umowa gospodarcza · (zakres odpowiedzialności, zabezpieczenia, kary umowne, klauzule gwarancyjne)...

Umowa gospodarczaegzamin adwokacki 2020

SSO MACIEJ KRUSZYŃSKI


Schemat umowy- komparycja

- osnowa umowy

- postanowienia końcowe


układ umowy - komparycja

(tytuł umowy, data, miejsce, określenie stron umowy)

- część wstępna

(preambuła, oświadczenia i zapewnienia, słownik pojęć)

- określenie przedmiotu umowy

- zapisy dot. terminów wykonania obowiązków wynikających z umowy

- zapisy dot. ceny bądź wynagrodzenia

(wysokość, termin, forma i tryb zapłaty).

- dotyczące odpowiedzialności stron

(zakres odpowiedzialności, zabezpieczenia, kary umowne, klauzule gwarancyjne)

- postanowienia końcowe

(zmiana umowy, język, egzemplarze, prawo właściwe, kl. arbitrażowa itp.)


Komparycja - strukturaStruktura:

nazwa umowy

data zawarcia

miejsce zawarcia

strony umowy

reprezentacja podmiotów przy zawieraniu

pełnomocnictwa/ prokura


nazwa umowyprzy umowie nazwanej – nazwa ustawowa

Umowa nazwana z dodatkami

Umowa sprzedaży z przewłaszczeniem na zabezpieczenie

przy umowie nienazwanej - wszystkie lub niektóre nazwy umów, zktórych składa się umowa.

Umowa oświadczenie usług ochrony mienia


data umowyIstotna z punktu:

- ustalenia zdolności do czynności prawnych

- umocowanie do działania jako piastun organu osoby prawnej

- umocowania do działania w charakterze pełnomocnika


miejsce zawarcia umowyistotne znaczenie z punktu widzenia:

- ustalenia prawa właściwego (umowy międzynarodowe)

- skutków podatkowych


komparycjaosoba fizyczna – indywidualizacja

imię nazwisko, imiona rodziców, numer dowodu osobistego, numerPESEL, numer NIP,

Adres z CEIDG

Art. 434 - Firmą osoby fizycznej jest jej imię i nazwisko.

(można włączyć do komparycji pseudonim lub inne elelmentydodatkowe)

Art. 20 Prawo przedsiębiorców – NIP, nazwa prowadzenia działalności,


Zasady oznaczania podmiotów ujawnionych w KRSZgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o KrajowymRejestrze Sądowym - podmioty wpisane do Krajowego RejestruSądowego są zobowiązane umieszczać w oświadczeniach pisemnych,skierowanych, w zakresie ich działalności, do oznaczonych osób,następujące dane:

1) firmę lub nazwę,

2) oznaczenie formy prawnej prowadzonej działalności,

3) siedzibę i adres,

4) numer NIP,

5) oznaczenie sądu rejestrowego, w którym przechowywane są akta rejestrowe podmiotu oraz numer podmiotu w Rejestrze.


Przepisy szczegółowe – spółka komandytowo-akcyjnaart. 127 § 5 k.s.h.):

1) firmę spółki, jej siedzibę i adres,

2) oznaczenie sądu rejestrowego, w którym przechowywana jest dokumentacja spółki oraz numer pod którym spółka jest wpisana do rejestru,

3) numer identyfikacji podatkowej (NIP),

4) wysokość kapitału zakładowego i kapitału wpłaconego.


Przepisy szczegółowe – spółka z o.o. Art. 206 k.s.h.

-firma spółki, siedziba, adres;

-oznaczenie sądu rejestrowego, w którym przechowywana jestdokumentacja spółki oraz numer pod którym spółka jest wpisana dorejestru;

-numer identyfikacji podatkowej (NIP);

-wysokość kapitału zakładowego, a dla spółki, której umowę zawartoprzy wykorzystaniu wzorca umowy, do czasu pokrycia kapitałuzakładowego, także informację, że wymagane wkłady na kapitałzakładowy nie zostały wniesione.

(te zasady obowiązują oddział zagr. ujawniony w KRS)


Przepisy szczegółowe – S.A.Art. 374 KSH

Te same zasady jak spółka z o.o.

należy podać także wysokość kapitału zakładowego i kapitałuwpłaconego.

Zasady te stosuje się odpowiednio do oddziału spółki akcyjnej mającej siedzibę za granicą.


Dodatki obligatoryjneSpółka kapitałowa w organizacji (art. 11 § 3 k.s.h.) - obligatoryjnydodatek „w organizacji".

Spółka w likwidacji (art. 74 § 4, 274 § 3, art. 461 § 2 k.s.h.) -obligatoryjny dodatek „w likwidacji",

Spółka w upadłości - art. 601 pr. upadłościowego – „w upadłości”

Dodatek „w restrukturyzacji” – art. 66 ust. 2 pr. restrukturyzacyjnego


komparycja – spółka?? -sposób reprezentacji

-wymienienie i dane osób reprezentujących spółkę, przystępujących doumowy

Ewentualnie

-pełnomocnicy

Załączniki – odpis z KRS, wydruk z CEIDG, pełnomocnictwa, odpisyuchwał, umowy spółki itp.


Reprezentacja błąd – może skutkować nieważnością umowy

regulacje: ustawa/umowa/statut

zasady..

.. i wyjątki (reprezentacja specjalna) – konieczność wąskiego ujmowaniaspecjalnych zasad reprezentacji.


Reprezentacja spółki kapitałowe Art. 205 § 1. Jeżeli zarząd jest wieloosobowy, sposób reprezentowaniaokreśla umowa spółki. Jeżeli umowa spółki nie zawiera żadnychpostanowień w tym przedmiocie, do składania oświadczeń w imieniuspółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albojednego członka zarządu łącznie z prokurentem.

Spółka Akcyjna - 373 § 1 k.s.h.

Zarząd – jedyny ustawowy organ upoważniony do reprezentacji

Domniemanie kompetencji (brak możliwości skutecznego ograniczeniazakresu reprezentacji)


Reprezentacja Great Wall Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie przy ul. Kwiatowej 46 lok.5, 02-558 Warszawa, wpisaną do rejestru przedsiębiorców KrajowegoRejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m. st.Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy KRS, pod numeremKRS 0000231188, NIP 781176-12-80, kapitał zakładowy: 100000 zł,.reprezentowana przez:

Jana Kowalskiego oraz Jana Nowaka, członków zarządu –upoważnionych do łącznej reprezentacji.


Reprezentacja spółki kapitałowe – r. szczególna- spółka z o.o. w organizacji – art. 161 § 2 k.s.h. - reprezentowana przezzarząd albo pełnomocnika powołanego jednomyślną uchwałąwspólników

- s. akcyjna w organizacji - 323 § 2 k.s.h - reprezentowana przezwszystkich założycieli działających łącznie lub pełnomocnikaustanowionego jednomyślną uchwałą założycieli

- w czynnościach z członkami zarządu (art. 210 § 1 k.s.h. oraz 379 § 1k.s.h.) - w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze znim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołanyuchwałą zgromadzenia wspólników (wszystkie umowy z członkiemzarządu – pełnomocnikiem nie może być inny członek zarządu)

- art. 276 k.s.h. – likwidatorzy – sp. z o.o.


Reprezentacja spółki kapitałowe – r. szczególna- dotyczy wszystkich umów

- także w sytuacji, kiedy członków zarządu jest więcej

- na pełnomocnika nie można powołać innego członka zarządu? (spór w doktrynie)

- bezpieczniej (spory w doktrynie) – RN in gremio

- w sytuacji zawierania umowy z członkiem zarządu oraz innym podmiotem nie ma potrzeby powoływania „podwójnej” reprezentacji!

PPH 3, 2020 (artykuł o 210 k.s.h.)

- pełnomocnictwem jest uchwała (nie ma odrębnego dokumentu pełnomocnictwa!)


Reprezentacja spółki kapitałowe – r. szczególna210 k.s.h.

Klimasan Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, z siedzibą wRadomiu, adres: 34-300 Radom, ul. Zjazd 49, wpisaną do rejestruprzedsiębiorców KRS prowadzonego przez Sąd Rejonowy Katowice-Wschód, VIII Wydział Gospodarczy KRS pod numerem: 0000196653,kapitał zakładowy 80 000 zł, NIP 6441019641,

reprezentowaną przez…

Jana Kowalskiego - członka rady nadzorczej działającego na podstawieuchwały rady nadzorczej z dnia 15 maja 2012 roku.

/

Radę Nadzorczą w składzie: Jan Kowalski, Adam Nowak, RadosławGóra


Reprezentacja spółki z o.o. -jednoosobowej - 210 par 2 k.s.h. – czynność między wspólnikiem a spółką w formie aktu not. i zawiadomienie sądu rej.

- jednoosobowa w organizacji (ograniczenie 162 k.s.h.) – NSA II GSK 2920/17 –nawet w zarządzie wieloosobowym

- wspólnik nie może być pełnomocnikiem, prokurentem


Reprezentacja przez wspólników – spółki osobowespółka jawna - art. 29 § 1 k.s.h.- każdy wspólnik ma praworeprezentować spółkę. Art. 30 § 1 k.s.h. umowa spółki możeprzewidywać, że wspólnik jest pozbawiony prawa reprezentowaniaspółki albo że jest uprawniony do jej reprezentowania tylko łącznie zinnym wspólnikiem lub prokurentem;

spółka komandytowa - art. 118 § 1 k.s.h. – komplementariusz(komandytariusz może reprezentować spółkę jedynie jako pełnomocnik,także jako prokurent)

spółka komandytowo akcyjna - art. 137 § 1 k.s.h. spółkę reprezentująkomplementariusze, których z mocy statutu lub prawomocnegoorzeczenia sądu nie pozbawiono prawa reprezentowania spółki


Spółka komandytowa z komplementariuszem spółką z o.o.Red and White spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. kom. wWarszawie, z siedzibą przy ulicy Marszałkowskiej 82, zarejestrowanąw rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowegoprowadzonym przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy pod numeremKRS 1111, REGON 1111, NIP1111,

reprezentowana przez komplementariusza:

Red and White Sp. z o.o. w Krakowie, przy ulicy Nowohuckiej 26,zarejestrowaną w rejestrze przedsiębiorców Krajowego RejestruSądowego prowadzonym przez Sąd Rejonowy w Krakowie podnumerem KRS 2222, REGON 2222, NIP 2222, kapitał zakładowy 50 000(pięćdziesiąt tysięcy) złotych

reprezentowana przez Jana Kowalczyka – członka zarząduuprawnionego do samodzielnej reprezentacji.


Spółka komandytowa z komplementariuszem spółką z o.o.UWAGA

komplementariusz (sp.k. i S.K.A.) nie działa we własnym imieniu lecz zainny podmiot

nie jest stroną umowy i nie dotyczą go ograniczenia które odnoszą siędo sytuacji gdy sam jest stroną umowy (np. zgody organów wymaganeustawą lub umową/statutem).


Oddział przedsiębiorcy zagranicznegoUSTAWA O ZASADACH UCZESTNICTWA PRZEDSIĘBIORCÓWZAGRANICZNYCH I INNYCH OSÓB ZAGRANICZNYCH W OBROCIEGOSPODARCZYM NA TERYTORIUM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ ZDNIA 6 MARCA 2018 ROKU.

Art. 16

[Osoba upoważniona do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego]

Przedsiębiorca zagraniczny tworzący oddział jest obowiązany ustanowićosobę upoważnioną w oddziale do reprezentowania przedsiębiorcyzagranicznego.


Oddział przedsiębiorcy zagranicznegoDEVILLA TICARET S.L. w Madrycie, działająca poprzez DEVILLA TICARETspółka z ograniczoną odpowiedzialnością Oddział w Polsce z siedzibąw Warszawie, przy ul. Kwiatowej 46 lok. 5, 02-558 Warszawa, wpisanądo rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowegoprowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie,XII Wydział Gospodarczy KRS, pod numerem KRS 0000231188, NIP781176-12-80,

reprezentowanym przez osobą reprezentującą zagranicznegoprzedsiębiorcę

Luisa Rodrigeza Nunez


strona w upadłościart. 75 prawa upadłościowego

- upadły traci prawo zarządu

- wygasa prokura

- wygasają pełnomocnictwa

- za upadłego – syndyk

- ujawniony w KRS lub post. sądu


strona w upadłościJacek Kowal, PESEL 321654987 zam. w Warszawie, Kwiatowa 12 m 3,działający, jako Syndyk masy upadłości BUDROM spółka z ograniczonąodpowiedzialnością w upadłości w Warszawie ul. …………………………,wpisanej do Krajowego Rejestru Sądowego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie XII Wydział Gospodarczy Krajowego RejestruSądowego pod nr KRS 0000012345, NIP ……………………., REGON……………………………, kapitał zakładowy 40 000 zł, na podstawiepostanowienia Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie XWydział Gospodarczy ds. Upadłościowych i Restrukturyzacyjnych z dnia12 kwietnia 2020r., sygn. akt X GU 167/20 o ogłoszeniu upadłości,

zwanej dalej SPRZEDAWCĄ


strona w restrukturyzacji (sanacja/układ)art. 67 prawa restrukturyzacyjnego

- sprawuje zarząd własny (zasada) chyba że ustanowiono zarządcę

- ograniczony do czynności zwykłego zarządu

- na czynności przekraczające zwykły zarząd zgoda nadzorcy sądowego lub zgoda rady wierzycieli

- zgoda nadzorcy – zgoda osoby trzecie art. 63 k.c. – przed dokonaniem czynności – po dokonaniu nie później niż 30 dni


Fundacja

Zasadniczo za każdym razem rozstrzyga o tym statut.

Ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach –

Art. 10. Zarząd fundacji kieruje jej działalnością oraz reprezentuje fundację na zewnątrz.


Stowarzyszenie Zasadniczo za każdym razem rozstrzyga o tym statut.

Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach –

Stowarzyszenie jest obowiązane posiadać zarząd a statut stowarzyszenia musi zawierać postanowienia na temat władz (w tym obligatoryjnego zarządu) i sposobu reprezentacji stowarzyszenia – art. 11 oraz art. 10 pkt 5 i 6 ustawy.


Gmina Ustawa o samorządzie gminnym.

Art. 46 ust.

1. Oświadczenie woli w imieniu gminy w zakresie zarządu mieniemskłada jednoosobowo wójt albo działający na podstawie jegoupoważnienia zastępca wójta samodzielnie albo wraz z innąupoważnioną przez wójta osobą. 9

3. Jeżeli czynność prawna może spowodować powstanie zobowiązańpieniężnych, do jej skuteczności potrzebna jest kontrasygnata skarbnikagminy (głównego księgowego budżetu) lub osoby przez niegoupoważnionej.

Art. 47 ust. 1. Kierownicy jednostek organizacyjnych gminynieposiadających osobowości prawnej działają jednoosobowo napodstawie pełnomocnictwa udzielonego przez wójta.


GminaUmowa zawarta

pomiędzy

Gminą Sucha Woda z siedzibą w Suchej Wodzie, ul. Cicha 12, NIP123123123, REGON 123123123

reprezentowaną przez:

Jana Nowaka - Wójta Gminy/Burmistrza miasta .. (zaświadczenie owyborze – zał. nr 3 do umowy)

przy kontrasygnacie Jan Kowalskiego - Skarbnika Gminy

zwaną dalej Gminą


Pełnomocnik lub prokurentPełnomocnik cywilny/pełnomocnik z k.s.h.

konieczność wskazania umocowania osoby działającej w imieniu stronyumowy;

zakres pełnomocnictwa ogólnego (art. 98 k.c. - pełnomocnictwo ogólneobejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu.) – zapis na sądpolubowny!

prokura łączna i oddzielna.

ograniczenia zakresu prokury (wyłączenie zbycia przedsiębiorstwa, oddaniego do czasowego korzystania, oraz zbywania i obciążania nieruchomości) –nie dotyczą 205 ksh!

w przypadku reprezentowania strony umowy przez osoby ujawnione w KRSnie ma potrzeby przedstawiania dokumentów będących podstawą wpisu(ich odpisów) ponieważ domniemywa się, że dane wpisane do rejestru sąprawdziwe (art. 17 ust. 1 ustawy o krs) – chyba że ujawniony stan uległzmianie


reprezentacja na egzaminieanaliza polecenia zadania egzaminacyjnego pod kątem informacjizwiązanych z reprezentacją podmiotów stających do umowy

analiza stanu faktycznego zadania – czy nie zachodzą przesłanki dozastosowania w szczególnych zasad reprezentacji

należy unikać wprowadzania samodzielnie elementów związanych zreprezentacją (np. pełnomocników) chyba że zadanie wymagasamodzielnego uzupełnienia stanu faktycznego

uwaga – szczególne przypadki reprezentacji – wąska wykładnia!!!

dokładne wskazanie reprezentantów w treści komparycji – wraz zewskazaniem sposobu reprezentacji, źródła umocowania, powołaniastosownych załączników; wskazania, iż reprezentanci składają swojepodpisy w miejscu na to przeznaczonym.

BEZ ZBĘDNYCH KOMBINACJI!


preambułaniekoniecznie – jeżeli już to tylko tak, żeby zarysować stan faktycznybądź wskazać jakąś istotną okoliczność związaną z zawieraniem umowy

na egzaminie raczej zbędna

nie należy tu przepisywać stanu faktycznego zadania.


słowniczek/definicjewskazany w bardzo rozbudowanych umowach

na egzaminie można sobie darować

definicje mają usunąć dwuznaczność określonych pojęć

definicje legalną można zawrzeć bezpośrednio w tekście klauzuliumownej

strony ustalają, wynagrodzenie w kwocie… (dalej zwane„Wynagrodzeniem”


oświadczenia/postanowienia wstępneoświadczenia mają za zadanie:

- opisać stan faktyczny, w którym strony zawierają umowę

- określić intencje stron przy zawieraniu umowy

- wskazać na wiedzę obu stron związaną z istotnymi okolicznościami

- zwrócić uwagę na istniejące ograniczenia dot. przedmiotu umowy, konieczność uzyskania zgód, załączenia stosownych dokumentów itd.

- wprowadzić do umowy informacje o posiadanych licencjach, zezwoleniach, umowach ubezpieczenia itd..


oświadczenia/postanowienia wstępnePrzykład:

Przyjmujący zamówienie oświadcza, że zapoznał się z zakresem robótwynikającym z dokumentacji projektowej, placem budowy i że posiadasiłę roboczą, materiały inne środki konieczne do właściwego wykonaniai zakończenia prac.

Ponadto oświadcza, że zweryfikował przekazaną mu dokumentacjętechniczną i projektową i nie zgłasza żadnych zastrzeżeń


oświadczenia/postanowienia wstępnezgody korporacyjne

zgoda małżonka

na egzaminie:

Kupujący oświadcza, iż uzyskał zgodę małżonki na zawarcie niniejszej umowy (zał. nr 4 do umowy).

Kupujący zobowiązuje się w terminie 7 dni od zawarcia umowyprzedłożyć zgodę małżonki na jej zawarcie

– co jak nie przedłoży???


zdarzenia warunkujące możliwość prawidłowego zawarcia umowy

ZGODY KORPORACYJNE….I NIE TYLKO

Art. 17 § 1 k.s.hjeżeli do dokonania czynności prawnej przez spółkę ustawa wymagauchwały wspólników albo walnego zgromadzenia bądź rady nadzorczej,czynność prawna dokonana bez wymaganej uchwały jest nieważna

art. 15 § 1 k.s.hzawarcie przez spółkę kapitałową umowy kredytu, pożyczki, poręczenialub innej podobnej umowy z członkiem zarządu, rady nadzorczej,komisji rewizyjnej, prokurentem, likwidatorem albo na rzeczktórejkolwiek z tych osób wymaga zgody zgromadzenia wspólnikówalbo walnego zgromadzenia

Poręczenie to także poręczenie wekslowe (Wyrok Sądu Najwyższego -Izba Cywilna z dnia 5 lutego 2009 r. I CSK 297/2008),

Inna umowa podobna to także „umowa sprzedaży prawa użytkowaniawieczystego gruntu i własności wzniesionych na nim budynków zawartąmiędzy spółką kapitałową i jej prokurentem jako kupującym, w którejznacznie zaniżono cenę sprzedaży" (uchwała Sądu Najwyższego - IzbaCywilna z dnia 22 października 2010 r., III CZP 69/2010).

Spółki osobowe – czynności przekraczające zwykły zarządUchwała nie warunkująca ważności z punktu widzenia kontrahenta

Można zawrzeć w umowie informację (w oświadczeniach)

Lub..

wszyscy wspólnicy podpisują umowę (reprezentujący!)


Zgody KSHzbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanejczęści oraz ustanowienie na nich ograniczonego prawa rzeczowego (art.228 pkt 3 oraz art. 393 pkt 3 k.s.h.),

nabycie i zbycie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału wnieruchomości, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, (art. 228 pkt 4oraz art. 393 pkt 4 k.s.h.)

zawarcie pomiędzy spółką dominującą a spółką zależną umowyprzewidującej zarządzanie spółką zależną lub przekazywanie zysku. (art.228 pkt 6 oraz art. 393 pkt 7 k.s.h.)

Art. 229 k.s.h.Zawarcie umowy o nabycie dla spółki z o.o. nieruchomości albo udziałuw nieruchomości lub środków trwałych za cenę przewyższającą jednączwartą kapitału zakładowego, nie niższą jednak od 50 000 złotych,zawarta przed upływem dwóch lat od dnia zarejestrowania spółki,wymaga uchwały wspólników, chyba że umowa ta była przewidziana wumowie spółki.

sankcja - nieważność art. 17 § 1 k.s.h.

art. 394 k.s.h.zawarcie umowy o nabycie dla spółki akcyjnej jakiegokolwiek mienia, zacenę przewyższającą jedną dziesiątą wpłaconego kapitałuzakładowego, od założyciela lub akcjonariusza albo dla spółki lubspółdzielni zależnej od założyciela lub akcjonariusza spółki, zawarteprzed upływem dwóch lat od dnia zarejestrowania spółki, wymagauchwały walnego zgromadzenia, powziętej większością dwóch trzecichgłosów

art. 230 k.s.h.rozporządzenie prawem lub zaciągnięcie zobowiązania do świadczenia owartości dwukrotnie przewyższającej wysokość kapitału zakładowegowymaga uchwały wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.Przepisu art. 17 § 1 nie stosuje się.

Reprezentacja spółki z o.o. -jednoosobowej - zgodyWyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 marca 2015 r. II CSK 818/14

I.

Fakt udzielenia poręczenia przez spółkę na rzecz jej jedynego wspólnika,które wymagało zgody w formie uchwały zgromadzenia wspólników, nieświadczy o podjęciu takiej uchwały per facta concludentia.

II.

Do uchwały podjętej przez wspólnika jednoosobowej spółki zograniczoną odpowiedzialnością wykonującego uprawnieniazgromadzenia wspólników, wyrażającej zgodę, o której mowa w art. 15 §1 KSH, mają zastosowanie przepisy art.248 § 1 ze skutkiem wynikającymz art. 17 § 1 i 2 KSH.


Reprezentacja spółki z o.o. -jednoosobowej - zgody

III CSK 290/14 - wyrok SN - Izba Cywilna z dnia 28-05-2015

W świetle celu uregulowania zawartego w art. 230 KSH, którym jestochrona wspólników i spółki przed nieodpowiedzialnymi działaniamiczłonków zarządu, nie ma uzasadnienia stosowania art. 230 KSH dospółek jednoosobowych, w których wspólnik jest też jedynymczłonkiem zarządu, gdyż jego czynności mogą szkodzić tylko jemu.


art. 230 k.s.h. – element oświadczeń stron

Odbiorca oświadcza, że Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników,uchwałą z 30 września 2019 roku, wyraziło zgodę na zawarcieniniejszej umowy.

Odpis uchwały stanowi załącznik numer 4 do umowy.

Zgody wynikające z umowy lub statutu osoby prawnej.Zakres zgód zależy od woli podmiotów tworzących daną osobę prawnąoraz treści przepisów regulujących funkcjonowanie danej osobyprawnej.

Osoby działające bez zgody wymaganej umową/statutem osoby prawnejponoszą wyłącznie odpowiedzialność organizacyjną orazodszkodowawczą.

Art. 304.

§ 3. Statut może zawierać postanowienia odmienne, niż przewidujeustawa, jeżeli ustawa na to zezwala. § 4. Statut może zawieraćdodatkowe postanowienia, chyba że z ustawy wynika, że przewidujeona wyczerpujące uregulowanie albo dodatkowe postanowienie statutujest sprzeczne z naturą spółki akcyjnej lub dobrymi obyczajami.

Zgody sp. komandytowo-akcyjna – 146 k.s.h.§ 2. Zgody wszystkich komplementariuszy wymagają, pod rygoremnieważności, uchwały walnego zgromadzenia w sprawach:

3) zbycia i wydzierżawienia przedsiębiorstwa spółki lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienia na nim prawa użytkowania;

4) zbycia nieruchomości spółki;

(…)

10) innych czynności przewidzianych w dziale niniejszym lub w statucie.


Prawo spółdzielczeDo wyłącznej właściwości walnego zgromadzenia spółdzielni należyzgoda na zbycie nieruchomości, zbycie zakładu lub innej wyodrębnionejjednostki organizacyjnej;

Zgody wynikające z kodeksu rodzinnego i opiekuńczegoW przypadku ustawowego ustroju majątkowego małżeńskiego, zgodniez art. 37 k.r.o., zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania:◦ czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia

nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej dooddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków,

◦ czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabyciaprawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal,

◦ czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia iwydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa,

darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowiznzwyczajowo przyjętych.

Pierwokup ustawowy-ustawa o gospodarce nieruchomościami gminie przysługuje prawopierwokupu w przypadku sprzedaży (art. 109 u.g.n.)

-ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego

-ustawa Prawo wodne

Pierwokup umownyZobowiązany z tytułu prawa pierwokupu który sprzedał rzecz osobietrzeciej bezwarunkowo albo jeżeli nie zawiadomił uprawnionego osprzedaży lub podał mu do wiadomości istotne postanowienia umowysprzedaży niezgodnie z rzeczywistością, ponosi odpowiedzialność zawynikłą stąd szkodę (art. 599 § 1 k.c.), nie wpływa to jednak na ważnośćczynności prawnej.

Prawo upadłościoweNa dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu,przez upadłego sprawującego zarząd własny, jest wymagana zgodanadzorcy sądowego, chyba że ustawa przewiduje zgodę rady wierzycieli(art. 76 pr. upadłościowego).

przedmiot umowyW ramach swobody kontraktowej:

- określony normatywnie typ umowy,

- określony normatywnie typ umowy z dodanymi przez siebiemodyfikacjami w zależności od potrzeby i celu umowy,

- umowę nienazwaną, której treść strony regulują wedle własnegouznania z zachowaniem właśnie zasady swobody umów.


przedmiot umowy- dokładnie określony i odpowiadać celom stron oraz być w miarę krótki, jednoznaczny i precyzyjny

- winien odpowiadać normatywnym elementom przedmiotowymumowy - elementy przedmiotowo istotne


przedmiot umowy o dziełoArt. 627

Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się dowykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłatywynagrodzenia.

„§ 1. Przyjmujący zamówienie zobowiązuje się na podstawie niniejszejumowy do wykonania ogrodzenia parkingu przed budynkiem będącymsiedzibą Zamawiającego w sposób szczegółowo opisany w § 3 umowy(dalej: Dzieło), zaś Zamawiający zobowiązuje się do zapłatyumówionego wynagrodzenia za prawidłowo wykonane dzieło.”


przedmiot umowy sprzedażyArt. 535

Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść nakupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązujesię rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

„§ 1. Sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własnośćobrabiarki WO 1000, rok produkcji 2020, nr seryjny. 098098098, akupujący zobowiązuje się do zapłaty ceny wynoszącej 120 000 (stodwadzieścia tysięcy) złotych powiększonej o należną stawkę podatkuVAT.


prawa i obowiązki stronjasne i syntetyczne ujęcie

posługiwanie się ustawową nomenklaturą charakterystyczną dla danejumowy

respektowanie natury stosunku zobowiązaniowego i celu umowy –wynikają z natury zobowiązania i dodatkowych ustaleń

Tu trzeba myśleć nad sankcjami!

I nad sposobem wykonania świadczeń! (powiadomienia, protokoły itp,sposób zapłaty itd.)


obowiązki stron - 535-Przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść nakupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje sięrzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę

Obowiązki sprzedawcy:

-przeniesienie własności rzeczy

-wydanie rzeczy

Obowiązki kupującego

-odbiór

-zapłata ceny

Inne obowiązki wynikające z woli stron!


obowiązki stron - 647Art. 647

Przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się dooddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie zprojektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje siędo dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynnościzwiązanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazaniaterenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu izapłaty umówionego wynagrodzenia.


obowiązki stron - 647Inwestor zobowiązuje się do

-przekazania terenu budowy w terminie czternastu dni od dniapodpisania umowy;

-przekazania dokumentacji projektowej w terminie siedmiu dni od dnia podpisania umowy;

-dostarczenia na teren budowy, przed terminem jego przekazania,sześciu toalet przenośnych.

-dokonania odbioru w terminie 3 dni od powiadomienia o którymmowa w par…

-zapłaty wynagrodzenia wynikającego z par…w terminie..


świadczeniajednorazowe, okresowe, ciągłe.

- jednorazowe: po stronie dłużnika jest jeden dług a wykonanie świadczenianie jest zależne od czynnika czasu np. wykonanie oznaczonego dzieła,

- okresowe: dłużnik spełniający świadczenie ma wykonywać powtarzającesię czynności cyklicznie w określonych odstępach czasu, periodycznie np.czynsz najmu,

- ciągłe: dłużnik wykonuje określone czynności w czasie trwania umowy np. świadczenie usługi prowadzenia księgowości.

podzielne/niepodzielne (379 k.c.)

pieniężne/niepieniężne

Czasem determinują zabezpieczenie!


sposób spełnienia świadczeniaodpowiada charakterowi świadczenia

Istotne precyzyjne wskazanie terminu na spełnienie świadczenia.

Zapłata wynagrodzenia nastąpi na rachunek bankowy wykonawcyprowadzony przez Bank AmberGold SA Oddział w Sochaczewie, nr..,po otrzymaniu prawidłowo wystawionej faktury VAT oraz protokołuodbioru robót.

Zapłata nastąpi z chwilą uznania rachunku wykonawcy.


termin spełnienia świadczeniaprecyzyjne określenie istotne z punktu widzenia zapisów o karachumownych, odsetek, należytego wykonania umowy.

poprzez wskazanie daty bądź opisowo

Należy unikać określeń typu: „niezwłocznie”, „w odpowiednim terminie”

Uwaga! Dotyczy wszystkich świadczeń wynikających z umowy!


Sposób spełnienia świadczenia/termin umowa o roboty budowlane

Strony zgodnie ustalają termin zakończenia prac na 15 stycznia 2020 roku


Sposób spełnienia świadczenia/termin umowa o roboty budowlane

Strony zgodnie ustalają termin zakończenia prac na 15 stycznia 2020 roku

….ale jaka czynność, co?? Jest traktowane jako moment zakończeniarobót??


sposób spełnienia świadczenia/termin umowa o roboty budowlane

Zakończenie wykonywania robót budowlanych stanowiącychprzedmiot umowy, rozumiane przez strony umowy jako dzieńpisemnego zgłoszenia przez wykonawcę gotowości do odbiorukońcowego przedmiotu umowy, nastąpi do dnia 15 stycznia 2020roku.


Art. 457 [Termin na korzyść dłużnika]

Termin spełnienia świadczenia oznaczony przez czynność prawnąpoczytuje się w razie wątpliwości za zastrzeżony na korzyść dłużnika.

zmiana – przykłady:

Biorący pożyczkę może dokonać wcześniejszego jej zwrotu jedynie wterminie, o którym mowa w paragrafie 10.

Zamawiający ma prawo do odmowy dokonania odbioru przedterminem, o którym mowa w ….


wartość umowy, rozliczeniewynagrodzenie, cena

brutto/netto

stawka VAT

ryczałt/kosztorys/inne

czy podstawą jest wystawienie faktury ew. inne dokumenty (protokołyodbioru)

co jest momentem zapłaty (uznanie, zlecenie przelewu)


Wynagrodzenie ryczałtowe- regulacja w umowie o dzieło

- na zasadzie swobody umów – do zastosowania w innych (per analogiam roboty budowlane)

- zasada – niezmienność

- mała kl. rebus sic. – art. art. 632 § 2 k.c. (tylko umowa o dzieło –przepis dyspozytywny! – można wyłączyć

- możliwy system mieszany

- uwaga wynagrodzenie niosące większe ryzyko dla przyjmującego zamówienie – konieczność precyzyjnego ustalenia zakresu umowy

- przy umowie o dzieło – wynagrodzenie płatne po oddaniu (642 k.c.) - , chyba że co innego wynika z umowy


Wynagrodzenie ryczałtowe1.

Za wykonanie prac stanowiących przedmiot umowy zamawiający zapłaciprzyjmującemu zamówienie wynagrodzenie ryczałtowe, które wynosi3000 zł (słownie: .... ); Wynagrodzenie powiększone zostanie o należnypodatek VAT.

2.

Płatność wynagrodzenia wskazanego w ust. .. nastąpi przelewem narachunek przyjmującego zamówienie, w terminie 7 (słownie:

siedmiu) dni od daty doręczenia zamawiającemu faktury VAT.


Wynagrodzenie ryczałtowe3.

Podstawę wystawienia faktury stanowić będzie podpisany przez obiestrony protokół odbioru końcowego robót stanowiących przedmiotniniejszej umowy.

4.

Za dzień zapłaty uważa się dzień uznania rachunku bankowegoprzyjmującego zamówienie. W przypadku uchybienia terminowipłatności którejkolwiek części wynagrodzenia należnego przyjmującemuzamówienie, zamawiający zobowiązany będzie do zapłaty odsetekmaksymalnych za opóźnienie.


o czym warto pamiętać w umowie z wynagrodzeniem ryczałtowym- kwestia uregulowania robót dodatkowych – poza zakresem umowy

Wykonawca zawiadomi inwestora o konieczności wykonania robótdodatkowych.

Roboty dodatkowe wykonane zostaną na podstawie aneksu do niniejszej umowy.


Wynagrodzenie kosztorysowe 629 k.c.Wynagrodzenie z tytułu wykonanych prac rozliczone będzie napodstawie zestawienia godzinowego, które przygotowane będzie przezprzyjmującego zamówienie.

Strony przyjmują wynagrodzenie za jedną roboczogodzinę w kwocie 45(słownie…) złotych brutto.

Płatność wynagrodzenia nastąpi w terminie 7(słownie: siedmiu) dni oddaty podpisania przez obie strony umowy protokołu odbiorukońcowego robót i doręczenie zamawiającemu prawidłowowystawionej faktur VAT.

Podstawę wystawienia faktury stanowić będzie protokół odbiorukońcowego prac stanowiących przedmiot niniejszej umowy.


Wynagrodzenie kosztorysowe1. Wykonawcy przysługuje wynagrodzenie kosztorysowe ustalone na

podstawie kosztorysu ofertowego, stanowiącego załącznik nr 10 doumowy, w wysokości 80 000 zł (osiemdziesiąt tysięcy złotych) netto.

2. Wysokość wynagrodzenia końcowego zostanie ustalona napodstawie protokołu odbioru oraz kosztorysu powykonawczegosporządzonego wg cen zawartych w kosztorysie ofertowym.


wynagrodzenie kosztorysowe- można w umowie wskazać przewidywaną wysokość wynagrodzenia

- także zadbać o precyzyjne wskazanie co wchodzi w zakres obowiązków wykonawcy

- możliwe zawarcie w umowie zastrzeżenia dotyczącego minimalnej bądź maksymalnej wysokości wynagrodzenia


Cena - podstawa ustalenia536 k.c.Art. 536 [Określenie ceny]

§ 1. Cenę można określić przez wskazanie podstaw do jej ustalenia.


Cena - podstawa ustalenia536 k.c.Strony ustalają, iż cena 1 m3 drewna będzie równa wartości 1/10 dtpszenicy za miesiąc poprzedzający ten, w którym kupujący odbierakolejną partię drewna – zgodnie z obwieszczeniem Prezesa GłównegoUrzędu Statystycznego - na podstawie art. 39a ust. 7 ustawy z dnia 19października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymiSkarbu Państwa (Dz. U. z 2012 r. poz. 1187 oraz z 2013 r. poz. 155)


zaliczka1.

Kupujący zobowiązuje się zapłacić Sprzedawcy, tytułem zaliczki w dniudzisiejszym kwotę 100 (sto) złotych, na rachunek bankowy Sprzedawcy ..

2.

Zaliczka podlega zaliczeniu na poczet ceny sprzedaży, a w przypadku nie dojścia do zawarcia umowy sprzedaży zaliczka podlega zwrotowi.


zaliczka- nie regulowana kodeksem cywilnym

- stanowi spełnienie świadczenia dłużnika przed nadejściem terminu -na zasadzie swobody umów

- podlega zwrotowi w razie niedojścia umowy do skutku

- podlega zaliczeniu na poczet ceny bądź wynagrodzenia za świadczenie główne

- strony mogą całkowicie swobodnie uregulować kwestię zaliczki (np. kwestię zwrotu)

(uwaga konsumenci!!)


odsetki- kapitałowe – 359, 360

- w umowach – za opóźnienie - art. 481 k.c.

- przysługują również w zakresie zobowiązań wyrażonych w walucie obcej (ta sama wysokość odsetek)

- ex lege - za opóźnienie! – można zastrzec „za zwłokę”

- wprowadzone jako sankcja za niespełnienie świadczenianiepieniężnego – kara umowna!

- w umowie można zastrzec limit, inną datę początkową naliczania,zrzec się prawa do odsetek

- art. 482 k.c. – zakaz anatocyzmu

- ograniczenie swobody umów – odsetki maksymalne


Odsetki w transakcjach handlowych

ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniu w transakcjachhandlowych - z 8 marca 2013 roku (od 1 01 2020 – uchyla ustawę oterminach zapłaty w transakcjach handlowych).

Art. 4 [Określenia ustawowe] Użyte w ustawie określenia oznaczają:

3) odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych:

a) w przypadku transakcji handlowych, w których dłużnikiem jestpodmiot publiczny będący podmiotem leczniczym – odsetki w wysokościrównej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i ośmiupunktów procentowych,

Art. 4a Do transakcji handlowych nie stosuje się przepisu art. 481 § 2ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. z 2019 r. poz.1145 i 1495 oraz z 2020 r. poz. 875).


Odsetki umowne

W przypadku opóźnienia w zapłacie Wynagrodzenia Zamawiającyzapłaci Wykonawcy odsetki maksymalne za opóźnienie.

W przypadku opóźnienia w zapłacie Wynagrodzenia Zamawiającyzapłaci Wykonawcy odsetki umowne wysokości 13% w stosunkurocznym.


k. waloryzacyjna

Czynsz najmu, określony w paragrafie 10 Umowy, waloryzowanybędzie w dniu 1 stycznia każdego roku, o wskaźnik inflacji.

Czynsz najmu płatny będzie w wysokości równowartości 300 EUR,obliczonej na podstawie średniego kursu NBP z dnia wymagalności.

Miejsce spełnienia świadczeniaArt. 454. § 1. Jeżeli miejsce spełnienia świadczenia nie jest oznaczoneani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno byćspełnione w miejscu, gdzie w chwili powstania zobowiązania dłużnikmiał zamieszkanie lub siedzibę. Jednakże świadczenie pieniężnepowinno być spełnione w miejscu zamieszkania lub w siedzibiewierzyciela w chwili spełnienia świadczenia; jeżeli wierzyciel zmieniłmiejsce zamieszkania lub siedzibę po powstaniu zobowiązania, ponosispowodowaną przez tę zmianę nadwyżkę kosztów przesłania.

§ 2. Jeżeli zobowiązanie ma związek z przedsiębiorstwem dłużnika lubwierzyciela, o miejscu spełnienia świadczenia rozstrzyga siedzibaprzedsiębiorstwa.


Miejsce spełnienia świadczeniaStrony mają możliwość modyfikacji:

- określenie miejsca spełnienia

- kosztów i organizacji związanych z dostarczeniem

Art. 547 [Koszty – w umowie sprzedaży

§ 1. Jeżeli ani z umowy, ani z zarządzeń określających cenę nie wynika, kogoobciążają koszty wydania i odebrania rzeczy, sprzedawca ponosi kosztywydania, w szczególności koszty zmierzenia lub zważenia, opakowania,ubezpieczenia za czas przewozu i koszty przesłania rzeczy, a kosztyodebrania ponosi kupujący.

§ 2. Jeżeli rzecz ma być przesłana do miejsca, które nie jest miejscemspełnienia świadczenia, koszty ubezpieczenia i przesłania ponosi kupujący.

§ 3. Koszty niewymienione w paragrafach poprzedzających ponoszą obiestrony po połowie.


Miejsce spełnienia świadczenia

- pieniężne (dług oddawczy)/niepieniężne

- obowiązek o poinformowaniu o zmianach siedziby

- kwestia pokwitowania – forma/koszty (obowiązek 462 k.c.)


Miejsce spełnienia świadczenia

1. Przedmiot umowy zostanie wydany kupującemu w siedzibie oddziałuspółki w Radzyniu Podlaskim, ul. Okrągła 12 w dniu 30 czerwca 2020roku.

2. Koszt dostarczenia przedmiotu umowy z siedziby sprzedawcy domiejsca wydania ponosi sprzedawca;

3. Kupujący może odmówić przyjęcia przedmiotu umowy, w raziezaoferowania go do wydania w terminie wcześniejszym, niż wskazany wust. 1


Rebus sic stantibus w umowie 3571

- przepis dyspozytywny

- można wyłączyć, rozszerzyć, zmodyfikować zakres zastosowania

Strony postanawiają, iż zastosowanie regulacji zawartej w artykule3571 k.c. ograniczone jest wyłącznie do wystąpienie nadzwyczajnejzmiany stosunków wynikającej ze zmiany ceny rzepaka o więcej niż 20(dwadzieścia) %, w odniesieniu do ceny z dnia zawarcia umowy, nagiełdzie MATIF w Paryżu.


Wielość stron stosunku zobowiązaniowegoArt. 366 § 1 k.c.

Kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzycielmoże żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużnikówłącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojeniewierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych(solidarność dłużników).

Art. 367 § 1 k.c.

Kilku wierzycieli może być uprawnionych w ten sposób, że dłużnik możespełnić całe świadczenie do rąk jednego z nich, a przez zaspokojeniektóregokolwiek z wierzycieli dług wygasa względem wszystkich(solidarność wierzycieli).

Przykładowe klauzuleSprzedający są solidarnie odpowiedzialni wobec Kupującego zawszystkie zobowiązania wynikające z niniejszej Umowy.

Kupujący są solidarnie odpowiedzialni wobec Sprzedawcy zazobowiązanie co do zapłaty Ceny za udziały wynikające z niniejszejUmowy.

Sprzedający są solidarnie uprawnieni do otrzymania całości ceny zaudziały będą przedmiotem niniejszej umowy.

Czas zawarcia umowywarunki, terminy wypowiedzenia

wypowiedzenie sankcyjne

czas oznaczony/nieoznaczony

sposób poinformowania drugiej strony

umowy rezultatu nie są zawierane na określony czas!


Wypowiedzenie umowy

Art. 3651 k.c.

Zobowiązanie bezterminowe o charakterze ciągłym wygasa powypowiedzeniu przez dłużnika lub wierzyciela z zachowaniem terminówumownych, ustawowych lub zwyczajowych, a w razie braku takichterminów niezwłocznie po wypowiedzeniu

Wypowiedzenie umowyZwykły sposób przedwczesnego zakończenia stosunku prawnego

lub jako sankcja za naruszenie umowy

Skutek na przyszłość (ex nunc)

- z chwilą złożenia oświadczenia

- z chwilą upływu terminu wypowiedzenia

Należy tak określić prawa i obowiązki stron, aby doszło do wygaśnięciastosunku prawnego bez konieczności dokonywania korekt w zakresiedokonanych już świadczeń

Nieważne wypowiedzenie z mocą wsteczną zobowiązań trwałych

Wypowiedzenie umowy

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 2005-11-29, I ACa 1026/05

Rozwiązanie za pomocą wypowiedzenia trwałego stosunkuzobowiązaniowego wywiera skutki jedynie na przyszłość, wobec czegonie może zniweczyć już spełnionych świadczeń w ramach tego stosunku.Niedopuszczalne na tle umów wzajemnych jest postanowienie umowynakazujące zwrot świadczenia jednej tylko stronie - takie postanowieniegodziłoby w zasadę ekwiwalentności świadczeń stron.

Najem – czas określonyPrzykład klauzuli:

Najemca ma prawo do rozwiązania niniejszej Umowy ze skutkiemnatychmiastowym, za pisemnym wypowiedzeniem przedłożonymWynajmującemu, w przypadku utraty koncesji na prowadzeniedziałalności w przedmiocie najmu.


Najem – czas nieokreślonyPrzykład klauzuli:

Najemca ma prawo do rozwiązania niniejszej umowy, zapisemnym wypowiedzeniem przedłożonymWynajmującemu z zachowaniem okresu wypowiedzeniawynoszącego 3 miesiące.


Umowa o świadczenie usługPrzykład klauzuli – ograniczenie uprawnień z art. 746 k.c.

Wykonawca może wypowiedzieć niniejszą umowęwyłącznie z przyczyn określonych w art. 746 § 3 k.c. zzachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia.

Zamawiający może wypowiedzieć umowę ze skutkiemnatychmiastowym z ważnych powodów, tj. w szczególnościw razie zaprzestania wykonywania usług przez wykonawcęprzez okres co najmniej 7 (siedem) dni.


odstąpienieUprawnienie prawokształtujące

Niweczy umowę ex tunc

Zasada – brak możliwości odstąpienia

Ustawowe

- przepisy o zob. wzajemnych- 491 par. 1 k.c. (częściowe przy zob. podzielnych)

- przepisy szczególne – np. 636 par. 1 k.c.)

Umowne - 395 par. 1 k.c.

osłabia więź kontraktową

dopuszczalne we wszystkich umowach obligacyjnych

Art. 83. Nieważne są postanowienia umowy zastrzegające na wypadek ogłoszeniaupadłości zmianę lub rozwiązanie stosunku prawnego, którego stroną jest upadły.


odstąpienie umowneSkuteczna klauzula wymaga:

-wprowadzenia do umowy

-ograniczenia kompetencji terminem końcowym

-zbyt odległy termin może być uznany za nieważny

-brak oznaczenia terminu – nieważność zastrzeżenia

-w praktyce warto dokładnie oznaczyć podstawy do odstąpienia.


odstąpienie umowneArt. 395 [Umowne prawo odstąpienia]

IUS COGENS

§ 1. Można zastrzec, że jednej lub obu stronom przysługiwać będzie wciągu oznaczonego terminu prawo odstąpienia od umowy. Prawo towykonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie.

IUS DISPOSITIVI

§ 2. W razie wykonania prawa odstąpienia umowa uważana jest zaniezawartą. To, co strony już świadczyły, ulega zwrotowi w stanieniezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłegozarządu. Za świadczone usługi oraz za korzystanie z rzeczy należy siędrugiej stronie odpowiednie wynagrodzenie.


odstąpienie umowne

1.

W przypadku opóźnienia w zapłacie ceny przekraczającego 30(trzydzieści dni) sprzedawcy przysługuje prawo do odstąpienia odumowy.

2.

Prawo do odstąpienia wykonuje się poprzez złożenie oświadczenia wformie pisemnej z podpisem poświadczonym notarialnie, w terminie 14dni od wystąpienia podstawy do odstąpienia.


Lex commisoriaArt. 492 Jeżeli uprawnienie do odstąpienia od umowy wzajemnejzostało zastrzeżone na wypadek niewykonania zobowiązania w terminieściśle określonym, strona uprawniona może w razie zwłoki drugiejstrony odstąpić od umowy bez wyznaczenia terminu dodatkowego. Tosamo dotyczy wypadku, gdy wykonanie zobowiązania przez jedną zestron po terminie nie miałoby dla drugiej strony znaczenia ze względuna właściwości zobowiązania albo ze względu na zamierzony przez niącel umowy, wiadomy stronie będącej w zwłoce.


https://sip.legalis.pl/urlSearch.seam?HitlistCaption=Odes%C5%82ania&pap_group=25010885&sortField=document-date&filterByUniqueVersionBaseId=true

Lex commisoriaprawo odstąpienia od umowy na wypadek nie wykonania w określonym terminie

492 k.c.

tylko w umowach wzajemnych

wzmacnia kontrakt

mobilizuje dłużnika


Lex commisoria

Zamawiający ma prawo odstąpienia od umowy, jeżeli Wykonawca niewykona dzieła w terminie do dnia 31 lipca 2018 (art. 492 k.c.)

Wykonawcy przysługuje prawo odstąpienia od umowy (lexcommisoria) w razie nie wydania mu placu budowy w terminieprzewidzianym w § 2 umowy

Zastrzeżenie uprawnienia wierzyciela do odstąpienia na wypadekniewykonania zobowiązania w terminie musi wyraźnie wynikać z umowy(por. wyr. SN z 19.6.2009 r., V CSK 454/08 lub przynajmniej być określonew sposób dorozumiany)


odstąpienieV CSK 379/07 wyrok SN 2008-01-23

Strony umowy o roboty budowlane, zastrzegając prawo odstąpienia odumowy, mogą ustalić jego skutki i obowiązki stron w razie wykonaniatego prawa inaczej niż przewiduje to art. 395 § 2 k.c.; w szczególnościmogą ustalić, że odstąpienie od umowy ma skutek ex nunc.

Przykład:

oświadczenie o odstąpieniu przewidziane w punkcie § 10.2 wywołujeskutek ex nunc (na dzień złożenia oświadczenia).


odstąpienie od umów o charakterze ciągłym Najem, dzierżawa, użyczenie

Wygasają z chwilą wypowiedzenia (365 (1) k.c.)

Klauzula odstąpienia znajduje zastosowanie o ile nie prowadzi do obejścia przepisów o wypowiedzeniu

Odstąpienie ze skutkiem – na przyszłość


odstąpienie w pracach egzaminacyjnychUmowne - wprowadzać do umowy z pomysłem (jako zabezpieczenie, sankcję) – nie po to aby było;

Rozważyć interes reprezentowanej strony

Umowne prawo do odstąpienia w terminie np. miesiąca od zawarciaumowy dla obu stron – można, ale po co???

Nie przepisywać przepisów k.c. – one obowiązują!

TERMIN!!! – którego brak czasem w konsekwencji niweczy cały systemzabezpieczeń (k.umowne)


odstępneArt. 396. Jeżeli zostało zastrzeżone, że jednej lub obu stronom wolno odumowy odstąpić za zapłatą oznaczonej sumy (odstępne), oświadczenie oodstąpieniu jest skuteczne tylko wtedy, gdy zostało złożone jednocześnie zzapłatą odstępnego.

realny charakter

dyspozytywny (w zakresie np. zaliczenia kwoty wpłaconej wcześniej – aleuwaga na zadatek)

osłabia więź kontraktową

wymaga oznaczenia terminu na skorzystanie z uprawnienia


odstępne

Przyjmujący zamówienie może w terminie 1 (jednego) tygodnia oddnia zawarcia umowy, odstąpić od niniejszej umowy, jednocześnie zzapłatą na rzecz zamawiającego kwoty 500 zł (pięćset złotych) tytułemodstępnego.


Dodatkowe zabezpieczenia w umowieidentyfikacja zagrożeń

zasada równowagi zabezpieczeń

II CSK 218/10 – nadmierne, zbyteczne zabezpieczenia prowadzić mogądo stwierdzenia nieważności (art. 58 par. 2 i art. 353 (1) k.c.

Istotne porównanie interesu wierzyciela do wartości zabezpieczenia

Zabezpieczenie wykonania świadczenia głównego i/lub innychobowiązków umownych


zabezpieczeniarzeczowe

zastaw, zastaw rejestrowy, hipoteka, przewłaszczenie na zabezpieczenie,zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej (art. 589 k.c.), przelewwierzytelności na zabezpieczenie

osobiste

poręczenie, poręczenie wekslowe, gwarancja

nieakcesoryjne

gwarancja płatna na pierwsze żądanie, przewłaszczenie nazabezpieczenie, kaucja

Dobór zabezpieczeniaczas koszt skuteczność

weksel + + --

kaucja gwarancyjna

+ + +

kara umowna + + --

zastaw + + +

hipoteka -- -- +

gwar. bankowa

-- -- +

poręczenie + + --

przew. na zabezpiecz

+ + +


Dobór zabezpieczeniaNa potrzeby pracy egzaminacyjnej

Logiczny i „życiowy” dobór zabezpieczenia do zabezpieczanego świadczenia.

Proste klauzule – ale respektujące wymogi elementówkonstytutywnych.

Jeżeli wprowadzenie bardzo rozbudowanej klauzuli nie wynika zpolecenia zadania – można to zrobić odwołując się w szczegółach dozałącznika.


Przykłady

Inwestor, celem zabezpieczenia roszczeń wykonawcy związanych zobowiązkiem zapłaty za wykonanie robót budowlanych, przedkłada dodyspozycji wykonawcy weksel własny in blanco.

Wykonawca uprawniony jest do uzupełnienia weksla na warunkachzawartych w porozumieniu wekslowym stanowiącym załącznik do niej wniniejszej umowy nr 12.


Przykłady

Wykonawca udziela gwarancji jakości na wykonane przez siebie robotybudowlane.

Terminy zgłaszania wad, zasady ich usuwania i inne warunki gwarancjizawarte są w Ogólnych Warunkach Gwarancji (karcie gwarancyjnej)stanowiących załącznik do niniejszej umowy nr 10.


Przykłady

W celu zabezpieczenia roszczeń mogących powstać na tle wykonanianiniejszej umowy dostawca zobowiązuje się w terminie 14 dni odpodpisania umowy przedłożyć odbiorcy gwarancję bankową –bezwarunkową, nieodwołalną, płatną na pierwsze żądanie – zgodną zewzorem stanowiącym załącznik 10 w niniejszej umowy.

Termin obowiązywania zabezpieczenia.


PrzykładyW celu zabezpieczenia roszczeń mogących powstać na tle wykonanianiniejszej umowy dostawca zobowiązuje się w terminie 14 dni odpodpisania umowy przedłożyć odbiorcy odpis aktu notarialnego, wktórym dostawca podda się egzekucji w zakresie obowiązku zapłatykwoty….


kara umowna483, 484 k.c.

Wyłącznie w stosunku do świadczenia niepieniężnego

Elementy przedmiotowo istotne - określenie zobowiązania lub pojed.obowiązku, którego niewykonanie, lub nienależyte wyk. rodzi obowiązekzapłaty k.u.

Zastrzeżenie umowne – akcesoryjne

Można zastrzec tylko w pieniądzu

Brak możliwości zwolnienia się z zobowiązania przez zapłatę k.u.

zastrzeżenie kary umownej

Kara umowna za niewykonanie zobowiązania

Kara umowna za nienależyte wykonanie zobowiązania

Kara umowna za „odstąpienie od umowy”

kara umowna za nienależyte wykonanie zobowiązaniaMożna zastrzec:

- w razie niewykonania zobowiązania w ogóle,

- w razie jakiegokolwiek nienależytego wykonania zobowiązania

- w razie naruszenia zobowiązania w określony sposób

k.u. wyłączna (kodeksowa)wierzyciel może dochodzić tylko świadczenia równego ustalonej karzeumownej

najmniej korzystna dla wierzyciela – dostaję tylko karę umowną – bez względu na wysokość szkody

dobre strony:

wysokość wynika z konsensusu stron

zapobiega procesom sądowym

k.u. zaliczanawierzyciel uprawniony jest do dochodzenia oprócz kary umownej, takżeuzupełniającego odszkodowania do wysokości powstałej szkody

korzystna dla wierzyciela (suma kary umownej to minimalne odszkodowanie)

k.u. zaliczana

Zapłata kar umownych, o których mowa w punkcie pierwszym, niewyłącza uprawnienia Wykonawcy do dochodzenia roszczeńodszkodowawczych na zasadach ogólnych.

k.u. alternatywnawierzycielowi przysługuje prawo wyboru między roszczeniem o zapłatęustalonej kary umownej a roszczeniem odszkodowawczym na zasadachogólnych

lepsza dla wierzyciela od kary wyłącznej

dwa wykluczające się roszczenia, nawet jeżeli w procesie nie uda sięwykazać szkody nie może się już domagać kary umownej

dla dłużnika – zaplata kary umownej daje pewność, że nie dojdzie do procesu

k.u. alternatywnaW razie nie wykonania prac, o których mowa w § 12 umowy wterminie, Podwykonawca zobowiązany jest do zapłaty na rzeczwykonawcy kary umownej w wysokości 1.000,- zł (jeden tysiączłotych) za każdy dzień zwłoki lub naprawienia szkody na zasadachogólnych.

k.u. kumulatywna

zabroniona jak naruszająca kompensacyjną funkcję odszkodowania

kara umownaElementy klauzuli

Musi zawierać określenie zobowiązania pierwotnego

Określenie rodzaju naruszenia, z którym związany będzie obowiązekświadczenia kary

Oznaczenie sumy pieniężnej stanowiącej karę umowną

Ewentualnie postanowienia zmieniające zakres podstawyodpowiedzialności – art. 473 k.c.

kara umownaOznaczenie naruszenia zobowiązania

Niezbędne określenie rodzaju naruszenia zobowiązania uzasadniająceżądanie kary umownej.

Nieprecyzyjny zapis: „za niewykonanie lub nienależyte wykonaniezobowiązania”

Dokładne określenie sytuacji, które strony uznają za niespełnienieświadczenia bądź nienależyte spełnienie świadczenia

Unikać zapisów typu: „poważne” lub „rażące” naruszenie zobowiązania

kara umowna zależna od stopnia naruszenia lub oderwana

kara umownaOznaczenie sumy pieniężnej

Określona suma – suma pieniężna

Oznaczona w umowie (w treści umowy)

Określona: oznaczona konkretną kwotą lub przez wskazanie sposobuobliczenia

-ułamek wartości przedmiotu umowy

-ułamek wartości umowy ze wskazaniem maksymalnego pułapu –kwotowo lub procentowo

-dzienna stawka - kara umowna za zwłokę lub opóźnienie jako procentwartości świadczenia (górna granica: wartość całego przedsięwzięcia)

kara umownaOznaczenie sumy pieniężnejSwoboda w jeżeli chodzi o sposób oznaczenia sumy stanowiącej karęumowną

Ustalenia precyzyjne na tyle aby umożliwiały oznaczenie kary umownej(musi istnieć obiektywna możliwość ustalenia)

Art. 536 § 1 k.c.

Brak możliwości pozostawienia wysokości do następczego ustalenia

Nieprawidłowe ustalenie w postaci tzw. „widełek”

Zastrzeżenie maksymalnej wysokości lub końcowego terminu naliczania

kara umowna za odstąpienie od umowyDopuszczalna (IV CSK 401/10 wyrok SN 2011-03-25)

kara umowna a odstąpienie

Uchwała SN (7) z 20.11.2019 r., III CZP 3/19

Nie jest dopuszczalne zastrzeżenie kary umownej na wypadekodstąpienia od umowy z powodu niewykonania zobowiązania ocharakterze pieniężnym.

kumulacja kar umownych

Dopuszczalna w umowie (rozumiana jako możliwość zawarcia klauzul dotyczących k.u. przewidzianej w różnych sytuacjach)

oddzielne klauzule dotyczące:

-kary umownej za nienależyte wykonanie zobowiązania

-kary umownej za niewykonanie zobowiązania

-kary umownej za odstąpienie od umowy

kara umowna – rozszerzenie odpowiedzialnościKiedy kara umowna „za opóźnienie” oznacza odpowiedzialność zaokoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności?

Wykonawca zobowiązany jest do zapłaty kary umownej w wysokości0,2 % wartości umowy brutto za każdy dzień opóźnienia w wykonaniuprzedmiotu umowy.

kara umowna: za zwłokę/za opóźnienieWyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilnaz dnia 8 lipca 2004 r.IV CK 583/03

1. Przepis art. 471 KC ma zastosowanie również do odpowiedzialności ztytułu kary umownej, a zatem należy przyjąć, że i rozszerzenie tejodpowiedzialności na podstawie art. 473 § 1 KC musi być wyraźnieprzewidziane w postanowieniach umownych dotyczących kary.

2. Przy karze umownej, w razie braku rozszerzenia odpowiedzialności napodstawie art. 471 KC, wina w niewykonaniu zobowiązania jestpodstawową przesłanką roszczenia na podstawie art. 483 KC.

Postanowienia końcowesposób modyfikacji

Ilość egzemplarzy

wybór języka

kl. salwatoryjna

prorogatio fori

zapis na sąd polubowny

koszty umowy

jurysdykcja

pactum de non cedento


umowa gospodarcza · (zakres odpowiedzialności, zabezpieczenia, kary umowne, klauzule gwarancyjne)...

Documents