uluslararası gelişmeler, türkiye ekonomisi ve bankacılık sektörü aralık 2012
DESCRIPTION
Uluslararası gelişmeler, Türkiye ekonomisi ve Bankacılık sektörü Aralık 2012. Sunum. Uluslararası piyasalardaki gelişmeler Türkiye ekonomisinin temel makro göstergeleri Bankacılık sektörününde gelişmeler Gündemdeki konular ve beklentiler. Uluslararası gelişmeler. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Uluslararası gelişmeler,Türkiye ekonomisi ve
Bankacılık sektörü
Aralık 2012
Sunum
• Uluslararası piyasalardaki gelişmeler
• Türkiye ekonomisinin temel makro göstergeleri
• Bankacılık sektörününde gelişmeler
• Gündemdeki konular ve beklentiler
2TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
Uluslararası gelişmeler
Gelişmiş ülkelerde finansal sektörde toparlanma yavaş,para politikası desteği devam ediyor
FED ve ECB; faiz oranları uzun süre düşük düzeyde kalacak ve piyasalara likidide desteği sürecek
Dengesizlikler büyüme ve istihdamı olumsuz etkiliyor
Risk iştahı zayıf
GOÜ sermaye akımlarının yönetilmesine, büyümeyi iç kaynaklara dayandırmaya önem veriyor
Global düzelmenin önünde hala zorluklar vardır
Politika seçeneklerinde ilk sırada; büyümenin sürdürülmesi var
3TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
Küresel büyüme yavaşlıyor
4
4,2
2,9
3,6
2,8
0,5
1,5
6,2
5,5 5,6
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
1994-07 2008-12 2013
Gsyh büyümesi (reel, ortalama, %)
Dünya GÜ GOÜ
Kaynak: IMF, 2013 tahmin
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
GÜ’lerde sorun yapı değiştirdi
5
Kamu borç stokuGsyh'nın yüzdesi 2008 2012*
Dünya 66 81Gelişmiş ülkeler 82 111 AB ülkeleri 70 94Gelişmekte olan ülkeler 34 35
Türkiye 43 38
*TahminKaynak: IMF, FM, Ekim 2012
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
GÜ’lerde bankaların kaldıraçları düşüyor
6
Kaynak: Uluslararası Para Fonu, DEK (WEO), Ekim 2012
160 158
87100
80
100
120
140
160
180
2008 2011
Banka aktifleri (Gsyh'nın yüzdesi)
Dünya GOÜ
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
Türkiye’deki gelişmeler
Büyüme hızı beklenenden daha yavaş
Tasarruf oranı aynı kaldı, yatırım oranı düştü; tasarruf açığı küçüldü; küçülme özel sektörden
Sermaye girişi devam etti; portföy yatırımları, mevduat
Bütçe açığı hedefin üzerinde ancak makul düzeyde
Enflasyon düştü
Kamu borç stokunun gsyh’ya oranı düşüyor
İşsizlik oranı kriz öncesi düzeyinde
TL değer kazandı
7TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
Bankacılık sektöründeki gelişmeler
Faiz oranlarında eğilim aşağı yönlü
Para talebindeki artış yavaş, gsyh’ya oranı düşüyor
Zorunlu karşılıkların bir bölümünün yabancı para olaraktutulması TL üzerindeki baskıyı hafifletti, likiditeye katkı sağladı
Bankacılıkta aktif büyümesi reel olarak yavaşladı
Kredi büyümesi yavaşladı, son çeyrekte kıpırdanma var
Tahsili gecikmiş alacak oranında düşüş durdu, yukarı yönlü baskı var.
• Mevduat vadesi hala kısa
Kar hacmi arttı, karlılık düştü
Sermaye yeterliliği rasyosu yükseldi
8TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
9
Büyüme kontollü yavaşladı, enflasyon düştü
6,7
7,47,6
8,4
9,28,9
8,2
7,5
5,35
5,5
6
6,5
7
7,5
8
8,5
9
9,5
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
11 12 13
Gsyh ve deflatör (yıllık, %)
gsyh Deflatör
9,2 9,09,8
8,6
6,6
5,0
3,22,8
4,0
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
11 12 13
Gsyh (Yıllık, %)
Uzun dönem ortalaması
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
10
Tasarruf oranı özelde arttı, kamuda düştü
16,9
13,1
13,914,4 14,3
15,0
12
13
14
15
16
17
18
08 09 10 11 12 13 prg
Tasarruf düzeyi (Gsyh'nın yüzdesi)
1,7
-0,9
1,6
3,72,4 2,1
15,114,0
12,310,7
11,912,9
-2
2
6
10
14
18
08 09 10 11 12 13 prg
Tasarruf düzeyi (Gsyh'nın yüzdesi)
Toplam Kamu Özel
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
11
Tasarruf açığında daralma
-3,4-4,0
-5,3-6,4
-8,0-9,2
-9,8 -9,3-8,3
-7,2 -7,0
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
10 11 12
Tasarruf dengesi/Gsyh (%)
CİD Bütçe dengesi Özel sektör
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
12
Ödemeler dengesi finansmanı(12 aylık, Milyon dolar) 2011 2012
Aralık Ekim
I. Cari işlemler dengesi -76.990 -53.296
II. Sermaye hareketi 75.001 64.262
Finans hesabı 65.690 46.818
Rezerv hareketi 1.989 -10.966
MB rezervleri 1.813 -17.472
Banka rezervleri 176 6.506
Net hata noksan 11.300 6.478
III. Toplam kaynak girişi 75.001 64.262
1. Portföy hareketleri 21.986 36.564
2. Varlık ve yükümlülükler (net) 28.311 10.962
2.1. Varlıklar 11.108 -2.322
2.2. Yükümlülükler 17.203 13.284
Ticari kredi 1.967 -815
Kredi 19.039 5.927
MB 0 0
Hükümet -782 -2.068
Bankalar 12.535 2.291
Diğer sektörler 7.286 5.704
Mevduat -4.309 7.703
MB -1.915 -2.231
Bankalar -2.394 9.934
Diğer 506 469
3. Doğrudan yatırımlar 13.618 10.575
4. Net hata ve noksan 11.300 6.478
Finansmanın yarıdan fazlasıportföy yatırımlarından
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
13
Para talebi aynı, kamu talebi düşüyor, kamu borç stoku azalıyor
Kamu borç stoku ve para talebi(%) 2002 2010 2011 2012 Ekim
M2RF/Gsyh 20 41 38 38
M2YRF/Gsyh 40 55 53 52
İç borç stoku/Gsyh 43 32 28 28
Toplam kamu borç stoku/Gsyh 73 43 40 38
İç borç stoku/Banka aktifleri 70 35 30 29
Gsyh Ekim itibariyle tahmin
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
14
Para politikası son üç ayda daha az sıkı
-40-30-20-10
010203040
10 Ara 11 Mrt 11 Haz 11 Eyl 11 Ara 12 Mrt 12 Haz 12 Eyl 12Ksm
Para tabanı Son üç ayda değişme (Milyar TL)
Para tabanı Net dış varlık Net iç varlık
-55
-35
-15
5
25
45
65
11 Mrt 11 Haz 11 Eyl 11 Ara 12 Mrt 12 Haz 12 Eyl 12 Ksm
Para tabanı Son on iki ayda değişme (Milyar TL)
Para tabanı Net dış varlık Net iç varlık
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
15
Fonlama faizinde eğilim aşağı yönlü
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
10 11 E 12 M Ha E K
İMKB, o/n repo faizi (aylık ortalama, %)
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
16
Kredi faizlerinde eğilim aşağı yönlü...
7
10
13
16
19
11 12 H K
Kredi faiz oranı (ağırlıklı ortalama,%)
TL ticari kredi Konut İhtiyaç kredileri
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
17
...mevduat faiz oranları da aşağı yönlü
7
8
9
10
11
12
11 12 H K
TL mevduat faiz oranı (%)
Ağırlıklı ortalama, 3 aya kadar vadeli TL mevduat
2,5
3,0
3,5
4,0
11 12 H K
YP mevduat faiz oranı (%)
Dolar Euro
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
18
TL değer kazandı
100
105
110
115
120
125
130
135
10 11 12 Ksm
Reel efektif döviz kuru endeksi (Tufe bazlı, 03=100)
-25
-20
-15
-10
-5
0
5
10
15
10 11 12
Reel efektif döviz kuru (Tufe bazlı, 03=100, 12 aylık % değişme)
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
Bankacılıkta gelişmeler
19TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
20
Bankacılıkta büyüme yavaşladı
-10
-5
0
5
10
15
20
08 09 10 11 12 Eyl
Toplam aktif ve gsyh(Sabit fiyatlarla, yıllık % değ)
T.aktifler Gsyh
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
21
Kredi büyümesinde para politikası etkisi
0
5
10
15
20
25
30
-50
-30
-10
10
30
50
70
90
11 Mrt Haz Eyl Ara 12 Mrt Haz Eyl Ksm
Para tabanı ve Kredi (reel, yıllık % değişme)
Para tabanı Kredi (sağ eksen)
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
22
Yıllık kredi büyümesinde yavaşlama; Kasım’da kıpırdanma
5
10
15
20
25
30
35
40
10 H 11 H 12 Ksm
Toplam krediler(2010 Aralık sabit kur ile, 12 aylık % değişme)
Toplam kredi TL YP MB beklentisi
15
20
25
30
35
40
10 H 11 H 12 Ksm
Toplam krediler(2010 Aralık sabit kur ile, 12 aylık % değişme)
Toplam kredi Kurumsal Bireysel
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
23
-2
3
8
13
18
23
28
33
10 H 11 H 12 Ksm
Toplam mevduat(2010 Aralık sabit kur ile, 12 aylık % değişme)
Toplam TL YP
TL mevduat artışı son çeyrekte hızlandı
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
24
Mevduat ve kredi büyümesi arasındaki fark azalıyor
5
10
15
20
25
30
35
40
10 H 11 H 12 Ksm
Toplam krediler ve mevduat(2010 Aralık sabit kur ile, 12 aylık % değişme)
Krediler Mevduat
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
25
Bilançonun üçte ikisi, mevduatın tamamı krediye
Seçilmiş göstergeler% 2002 2011 2012 Ksm
Krediler/Gsyh 14 54 56 TL 6 38 41 YP 13 12 14Kurumsal krediler/Gsyh 12 36 37Bireysel krediler/Gsyh 2 17 18Krediler/toplam aktifler 25 56 58Krediler/mevduat 38 99 104Menkul değerler/toplam aktifler 40 23 21
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
26
Bireysel kredilerin payı arttı
Türkiye'de yerleşik bankaların Kredilerinin dağılımı (%)
2002 2011 2012 Ksm
Kurumsal 86 68 67 TL 27 39 41 YP 59 29 26 KOBİ* (bilgi için) 24 22 TL 19 18 YP 5 4 Bireysel kredi 14 32 33KOBİ 2012 Kasım itibariyle
Kaynak: BDDK
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
27
1100
1200
1300
1400
1500
1600
1700
1800
10 11 12
Nakdi KOBİ kredileri(işletme sayısı, bin)
150
160
170
180
190
200
210
220
10 11 12
KOBİ'lerde TGA (işletme sayısı, bin)
-10
-5
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
10 11 12
Nakdi KOBİ kredileri (TL, reel yıllık % değ)
-40
-30
-20
-10
0
10
20
30
40
50
10 11 12
KOBİ'lerde TGA (TL, reel yıllık % değ)
KOBİ’lerin krediye erişimi
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
28
Tasarruf ve bireysel krediler
Tasarruf mevduatı ve bireysel krediler (%)
Oranlar 2002 2011 2012 Ksm
Bireysel krediler/tasarruf mevduatı 7 53 56Bireysel krediler/TL tasarruf mevduatı 19 78 83
Tasarruf mevduatının dağılımı (%)
Tasarruf mevduatı 100 100 100 TL 36 68 68 YP 64 32 32
Gsyh'ya oranı (%)
Tasarruf mevduatı 27 32 32 TL 10 22 22 YP 17 10 10Bireysel krediler 2 17 18
Gsyh, Kasım 2012 tahmin
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
29
Fonlama yapısında değişme
Mevduat ve mevduat dışı kaynaklarToplam aktiflere oranı, % 2002 2011 2012 Ekm
Mevduat 65 57 57
Mevduat dışı kaynak 16 24 23
MB borç 0 0 0
MK piyasasına borç 1 0 0
Bankalardan borç 10 14 13
Repo 3 8 6
İhraç edilen MD 0 2 3
Sermaye benzeri krediler 1 1 1
Toplam 81 81 80
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
30
TGA düşüş durdu, yukarı yönlü baskı var
Kredi riski (%)2010 2011 2012 Ksm
TGA/krediler 3,7 2,7 3,0TGA/krediler (kurumsal) 3,4 2,6 2,9TGA/krediler (bireysel) 4,3 3,0 3,2 Tüketici krediler 2,7 1,9 2,2 Kredi kartları 8,8 6,3 6,0TGA/krediler (KOBİ) 4,7 3,2 3,6
Kobiler için Ekim verileri
2,6
2,8
3,0
3,2
3,4
11 12 Ksm
TGA/kredi (%)
-30
-20
-10
0
10
20
30
11 12 Ksm
TGA (Reel, 12 aylık % değişme)
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
31
Borcunu ödemeyen bireysel müşteri sayısında artış
300
400
500
600
700
800
900
10 11 12
Borcunu ödememiş kişi sayısı (yıllık bin)
Tüketici kredileri Kredi kartı
-150
-100
-50
0
50
100
150
10 11 12
Borcunu ödememiş kişi sayısı (yıllık, bir önceki üç aya göre değişme, bin kişi)
Tüketici kredileri Kredi kartı
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
32
Karşılıksız çek ve protestolu senet
500
700
900
1.100
1.300
1.500
1.700
1.900
10 11 12 Ksm
Karşılıksız çek adedi ve protestolu senet sayısı (yıllık bin adet)
Karşılıksız çek adedi Protestolu senet adedi
4
6
8
10
12
14
16
18
10 11 12 Ksm
İbrazında karşılıksız çek ve protestolu senet miktarı (yıllık milyar TL)
Çek miktarı Senet miktarı
-60
-40
-20
0
20
40
60
10 11 12
Karşılıksız çek adedi ve protestolu senet sayısı (yıllık, 12 aylık % değişme)
Karşılıksız çek adedi Protestolu senet adedi
-60
-40
-20
0
20
40
60
80
100
10 11 12 Ksm
İbrazında karşılıksız çek ve protestolu senet miktarı (reel, yıllık 12 aylık % değişme)
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
33
...büyük ölçüde yavaşlamadan
-60
-40
-20
0
20
40
60
80
-10
-5
0
5
10
15
06 07 08 09 10 11 12
Gsyh, karşılıksız çek sayısı ve protestolu senet miktarı (yıllık % değ)
Gsyh P. Senet (reel) K. çek
-60
-40
-20
0
20
40
60
80
100
06 07 08 09 10 11 12
Karşılıksız çek sayısı ve protestolu senet miktarı, TGA
(yıllık % değ)
P. Senet (reel) K. çek TGA (reel)
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
34
Özkaynaklar güçlü, SYR yüksek
Özkaynaklar(Milyar TL) 2010 2011 2012 Ekm
Özkaynaklar 134 145 173
Serbest özkaynaklar 106 114 137
Sermaye yeterliliği (%) 19,1 16,6 17,3
Kaynak: BDDK
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
35
Özkaynak karlılığı
789
1011121314151617
10 11 12 Ekm
Özkaynak karlılığı ve DİBS getirisi (yıllık, %)
ÖKK DİBS ortalama faizi (%)
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
36
Piyasa değerine yansıma
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
60
70
80
90
100
110
120
130
10 Eyl 10 Ara 11 Ara 12 Mrt 12 Haz 12 Eyl 12 Ksm
Finansal kurumların piyasa değeri (milyar dolar)
Piyasa değeri (sol) Toplam içindeki payı (%)
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
37
Gelir/gider dengesi
Gelir-gider analizi(Ekim, 12 aylık, milyon TL)
2011 2012 % değ
Faiz gelirleri 84.359 108.843 29Faiz giderleri 46.206 58.505 27Net faiz geliri (gideri) 38.153 50.338 32Takipteki alacaklar özel provizyonu 4.108 6.693 63Prov.sonrası net faiz geliri 34.045 43.645 28Faiz dışı gelirler 23.597 23.406 -1Faiz dışı gider 32.686 37.885 16Faiz dışı gelir-faiz dışı gider -9.090 -14.479 59Faiz dışı gelir-faiz dışı gider (gk hariç) -6.059 -11.301 87Vergi öncesi kar (zarar) 24.955 29.166 17Vergi provizyonu 5.205 6.418 23Dönem net karı (zararı) 19.750 22.747 15
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
38
İstihdam ve şube sayısı artıyor
178
179
180
181
182
183
184
185
11 Mrt 11 Haz 11 Eyl 11 Ara 12 Mrt 12 Haz 12 Eyl
Çalışan sayısı(bin kişi)
0
1
2
3
4
5
6
11 Mrt 11 Haz 11 Eyl 11 Ara 12 Mrt 12 Haz 12 Eyl
Çalışan sayısı(12 aylık değişme, bin kişi)
9,5
9,6
9,7
9,8
9,9
10
10,1
10,2
11 Mrt 11 Haz 11 Eyl 11 Ara 12 Mrt 12 Haz 12 Eyl
Şube sayısı(bin)
10
110
210
310
410
510
610
710
11 Mrt 11 Haz 11 Eyl 11 Ara 12 Mrt 12 Haz 12 Eyl
Şube sayısı(12 aylık değişme)
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
39
Alternatif kanallar ve teknoloji bazlı ürünler
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
Ödeme araçları ve alternatif kanallar, müşteri sayısı
2002 2012 Eyl
Banka kartı milyon adet 35 90Kredi kartı milyon adet 16 54Kartlı işlem hacmi gsyh'nın % si 16 45
ATM bin adet 12 35POS bin adet 0,5 2,0
Internete kayıtlı müşteri milyon kişi - 10
Bireysel kredi müşteri sayısı milyon kişi 2 13
Beklentiler
40TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
Küresel gelişmelerden kaynaklanabilecek negatif şoklara hazırlıklı olmak ve riskleri doğru yönetmek ve fiyatlamak
Tasarruf oranını yükseltmek ve vadeyi uzatmak
Büyüme hızını hedefe doğru hızlandıracak, enflasyonun hedefe yavaşlatacak, kamu kesimi açığını büyütmeyecek politika bileşeni
Para politikası ve bankacılık düzenlemeleri kredilerin hız ayarında etkin olarak kullanılıyor
Finansal piyasaların büyütülmesi
Ulusal kredi notunun yükseltilmesi
41
Tasarruf dengesinde iyileşme sürmeli
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
42
Özkaynaklar güçlü olmalı
Mevcut koşullarda kredi büyümesinin yüzde 14-16 olması beklenmektedir.
Sermaye yeterliliğinin yüzde 16,5 düzeyinde kalması için kar hacminin en az yüzde 14 düzeyinde artması beklenmelidir.
Bu durumda özkaynak karlılığı yüzde 12-13 düzeyinde olacaktır.
Karın artması tek başına performans ölçüsü değildir, özkaynak karlılığı ve aktif karlılığına da bakmak gerekir. Karlılık riskler karşısında özkaynak yeterliliğini desteklemelidir.
Özkaynakların güçlü olması büyüyen Türkiye açısından çok önemlidir.
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
Aracılık maliyetlerinin düşürülmesi
Uluslararası düzenlemeler
Tereddütlü ve gri alanların düzeltilmesi
Tüketiciyi Koruma Kanunu taslağı
FATF kararları ve yansımaları
FATCA uygulaması
Pozitif ve negatif çek bilgilerinin paylaşılması (başladı)
Risk Merkezi çalışmaları: Sözleşme aşamasına gelindi
Fiktif işlemlerin engellenmesi
43
Gündemdeki konular
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
44
Türkiye nerelerde farklı?
14
16
18
20
22
24
26
28
30
32
34
1990-97 1998-05 2006-12
Tasarruf düzeyi (Gsyh'ya oranı, ortalama, %)
GOÜ Türkiye GÜ
18
20
22
24
26
28
30
32
1990-97 1998-05 2006-12
S.s.yatırımı (Gsyh'ya oranı, ortalama, %)
GOÜ Türkiye GÜ
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
45
Türkiye nerelerde farklı?
Finansal sektörGsyh'ya oranı, %
2011 Dünya GOÜ TR
Banka aktifi 158 100 95Sermaye piyasası 208 75 60Toplam 366 175 154
Kaynak: IMF, Global Financial Stability Report, Oct 2012
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212
46
Teşekkür ederiz.
TBB-EMD Ankara, ekonomide ve bankacılıkta gelişmeler, 141212