uluslararasi İktisat konuları İtü

8/14/2019 uluslararasi ktisat Konular t

1/36

Uluslararas ktisat

Prof. Dr. N. Lerzan zkale

T 2003


2/36

2003 N. Lerzan zkale Uluslararas ktisat 2

Figure 1-1 Exports and Imports as a Percentage of U.S. National Income


3/36


Exports and imports as a percentage of Turkish GNI

0

5

10

15

20

25

30

35

1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999

years

Exports,

Imports(percentageofTurkishGNI)

Exports/GNI Imports/GNI


4/36


Figure 1-2 Exports and Imports as Percentages of National Income in 1994


5/36


1.1 Size of the economy

Population Gross national Gross nation PPP gross national Gross

income income per ca income a domestic product

Per Per

capita capita

millions $ billions $ $ billions $ % grow th % grow th

1999 1999 b 1999 b 1999 1999 1998-99 1998-99

Turkey 64 186,5 2.900 415 6.440 -5,1 -6,6

United States 278 8.879,5 31.910 8.878 31.910 3,6 2,4World 5.978 s 29.994,6 t 5.020 w 41.053 t 6.870 2,6 1,2 w

Low income 2.417 1.008,4 420 4.522 1.870 4,1 2,1

Middle income 2.665 5.285,0 1.980 13.843 5.200 3,0 1,9

Low er middle income 2.093 2.508,3 1.200 8.887 4.250 3,6 2,5

Upper middle income 571 2.782,5 4.870 5.009 8.770 2,6 1,2

Low & middle income 5.082 6.292,1 1.240 18.321 3.610 3,2 1,7

East Asia & Pacific 1.837 1.854,5 1.010 6.876 3.740 6,8 5,6

Europe & Central Asia 474 1.023,9 2.160 2.836 5.980 1,0 0,9Latin America & Carib. 508 1.932,9 3.800 3.364 6.620 0,0 -1,5

Middle East & N. Africa 290 598,4 2.060 1.452 5.000 2,6 0,6

South Asia 1.329 581,3 440 2.804 2.110 6,0 4,0

Sub-Saharan Africa 643 315,8 490 966 1.500 2,0 -0,5

High income 896 23.701,7 26.440 23.032 25.690 2,4 1,7urope . , . . . , ,


6/36


7/36


Uluslararas ktisat Genel iktisat kuram, bir tek kapal ekonominin sorunlar

ile ilgilenirken;

uluslararas iktisat iki ya da daha ok da ak

ekonominin sorunlar ile ilgilenir. Ksaca U genel iktisadn ele ald konular uluslararas

ortamda inceler.

Bu anlamda U, birbirinden ayr birka ekonominin kt

kaynaklar bireylerin gereksinimlerini karlamak zerekullanma srecinde birbirleri zerindeki etkilerini

inceler.


8/36


ULUSLARARASI KTSAT

ULUSLARARASI TCARET ULUSLARARASI PARASALLKLER

(Uluslararas Finans Teorisi)

Uluslararas UluslararasTicaret TicaretTeorisi Politikas


9/36


DI TCARET : MAL VE HZMET AKIMLARI+ EMEK

+ SERMAYE+ TEKNOLOJ

DI EKONOMK LKLER

Serbest d ticaret ve uluslararas uzmanlama gerekeleriylebirlikte, Batl gelimi lkeler d ticaret ve kambiyokstlamalarn kaldrarak dnya ticaretini gelitirme yolunda

abalamaya balamlardr.

Az gelimiler, youn mdahelelerle d ticareti ekonomikkalknmalarnn bir arac olarak dzenlemeyealmaktadrlar.


10/36


DI TCARETN NEDEN

1- YERL RETMN YETERSZL DOAL KAYNAKLARIN DENGESZ DAILIMI

TEKNK BLG VE UZMAN GC YETERSZL

EKONOMK GELME FARKLILIKLARI

2- ULUSLARARASI FYAT FARKLILIKLARI

RETM MALYETLERNDEK FARKLI.

VERMLLK FARKLARI

KARILATIRMALI STNLKLER

3- MAL VE FYAT FARKLILATIRMASI


11/36


FYAT FARKLILATIRMASIStandart rnler

MAL FARKLILATIRMASIleri teknoloji rnleri


12/36


NEDEN-SONU LKS

1. HANG MALLAR THAL/HRA EDLYOR?

NEDEN?

2. MALLAR HANG FYATLARDAN DETRLYOR?

TCARET HADLER3. ULUSLARARASI TCARETN SALADII KAZANLAR NELERDR?


13/36


MERKANTLSTLER

MLL SERVET = ALTIN + GM

HRACAT > THALAT

DNYA EKONOMS STATK

DNYA SERVET SABT

EN Y POLTKA = THALATI KISIP, HRACATI ARTIRMAK


14/36


OYSA SMTH VE KLASK KTSATILAR

TOPLAM DNYA SERVET SABT DEL VE

SERBEST TCARET LKELERN SERVETLERN, DOLAYISIYLA DNYASERVETN ARTIRIR.

UZMANLAMA + BLM VERMLLK DNYA RETM


15/36


Klasik Liberalizmin temel

ilkeleri Aklclk

kiisel giriim haklar (piyasaya giri-k

serbestisi) bireylerin kar maksimizasyonu, toplumun

karn da maksimize eder.

Grnmez el (fiyat mekanizmas, yanimdahale yok)


16/36


ARZ YNNDENBASTLATRC VARSAYIMLAR

K LKE, K MAL, HER KS DE RETYOR, MALLARHOMOJEN

PARA YOK, MAL MALLA DETRLYOR.

FYATLAR REEL (MAL YA DA FAKTR MKTARI)

MAL, FAKTR PYASALARINDA TAM REKABET DEVLET MDAHALES YOK: VERG, KOTA vb

GC LKE NDE TAM HAREKETL, LKELERARASITAM HAREKETSZ.

EKONOM TAM ALIMA DURUMUNDA

TAIMA GDERLER SIFIR


17/36


Ricardonun Karlatrmal

stnlk TeorisiBir lkenin tm emek faktrnn bir gnderetebildii

KUMA(m) ARAP (lt)ngiltere 80 40

Portekiz 10 20


18/36


Ricardoya gre iki lke arasnda d ticaretinbalayabilmesi iin zorunlu olan koul, bulkelerde i maliyetlerin (fiyatlarn) birbirinden

farkl olmasdr.

ngilterede i fiyatlar: 1 birim kuma: 1/2 birim arap

Portekizde i fiyatlar: 1 birim kuma: 2 birim arap

Emek-deer teorisi.


19/36


RCARDO MODELNN EKSKLER

Emek-Deer teorisine dayanr

(Klasik Teori dier faktrlerin farknda ancak

doal kaynaklar retilmediinden maliyetunsuru deil. Sermaye somutlatrlm emek)yalnz emek

emek homojen

her i herkese aktam rekabet geerli


20/36


D ticaretin nedeni: i gc verimliliinin farkl oluu

ancak neden ileri geldii ile ilgilenmiyor: faktr stoku,

teknoloji, retim organizasyonu

gc lke iinde tam hareketli, lkeleraras tam hareketsiz

Arz teorisi

(uluslararas fiyatlarn dzeyi aklanmam, bunun iintalebe de yer verilmeli)

Tam uzmanlama

(artan-azalan maliyetler yok)


21/36


Figure 2-1 Homes Production Possibility Frontier


22/36


Figure 2-2 Foreigns Production Possibility Frontier


23/36


Figure 2-4 Trade Expands Consumption Possibilities


24/36


Prices of goods in two countries

Wheat Machine Paper Vine

Turkey 2 20 10 6

(TL)

USA 2 6 4 8($)

Determination of Exchange Rates


25/36


TURKEY

Vine Wheat Paper Machine

4:3 1:1 2:5 3:10

USA

Upper limit for 1 TL = 4/3 $Lower limit for 1 TL = 3/10 $


26/36


Arz ve talep modelleri

Uluslararas greli fiyatlarn oluumu

rnek:Sabit verimTrkiye ve ABD ticareti

maliyet oranlar

Trkiyede 1 buday: 1/2 katABDde 1 buday: 2 kat


27/36


Arz ve talep modelleri

ABD iin

dticaretkarldeil

Trkiye iinticaret karl deil

ki tarafiin karlticaret alan

ABDnin imaliyet dorusu

Trkiyenin imaliyet dorusu

Buday

Kat


28/36


Uluslararas greli fiyatlarn oluumu (devam)

Karlkl talep kanunu:

John Stuart Mill (1806-1873)

ki lkeli iki mall bir modelde bir lkeninkarlkl talebi, onun kendi malndanverecei bir ibrim iin, dierinin malndan

talep edecei miktarlarla llr.


29/36


Karlkl talep kanunu (devam)

Teklif erileri: Alfred Marshall (1842-1924)n Millin teorisini gelitirmek iin

kulland aklamalkenin belli bir miktardaki ithal mal

karlnda nerdii ihra mal teklif (offer):

hra miktarthal miktar

uluslararas fiyat oran


30/36


Teklif erileri (devam)

thal mal bir birim artrlrken, bunlarnkarlnda lkenin kendi malndan nerecei

miktarlar gsteren eriye teklif erisi denir.

Erinin her noktas ayn anda ihra miktarn,

ithal miktarn ve uluslararas fiyat oranngsterir.


31/36



Trkiyenin teklif erisi

Buday

Kat

5

21

A(10k:20b)B(10k:15b)

C(10k:10b)

D(10k:5b)


32/36



Teklif erileri ve denge ticaret hadleri

Buday

Kat

M

L

P

Trkiyenin fiyatoran

ABDninteklif erisi

Trkiyeninteklif erisi

ABDnin fiyatoran

O


33/36


34/36


nemsiz olmann nemi

Motor

Tereya

5

21

A(10k:20b)Lks

embur

gun

d

ticaretkaza

nc

ABDninteklif erisi

ABDnin d ticaret kazanc

Lksemburgunteklif erisi


35/36


Kaytszlk erileri ile analiz

Trkiye

Buday

Kat

R

SP

T

F

D(10k:5b)

F

T

I1

I2D

L

Tketim ve retim kazanlar


36/36

2003 N L k l Ul l kti t 36

Kaytszlk erileri ile analiz

Trkiye

Buday

Kat

R

SP

T

F

D(10k:5b)

F

T

I1

I2D

L

uluslararasi İktisat konuları İtü

Documents