Organizasyon Komitesi(Alfabetik)

Evren Akar, Ali E. Berkman, Mustafa Dalcı, Zeynep Karapars, Aybike Tamer

Program

• Kullanılabilirliğin kısa tarihi

• Kullanılabilirlik nedir?

• Kullanılabilirliğin getirileri

• UPA: Tarihi, Misyonu, Aktiviteleri

• UPA Bölgeleri, Dağılımı ve Yapıları

• UPA Ankara

• Neden UPA Ankara?• Bölge kurmak için izlenen yol• UPA Ankara bölgesi aktivite planı

Program

• Oylamalar

• Yeni kurulacak bölgenin adı ve etki alanı;

• Bölge Kurulu üyeleri seçimi (Gelecek Toplantı);• Başkan (President)• Başkan yardımcısı (Vice president)• Sekreter (Secretary)• Mali işler sorumlusu (Treasurer)

• Kuruluş toplantısının yeri ve zamanının kararlaştırılması;

• Kuruluş dilekçesi, sözleşme ve tüzüğün paylaşılması;

Kullanılabilirlik Tarihi

Bilgisayar tipi Dönem Kullanıcılar Problemler

Araştırma makinası

1950’ler Bilim adamları

● Güvenirlik● Tüm programlama

kullanıcılar tarafından yapılmaktaydı

Merkezi bilgisayarlar(Main frames)

1960-1970’ler

Veri işlemeyle ilgilenen uzmanlar

● Sonuçlardan – çıktılardan etkilenen kullanıcı sayısı artmaktaydı

Mini bilgisayarlar

1970’lerMühendisler ve diğer meslek adamları

● Kullanıcılar hala programlama yapmaktaydı...

● Kullanılabilirlik problemleri görülmeye başlandı

Mikro bilgisayarlar

1980’ler Hemen hemen herkes● Kullanılabilirlik temel

bir problem haline geldi

Kullanılabilirlik Tarihi

Daha önce “kullanıcı dostu” ve benzeri kelimeler kullanılsa da “kullanılabilirlik” terimi 1980’lerde kullanılmaya başlandı (Butler, 1996) ...

Shackel’e göre (1990) terim ilk defa 1971 yılında R.B. Miller tarafından kullanım kolaylığı anlamında kullanıldı...

Kullanılabilirlik Nedir?

“Bir ürünün potansiyel kullanıcıları tarafından, belirli bir kullanım

bağlamı içinde, amaçlanan kullanım hedeflerine ulaşmak için, ne

derece etkin, verimli ve tatmin edici bir şekilde kullanılabilmesi”

olarak tanımlanmaktadır...”

ISO 9241

Kullanılabilirlik Nedir?

“Potansiyel kullanıcılar”Kullanılabilirlik göreceli bir kavramdır;Kullanıcı gruplarının özellikleri bilinmelidir;Sık sık hedef kullanıcı profiline uygun katılımcılardan geri bildirim alınmalıdır...

“Kullanım bağlamı”Kullanımın içinde varolduğu sosyal – kültürel yapı önemlidir;Hiçbir ürün bağlamdan tamamen koparılarak değerlendirilemez;Kullanım bağlamı her durumda elden geldiği kadar çalışılmalıdır...

Kullanılabilirlik Nedir?

Etkinlik Kullanıcının amaçlarına ne ölçüde ve ne kesinlikle ulaşabildiği

Verimlilik Kullanım sırasında belirli amaçlara ulaşmak için harcanan kaynaklar

Kullanıcı tatmini Kullanım deneyiminin kullanıcı tarafından nasıl karşılandığı, kullanım sürecinde algılanan rahatlık ve sorunsuzluk

Kullanılabilirliğin getirileri

Kullanılabilirliğin getirileri çok boyutludur:

• Kullanıcılar

• Üreticiler

• Tasarımcılar

Kullanılabilirliğin getirileri(UPA 2006 araştırması)

Yazılım yaşam döngüsü içinde maliyetlerin %80’i yeniden yapılandırma ve revizyon çalışmalarına harcanmaktadır...

Bu harcamaların en büyük kısmı karşılanmayan ya da öngörülmemiş kullanıcı istekleri – ihtiyaçları ve kullanılabilirlik problemleriyle ilgilidir...

Kullanılabilirliğin getirileri(UPA 2006 araştırması)

İnternet üzerinden potansiyel satışların yarısı kullanıcıların istediği bilgiye ulaşamaması yüzünden yapılamamaktadır.

Kullanılabilirliğin getirileri(UPA 2006 araştırması)

İnternet sitesi kullanılabilirliği problemleri yüzünden yılda ortalama 25 milyar Dolar kayıp yaşanmaktadır...

Kullanılabilirliğin getirileri(UPA 2006 araştırması)

Orta ölçekli bir Amerikan şirketi sadece intranet ağını kullanılabilirlik açısından geliştirerek çalışanlarının üretkenliğinde yılda 5 milyon Dolar artış sağlayabilmektedir...

Kullanılabilirliğin getirileri(UPA 2006 araştırması)

IBM websitesinde navigasyon sorunları yüzünden en popüler bölüm arama bölümüydü. Bu bölümü yardım sayfası izlemekteydi...

10 haftada100’den fazla çalışanın katılımıyla yapılan modifikasyon çalışmasından sonra yardım kullanımı %84 azalırken satışlar %400 artmıştır...

Kullanılabilirliğin getirileri(UPA 2006 araştırması)

“Kullanılabilirlik çalışmalarının ardından bir e-ticaret sitesinin satışlarını %100 artırması doğal görülmektedir.

Bir çok sitede tasarım hatalarının ortadan kaldırılmasıyla 10 satın almasız geri dönüşün 9’unun satışa çevrilebileceği düşünülmektedir.”

(J. Nielsen)

Kaynak: tiesilike.com

Usability Professionals AssociationTarihi, Misyonu, Aktiviteleri1991 yılında kurulmuştur.

Kısa zamanda 50 üyeden dünya çapında 2400 üyeye ulaşmıştır

Kullanılabilirlik alanında dünyada en çok tanınan ve takip edilen kuruluştur.

UPA’nın temel amacı kullanılabilirlik kavramını ve uygulamalarını yayınlar, etkinlikler ve yerel bölge kuruluşlarıyla tanıtmaktır.

Usability Professionals AssociationTarihi, Misyonu, AktiviteleriUPA’nın hedefi:

Kullanılabilirlik, kullanıcı odaklı tasarım ve kullanıcı deneyimi çalışmaları açısından otorite kaynak olmak;

Alanda profesyonel gelişimi ve eğitimi desteklemek

Araştırma, tasarım ve değerlendirme çalışmalarının iş çevreleri açısından getirilerini vurgulamak ve artırmak;

Kullanıcı deneyimi alanında çalışanların bilgi paylaşımı odaklı bir topluluk oluşturmasını sağlamak

Usability Professionals AssociationTarihi, Misyonu, AktiviteleriAktiviteleri:

Dünya Kullanılabilirlik Günü etkinliklerinin organize edilmesi (WUD);

Konferanslar;

Bölgelerin organize ettiği etkinlikler;

YayınlarUX - User Experience Magazine – (yılda 4 kez) Journal of Usability Studies - (yılda 4 kez) (Peer

reviewed)The UPA Voice – (İki ayda bir) (UPA etkinlikleri)UPA Monthly – (Aylık) (UPA duyuruları – etkinlikler)

Usability Professionals AssociationTarihi, Misyonu, AktiviteleriUPA Bölge kuruluşları Afrika dışında tüm kıtalara yayılmıştır.

En son kurulan bölgelerden biri UPA İstanbul’dur.

Usability Professionals AssociationBölge kuruluşları (Chapter)Bölge kuruluşlarında, benzer hedefler doğrultusunda çalışan kişilerin bir araya toplanması, deneyimlerin paylaşılması ve kullanılabilirlik mesleğinin geliştirilmesi hedeflenir;

Kullanılabilirlik alanında çalışanların iletişimini sağlar;

İş toplantılarında çağrılı konuşmacılarla farklı konuların tartışılmasını amaçlar;

Kullanılabilirlikle ilgili geziler düzenler;

Kullanılabilirlikle ilgili yuvarlak masa toplantıları düzenler;

Usability Professionals AssociationBölge kuruluşları (Chapter)

Usability Professionals AssociationBölge kuruluşları (Chapter)

Bölge kuruluşları belirli bir coğrafi bölgede yaşayan, çalışan, birbirlerine kolayca ulaşabilen UPA üyelerinden oluşur;

Profesyonel eğitimin, araştırmaların desteklenmesi ve mesleğe genç insanlar kazandırılmasını hedefler;

Bölge kuruluşları üyelerine belirli imkanlar da sağlar...

UPA Üyeliği

Yayınlara erişimUX - User Experience Magazine – (yılda 4 kez) Journal of Usability Studies - (yılda 4 kez) (Peer

reviewed)The UPA Voice – (İki ayda bir) (UPA etkinlikleri)UPA Monthly – (Aylık) (UPA duyuruları – etkinlikler)

Diğer üyelerle bağlantı kurma olanakları

LinkedIn, Facebook, Twitter gibi genel platformlar dışında belirli kayıt kütüklerinden üyeler ilgi alanlarına göre taranabilir

UPA Üyeliği

Etkinliklerde indirim

Konferans ve benzeri etkinliklerde indirim

Bilgi kaynaklarına erişim

UPA sitesinde belirli bilgi kaynaklarına erişimÇalışma etiğine ilişkin kurallarUsability Body of Knowledge projesiUsability in the Enterprise projesi

Bir çok yayın, hizmet ve üründe indirim

Yazılımlar, online uygulamalar, prototipleme, test hizmetleri...

Neden UPA AnkaraYola UPA Turkey olarak başlandı...

Coğrafi uzaklık ve ilgi alanları arasındaki farklılıklar iki ayrı bölge kuruluşunu hayata geçirme zorunluğunu doğurdu...

Ankara kullanılabilirlik açısından Türkiye’de öncü merkez olma özelliğini koruyor...

ODTÜ belki de dünyanın kilometrekare başına en çok kullanılabilirlik laboratuvarı düşen bölgesi:

UTEST Mimarlık Fakültesi, UTEST Biltir Yeni bina, ODTÜ Bilgi İşlem, UTRLAB

Ayrıca Simsoft, Userspots ve UTRLAB gibi farklı alanlara yönelmiş özel kuruluşlar da ODTÜ sınırları içinde faaliyetlerini yürütüyor

Neden UPA Ankara

Akademik anlamda ODTÜ yayın ve tezlerde kullanılabilirlik alanında başı çekiyor;

Kullanılabilirliğe olan ilgi farklı bölümlerde odaklanıyor;

Ankara özellikle otomasyon, e-devlet uygulamaları, devlet bankaları ve savunma sanayii açısından Türkiye’nin lider bölgesi olma özelliğini koruyor;

Kullanılabilirlik profesyoneli olarak tanımlanabilecek bireylerin ve akademisyenlerin çokluğu nedeniyle UPA Ankara’nın Türkiye’de kullanılabilirliğin doğru tanıtılması, geliştirilmesi ve eğitim için bilgi kaynağı oluşturma potansiyeli yüksek;

Bölge kurmak

1. UPA ofisiyle iletişime geçilmesi;

2. 3-5 kişiden oluşan gönüllü organizasyon komitesinin kurulması;

3. Bölge etkinlikleri için geçici bir plan oluşturulması;

4. Dilekçe (petition) hazırlanması:

Bölgenin ismine karar verilmesi;

5. Tüzüğün hazırlanması;

6. İlk buluşmanın organize edilmesi (bu aşamadayız)7. Kuruluş toplantısının yapılması;8. Belgelerin UPA’ya ulaştırılması...

UPA Ankara Neler Yapabilir? Taslak Aktivite PlanıWebsayfası oluşturularak kullanılabilirlikle alakalı makaleler,vaka analizleri, ders içerikleri, dönem projeleri paylaşılabilir;

Websayfası içeriğinden yararlanılarak bir bülten oluşturulabilir;

Akademik toplantılarda çalıştaylar düzenlenebilir. (Inet-tr, Akademik Bilişim, ICEGEG)

- Üniversiteler için Kullanılabilirlik ve Erişilebilirlik

Öğrenci topluluklarıyla iletişime geçilerek seminer ve çalıştaylar düzenlenebilir; (Bilgisayar, Enformatik, Grafik, Endüstriyel Tasarım, Psikoloji ve İşletme Toplulukları)

- E-ticaret ve Kullanılabilirlik- Pazarlamacılar için Kullanılabilirlik ve Dönüşüm- Kullanılabilirlik Ne Katar?- Kullanıcılar 101

UPA Ankara Neler Yapabilir? Taslak Aktivite PlanıKullanılabilirlik sertifika programı düzenlenebilir;

Kuruluş içerisinde bilgilendirme toplantıları düzenlenebilir;

Kasım ayının ikinci Perşembe’si kutlanan Dünya Kullanılabilirlik Günü için etkinlikler düzenlenebilir;

Erişilebilirlik ve Kullanılabilirlik konferansı düzenlenebilir;