układ moczowy – metody...

25
Układ moczowy – metody diagnostyczne Ultrasonografia (USG) Tomografia komputerowa Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej Urografia Angiografia Cystografia mikcyjna Pielografia wstępujaca Tomografia rezonansu magnetycznego/ urografia MR (hydrografia MR)

Upload: hakhanh

Post on 01-Mar-2019

250 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Układ moczowy – metody diagnostyczne

• Ultrasonografia (USG)

• Tomografia komputerowa

• Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej

• Urografia

• Angiografia

• Cystografia mikcyjna

• Pielografia wstępujaca

• Tomografia rezonansu magnetycznego/ urografia MR (hydrografia MR)

Page 2: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

• DIAGNOSTYKA OBRAZOWA USG

• BADANIE STANDARDOWE,

• BADANIE DYNAMICZNE

• BADANIE DOPLEROWSKIE...

• SONO-CYSTOGRAFIA…

Page 3: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

• ZALETY USG

BADANIE Z WYBORU U DZIECI Z ZAKAŻENIEM UKŁADU

MOCZOWEGO

badanie jest niedrogie, nieinwazyjne, łatwo dostępne. OCENIA

MORFOLOGIA +++ • WADY UKŁADU MOCZOWEGO, • ZASTÓJ • WODONERCZE – BADANIE DYNAMICZNE • OCENA ROZWOJU NEREK • CZYNNOŚĆ + • - BADANIE PRZED I PO MIKCJI

Page 4: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Badanie USG pozwala wykryć w obrębie jamy brzusznej:

• a) wady wrodzone układu moczowego, które mogą dotyczyć:

• - liczby nerek,- wielkości nerek,- położenia i kształtu nerek,

• - miąższu nerkowego,

• - układu kielichowo-miedniczkowego,

• - moczowodu,

• - naczyń nerkowych.

• b) kamicę układu moczowego:

Page 5: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

• c) zapalenie nerek:

• d) guzy nerek i nadnerczy:.

• e) uropatię zaporową:

• f)całokształt zmian morfologicznych i czynnościowych układu moczowego

• g) krwiaki i zmiany pourazowe.

Page 6: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Obraz ultrasonograficzny nerki prawidłowej

Page 7: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Nerka hypoplastyczna

Page 8: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Badanie dopplerowskie nerki

Page 9: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Doppler mocy (power doppler)

Page 10: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Tomografia komputerowa

Najdokładniejsza metoda

badania obrazowego układu moczowego

Krótki czas akwizycji

Wzmocnienie kontrastowe

Pomiar obiektywny w jednostkach Hounsfielda

szczególnie przydatna w diagnostyce guzów

nerek i nadnerczy, ocenie zajęcia okolicznych

struktur i węzłów chłonnych, w urazach nerek.

Page 11: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Obraz nerek przed podaniem kontrastu w płaszczyźnie

poprzecznej i czołowej.

Page 12: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Obraz nerek po podaniu kontrastu w fazie tętniczej w płaszczyźnie poprzecznej i czołowej.

Page 13: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Obraz nerek po podaniu kontrastu w fazie żylnej w płaszczyźnie strzałkowej i czołowej.

Page 14: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

• Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej

ZADANIA

Bezpośrednie: stwierdzenie występowania cieniodajnych złogów, ich wielkości i położenia.

Pośrednie: ocena wzajemnego ułożenia struktur w jamie brzusznej

Page 15: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Obraz prawidłowy

Page 16: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Urografia ZADANIA

Ocenia kształt, położenie i wydzielanie nerek

Stwierdza występowania złogów, ich charakter ( cieniodajne, niecieniodajne), wielkość i położenie.

Uwidacznia morfologie układu kielichowo – miedniczkowego, moczowodów i pęcherza moczowego.

Page 17: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

• Badanie polega na dożylnym podaniu środka kontrastowego i następowym wykonaniu zdjęć radiologicznych jamy brzusznej.

• Pierwsze zdjęcie wykonuje się przed podaniem i następne 7 minut po podaniu kontrastu, a następne po upływie dalszych 14 i 21 min.

• W uzasadnionych przypadkach wykonuje się jeszcze zdjęcia późne, po kilkudziesięciu minutach, lub po mikcji (celem wykazania zalegania moczu w pęcherzu).

Page 18: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Wodonercze lewostronne

Page 19: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Angiografia bezpośrednia, angiografia CT i MRI – badanie z dotętniczym lub dożylnym podaniem środka kontrastowego

ZADANIA

Ocena morfologii i ilości naczyń nerkowych

Terapia cewnikowa- udrażnianie i poprawa przepływu lub embolizacja naczyń nerkowych.

Page 20: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Hipoplazja nerki prawej

Page 21: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Cystografia mikcyjna • Cystografia mikcyjna - badanie radiologiczne

układu moczowego polegające na podaniu kontrastu przez cewnik do pęcherza moczowego i ocenę układu moczowego przed i w czasie mikcji, pozwalająca na wykrycie wad jego budowy.

• Wskazania:

- nawracające zakażenia układu moczowego

-w przypadku wad wykrytych w innych badaniach obrazowych (usg, scyntygrafia, urografia)

- moczenie nocne

Page 22: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Cystografia mikcyjna (zdjęcie mikcyjne)

Page 23: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Pielografa wstępująca

W czasie cytoskopii wprowadza się cewnik do pęcherzowego ujścia moczowodu i pod kontrolą rentgenotelewizji wypełnia się 30% roztworem uropoliny moczowód, miedniczki i kielichy nerkowe.

Zdjęcie wykonuje się bezpośrednio po wypełnieniu dróg moczowych i w 20 min po usunięciu cewnika, gdy część środka cieniującego spłynęła do pęcherza.

W przypadkach wykrycia zmian w moczowodzie ograniczamy się do wypełnienia środkiem cieniującym tylko moczowodu (ureterografia)

Po przeskórnym nakłuciu miedniczki nerkowej, gdy wykonanie uretropielografii jest niemożliwe wykonywana jest pielografia zstępująca.

Page 24: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne
Page 25: Układ moczowy – metody diagnostycznezdo.umed.pl/wp-content/uploads/2016/01/met.-diag.-uk.-mocz.pdf · •diagnostyka obrazowa usg •badanie standardowe, •badanie dynamiczne

Rezonans magnetyczny metoda z wyboru w ozpoznawaniu

guza chromochłonnego nadnerczy, zakrzepu żył nerkowych,

trudnych do oceny w TK guzów nerki, torbieli nerkowych

zakażonych, krwawiących, podejrzanych o nowotwór mniejsza od TK rozdzielczość przestrzenna, większy kontrast między tkankami wskazany u chorych uczulonych na jodowe środki cieniujące