ULUSAL TÜTÜN KONTROLÜNDE SAĞLIK ÇALIŞANLARI NEREDE?

Ecz. Harun KIZILAYGenel Sekreter

DSÖ Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi

Madde 12Öğretim, iletişim, eğitim ve toplumsal bilinçHer bir Taraf, mevcut tüm iletişim araçlarını kullanarak, tütün kontrolü

konularında toplumsal duyarlılığı sağlayacak ve güçlendirecektir. Bu amaçla her bir Taraf,

aşağıdaki hususları geliştirmek için etkili yasal, icrai, idari ve diğer önlemleri alacak ve uygulayacaktır:

(a) Tütün tüketiminin ve tütün dumanına maruz kalman›n bağımlılık yapıcı özelliklerini de içeren sağlık riskleriyle ilgili, etkili ve kapsamlı, eğitici ve toplumda duyarlılık oluşturucu programlara yaygın erişim;

(b) Tütün tüketiminin ve tütün dumanına maruz kalmanın yarattığı sağlık riskleri ve tütün kullanımının bırakılması ve sigarasız yaşam tarzlarının faydalar› konusunda toplumun bilinçlendirilmesi;

Madde 14Tütün bağımlılığı ve tütünün bırakılması ile ilgili talep azaltıcı önlemler (a) Eğitim kurumları, sağlık hizmeti veren kurumlar, işyerleri ve spor merkezleri gibi yerlerde, tütün kullanımının bırakılmasını özendirici etkin programların oluşturulması ve uygulanması;(b) Gerektiğinde sağlık çalışanlarının ve sosyal hizmet görevlilerinin katılımıyla, tütün bağımlılığının teşhis ve tedavisinin ve tütün kullanımının bırakılması için danışma hizmetlerinin ulusal sağlık ve eğitim programlarına, plan ve stratejilerine dahil edilmesi;(c) Tütün bağımlılığının teşhisi, danışma, önleme ve tedavisi için sağlık kurumlarında ve rehabilitasyon merkezlerinde programlar oluşturulması;(d) Tütün bağımlılığının, eczacılık ürünlerini de içeren tedavilerinin ulaşılabilir ve uygulanabilirliğini kolaylaştırmak için diğer taraflarla işbirliği yapılması.

DSÖ Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi

Eczacının Rolü

Çalışmalar, tütün bıraktırmada en maliyet etkili yöntemlerden bir tanesinin sağlık profesyonellerinin sigarayı bırakma konusunda bireylere, önleyici düzeyde de topluma yaptığı danışmanlık hizmetleri olduğunu gösteriyor.

Tütüne Karşı Eczacılar: Sigarasız Gelecek İçin Eczacıların Rolü FIP Deklarasyonu (2003)

On Adımda Eczacıları Tütün Kontrol Programının Partneri Yapma:

1. Tütün kullanımı ve bıraktırma konusunda bilgi edinin2. Personelinizi eğitin 3. Yerel ağlar ve işbirlikleri kurun4. Hizmetleri ihtiyaçlara göre organize edin5. Eczane vitrinini kullanın6. Uygun bilgi sağlayın7. Bireysel destek sağlayın8. Eczanenize takip ziyareti yapılmasını sağlayın9. Etkinliklerinizi ve sonuçlarını belgeleyin10.Sonuçları paydaşlarınızla paylaşın

Dünyadan Örnekler

Avusturalya: Bırak Victoria (Quit Victoria) Kampanyası

1000 eczacı Bırak Victoria kampanyası veritabanında yer alıyor. Kampanya afişleri, buzdolabı magnetleri, posta kartları eczanelerden dağıtılıyor.

Eczacılar sigarayı bırakma programları uyguluyor, hastalara danışmanlık veriyorlar.

Ulusal düzeyde Avusturalya Eczacılar Birliği, programın partneridir.

Kanada: Klinik Sigara Müdahalesi Programı

Hekim, eczacı ve diş hekimi meslek örgütlerinin ortaklaşa yürüttüğü bu programda hastalara sigarayı bırakma danışmanlığı verilmektedir.

Program stratejisi şu şekildedir:

SORUN – Tüm hastalarınıza sigara kullanıp kullanmadığını sorunTAVSİYEDE BULUNUN – Tütünün sağlık risklerini ve bırakmanın yararlarını anlatınHAZIRLAYIN – Hastayı bırakmaya hazırlayınYARDIM EDİN- Hastanın bırakmasına yardım edin TAKİP EDİN – Bırakmış hastalarınızı takip edin

Singapur: Guardian Programı

-Nikotin bağımlılık düzeyi ölçümü-En az yarım saatlik danışmanlık programı-Üç hafta boyunca takip ziyaretleri-6 ayın sonunda tekrar takip ziyareti-Bütün bilgilerin kaydedilmesi ve ulusal sisteme aktarımı hizmetleri eczanelerden verilmektedir.

Avrupa’da Eczane Temelli Sigarayı Bıraktırma Programları

Avusturya, Belçika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, İrlanda, İtalya, Hollanda, Norveç, Polonya, Portekiz, İspanya, İsviçre, İsveç, İngiltere

27 ülkeden 16 tanesinde eczane temelli sigarayı bıraktırma programları uygulanmaktadır.

Gelişkin Bir Örnek: İngiltere

Üç aşamalı bir hizmet kapsamı söz konusudur:

-Rutin ve basit uyarılar- 4 haftalık yüz yüze davranışsal destek terapisi şeklinde orta düzey yardımlar- Grup ya da bireysel terapiler

Gelişkin Bir Örnek: İngiltere

Eczane Merkezli Tedavi

Eğitim almış ve sertifikalı eczacı tarafından yapılır.

Tedavi basamakları:

1. Başlangıç değerlendirmesi

2. Takip eden konsültasyonlar: 2 inci, 4 üncü, 8 inci ve 12 inci hafta

3. Kalite göstergelerinin hazırlanması

ECZACILIĞA DAYALI SİGARA BIRAKMA PROGRAMI – TEB PROJESİ

Projenin genel amacı, eczacılar tarafından sağlanacak eğitim ve danışmanlık hizmeti ile;• toplumda ve özellikle sigara kullanıcılarında

sigaranın zararları ve bırakmanın sağlayacağı yararlara ilişkin farkındalık yaratmak,

• kullanıcılara bırakmaya hazırlık, davranış değiştirme teknikleri, ilaçla tedavi ve sürdürülebilirlik gibi konularda yardımcı olmak,

• sağlığın iyileştirilmesi ve • yaşam kalitelerini arttırması süreçlerine katkıda

bulunmaktır.

1. Türkiye genelinde gönüllü eczacıları sigara bırakma yöntemleri üzerine eğitimler sağlayarak, toplumun bu konudaki danışmanlık hizmetine ulaşmasına katkı sunmak ve eczaneleri danışmanlık sunan etkin merkezler haline getirmek

2. 24 aylık bir süre içerisinde gerçekleştirilecek toplam 60 eğitim ile yaklaşık 2.500 eczacıya eğitim fırsatı sunmak ve eczanede hastaların bilinçlendirilebileceği bir ortam sağlamak

3. Toplumda sigaranın zararlarına ilişkin farkındalık yaratmak, sigara kullanıcılarında danışmanlık hizmetine olan gereksinim bilincinin arttırılmasına destek vermek

Projenin özel amaçları

4. Sigara içenleri sigara bırakma konusunda eğitmek, kullanıcının gereksinimlerine uygun kişisel bırakma planı geliştirmek5. Öncelikle sigara bırakma süreci ile ilgili olarak ilaç dışı önlemleri gözden geçirmek, gerekli durumlarda uygun ilaç tedavisini doğru danışmanlık hizmeti ile sunmak6. Geri dönüş olaylarının yönetimi ve sigara bırakmada başarının sürdürülmesi

Projenin özel amaçları

Neden Eczacılar?

Sağlık bakım sisteminin ayrılmaz bir parçası olan ve toplumla birebir diyalog halinde bulunan eczacılar, hastalara ve ilgili sağlık profesyonellerine destekleyici hizmetler sunma yolu ile sağlığın geliştirilmesi aşamasında sisteme çok ciddi katkılar sunmakta ve artı katkılar sunma kapasitesini ve imkanını mesleki düzeyde içlerinde barındırmaktadırlar. Diğer taraftan sağlık profesyonelleri arasında halka yakın olması ve eczaneler yoluyla sigara bırakma ürünlerine kolayca erişebilmelerinden ötürü eczacılar önemli bir konumda yer almaktadırlar

Teşekkür ederim.

Uzm. Ecz. Harun KIZILAYTürk Eczacıları Birliği

Genel Sekreteritwitter:@harunkizilay