÷ðààñ õèéäýãã¿é. Ýõ áèåèéã áàðèóëòàé çèã çàã õýëáýðèéí ÷èõ òºìðººð áýõýëñýí íü íèéâèéãýýð àæèë õèéõã¿é ¿åä çóóðìàãûí ñàâàíä áýõëýõýä õºíäèéð¿¿ëæ èøèéã çàâààðóóëàõã¿é, äàõèí àâ÷ õýðýãëýõýä äºõºìòýé áàéð ¿¿äíýýñ ãàðãàñàí õýëáýð þì. Áàðèóëûã ìîäîí, ïëàñòèê, ìîä ñàâõè õîñîëñîí çýðãýýð õèéäýã.

Çóðàã № 59. Ìîäîí áàðèóëòàé Çóðàã № 60. Õóâàíöàð áàðèóëòàé.

ñàâõèàð ºíãºëñºí.

Çóðàã № 61. Ìîäîí áàðèóë á¿õèé Çóðàã №62. Öîõèóðûã õóâàíöðààð

òºìºð öîõèóðòàé. õèéæ áîëäîã.

�-ðÁ¯ËÝÃ

��

Õóâàíöàð áàðèóëòàé õèéõýä (Çóðàã № 38) áºãæëºõ áîëîí öîõèóðûã òóñãàéëàí õèéõ øààðäëàãàã¿é áºãººä õºíãºí õèéæ áîëäîã òóë ñ¿¿ëèéí ¿åä ºðëºã÷èä ýíý áàãàæèéã èõ ñîíèðõîõ áîëñîí.

ªðãèéí àëõªðãèéí àëõ íü ºðºãò õýðýãëýæ áóé øèðõýãèéí ìàòåðèàëûã àì

äàðóóëàõ ÷èãëýëýýð õóâààõàä çîðèóëàãäñàí áàãàæ þì. Õàðèã ãî¸ëûí ºðºãò õýðýãëýãäýã ìàòåðèàëûã óã àëõààð õóâààõã¿é òóñãàé çîðèóëàëòûí õºðººãººð ç¿ñýæ àøèãëàäàã. ìºí ë òºðºë á¿ðèéí áàðèóëòàé áàéäýã.

Çóðàã 63. ªðãèéí àëõíû òºðºë.

àëõíû òîëãîé õýñýã íü 2 òºðëèéí õýëáýðòýé. Õàâòãàé ¿ç¿¿ð òàëààð íü ºðãèéí ìàòåðèàë õóâààäàã áîë àð òàëààð íü áóòëàõ, òîì õýìæýýíèé ÷óëóóí ìàòåðèàëûã õóâààõ çýðýãò õýðýãëýäýã. òîëãîé õýñýã íü õ¿íä, áàðèóë íü õºíãºí áàéâàë õºäºëìºðèéí á¿òýýìæ ºíäºð áàéäàã.

Ãîðèâ ãàðãàã÷ãîðèâ ãàðãàã÷èéã ãî¸ëûí ºðºãò õýðýãëýäýã. ãîðèâûã ìàø îëîí

ÿíçààð ãàðãàæ áîëäîã. òîîñãûí õîîðîíäîõ çóóðìàãûí ¿åèéã õîíõîéëãîæ áîëîí ã¿äèéëãýæ õèéäýã. Õýýã ÿíç á¿ðýýð òàòäàã. Äîîðõ áàãæóóäàä ÿìàð ÿìàð õýëáýðýýð ãîðèâ ãàðãàæ áîëäîãèéã õàðæ áîëíî.

Çóðàã 64. Ãîðèâ ãàðãàã÷èéí òºðºë.

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖÝÄ ÕÝðÝãËÝãÄÄÝã ÁÀãÀÆ ÒÎÍÎã ÒªÕªªðªÌƯ¯Ä

�0

Çóðàã 65. Äóãóéòàé ãîðèâ ãàðãàã÷èéí òºðºë.

ìºí äóãóéòàé ãîðèâ ãàðãàã÷èéã àøèãëàæ áîëíî. Ýíý íü èë¿¿ õóðäàí, ÷àíàðòàé, æèãä õýý ãàðãàõ áîëîìæ îëãîäîã. Çóóðìàãûí ¿åí äýýã¿¿ð, õºíäëºí ÷èãëýëä èõýâ÷ëýí òàòàæ õýðýãëýíý.

Òýãø óñòýãø óñûã áîñîî áîëîí õýâòýý ºðãèéí òýãø áàéäëûã õàíãàõ

çîðèëãîîð àøèãëàäàã. ãàðààð ºðãºõºä õºíãºí, óðòûí äàãóó òýãø áàéõ øààðäëàãàòàé áºãººä í¿äýýðýý õàðæ òýãø õàçãàéã òîõèðóóëæ àøèãëàäàã áàãàæ þì.

Çóðàã 66. Òýãø óñ, àøèãëàõ áàéäàë.

ñ¿¿ëèéí ¿åä ýëåêòðîí òýãø óñ õóäàëäààíä ãàð÷ áàéíà. Çàéãààð àæèëëàäàã, ò¿âøèíã ìàø íàðèéâ÷ëàëòàéãààð òýãøëýõýä õýðýãëýäýã.

Çóðàã 67. Ýëåêòðîí òýãø óñ.

�-ðÁ¯ËÝÃ

�1

Ýãöë¿¿ðÝãöë¿¿ð íü áîñîî òýãø áàéäëûã õàíãàõ çîðèëãîîð õýðýãëýäýã ãàð

áàãàæ þì. Ǻâõºí íýã óäàà õýðýãëýõýýñ ãàäíà àæèëëàáàð äóóñãàõ õ¿ðòýë ºëãºæ õýðýãëýæ áîëäîã. àæèëëàãààíû ¿íäñýí çàð÷èì íü õ¿íäèéí õ¿÷èéã àøèãëàæ õ¿íä ìàòåðèàë (èõýâ÷ëýí ãàíãààð õèéñýí êîíóñ õýëáýðèéí òºìºð áàéäàã) óòñàíä ºëãºæ, õèéæ áóé ýëåìåíòòýé ïàðàëåëë ÷èãëýëä áàéãàà ýñýõèéã çýðýãö¿¿ëæ øàëãàíà.

Çóðàã 68. Ýãöë¿¿ð, õýðýãëýõ áàéäàë.

Ìåòðìåòðýýð áàðèëãà áàéãóóëàìæûí çóðàã òºñëèéí äàãóó áàðèõ çîðèëãîîð

òºñëèéí õýìæýýã áàðèóëàõ áàéäëààð õýìæýý òàâèõ ìºí õýìæýýíäýý áàéãààä õÿíàëò òàâèõ ÷èãëýëýýð õýðýãëýäýã. ìåòðèéã òºìðººð õèéñýí òóóçààð àâòîìàò áîëîí ìåõàíèê àðãààð ýâõýãääýã áàéäëààð ¿éëäâýðëýõ íü ºðºãò çîõèìæòîé. Çîõèõ õýìæýýíä õ¿ðñýí ¿åä öîîæèëæ õýðýãëýõ íü èë¿¿ õºäºëìºð õýìíýäýã.

Çóðàã 69. Ýíãèéí òºìºð ìåòð.

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖÝÄ ÕÝðÝãËÝãÄÄÝã ÁÀãÀÆ ÒÎÍÎã ÒªÕªªðªÌƯ¯Ä

�2

Ò¿âøèí òàòàã÷ óòàñÓðòûí äàãóó õîë ºðãèéã òýãø áºãººä àëäàà áàãàòàé õèéõèéí òóëä

2 òàëûí õàðüöàíãóé çºâ áºãººä ºíäºðëºæ ºðñºí ºðãèéí õîîðîíä óòàñ òàòàæ, ò¿¿íäýý ø¿ðã¿¿ëæ ºðñºíººð õàðüöàíãóé àëäàà áàãàòàé ºðºãääºã.

Çóðàã 70. Ò¿âøèí òàòàã÷ óòàñ.

Çàðèì òîõèîëäîëä õºíãºí æèíòýé òýãø óñ ò¿âøèí òàòàã÷ óòñàíä ºëãºæ õýðýãëýæ áîëíî.

Çóðàã 71. Ò¿âøèí òàòàã÷ óòñàíä òýãø óñ áýõýëñýí áàéäàë.

Òîîñãîí ºðºãò ãàð áàãàæûã õýðýãëýõ áàéäàëªðãèéí àæèëä çóðàã òºñºëä çààñíû äàãóó õýìæýý áîëîí ÷àíàðûí

ºíäºð ò¿âøèíä ýëåìåíòèéã ºðºõ øààðäëàãà òàâèãääàã. Ýíý çîðèëãîä çºâ òåõíîëîãèéí äàðààëàë ÷óõàë áàéð ñóóðü ýçýëíý.

�-ðÁ¯ËÝÃ

��

Çóðàã 72. Ò¿âøèí òàòàã÷ óòàñ àøèãëàí íèéâèéãýýð ºðºõ ïðîöåññ.

ªðºãò õýðýãëýãääýã òîíîã òºõººðºìæ¿¿ä

Óã õýñýãò çóóðìàãûí òýâø, õ¿ðç, 纺âðèéí òýðýã, òîîñãî 纺õ òºõººðºìæ, çóóðàã÷, öàõèëãààí òàñäàã÷, øàò âàíäàí çýðãèéã íýðëýæ áîëíî.

Çóðàã 73. Çóóðìàãûí ñàâ, ãààïóó.

ªðªãÒ Á¯ÒÝÝÖÝÄ ÕÝðÝãËÝãÄÄÝã ÁÀãÀÆ ÒÎÍÎã ÒªÕªªðªÌƯ¯Ä

��

Çóðàã 74. Çóóðàã÷, òîîñãî ç¿ñýã÷.

Çóðàã 75. Øàò âàíäàí, òóëãóóð õºë.

�-ðÁ¯ËÝÃ

��

Çóðàã 76. Ò¿âøèí õýìæèã÷ îïòèê áàãàæóóä.

Çóóðìàãûí ñàâ íü àìñàð òîìòîé áàéâàë çóóðìàãûã àâàõàä õÿëáàð, õºäºëìºð çàðöóóëàëò áàãàòàé, õóòãàõàä õÿëáàð áàéäàã. ãààïóóã àøèãëàñíààð çóóðìàãûí ñóóëòûí õóãàöààã áàãàñãàõ, õºäºë㺺íò ÷àíàðûã áóóðóóëàõã¿é áàéõ áîëîìæèéã íýìýãä¿¿ëäýã.

Çóóðìàãûã çóóðàã÷ àøèãëàí çóóðñàíààð õºäºëìºðèéí á¿òýýìæ äýýøëýõ, ýëñ, öåìåíò ñàéí õîëèëäîõ, õóãàöàà õýìíýõ ñàéí òàëòàé. Åð íü áàðèëãûí òàëáàéä äààöûí á¿òýýöèéã õîëáîõ çóóðìàã, áåòîíûã çóóðàõûã àëü áîëîõ õîðèãëîäîã áºãººä óðä÷èëàí áýëýí ñòàíäàðò÷ëàãäñàí áýëýí õóóðàé õîëüö àøèãëàæ õèéõ íü ç¿éòýé þì. òàëáàé äýýð áàðèìæààëæ çóóðñàíààð çóóðìàãûí æèãä áàéäàë àëäàãäàõ, áàðèëãûí òàëáàéí àøèãëàëòàä õ¿íäðýë ó÷ðóóëàõ çýðýã ñºðºã òàëòàéãààñ õàìãèéí ñºðºã ç¿éë íü áàðèëãûí äààöûí ýëåìåíòèéí áàòàëãààò áàéäëûã áóóðóóëæ ºãäºã.

Çóðàã 51-ä äîòîð øàò âàíäàíã ¿ç¿¿ëñýí áºãººä 纺æ òýýâýðëýõýä õºíãºí, òóëãóóð ñàéòàé, øèëæèñõèéõ õºäºë㺺í áàãàòàé, õºäºëìºð õºíãºâ÷èëñºí áàãàæ þì.

Çóðàã 52-ä ¿ç¿¿ëñýí îïòèê àæèëëàãààòàé ò¿âøèí õýìæèã÷¿¿ä íü èíôðà óëààí òóÿàíû òóñëàìæòàéãààð, ºðºãèéí ïðîöåññ ýõëýõýñ äóóñàõ õ¿ðòýë àøèãëàæ áîëîõ áºãººä, ãýðýë ìóóòàé áîëîí ãÿëáààòàé îð÷èíä õàðàãääàãààðàà îíöëîã áàãàæóóä þì.

��

Àøèãëàñàí ìàòåðèàë.

1. ªðºãò áà àðìàòóðëàñàí ºðºãò á¿òýýö. ÁíáÄ 2.03.02-092. Õàëààëò. òºñºë òîîöîîíû ãàðûí àâëàãà. Ö.Äàøäîðæ,

ì.Оòãîíáàÿð, ñ.Áîëîðìàà. 2002 îí3. ãàçàð õºäëºëòòýé á¿ñ íóòàãò áàðèëãà òºëºâëºõ ÁíáÄ. 22.01.06-

064. Áàðèëãà áàéãóóëàìæèéí ãàëûí àþóëã¿é áàéäàë ÁíáÄ 21.01.025. Áàðèëãàä õýðýãëýõ óóð àìüñãàë áà ãåîôèçèêèéí ¿ç¿¿ëýëò¿¿ä

ÁíáÄ 2.01.01-92\20016. Áàðèëãûí äóëààí òåõíèê ÁíáÄ 2.01.03-92\20037. íýã àéëûí ñóóö ÁíáÄ 31.101.058. Ïîëû ñíèÏ 2.03.13-889. òîîñãîí áàðèëãûã ãàçàð õºäëºëòèéí ¿éë÷ëýëä òîîöîõ

çààâàð÷ëàãà ÁÄ 31.105.0310. ªðºãò á¿òýýöèéí áàðüöàëäàëòûã òºìºð áåòîí áà ãàíãààð

õ¿÷èòãýí ñàéæðóóëàõ àðãà÷èëñàí çºâëºìæ ÁÄ 31.106.0311. ªðºãò á¿òýýö ÁíáÄ 3.03.0512. ªðºãò á¿òýýöèéí çóðàã òºñºë çîõèîõîä àøèãëàõ çààâàð ÁÄ

51.101.0513. Ïîëèìåð öåìåíòýí çóóðìàãûã õýðýãëýõ çàìààð òîîñãîí ºðãèéí

öóëæèëòûã äýýøë¿¿ëýõ çààâàð ÁÄ 51.102.0514. òîîñãî áà ãóëäìàéí á¿òýýö Ýìõýòãýë №8