üvea (fazlası için )
TRANSCRIPT
UVEA HASTALIKLARIUVEA HASTALIKLARI
Dr. Hatice ArdaDr. Hatice Arda
ÜveitlerÜveitler Uvea 3 kısımdan oluşur: iris, silyer cisim ve Uvea 3 kısımdan oluşur: iris, silyer cisim ve
koroidkoroid Üveit; bu üç yapı ve ona komşu yapıların Üveit; bu üç yapı ve ona komşu yapıların
inflamasyonudurinflamasyonudur
Üveitlerin sınıflandırılması
Anatomik sınıflamaAnatomik sınıflama
Klinik sınıflamaKlinik sınıflama
Etyolojik sınıflamaEtyolojik sınıflama
Patolojik sınıflamaPatolojik sınıflama
Anatomik Sınıflama
AAnterior ünterior üveitveit : İris ve silier cismin ön : İris ve silier cismin ön kısmı (pars plicata) kısmı (pars plicata)
İİntermediate üntermediate üveitveit : Silier cismin arka : Silier cismin arka kısmı (pars plana) ve retinanın en periferi kısmı (pars plana) ve retinanın en periferi
PPosterior üosterior üveitveit : Enflamasyon vitreus : Enflamasyon vitreus bazının arkasındabazının arkasında
PPanüveitanüveit : Bütün üveal dokular : Bütün üveal dokular
Klinik Sınıflama
AAkutkut: Semptomatik başlangıç anidir;: Semptomatik başlangıç anidir;
6 hafta veya daha kısa süre devam eder6 hafta veya daha kısa süre devam eder
KKronironikk:: Aylar, yıllarca sürebilir, ataklarla Aylar, yıllarca sürebilir, ataklarla seyreder (kronik rekürren üveit)seyreder (kronik rekürren üveit)
Etyolojik Sınıflama EkzojenEkzojen : Cerrahi girişimlerden sonra, travmalarda, ekzojen : Cerrahi girişimlerden sonra, travmalarda, ekzojen
antijenlere, nekrotik ve dejeneratif dokulara bağlı alerjik antijenlere, nekrotik ve dejeneratif dokulara bağlı alerjik reaksiyonlarda ortaya çıkar.reaksiyonlarda ortaya çıkar.
Endojen:Endojen: -Sistemik hastalıklara sekonder: Ankilozan spondilit, Tbc, -Sistemik hastalıklara sekonder: Ankilozan spondilit, Tbc,
sarkoidoz…sarkoidoz… -Parazitik: toksoplazma, toksokara-Parazitik: toksoplazma, toksokara
-Viral: CMV, Herpes Simpleks…-Viral: CMV, Herpes Simpleks… -Fungal: candidiazis,-Fungal: candidiazis, -İdiopatik-spesifik: Fuch’s üveitis, pars planitis, sempatik -İdiopatik-spesifik: Fuch’s üveitis, pars planitis, sempatik oftalmi, Eales’ hastalığıoftalmi, Eales’ hastalığı -İdiopatik-nonspesifik: Bütün üveitlerin %25’i-İdiopatik-nonspesifik: Bütün üveitlerin %25’i
Patolojik Sınıflama
GranulomatozGranulomatoz
Non-granulomatozNon-granulomatoz
ÖzellikÖzellik GranulomatözGranulomatöz Non-Gran.Non-Gran.
BaşlangıçBaşlangıçGidişGidişÖn segmentÖn segment -enjeksiyon-enjeksiyon -ağrı-ağrı -iris nodüleri-iris nodüleri -Keratik -Keratik presipitatpresipitat
yavaşyavaşuzunuzun
+++/-+/-++++++‘‘mutton fat’mutton fat’
akutakutKısaKısa
++++++++++++----genellikle küçükgenellikle küçük
*Fundus*Fundus nodüler lez.nodüler lez. diffüz tutulumdiffüz tutulum
Anterior Üveitler
SemptomlarSemptomlarakut ant. ü.:akut ant. ü.: fotofobi, ağrı, kızarıklık, fotofobi, ağrı, kızarıklık,
lakrimasyon, vizyonda azalmalakrimasyon, vizyonda azalma
kronik ant. ü.:kronik ant. ü.: göz daha sakindir, şiddetli göz daha sakindir, şiddetli enflamasyon varlığında bile göz beyaz enflamasyon varlığında bile göz beyaz görünümdedir ve semptomlar minimaldirgörünümdedir ve semptomlar minimaldir
Anterior Üveitler
Bulgular Bulgular Enjeksiyon; a. ant. ü.de Enjeksiyon; a. ant. ü.de
sirkümkorneal ‘silier’ enj.sirkümkorneal ‘silier’ enj.
Keratik presipitatlar: Keratik presipitatlar: kornea endotelindeki kornea endotelindeki hücresel birikintiler; hücresel birikintiler; küçük - orta- büyük KP küçük - orta- büyük KP
( mutton fat) ( mutton fat)
Anterior Üveitler
BulgularBulgular Aközde hücre , flare, Aközde hücre , flare,
hipopiyonhipopiyonİris nodülleri: Koeppe ve İris nodülleri: Koeppe ve
Busacca nodülleriBusacca nodülleriİris atrofisi: Fuchs’ ü., İris atrofisi: Fuchs’ ü.,
Herpes S., Herpes ZosterHerpes S., Herpes ZosterRubeozis iridis: Fuchs’ Rubeozis iridis: Fuchs’
ü., bazı kronik ant. ü.ü., bazı kronik ant. ü.
Anterior Üveitler
Bulgular Bulgular Posterior sineşi: 360Posterior sineşi: 360ºº ise seklüzyo pupilla denir ve ise seklüzyo pupilla denir ve
akut glokoma yol açarakut glokoma yol açarPeriferal ant. sineşi: açı bölgesinde yapışıklıklarPeriferal ant. sineşi: açı bölgesinde yapışıklıklarÖn vitreusta hücreÖn vitreusta hücreKistoid makula ödemiKistoid makula ödemiGlokom: akut inflamasyonda açı bölgesinde Glokom: akut inflamasyonda açı bölgesinde
tıkanıklık, geç dönemde açı bölgesindeki anterior tıkanıklık, geç dönemde açı bölgesindeki anterior sineşiler ve seklüzyo pupilla nedeniyle ya da uzun sineşiler ve seklüzyo pupilla nedeniyle ya da uzun süre topikal steroid kullanımına nedeniylesüre topikal steroid kullanımına nedeniyle
İntermediate Üveitİntermediate Üveit
Semptomlar:Semptomlar: floaters: sinek uçuşmalarıfloaters: sinek uçuşmalarıvizyonda azalma: ön vitrede bulanıklık, makula vizyonda azalma: ön vitrede bulanıklık, makula
ödemiödemi
Bulgular:Bulgular:VitritisVitritis, tanı için şarttır. Vitreusda kartopu şeklinde , tanı için şarttır. Vitreusda kartopu şeklinde
opasiteler görülebiliropasiteler görülebilirön kamarada minimal hücreön kamarada minimal hücrefundusta enflamatuar lezyon olmamalıfundusta enflamatuar lezyon olmamalı
Posterior üPosterior üveitveitSemptomlar:Semptomlar: floatersfloaters vizyonda azalma: vizyonda azalma: fovea ve fovea ve
papillomaküler demet tutulursapapillomaküler demet tutulursa
Bulgular:Bulgular: vitreus:vitreus: opasiteler, opasiteler,hücre,hücre, flare, arka flare, arka
vitrevitre dekolmanıdekolmanı fundus:fundus: koroidit, retinit, vaskülit koroidit, retinit, vaskülit
(vaskülitik komplikasyonlar: vitreus (vaskülitik komplikasyonlar: vitreus hemorajisi, arter/ven okluzyonları ve hemorajisi, arter/ven okluzyonları ve bunlara bağlı değişiklikler…), bunlara bağlı değişiklikler…), neovaskülarizasyon, retina neovaskülarizasyon, retina dekolmanı, papillit, optik atrofi….dekolmanı, papillit, optik atrofi….
Ankilozan SpondilitAnkilozan Spondilit
Bel ağrısı ve sabah tutukluğu ile başlarBel ağrısı ve sabah tutukluğu ile başlarSakroileit belirleyici bulgusudurSakroileit belirleyici bulgusudurTipik olarak 20-40 yaş erkeklerde, HLA-Tipik olarak 20-40 yaş erkeklerde, HLA-
B27+B27+ (%90) (%90)Spondilit sonucu vertebralarda füzyon, Spondilit sonucu vertebralarda füzyon,
lordoz kaybılordoz kaybıÜlseratif kolit ve Crohn’s hastalığıyla birlikte Ülseratif kolit ve Crohn’s hastalığıyla birlikte
olabilirolabilir
Ankilozan SpondilitAnkilozan Spondilit
Göz bulgularıGöz bulguları::Akut, rekürrent, nongran. iridosiklitisAkut, rekürrent, nongran. iridosiklitisAS’li olguların %30’da a.iridosiklitAS’li olguların %30’da a.iridosiklit veya veya
tersitersiUnilateralUnilateral (farklı zamanlarda farklı gözler (farklı zamanlarda farklı gözler
tutulabilir)tutulabilir)Uzun dönem vizüel prognoz iyiUzun dönem vizüel prognoz iyi
Reiter SendromuReiter Sendromu
Triad= Üretrit + konjunktivit + artritTriad= Üretrit + konjunktivit + artritTipik olarak genç erkeklerde, % 70 HLA-Tipik olarak genç erkeklerde, % 70 HLA-
B27 +B27 +Klamidya üretriti veya shigella, salmonella, Klamidya üretriti veya shigella, salmonella,
yersinia veya kampilobakter barsak yersinia veya kampilobakter barsak enfeksiyonu tetiklerenfeksiyonu tetikler
Artrit, diz ve topuktadırArtrit, diz ve topuktadır
Reiter SendromuReiter Sendromu
Eklem dışı belirtiler, ağrısız ağız ülserleri, Eklem dışı belirtiler, ağrısız ağız ülserleri, balanitis sirsinata, keratoderma blenorrhagicabalanitis sirsinata, keratoderma blenorrhagica
Göz bulgularıGöz bulgularıKonjunktivit mukopürülandır ve üretritten Konjunktivit mukopürülandır ve üretritten
yaklaşık 2 hafta sonra, artritten hemen öncediryaklaşık 2 hafta sonra, artritten hemen öncedir%20 olguda%20 olguda;; a akutkut iritisiritisKeratit Keratit
Psöriatik artritPsöriatik artrit
Psöryazis hastalarının %7’ sini etkilerPsöryazis hastalarının %7’ sini etkilerKadın = erkekKadın = erkekArtrit, distal interfalangeal eklem tutulumu en Artrit, distal interfalangeal eklem tutulumu en
sıktırsıktırTırnak değişiklikleri vardırTırnak değişiklikleri vardırHLA-B27 ve HLA-B17 prevalansı yüksekHLA-B27 ve HLA-B17 prevalansı yüksek
Psöriatik artritPsöriatik artrit
Göz bulgularıGöz bulgularıKKonjunktivit, % 20 olguda onjunktivit, % 20 olguda Akut iritis, Akut iritis, az sıklıkta az sıklıkta Keratit, akut iritisli hastaların bazılarında Keratit, akut iritisli hastaların bazılarında
korneal infiltratlar şeklinde korneal infiltratlar şeklinde Sekonder sjögren sendromu, nadirenSekonder sjögren sendromu, nadiren
Juvenil Kronik ArtritJuvenil Kronik Artrit
16 yaşından küçük çocuklarda görülen idiopatik, 16 yaşından küçük çocuklarda görülen idiopatik, seronegatif enflamatuar artritseronegatif enflamatuar artrit
SSistemik istemik BBaşlangıçlı JRAaşlangıçlı JRA:: %%220 oranında.0 oranında. E= K, ateş, makülopapüler rash, E= K, ateş, makülopapüler rash,
jeneralize LAP, HSMG ve serozit görülür.jeneralize LAP, HSMG ve serozit görülür. Üveit son Üveit son derece nadir.derece nadir.
Poliartiküler JRAPoliartiküler JRA:: % 20 oranında. E/K= 1/3, 5 veya daha fazla eklem % 20 oranında. E/K= 1/3, 5 veya daha fazla eklem
tutulur. % 40’ ında ANA(+)’ liği vardır. Üveit tutulur. % 40’ ında ANA(+)’ liği vardır. Üveit oldukça nadir.oldukça nadir.
Juvenil Kronik ArtritJuvenil Kronik Artrit
Pauciartiküler JRAPauciartiküler JRA:: % 60 oranında. E/K= 1/5, artrit 4 ya da daha % 60 oranında. E/K= 1/5, artrit 4 ya da daha
az sayıda eklemi tutar ve en çok etkilenen de az sayıda eklemi tutar ve en çok etkilenen de diz eklemidir. % 75’ inde ANA (+)’ liği diz eklemidir. % 75’ inde ANA (+)’ liği vardır. Bu gruptaki olguların % 20 sinde üveit vardır. Bu gruptaki olguların % 20 sinde üveit gelişir. Üveit için risk faktörleri erken gelişir. Üveit için risk faktörleri erken başlayan artrit, ANA ve HLA DR 5 (+)’ başlayan artrit, ANA ve HLA DR 5 (+)’ liğidir.liğidir.
Juvenil Kronik ArtritJuvenil Kronik Artrit
Seronegatiftir (RF-) Seronegatiftir (RF-) Üveit olanlarda % 70 ANA (+)’ iken, olmayanlarda Üveit olanlarda % 70 ANA (+)’ iken, olmayanlarda
%30 (+)’ dir%30 (+)’ dirÜÜveitveit,, kronik ve non-granulomatözdür kronik ve non-granulomatözdür% 70 bilateraldir. Unilateral olanlarda da 1% 70 bilateraldir. Unilateral olanlarda da 1 yıldayılda diğer diğer
gözde gözde tutulurtutulurGGöz şikayetleri azdır ve rutin oftalmolojik muayenede öz şikayetleri azdır ve rutin oftalmolojik muayenede
üveit tanısı konabilirüveit tanısı konabilirŞŞiddetli üveit varlığına rağmen göz beyaziddetli üveit varlığına rağmen göz beyaz ve ve sakindir sakindirÜveitli olguların %25’inde hastalık şiddetli seyreder Üveitli olguların %25’inde hastalık şiddetli seyreder
ve ‘bant keratopati’, komplike katarakt ve sekonder ve ‘bant keratopati’, komplike katarakt ve sekonder enflamatuar glokom gibi komplikasyonlar ortaya çıkarenflamatuar glokom gibi komplikasyonlar ortaya çıkar
Non-enfeksiyöz Sistemik Hastalık + ÜveitNon-enfeksiyöz Sistemik Hastalık + Üveit::
SarkoidozSarkoidozBehçet hastalığıBehçet hastalığıVogt-Koyanagi-Harada sendromuVogt-Koyanagi-Harada sendromu
SarkoidozSarkoidoz
Etyolojisi bilinmeyen bir multisistem Etyolojisi bilinmeyen bir multisistem granulomatöz hastalıktıgranulomatöz hastalıktırr
Genellikle genç yetişkinler etkilenirGenellikle genç yetişkinler etkilenir En çok bilateral hilar lenfadenopati, pulmoner En çok bilateral hilar lenfadenopati, pulmoner
infiltrasyon, ciltinfiltrasyon, ciltte eritema nodosum, kutane te eritema nodosum, kutane granülomlar ve lupus pernio, kranialgranülomlar ve lupus pernio, kranial ve göz ve göz lezyonlarıyla ortaya çıkarlezyonlarıyla ortaya çıkar
SarkoidozSarkoidoz
Göz bulgularıGöz bulguları
Sistemik sarkoidozlu olguların %30’Sistemik sarkoidozlu olguların %30’uunda göz nda göz tutulumu vardırtutulumu vardır
KKonjunktiva, episklera nadiren de kapaklar ve orbita onjunktiva, episklera nadiren de kapaklar ve orbita tutulabilirtutulabilir
Kapak cildinde sarkoid plaklar (lupus pernio) Kapak cildinde sarkoid plaklar (lupus pernio) görülebilirgörülebilir
Lakrimal bezdeki infiltrasyon keratokonjunktivitis Lakrimal bezdeki infiltrasyon keratokonjunktivitis sicca’ya neden olabilirsicca’ya neden olabilir
SarkoidozSarkoidozGöz bulgularıGöz bulguları Akut iAkut iridosiklitridosiklit, akut sarkoidozlu , akut sarkoidozlu
genç hastaları etkilergenç hastaları etkiler Kronik gran. iridosiklit iseKronik gran. iridosiklit ise kronik kronik
AC fibrozisi olanAC fibrozisi olan yaşlı hastalarda yaşlı hastalarda görülürgörülür
İntraokuler enflamasyonun İntraokuler enflamasyonun kontrolü güçtür ve bant keratopati, kontrolü güçtür ve bant keratopati, komplike katarakt ve sekoder komplike katarakt ve sekoder glokom gibi komplikasyonlar sıktırglokom gibi komplikasyonlar sıktır
SarkoidozSarkoidoz
Göz bulgularıGöz bulguları Diffüz vDiffüz vitritisitritis veya nadiren pamuk veya nadiren pamuk
yumağı opasiteler görülebiliryumağı opasiteler görülebilir PPeriflebit sık bir bulgudur ve eriflebit sık bir bulgudur ve
retinal ven tıkanıklığı ve retinal ven tıkanıklığı ve neovaskülarizasyonla neovaskülarizasyonla sonuçlanabilir sonuçlanabilir
Retinal ve preretinal granülomlar Retinal ve preretinal granülomlar nadir görülürnadir görülür
Koroidal granülomlar yaygın Koroidal granülomlar yaygın olarak görülürolarak görülür
SarkoidozSarkoidoz
Göz bulgularıGöz bulguları Optik sinirde de fokal Optik sinirde de fokal
granulomlar izlenebilir ancak granulomlar izlenebilir ancak bunlar genellikle görmeyi bunlar genellikle görmeyi etkilemezetkilemez
Papilödem SSS’nin yaygın Papilödem SSS’nin yaygın tutulumuna sekonder gelişebilirtutulumuna sekonder gelişebilir
TanıTanı:: Akciğer grafisi, AC, Akciğer grafisi, AC, konjunktiva ve lakrimal gland konjunktiva ve lakrimal gland biyopsisi, Kveim-Slitzbach testi, biyopsisi, Kveim-Slitzbach testi, serum ACE düzeyi, Ca met., serum ACE düzeyi, Ca met., Ga-67 scan, BALGa-67 scan, BAL
Behçet hastalığıBehçet hastalığı
İdiopatik multisistem hastalığıdırİdiopatik multisistem hastalığıdırTipik olarak Ortadoğulu ve Japonlarda, genç Tipik olarak Ortadoğulu ve Japonlarda, genç
erkeklerde görülürerkeklerde görülür HLA-B5 +HLA-B5 +Temel lezyon dolaşan immün komplekslerin Temel lezyon dolaşan immün komplekslerin
neden olduğu tıkayıcı vaskülittir neden olduğu tıkayıcı vaskülittir
Behçet hastalığıBehçet hastalığı
Behçet hastalığının majör özellikleri;Behçet hastalığının majör özellikleri; Rekürrent oral ülserasyonlarRekürrent oral ülserasyonlar genital ülserasyonlargenital ülserasyonlar cilt lezyonları: E.nodosum, püstüller, cilt lezyonları: E.nodosum, püstüller,
kütanöz hipersensitivite, ülserasyonlarkütanöz hipersensitivite, ülserasyonlar ÜveitÜveit
Behçet hastalığıBehçet hastalığı
Göz bulgularıGöz bulguları
Olguların % 70’nde rekürrent, bilateral, non-Olguların % 70’nde rekürrent, bilateral, non-granulamotöz intraoküler enflamasyongranulamotöz intraoküler enflamasyon
Anterior veya posterior segment tutulumundan birisi Anterior veya posterior segment tutulumundan birisi baskın olabilirbaskın olabilir
Akut rekürren iridosiklit, hipopion bulunabilirAkut rekürren iridosiklit, hipopion bulunabilir VitritisVitritis Fundus:Fundus: diffüz vasküler sızıntı, periflebit, retinit diffüz vasküler sızıntı, periflebit, retinit Komplikasyonlar:Komplikasyonlar: komplike katarakt, fitizis bulbi, komplike katarakt, fitizis bulbi,
kistoid makula ödemi, optik atrofi…kistoid makula ödemi, optik atrofi…
Vogt-Koyanagi-Harada sendromuVogt-Koyanagi-Harada sendromu
İdiopatik multisistem hİdiopatik multisistem hastalıkastalık Japonlarda sıkJaponlarda sık ve ve HLA-B22 prevalansı yüksek HLA-B22 prevalansı yüksek Ciltte; alopesi, poliosis, vitiligoCiltte; alopesi, poliosis, vitiligo Nörolojik bulgular; nörolojik irritasyon, Nörolojik bulgular; nörolojik irritasyon,
ensefalopati, işitsel semptomlar, BOS’da lenfositozensefalopati, işitsel semptomlar, BOS’da lenfositoz
Göz bulgularıGöz bulguları ant. Üveit;ant. Üveit; granülomatöz iridosiklit granülomatöz iridosiklit post. Üveit;post. Üveit; multifokal koroidit, diskte hiperemi, multifokal koroidit, diskte hiperemi,
eksudatif retina dekolmanıeksudatif retina dekolmanı
Kronik Sistemik Enfeksiyon + ÜveitKronik Sistemik Enfeksiyon + Üveit
Akkiz Sifilis Akkiz Sifilis
TüberkülozTüberküloz
Toksoplazmozis Toksoplazmozis
Akkiz SifilisAkkiz Sifilis Göz bulgularıGöz bulguları
Üveitlerin %1 ini oluştururÜveitlerin %1 ini oluşturur Konjunktivada primer şankr Konjunktivada primer şankr
görülebilir görülebilir MadarozisMadarozis +/- +/- İridosiklit gran. veya non-gran. İridosiklit gran. veya non-gran.
olabilir (%4)olabilir (%4) Korioretinit, nöroretinitKorioretinit, nöroretinit Tedavi;Tedavi; 12-24 mega ünite kristalize 12-24 mega ünite kristalize
penisilin 10 gün süreyle iv, 3 hafta penisilin 10 gün süreyle iv, 3 hafta süreyle 2.4 mega ünite im injeksiyon süreyle 2.4 mega ünite im injeksiyon takip edertakip eder
TüberkülozTüberküloz
Göz bulgularıGöz bulguları Üveitlerin %1 inÜveitlerin %1 ini oluştururi oluşturur Tbc üveiti tanısını direk koyabilmek oldukça zordurTbc üveiti tanısını direk koyabilmek oldukça zordur ddiğer üveitlere ait bulguların olmaması iğer üveitlere ait bulguların olmaması steroid tedavisine yanıt vermeyen bir tablosteroid tedavisine yanıt vermeyen bir tablo pozitif INAH testipozitif INAH testi: : Türkiye’de yüksek ilaç rezistansı Türkiye’de yüksek ilaç rezistansı
olduğu için uygulanmaz ancak kombine antitüberküloz olduğu için uygulanmaz ancak kombine antitüberküloz tedavisiyle gözde enflamasyonun düzelmesiyle ve tedavisiyle gözde enflamasyonun düzelmesiyle ve pozitif sistemik bulgularla indirekt tanı konurpozitif sistemik bulgularla indirekt tanı konur
TüberkülozTüberküloz
En sık bulgu kronik gran. iridosiklittirEn sık bulgu kronik gran. iridosiklittir Arka segmentte kendini fokal veya Arka segmentte kendini fokal veya
multifokal koroidit olarak gösterirmultifokal koroidit olarak gösterir Retinal vaskülitRetinal vaskülit TedaviTedavi;; INAH 300 mg/gün, 10 mg/gün INAH 300 mg/gün, 10 mg/gün
piridoksin + rifampisin vb. bir ilaçla kombine piridoksin + rifampisin vb. bir ilaçla kombine 12 aylık tedavi verilir12 aylık tedavi verilir
Parazitik EnfestasyonlarParazitik Enfestasyonlar
ToksoplazmozisToksoplazmozis
OnchocerciasisOnchocerciasis
ToxocariasisToxocariasis
ToksoplazmozisToksoplazmozis
Toxoplasma gondii hastalık etkenidirToxoplasma gondii hastalık etkenidir Ana konakçı (host) kedilerdirAna konakçı (host) kedilerdir İnsanlar, koyunlar, büyükbaş hayvanlar ara İnsanlar, koyunlar, büyükbaş hayvanlar ara
konakçılardırkonakçılardır.. Üç formu vardır;Üç formu vardır; OokistOokist:: Spor formudur ve kedi dışkısıyla atılır Spor formudur ve kedi dışkısıyla atılır BradizoitBradizoit:: Dokularda kist şeklinde bulunur Dokularda kist şeklinde bulunur TaTaşşizoitizoit ( trofozoit):Prolifere o ( trofozoit):Prolifere olalan, aktif formudur. n, aktif formudur.
Doku yıkımı ve enflamasyondan sorumludurDoku yıkımı ve enflamasyondan sorumludur.. İnsanlarda nöral dokulara özel bir affinitesi vardır ve İnsanlarda nöral dokulara özel bir affinitesi vardır ve akut retinite neden olmaktadırakut retinite neden olmaktadır
ToksoplazmozisToksoplazmozis
İnsanlara en çok geçiş şekli az pişmiş etlerdeki kistler İnsanlara en çok geçiş şekli az pişmiş etlerdeki kistler (bradizoit) yoluyla olmaktadır (bradizoit) yoluyla olmaktadır
Ookistlerle enfestasyon daha azdırOokistlerle enfestasyon daha azdır Pica öyküsü olan çocuklarda görülebilirPica öyküsü olan çocuklarda görülebilir Hamilelik sırasında geçirilen akut toksoplazmoziste Hamilelik sırasında geçirilen akut toksoplazmoziste
ise fetus taise fetus taşşizoitlerle enfestasyonu almaktadırizoitlerle enfestasyonu almaktadır Tanısal testlerTanısal testler:: Sabin-feldman dye test, indirekt Sabin-feldman dye test, indirekt
flöresan antikor testi, hemaglütinasyon testi, ELISA..flöresan antikor testi, hemaglütinasyon testi, ELISA..
ToksoplazmozisToksoplazmozis
Akut edinilmiş sistemik toksAkut edinilmiş sistemik toks.. Normal kişilerde genellikle asemptomatiktir, Normal kişilerde genellikle asemptomatiktir,
nadiren ateş ve LAP olabilirnadiren ateş ve LAP olabilir Hastaların küçük bir bölümünde Hastaların küçük bir bölümünde
meningoensefalit meningoensefalit Organ nakli olanlar ve AIDS hastalarında Organ nakli olanlar ve AIDS hastalarında
intraserebral yer kaplayan lezyon görülebilirintraserebral yer kaplayan lezyon görülebilir
ToksoplazmozisToksoplazmozis
Konjenital sistemik toksKonjenital sistemik toks..
Plasenta yoluyla aktif enfestasyon varlığında geçiş olurPlasenta yoluyla aktif enfestasyon varlığında geçiş olur Eğer anne gebelikten önce enfeste olmuşsa fetus Eğer anne gebelikten önce enfeste olmuşsa fetus
etkilenmezetkilenmez Gebeliğin erken dönemlerinde düşüklere yol açarGebeliğin erken dönemlerinde düşüklere yol açar Geç dönemlerindeGeç dönemlerinde konvulziyonlar, konvulziyonlar, paraliziler, hidrosefali paraliziler, hidrosefali
ve iç organ tutulumlarına yol açabilirve iç organ tutulumlarına yol açabilir Kafa grafilerinde iKafa grafilerinde intrantrakkranial kalsifikasyonlarranial kalsifikasyonlar görülebilir görülebilir Çoğu subklinik olup tesadüfenÇoğu subklinik olup tesadüfen korioretin korioretinal skaral skar
saptanabilirsaptanabilir
ToksoplazmozisToksoplazmozisRekürrent toksoplazmik retinokoroidit Batılı ülkelerde post. Batılı ülkelerde post. üüveitlerin %50-75’nden veitlerin %50-75’nden
sorumlusorumlu Rekürrensler genellikle 10-35 yaşları arasında olurRekürrensler genellikle 10-35 yaşları arasında olur Primer lezyon retinittir. Koroid, iris ve retina Primer lezyon retinittir. Koroid, iris ve retina
damarlarında görülen enflamatuar rdamarlarında görülen enflamatuar reaksiyonuneaksiyonun ise ise immün kökenli olduğu düşünülmektedirimmün kökenli olduğu düşünülmektedir
Ön kamarada hafif seyirli gran. veya non-gran. Ön kamarada hafif seyirli gran. veya non-gran. iridosiklit bulunabiliriridosiklit bulunabilir
ToksoplazmozisToksoplazmozis
Rekürrent toksoplazmik retinokoroidit
Genellikle retinite eşlik eden şiddetli bir vitritis Genellikle retinite eşlik eden şiddetli bir vitritis vardır vardır
Fundusta eski inaktif pigmentli bir skarın Fundusta eski inaktif pigmentli bir skarın komşuluğunda fokal nekrotizan retinit (satellit komşuluğunda fokal nekrotizan retinit (satellit lezyon) izlenirlezyon) izlenir
Derin retinit, masif granulom, papillit ise diğer az Derin retinit, masif granulom, papillit ise diğer az görülen fundus bulgularıdırgörülen fundus bulgularıdır
Tedavi:Tedavi: Topikal steroid, perioküler steroid enj. Topikal steroid, perioküler steroid enj.Klindamisin, Sulfonamidler, Primetamin Klindamisin, Sulfonamidler, Primetamin
(daraprim) +folinic asit.(daraprim) +folinic asit.
OnchocerciasisOnchocerciasis
Daha çok Afrikada endemik olarak rastlanan Daha çok Afrikada endemik olarak rastlanan ve nehir körlüğü olarak bilinen hastalıktırve nehir körlüğü olarak bilinen hastalıktır
Suda yaşayan Onchocerciasis volvulus Suda yaşayan Onchocerciasis volvulus kurtçuklarının enfestasyonu ile ortaya çıkakurtçuklarının enfestasyonu ile ortaya çıkarr
Göz bulgularıGöz bulguları Kronik progresif korioretinit Kronik progresif korioretinit görülürgörülür Optik atrofiye gidebilirOptik atrofiye gidebilir Ülkemizde görülmezÜlkemizde görülmez
ToxocariasisToxocariasis
Kedi-köpek gibi evcil hayvanların araKedi-köpek gibi evcil hayvanların ara konaklık ettiği konaklık ettiği Toxocara canis enfeksiyonudurToxocara canis enfeksiyonudur
Genellikle PICA öyküsü olan çocukların kontamine Genellikle PICA öyküsü olan çocukların kontamine toprağı yemesiyle bulaşabilirtoprağı yemesiyle bulaşabilir
Ortalama 7 yaş civarında daha çok erkek çocukları Ortalama 7 yaş civarında daha çok erkek çocukları tutartutar
ToxocariasisToxocariasis
Göz bulgularıGöz bulguları Kronik endoftalmiyi andıran tablo; a. üveit ve vitritis, Kronik endoftalmiyi andıran tablo; a. üveit ve vitritis,
periferik granülom, perifer retina ve pars planada periferik granülom, perifer retina ve pars planada beyaz eksudalarbeyaz eksudalar
Arka kutupda granülomArka kutupda granülom Periferik granülomPeriferik granülom FFibröz bantlar traksiyonel retina dekolmanına neden ibröz bantlar traksiyonel retina dekolmanına neden
olabilirolabilir Önemi, lökokori ayırıcı tanısında retinoblastomla Önemi, lökokori ayırıcı tanısında retinoblastomla
karışabilmesidirkarışabilmesidir
Viral enf. + üveitViral enf. + üveit
Herpes zosterHerpes zosterHerpes simpleksHerpes simpleksEdinilmiş CMV retinitiEdinilmiş CMV retinitiAIDSAIDSEMNEMNİnfluenzaİnfluenza
Herpes zosterHerpes zoster
Herpes zoster ophthalmicus bulunan olguların Herpes zoster ophthalmicus bulunan olguların yaklaşık %40’nda döküntülerin başlamasından 2 hafta yaklaşık %40’nda döküntülerin başlamasından 2 hafta sonra ipsilateral iridosiklit gelişmektedirsonra ipsilateral iridosiklit gelişmektedir
Non-gran. ve küçük keratik presipitatlar görülürNon-gran. ve küçük keratik presipitatlar görülür İris atrofisi, sekonder glokom, sekonder katarakt, İris atrofisi, sekonder glokom, sekonder katarakt,
fitizise neden olabilirfitizise neden olabilir Tedavide uzun süre topikal steroidler kullanılırTedavide uzun süre topikal steroidler kullanılır
Herpes simpleksHerpes simpleks
İridosiklit tablosuİridosiklit tablosu;; KKorneal dendritik ülserlerle veya orneal dendritik ülserlerle veya
diskiform keratitdiskiform keratit ile birlikte ile birlikte görülgörüleebileceği gibi keratit olmaksızın da bileceği gibi keratit olmaksızın da ortaya çıkabilirortaya çıkabilir
Edinilmiş CMVEdinilmiş CMV İmmünkompromize olgularda, İmmünkompromize olgularda,
AIDS, kemoterapi alanlar ve organ AIDS, kemoterapi alanlar ve organ nakli nakli olanlardolanlarda a ortaya ortaya çıkabilirçıkabilir
Retinada cotton-wool spot benzeri Retinada cotton-wool spot benzeri beyaz lezyonlar, retinal nekroza beyaz lezyonlar, retinal nekroza karşılık gelen sarı-beyaz granüler karşılık gelen sarı-beyaz granüler alanlar, retinal hemorajiler ve alanlar, retinal hemorajiler ve vaskülit bulguları saptanabilirvaskülit bulguları saptanabilir
AIDSAIDS
Kapaklar ve konj.da KaposiKapaklar ve konj.da Kaposi sarkomu; Herpes sarkomu; Herpes Zoster’e bağlı üveit izlenebilirZoster’e bağlı üveit izlenebilir
Arka segmentte ise vitritis ( CMV, Candida Arka segmentte ise vitritis ( CMV, Candida ve Toksop.), Cotton-wool spotlar bulunabilirve Toksop.), Cotton-wool spotlar bulunabilir
Bunlar 4-6 hafta içinde kendiliğinden geçerBunlar 4-6 hafta içinde kendiliğinden geçer Yaklaşık %30 olguda CMV retiniti vardır ve Yaklaşık %30 olguda CMV retiniti vardır ve
vizyon kaybının majör sebebidirvizyon kaybının majör sebebidir CMV retiniti kötü prognostik bir bulgudur ve CMV retiniti kötü prognostik bir bulgudur ve
6-8 haftada ex olurlar6-8 haftada ex olurlar
Sempatik üveit ( oftalmiSempatik üveit ( oftalmi))
Bilateral gran. panüveit tablosudurBilateral gran. panüveit tablosudur Penetran oküler travmalar ve göziçi cerrahileri Penetran oküler travmalar ve göziçi cerrahileri
sonrasında ortaya çıkabilir sonrasında ortaya çıkabilir Travma geçiren göz uyarıcı ‘exciting eye’, Travma geçiren göz uyarıcı ‘exciting eye’,
diğer göz ise ‘sympathizing eye’ olarak diğer göz ise ‘sympathizing eye’ olarak adlandırılıradlandırılır
Sempatik oftalmi %65 travma sonrası 2 hafta Sempatik oftalmi %65 travma sonrası 2 hafta ile 3 ay içinde , %90 ilk bir yıl içinde ortaya ile 3 ay içinde , %90 ilk bir yıl içinde ortaya çıkarçıkar
Sempatik üveit ( oftalmi)Sempatik üveit ( oftalmi)
Sempatizan gözde fotofobi, bulanık görmeSempatizan gözde fotofobi, bulanık görme, , kızarıklık ve irritasyon vardırkızarıklık ve irritasyon vardır
Ön kamarada hücreÖn kamarada hücre,, irisiris nodülleri nodülleri ve m ve muuttton ton fat KP görülürfat KP görülür
Fundusta sarı-beyaz nodüller, Fundusta sarı-beyaz nodüller, papilödempapilödem ve ve subretinal ödem sık görülen bulgulardandırsubretinal ödem sık görülen bulgulardandır
EEnflam. yıllarca devam edebilir ve katarakt, nflam. yıllarca devam edebilir ve katarakt, glokom, fitizis gibi komplikasyonlar glokom, fitizis gibi komplikasyonlar gelişebilirgelişebilir
Sempatik üveit ( oftalmi)Sempatik üveit ( oftalmi)
Olguların çoğunda yaralanmadan sonraki 2 Olguların çoğunda yaralanmadan sonraki 2 hafta içinde enükleasyon yapılırsa sempatik hafta içinde enükleasyon yapılırsa sempatik oftalmi engellenebilir oftalmi engellenebilir
Topikal, perioküler ve sistemik steroidlerin Topikal, perioküler ve sistemik steroidlerin yetersiz kaldığı olgularda klorambusil ve yetersiz kaldığı olgularda klorambusil ve siklofosfamid gibi sitotoksik ajanlar da siklofosfamid gibi sitotoksik ajanlar da tedaviye eklenebilirtedaviye eklenebilir
Fuchs’un üveit sendromuFuchs’un üveit sendromu
Kronik nongranülomatöz anterior üveitKronik nongranülomatöz anterior üveit Tüm üveit vakalarını %4’ünden sorumludurTüm üveit vakalarını %4’ünden sorumludur Genç erişkinler etkilenirGenç erişkinler etkilenir Tek taraflı görme bulanıklığı (katarakta bağlı)Tek taraflı görme bulanıklığı (katarakta bağlı) Küçük keratik presipitatlar tüm korneal yüzey Küçük keratik presipitatlar tüm korneal yüzey
boyuncadırboyuncadır Aközde hafif flareAközde hafif flare İrisde atrofi, rubeozis, midriazis, heterokromiİrisde atrofi, rubeozis, midriazis, heterokromi VitritisVitritis Kxlar: katarakt, sekonder glokomKxlar: katarakt, sekonder glokom
Üveitlerin TedavisiÜveitlerin Tedavisi
Midriatikler:Midriatikler: Silier kas ve sfinkter pupilladaki spazmın Silier kas ve sfinkter pupilladaki spazmın
çözülerek hastanın rahatlatılması (atropin)çözülerek hastanın rahatlatılması (atropin) Posterior sineşilerin engellenmesi ( kısa etkili Posterior sineşilerin engellenmesi ( kısa etkili
midriatikler)midriatikler) Sineşilerin kırılmasıSineşilerin kırılması
Steroidler:Steroidler: Topikal, perioküler, sistemikTopikal, perioküler, sistemik
Üveitlerin TedavisiÜveitlerin Tedavisi
Siklosporin:Siklosporin: T-hücrelerine etkiliT-hücrelerine etkili Behçet h, sempatik oftalmi, intermediate üveit, Behçet h, sempatik oftalmi, intermediate üveit,
sarkoidozda kullanılabilirsarkoidozda kullanılabilir Renal toksisitesi olduğundan rutin olarak kullanımı Renal toksisitesi olduğundan rutin olarak kullanımı
kısıtlıdırkısıtlıdır
Üveitlerin TedavisiÜveitlerin Tedavisi
Sitotoksik ajanlarSitotoksik ajanlar:: Steroide yanıt vermeyen bilateral üveitlerSteroide yanıt vermeyen bilateral üveitler Steroid kullanılamayacak olgularSteroid kullanılamayacak olgular Behçet h, sempatik oftalmi, intermediate üveit, JRA Behçet h, sempatik oftalmi, intermediate üveit, JRA
de kullanılabilirlerde kullanılabilirler Azotioprin, metotreksatAzotioprin, metotreksat