unikaluri armocena gilocavt axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/n-8...

16
gv. 3 b iomolekularulma proeqtma saqarTvelos erovnuli mu- zeumis direqtoris, Tsu-is profesoris daviT lorTqifani- Zis da kopenhagenis universite- tis profesoris eske virslevis xelmZRvanelobiT SesaZloa evo- luciuri saidumloebebi amoxsnas. unikaluri kvlevis Sedegad, romelic kopenhagenis da saqarT- velos erovnuli muzeumebis Ta- namSromlobis farglebSi gan- xorcielda, mecnierebma dmanisSi aRmoCenili martorqis kbilis minanqridan SeZles gamoeyoT 1.77 milioni wlis winandeli mniSvne- lovani genetikuri informacia _ cilebis proteomebis Tanmim- devrobis sruli jaWvi. kvlevaSi msoflios wamyvani laborato- riebi monawileoben. es aris cxovelis naSTidan aRebuli msoflioSi yvelaze Zve- li dnm, romelmac milioni wliT daaZvela dRemde cnobili infor- macia. aqamde uZvelesi dnm-in- formacia _ aRmoCenili kunZul iukonze (Crdilo-dasavleT kana- da) _ 700.000 wlis winandeli cxe- nidan iyo miRebuli. ra siaxleebiT xvdebian fakultetebi axal saswavlo wels? ra siaxleebiT vxvdebiT axal saswavlo wels? gvesaubreba Tsu-is reqtori giorgi SarvaSiZe gv. 5 yvelaze meti grantis mflobeli Tsu-Si Cairicxa gv. 2 ratom irCeven yvelaze maRalreitingulebi Tsu-s? gv. 2 16 seqtemberi, 2019 orSabaTi, #8 ( 2234 ) ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis gazeTi gamodis 1927 wlidan evropis saukeTeso mecnieri, romelic daberebas ebrZvis gv. 11 man SeuZlebeli SesaZlebeli da SesaZlebeli xelmisawvdomi gaxada gv. 6 Tsu-is abiturientTa mosamzadebel kursebze daregistrirebulTa umravlesoba studenti gaxda gv. 15 saerTaSoriso folklorul festivalze saukeTeso ansamblad `universiteti~ dasaxelda gv. 13 Tsu sportSi warmatebebs aravis uTmobs gv. 13 superligis Cempioni mwvrTneli leqso lafanaSvili Tsu-is gunds gawvrTnis pirveli qarTuli fsiqologiuri Jurnali gv. 12 nomerSi nomerSi unikaluri aRmoCena cxovelis naSTidan aRebuli msoflioSi yvelaze Zveli dnm dmanisSi misTvis mniSvnelovania xarisxi da ara raodenoba (estate xmalaZis iubilesadmi miZRvnili konferencia Tsu-Si) gv. 6 v ulocav yvela pirvelkursels axali saswavlo wlis dawyebas! Cveni universitetisTvis es 102–e miRebaa da didi pativia, rom amdenma abiturientma gaakeTa arCe- vani Tbilisis saxelmwifo univer- sitetze, rac Zalian gvaxarebs. ime- dia, rom maTgan didi nawili daas- rulebs aq swavlas, gaxdeba profe- sionali, kargi specialisti da did sargebels moutans Cvens qveyanas. universitetis pirveli pedago- gis vanda RambaSiZis qaliSvili, romelic pirveli qarTuli uni- versitetis pirveli studenti iyo, emigraciaSi yofnisas sul ambobda Turme, rom iseTi qveyana, rogoric saqarTveloa, arsad ar arsebobs. misi mogonebebi universitetis 100 wlis iubileze saqarTveloSi Camo- sulma misma STamomavalma gagvacno, sadac medea RambaSiZe werda: `min- doda yvela leqciis mosmena... akaki SaniZis leqciiT daviwye. giorgi axvledianTan daviwye sanskritis swavla. maxsovs kidev Salva nucubi- Zis sicocxliT savse leqciebi fi- losofiaze da dito uznaZis nazi, saintereso leqciebi fsiqolo- giaze. vismendi agreTve batoni iva- ne javaxiSvilis leqciebs saqarT- velos istoriis Sesaxeb~. am Cana- werebSi Cans is universiteti, rom- lis saxeliTac dRemde vamayobT da imedi gvaqvs, rom medea RambaSiZiT dawyebuli, didi ojaxis wevrobis xibls male mixvdebian isinic, vinc wels Cairicxa Tbilisis saxelm- wifo universitetSi da vinc moma- valSi Cveni kursdamTavrebulis sa- xels SeiZens. giorgi SarvaSiZe, Tsu-is reqtori gilocavT axal saswavlo wels! Tsu 2019/20 gv. 7-10

Upload: others

Post on 09-Jan-2020

13 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

gv. 3gv. 3

biomolekularulma proeqtma saqarTvelos erovnuli mu-zeumis direqtoris, Tsu-is

profesoris daviT lorTqifani-Zis da kopenhagenis universite-tis profesoris eske virslevis xelmZRvanelobiT SesaZloa evo-luciuri saidumloebebi amoxsnas.

unikaluri kvlevis Sedegad, romelic kopenhagenis da saqarT-velos erovnuli muzeumebis Ta-namSromlobis farglebSi gan-xorcielda, mecnierebma dmanisSi aRmoCenili martorqis kbilis minanqridan SeZles gamoeyoT 1.77 milioni wlis winandeli mniSvne-lovani genetikuri informacia _ cilebis proteomebis Tanmim-devrobis sruli jaWvi. kvlevaSi msoflios wamyvani laborato-riebi monawileoben.

es aris cxovelis naSTidan aRebuli msoflioSi yvelaze Zve-li dnm, romelmac milioni wliT daaZvela dRemde cnobili infor-macia. aqamde uZvelesi dnm-in-formacia _ aRmoCenili kunZul iukonze (Crdilo-dasavleT kana-da) _ 700.000 wlis winandeli cxe-nidan iyo miRebuli.

ra siaxleebiT xvdebian fakultetebi axal saswavlo wels?

ra siaxleebiT vxvdebiT axal saswavlo wels?gve sa ub re ba Tsu -is req to ri gi or gi Sar va Si Ze

gv. 3gv. 5

yvelaze meti grantis mflobeli Tsu-Si Cairicxa gv. 3gv. 2

ratom irCeven yvelaze maRalreitingulebi Tsu-s? gv. 3gv. 2

16 seqtemberi, 2019 orSabaTi, #8 (2234)

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis gazeTi gamodis 1927 wlidan

evropis saukeTeso mecnieri, romelic daberebas ebrZvis

gv. 11

man SeuZlebeli SesaZlebeli da SesaZlebeli xelmisawvdomi gaxada

gv. 6

Tsu-is abiturientTa mosamzadebel kursebze daregistrirebulTa umravlesoba studenti gaxda

gv. 15

saerTaSoriso folklorul festivalze saukeTeso ansamblad `universiteti~ dasaxelda

gv. 13Tsu sportSi warmatebebs aravis uTmobs

gv. 13 superligis Cempioni mwvrTneli leqso lafanaSvili Tsu-is gunds gawvrTnis

pirveli qarTuli fsiqologiuri Jurnali

gv. 12

nomerSinomerSi

unikaluri aRmoCena – cxovelis naSTidan aRebuli msoflioSi yvelaze Zveli dnm dmanisSi

misTvis mniSvnelovania xarisxi da ara raodenoba (estate xmalaZis iubilesadmi miZRvnili konferencia Tsu-Si)

gv. 6

vulocav yvela pirvelkursels axali saswavlo wlis dawyebas! Cveni universitetisTvis es

102–e miRebaa da didi pativia, rom amdenma abiturientma gaakeTa arCe-vani Tbilisis saxelmwifo univer-sitetze, rac Zalian gvaxarebs. ime-dia, rom maTgan didi nawili daas-rulebs aq swavlas, gaxdeba profe-sionali, kargi specialisti da did sargebels moutans Cvens qveyanas.

universitetis pirveli pedago-gis vanda RambaSiZis qaliSvili, romelic pirveli qarTuli uni-versitetis pirveli studenti iyo, emigraciaSi yofnisas sul ambobda Turme, rom iseTi qveyana, rogoric saqarTveloa, arsad ar arsebobs. misi mogonebebi universitetis 100 wlis iubileze saqarTveloSi Camo-sulma misma STamomavalma gagvacno, sadac medea RambaSiZe werda: `min-doda yvela leqciis mosmena... akaki SaniZis leqciiT daviwye. giorgi axvledianTan daviwye sanskritis swavla. maxsovs kidev Salva nucubi-Zis sicocxliT savse leqciebi fi-losofiaze da dito uznaZis nazi, saintereso leqciebi fsiqolo-giaze. vismendi agreTve batoni iva-ne javaxiSvilis leqciebs saqarT-velos istoriis Sesaxeb~. am Cana-werebSi Cans is universiteti, rom-lis saxeliTac dRemde vamayobT da imedi gvaqvs, rom medea RambaSiZiT dawyebuli, didi ojaxis wevrobis xibls male mixvdebian isinic, vinc wels Cairicxa Tbilisis saxelm-wifo universitetSi da vinc moma-valSi Cveni kursdamTavrebulis sa-xels SeiZens.

giorgi SarvaSiZe,Tsu-is reqtori

gilocavT axal saswavlo wels!

Tsu 2019/20

gv. 7-10

Page 2: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

2

wels Tbilisis saxelmwifo uni-versitetis sabakalavro pro-gramebze 4946 studenti Cairicxa,

rac gasul welTan SedarebiT 514 stu-dentiT metia. kargi maCvenebeli dafiq-sirda saxelmwifo saswavlo grantebis mopovebis TvalsazrisiTac. Tbili-sis saxelmwifo universitetis saswav-lo procesis marTvis departamentis ufrosis valerian gobroniZis infor-maciiT, saxelmwifos mier gacemuli

grantebis saerTo raodenobis 1/3 Tsu-Si Caricxulma studentebma moipoves.

wels Tbilisis saxelmwifo uni-versitetis zust da sabunebismetyve-lo mecnierebaTa fakultetze _ 942 studenti Cairicxa, humanitarul mec-nierebaTa fakultetze _ 1371, so-cialur da politikur mecnierebaTa fakultetze _ 598, ekonomikisa da biznesis fakultetze _ 995, iuridi-ulze _ 600, medicinis fakultetze _ 155, fsiqologiisa da ganaTlebis mecnierebaTa fakultetze _ 285.

Caricxuli studentebis 45%-ma sa-xelmwifo saswavlo granti sruli an nawilobrivi odenobiT moipova. aqedan _ 397-ma studentma 100%-iani granti miiRo, 492-ma _ 70%-iani, 1358-ma ki 50%-iani dafinanseba moipova.

1200-ze meti studenti Cairicxa saxelmwifos mier dafinansebul pro-gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia, fi-losofia, dawyebiTi safexuris mas-wavleblis momzadebis integrirebuli sabakalavro-samagistro saganmanaT-

leblo programa, maTematika, qimia, biologia da fizika.

Tsu-is saswavlo procesis marTvis departamentis ufrosis informaciiT, kargi Sedegebi dafiqsirda qarTul enaSi momzadebis saganmanaTleblo programaze Caricxuli studentebis raodenobis TvalsazrisiTac. Tbili-sis saxelmwifo universitetSi swav-las azerbaijanul da somxurenovan studentebTan erTad osurenovani da afxazurenovani studentebic gaagrZe-leben.

nato obolaZe

yvelaze meti grantis mflobeli Tsu-Si Cairicxa

2019 wlis erTiani erovnuli ga-mocdebis Sede-

gebis Tanaxmad, saqarTvelos masStabiT saukeTeso reitingis mqone abiturienti swavlas Tsu-Si gaagrZelebs. Ddaniel stepanen-ko Tsu-is zust da sabunebisme-tyvelo mecnierebaTa fakultetis fizikis specialobis studenti gaxda. amave fakultetze iswav-lis ori momdevno yvelaze maRalreitinguli studenti _ nikoloz bujiaSvili da goCa maisuraZe. erTian erovnul ga-mocdebSi, aseve, erT-erTi sauke-Teso Sefaseba miiRes amjerad ukve socialur da politi-kur mecnierebaTa fakultetis pirvelkurselma ana abramiZem, Tsu-is ekonomikis saerTaSoriso skolis pirvelkurselma luka ku-praSvilma, fsiqologiisa da ga-naTlebis mecnierebaTa fakulte-tis pirvelkurselma mariam gug-eSaSvilma, medicinis fakultetis pirvelkurselma Tamar manTi-Zem, humanitarul mecnierebaTa fakultetis pirvelkurselma mariam Txinvalelma da iuridi-uli fakultetis pirvelkurselma ana xurciZem.

Tsu-is warmatebulma pirvelkurselebma erTiani erovnuli gamocdebisTvis momzadebis erTwlian datvir-Tul periodTan da studento-bis dawyebasTan dakavSirebuli emociebi gagviziares, gaicnes erTmaneTi da gvesaubrnen _ Tu rogor SearCies profesia, ra-tom airCies Tsu da ra intere-sebi, molodini da samomavlo gegmebi aqvT momdevno oTxi wlis ganmavlobaSi Tbilisis saxelmwifo universitetSi swav-lisas.

daniel stepanenko, zust da sabu-nebismetyvelo mecnierebaTa fakul-tetis fizikis specialobis I kursis studenti: `Tbilisis 74-e sajaro skola (rusuli seqtori) davamTav-re. mTeli cxovreba TbilisSi gava-tare. sazRvargareT arasdros vyo-filvar. fizikis, maTematikisa da zogadi unarebis gamocdebSi pro-blema ar mqonia, advilad movemz-ade. ucxo enad Cemi mSobliuri – rusuli ena Cavabare, yvelaze metad qarTuli enis Seswavla gamiWirda, amitom mTeli weli mas davuTme.

sabunebismetyvelo mecnierebebiT X klasidan davinteresdi. avirCie fizika, radgan yvelaze metad da-mainteresa, Tumca sxva mecnierebebic momwons. Zalian minda, momavalSi ucxoel mecnierebTan erTad vimu-Sao da saerTo proeqtebi ganvaxor-

cielo. aseve, Cemi ocnebaa kvanturi biologiis (cocxali organizmebis cxovrebis kvantur doneze axsna) ganviTareba.

Tbilisis saxelmwifo universi-teti qarTul umaRles saswavleb-lebs Soris yvelaze metad figu-rirebs saerTaSoriso asparezze da yvelaze metadaa popularuli. swo-red amitom avirCie aq Cabareba. ama-sTanave, am umaRles saswavlebelSi swavla Cemi ojaxisTvis finansuri TvalsazrisiTac xelmisawvdomia.

Tavisufal dros samecniero wignebis kiTxvaSi vatareb, momwons avtorebi: riCard dokinsi, karl seigani, stiven hokingi da sxva. kla-sikuri musika Zalian miyvars, mec vukrav pianinoze.

momaval abiturientebs vurCevdi, rom Sroma da swavla mniSvnelova-nia, Tumca sakuTari janmrTeloba ar unda daiviwyon, gansakuTrebiT Zili, rasac bevri abiturienti yuradRebas ar aqcevs... es didi Sec-domaa~.

ana xurciZe, iuridiuli fakul-tetis I kursis studenti: `quTaisis wminda ninos saxelobis me-3 saja-ro skolaSi vswavlobdi. IV klasSi viyavi, rodesac imitirebuli sa-samarTlo procesi Cagvatarebines. me advokatis roli mergo. swored maSin gadavwyvite samarTlis Seswav-la. bavSvobis ocneba miznad davi-saxe. arCevani Tbilisis saxelmwi-fo universitetze SevaCere, radgan bevrs uTqvams, rom saqarTveloSi samarTals saukeTesod am umaRles saswavlebelSi aswavlian.

miyvars musika, TiTqmis yvela Janrs vusmen. mec vukrav, Tumca mxo-lod CemTvis. aseve miyvars aziuri kino, Zalian gansxvavebuli xalxia da gansxvavebuli urTierTobebi aqvT, rac CemTvis sainteresoa. sia-movnebiTYvusmen aziuri kinos musi-kasac~.

luka kupraSvili, Tsu-is ekono-mikis saerTaSoriso skolis I kursis studenti: `Tbilisis ilia vekuas saxelobis 42-e skola davamTavre. bolo erTi weli intensiurad vemz-adebodi, gavdiodi skolis progra-mas, davdiodi repetitorebTanac. umaRlesi saswavleblis SerCevisas Tsu-Si Cabareba gadavwyvite. minda, rom Zlier specialistad Camovya-libde. am etapze ar vfiqrob, ma-gram samomavlod mainc mgonia, rom samecniero-kvleviT saqmianobasac gavagrZeleb.

sporti miyvars. Tbilisis fren-burTis gundSi vTamaSob. vici, rom frenburTis gundi Tsu-Sic aris da vfiqrob, aqac vcdi beds. gan-satvirTad musikas vusmen, xandaxan mec vmReri, Tumca arc Tu kargad gamomdis~.

mariam gugeSaSvili, fsiqolo-giisa da ganaTlebis mecniereba-Ta fakultetis I kursis studenti: `Tbilisis klasikuri gimnazia da-vamTavre. yovelTvis mainteresebda adamianis Sinagani samyaro, amitom fsiqologiis Seswavla gadavwyvite da radgan fsiqologiis yvelaze kargi skola Tsu-s aqvs, aq Cavabare. minda, rom maqsimalurad miviRo is codna, rasac akademiuri personali momawvdis. kvlevebic mainteresebs. mgonia, rom qarTuli fsiqologia jer kidev kargad ar aris ganviTa-rebuli da mec msurs am procesSi Cemi wvlili Sevitano.

sanam Tsu-is III korpusSi movi-dodi, cota SemaSines da miTxres, rom arc Tu ise kargi garemo damx-vdeboda, magram aqauroba Zalian momwons _ myudroa da mSvenieri situaciaa.

SemiZlia giTxraT, rom namdvili kinomani var. zogadad, gansakuTre-buli mexsierebiT ar gamovirCevi, magram arasdros maviwydeba reJi-sorebis, filmebis, msaxiobebis sa-xelebi. ...xandaxan kalaTburTsac vTamaSob... es Cemi gantvirTvis sa-Sualebebia~.

Tamar manTiZe, medicinis fakul-tetis I kursis studenti: `yovelT-vis mindoda, rom eqimi vyofiliyavi, Cemi sayvareli TamaSic `eqimobana~ iyo. deda medicinis specialistia da, albaT, amanac moaxdina gavle-na. rodesac adamianis anatomias ga-vecani, ufro metad davinteresdi, ufro metic, gaocebulic ki viyavi, imdenad bevri siaxle aRmovaCine. Tbilisis saxelmwifo universite-tis medicinis fakultetze Zlieri profesorebi aswavlian, kargi sas-wavlo programaa, bevri gacvliTi programac moqmedebs, amitomac um-aRlesi saswavleblis SesarCevad bevri ar mifiqria. miyvars eqimis profesia, ufro metad kardiolo-gia da nevrologia mainteresebs. minda, Zlieri specialisti gamovi-de.

imereTis sofel kvaliTis saja-ro skola davamTavre. abituriento-bisas giJuri reJimi ar mqonia. Ta-visufal dros, ZiriTadad, vxatav. Tumca, Zalian miyvars mxatvruli literatura da klasikuri musikis mosmena~.

mariam Txinvaleli, humanitarul mecnierebaTa fakultetis I kursis studenti: `Tbilisis vaxtang gzi-riSvilis saxelobis 173-e sajaro skolaSi vswavlobdi, oqros med-liT davamTavre. yvela saganSi ar movmzadebulvar. gadavwyvite, rom zogad unarebs Tavad SevWidebodi da SedegiT kmayofili var. huma-nitaruli Tu teqnikuri sagnebis swavla CemTvis rTuli arasdros

yofila, amitom specialobis Ser-Cevisas didxans vfiqrobdi. bolos mivxvdi, rom literaturasTan gaci-lebiT axlos viyavi, olimpiadebSic ramdenjerme gavimarjve. aman mibiZga da qarTuli filologia avirCie. Semdeg sxva umaRles saswavlebleb-ze aRarc mifiqria - Tbilisis sa-xelmwifo universiteti pirvelia. gadawyvetili maqvs qarTuli enis mecnieruli Seswavla, minda sakuTa-ri Tavi am saqmes mivuZRvna, aseve, Zalian mainteresebs literaturaTm-codneobac. wignebis kiTxva CemTvis yvelaze mniSvnelovania, qarTuli istoriuli Zeglebis monaxuleba ki yvelaze sayvareli gantvirTvis sa-Sualebaa.

Tavisufal dros pianinoze vu-krav an filmebs vuyureb. miyvars iaponuri animec, gansakuTrebiT _ `cicinaTelebis sasaflao~. es anima-ciuri filmi saukeTesoa~.

ana abramiZe, socialur da po-litikur mecnierebaTa fakultetis I kursis studenti: `Tbilisis 175-e sajaro skola davamTavre, repeti-torebTan bolo erTi weli zogad unarebsa da qarTul enaSi movemzade. geografia da inglisuri ena sko-lis programiT viswavle. vfiqrob, rom erTiani erovnuli gamocdebi ar aris im sirTulis, rom repeti-toris gareSe ver Caabaro, magram XII klasSi didi masalaa da amitom drois ukeT gadasanawileblad re-petitorebs mivmarTe. registraciam-de ori kviriT adre saerTaSoriso urTierTobebis specialoba avirCie, rac saSualebas momcems, rom bevri qveyana vnaxo da saqarTvelosTvis mniSvnelovani kadri gavxde. Tbi-lisis saxelmwifo universitets be-vri kargi gacvliTi programa aqvs, amitomac avirCie es universiteti. samecniero kvlevebic mainteresebs, Cemi erT-erTi ocnebaa gavxde mec-nieri.

mxatvruli literatura miyvars, xandaxan vxatav. geografiis sagani ki imdenad miyvars, rom hobad aRvi-qvam. geografiuli informaciis mo-Zieba, kiTxva, garCeva CemTvis gant-virTvas udris~.

moamzada nato obolaZem

ratom irCeven yvelaze maRalreitingulebi Tsu-s?

daniel stepanenko ana xurciZe luka kupraSvili mariam gugeSaSvili mariam Txinvaleli ana abramiZeTamar manTiZe

Page 3: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

3

upirobo lideri saerTaSoriso ranJirebebSi

Cveni universiteti kavkasiis mas-StabiT kvlav upirobo lideria. se-riozul saerTaSoriso reitingebSi yvelaze maRali Sefasebebi gvaqvs. magaliTad, Tbilisis saxelmwifo universiteti erTaderTi univer-sitetia saqarTvelodan da regio-nidan, romelic ukve mesame welia warmodgenilia Times Higher Education msoflio universitetebis ranJire-baSi. Tsu erTaderTi universitetia saqarTvelosa da regionSi, rome-lic saukeTeso universitetebis 2%-Si Sedis; da aseve pirvelia regi-onSi the QS Eastern Europe and Central Asia University Rankings 2019 da Round University Ranking 2019-is mixedviT; aRsaniSnavia aseve, rom Cveni univer-siteti karg poziciebs inarCunebs Sanxais reitingebSic. Tsu fizikis departamenti ki msoflios 500 sau-keTeso universitetSi aris da aseve lideria regionSi N151-200 adgiliT (Academic Ranking of World Universities by ShanghaiRanking).

zogadad, ranJirebis Sedegebis analizis mixedviT, Tsu-is erT-erTi yvelaze Zlieri mxare saer-TaSoriso cnobadobaa. Tsu-is partniorebis ricxvi msoflios 50 qveyanaSi 200-s aRwevs; 2019-2021 wlebSi 125 universitetTan momzad-da ̀ erazmus+~-is saproeqto ganacxa-di; Tsu 26 qveyanaSi 85 partnior evropul universitetTan TanamS-romlobs Erasmus+ ICM proeqtis farglebSi, ganxorcielebulia 1146 mobiloba; 2015-2018 wlebSi Tsu-is 800-ze metma studentma miiRo mona-wileoba gacvliT programebSi _ am monacemebiTac Tsu lideria saqarT-veloSi.

avtorizacia da akademiuri Tavisufleba

2018-2019 wlebi Tsu-sTvis da, zogadad, saqarTvelos universite-tebisTvis gansakuTrebulad mniSvne-lovani iyo _ Tbilisis saxelmwi-fo universitets upirobo 6 wliani avtorizacia mieniWa, rac, cxadia, dadebiT movlenad unda Sefasdes.

siaxlea isic, rom saqarTvelos parlamentma ganixila da miiRo Tbilisis saxelmwifo universite-tis iniciativa _ konstituciaSi Sevida Sesworeba, romelic uzrun-velyofs universitetis akademiur Tavisuflebas da universitetebis avtonomias.

2019 wels warmatebiT Catarda akademiuri konkursebi. fakultete-bis mixedviT, sxvadasxva konkursSi sul 200-mde aplikanti monawileob-da. marTalia, yvela kmayofili ver iqneba, magram isic sagulisxmoa, rom mxolod 14 SemTxvevas ganixi-lavs sasamarTlo.

Tsu _ abiturientTa pirveli arCevani

welsac, erTian erovnul gamoc-debze, abiturientebis pirveli ar-Cevanis mixedviT Tsu kvlav lideri gaxldaT. Sefasebisa da gamocdebis erovnuli centris monacemebiT, ab-iturientebis registraciis dasru-

lebisas, Tbilisis saxelmwifo uni-versiteti 2019 wlis erTian ero-vnul gamocdebze pirvel priori-tetad 10 260 abiturientma daasaxe-la. Tsu meore da mesame arCevanSic pirveli iyo. Sesabamisad, gamocde-bis gziT, wels kidev ufro gaizar-da Caricxul studentTa raodenoba da es im fonze, rodesac, zogadad, mcirdeba abiturientebis ricxvi qveyanaSi. garda amisa, arc erT kom-promisze ar wavsulvarT da is zR-vari, romelic gvaqvs dawesebuli, aris Zalian maRali da ar Camog-viwevia. ufro meti adamiani irCevs Tsu-s, rac pozitiuri maCvenebelia. Tumca Cven gvaxsovs garkveuli wa-rumateblobac, rodesac pirvel-kurselTa SedarebiT mcire nakadi miviReT. aseTi kritikuli saswavlo weliwadi iyo 2016-2017-Si. Semdeg ki daviwyeT aRmasvla. dRes univer-sitetis 7 fakultetsa da saerTa-Soriso skola ISET-Si swavlobs 22 000-ze meti studenti; moqmedebs 210-ze meti akreditebuli saganma-naTleblo programa, maT Soris 21 ucxoenovani. izrdeba ucxoenovan studentTa raodenobac.

samecniero kvleva universitetSi

gvaqvs STambeWdavi statistika Cveni mecnierebis mier grantebis mo-zidvis TvalsazrisiT: SoTa rusTa-velis saqarTvelos erovnuli samec-niero fondis mier gamocxadebul sagranto konkursebSi gamarjvebu-li proeqtebis 50% Tsu mecniere-bis monawileobiTa da avtorobiT xorcieldeba; es aris Zalian kargi Sedegi, Tumca am Sedegis gaumjo-besebazec vfiqrobT. universitetis mecnierebi CarTuli arian araerT msxvil saerTaSoriso proeqtSi, maT Soris, rogoricaa CERN-is did adronul kolaiderze mimdi-nare ATLAS-eqsperimenti, iulixis kvleviT centrSi (germania) da iapo-niis protonebis amaCqarebelTa kom-pleqsze (J-PARC) mimdinare JEDI da COMET eqsperimentebi da sxva. yo-velwliurad universitetSi 200-ze meti samecniero sagranto proeqti xorcieldeba, romelSic studen-tebs pirveli kvleviTi gamocdile-bis miRebis SesaZlebloba eZlevaT; inovaciur kvlevebSi CarTva da sa-kuTari ideebis ganxorcieleba maT msoflio samecniero bazarze metad konkurentunarianad aqcevs.

`akademiaevropeas~ habi

CvenTvis Zalian saamayo da misa-salmebelia, rom Tbilisis saxelm-wifo universitetSi `akademia evro-peas~ habi gaixsna. es aris uprece-dento SemTxveva, rodesac evrogaer-Tianebis gareT Seiqmna aseTi warmo-madgenloba da es moxda Tbilisis saxelmwifo universitetis bazaze.

reqtorTa mudmivmoqmedi konferencia

2019 wels dafuZnda reqtorTa mudmivmoqmedi konferencia, rome-lic aerTianebs saxelmwifo uni-versitetebis yvela reqtors. re-qtorebTan erTad, konferenciis pirvel sxdomas saqarTvelos ga-naTlebis, mecnierebis, kulturisa da sportis ministri da samini-stros warmomadgenlebi daeswrnen. damfuZnebel sxdomaze wevrebma 2 wlis vadiT Tavmjdomared, am-jerad, me amirCies. umaRlesi sas-wavleblebisTvis es gaerTianeba warmoadgens platformas, sadac ganixileba umaRlesi skolis wina-Se arsebuli saWirboroto sakiT-xebi: universitetebis dafinanseba, reformebis mxardaWera Tu sxva. es sakiTxebi unda ganvixiloT profe-siulad da konsolidirebuli po-ziciiT warvdgeT sazogadoebisa da im mokavSireebis winaSe, romelic hyavs umaRles skolas. saxelmwifo universitetebis reqtorebi moamz-adeben erTobliv sakanonmdeblo iniciativebsa Tu komentarebs da Seajereben poziciebs ganaTlebis reformebTan mimarTebaSi. Semde-gi Sexvedra Catardeba Semodgomis dasawyisSi, savaraudod, baTumSi, sadac konkretul sakiTxebs ganvi-xilavT. SevTanxmdiT imaze, rom es formati Ria iqneba kerZo umaRle-si saswavleblebisTvisac. amis Tao-baze vimsjelebT baTumis konferen-ciaze.

infrastruqturis ganviTareba

infrastruqturis ganviTarebis TvalsazrisiT bevri siaxle gvaqvs. mogexsenebaT, saqarTvelos mTavrobam saxelmwifos biujetidan universi-tetis II korpusis sareabilitacio samuSaoebis dasrulebisTvis 25 mi-lioni lari gamoyo. vinaidan II korpuss kulturuli memkvidreobis Zeglis statusi aqvs, sakmaod rTu-lia aq samuSaoebis warmarTva, Tumca uamravi ram ukve gakeTda _ Catarda gamagrebiTi samuSaoebi, gamoicva-la saxuravi, damontaJda gaTbobis axali sistema, moewyo sveli werti-lebi, mowesrigda fasadi, Seicvala fanjrebi da a.S. axla darCa Sida samuSaoebi. maqsimalurad vecdebiT, rom saswavlo process xeli ar See-Salos. amitom darCenili samuSaoebi etapobrivad ganxorcieldeba.

aseve, dasrulebis fazaSi Sevi-da maRlivi korpusisa da VI kor-pusis foieebis keTilmowyoba da

centraluri biblioTekis nawilis rekonstruqcia.

albaT iciT, rom ukve meore welia Tsu-Si studentTa axali sac-xovrebeli amoqmedda. saerTo sac-xovrebeli 320 adgiliania da li-sis tbis mimdebare teritoriazea ganTavsebuli. kompleqsi moicavs 3 sacxovrebel korpuss da admini-straciul Senobas, aseve kafeterias, sakonferencio oTaxs, samedicino punqts, biblioTekas, kompiuterebis oTaxs, samrecxaos da sxva damxmare saxis infrastruqturas. Senobis ga-reT mowyobilia Ria tipis sportu-li moedani, gare trenaJorebi.

aseve, miRebulia gadawyvetile-ba, rom TbilisSi, Tsu-is maRlivi korpusis teritoriaze 3000 stud-entze gaTvlili saerTaSoriso standartis axali studenturi qa-laqi aSendeba.

studenturi proeqtebi

2017 wels miviReT gadawyveti-leba da mas Semdeg universiteti yovelwliurad afinansebs studen-tur proeqtebs sagranto konkursis safuZvelze. proeqtebs amtkicebs Svidkaciani sabWo Tsu-is reqtoris moadgilis xelmZRvanelobiT. sabWo-Si Tsu-sa da sxva universitetebis profesorebi, arasamTavrobo orga-nizaciaTa warmomadgenlebi Sedian.

2017-2018 wlebSi studentTa sx-vadasxva jgufebis mier warmodge-nili 300-mde proeqti (samecniero, kulturuli da sportuli Ronis-Ziebebi da aqtivobebi) dafinansda. studenturi proeqtebis jamurma biujetma 1,4 milioni lari Sead-gina.

`93-e auditoria~ _ klubi literaturis moyvarulTaTvis

2018 wels ivane javaxiSvilis sa-xelobis Tbilisis saxelmwifo uni-versitetSi klubi `93-e auditoria~ aRdga. am auditoriaSi universite-tis istoriis manZilze saintere-so literaturuli RonisZiebebi, axalgazrda mweralTa Sexvedra-diskusiebi imarTeboda. tradiciis Sesabamisad, auditoria kvlav krebs literaturis moyvarulebs. pirve-li Sexvedrebi aq poetebTan daviT maRraZesTan da tariel xarxelaur-Tan gaimarTa.

moamzada nino kakuliam

gve sa ub re ba Tsu -is req to ri gi or gi Sar va Si Ze

ra siaxleebiT vxvdebiT axal saswavlo wels?

Page 4: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

4

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo univer-sitetSi reqtorTa mudmivmoq-

medi konferencia dafuZnda. konfe-renciis pirvel sxdomas saxelmwi-fo universitetebis reqtorebi, sa-qarTvelos ganaTlebis, mecnierebis, kulturisa da sportis ministri da saministros warmomadgenlebi daes-wrnen. damfuZnebel sxdomaze we-vrebma 2 wlis vadiT Tavmjdomared, xmaTa umravlesobiT, Tsu-is reqto-ri giorgi SarvaSiZe airCies.

giorgi SarvaSiZis TqmiT, umaR-lesi saswavleblebis gaerTianeba aris evropisken gadadgmuli kidev erTi nabiji.

`umaRlesi saswavleblebisTvis es gaerTianeba warmoadgens platfor-mas, sadac ganixileba umaRlesi sko-lis winaSe arsebuli bevri saWir-boroto sakiTxi: universitetebis dafinanseba, reformebis mxardaWera Tu sxva. es sakiTxebi unda ganvixi-

loT profesiulad da konsolidi-rebuli poziciiT warvdgeT sazoga-doebisa da im mokavSireebis winaSe, romelic hyavs umaRles skolas~.

wlevandeli weli saintereso iyo ganaTlebisTvis, rac imaze me-tyvelebs, rom saqarTvelo kidev ufro uaxlovdeba erTiani evropu-li umaRlesi ganaTlebisa da kvle-vis sferos. `am etapze, gaerTianeba-Si mxolod saxelmwifo universite-tis reqtorebi arian, Tumca Cveni kari Riaa da, vimedovnebT, kerZo umaRlesi saswavleblebic Semog-vierTdebian~, _ ganacxada giorgi SarvaSiZem.

Tbilisis saxelmwifo samedici-no universitetis reqtoris zurab vadaWkorias gancxadebiT, saxelmwi-fo universitetis reqtorebi mo-amzadeben erTobliv sakanonmdeblo iniciativebsa Tu komentarebs da Seajereben poziciebs ganaTlebis reformebTan mimarTebaSi. `es gaer-

Tianeba SesaZleblobas iZleva, rom saxelmwifo universitetebma, rom-lebsac praqtikulad msgavsi pro-blemebi gvaqvs, vimsjeloT maTze, CamovayaliboT saerTo azri da da-vayenoT es sakiTxebi saqarTvelos mTavrobisa da ganaTlebis, mecnie-rebisa da sportis saministros wi-naSe~, _ aRniSna zviad vadaWkoriam.

reqtorTa mudmivmoqmedi konfe-rencia gaiziarebs evropuli uni-

versitetebis didi qartiis `Magna Charta Universitatum~ fundamentur

principebs, kerZod _ akademiuri

Tavisuflebis uzrunvelyofa, uni-

versitetebis avtonomiuroba, evro-

puli da erovnuli humanisturi

tradiciebis gaziareba, swavlebis

da kvlevis integracia da sxva.

reqtorTa msgavsi gaerTianeba

mraval evropul qveyanaSi arsebobs.

reqtorTa mudmivmoqmedikonferencia Tsu-Si

Tsu-is arqeologebisaxali aRmoCena

Tsu-sa da Spaieris universitetis erToblivi samagistro programis

studentebi gamocdilebis misaRebad germaniasa da safrangeTs ewvivnen

Tsu-is arqeologiurma eqspe-diciam svaneTSi, sofel bo-greSSi Zveli welTaRricx-

vis VIII-VI saukuneebiT daTariRebu-li namosaxlari aRmoaCina. mdinare enguris xeobas kidev erTi, winare antikuri xanis gora namosaxlari Seemata. eqspediciis xelmZRvanelis, Tsu-is profesoris zviad kvicia-nis TqmiT, `aseTi gora namosaxla-ri aqamde mdinare enguris xeoba-Si mxolod sofel xaiSSi, nakraSi, uSgulsa da ecerSi iyo, wels ki sofel bogreSSic aRmoCnda. Zegli mravalfeniania, Tumca jerjerobiT gamoyofilia ori fena: Zv.w Vlll-Vl saukuneebis namosaxlari da Sua saukuneebis xanis samarovani~. mi-sive informaciiT, gviani brinjaos xaniT daTariRebuli fenis nawili mewyerma da sagzao samuSaoebma gaa-nadgura, Tumca arqeologma imedi gamoTqva, rom samomavlo arqeolo-giuri eqspedicia am fenasac gamoi-kvlevs.

mestiis municipalitetSi arqeo-logiuri gaTxrebi jer kidev 1979 wels daiwyo, rodesac mestia-uS-

gulis saavtomobilo gzis gayvanis dros brinjaos xaniT daTariRe-buli Tixis WurWeli (Subis piri, samajurebi, mZivebi) aRmoaCines. momdevno wlebSi gaTxrebisas aR-moCenili artefaqtebis safuZvel-ze es adgili bograSis samarovnad iTvleboda, Tumca, mogvianebiT, 2012 wlis arqeologiuri gaTxre-bis Sedegad gaCnda varaudi, rom es iyo namosaxlari da ara samaro-vani. wlevandelma arqeologiurma gaTxrebma ki es varaudi daadastu-ra. Tsu arqeologiuri eqspediciis mier aRmoCenilia saxuravi, iataki, ornamentirebuli keramika, romelic Zveli welTaRricxvis VIII-VI sauku-neebiT TariRdeba.

Tsu-is arqeologiuri eqspedi-cia profesorebisa da studente-bisgan aris Semdgari. Tsu-is stu-denti mariam CxituniZe eqspediciis erT-erTi monawilea, romelic ar-qeologiur samuSaoebSi wels pirve-lad monawileobda. `CemTvis Zalian saintereso iyo eqspediciaSi mona-wileoba, radgan es Zegli yvela sxva danarCenisgan gansxvavdeba, Tundac Tavisi mdebareobiT. arqeologiur-ma samuSaoebma Sedegi gamoiRo da axali, Zalian mniSvnelovani aRmoCe-na gakeTda. vamayob, rom am saqmeSi sul mcire wvlili mainc Sevitane~, _ ambobs mariami.

Tsu-is humanitarul mecniereba-Ta fakultetis arqeologiis insti-tutis profesorebisa da studen-tebisgan Semdgari svaneTis arqeo-logiuri eqspedicia mestiis muni-cipalitetSi 2011 wlidan muSaobs. eqspedicia studentTa saswavlo praqtikis farglebSi xorcieldeba.

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo univer-sitetis samagistro programa

„sajaro mmarTvelobis“ 39 studen-ti q. SpaierSi (germaniis federa-ciuli respublika) sazafxulo sko-laSi monawileobda.

sazafxulo skolis farglebSi leqciebis garda, studentebisTvis gaimarTa oficialuri Sexvedrebi da eqskursiebi. studentebi ewvivnen iseT mniSvnelovan saerTaSoriso da adgi-lobriv instituciebs, rogoricaa: evroparlamenti da evrosabWo stras-burgSi, evropis centraluri banki frankfurtSi, maincis Sinagan saqmeTa saministro da rainald-pfalcis par-lamenti, auditis samsaxuri SpaierSi da administraciul saqmeTa uzenaesi sasamarTlo manhaimSi.

interdisciplinuri, saerTaSo-riso akreditaciis mqone, inglisu-

renovani samagistro programa `sa-

jaro mmarTveloba~ Tsu-is iuri-

diul fakultetsa da q. Spaieris

administraciul mecnierebaTa uni-

versitetTan TanamSromlobis farg-

lebSi xorcieldeba 2009 wlidan.

sazafxulo skola Tsu-is, folksva-

genis fondisa da germaniis sagareo

saqmeTa saministros dafinansebiT

samagistro programis farglebSi

2019 wlis 5-18 agvistos periodSi

gaimarTa SpaierSi. sazafxulo sko-

laSi 2017 da 2018 wels programa-

ze Caricxuli Tsu-is 39 studenti

da odesis (ukraina) universitetis 5

studenti monawileobda.

Tsu-sa da Spaieris administra-

ciul mecnierebaTa universitetis

erToblivi samagistro programa

`sajaro mmarTveloba~ welsac elo-

deba axal studentebs.

masalebi mogvawoda Tsu-is sazogadoebasTan urTierToObis departamentma

Page 5: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

5

unikaluri aRmoCena – cxovelis naSTidan aRebuli msoflioSi

yvelaze Zveli dnm dmanisSi

dmanisSi aRmoCenili uZvelesi martorqis biomolekularuli kv-levebis Sesaxeb msoflios wamyvani samecniero Jurnali `Nature~ aqvey-nebs statias saTauriT: Early Pleisto-cene enamel proteome from Dmanisi resol-ves Stephanorhinus phylogeny _ dmanis-Si aRmoCenili adrepleistocenuri periodis martorqis kbilis minan-qridan miRebulma proteonma axsna uZvelesi fiologenezisi.

mecnierTa TqmiT, „esaa garRveva uZveles biomolekularul kvle-vebSi, rac saSualebas aZlevs mec-nierebs aRadginon bevrad adreu-li epoqebis evoluciuri suraTi, vidre es dRemde iyo SesaZlebeli, aseve, gamoikvlion cxovelebis da adamianis winapris istoria~.

`es aris udidesi aRmoCena. min-

da mivuloco yvelas, vinc monawi-leobda unikalur kvlevaSi wlebis ganmavlobaSi, 1980-iani wlebidan profesor abesalom vekuaTi dawy-ebuli, dRes Tsu-is profesor da-viT lorTqifaniZiT damTavrebuli. es aris is aRmoCena, rac gvaZlevs saSualebas vTqvaT, rom daibada axali mecniereba, axali mimarTule-ba mecnierebaSi _ molekularuli paleontologia~, _ ganacxada Tsu-is reqtorma giorgi SarvaSiZem.

dmanisis proeqtis mxardamWerebi arian SoTa rusTavelis saqarTve-los erovnuli samecniero fondi, saqarTvelos mecnierebaTa erovnu-li akademia da ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universiteti.

masala mogvawoda Tsu-is sazogadoebasTan urTierTobis

departamentma

1-li gverdidan

ivane javaxiSvilis saxelo-bis Tbilisis saxelmwifo universitets wels bakala-

vriatis 3000-mde kursdamTavre-buli hyavs. 2019 wlis gamoS-vebis sazeimo RonisZieba spor-tis sasaxleSi gaimarTa.

kursdamTavrebulebs swavlis damTavreba Tsu-is reqtorma giorgi SarvaSiZem, saqarTvelos ganaTlebis, mecnierebis, kul-turis da sportis ministris moadgilem irina abulaZem, saqarTvelos parlamentis gana-Tlebis, mecnierebisa da kul-turis komitetis Tavmjdomarem mariam jaSma, akademiuri sab-Wos wevrebma da fakultetebis dekanebma miuloces.

Tsu-is bakalavriatis 2019 wlis kursdamTavrebulebs

sazeimo RonisZiebaze reqtorma giorgi SarvaSiZem Semdegi sityvebiT mimarTa:

es msoflio Tqvenia!

`Cven Zalian xSirad vamayobT, rom varT pirveli universiteti kavkasiaSi. dRemde Tsu aris Cempio-ni namdvilad nebismier reitingSi, magram es ar aris mTavari. Tsu aris Cempioni sxva rameSi _ am sxva rames hqvia siyvaruli, am sxva rames hqvia Tavisufleba. iyo Tsu-eli, niSnavs iyo Tavisufali pirovneba~, _ am sityvebiT mimarTa ivane javaxiSvi-lis saxelobis Tbilisis saxelmwi-fo universitetis reqtorma gior-gi SarvaSiZem Tsu-is bakalavriatis 2019 wlis kursdamTavrebulebs sa-zeimo RonisZiebaze. reqtoris Tq-miT, es dRe gansxvavebuli da gansa-kuTrebulia TiToeuli universite-telis cxovrebaSi, radgan Tsu-is kursdamTavrebulebis 300 aTasian armias kidev 3000-mde kursdamTavre-buli SeuerTda.

giorgi SarvaSiZem pirvel rigSi kursdamTavrebulebs miuloca da aRniSna, rom maT sirTuleebis mi-uxedavad SeZles bakalavriatis safexuris warmatebiT dasruleba. reqtorma sazeimo dRe aseve miulo-ca mSoblebs da profesor-maswav-leblebs.

`yvelaze kargi sityva, romelic odesme momismenia, ekuTvnis adami-ans, romelsac saerTod ar hqonia formaluri ganaTleba, arc koleji daumTavrebia da arc universite-ti. es iyo stiv jobsi. miuxedavad

amisa, sityvaSi romelic man war-moTqva stenfordis universitetis studentebTan Tqva yvelaze mTava-ri da es yvelaze mTavari aris is, rom es msoflio Tqven gekuTvniT. ar arsebobs araviTari SezRudva. es msoflio Tqvenia! es qveyana Tqve-nia! Tqven xarT am qveynis xvalinde-li dRe, Tqven qmniT am xvalindel dRes!

kidev erTi ram, rac dRes auci-leblad minda vTqva. garda imisa, rom Tqven xarT uzarmazari oja-xis wevrebi, Tsu-s kari yovelTvis Riaa TqvenTvis. bevri TqvenTagani dabrundeba Tsu-Si magistraturaSi, bevri TqvenTagani gaxdeba doqto-ranti, bevri TqvenTagani gaxdeba profesori, bevri TqvenTagani gax-deba akademiuri sabWos wevri, zo-gierTi TqvenTagani gaxdeba Tsu-is reqtori. minda yovelTvis icodeT, rom Tqven xarT erTi didi ojaxis wevrebi da es erTi didi ojaxi aris Cveni universitetis kursdamTavre-bulebi~, _ ganacxada reqtorma.

giorgi SarvaSiZis TqmiTve, Tsu-is kursdamTavrebulebi yvelgan arian _ sajaro Tu kerZo seqtor-Si da isini yovelTvis, nebismier kritikul situaciaSi daexmarebian kursdamTavrebulTa didi ojaxis wevrebs.

`dRes Tqven iwyebT Tqveni momav-lis Senebas, ara mxolod sakuTari momavlis, Tqveni qveynis momavlis Senebas. minda warmateba gisurvoT am momavlis SenebaSi!

axla Tqven Zalian cota ram ga-SorebT im moments, rodesac Tqvens qudebs aagdebT ise maRla, ramdena-dac SeZlebT da icodeT, aq aris erTi saidumloeba _ rac ufro maRla aagdebT quds, miT ufro maRali iqneba Tqveni warmateba cxovrebaSi.

axla ki, kidev erTxel minda mo-gilocoT dRevandeli warmateba da minda gisurvoT, rom es warmateba iyos uamravi warmatebis sawindari Tqven cxovrebaSi.

gaxsovdeT Tsu!~

* * *saqarTvelos parlamentis ga-

naTlebis, mecnierebisa da kul-turis komitetis Tavmjdomarem, Tsu-is kursdamTavrebulma mariam jaSma bakalavrebs pirveli akade-miuri xarisxis mopoveba miuloca. `gansakuTrebuli pasuxismgeblo-baa, rom xar saqarTveloSi yvela-ze mniSvnelovani universitetis kursdamTavrebuli. misasalmebelia,

rom Tsu msoflio universitete-

bis reitingSi saukeTeso universi-

tetebis 2%-Sia, darwmunebuli var,

gagrZeldeba gza reformebiT da im

axali standartebis danergviT, ro-

melic Cven evropasTan dagvaaxloe-

bs~, _ ganacxada mariam jaSma.

fakultetebis yvelaze maRal-

reitingul kursdamTavrebulebs

specialuri sertifikatebi da sa-

maxsovro saCuqrebi universitetis

reqtorma da dekanebma gadasces.

* * *`didi pativi da pasuxismgeblo-

baa aq yofna. es 4 weli CemTvis iyo

Zalian didi gamocdileba da Tav-

gadasavali. universitetSi miviRe praqtikuli Tu Teoriuli gamoc-dileba, gavicani Zalian bevri sain-tereso adamiani, myavda araCveu-lebrivi leqtorebi, romelTac ara marto Cems profesiul zrdas Seu-wyves xeli, aramed Cems pirovnul ganviTarebasac~, _ ganacxada si-tyviT gamosvlisas Tsu-is warCine-bulma kursdamTavrebulma mariam maWaraSvilma.

bakalavrebis gamosaSvebi dRis daskvniTi RonisZieba kus tbaze gai-marTa. saRamoze kursdamTavrebule-bisTvis da Tsu-is studentebisTvis koncerti stefanem da Dj-ebma Giorgio Burduli, Frankie Beatnik, Levi Love Disco gamarTes.

Tsu-is bakalavriatis gamoSveba – 2019

Page 6: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

6

`albaTobis Teoria da statistika~, _ 9 seqtem-bers am saxelwodebiT

gaixsna Tbilisis saxelmwifo uni-versitetSi gamoCenili qarTveli maTematikosis da pedagogis, saqa-rTvelos statistikuri asocia-ciis damfuZneblis, saqarTvelos mecnierebaTa erovnuli akademiis ucxoeli wevris, axali zelandiis samefo akademiis wevris, axali ze-landiis velingtonis viqtorias universitetis profesoris estate xmalaZis 75 wlis iubilesadmi miZRvnili saerTaSoriso konfer-encia.

RonisZiebaSi monawileobdnen al-baTobis Teoriasa da statistikaSi moRvawe mecnierebi sxvadasxva qveyni-dan, maT Soris, amerikis SeerTebuli Statebidan, holandiidan, daniidan, Sveicariidan, ruseTidan, somxeTidan, germaniidan, safrangeTidan, belgii-dan, didi britaneTidan, kanadidan, avstraliidan, axali zelandiidan.

saiubileo konferenciaze gamomsv-lelebma saxelovani mecnieris moR-vaweobasa da mecnierebis winaSe mis damsaxurebaze isaubres. Tbilisis saxelmwifo universitetis reqtorma giorgi SarvaSiZem xazgasmiT aRniSna estate xmalaZis universitetis winaSe gaweuli Rvawli da aRniSna, rom ukve wlebia, misi saxelobis stipendiiT araerTi studenti sargeblobs: `uni-versitetSi estate xmalaZis saxelobis stipendia aris daniSnuli. bevri ma-gistranti ukve gaxda misi saxelobis stipendiati. batoni estate studen-tebs xels uwyobs, rom miiRon maRali

donis ganaTleba sxvadasxva qveynis wa-myvan universitetebsa da centrebSi~, _ ganacxada giorgi SarvaSiZem.

profesori estate xmalaZe nayo-fierad TanamSromlobs Tsu-sTan. igi aqtiurad eZebs niWier da perspeqtiul axalgazrdebs da agzavnis msoflios wamyvan samecniero centrebSi kvali-fikaciis amaRlebis mizniT. igi regu-larulad da usasyidlod gadascems universitets Tanamedrove ucxour samecniero literaturas da samec-niero-periodul gamocemebs, maT So-risaa Jurnalebi: `Annals of Probability~, `Annals of Statistics~ da `Applied Probabi-lity~. profesorma xmalaZem 2007 wels daaarsa Tavisive saxelobis stipendia Tsu-is warCinebuli magistrebisaTvis. fakultets ukve hyavs am stipendiis mflobeli araerTi magistri rogorc maTematikis, ise fizikis mimarTule-bidan.

tilburgis (niderlandebi) univer-sitetis profesorma jon einmahalma (John Einmahal) gaixsena estate xmalaZe-sTan TanamSromlobis aspeqtebi da aR-

niSna, rom is aris mecnieri, romelsac surs siRrmiseulad ikvlios sakiTxe-bi, razec wers, da rac mTavaria, Sex-edos maT gansxvavebuli kuTxiT: `ra Tqma unda, TiToeul Cvengans surs iyos im adamianis megobari, romelmac dRes universitetis oqros medali miiRo. meamayeba, rom Cven dRes vmona-wileobT konferenciaSi, romelsac `xmalaZe 75~-s veZaxiT. es metad sapasu-xismgebloa. batoni estate 1989 wels gavicani da maSinve movixible misi saintereso kiTxvebiT. masTan urTier-Tobis wlebma damarwmuna, rom profe-sor xmalaZisTvis yovelTvis mniSvne-lovania xarisxi da ara raodenoba~, _ ganacxada profesorma einmahalma.

estate xmalaZes iubile miuloca akademikosma giorgi jafariZem, ro-melmac aRniSna, rom ucxoeli mec-nierebis Camosvla da konferenciebSi monawileoba stimulis mimcemia axal-gazrda TaobisTvis: `mTavari, rac aq SeiZleba gakeTdes, aris is, rom Cve-ni axalgazrdebi davainteresoT ma-TematikiT, mecnierebiT. madloba am

konferenciisTvis, radgan es aris is RerZi, riTac Cven SegviZlia Sevinar-CunoT maRali samecniero done~, _ aRniSna man.

misasalmebeli sityvebi warmoT-qves, aseve, maTematikosTa asociaciis prezidentma daviT natroSvilma, gio-rgi abaSiZem, besik CiqviniZem.

Tsu-is samecniero potencialis sazRvargareT warmoCenaSi, universi-tetebs Soris samecniero-kvleviTi sa-qmianobis xelSewyobasa da axalgazr-debis samecniero-praqtikuli unar-Cvevebis ganviTarebisaTvis profesor estate xmalaZes universitetis saiubi-leo medali gadaeca.

konferenciaze, romelic estate xmalaZis 75 wlisTavs mieZRvna, mniSv-nelovani moxsenebebi iyo warmodgeni-li. msoflios sxvadasxva qveynidan Ca-mosulma mecnierebma mravalferovani samecniero Tematika SesTavazes konfe-renciis muSaobaSi monawile kolegebs.

iubile

misTvis mniSvnelovania xarisxi da ara raodenoba

man SeuZlebeli SesaZlebeli da SesaZlebeli

xelmisawvdomi gaxada

Tbilisis saxelmwifo univer-sitetis profesori Tengiz cercvaZe, mecnieri, romelmac

saqarTvelo aiv/Sidsis farTo masSta-biani epidemiisgan ixsna da C hepatitis eliminaciis programa danerga, gad-aarCina 100-obiT adamianis sicocxle da qarTuli medicina axal safexurze aiyvana, 70 wlis Sesrulda. madlo-ba sakuTari da xalxis saxeliT sa-qarTvelos prezidentma, parlamentis Tavmjdomarem, Tbilisis saxelmwifo universitetis reqtorma da samecnie-ro sazogadoebam mas universitetSi gamarTul iubileze gadauxades.

saqarTveloSi aiv/Sidsis samsaxu-ris fuZemdebelma, Tsu-is infeqci-ur daavadebaTa da klinikuri imu-nologiis kaTedris xelmZRvanelma, infeqciuri paTologiis, Sidsisa da klinikuri imunologiis samecniero-praqtikuli centris generalurma di-

reqtorma Tengiz cercvaZem XXI sau-kunis or mTavar gamowvevasTan _ aiv/

SidsTan da C hepatitTan brZola jer kidev 80-iani wlebis dasawyisSi dai-wyo. samedicino-praqtikul moRvaweo-basTan erTad igi, amave dros, erT-erTi yvelaze warmatebuli mkvlevaria _ aris 100-ze meti samecniero naS-romis avtori, romelTa nawili gamo-qveynebulia maRali impaqt faqtoris

mqone gamocemebSi, misi avtorobiT gamoica damxmare saxelmZRvanelo da ori monografia. aseve, iyo 20-ze meti erovnuli saxelmZRvanelo rekomenda-ciebis/gaidlainebis samuSao jgufis xelmZRvaneli da Tanaavtori.

`Cven, jer kidev 80-iani wlebis da-sawyisSi, rodesac mxolod amerikaSi iyo cnobili Sidsis daavadebis Se-saxeb, 83-84 wlebSi davafuZneT Sid-sis samsaxuri saqarTveloSi, romelic dRes msoflioSi erT-erT saukeTeso samsaxurad iTvleba. am samsaxuris Za-lisxmeviT saqarTvelom Tavidan ai-cila aiv/Sidsis farTo masStabiani epidemia, didi adamianuri msxverpli da uzarmazari ekonomikuri zarali. amave dros Cven viyaviT erT-erTi iniciatori da ganmaxorcielebeli

msoflioSi uprecedento C hepati-tis eliminaciis programisa, rome-lic warmatebiT xorcieldeba. ukve gankurnebulia 40 000-ze meti pacien-ti. programis dasrulebamde igegme-ba 120 000-ze meti pacientis gankur-neba da es iqneba pirveli SemTxveva msoflioSi, rodesac erTi qronikuli infeqciis aRmofxvra moxerxda. aqamde mxolod mwvave infeqciebis gankurneba iyo SesaZlebeli, magaliTad, yvavilis da isic ara vaqcinis, aramed medika-mentis saSualebiT. is, rac dagegmili gvaqvs, Tu warmatebiT ganxorcielda, maSin 2030 wlisTvis saqarTvelo iqne-ba msoflioSi pirveli qveyana, sadac

daZleuli iqneba erTdroulad XXI saukunis ori mTavari epidemia _ aiv/

Sidsi da C hepatiti~, _ aRniSna Ten-giz cercvaZem.

`man SeuZlebeli SesaZlebeli gaxa-da da es SesaZlebeli gaxada yvelasT-vis xelmisawvdomi~, _ ase daaxasiaTa qarTveli mecnieris moRvaweoba par-lamentis Tavmjdomarem arCil Talak-vaZem da mas uwoda eqimi, romelmac sasowarkveTil pacientebs sicocxlis

imedi daubruna: `maSin, rodesac aiv/Sidsi msofliosTvis gamoCnda, ro-gorc Tavzardamcemi problema da rodesac bevri adamiani, romelmac Tavisi daignozi pirvelad gaigo, moicva uimedobam, msoflios wamyvan-ma qveynebma daaxvedres gambedavi da Tavdajerebuli mecnierebi. batoni Tengizis damsaxurebiT am qveynebs So-ris saqarTveloc idga. qarTvel paci-entebsac gauCndaT imedi, rom es daa-vadeba marTvadia da ara sasikvdilo.

C hepatitis eliminaciis programasac bevri skeptikurad uyurebda, magram batonma Tengizma Tqva, rom SevZlebT da daasabuTa da daamtkica am saqmis SeuZleblobis SesaZlebloba. Sedegad,

dRes saqarTveloSi C hepatitisa da aiv/Sidsis diagnostika-mkurnaloba ufaso da xelmisawvdomia.

Tengiz cercvaZe kargad xedavs, rom tradiciul mecnierebasTan, si-brZnesTan erTad, aseve saWiroa Tamami ideebi, riski da gambedaoba, rodesac mniSvnelovani gadawyvetilebis miRe-basTan gvaqvs saqme~, _ ganacxada par-lamentis Tavmjdomarem.

Tengiz cercvaZis TaosnobiT sa-qarTveloSi virusuli hepatitebis diagnostikis da mkurnalobis praqti-kulad yvela Tanamedrove maRalte-

qnologiuri meTodi dainerga, rac C hepatitis eliminaciisTvis saqarTve-los pirvel samodelo qveynad arCevas daedo safuZveli.

universitetSi gamarTul saiubi-leo saRamoze Tengiz cercvaZe jan-mrTelobis sferos dacvis ganvi-TarebaSi Setanili gansakuTrebuli wvlilisTvis, nayofieri samecniero, pedagogiuri da sazogadoebrivi moR-vaweobisTvis da saqarTvelos winaSe aRmatebuli RvawlisaTvis saqarTve-los prezidentma salome zurabiS-vilma `brwyinvalebis ordeniT~ daa-jildova. amave dros, saqarTvelos

prezidentma C hepatitTan brZolaSi sazogadoebis mxridan TanamSromlo-bis aucileblobazec isaubra.

`Cveni sazogadoebis mxridan yve-laze didi madloba iqneba is, rom

bolomde gaviaroT gza, romelic C hepatitis damarcxebamde darCa da droulad Caitaron diagnostika da mkurnaloba. batoni Tengizi samagali-To adamiania, zustad iseTi, rogoric axla Cvens sazogadoebas sWirdeba _ pasuxismgebliani da Seupovari. man daamarcxa ori Zalian mZime seni, rac ara marto saqarTvelosTvis, aramed msofliosTvisac didi warmatebaa~, _ ganacxada saqarTvelos prezidentma salome zurabiSvilma.

Tbilisis saxelmwifo universitet-Si nayofieri samecniero-pedagogiuri moRvaweobisTvis Tengiz cercvaZes Tsu-is reqtorma giorgi SarvaSiZem ivane javaxiSvilis medali gadasca.

gv. 11

nato obolaZe

maia toraZe

estate xmalaZe

estate xmalaZis saiubileo konferencia

Tengiz cercvaZe

Page 7: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

7

yvela maCvenebliT Tsu-is iuridiuli fakultetis programebi inarCuneben saukeTeso poziciebs samarTlis programebs Soris

Tamar zarandia,iuridiuli fakultetis dekani:

_ minda yvela universitetels mivuloco saswavlo wlis dawyeba, gansakuTrebiT im pirvelkurselebs, romlebmac wels pirvelad SemoaRes universitetis kari da universite-tis nawili gaxdnen. maxarebs, rom yvela maCvenebliT Tsu-is iuri-diuli fakultetis programebi in-arCuneben saukeTeso poziciebs sa-marTlis programebs Soris. mimdi-nare wels fakultetma aseve misca SesaZlebloba sxva universitetis studentebs, SemoerTebodnen iuri-diuli fakultetis sabakalavro da samagistro swavlebas. Cven xSirad

vambobT, rom CvenTan Cabareba aris rTuli, magram swavla aris kidev ufro rTuli. ase rom, Cvens stu-dentebs am TvalsazrisiT bevri Sroma mouwevT momavali warmatebe-bisTvis.

fakulteti aRrmavebs saerTa-Soriso kontaqtebs. am zafxulze daigegma hamburgis maqs plankis sazRvargareTis qveynebisa da saer-TaSoriso kerZo samarTlis insti-tutTan morigi saerTaSoriso kon-ferencia. rogorc iciT, maqs plan-kis instituti gaxlavT elitaruli samecniero-kvleviTi dawesebuleba germaniaSi da iuridiul fakultets aqvs am dawesebulebasTan TanamSrom-lobis Zalian xangrZlivi tradicia. 2012, 2015 da 2019 wlebSi am part-niorobis farglebSi gaimarTa sami erToblivi konferencia kerZo sa-marTlis mniSvnelovan sakiTxebze. es TanamSromloba gagrZeldeba Semd-gom erTobliv proeqtebSi.

mimdinare wlis zafxuli sainte-reso iyo Cveni `sajaro mmarTvelo-bis~ programis studentebisTvis. rogorc iciT, iuridiuli fakul-teti 2009 wlidan TanaSromlobs germaniis q. Spaieris administra-ciul mecnierebaTa universitetTan da am TanamSromlobis farglebSi xorcieldeba interdisciplinuri, saerTaSoriso akreditaciis mqone, inglisurenovani samagistro pro-grama `sajaro mmarTveloba~, ro-melmac 2019 wlis aprilSi 10 wlis iubile izeima. Tsu-s, folksvagenis fondisa da germaniis sagareo sa-qmeTa saministros dafinansebiT, samagistro programis farglebSi 5-18 agvistos periodSi organize-bul iqna sazafxulo skola qalaq SpaierSi. sazafxulo skolaSi mona-wileobas am programis 39 studenti iRebda. sazafxulo skolis farg-lebSi moewyo Sexvedrebi q. Spaie-ris meriaSi, administraciul saqme-Ta uzenaes sasamarTloSi, rainald-pfalcis regionaluri auditis samsaxurSi, evropis sabWoSi, stras-burgis evro-parlamentSi, aseve le-qciebi, eqskursiebi da sxva Zalian saintereso aqtivobebi.

wlevandeli zafxuli iuridiuli fakultetisTvis, samwuxarod, ar iyo udanakargo, fakulteti gamo-eTxova legendarul profesors, saerTaSoriso samarTlis qarTuli skolis mesaZirkvles akademikos le-van aleqsiZes. samuSao oTaxSi, sa-dac profesorma levan aleqsiZem gaatara bolo wlebi, fakultetis iniciativiT Camoyalibdeba levan aleqsiZis saxelobis saerTaSoriso samarTlis kabineti. amasTan, unda iTqvas, rom albaT yvelaze mniSvne-lovani memkvidreoba, romelic dar-Ca profesor levan aleqsiZes, aris is akademiuri gundi, romelic fa-kultetze mis saqmes agrZelebs da am mniSvnelobiT, unda iTqvas, rom es adamianebi marTlac arian sa-qarTveloSi saerTaSoriso samarT-lis mimarTulebis yvelaze Tvalsa-Cino warmomadgenlebi. mimarTuleba Zalian aqtiurad aris CarTuli sa-bakalavro da samagistro programe-bis modificirebasa da mis saakre-ditaciod momzadebaSi.

iuridiuli fakulteti saakre-ditacio procesisTvis amzadebs sa-marTlis programebsac. oqtomberSi fakultets dagegmili aqvs sakuTari programebis meore ganviTarebadi Sefaseba, romelsac kvlav ucxoeli eqsperti ganaxorcielebs. pirvel etapze programebTan dakavSirebu-li daskvna iyo Zalian kargi, Tumca miviReT garkveuli rekomendaciebi, romelic fakultetma gaiTvaliswina da am daskvnebis safuZvelze gaaum-jobesa sakuTari programebi. meo-re ganmaviTarebeli Sefaseba kvlav mogvcems SesaZleblobas, gare Sem-faseblis mier moxdes programis ganviTarebis rekomendaciebis Semu-Saveba.

noemberSi Tsu-is iuridiuli fakulteti, zaarlandis evropul universitetTan erTad, maspinZlobs did saerTaSoriso forums, romel-Sic monawileobas miiReben evropis sxvadasxva samarTlis skolebis war-momadgenlebi. proeqtSi CarTuli iqneba fakultetis akademiuri per-sonali, Cveni studentebi da msje-loba gaimarTeba iuridiuli ganaT-lebis sakiTxebze.

rogorc iciT, igegmeba meore aka-demiuri korpusis saboloo sruli reabilitacia. iuridiul fakul-tets aqvs molodini, rom am rea-bilitaciis Semdeg fakulteti SeZ-lebs gaiumjobesos materialur-te-qnikuri baza da warsuls Cabardeba iseTi problemebi, rogoric aris saauditorio farTis ararseboba an simcire, gaizrdeba sabiblioTeko sivrce, Seiqmneba studentebisaTvis relevanturi sauniversiteto gare-mo. fakultets aqvs molodini, rom mimdinare semestrSi eqneba kvali-ficiuri IT mxardaWera, rac SesaZ-leblobas miscems Cvens studentebs, miiRon 21-e saukunis Sesabamisi sau-niversiteto servisebi, rac, marT-lac, Zalian mniSvnelovania.

amasTan erTad, universiteti da fakulteti mudmivad unda zru-navdnen profesorebis mdgomareo-bis gaumjobesebaze. erTi mxriv, Cven vamayobT, rom CvenTan akade-miur Tanamdebobaze arian profe-sorebi, romlebic qmnian qarTul iurisprudencias, magram, meore mxriv, aucilebelia universitetma da fakultetma erToblivad gan-axorcielon is cvlilebebi, rac

fakultets miscems SesaZleblo-bas Rirseuli anazRaureba da so-cialuri dacvis garantiebi Se-sTavazos sakuTar profesors. aRniSnuli sakiTxi TanxvedraSia ucxoeli eqspertebis mier univer-sitetisTvis micemul rekomenda-ciasTan, romlis Tanaxmadac, unda Seicvalos fakultetisTvis biuje-tis gamoyofis principi. universi-teti fakultets ufro met Tanxas unda aZlevdes Tavad fakultetis mier mopovebuli Tanxidan. cxadia, yvela fakultets unda hqondes mis mier gaweuli momsaxurebis Sedegad Semotanili finansebis saSualebiT sakuTari akademiuri gundisa da infrastruqturis Rirseuli gan-viTarebis SesaZlebloba.

wlis bolomde unda momzaddes qarTvelologiuri profilis pirveli inglisurenovani programa

nana gafrindaSvili, humanitarul mecnierebaTa

fakultetis dekani:

_ pirvel rigSi, minda, yvela universitetels mivuloco axali saswavlo wlis dawyeba, dResaswau-li, romelsac yovelTvis axlavs Relva, foriaqi, axlis molodini, warmatebis imedi da fiqri _ ras veliT axali wlisagan.

axal saswavlo wels fakultet-ze fundamenturi cvlilebebi ar igegmeba. 2019-2020 saswavlo wels humanitarul mecnierebaTa fakul-teti kvlav erTguli iqneba Tavisi sami umTavresi miznisa: xarisxiani da konkurentunariani ganaTleba, samecniero potencialis zrda da qveynis interesebis samsaxuri.

saganmanaTleblo programebis xarisxis SenarCuneba da ganviTareba sauniversiteto misiis Semadgeneli nawili da studentze orientirebu-li saswavlo garemos Semadgeneli arsebiTi komponentia. is pirdapir kavSirSia swavlebis xarisxTan da studentis kmayofilebasTan.

gv. 8

maia toraZe,Tamar dadiani

ra siaxleebiT xvdebian fakultetebi

axal saswavlo wels?

fakultetebze

Page 8: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

8

bolo periodi umaRlesi sagan-manaTleblo sivrcis maregulire-bel normatiul dokumentTa cvli-lebebisa da siaxleebis periodia. damtkicda ganaxlebuli erovnuli kvalifikaciebis CarCo da swavlis sferoebis klasifikatori. am cvli-lebebma umaRlesi ganaTlebis siste-ma da Cveni saganmanaTleblo pro-gramebi axali gamowvevebis winaSe daayena. Cven unda movergoT Secv-lil normativebs da SevinarCunoT lideris poziciebi saqarTvelos umaRlesi ganaTlebis sivrceSi.

2019 wels Tsu-is humanitarul mecnierebaTa fakultetis ori pro-gramaa wardgenili reakreditaci-isTvis. esenia: arqeologiis sado-qtoro programa da qarTul enaSi momzadebis programa somxur, azer-baijanul, afxazur da osurenovani studentTaTvis. orive programaSi warsuli gamocdilebis gaTvalis-winebis fonze bevri ramaa Secvlili da gaumjobesebuli, ufro metadaa morgebuli studentTa intereseb-sa da saWiroebebze, metad Seicavs praqtikul elementebs. didi imedi da molodini gvaqvs, rom am cvli-lebebs dadebiTi Sefaseba mohyveba akreditaciis eqspertTa mxridanac.

es weli gamowvevebis welia CvenT-vis imiTac, rom, miuxedavad ingli-surenovan kursTa arcTu mcire Ca-monaTvalisa, sruli inglisureno-vani programa dRemde fakultetze ar funqcionirebs da, fakultetis profesuris gadawyvetilebiT, wlis bolomde unda momzaddes qarTve-lologiuri profilis pirveli in-glisurenovani programa, romelic qarTvelologiisa da masTan bmaSi myofi sxvadasxva samecniero dargis miRwevebs gauwevs popularizebas, gazrdis ucxoel qarTvelologebs da qarTvel mecnierTa samecnie-ro siaxleebs gaitans saqarTvelos farglebs gareT.

fakultetze mravali samecniero da samecniero-popularuli Sinaar-sis RonisZiebaa dagegmili. maT Soris unda aRiniSnos: qarTuli enis dRisadmi miZRvnili kvireu-li, saerTaSoriso konferenciebi `ideologia da lingvisturi ide-ebi~, `saqarTvelo da qristianuli civilizacia~, `eTnokulturuli mravalferovneba da interkultu-ruli komunikacia saqarTveloSi~". aseve dagegmilia kavkasiologTa V

saerTaSoriso kongresi _ `saqarT-velo kavkasiis kulturul-civili-zaciur konteqstSi~, `inovaciebi XXI saukunis qarTul literatu-raTmcodneobaSi~ da mravali sxva.

fakultetisTvis metad mniSvne-lovania studenturi mecnierebis ganviTareba, amitom igi momaval welsac xels Seuwyobs studentTa da axalgazrda mecnierTa samecnie-ro RonisZiebebis Catarebas, da-gegmilia axalgazrda arqeologTa me-13 saerTaSoriso konferencia, humanitarul mecnierebaTa fakulte-tis II studenturi samecniero kon-ferencia, axalgazrda mecnierTa III saerTaSoriso simpoziumi, romlis proeqtma SoTa rusTavelis saqarT-velos erovnul samecniero fondis konkursSi gaimarjva da miiRo Ta-nadafinanseba.

wels fakultetze 1372 studenti miviReT. gvaqvs molodini, rom isi-ni winamorbedebze ufro motivire-bulni iqnebian da maTze ufro ST-ambeWdav warmatebebs miaRweven. dro ar dgas erT adgilas da Tu gvinda viyoT droisa da epoqis Sesatyvis-ni, ar unda gavCerdeT da mudam win viaroT. didi imedi gvaqvs, rom fa-kulteti gaamarTlebs yvela maTga-nis imedebsa da molodins.

ganaTlebis departamentis maswavlebelTa momzadebis 300 kreditianma programam akreditacia miiRo

Tamar gagoSiZe,fsiqologiisa da ganaTlebis

mecnierebaTa fakultetis dekani:

_ axal saswavlo wels Tbilisis saxelmwifo universitetis fsiqo-logiisa da ganaTlebis mecniereba-Ta fakulteti saintereso siaxlee-biT xvdeba:

pirvel rigSi unda vTqva, rom gamovida pirveli nomeri orenova-ni saerTaSoriso samecniero Jur-nalisa `qarTuli fsiqologiuri Jurnali~, romlis saredaqcio ko-legiaSi, qarTvel fsiqologebTan erTad, Sedian fsiqologiis sxva-dasxva dargis cnobili ucxoeli specialistebi.

es weli warmatebuli gamod-ga fakultetisTvis saerTaSori-so proeqtebis TvalsazrisiTac: `erazmus+~-is farglebSi dafinans-da proeqti: `kurikulumis inova-cia socialuri inkluziisaTvis~. es 3-wliani proeqti gulisxmobs 60 kreditiani modulis da sasertifi-kato kursis Seqmnas inkluziur ga-naTlebaSi. aRniSnuli `erazmus+~-is proeqtis koordinatori Tbilisis saxelmwifo universitetia. wels-ve fakultetma, saerTaSoriso kon-sorciumTan erTad, daiwyo aqtiuri muSaoba axal proeqtze konkursSi warsadgenad adreuli intervenciis samagistro programis SemuSavebis mizniT. vfiqrobT, es programa uax-loes periodSi miiRebs studentebs.

siaxlea isic, rom fsiqologi-isa da ganaTlebis mecnierebaTa fa-kultetis ganaTlebis departamen-tis maswavlebelTa momzadebis 300 kreditianma programam akreditacia miiRo.

fakultetze amoqmedda student-Ta konsultirebis centri, romlis farglebSic pirvel etapze fakul-tetis studentebi iReben fsiqo-logiur konsultacias. momavalSi dagegmilia am centris aqtivobis gafarToeba.

aseve Tsu-is sainformacio te-qnologiebis departamentTan er-Toblivad iqmneba fsiqologiuri eqsperimentebis unikaluri saswav-lo kompiuteruli programa da ukve pirvelive semestrSi studentebs eqnebaT SesaZlebloba, aRniSnuli programis daxmarebiT iswavlon.

mniSvnelovani nabiji gadavdgiT struqturuli da studentebis momsaxureobis gaumjobesebis TvalsazrisiT

Tamar dolbaia,socialur da politikur

mecnierebaTa fakultetis dekani:

_ axal saswavlo wels so-cialur da politikur mecniereba-Ta fakulteti bevri mniSvnelovani siaxliT xvdeba. pirvel rigSi unda aRiniSnos, rom ganaxlda da swav-

lebis Tanamedrove moTxovnebTan kidev ufro daaxlovda silabusebi da zogierTi programis kurikulu-mi.

siaxlea is, rom safakulteto sivrceSi ori axali samagistro programa Semodis. erTi maTgani _ inglisurenovani programa `me-diafsiqologia da komunikaciebi~ siaxlea ara mxolod safakulteto, aramed qarTul saganmanaTleblo arealSi, radgan sruliad axali Te-matikaa da swavlebaSi qarTvel spe-cialistebTan erTad, ucxoeli le-qtorebic CaerTvebian. meore pro-grama _ `postsabWoTa transfor-macia, politika, ekonomika, sazoga-doeba~, gaxlavT qarTuli programa inglisuri komponentebiT.

CvenTvis Zalian mtkivneuli Tema iyo da rCeba komfortuli da studentze morgebuli infrastru-qtura. wels movaxerxeT da mcire saremonto samuSaoebi CavatareT: SeiReba meeqvse korpusis foie, gan-axlda ori auditoria, gafarTovda da keTilmoewyo resurscentri.

Zalian mniSvnelovani nabiji ga-davdgiT struqturuli da studen-tebis momsaxurebis gaumjobesebis TvalsazrisiT _ erT sivrceSi mo-vaqcieT studentisTvis saWiro yve-la momsaxureba. mogexsenebaT, Cveni fakultetis administracia ZiriTa-dad me-6 da me-4 korpusebSia ganTav-sebuli, amitom studentebs xSirad uwevdaT maT Soris sirbili saWiro informaciis misaRebad. axla erT didi oTaxi gavaTavisufleT meeqvse korpusSi, gavaremonteT, yvela mi-marTulebis specialisti gadmoviy-vaneT da erT sivrceSi ganvaTavseT. studentebi xSirad iTxoven cnobebs da es momsaxureobac imave sarTul-ze gadmogvyavs. anu meeqvse korpusis erT sarTulze ganTavsdeba yvela specialisti, romlebic aseve tuto-robasac gauweven msurvelebs. mimaC-nia, rom es studentebisTvis Svebis mimcemi da drois dazogvis kargi saSualeba iqneba.

cxadia, CvenTvis sasurvelia, rom meti auditoria iyos garemonte-buli da mowesrigebuli, magram, mogexsenebaT, rom Cven ar vzrdiT swavlis gadasaxads da amitomaa rom gviWirs esTetikuri elemente-bis gaTvaliswineba da infrastru-qturis ganaxleba. teqnikurad yvela mimarTuleba aRWurvilia, vizualu-rad ki ukeTess visurvebdiT, Tumca, rac keTdeba, isic mniSvnelovania.

gv. 9

me-7 gv-dan

ra siaxleebiT xvdebian fakultetebi

axal saswavlo wels?

fakultetebze

Page 9: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

9

siaxlea isic, rom gavxseniT vi-zualuri dokumentalistikis la-boratoria, sadac inaxeba uamravi dokumenturi masala universitetis warsulis da awmyos Sesaxeb. am masa-lis damuSaveba daexmareba Jurnali-stikisa da masobrivi komunikaciis mimarTulebis studentebs codnis dauflebasa da profesiuli unare-bis SeZenaSi, iseve, rogorc multi-media centri, romelic sauniversi-teto erTeuli iyo.

aseve cvlilebebi SevitaneT Jur-nalistikisa da maskomunikaciis saganmanaTleblo programebSi da kreditebi gaviTvaliswineT am cen-trisa da laboratoriis masalebis damuSavebisTvis anu, studentebi laboratoriul muSaobaSi kredi-tebs miiReben, produqts Seqmnian da praqtikas eziarebian.

ramdenime welia, rac Cveni fa-kulteti gamoscems metad origi-nalur gzamkvlevs, romlis fur-clebze ganTavsebuli QR kodebis meSveobiT, students vTavazobT sa-valdebulo safakulteto sagnebis eleqtronul biblioTekas.

aseve axali proeqtia sajaro le-qciaTa cikli “socialuri da po-litikuri transformacia: `saqarT-velo fokusSi~, romelic gadaicema onlain reJimSi da popularobiT sargeblobs farTo auditoriaSi.

2020 wels socialur da politi-kur mecnierebaTa fakultetis daar-sebidan 15 weli sruldeba. saiubi-leo wlisTvis mravali RonisZieba da aqtivobaa gansazRvruli, magram amas mogvianebiT gagimxelT.

aqtiurad mimdinareobs ultraTanamedrove saswavlo saxelmZRvaneloebis Targmna

giorgi RaRaniZe,ekonomikisa da biznesis

fakultetis dekani:

_ Tsu-is ekonomikisa da biz-nesis fakultetis biznesis admini-strirebis sabakalavro programam akreditacia gasul wels gaiara. wels sruli da upirobo 7 wliani akreditacia miiRo biznesis admi-nistrirebis samagistro programam.

amJamad wardgenili gvaqvs biznes administrirebis sadoqtoro pro-grama. 2020 wels vapirebT inten-siurad vimuSaoT ekonomikis pro-gramebze, radgan mimdinare wels am programas sakreditacio vada gas-dis. vmuSaobT yvela sabakalavro programis ganaxlebaze.

Cvens fakultetze students aqvs arCevani iswavlos rogorc qarTu-lenovan, ise inglisurenovan pro-gramebze. ormagi xarisxis pro-gramebis mimarTulebiT warmatebiT vsaqmianobdiT germanul mxaresTan da axla frang kolegebTanac viwy-ebT aqtiur TanamSromlobas.

cota xnis win, safrangeTis mTavrobam miiRo gadawyvetileba franguli diplomis mqone saqarT-velos moqalaqeebisaTvis samsaxuris safrangeTSi dawyebis gamartivebaze. rogorc ki es gadawyvetileba gaJR-erda, Cven aqtiuri TanamSromloba daviwyeT frangul universiteteb-Tan. molaparakebebi vawarmoveT re-nes universitetis rogorc biznesis, aseve ekonomikis fakultetebTan. am universitetTan erTad gvinda or-magi xarisxis samagistro progra-mis gakeTeba cifrul ekonomikasa da cifrul menejmentSi. es perspeqtiva realurad momavali saswavlo wli-dan ganxorcieldeba. Semodgomaze Camovlen frangi kolegebi am uni-versitetidan TanamSromlobis kon-kretuli detalebis gansaxilvelad, raTa momavali saswavlo wlidan or-magi xarisxis programebis amoqmede-ba SevZloT. frangma profesorebma ekonomikis sabakalavro programis momzadebac SemogvTavazes. mniSvne-lovania agreTve is sakiTxic, rom partniorebi ar ayeneben franguli enis kargad codnis moTxovnas. or-magi xarisxis diplomis msurveli renes universitetSi inglisur en-aze iswavlis, frangulad saubari ki elementarul doneze unda SeeZlos.

ormagi xarisxis samagistro programa movamzadeT agreTve tu-rizmSic. aRsaniSnavia, rom turiz-mis sabakalavro programaze SarSan 75 studentis miReba SegveZlo, wels ki studentTa raodenoba moTxovnis mixedviT gavzardeT da 150 adgilze sakmaod didi konkursi iyo. imedi gvaqvs, moTxovna kidev ufro gaizr-deba, radgan turizmis ganviTareba erT-erT prioritetad rCeba.

rac Seexeba samecniero aqtivo-bebs, Cven yovelwliurad vatarebT

saerTaSoriso samecniero konferen-cias da es ukve tradiciad iqca. konferencia noemberSi gaimarTeba, sadac monawileobas miiReben ucxo-eli kolegebi. mimdinare saswavlo wels dasruldeba aseve safakulte-to samecniero grantebis mixedviT gawerili saqmianoba da amis Semdeg saSualeba gveqneba am proeqtebis prezentacia gavmarToT.

Cveni fakultetis profesor-maswavleblebi intensiurad arian CarTulni saerTaSoriso-samecnie-ro konferenciebSi, romlebic, Zi-riTadad, dasavleT evropaSi tar-deba. es ki xels Seuwyobs qarTveli mecnierebis cnobadobis gazrdas da universitetis popularizacias. aseve gvinda, kidev ufro gavaa-qtiuroT samecniero-kvleviTi mi-marTulebebi. amisTvis samecniero departamentSi CamovayalibeT spe-cialuri ofisi, romelic uzrun-velyofs grantebis gacemis Sesaxeb informaciis gavrcelebas da is yvelasTvis xelmisawvdomi gaxdeba. ase rom, tradiciulad, Tbilisis saxelmwifo universitetis ekonomi-kisa da biznesis fakulteti bevri ideebiT da siaxleebiT egebeba axal saswavlo wels. aseve, minda aRvniS-no Cveni aqtiuri TanamSromloba studentur TviTmmarTvelobasTan. isini yvela wamowyebaSi gverdSi gvidganan.

fakultetze aqtiurad mimdina-reobs ultraTanamedrove saswavlo saxelmZRvaneloebis Targmna, raTa students wvdoma hqondes uaxles da saukeTeso saswavlo literaturaze, im wignebze, riTac dasavleT evro-pisa da aSS-is wamyvani universite-tebSi aswavlian. gvinda, rom Cveni kursdamTavrebuli konkurentuli iyos ara mxolod saqarTvelos, ara-med msoflio masStabiTac.

sakmaod maRali maCveneblebi gva-qvs kursdamTavrebulebis dasaqmebis mxrivac, magram es ar aris sakmari-si. gvinda, isini konkurentunaria-nebi iyvnen saerTaSoriso Sromis bazarzec. Cven vapirebT im saswavlo programebis ganviTarebas, romle-bic ukeT pasuxobs Tanamedrove eko-nomikis moTxovnebs da globaliza-cias.

wels Tsu-is administraciam ga-moZebna SesaZlebloba da X korpu-sis masStaburi reabilitacia mim-dinareobs. mTlianad ganaxldeba Senobis Semosasvleli, rac, pra-

qtikulad, bolo 40 wlis manZil-ze ar gakeTebula. molaparakebebs vawarmoebT sxvadasxva donorebTan korpusis Sida ganaxlebis Taobaze. maRalxarisxiani kompiuteruli teq-nikiT ganvaaxleT mTlianad sagamoc-do da resurscentrebi. minda didi madloba gadavuxado Tsu-is admini-stracias Tanadgomisa da mxardaWe-risTvis.

gavagrZelebT Zalisxmevas universitetis klinikis dafuZnebis mimarTulebiT

dimitri korZaia,Tsu-is medicinis fakultetis

dekani:

_ 2019-2020 saswavlo weli Tsu-is medicinis fakultetisTvis Za-lian mniSvnelovania, radgan win saerTaSoriso standartebis moT-xovnaTa Sesabamisi akreditacia gve-lodeba (9 saswavlo programidan 7-is akreditacia). ZiriTadad, ori-entirebulni varT saakreditaciod warsadgeni paketis srulyofilad momzadebaze. akreditacias ki saer-TaSoriso komisia Caatarebs. imedia, yvelaferi warmatebiT Caivlis...

mniSvnelovania, rom akredita-ciis Semdeg ucxoenovani programa amoqmedda stomatologis spe-cialobiTac, rac aqamde ar gvqonda. ase rom, ZiriTad mimarTulebebze _ `medicina~, `stomatologia~ da `sazogadeobrivi jandacva~ (es uka-naskneli samagistro programaa) _ swavleba gveqneba rogorc qarTul, aseve inglisur enaze, rac, zogadad, fakultetis internacionalizacias Seuwyobs xels.

ivnisSi Tsu-is medicinis fa-kultetze dafuZnda studentTa sa-mecniero sazogadoeba, romelsac akademikos fridon Toduas saxeli mieniWa. aq gawevriandebian swavle-bis samive safexuris studentebi, romlebic dagvexmarebian, rom fa-kulteti iqces WeSmarit kvleviT fakultetad. sazogadoebis gamgeo-basTan (romelsac xelmZRvanelobs giorgi gagua) erTad vgegmavT aseTi `samecniero piramidis~ amoqmede-bas: fakultetis kaTedrebis akade-

me-8 gv-dan

ra siaxleebiT xvdebian fakultetebi

axal saswavlo wels?

fakultetebze

gv. 10

Page 10: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

10

grigol feraZis I saerTaSoriso samecniero

konferencia `saqarTvelo da qristianuli civilizacia~

miuri Semadgenloba (100-mde piri), kaTedrebTan asocirebuli 200-mde doqtoranti da magistri, doqto-rantebTan da magistrebTan asoci-rebuli 500-600 studenti mTlianad iqneba CarTuli 20-mde kaTedraze mimdinare samecniero kvleviT Te-matikebis sxvadasxva ganStoebebSi. kvlevis Sedegebi wardgenili iqneba yovelwliur samecniero konferen-ciaze _ Sesabamisad, profesorTa da studentTa seqciebze. es Mmodeli gansaxorcieleblad advili ar aris da mniSvnelovan Zalisxmevas moiT-xovs, Tumca sruliad realisturia. gvinda, rom es saswavlo weli, am TvalsazrisiT, gardamtexi iyos.

gavagrZelebT Zalisxmevas univer-sitetis klinikis dafuZnebis mimar-TulebiTac. xelSekrulebiT 55 sas-wavlo baza gvaqvs, romelic CvenTan TanamSromlobs. aqedan ramdenimes sauniversiteto klinikis statusic aqvs miniWebuli. cxadia, es kargia, magram universitetis sakuTari kli-

nika, sadac menejmenti gansazRvru-lia universitetis miznebiTa da sa-WiroebebiT, sul sxvaa.

aseve vapirebT rezidentebis `gaaqtiurebas~ studentTa praqti-kuli swavlebis srulyofis mizniT.

EmniSvnelovania, rom axali progra-mis mixedviT, TiToeul students eqneba sakuTari `portfolio~, sa-dac unda aisaxos maT mier dagro-vebuli praqtikuli (`klinikuri~) gamocdileba.

P.S. gazeTis redaqtoris nino kakulias SeniSvna Tsu-is zust da sabunebismetyvelo mecnierebaTa fakultetis dekanis ramaz xomer-ikis misamarTiT:

Tsu-is 7 fakultetidan mxolod zust da sabunebismetyvelo mecnier-ebaTa fakultetis dekanma ar isurva gazeTisTvis moewodebina informa-cia fakultetze dagegmili samoma-vlo gegmebisa da xedvebis Taobaze, rac Zalian guldasawyvetia. aRsan-iSnavia, rom Cveni mcdeloba, rom am fakultetis dekanisgan droulad miviRoT saWiro informacia da kiTxvebze pasuxi, TiTqmis yovelT-vis uariT sruldeba. amis miuxe-davad, gazeTi yovelTvis aqtiurad aSuqebs yvela RonisZiebas, rac zust da sabunebismetyvelo mecnier-ebaTa fakultetze xdeba. amdenad, ufro metadaa guldasawyveti de-kanis mxridan gazeTis misamarTiT xSirad gamoxatuli gulgriloba da upativcemuloba, rasac arc erTi fakultetis dekani CvenTan mimarTe-baSi arasdros avlens.

me-9 gv-dan

varSavis universitetis pro-fesoris, saqarTvelos da po-loneTis marTlmadidebeli

eklesiebis mier wmindanad Seracxu-li arqimandritis grigol feraZis dabadebidan 120 wlisTavs mieZRvna I saerTaSoriso samecniero konfe-rencia `saqarTvelo da qristianu-li civilizacia~, romelic ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetSi gaixsna.

`CvenTvis saamayoa, rom grigol feraZis rangis adamianebi gvyavda saqarTveloSi, romelic gaxda sim-bolo evropeizmis, simbolo huma-nizmis. es aris erTgvari simbolo imisa, Tu rogor SeiZleba adami-ani iyo kargi mecnieri, kargi mkv-levari, patrioti. wminda grigol feraZe gaxldaT is adamiani, vinc iaraRiT xelSi SeebrZola ruse-Tis okupacias, ebrZoda meTerTmete armias. gasabWoebis Semdgom sapa-triarqosTan arsebuli komisia iZu-lebuli gaxda, rom igi germaniaSi saswavleblad gaegzavna, sadac bevr universitetSi moRvaweobda; bo-nis universitetSi daicva sadoqto-ro disertacia, Semdeg gaxda var-Savis universitetis profesori da

iyo mkvlevari. grigol feraZe iyo adamiani, romelmac sakuTari si-cocxle Seswira humanistur ide-ebs~,“_ ganacxada Tsu-is reqtorma giorgi SarvaSiZem.

saqarTvelos prezidentma salome zurabiSvilma konferenciis mona-wileebs mouyva istoria, Tu ro-gor elodnen qarTveli emigrantebi evropaSi pirvel qarTvel mRvdels grigol feraZes, romelic monaT-lavda emigrantTa Svilebs. misi Tq-miT, ̀ grigol feraZem is roli Seas-rula qarTul emigraciaSi, rasac mudam asrulebda qarTuli eklesia saqarTvelos istoriaSi _ Seinaxa qarTuli identoba, qarTuli suli. man Tavisi magaliTiT, RirsebiT, ganaTlebiT, TavisuflebiT gvaCvena, Tu rogor SeeWida totalitarul sistemas. amitom gvWirdeba aseTi figurebi Cvens istoriaSi. grigol feraZe iyo namdvili evropeli, namdvili qarTveli~.“

`grigol feraZe ar iyo mxolod qarTveli erisTvis mniSvnelovani pirovneba, igi mniSvnelovani iyo poloneTis istoriisTvis. is iyo varSavis universitetis profesori, cnobili mkvlevari, mxars uWerda

qarTul diasporas. germanuli oku-paciis dros man gamoavlina princi-puloba. igi Zalian did adamianad iTvleba poloneTSi. gvaxsovs es adamiani, gvaxsovs misi saqmianoba. vimedovneb, rom misi samecniero sa-qmianoba isev gagrZeldeba qarTuli da polonuri TanamSromlobiT~, _ aRniSna poloneTis respublikis sa-gangebo da sruluflebianma elCma saqarTveloSi mariuS maSkeviCma.

konferenciaSi 50-ze meti momxse-nebeli monawileobda saqarTvelo-dan, poloneTidan, safrangeTidan, germaniidan, espaneTidan, italiidan, ruseTidan. konferenciis organiza-torebi gaxldnen: Tsu-is istoriisa da eTnologiis instituti, varSavis universitetis aRmosavleT evropis-mcodneobis centri, korneli keke-liZis saxelobis saqarTvelos xel-nawerTa erovnuli centri, giorgi CubinaSvilis saxelobis qarTuli xelovnebis istoriisa da ZeglTa dacvis erovnuli kvleviTi centri, saqarTvelos sapatriarqo, wmida grigol feraZis kavSiri.

`Cveni mTavari mizani iyo ur-TierTobis gaRrmaveba evropasTan, pirvel rigSi ki varSavis univer-

sitetTan. aseve gvindoda daarseba mudmivmoqmedi forumisa, romelic mieZRvneboda qarTvelologiur kv-levebs da daukavSirdeboda im didi pirovnebis, wmindanis saxels, rome-lic iyo warmoSobiT qarTveli da cxovrebis wesiT evropeli da visi damsaxurebiTac evropam bevri ram Seityo saqarTvelos siZveleTa Se-saxeb. es forumi iqneba mudmivmo-qmedi, warmatebuli da xels Seuwy-obs saqarTvelos da qarTveli eris ukeT gacnobas dasavleTSi~,“_ gana-cxada RonisZiebis organizatorma, Tsu-is istoriisa da eTnologiis institutis xelmZRvanelma giorgi WeiSvilma.

wm. grigol feraZis premiis mimniWebelma sabWom qarTvel mec-niers, filologiis mecnierebaTa doqtors, profesor Tamila mgal-obliSvils qarTvelologiuri kv-levebis ganviTarebaSi Setanili gansakuTrebuli wvlilisaTvis wm. grigol feraZis premia mianiWa.

konferencia saqarTvelos pre-zidentis patronaJiT Catarda da wmindanis dabadebis dRes, 13 se-qtembers bakurcixeSi dasrulda.

ra siaxleebiT xvdebian fakultetebi

axal saswavlo wels?

fakultetebze

Page 11: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

11

`Tengiz cercvaZe erT-erTi maT-gania, romelic qmnis epoqas, qveynis istorias. Sidsis centris Camoya-

libeba da C hepatitis eliminaciis warmatebuli programis danergva sa-qarTveloSi mis saxels ukavSirde-ba. amasTan, igi aris kargi mkvleva-ri, maswavlebeli, profesori, eqimTa mTeli pleadis aRmzrdeli. amisTvis mas gansakuTrebuli madloba unda ga-davuxadoT~, _ aRniSna Tbilisis sa-xelmwifo universitetis reqtorma.

SidsTan brZolis Tanamedro-ve tipis samsaxuri, romelic Tengiz

cercvaZis iniciativiT Camoyalibda,

saerTaSoriso eqspertebma aRmosav-

leT evropis qveynebSi saukeTesod

da msoflioSi erT-erT saukeTeso

samedicino dawesebulebad aRiares.

swored am samsaxuris ZalisxmeviT sa-

qarTveloSi aiv/Sidsis farTomasSta-

biani epidemiis Tavidan acileba gaxda

SesaZlebeli; mkveTrad gaizarda aiv/

SidsiT avadmyofebis gadarCenis maCve-

neblebi, sicocxlis xangrZlivoba da

cxovrebis xarisxi, xolo dedidan

bavSvze aiv/Sidsis gadacemis SemTx-

vevebi praqtikulad nulamde davida.

2009 wels infeqciuri paTologiis,

Sidsisa da klinikuri imunologiis

centrma, Tengiz cercvaZis xelmZRvane-

lobiT, aiv/Sidsis da virusuli hepa-

titebis dargSi gansakuTrebuli miR-

wevebisa da pioneruli kvlevebisTvis

(janmo-s formulirebiT) jandacvis

msoflio organizaciis umaRlesi

jildo _ Dr. Lee Jong-Wook-is premia miiRo, romelic dRemde aRmosavleT

evropis qveynebis arc erT sxva same-

dicino dawesebulebas ar miuRia.

qarTvel mecniersa da eqims, ro-

melmac qarTuli jandacvis sistema-

Si mTeli epoqa Seqmna, xSirad iwve-

ven momxseneblad msoflios yvelaze

maRali donis samecniero forumebze.

mas saqarTveloSi citirebis erT-er-

Ti yvelaze maRali maCvenebeli aqvs.

aRsaniSnavia, rom Tengiz cercvaZis

gundis da aSS-s jons hopkinsis uni-

versitetis mier 1997-2000 wlebSi er-

Toblivad Catarebuli kvleva aSS-isa

da aRmosavleT evropis saukeTeso er-

Tobliv proeqtad aRiares, ris Sede-

gadac mecnieri jer aSS-is jandacvis

nacionalur institutebSi warsdga

moxsenebiT (q. beTesda), 2000 wlis 3

noembers ki _ aSS-is kongresSi, rac

dRemde uprecedento SemTxvevad miiC-

neva.

Tbilisis saxelmwifo universi-

tetSi Tengiz cercvaZis saiubileo

saRamo 3 ivliss gaimarTa. RonisZie-

bas Tbilisis Tsu-is medicinis fa-

kultetis dekani, profesori dimitri

korZaia uZRveboda.

man SeuZlebeli SesaZlebeli da SesaZlebelixelmisawvdomi gaxada

me-6 gv-dan

mecniereba mxolod aRmoCe-nis interesi arasodes yo-fila. mas yovelTvis axlda

Tan adamianis sicocxlis gaxan-grZlivebis, sazogadoebis ga-keTilSobilebis da cxovrebis gaumjobesebis uzenaesi mizani. amitomac mecnierisTvis, romelmac mTeli cxovreba am miznisken svlas Sealia, yvelaze didi jildo imis aRiarebaa, rom man mciredi wvli-li mainc Seitana am did saqmeSi.

sul cota xnis win Cvenma gazeTma sauniversiteto sazoga-doebas erTi sasiamovno ambis Sesaxeb amcno _ 23-25 maiss Svede-Tis qalaq getenborgSi gamarTul gerontologiisa da geriatriis saerTaSoriso asociaciis evropis kongresze evropis gerontologTa da geriatrTa asociaciis pre-zidentma evropis saukeTeso mec-nieris erTaderTi medliT funda-mentur gerontologiaSi Tsu-is profesori Teimuraz leJava daa-jildova.

mecniereba misTvis cxovrebis we-sia. biologiam, rasac mTeli cxovreba miuZRvna, bevri axali kari SeaRebina da fiziologiis urTules labirin-TebSi atara. dRes, roca uamravi war-matebis Semdeg, kidev erTi aRiareba xvda wilad, ambobs, rom madlieria gangebisa, radgan is saqme akeTebina, romelic uyvars.

profesor Teimuraz leJavasTvis mecnieruli da adamianuri Zliere-bis niSani codnas, taqtsa da wesiere-bas emyareba. amasve aswavlis studen-tebs da cdilobs, ise icxovros, rom maTTvisac magaliTi iyos.

misTvis medlebi da jildoebi ucxo araa. jer kidev Telavis saSu-alo skolaSi gamoiCina Tavi sauke-Teso swavliT da 1957 wels oqros medalic daimsaxura. skolis wlebs didi siyvaruliT ixsenebs da ambobs, rom iq iswavla megobroba, miznisken dauRalavi svla da sxvisi naSromis dafaseba. oqrosmedalosans, cxadia, nebismieri specialoba SeeZlo aer-Cia, magram mamis, cnobili mecnieris aleqsandre leJavas damsaxurebaa, rom dRes qarTul mecnierebas, kerZod ki, genetikas Teimuraz leJava hyavs.

universitetSi ise iswavla, aravin icoda, rom aleqsandre leJavas Svili iyo. mas es arc sWirdeboda _ ,,im-denad kargi leqtorebi myavda, Zneli ar iyo, maTgan codna wamomeRo~, _ ambobs is da ixsenebs, rom ivane beri-taSvilis leqciebsac eswreboda: `er-Txel mamam mkiTxa: _ rogori leqto-ria batoni ivaneo? me mxrebi aviCeCe da vuTxari: _ didi mecnierebi xom xSirad kargi molaparakeebi ar arian! _ usmine, is didi mecnieria, rasac ambobs WeSmaritebaa, misgan bevrs is-wavlio~, _ ase dammoZRvra mamam da arc Semcdara. im saganSi batoni ivane-sa da Semdgom batoni Teimuraz iose-lianisgan marTlac Zalian bevri ram

viswavle~, _ ixsenebs profesori.mere iyo aspirantura, sakavSiro

akademiis molekuluri biologiis in-stituti da sakavSiro samedicino aka-demiis morfologiis instituti, sad-ac Teimuraz leJava udidesi mecnieris aleqsandra prakofieva-belgovskaias xelmZRvanelobiT muSaobda. `es qal-batoni nobelis premiis laureat me-lerTan TanamSromlobda da sabWoTa kavSirSi pirveli laboratoria gene-tikaSi swored man Seqmna. Zalian kmayo-fili var, rom am laboratoriaSi mec movxvdi da dRemde aleqsandra prako-fieva-belgovskaias `zurgiT” davdi-var. masTan muSaoba advili ar iyo _ mkacri, momTxovni, magram didi codnis matarebeli mecnieri gaxldaT. aspiran-turaSi, sakandidato Temis moZieba moskovSi momixda. maxsovs, Rameebs va-Tenebdi biblioTekaSi, rom saintere-so sakvlevi Tema SemerCia. bolos Sev-Cerdi Stein-leventalis sindromze _ unda gamomekvlia, am sindromis dros ra mdgomareobaSi iyvnen qromosomebi. TemaSi axali mimarTulebebic Cavr-Te. aspiranturaSi swavlis periodSi sul maxsovda, rom me qarTveli var da yovelTvis yvelaze mets vmuSaobdi. saintereso dacva mqonda. Temam didi interesi gamoiwvia da sxvas rom ori oponenti hyavda, me sami momiCines. mere ukve samecniero interesis veqtori da-berebisken gadaixara da sadoqtoro swored am mimarTulebiT davicavi pe-terburgSi (maSindel leningradSi)~, _ ixsenebs Teimuraz leJava.

pirveli samecniero da pedagogi-uri gamocdileba qalis fiziologi-isa da paTologiis institutSi (di-reqtori prof. j. ciciSvili) da Sem-deg Tbilisis samedicino institutSi miiRo. ambobs, rom aqac gaumarTla, rom brwyinvale mecnierisa da pi-rovnebis _ dimitri gedevaniSvilis frTis qveS moxvda. genetikis pirve-li laboratoriac, profesor leJavas xelmZRvanelobiT, swored samedicino institutSi Camoyalibda.

Tbilisis saxelmwifo universite-tis genetikis kaTedra 1975 wels Cai-bara. mas Semdeg yvela kvleva da cda am universitetis bazaze mzaddeba da ucxoeTSic mSobliuri universitetis popularizacias eweva.

sicocxlis gaxangrZlivebisa da daberebis paTologiebis

acilebis saSualeba

profesor leJavas samecniero in-teresebi mravalmxrivia. maT Soris ki Tavad gamoyofs bolo periodis kv-levebs, romlebic adamianis genomis kvlevas da avTvisebiani simsivnis gan-viTarebis SeCerebas Seexeba.

mis mier Seqmnilia daberebis ge-netikuri Teoria, romelic sam aRmo-Cenas moicavs: dadginda, rom dabere-bis procesSi qromatinis modifikacia pirveladia mutaciebsa (xarisxobrivi darRvevebis) da reparaciasTan (aRd-genis) mimarTebaSi, rac sicocxlis gaxangrZlivebisa da daberebis paTo-logiebis acilebis saSualebas qmnis.

profesor Teimuraz leJavas mier Catarebuli kvlevebis safuZvelze ase-ve dadginda, rom rigi sinTezuri pep-tiduri bioregulatorebis moqmede-biT SesaZlebelia daberebis procesSi modificirebuli qromatinis gaxsna, rac Caketil genTa gamoTavisufle-bis winapirobaa da, Sesabamisad, genTa aqtivobis koreqcia daberebis paTo-logiebis acilebisa da mkurnalobis saSualebas qmnis; Teimuraz leJavas mier agreTve naCvenebia, rom peptidu-ri bioregulatorebisa da mZime me-talebis kombinirebuli zemoqmedebiT SesaZlebelia damoklebuli telome-ris normalizacia, rac mniSvnelova-nia gul-sisxlZarRvTa, avTvisebiani simsivneebisa da sxva paTologiebis SemTxvevebSi (rodesac telomerebi mniSvnelovnad damoklebulia) da Se-saZleblobas iZleva daisaxos gzebi am paTologiaTa gankurnebisaTvis.

daberebis genetikuri Teoria da daberebis periodSi qromatinis mo-difikaciis procesi farTod aris gaSuqebuli amerikis SeerTebul StatebSi gamoqveynebul profesor leJavas monografiaSi. Teoriis de-bulebebi Setanilia wamyvan amerikel mecnierTa mier qromatinze gakeTebul samagide naSromSi, rogorc ZiriTadi argumenti daberebis procesSi qroma-tinis remodelirebisa, rac Tavis mx-riv daberebis ganmsazRvrel faqtors warmoadgens;

`es Zalian aqtualuri Tematikaa. am mimarTulebiT amerikasa da evropa-Si Zalian bevri muSaobs da aq Tavis gamoCena Znelia. amitom, Tu Cven did da Tamam nabijs gadavdgamT, gveqneba raRac axali gza, romelic sxvebisTvi-sac Zalian saintereso iqneba. dabere-bis garda, Cven gvaqvs kidev erTi mig-neba: Cven SevZeliT, rom SegveCerebina ZuZus kibos ganviTareba. mogexsenebaT, avTvisebiani simsivnis SeCereba war-moudgenlad gveCveneba da amas Zalian bevri kvleva sWirdeba, magram Cven ra cdac CavatareT, xuTi test-sistema, yvelgan dadebiTi pasuxi miviReT. axla gavagzavneT monacemebi singapurSi (ge-nomis diagnostikis laboratoriaSi) da mgonia, rom dadebiTi Sedegi unda miviRoT~, _ ase `ori sityviT~ gvixs-

nis batoni Teimurazi im kolosalur Sromas, rasac eweva da iqve siamayiT gviziarebs, rom yvela am kvlevaSi prof. T. joxariZis da kaTedris yve-la TanamSromlis didi wvlilia. rac Seexeba studentebs, Zalian momzadebu-li da motivirebuli Taoba modiso, ambobs da gviyveba, rogor interes-debian isini kvlevebiT, rogor surT, rom ganviTardnen da Tavisi patara wvlili Seitanon mecnierebaSi.

ojaxuri garemo

kiTxvaze, Tu ra iyo misi mTavari mastimulirebeli faqtori, romelmac aseTi warmateba ganapiroba, batoni Teimurazi daufiqreblad asaxelebs ojaxs da meuRles, romelic stu-dentobis wlebidan udgas gverdiT. cxadia, advili araa didi mecnieris coloba, magram arc isaa ioli _ iyo saukunis mwvrTnelis, mxatvrul tanvarjiSSi qarTuli skolis dam-fuZneblis, yvela donis Cempionebisa da priziorebis aRmzrdelis _ neli salaZis qmari da masTan erTad ata-ro uReli iseTi siyvaruliT, ro-gorzec axla batoni Teimurazi sau-brobs: `neli studentobisas gavicani _ erTad vswavlobdiT. SeuRleba-ze didxans ar gvifiqria _ maleve gadavwyviteT. erT dRes me, neli da erTi Cveni megobari wavediT xelis mosawerad. ukan dabrunebulebi kafeSi davsxediT da erTi boTli Sampanuri gavxseniT. aRmoCnda, rom raRac Zali-an Zvirs SevepotineT da Cemi saaTis datoveba damWirda, rom Semdeg dRes danaklisi Tanxa mimetana. ase daviwyeT Tanacxovreba. Cemi meuRle uflisgan dajildoebuli adamiania. aris namd-vili Semoqmedi da xelovnebac kargad esmis. brwyinvaled Targmnis qarTul poezias, flobs ramdenime enas. mas da mis saqmianobas yovelTvis vgulSemat-kivrob~, _ ambobs batoni Teimurazi da ojaxze saubrisas gansakuTrebiT amayobs SvilebiT: nino sami Svilis deda da niWieri Semoqmedia, aleq-sandre ki Cveni universitetis da sa-mecniero sazogadoebisTvis kargadaa cnobili. is mamis kvals gahyva, mecnie-rebaTa doqtoria da wlebis ganmav-lobaSi muSaobda iaponiaSi. dRes ki ukve singapurSi genomis institutis translaciuri kvlevis laboratori-is xelmZRvanelia da saqarTveloSic xSirad atarebs sajaro leqciebs. ale-qsandre ori vaJis mamaa _ nikolozi swavlobs, xolo Teimuraz (Temuka) leJava saqarTvelos elCia iaponiaSi.

evropis saukeTeso mecnieri fun-damentur gerontologiaSi aqtiur muSaobas agrZelebs da fiqrobs, rom kidev bevri ram SeuZlia SesZinos ge-netikis mimarTulebas. amaSi batoni Teimuraz leJavas aqtiuri da mizan-mimarTuli saqmianoba gvarwmunebs da vfiqrobT _ ra kargi iqneba male dadges is dro, roca qarTveli mec-nieri siamayiT gvamcnobs _ me dava-marcxe simsivne! me Sevanele daberebis procesi!

evropis saukeTeso mecnieri, romelic daberebas ebrZvismaia toraZe

Teimuraz leJava

Page 12: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

12

axali samecniero kvleva

pirvelad saqarTvelos realo-baSi saerTaSoriso referire-badi ̀ qarTuli fsiqologiuri

Jurnali~ gamoica. pirveli nomris prezentacia mimdinare wlis ivlis-Si gaimarTa. samecniero Jurnali weliwadSi erTxel gamoicema da qarTveli Tu ucxoeli fsiqologi mecnierebis naSromebs samecniero wreebisTvis xelmisawvdoms xdis.

`qarTuli fsiqologiuri Jur-nali~ Tbilisis saxelmwifo uni-versitetis fsiqologiisa da ga-naTlebis mecnierebaTa fakultetis oficialuri Jurnalia, romelic fsiqologiis sxvadasxva sferos aqtualur samecniero problemebs eZRvneba. JurnalSi qveyndeba ro-gorc Teoriul da meTodologiur problemebTan dakavSirebuli, aseve raodenobriv, Tvisebriv da Sereul meTodologiaze dafuZnebuli empi-riul-kvleviTi naSromebi da samec-niero mimoxilvebi. gamocemis saor-ganizacio da SemoqmedebiT sakiT-xebs Jurnalis warmomadgenlobiTi sabWo da saredaqcio kolegia gana-gebs. Jurnalis marTvasa da organi-zaciul saqmianobas fsiqologiisa da ganaTlebis mecnierebaTa fakul-tetis samecniero kvlevebisa da gan-viTarebis samsaxuri uzrunvelyofs, xolo gamocemas _ Tsu-is gamomcem-loba. samecniero Rirebulebisa da maRali xarisxis uzrunvelsayofad marTvis organoebSi qarTveli da ucxoeli mecnierebi arian gawevria-nebuli, maT Soris _ didi britane-Tidan, avstriidan da poloneTidan mowveuli specialistebi. `qarTuli fsiqologiuri Jurnali~ qarTul-inglisurenovania.

`saqarTvelos da fsiqologias saqarTveloSi Tavisi Jurnali sWir-deba, radgan am sferoSi momuSave adamianebma sakuTari codnisa da nafiqris erTmaneTisTvis gaziareba

SeZlon. udavoa, rom fsiqologiis mecnierebis arsebobisa da ganviTa-rebisTvis aucilebelia samecniero perioduli gamocema. adre Cvens naSromebs `macneSi~ vaqveynebdiT, magram axla samecniero kvlevebis sazogadoebisTvis gacnoba umwvavesi problema gaxda. `qarTuli fsiqo-logiuri Jurnali~ am sakiTxs moag-varebs. Cveni mTavari mizania Camova-yaliboT maRali xarisxis gamocema, risTvisac statiebis recenzirebis procesSi ucxoeli specialistebic CavrTeT. Jurnali orenovania. cxa-dia, inglisur enaze statiebis war-modgena internacionalizaciisTvis aucilebelia, Tumca, Cveni mTavari amocana iyo, rom samecniero naS-romebi qarTul enazec gamogveqvey-nebina, radgan es qarTuli samec-niero terminologiis ganviTarebis winapiroba gaxlavT. Jurnalis pir-vel nomerSi 4 rubrika gvaqvs. sta-tiebis Tematikidan gamomdinare, Se-saZlebelia rubrikebis raodenobis gazrdac. Cveni mTavari mizania, rom fsiqologiis fakultetma nel-nela isev amoisunTqos da kvlavac Tqvas sakuTari sityva fsiqologiis mec-nierebaSi~, _ ganacxada `qarTuli fsiqologiuri Jurnalis~ mTavar-ma redaqtorma, profesorma lali surmaniZem.

`qarTuli fsiqologiuri Jur-

nalis~ pirvel nomerSi mkiTxveli statiebs araerTi aqtualuri fsi-qologiuri sakiTxebis irgvliv ixilavs: maT Soris, daviT Cark-vianis _ `albaTuri msjeloba da ganwyobis efeqtebi~; naTia sor-diasa da xaTuna marwyviSvilis _ `zRurblis efeqti: emociuri inte-leqtis, rogorc pirovnuli niSnis mimarTeba emociur SemoqmedebiTo-basTan~; mariam kvicianisa da maia mestviriSvilis _ `ra ayalibebs maRal mimReblobas _ moraluri orientaciis wyaro da fsiqologi-uri moqniloba~; eka nadiraZisa da Teona lodias _ `fsiqologiuri mouqnelobis kavSiri depresiisa da agresiis maxasiaTeblebTan~; nodar baramiZis _ `zogierTi mosazreba nebisyofis fsiqologiuri bunebis Sesaxeb~ da sxva.

`Cveni gansakuTrebuli survilia, rom saredaqcio kolegia ucxoeli kolegebiT gamdidrdes. aseve, erTg-vari gamowvevaa recenzirebis sa-kiTxi, radgan Jurnali saerTaSo-riso referirebadia da statiebis Sefasebisas erTi specialisti mainc ucxoeli unda iyos. gamocemaze er-Toblivad vmuSaobT fsiqologi-isa da ganaTlebis mecnierebaTa fakultetis samecniero samsaxuri da Tsu-is gamomcemloba. momedvno nomrisTvis dagegmilia axali pro-

grama, romlis farglebSic Jurna-lis redaqcia uzrunvelyofs qar-Tulenovani statiebis Targmnas. `qarTuli fsiqologiuri Jurnali~ Tbilisis saxelmwifo universite-tis biblioTekebSia xelmisawvdomi, eleqtronuli versia ki gamomcem-lobis veb-gverdzea ganTavsebuli~, _ gviTxra Jurnalis pasuxismgebel-ma mdivanma, fsiqologiisa da ga-naTlebis mecnierebaTa fakultetis samecniero samsaxuris ufrosma di-mitri CubiniZem.

`qarTuli fsiqologiuri Jurna-lis~ redaqciam meore nomrisTvis statiebis miReba ukve gamoacxada. dedlaini 31 oqtomberia. JurnalSi statiis gamoqveyneba SeuZliaT mkv-levrebs msoflios masStabiT. waxa-lisebulia erToblivi saerTaSori-so proeqtebis Sedegad ganxorcie-lebuli kvlevebis amsaxveli sta-tiebi, romelTac msoflios mraval qveyanaSi adaptirebisa da danergvis potenciali gaaCnia da pasuxobs sx-vadasxva populaciis, kulturisa da sazogadoebis saWiroebebs. Jurna-lis meore nomeri 2020 wlis ivlis-Si gamoicema.

adamianis uflebebisa da Zi-riTadi Tavisuflebebis Sesa-xeb Tbilisis saxelmwifo uni-

versitetSi axali samecniero kvleva gamoica. es pirveli akademiuri naS-romia, romelic aRniSnul sakiTxs saqarTvelos kanonmdeblobis, kanon-qvemdebare aqtebisa da sasamarTlo praqtikis magaliTze safuZvlianad ganixilavs. wignSi detalurad aris aRwerili saqarTveloSi moqalaqeo-bis miniWebis, moqalaqeobidan gasv-lis, Sewyvetis, binadrobis ufle-bis, ltolvilis statusis miniWebis sakiTxebi; ganmartebulia informa-cia _ Tu ra saxis sakuTrebis uf-lebebi arsebobs, ras niSnavs Sekre-bis Tavisufleba, ra procedure-bis gavlaa amisaTvis saWiro; aseve ganxilulia saarCevno uflebebic. wignSi _ `adamianis ZiriTadi uf-lebebi da Tavisuflebebi (saqarT-velos kanonmdebloba da sasamarT-lo praqtika)~ _ TiToeuli ufleba da Tavisufleba 5 TavSia gadana-wilebuli: moqalaqeoba, ucxoelTa statusi da uflebebi, sakuTrebis ufleba, Sekrebis Tavisufleba da saarCevno ufleba. saqarTvelos ka-nonmdeblobisa da sakonstitucio sasamarTlos gadawyvetilebebis analizi Tbilisis saxelmwifo uni-versitetis iuridiuli fakultetis

asocirebulma profesorma vasil gonaSvilma, xolo saerTo sasamarT-loebis praqtika goris raionuli sasamarTlos sisxlis samarTlis saqmeTa kolegiis mosamarTlem, sa-marTlis doqtorma levan darbaiZem moamzades.

`wignze muSaoba ori wlis gan-mavlobaSi mimdinareobda. samuSao process Tavisi sirTuleebic axlda, radgan sakiTxebs vixilavdiT ara mxolod sakanonmdeblo, aramed ka-nonqvemdebare aqtebisa da sasamarT-lo praqtikis doneze. kanonmdeblo-ba periodulad icvleba, daemTxva sakonstitucio reformac da gark-veuli uflebebis samjer damuSaveba mogviwia. faqtobrivad SeuZlebe-lia, erT naSromSi adamianis yvela ufleba da Tavisufleba moaqcio, amitom Cven ramdenime sakiTxi avi-ReT da detalurad gavaanalizeT.

wignSi ganxilulia saqarTvelos ka-nonmdebloba, prezidentis brZane-bebi, mTavrobis dadgenilebebi da ministrebis brZanebebic. gavaanali-zeT saerTo sasamarTloebisa da sa-konstitucio sasamarTlos ZiriTa-di gadawyvetilebebi. Cveni mTavari mizani iyo, rom adamianis uflebebi da Tavisuflebebi ara saerTaSo-riso konteqstSi, aramed uSualod saqarTveloSi moqmedi kanonmde-blobisa da sasamarTlo praqtikis magaliTze gangvexila. Sesabamisad, nebismier pirs moqalaqeobis, uc-xoelTa uflebebis, sakuTrebis uf-lebis, Sekrebis Tavisuflebisa da saarCevno uflebis Sesaxeb Tu rai-me daainteresebs, erTi naSromidan SeuZlia amomwuravi informaciis miReba~, _ ganacxada Tsu-is iuri-diuli fakultetis asocirebulma profesorma vasil gonaSvilma.

naSromi adamianis uflebebisa da Tavisuflebebis Sesaxeb SoTa rusTavelis erovnuli samecnie-ro fondis grantis farglebSi momzadda. wigni, garda imisa, rom moqalaqeebs sakuTari uflebebis ukeT gacnobaSi daexmareba, gamiznu-lia Tsu-is iuridiul fakultet-ze `adamianis ZiriTadi uflebebis~ sagnis saxelmZRvanelod. axali kv-leva Tbilisis saxelmwifo univer-sitetis biblioTekebSi ukve xel-misawvdomia.

pirveli qarTuli fsiqologiuri Jurnali

rogor aris daculi adamianis ZiriTadi uflebebi da

Tavisuflebebi saqarTveloSi

nato obolaZe

nato obolaZe

lali surmaniZe

Page 13: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

13

`qarTvelebma gamarjvebis San-si arc erT qveyanas ar dau-toves~ _ werda polonuri

presa Tsu-is qarTuli xalxuri cek-vis ansamblze `universiteti~, romel-mac saerTaSoriso folklorul fe-stivalze saukeTeso ansamblis wodeba daimsaxura. wels ansamblma 25 ivli-sidan 18 agvistos CaTvliT ramdeni-me festivalSi miiRo monawileoba da samSobloSi jildoebiT xeldamSvene-buli dabrunda.

Tsu-is kulturisa da sportis departamentis xelmZRvanelis irakli xarjavaniZis informaciiT, qoreo-grafiuli ansambli `universiteti~ daarsebis dRidan warmatebiT moRva-weobs, rasac mowmobs mravali jildo, romelic ansamblma saqarTvelosa da sazRvargareT gamarTul festivaleb-ze moipova. `qoreografiul ansambl `universitets~ marTlac didi tra-diciebi gaaCnia. igi jer kidev 1934 wels, cnobili qoreografis jano bagrationis xelmZRvanelobiT Camoya-libda da dRemde didi popularobiT sargeblobs. wlebis manZilze icvle-boda xelmZRvaneloba da ansamblis Se-madgenloba. am periodis ganmavlobaSi ansambls xelmZRvanelobdnen qarTuli cekvis gamoCenili qoreografebi: jano bagrationi, buxuti daraxveliZe, ro-man WoxoneliZe, iason zedaSiZe. dRes ansamblis samxatvro xelmZRvanelia respublikis damsaxurebuli artisti Tengiz yuraSvili, xolo misi mTavari qoreografi gaxlavT daviT kikvaZe.

aRsaniSnavia is faqti, rom ansam-blSi iricxebian mxolod universi-tetis studentebi da swored maTi da universitetis araerTi Taobis studentebis damsaxurebaa is uamravi warmateba, rac ansamblma sxvadasxva prestiJul festivalebze moipova~, _ ambobs irakli xarjavaniZe.

qoreografiuli ansamblis `uni-versitetis~ mTavari qoreografis daviT kikvaZis informaciiT, misi xe-lmZRvanelobis periodSi ansamblma

TiTqmis yvela mniSvnelovan saerTaSo-riso festivalze gamarjveba moipova. maT Soris aRsaniSnavia bulgareTis festivalze miRebuli gran-pri, an-sambli espaneTSi valensiis folklo-rul festivalze `grand kanaria~ aseve gran-pris mflobeli gaxda, italiaSi gamarTul nacionaluri cekvebis fe-stivalze pirveli adgili moipova da sxva... es aris arasruli CamonaTvali ansamblis bolodroindeli warmate-bebisa~, _ ambobs daviT kikvaZe.

ansamblis popularobas da war-matebas misi mdidari repertuaric ganapirobebs: maT Soris gamorCeulia: `guruli ferxuli farciT~, `qarTu-li~, `xorumi~, `aWaruli~, `farikao-ba~ `yazbeguri~, `samaia~, `mleTuri~, `Sejibri~, `qalTa xorumi~, `narnari~, `raWuli~ `svanuri~.

`ansambl `universitets~ 2003 wli-dan vxelmZRvanelob. Tsu-is xelmZRva-nelobis, Tsu-is kulturisa da spor-tis departamentis da qalaq Tbilisis meriis didi mxardaWeriT ansambli yovel wels monawileobs sxvadasxva kulturul RonisZiebebSi, rogorc saqarTveloSi, aseve sazRvargareT. minda siamayiT aRvniSno, rom Cve-ni yoveli viziti festivalebze da monawileoba sxvadasxva saerTaSo-riso RonisZiebebSi yovelTvis war-

matebulia. ansambli araerTi jildos mflobelia. 1994 wlidan 2001 wlamde mec vcekvavdi ansamblSi. es CemTvis ubednieresi wlebi iyo. Semdeg bato-ni Tengiz yuraSvilis mowveviT davb-rundi ansamblSi, rogorc qoreogra-fiuli xelmZRvaneli. ansamblma Cemi xelmZRvanelobis periodSi warmate-biT imogzaura sxvadasxva qveynebSi da mravali warmateba moipova. siamayiT minda aRvniSno, rom rumineTis qalaq vasluiSi gamarTul festivalze, ro-melic msoflio festivalebis orga-nizacia `siofis~ mier iyo dagegmili (iq monawileobis miReba yvela qveynis ansamblisTvis prestiJulia), Cveni an-sambli saukeTesod dasaxelda. aseTi-ve warmatebiT gavmarTeT koncertebi qalaq bistricaSi, sadac kvlav sau-keTeso ansamblis wodeba movipoveT. poloneTSi, qalaq poznanSi ansambli kvlav saukeTesoTa Soris dasaxelda

da SMS gamarjvebulic gaxda~, _ aR-niSna daviT kikvaZem.

misi TqmiT, ansamblis repertuaris gamdidrebaze Tavis kolegasTan, `su-xiSvilebis~ yofil mocekvavesTan, qo-reograf zviad TayaiSvilTan erTad zrunavs. `Cven erTad vdgamT cekvebs, koncerti yovelTvis mTavrdeba `le-TuriT~, sadac aris `muxlebi~, `ce-rebi~... am cekvas gansakuTrebiT aR-

frTovanebiT xvdebian sazRvargareT. rac Seexeba samomavlo gegmebs, is ukve gawerilia: bulgareTis qalaq veli-koternovoSi saerTaSoriso festi-valze misaRebad ukve miviReT mowveva. ansambls dagegmili aqvs koncertebis gamarTva saqarTvelos sxvadasxva kuT-xeSi. win kvlav didi gegmebi da war-matebis molodinia~, - ambobs daviT kikvaZe.

rac Seexeba Tsu-is kulturisa da sportis departamentis mier orga-nizebul sxva RonisZiebebs, irakli xarjavaniZis informaciiT, am kuTxiT mravali siaxle igegmeba. ̀ aRsaniSnavia, rom 8 seqtembers universitetis mom-ReralTa gundi (kapela) saberZneTSi, qalaq paraliaSi gamarTul saerTaSo-riso festivalze gaemgzavra, sadac 15 seqtembramde sxva qveynebis gundebTan erTad gamarTavs koncertebs. am etap-ze mimdinareobs aqtiuri mzadeba axa-li saswavlo wlis dawyebisaTvis, Cve-ni departamentis mier gamocxaddeba SemoqmedebiT jgufebSi studentebis miReba. Cveni mTavari mizania, yvela students mivceT saSualeba TavianTi SemoqmedebiTi unarebi gamoavlinos~, _ ambobs irakli xarjavaniZe.

Tsu-is kulturisa da sportis departamentis ba-zaze arsebuli sportuli

gundebi mimdinare saswavlo wlis

zafxulis sezonzec aqtiurad da

warmatebulad monawileobdnen sx-

vadasxva sportul turnirebSi.

universitetis futsalis studen-

turma nakrebma mimdinare wlis zaf-

xulSi futsalis studentur ligaze

moipova oqros medali da sauniversi-

teto sivrceSi mexuTed daeufla yve-

laze popularuli Cempionatis Tass.

Cvenma gundma 3 ivliss gamarTul fi-

nalur matCSi kavkasiis saerTaSoriso

universitetis gundi 2:1 daamarcxa da

pirveli adgili daikava (universi-

tets yvelaze metjer aqvs mogebuli

futsalis studenturi liga).

* * *15-23 ivliss portugaliis q.bragam

umaspinZla evropis sauniversiteto pirvelobas futsalSi, romelSic monawileobda evropis 12 qveynis (por-tugalia, espaneTi, ukraina, germania, italia, poloneTi, xorvatia, safran-geTi, israeli, ruseTi da norvegia) wamyvani universitetebis 24 gundi. sauniversiteto pirvelobaze saqarT-velos saxeliT warsdga Tsu-is futsa-lis gundi, romelic SejibrebaSi ze-dized mesamed iRebda monawileobas. Tsu-is futsalis gundma q. bragaSi dasrulebul evropis futsalis sau-niversiteto Cempionatze me-5 adgili daikava. daviT boboxiZis gawvrTnilma gundma daskvniTi Sexvedra sanqt pe-terburgis universitetTan gamarTa da 2:0 gaimarjva. me-9 wuTze goli ni-koloz kurtaniZem gaitana, xolo 39-e wuTze saboloo, gamarjvebis goli vaxtang jvaraSvilma. aRsaniSnavia is faqtic, rom universitetis gundi sx-

vadasxva dros aris evropis studen-

turi Cempionatis orgzis III da erTg-

zis IV da II adgilis mflobeli.

* * *Tsu-is futsalis gundebi monawi-

leobas iReben saqarTvelos futsalis

erovnuli Cempionatis umaRles da

me-2 ligaSi. umaRles ligaSi univer-

sitetis gundma daikava me-3 adgili,

xolo meore ligaSi Tsu-is sportsme-

nebma moipoves oqros medlebi.

* * *2019 weli warmatebuli gamodga

universitetis sakalaTburTo klu-

bisTvisac. Tsu-s didi tradiciebi

gaaCnia kalaTburTSi da yovelTvis mniSvnelovan rols asrulebda qar-Tuli kalaTburTis ganviTarebaSi, magram, samwuxarod, bolo wlebis ganmavlobaSi, universitets ar hyavda gundi kalaTburTis erovnuli Cem-pionatis umaRles _ super ligaSi. gasul wels Tsu-is gundma moaxerxa rangiT meore sakalaTburTo ligis (a liga) mogeba da ramdenime wlia-ni pauzis Semdgom kvlav daubrunda superligas, sadac pirvelive wels SeZlo turniris regularul etapze

IV adgilis dakaveba. pleiofSi gundi meoTxedfinalSi gavida, rac pirveli sezonisaTvis sakmaod kargi Sedegia. yovelive es gvaZlevs imeds, rom moma-val wels Tsu-is sakalaTburTo klu-bi ufro warmatebiT iasparezebs.

saerTaSoriso folklorul festivalze saukeTeso

ansamblad `universiteti~ dasaxelda

Tsu sportSi warmatebebs aravis uTmobs

SurTxia beroSvili

Tamar dadiani

Page 14: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

Tbilisis universiteti

tsunewspaper @ tsu.ge www.tsu.gewww.tsu.ge

14

inovaciur-praqtikuli saganma-

naTleblo centri (IPEC) Tbili-sis saxelmwifo universitetTan

erTad axalgazrdebs TviTrealiza-ciisTvis sxvadasxva saganmanaTleblo RonisZiebebs sTavazobs. centri ms-menelebs profesiul sakiTxebSi amz-adebs, risTvisac diskusiebis, semi-narebis, konferenciebisa da samuSao Sexvedrebis formats iyenebs. swavleba evropaSi aprobirebuli meTodebiT mimdinareobs. upiratesoba sakiTxebis praqtikul Seswavlasa da ganzogade-bas eniWeba. centris xelmZRvaneloba trenerebs maTi samecniero-praqtiku-li gamocdilebis gaTvaliswinebiT arCevs.

`Cveni mizania studentebs mivceT praqtikuli codna sxvadasxva inovaci-ur sakiTxebTan dakavSirebiT da Se-vavsoT is codna, rasac studentebi universitetSi iReben. aqedan gamomdi-nare, viwvevT im gamocdil praqtikos iuristebsa Tu sxvadasxva dargis spe-cialistebs, romlebsac studentebTan uSualod Sexeba ar aqvT. magaliTad, mosmenebis Sesaxeb kanonmdeblobis gan-xilvisas, moviwvieT usafrTxoebis sam-saxuris operatiul-teqnikuri saagen-tos samarTlebrivi uzrunvelyofis sammarTvelos ufrosi daviT gabaxaZe, romelmac am sakiTxebze dawvrilebiT isaubra. magaliTad _ rogor mivmar-ToT strasburgis sasamarTlos? am Temaze mowveuli gvyavda iusticiis saministros saerTaSoriso sasamarT-loebSi saxelmwifo warmomadgenlobis departamentis ufrosi beqa ZamaSvili da a.S.~, _ aRniSna centris damfuZne-belma vasil gonaSvilma.

Tbilisis saxelmwifo universi-tetis iuridiuli fakultetis aso-cirebulma profesorma vasil go-naSvilma inovaciur-praqtikuli sa-

ganmanaTleblo centri (IPEC) gasul wels daafuZna. centris organizebiT, am drois ganmavlobaSi, daaxloebiT 20-mde saganmanaTleblo proeqti gan-xorcielda. amjerad, `bavSvTa inte-leqtualur sakvirao skolaSi~ mimdi-nareobs miReba, romelic Tsu-sa da

IPEC-is erToblivi proeqtia. sakvi-rao skola specialurad moswavlee-bisTvis Camoyalibda da misi mizania maTTvis im codnis gadacema, rac saja-ro skolis saswavlo programebSi ar Sedis. msmenelebs leqciebs Tbilisis saxelmwifo universitetis akademiuri

personali waukiTxavs bavSvTa ufle-bebis, saqarTvelos istoriis, eTno-grafiis, xelovnebis, geografiuli ucnaurobebis, logikuri amocanebis, astronomiis, kriminalistikis Temeb-ze. sakvirao skolis farglebSi ms-menelebi sauniversiteto garemosac gaecnobian.

`TbilisSi bevri sakvirao skola arsebobs, Tumca `bavSvTa intele-qtualur sakvirao skolas~ ramdenime upiratesoba aqvs, maT Soris mniSvne-lovania is, rom swavleba sauniversi-teto garemoSi mimdinareobs, maT le-qciebs Tsu-is akademiuri personali da mowveuli praqtikosi specialiste-bi ukiTxaven. Cveni saswavlo programa bavSvebis inteleqtualur zrdaze,

zogadi codnis gadacemaze, mecniere-baSi arsebuli siaxleebis gacnobazea orientirebuli. jgufebi 10 an 15 msmenelisgan Sedgeba, radgan praqti-kuli samuSaoebisas swavleba bevrad nayofieria. Cveni mizania msmenelebi universitetelebad aRvzardoT~, _ ganacxada inovaciur-saganmanaTleblo centris damfuZnebelma vasil gonaS-vilma.

`bavSvTa inteleqtualuri sakvirao skola~ 2019 wlis dasawyisSi gaixsna. swavleba 3 Tvis ganmavlobaSi mimdina-reobda. msmenelebs leqciebi istori-is, eTnografiis, Cveni uflebebis, xe-lovnebis, kriminalistikis, logikis, geografiuli ucnaurobebisa da Cve-ni samyaros sagnebSi waekiTxaT. pra-qtikuli mecadineobebi utardebodaT fizikasa da qimiaSi. kursdamTavrebu-

lebs Tsu-sa da IPEC-is erToblivi sertifikatebi gadaecaT. aseve, erT-erTi mniSvnelovani proeqti iyo tre-ningebi _ `viswavloT Cveni uflebe-bi roluri TamaSebiT~. imitirebuli sasamarTlo procesebi, kazusuri da roluri TamaSebis saxiT treninge-bi Caatares mosamarTleebma: badri koWlamazaSvilma, levan darbaiZem da leila koxreiZem, prokurorma mariam gogorelianma, Tsu-is profesorebma nana WiRlaZem da vasil gonaSvilma, prezidentis saparlamento mdivnis moadgilem zurab maWaraZem. mniSvne-lovania, rom proeqtSi regionuli sajaro skolebis moswavleebic mona-wileobdnen.

inovaciur-praqtikuli saganmanaT-

leblo centri (IPEC) Tbilisis sa-xelmwifo universitetis garda 10-mde qarTul umaRles saswavlebelTan da sxvadasxva saerTaSoriso organiza-ciasTan TanamSromlobs.

axalgazrda mecnierma, Tsu-is geografiis institutis ufros mecnier-TanamSromelma, geogra-

fiis doqtorma levan tieliZem antar-qtidis kvleviTi centris da veling-tonis viqtorias universitetis (axa-li zelandia) sadoqtoro programaze swavlis sruli 100%-iani dafinanseba moipova.

levan tieliZe pirveli qarTveli doqtorantia, romelic axal zelan-diaSi, velingtonis viqtorias uni-versitetSi iswavlis. dafinanseba moi-cavs yovelTviur stipendias, swav-lis safasurs, savele kvlevebs, samec-niero vizitebs msoflios sxvadasxva universitetebSi da sxva aqtivobebs.

levan tieliZes geografiis mec-nierebaTa doqtoris xarisxi ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetSi mieniWa geomorfologia-glaciologiis mi-marTulebiT. meore sadoqtoro di-sertacias antarqtidis kvleviT cen-tris programis dasrulebis Semdeg axal zelandiaSi daicavs. disertacia kosmogenuri nafenebiT Zveli gamyinva-rebis kvlevas exeba.

`SeuZlebelia es SesaniSnavi gare-mo ar mogwondes. aq yvela pirobaa Seqmnili, raTa nebismieri dainte-resebuli axalgazrda karg mecnierad Camoyalibdes. CemTvis yvelaze metad sasixarulo is garemoebaa, rom aqau-

ri dafinansebiT mniSvnelovani kvle-vis Catarebas saqarTveloSic SevZleb, rac Cvens qveyanaSi mimdinare glacio-logiur (myinvarebis) kvlevebs kidev ufro met saerTaSoriso xasiaTs Ses-Zens msoflio masStabiT.

ukve daviwye meore sadoqtoro di-sertaciaze muSaoba. Tema sakmaod kom-pleqsuri da sainteresoa. igi gulisx-mobs meoTxeuli periodis (geologi-uri dro) klimatis da gamyinvarebis parametrebis aRdgenas dedamiwis samx-reT da CrdiloeT naxevarsferoebSi. aRsaniSnavia, rom Tanamedrove klima-

tis cvlilebis fonze Zveli gamyin-varebis kvlevas praqtikuli mniSvne-loba aqvs, radgan paleo-klimati da Zveli gamyinvarebis naSTebi SeiZleba warmoadgendes erTgvar gasaRebs de-damiwaze momavali klimatis cvli-lebis dadgenis saqmeSi. antarqtikis kvleviTi centris xelmZRvanelma war-mateba Semdegi sityvebiT momiloca: „es iyo yvelaze maRali konkursi, ro-melic universitets odesme hqonia, amitom kidev ufro STambeWdavia is, rom Tqven warmatebas miaRwieT~, _ ix-senebs levani. misi samomavlo gegme-

bi saqarTveloSi am mimarTulebiT srulfasovani kompleqsuri kvlevebis Catarebas ukavSirdeba. axalgazrda mecnieri glaciologiur (myinvarebis) kvlevebs msoflios sxvadasxva qveya-naSi, maT Soris, saqarTveloSic gan-axorcielebs.

levan tieliZis samecniero inte-resTa sferoebia: glaciologia, geo-morfologia, distanciuri zondire-ba, geo sainformacio sistemebi. aris msoflio myinvarebis monitoringis centris (Sveicaria) oficialuri ko-respondenti saqarTveloSi, saerTaSo-riso glaciologiuri sazogadoebis wevri (gaerTianebuli samefo), saer-TaSoriso kriosferuli asociaciis wevri, evropis geomecnierebaTa kav-Siris wevri, amerikis geologiuri sazogadoebis wevri, saerTaSoriso samTo kartografiuli komisiis wevri da saqarTvelos mecnierebaTa erovnu-li akademiis axalgazrda mecnierTa sabWos wevri. avtori da Tanaavtoria 60-mde samecniero naSromis, romle-bic saerTaSoriso recenzirebad Jur-nalebSia gamoqveynebuli.

levan tieliZe SoTa rusTavelis saqarTvelos erovnuli samecniero fondis mier saqarTvelos Semswavlel mecnierebebSi moRvawe 2017 wlis sau-keTeso axalgazrda mecnierad dasa-xelda.

IPEC-is sakvirao skola moswavleebisTvis

Tsu-is mecnieri antarqtidis kvleviT centrSi

nato obolaZe

ivane javaxiSvilis saxelobis Tbi-lisis saxelmwifo universitetis medicinis fakultetsa da pekinis

(CineTi) universitetis sazogadoebri-

vi jandacvis skolas Soris TanamSrom-

lobis memorandumi gaformda. memo-

randums xeli Tsu-is reqtorma gio-

rgi SarvaSiZem da pekinis universite-

tis sazogadoebrivi jandacvis skolis

vice dekanma vang Jifengma moaweres.

memorandumis Tanaxmad, ganixileba

Tsu-is inglisurenovani samagistro

programis „sazogadoebrivi jandacva“

(programis xelmZRvaneli prof. nino

CixlaZe) farglebSi studentebisa da

akademiuri personalis mobilobis da

erToblivi kvleviTi proeqtebis gan-

xorcielebis SesaZleblobebi. Sexve-

draze pekinis universitetis sazoga-

doebrivi jandacvis skolis delegacia,

maT Soris, globaluri janmrTelobis

departamentis xelmZRvaneli, profes-

ori Zi-ji Zeni gaecno Tsu-is medici-

nis fakultetis saswavlo programebs,

samedicino praqtikuli mecadineobebis

sistemas.

`es aris pirveli memorandumi samedi-cino mimarTulebiT, romelic gaform-da msoflioSi erT-erT uZlieres uni-versitetTan _ pekinis universitetTan. saamayoa, rom samedicino jandacvisa da medicinis mimarTulebiT gveqneba gacv-liTi programebi, erToblivi kvlevebi da vvaraudobT, rom wlebis ganmavlo-baSi ufro meti studenti gveyoleba, rogorc aq _ saqarTveloSi, ise pe-kinis universitetSi wargzavnili~, _ ganacxada giorgi SarvaSiZem.

`pirvelad vimyofebi saqarTvelo-Si da Tbilisis saxelmwifo univer-sitetSic. darwmunebuli var, rom am memorandumis xelmoweriT moxdeba Cveni universitetebis Zalian kargi kolaboracia~, _ aRniSna vang Ji-fengma.

pekinis universitetis jandacvis

skolis iniciativiT, Tsu-is medici-

nis fakultetis sazogadoebrivi jan-

dacvis departamentis warmomadgenle-

bi 8-12 aprils samuSao vizitiT imyo-

febodnen pekinis universitetSi. vizi-

tis ganmavlobaSi Sexvedrebi gaimarTa

globaluri janmrTelobis departa-

mentis xelmZRvanelTan, profesor Zi-

ji ZenisTan da departamentis akade-

miur personalTan, pekinis universi-

tetis mesame hospitalis xelmZRvanel

pirebTan da eqimebTan. Tsu-is dele-

gaciis wevrebma pekinis universitetis

studentebs da personals warudgines

moxsenebebi jandacvis da ganaTlebis

aqtualur Temebze.

TanamSromlobis memorandumiTsu-sa da pekinis universitets Soris

Page 15: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

Tbilisisuniversiteti

tsunewspaper @ tsu.gewww.tsu.ge

15

wels erTiani erovnuli ga-mocdebisaTvis Tbilisis saxelmwifo universite-

tis abiturientTa mosamzadebel kursebze daregistrirebuli iyo 64 abiturienti. yvela abituri-entma warmatebiT Caabara savalde-bulo Tu arCeviTi sagnis gamocda da moipova studentis statusi. mosamzadebel kursze daregistri-rebul abiturientTa naxevarze metma 50, 70, 100% granti moipova da swavlas saqarTvelos sxvadasx-va universitetSi agrZelebs, maT Soris Tsu-is sxvadasxva fakulte-tze.

Tbilisis saxelmwifo universi-tetis abiturientTa mosamzadebeli kursebi ukve ramdenime welia warmate-bul saqmianobas eweva da abiturien-tebis mxridan ufro da ufro moT-xovnadi xdeba.

`abiturientTa mosamzadebeli ga-nyofilebis mizania swavlebis yvela safexurze misaRebi gamocdiT gaTva-liswinebuli programiT abiturient-Ta srulfasovani momzadeba, abitu-rientTa profesiuli orientacia da akademiuri karieris dagegmvaSi dax-mareba. aRsaniSnavia is faqtic, rom repetitorebTan siaruls, dadebiTTan erTad, bevri uaryofiTi mxarec ax-lavs Tan. erT-erTia is mZime finans-uri tvirTi, romlis aReba sakuTar Tavze uwevs abiturientis ojaxs. ar unda dagvaviwydes, rom zogierTi abiturienti momzadebas 2 wliT, an ufro adre iwyebs da mSoblebis mier Svilebis swavlaSi gadaxdili fulis raodenoba ufro da ufro izrdeba. Cveni centri ki mSoblebs am kuTxiT mniSvnelovan SeRavaTs uwevs. kursis ganmavlobaSi abiturientebs saSu-aleba aqvT gaecnon universitets, mis saganmanaTleblo programebs, mois-minon maTTvis saintereso leqciebi, monawileoba miiRon universitetis sxvadasxva aqtivobaSi da miiRon amom-

wuravi informacia momavali profe-siis Sesaxeb~, _ acxadebs Tsu-is uwy-veti ganaTlebis centris xelmZRvane-li giorgi mamulaSvili.

abiturientebs centrSi amzadeben Tsu-is saukeTeso da mravalwliani gamocdilebis mqone, maRalkvalifici-uri profesor-maswavleblebi, romle-bic zrunaven axalgazrdebis ganaTle-baze da aZleven maT SesaZleblobas, gaxdnen warmatebuli studentebi. yo-vel sagamocdo saganSi momzadeba ga-morCeulia swavlebis maRali doniT, abiturientebis pedagogebTan Semoqme-

debiTi urTierTobiT, keTilmowyobi-li samuSao garemoTi.

SegaxsenebT: Tbilisis saxelmwifo universi-

tetis abiturientTa mosamzadebel ganyofilebaSi 2020 wlis erTiani erovnuli gamocdebisaTvis registra-cia ukve daiwyo da 27 seqtembramde gagrZeldeba.

registraciisTvis saWiro dokumen-tebi: abiturientis piradobis damada-

sturebeli dokumentis asli mSoblis piradobis damadastu-

rebeli mowmobis asli abiturientis dabadebis mowmo-

bis asliswavlis xangrZlivobaa 2019 wlis 1

oqtomberidan 2020 wlis 1 ivlisamde.Tsu-is uwyveti ganaTlebis centri.

il WavWavaZis gamz. #1, Tsu pirveli korpusi [email protected] facebook.com/ Tsu abiturientTa momzadeba _ TSU training courses for entrants.

tel: +995 597-222-616.

urologiis kaTedris, medicinis fakultetis da ivane javaxiS-vilis saxelobis Tbilisis sa-

xelmwifo universitetis personali didi siyvaruliTa da pativiscemiT ixsenebs msoflioSi aRiarebul mec-niers, ubadlo qirurgs, umaRlesi klasis urologs, saqarTvelos mec-nierebaTa erovnuli akademiis aka-demikoss, qirurgTa saerTaSoriso kolejis wevrs, urologTa saerTa-Soriso sazogadoebis wevrs, evropis urologTa asociaciis sapatio wevrs, amerikis urologTa asociaciis wevrs, saxelmwifo premiis laureats, uro-logiis erovnuli centris xelmZR-vanels, ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo universitetis emerituss, urologiis kaTedris xe-lmZRvanels, medicinis mecnierebaTa doqtors, profesors, brwyinvale pedagogs, erTgul megobars da ke-TilSobil adamians, baton lavrenti (laur) managaZes da mis mier ganvlil qarTuli medicinis istoriisTvis wa-ruSlel gzas.

samedicino karieris gza baton-ma laurim skolis damTavrebisTa-nave airCia da 1967 wels moskovis i.seCenovis saxelobis pirveli samedi-cino institutis kursdamTavrebulma Caabara sakavSiro samedicino akade-miis organoTa da qsovilTa gadan-ergvis laboratoriis aspirantura-Si, sadac sami weli swavlobda. 1971 wels daicva sakandidato disertacia Temaze: `Tirkmlis konservacia hipo-Termiis meTodiT hiperbariuli oq-sigenaciis gamoyenebiT~ da dabrunda saqarTveloSi, sadac 1972-1984 wlebSi muSaobda k.erisTavis saxelobis eqspe-rimentuli da klinikuri qirurgi-is institutSi. aq misi iniciativiT daarsda organoTa gadanergvisa da hemodializis laboratoriebi, aseve Tirkmlis gadanergvis centri.

moskovis samedicino institut-Si swavlisas organoTa gadanergviT dainteresebuli lauri managaZe aka-demikos leo bokerias rCeviT, ro-gorc warmatebuli studenti, moxvda axalgazrdul samecniero wreSi, ro-melsac akademikosi kovanovi xelmZ-Rvanelobda. swored aq Seudga igi misTvis metad saintereso trans-plantaciis sakiTxis Rrmad Seswavla-dauflebas. urologiis profiliT am sferos ki igi sabolood daakavSira germanelma akademikosma mebelma, ro-melsac 1975 wels Sexvda aRmosavleT berlinSi.

1975-79 wlebSi laur managaZem sta-Jireba gaiara germaniaSi, urologi-ur klinikaSi, romelic profesorma mebelma gaxsna berlinSi sabWoTa kav-SirSi 20-wliani cxovrebisa da moR-vaweobis Semdeg. amdenad igi kargad icnobda sabWoTa kavSirs da icoda, Tu sad iqneboda ukeTesi niadagi axalgazrda specialistis profesio-nalad CamoyalibebisTvis. profesorma l. managaZes mTavar profilad uro-logoba urCia, radganac transplanta-ciisaTvis saqarTvelo ar warmoad-genda farTo praqtikul asparezs.

laur managaZe dabrunda saqarT-veloSi, ruseTSi ki sadoqtoro di-sertaciis dasacavad Cavida 1981 wels. 10 wlis praqtika, eqsperimen-tebi, gamocdileba gamoiyena metad saintereso sadisertacio naSromSi saTauriT `mozrdil recipientTaTvis bavSvis Tirkmlis transplantacia~. am naSroms msoflio gamoxmaureba hqon-da, ramdenadac masSi warmoCenilia Tirkmlis gadanergvis meTodologi-uri gzebi, maT Soris eqsperimenti cxovelebze, rac kvlavac profesor mebelis rCeviT Catarda.

germaniaSi ganvlilma praqtikam uaRresad didi gamocdileba SesZina qarTvel eqims. 1976 wels pirvelad saqarTveloSi l. managaZis xelmZRva-nelobiT ganxorcielda Tirkmlis ga-danergvis operaciebi da es procesi dResac warmatebiT grZeldeba uro-logiis erovnul klinikaSi.

1985 wlidan al. wulukiZis saxelo-bis urologiis samecniero-kvleviTi institutis (2000 wlidan _ centris) direqtori iyo profesori laur ma-

nagaZe, romelic mudmivad cdilobda dargSi siaxleebis danergvas. man Se-saniSnavi kontaqtebi daamyara evro-pis umsxviles sauniversiteto kli-nikebis xelmZRvanelebTan. yvela misi mowafe, romelic gaxda warmatebuli urologi, ramdenjerme aris xangrZ-livi mivlinebiT namyofi evropisa da msoflios wamyvan urologiur kli-nikebSi. jer kidev sabWoTa kavSiris periodidan, roca qveyana politi-kur izolaciaSi iyo (90-iani wle-bidan dRemde), urologiis centrSi ar Sewyvetila gamoCenili ucxoeli urologebis vizitebi, romlebic ata-rebdnen sademonstracio Tu saswavlo operaciebs. yovelive aman xeli Seuwyo dawesebulebis da, zogadad, qarTuli urologiis ganviTarebas. es ki, Tavi-sTavad, laur managaZis, rogorc xe-lmZRvanelis, mecnierisa da pedagogis, novatorul Tvisebebze miuTiTebs.

l. managaZis mecnieruli da pra-qtikuli interesebis sfero moicav-da Tanamedrove urologiis yvela ZiriTad mimarTulebas, rogoricaa: rekonstruqciuli qirurgia urolo-giaSi, onkourologia, endoskopiuri, maT Soris laparaskopiuli da perku-tanuli qirurgia, SardkenWovani daa-vadebis Tanamedrove meTodebiT mkur-naloba, bavSvTa urologia, Tirkmlis transplantacia.

msoflio urologiaSi gamorCeu-lia l. managaZis kvlevebi nawlavis plastikis Sesaxeb. man Tavis kolegeb-Tan erTad SeimuSava dabali wnevis nawlavovani rezervuaris formirebis meTodi _ `Tbilisis toprakis~ saxe-liT, romelmac saerTaSoriso aRiare-ba moipova da aRniSnuli ̀ operaciuli teqnika~ gamoica 7 enaze: germanul, in-glisur, iaponur, portugaliur, es-panur, Cinur da rusul enebze.

laur managaZis cxovrebaSi umniSv-nelovanesi adgili uWiravs samecnie-ro moRvaweobas, romelic 350 publi-kacias, aseve, samecniero statiebs, sa-xelmZRvaneloebs, saswavlo-meTodur literaturas, gamogonebebsa da mono-grafiebs moicavs. aris 17 wignis Ta-naavtori. publikaciaTa umravlesoba ucxour periodikaSia gamoqveynebu-li da didi interesiT sargeblobs msoflio urologiur wreebSi. mo-nografiebi `operaciuli urologia~ da `urologia~ 2003, 2009 da 2012 wlebSi rusul enaze gamoqveynda. igi iyo Jurnal `saqarTvelos samedicino siaxlenis~ (Georgian Medical News) dam-fuZnebeli da samecniero redaqtori.

2000 wels akademikosma l. managaZem daafuZna saqarTvelos urologTa asociacia (sua) da gaxda misi pirve-li prezidenti. igi erTaderTi qarT-veli urologia, romelic evropis urologTa asociaciis sapatio wevri gaxda. wlebis ganmavlobaSi iyo kibos kvlevisa da mkurnalobis evropuli organizaciis wevri da samecniero TanamSromloba hqonda q. manhaimis (germania) sauniversiteto klinika-sTan. onkourologiaSi Catarebuli kvlevebisa da am dargSi samecniero naSromisaTvis l. managaZe dajildo-vda gr. muxaZis medliT, rac saerTa-Soriso prizebis gverdiT udavod umniSvnelovanes jildos warmoadgens qarTveli eqimisaTvis. l. managaZis xe-lmZRvanelobiT araerTxel Catarda sxva qveynebTan erTad kooperirebuli kvlevebi, ramac xeli Seuwyo qarTuli urologiis integracias evropulTan. am profiliT Cveni qveynis saerTaSo-riso asparezze warmoCenas adastu-rebs monawileoba uamrav kongresSi, simpoziumsa da konferenciaSi; aseve analogiuri RonisZiebebis mowyoba da organizeba saqarTveloSi. l. managaZe yovelTvis cdilobda axalgazrda da perspeqtiuli specialistebis CarTvas amgvar forumebSi, raTa isini WeSma-rit profesionalebad Camoyalibebu-liyvnen.

am xaziT gamorCeulad unda aRi-niSnos laur managaZis pedagogi-uri moRvaweobac. 1991-1992 wlebSi iyo Tbilisis saxelmwifo samedici-no universitetis reqtori; 1997-dan 2012 wlamde iyo i. javaxiSvilis sax. universitetis medicinis fakultetis urologiis kaTedris sruli profe-sori, xolo 2012 wlidan iyo univer-sitetis emeritusi. mas gansakuTrebu-lad prioritetuli damokidebuleba hqonda axalgazrda Taobis aRzrdis mimarT da Zalisxmevas ar iSurebda maTi profesiuli ganviTarebisaTvis. amas adasturebs 12 sakandidato da 10 sadoqtoro disertacia, romlebic misi xelmZRvanelobiTa da konsulta-ciebiT daicves.

urologiis kaTedris, medicinis fakultetisa da ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifo uni-versitetis koleqtivis saxeliT gvin-da qedi movixaroT misi xsovnis wina-Se, madloba vuTxraT im RvawlisTvis, rac mas qarTuli urologiis, qarTu-li medicinis da universitetis winaSe miuZRvis.

Tsu-is abiturientTa mosamzadebel kursebze

daregistrirebulTa umravlesoba studenti gaxda

erTaderTi qarTveli urologi, romelic evropis

urologTa asociaciis sapatio wevri gaxda

Tamar dadiani

gaxseneba

Page 16: unikaluri aRmoCena gilocavT axal saswavlo wels! vnewspaper.tsu.ge/uploads/newspaper/N-8 (2234)-2019_web1... · 2019-09-16 · gramebze: ekonomika, qarTuli filo-logia, istoria, arqeologia,

Tbilisis universiteti

16

ÌÈÀÅÀÒÉ ÒÄÃÀØÔÏÒÉ

nino kakulia

ÌÈÀÅÀÒÉ ÓÐÄÝÉÀËÉÓÔÉ

maia toraZe

ÔÄØÍÉÊÖÒÉ ÒÄÃÀØÔÏÒÉ

manana jurxaZe

ÒÄÃÊÏËÄÂÉÉÓ ßÄÅÒÄÁÉ:

iago kaWkaWiSvili,manana SamiliSvili,

TinaTin margalitaZe,TinaTin bolqvaZe,eTer xaraiSvili,revaz gvelesiani,

irakli imedaZe,giorgi jaiani,

Temur nadareiSvili,moris SalikaSvili,

maia ivaniZe,vladimer margvelaSvili,

giorgi lobJaniZe,nata asaTiani

ÑÖÒÍÀËÉÓÔÄÁÉ:

nato obolaZe

Tamar dadiani

SurTxia beroSvili

ÌÉÓÀÌÀÒÈÉ:ÉËÉÀ àÀÅàÀÅÀÞÉÓ ÂÀÌÆ. 13(Tsu-is me-3 korpusi)

vebgverdi:

newspaper.tsu.edu.ge

el.fosta:

[email protected]

2 22 36 62

×ÏÔÏÊÏÒÄÓÐÏÍÃÄÍÔÉ

ana bolqvaZe

ÊÏÌÐ. ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×À

zaza gulaSvili

2017 wlis

1 oqtombridan

gadacema `uni-versia~

gadis regionul

televiziebSi, rasac

saqarTvelos

regionul

mauwyebelTa asociacia

uzrunvelyofs (Tsu-sa

da saqarTvelos

regionul mauwyebel-

Ta asociaciasTan

gaformebuli memo-

randumis Tanaxmad).

yovelTvis gveZvirfaseboda...

wels pirvelad veRar miulo-cavs pirvelkurselebs axali saswavlo wlis dawyebas...

wels pirvelad veRar etyvis universitetis win Sekrebil uamrav students _ Tu ra Zvirfasi iyo misTvis universiteti...

wels pirvelad veRar movi-wonebT Tavs nodar xaduris, ro-gorc universitetis warmatebuli kursdamTavrebulis, gamosvliT, romelic studentobas universite-tisadmi usazRvro siyvaruliT mux-tavda...

nodar xaduri wavida... dawyvita guli yvela mis kolegas.

`mravali wodebisa da jildos miuxedavad, misTvis yvelaze Zvir-fasi mainc universitetis profes-oris wodeba iyo. misi gardacva-leba didi danaklisia universi-tetisTvis, studentebisTvis da qarTuli sazogadoebisTvis~, _ ase gamoxatavs Tavis gulistkivils universitetis reqtori giorgi SarvaSiZe.

garda imisa, rom nodar xaduri Tbilisis saxelmwifo universite-tis profesori gaxldaT, igi uni-versitetis gazeT `Tbilisis uni-versitetis~ redkolegiis gamorCeu-li wevric iyo wlebis manZilze.

ar maviwydeba, roca finansTa mi-nistri gaxda, vkiTxe _ moaxerxeb-da Tu ara redkolegiis sxdomebze daswrebas?

_ ras qvia, universitetis gaze-

Ti CemTvis pirveli presaa da yve-

la saqmes gadavdeb da moval... _ es

iyo maSin misi pasuxi da arasdros

gaucdenia redkolegiis sxdomebi...

uxaroda, rom universitetis gaze-

Tis politikis da mimarTulebebis

gansazRvraSi iRebda monawileo-

bas... amiT Zalian kmayofili iyo...

didbunovani adamianebi xom ubra-

loni arian... ubralod, Cvenda sa-

valalod, adamianebis didbunov-

nebasa da sidideze, maT ganumeo-

reblobasa da kaikacobaze, umetes-

wilad, misi gardacvalebis Semdeg viwyebT xolme saubars... cocxals xom xSirad ar vufrTxildebiT, ar vafasebT, ar veferebiT...

gazeTi `Tbilisis universiteti~ am mxriv gamonaklisia, radgan Cven wlebis manZilze diaxac rom mova-xerxeT _ gverdSi davdgomodiT nodar xadurs maSin, roca igi gau-gebari mizezebis gamo universite-tidan gandevnes (iyo aseTi samar-cxvino SemTxvevac, riTac didi gu-listkivili miayenes); Cveni gazeTi araerTgzis uTmobda Semdgom ukve universitetSi aRdgenils sityvas _ vaqveynebdiT mis saintereso sa-jaro leqciebs, saubrebs sxvadasxva ekonomikur Temebze da Soridanac veferebodiT, radgan gveZvirfase-boda... am mxriv Cven gulnaklulni namdvilad ar varT... magram qarTu-li sazogadoebis zogierTi war-momadgenlis gasagonad gvinda dav-weroT _ Tqven ukve daigvianeT!

dRevandeli sauniversiteto sa-zogadoeba ki, imedia, Rirseulad miagebs pativs bolo gzaze gacile-bisas da mudam Semoinaxavs mis sa-xels, rogorc universitetisTvis bolomde daxarjuli profesor-maswavleblisa, moqalaqisa, pirovne-bisa, kacisa...

nino kakulia,gazeT `Tbilisis

universitetis~ redaqtori

ramdeni gviyurebs?ramdeni gicnobT?

ramdeni irCevs `universias“?

ramdeni uyurebs

gadacemas Tsu-sadmi

interesiT?

gadacemis monitoringis

mizniT, regionuli mediis au-

ditoriis daTvlas axorcie-

lebs kompania `tri media in-

telijensi~, romelic proeqtSi

CarTuli arxebidan 5 qalaqis

monacemiT iTvlis telekompa-

niebs (TV 25; TV rioni; TV odi-Si; TV guria; TV dia). mxolod

am arxebis monacemiT, `univer-

sias~ uyurebs 353 746 adami-ani. Tu gaviTvaliswinebT, rom

monacemi mxolod 5 televizias

asaxavs, proeqtSi ki msgavsi

regionuli niSis 2-jer meti

raodenoba iyo CarTuli, aseve

gaviTvaliswinebT im garemoeba-

sac, rom reitingebis daTvla

urbanuli qalaqebis paneliT

xdeba da soflebSi miznobri-

vi auditoria ar iTvleba, aR-

niSnuli monacemi adasturebs

realuri auditoriis dainte-

resebas da srul dafarvas.

gadacema operatiulad axl-

deba specialur youtube arxze.

uyureT gadacemas

`universia~(yovel SabaT-kviras)

da moZebneT informacia sakuTar Tavze,

sakuTar warmatebaze, Tqvens universitetze

da Tqvens SesaxebaraerTi rakursiT

arxebze:TV 25 (aWara),

gurjaani (kaxeTi),

rioni (quTaisi, imereTi),

guria (guriis regioni),

`mecxre talRa~ (foTi,samegrelos nawili),

dia (Sida qarTli),

farvana (ninowminda,

axalcixe),

ATV 12 (axalqalaqi),

marneuli (marneuli,

qvemo qarTli),

odiSi (samegrelo,

zemo-svaneTi),

egrisi TV (senaki,martvili),

argo (zestafoni)

xelmisawvdomia silqnetis da magTis abonentebisT-vis, aseve myvideo.ge-ze

gadacema `universias~

axorcielebs Tsu-is gazeT

`Tbilisis universitetis~

redaqciis SemoqmedebiTi

jgufi.

gadacema `universia~ moi-

cavs:

universitetis axal am-

bebs – `qronikebs~ (uni-versitetSi mimdinare

movlenebis, RonisZie-

bebis, konferenciebis,

iubileebis, saRamoebis

da a.S. gaSuqeba);

dokumentur mini-fil-

mebs (universitetSi

warsulsa Tu awmyoSi

moRvawe saxelovani mec-

nierebis Taobaze 20-25

wT-iani filmebis momz-

adeba);

sajaro leqciebs (uni-

versitetSi moRvawe

profesor-maswavlebel-

Ta sajaro leqciebis

Cawera/gavrceleba).

satelevizio gadacema _

`universia~ Tsu-sa da sa-

qarTvelos `regionul mau-

wyebelTa alianss~ Soris

gaformebuli memorandumis

safuZvelze kviraSi erTxel

gadis regionul televi-

ziebSi.

gadacema `universia~ Tsu-

is multimedia centris ba-

zaze mzaddeba.