ücra-34

Upload: ucraatolye

Post on 08-Apr-2018

224 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 8/7/2019 cra-34

    1/16

    cra

    ki Aylk iir DergisiMart - Nisan 2010

    34

    ISSN: 1309-145X

    Megalomann stngr Teknikleri

    sokkarcln uzatld uslu byklkkompleksinde de asal temeldekablolarn ucundaki soketten okkiinin kendisinden ka vebeenmeyii vardr,[ermeye erimeye buzul]

    czrt teknik n kabul m?

    kii kendisinden rahatszlk duymaktadr,vejetaryen-paranoya rahatszl bastrmaksabitkisel tndr kendisini olmak iin istedii baklagiller,adyla bir tutulanekilde grr ad olmayan.bkz. her ey. size kar ve evresinemodem uyanklnda "bu konumdan seslenir"sbyana yasl lm. ln. l.

    ok konuabilir, yalanlar modern diyemiyorum demeyenedahi kararsz hata, syleyebilir sadece boluu, erdemlii, drstl,fill in the bilenk imseiaretli sevgisinin ucube andaninsanln ne kadar yce bklmolduunu anlatmaya alr bkl

    anadolu seyredilirkenekran karncalar gr ruhubuu tipler iin kafa yorupeyhin kerameti gz kurup- kendinden menkul denli erideildi, derler psikolojide ok

    aletleri kullandkatemel bir kuraldr kol bir insan,hep dlm azmsyor uzuvlarn sokkarn,hep ben iyiyim, doruyum, drstm,maddeye uzanmak yetmiyor byk insanm diyorsa tozyutan, olmann ayr acl-tersini alglayn

    psikoloji bilen kolbken eiyor doksasn- insanlar bu noksannkeyfekeder demiyor; stnleniyor

    insanlarn nasl gr krneyakay ele verdiklerini arza- zevkle izlerler!balk eti der narsist insanlar da herkese,burnu byk zayfna al rppherkesi eletiren zaafla.

    o halde beenmeyen byklk denmelio kompleksinde olan hlde katlarn svmassvlar da insanlardr syrlmal drt koldan

    halbuki bunlarn derinlik hesabnn bir outemeldeki hayat kollamadan

    yetersiz hal bu ki:kiiliklerin verdii buuyudert eden acyterli terane tatmamak iin, okalmaya almaya,baarlbir pozitif olmaya alrlar,

    kusurumu kustumb ile oldu sr eklibrrken bakalarn kstmardk sralarla titre eikleriher eksik tkm kusurlu grdler,spazm sandlar tekno-iyi diler her ar ekilci, protokolc tkrtyasarldm sapaok kibarca sallanan sopa,davranlar stnde aba, ks oldum

    kompleks kkn ar karesihikmetin alt kat phecilikkukuculuk altna kara kark,alnganlk paraboln yazgsdavranlar da kudreti kadar konutuka uuklayor kkben diyene kiinin temeldekimeramnn karesi yapyor emilip yetersiz meramnnarkasnda gvensiz yayor

    bolluk devrindeyiz boukcebelli kiilii ele verir tnlar.

    Murat STBAL

  • 8/7/2019 cra-34

    2/16

    R DLNN BLEENLER (II)smail Mert BAAT

    cra'

    arasndan

    logos' kapatmaya

    nn32.saysnda,iirdilininbileenleri olarakgrsellik,devinim, zaman-te'lik, ritim ve boluk'tan szetmi vebunlarn ilk drdne, gelecek yazlarda srdrlp-gelitirilmek zere birer girizghta bulunmutum. Bu saydaise, boluk iin birka fragman halinde bir balangyapyorum.

    Bokme,snrsz olaslklarkme'sidir.Boluk, belirginletike kendisini nemsetir. Boluktasnrszca olaslk kmldanmakta, fakat hibiriseilememekte ve adlandrlamamaktadr. Dolu olan ise,doldurulamayandr; mevcut bulunana dahil ve akla irektir.Boluk ile karlatnda akl arr ve boluu doldurmagereksinimi ile tutuur. nk ilksel dnyadan bu yanatemel itkiler kendilerini daim klmak adna bilinmezi bilinireevirmenin kkrtcs olmular ve gelitirdikleri insiyak,tasarm gcn ve hakikati arama yeteneini beslemitir.Bilmek-anlamak-tutum gelitirmek adna yrtlen hakikataray rasyonel dncenin kanallarn aa aa ilerler;tasarlamak ise ayartlma ve arzu ile donanmtr veimgelemin canglnda malzemelerini aramaya koyulur,imgelerle ve fantazmalarla beslenir. nk nesnelerlekonua konua gelien akl dili, bolukla iletiimkuramadnda ona yalnzca imgelemin dili el verebilir:boluun dilini, yalnz kendi kendisiyle konuabilen bir dilanlayabilir. Rasyonel akln dili, akln snrlarndanszederken imgelem, edinilmi tm bir hazineyi kendiyaplanmasnn iliinde ileyerek kendi dilini retir, snr-te'ye taar ve tarr. iirin metafizii de buradan kklenir.Boluk, olaslk oulluunun anlamlandrma oulluunadnt, ierisi ve dars ayrmnn ald, imgelemindilince rglenen bir sarmalda zaptedilir. yleyse iirdekiboluklar, gidimli dilin paralanmas ve onda gedikler almas gibi gdlm bir ama nedeniyle deildir.mgelemin dili kendini, ardk dilin malzemeleriancak byle gsterebildii, boluu dolaymlayarak kendiniyine boluktan gsterebildii iindir. Baka bir anlatmla,iirin szck aralarnda nefes alabiliyor olmas, onunboluk kuruculuu deil, kendisini ifade ediinin (kendivarln duyuran kendi dilinin), varlk fosilleri tayan zihninkendi malzemelerine otonomi bahetmesinin zorunlukaosundan bir takmyldz kurabilmesi, kendi kendisine a

    savurarakboluktankendisini ekip-kartmasdr.Boluk, mevcudun snrnda alanbir gediktir.Rasyonel akln dili ile, nesnelerin dili arasndaki boluk,

    ta bedenlenen boluktur. Logos bu boluu kendiyntemleri ve kendi tandk malzemeleri ile ,Rancire'nin szckleri ile hibir l zaman, hibir bomekn brakmamaya, gidimli ve iktidarsal dilin yolunudzlemeye alr. Anlamlandrma sreci, anlamann ipinilogosun kendi limanna balayvermenin telal rutinineteslim edilir. Bu durumda 'ufka kaan' ile 'balanan', bir nedensellik totolojisinde patinaj yapmaya koyulurlar; anlam

    Boluk

    *

    aray ile anlamszlk yargs birbirine dolanmaktadrnk rasyonel akl anlam kuruluunu bir anlambalamaya ve onu sabitlemeye, bir tanma nesnesiklmaya, bir adlandrmaya indirgediinde, logos bunuancak lmlemeler, benzetirmeler, snflandrmalar,karsamalar ve atfetmeler yoluyla, ne varsa o olanstokunun ardklk ve hiyerarilerine dayanarak yapmayaalr. Arad dzanlam beliremediinde ve adlandrmadabulunamadnda ise onu ya absurdn torbasna, ya dametafizikdnyaya sprerek, ondankurtulur.Nesneler anlam iermezler; anlam, toplumsallk iinderglenen, kendiliimiz iinde ideolojik, duyusal vednsel krnmlara urayarak irekleen balamlar iindeve ancak beynin diyalektik btnlnn srelerindengeerken kurulabilir. Bu diyalektik btnlk adna logos'aitiraz, stlenir. mgelem, boluu kapatmakyerine, dkntlerden de temizleyerek onu aar; nkimgelemin sard boluk, ayn zamanda olduu-kadar-olann (grnr-olann) da geri-arld boluktur. Anlam,Bachelard'n anlatmyla, gereklik boyutlu bir uzamdabulunduundan, elbette boyutlu bir uzamda

    kurulacaktr; boluk, imgelemin ok boyutludilinin katdecei ve gsterilen'in (henz) bulunmadboluktur. Nesnelerin, logosun tek boyutlu dili tarafndankucaklanamayan o ok boyutlu dilleri, imgelemin okboyutlu grseldili tarafndanbu bolukta karlanacaktr:Yeni, grlmedik, bilinmedik olana yer ama. Douma veikizlenmelere hazrlk. Zamanda ve meknda alan bir yark ama ayn zamanda tm zamanlar ve meknlarbuluturacakbirdm iinalanvadi.

    *Rasyonel akln bizi uyumlu, sonuta itaatkr klmayakoullayp-kandrd sylemin akan dzeninde iir zerinden beliren boluk, rasyonel dncenin artyaurad; logos'un nermeleri tam da birbirinebalanacakken ayrverdii ve birden zgr kaldmz bir meknszlk oluturur. Bu boluk, Heidegger'gil bir anlatile, bir aknlk kapsdr; tarih yknn, gelenein,zamansalln askya alnp uzaklatrld bu boalmaimgeleminsaknmsz, kstaha ve khznda dolanaca,zgr klnm bir uzamdr. Ki bu, zamansallk kadarmeknsalln da silinip-iptal edilmesi ile bir ve ayn eydemekolur.

    Boluk, doldurulacak olmaktan te, katedilecek bir uzamsallktr. tir, nk boluk Blanchot'nunszcklerini kullanacak olursak- her eyin-her trl szn-yok olaca bir saydamlk ise ve saydamlk eer her trlgeiin en almaz ise.. , ancak bu katedisrecinde belirebilir. Hakikatin (hakikat usullerinin) bir rejimivarsa, bu ancak zihinsel oklu diyalektiklerin aklar iindeilerken kurulabilen bir rejimdir; Kemal zer'in szcklerinidn alrsak, yola kldnda yolun da syleyeceivardr. Hakikatin belirmesinin tek yolu, yerleik bilgidehakikatin aaca atlaktr, delinmedir, boluktur. Hakikat /iirsel hakikat, yerleik olan telerken salad bolukta ve

    imgelem

    yenidenretilerek

    Katedilecek'

    Hakikat

    *

  • 8/7/2019 cra-34

    3/16

    bu boluun salad olanakla grlebilir (ve gsterilebilir).Boluk, ordinal / hiyerarik varlklar emasnn,kutsanmlklarn, kanonik adlarn, eklemlendirmelerin,kiplerin, kodlarn ve elbette dil oyunlarnn ve fetiizminin-paranteze alnd, bu nedenle de varolanlarn dnda bir var olann, ey'lerin dnda bir ey'in, okluk olarak bir ey'inolabilirliinealanbirolanaksunar.

    Boluk, istikrarn istikrarszlatrlmasdr.iir dilinin bileeni olarak boluk, bilimin (matheme /uzamsal geometri), ak'n (iki'nin ikizleniinin) ve politikolann (zgrlemenin ve okluun), iirin kimyasna /simyasna dklp-karabilecei yarklardr. Ve aynyarklar, nesnelerle olan karlamalarmzdan reyip-devirilen o ham ler ile larn dabirbirleri iinden geerek ve birbirlerine sarnarak

    lere dnecekleri boluklardr. Ki,bunlarndnceye (dncesini dnen dnceye) vemetafizie (mikro ve makro kozmoslara tamaya kalkan;dncesi kendi nesnesi olmaktan uzak duran dnceye)olan dolaymlamalar, trevsel olarak ve yine ayn bolukiinde dolaymlanmakta bulunan zihinsel/grsel dilin,kurulmakta bulunan iirin diline kendi kuvvet alan vevektrleri ile eklentilenmesi ve iir dilinin kuruluunakatlmalarylasonulanr.Bu sayededirki bilim, ak, politika,felsefe, eletirel (otaya konulan, var' sorgulayan) dnce,metafizik (bolua bakma cesaretinigsteren, onasorular soran) dnce, hep birlikte iirin ok boyutlu geometrikmimarisine, onun fonundan yansyacak ve sylemindzeninden kendilerini kurtarm olan fasatlarn dasunarlar

    boluun kendisi olmayansuskuyu bir kesinti olarak grrsek, onu olumluyor:Kesinti bize bir ey brakr ve bizi baka bir ey iin serbestbrakr, yada bakabireye brakr.

    Tadmlk, ksa alnt:

    Peki, boluknedir?Hibir eyin bulunmad,amabireyinolmas gerektii ya da olabilecei yer botur: Demek ki,boluk bir kapasiteninifadesidir.L. Feuerbach

    Dolu(luk) ve znel olarak anlar demektir,nevrotik adan yineleme, toplumsal adan dabasmakalplk (bizimki gibi kitle kltrnde yeerir)demektir. Oysa, bo(luk), bir yokluk (bedenin, eylerin,duygularn, szcklerin yani in) grnts olarakanlalmamaldr. Bo(luk) daha ok yeni olandr, yeniolann geri dndr (yani yinelemenin tersi); dnyannkendi-kararlldr.R. Barthes

    nesne-imge' fantazma' zihinsel-

    imge'

    kt bir biimdir

    hibir ey'

    *iirdeki lar, boluk yaratmaz ama boluk, susku iinde birolanaktr. Susku,boluun saladrahim karsndasaknml bir geri ekilme ve almlaycya sunulmu meraklbir bekleyi olarak grlebilir mi? Blanchot'nuntmcelerinde, bunun yant var gibi. Boluk olmadan dilegelemeyen szleri iaretleyen Blanchot, iin ekliyor: Sessizlik ile sessizlik arasnda, dei toku edilen sz;susuz mrldanma.; Szn bocalad yer: sessizliinrahatlamasna bavurmadan, dilsizlikten bize geri dnensz. Jean-Luc Nancy de,

    susku'

    susku

    *

    rasyonel olduklar kabul edilmi amalara duyulanakld sadakatten bizi koruyacak (Gzetim-4)'n ukavraylarn daha ziyade iir alannda ya da ok zelfelsefi dnmlerde bulacaz. Bu kavraylar, dnenvarln birdenbire dnmesine ard bolukzamanlarnda ortaya kar. Bu anlarda, derinliklerden artkhibir eyin kmad, hibir eyin drtc olmadkkenlerden gelen biryazgnn artk hibir eyi belirlemediiizlenimi hakimdir.

    ab G. Bachelard

    yle grnyor ki, bir doum retisi elealnmaldr. -imb

    _____ _______

    KaynakaSonsuz Dnce;

    RolandBarthes;Deleuze: Bir Olay Felsefesi;

    UygulamalAklclk;Edebiyat veEletiri;

    Akatalpa;

    Uyumazlk;zgrlk Deneyimi;teyeadm Yoktesi;

    amurdan Doanlar;

    Alain Badiou; . Ik Ergden-Tuncay Birkan; Metis Y.; 2006st.BahadrGlmez; KrmzY.;2008st.Franois Zourabichvili; . Aziz Ufuk Kl; BalamY.;2008st.GastonBachelard; .EmineSarkartal;thakiY.;2009st.Hsamettinetinkaya;Gibi; S.9 ; l995zm.smail Mert Baat; iirin Kklerine Yolculuklar, yaz dizisi; S. 109120; 2009 BursaJacquesRancire; .Hakk Hnler;Ara-lkY.;2005izm.Jean-LucNancy; .AzizUfukKl,Ara-lkY.;2006zm.MauriceBlanchot; .NamiBaer;AyrntY.;2000st.Octavia Paz; . Kemal Atakay; 1996 st.

    MD AHBARLA TEFSRYEERM TEBERLEYOLUK TREYE DAR

    Karas beyaz tahta, ge gsterdi ziftini

    Politermik kesitlerde, youn sise uyumlu karaltlar izlendi.

    Ana yurt ablukada, gk yurdusu darald diyenmavi ocuklar, inenin deliinden krk emberlegetiler.

    Yzer gezer amfide, dou kanadnda ayrn,manendi duyulmam bir atk gzlendi:Ricalde ricat, nisvanda savlet!

    Eril diil dlar, Tr Toma sz kesipLisans st mende Ohaa! Yo! yu setiler

    Dev rknn iinde ekile evrile sayldkanatszlar. Mennesle mzekker teker teker budand. Mek etmeyenler yand!Byle gnler yaand mtareke sonras.oprann kuklasyla imenlerin baklas,otluktan kot kaldrp krk gn ders dinlediler.E gdml eksperler, mahmuzla ap krdlar bulukan kumrulara. Otokton ergecinin Devaprts dindi. Eli, dili burulmu bir yassindi otlaa.

    Uzun bir hedonizmin errinden hals olupetfal ile kevahil, lp karmas dahilimdi grtlak grtlaa.

    Mehmet Mmtaz TUZCU

  • 8/7/2019 cra-34

    4/16

    MORFOGEN

    lkemiz granitli tmsekler zerinde uzanr mkelime tekrarlarmda da kapsamlar ormanlar alrdmyaygn elim kadar yaln toplu renkli bir zamir olacamaruz misyonerlerine insan aklatamadmordu dinamiinizi fonksiyon hkmetinizi yrnge aklar

    ilkmadde sknts ekeceksinizyetkin varlk genellikle yevmi emsi yer le yemeindeyetimane bir halim vardr birine kzgnlkla sylenen szleri birisi unutmazreme evresine ulatkne var ki insan ruhunda bu blmelere tekabl eden salalar yoktur henz bunlarn dzeyine ulaamamtkjnana karman hatha darsana yoga sutragzmn i as hizasnda alacaksnyastk tam slak tut slatan st d kiilerdensiniki kk delik yam toplar toynakllarn medeniyetinde ballbabagiller varm

    beni dini ilkelerle badatrma denemelerine ltfen girimeyinmstahkem kyn ilkel halklar mzesinde halym benbu yeni devlete hemen inandlar yazdm lirik iirlerden bugne ancak ender blmler kalacakldrlmemek iin haklarm ona devrettiim srada ldrldmtahtadan velodromlar yalamay severimyarglarmn gerek deeri konusunda phem yoknk zerimde yaadnzhkmet merkezinden alndnz bildiren kaynaklar var depolara basknlar yaparak msebbib olamazdmimza atamam parmak basamam krmz renkli maddemi aktabilirimses yeteneinden baka zekan ve gzelliin ile

    ann en byleyici perde sktrclarndan idinhalifelikle saltanat birletirmek amacyla hademeyle ittifak kurdummuasr deil aradm kelime muasere mi olabilirdi ama deilmuasat evet muasat yani isyan yani bakaldrmaimeye baladm kendimi teorilerden vazgemeye adadmorada gizli bir muhalefet hareketi kurdumi ve d dmanlarla sarslan devlet sikimde de deildiad geen musa mucizelerin benzerlerini bisikletle yollad931 sayl i kanununun sls ve nesih yazlarnda usta olacamu halde ayn gecenin belirtilerinin basit listesini yapmaktan oktek temel biim benimseyerek kurallar araclyla onun br biimlerini tretme yoluna da gidebilirim

    bu temel biim ya gecelerden birinin iinde mevcut olanlardan biridir veya daha soyut bir biim olabilir hatta bu temel biim bazen hi sylenmemi paralar da kapsayabilir bylece bu unsurlarn temel biimde bulunduunu varsayarakgramere birlik ve yalnlk kazandrm oluyorumgerekten ben titreme dzeyimden bamszbu dzeyle gece arasnda yer alan ayr bir gece grnnsavunulmas gerektiini gsterdim

    Nazmi Cihan BEKEN

  • 8/7/2019 cra-34

    5/16

    K R Mitat

    Ebrar

    1/

    gemii elemi, kurallarn kaldrp duvara asmyal iskele, srlarn tahtalarn arasndansuya atm: sessizliin gvenli ritmi inip kalkyor gsnde ahbap dalgalarn;

    2/

    neredeyse ay doacak; mehtap uzun, kadifeeteklerini savurarak souk sularda salnacak:beklentileri ertelenmekten nemini yitirmikrk yllk ak!!!

    3/

    d m, lodostan m, iliklerine dek rperdiyumuk ayaklar yrrken belkemiinde;teslimiyet mi, huzur mu, ne bu arzusuzdikkat, habibi hi kirpiksiz izleyen?

    --ncesessizlikvardr.admdannce,yolakmaktan,varmaktan, yolda olmaktannce;harften,dilden, sesten,(KN! =OM!)'dannce,insandanncesessizlikvardr.hak'ldr;tamnyar's:ortayayakn,ucauzak.algdanhzlgiderse,anlam algya balar. akson anda beyindenharfe, harftenszce, szcktende,dten imgeyesrar;

    :S E S S Z L K Z B I R A K MA Z

    --yaamdankarlankalnalglarnve tine izdeninceliinkarekkbeklenti:zihninsirkler hareketleri, akln,dncenin, egonun, speregonunklavuzkargalnda,sadansola,soldansaasirkadyenritm! gemi vegeleceinhamandasallanrkenaldrmazneyola,neyolcuya

    :B E K L E N T B A L A N M A Z--

    --dikkatgrrnesneleri:henzyznykamadandolanr kaldrmlar, topra,aakabuklarn,bulutlaryerliyerinekoyar:baklandeil,grlenvarolur!!!iekle renginin,denizleserinliin,beyinlezihnin, ikidncedalgasarasndakikutsalboluk!bilincintrmand sonbasamak!dnceesaretindensyrlmfarkndalk!safdikkat!!!

    :D K K A T T A N R I D I R--

    Hilal KARAHAN

  • 8/7/2019 cra-34

    6/16

    Esse= percipi 'den esse= non-percipi'ye

    Tarih znelerin belli bir dnemde ve atmosferderettikleri deerler yeknnn bilekesidir demeyi okisterdik ama tam olarak yle deil. Tarih kimi kezzneler yumandan bir saak-deerin basknlap osaak-deer tarafndan oluturulan da bir mefhum.Artk biliyoruz ki tarihin bir semboller evreni var hakimzneler (ya da bir bileke) tarafndan deer retimiyleoluturulmu. Tarihin ilerlemesi dediimiz hadise de busemboller evreninin ilerleyiidir.Toplumsal bilinaltndagml o lan bu semboller zneler in kendibilinaltlarnda yeniden otantik bir ekilde retilirler.zne varl duyumsay eklini yeniden gzdengeirir, fantazi retir. Bu fantazilerin gereklie katksnedir diye sorduumuzda fantazinin ieriiniilgilendiren birsretirbu demek lazm.

    A s l n da , t e me l d e m o de r ni z m k e n di z nekonumlanmalarn rettiinden beri o konumlanlarnbir hakimiyet alan oluturmalarn da engelleyemedi.Hakim alanlar belli bir dizge etrafnda rl mantksistemlerini oluturdu. O mantk sistemleri de olayrntlerini kendi anlaylar etrafnda yorumlaypkodlad. te tarih ve etik dediimiz hadise de byleolutu farkl bir okumay izlediimizde. Postmodernizmtam da bu noktada modern humanistik zneye karkt, humanistik zneye ait deer ve mantksistemlerinin rettii her trl kltrel dizgeyi deformeetmeye soyundu. Soyundu derken soyut bir znedenveya varlktan bahsetmiyoruz, tam da humanistikznenin iinden kan znelerin hamleleriyle olutu bu;kimileri bunu yapbozum zerinden yaptlar, kimileri isebunu humanizmann bilgi biimlerine saldrarakyaptlar. Ama postmodernizmin serpildii sancldnemlerin hemen banda hi de postmodern gibigrnmeyen ama bu zne konumlarn tartan nemlidnceler ortaya atld; bunlardan biri Lacan'a ait.

    Lacan temelde Freud'un genel psikanaliz nosyonunakar kt, ryalarn ve bilinaltnn ortak deerlerininyerine her znenin otantik bir ekilde fantazi rettiiniiddia etti. Toplumsal bilinaltnn ise bu fantazilerdeng ve enerji aldn savundu. Bu fantezilerintoplumsalla etkisi nasl olmaktadr peki? Toplumsalgeree veyahemenardndaki byk-anlatya?

    Biz gelenek dediimiz eyi yekpare olarak alglarz;oysa gelenek bir ok kk-anlat'dan olumukozmopolit bir yap. stelik, retrospektif yani geri

    dnl olaraketkilenebilir bir eygelenek. Etkilenebilir ve retilebilir bir ey. Her tarihsel kopu yeni bir gsterenin kuruluuyla geri dnl olarak geleneietkileyip deitirir, gemiin anlatmn yeniden

    ekillendirir. Szgelimi biz kinci Yeni'yi atmsylediimizde, bugnn deerleriyle olumu yeni bir gsteren zerinden kinci Yeni'yi atmzsylyoruzdur. Bugnn deerlerini oluturan ey isesemptomlardr Lacan'n deyiiyle. Semptom, bir hastaln belirtileridir. Sadece o hastaya ve hastalazg olan. Bunu kendi alanmza uyarlayacak olursak,her znenin kendi biriciklii kendi semptomlarn retir.zneleri birbirlerinden ayrtrannedirpeki?

    zne davranlarnn homojenlemesini engelleyen

    znenin nndeki malzemeyi yorumlaydr. zneninyorumu aslnda bir yanl-tanmadr diyor Lacan. Her zne yanl-tanma zerinden kendi gerekliini retir ya da yaratr. Yanl-tanmay oluturan ey, zneninvarl gzden kar; nnde duran herhangi bir tr varl eksik alglaydr. Varlk, alglanm bir olmaktan alglanamaz bir eye doru hareket eder zne halleri tarafndan. Varlk alglanabilirliin szkonusu olmad yani esse=non-percipi durumundakaldnda bilinalt tarafndan retilen fantazi,yorumlanma ediminden uzak durur. Semptom iseyorumlanann ncldr ve fantaziyi arlatrmadandizgenin dnyasnda tutar. iir de semptomlarn bir aktivasyonudur, sahip olduu tm belirtileri, iaretleri,izleri fantaziyi bir ekilde bir konumda durdurmak iinkullanr. te, semptomlarn belli bir niyet ve keyfiyetleoluturduklar belli bir anlamdrma alanna sinthomedemi Lacan. iir semptomlarla kurulurkensinthome'un alanna dnr. Elimizdeki semptomlarlaoluturduumuz her iir ya da iirsel, yorumlanabilir olmasyla sinthome'un alann oluturur. Dolaysylakeyfiyetin oluturduu her iz bir anlamdayorumlanabilir olandr. Her iirsel yap yorumlanmann alannasinthome alanna aittir. iir yazmamzn nedenikeyfiyetin aknlamasn ve Lacan'n art-deer gibigrd art-keyif'in feti oluturma yoluyla tahakkmkurmasn nlemektir. iir, tketim fazlasnn ve hazadna oluan tketim fazlasnn tpk faizmlerdeki gibsapkn bir keyif olarak ortaya kmasn engeller. Fakatiirin statikleen birbiimi de art- keyfin birikmesine yolaar, artk feti iir deriz biz buna. Feti iirdenvazgememizin nedeni keyfin yaratm yoluylatketilmesinin imkanszlamasnn semptomlaryla

    SEMPTOMATK RMurat STBAL

  • 8/7/2019 cra-34

    7/16

    kar karya kalmamzdr. Semptomlarn akkan bir yaratm yoluyla yeniden keyfiyet hali iinde retilebilir olmas semptom'un sinthome'a dntrlmesianlamna gelir. Sinthome hali hemen iirselanlamlandrma srelerini de ezamanl hareketegeirir. Sinthome'un gsteren evreninin olumas vedier sinthome gsterenleri ile balamsallaarakbtnlenmesi ile meydana gelen byk-gsteren, geri-

    dnlerle etkide bulunduu gelenei geri dnszolarakdeitirmiolur.

    Szgelimi, grsel iir de art-keyif'in tketilememesininve geleneksel dizeli sesli iirsellerin fetilemesinin bir tepkisi olarak okunabilir. Bu anlamda, grsel iir bukonvansiyona kar elindeki grsel semptomlarfantazinin derin kuyusunda anlamlandrmaya alr vesinthome alanlarn oluturur. Fantazinin dizgesiz veanlamsz evreninde elimizdeki grsel (veya deil) iz vebelirtilerin etkilemesi bir yandan, dier yandan ise o

    younluktan anlaml sinthomik yaplarn ortaya kgrsel iirin maceras olmutur. Bu etkinliindourduu sonu iir geleneinde nasl bir deiimeneden olmutur? Henz ok berrak deil ama bugsteren statik imgeyi imaja ve ikonik grntyeindirgeyerek yok etti. Byle bir ilevi oldu en azndangrseliirin.

    uras bir gerek ki, semptomlarn peindeki iir,semptomlarn gsterdii, gizli gizli dile getirdiigelecein iirinin gemi iire etkileri zerine olanmuhtemel baz kehanetleri de barndrr znde.Ksaca yarn artk bugn deil dndr eklindeaklayabileceimiz bir durum bu. Biz, iirin sunduusemptomlara bakarak yarnn gemi iir zerine olandntrc ilevlerini bilme konusunda da mesafe katedebilirizanlamna gelirbu sylediklerimiz.

    Yine, ayn zamanda, tm bu yazdklarmzn peinetakldmzda grdmz, iki bin sonras iirdeyeniliin sylenilenin tam tersine yenilii fetiletirmekadna deil, hali hazrda varolan gelenekselkonvansiyonel i irsel yaplarn oluturmayabaladklar keyif'in tketilememesi sonucu ortayakan art-keyif'i tketme abalardr. Bu amala,fantazi ve semptom rekabete girerler. Fantazi bizisusmaya ve ie ekilmeye, semptom ise ifreli de olsada vurmaya sevk etmeye alr. iir, semptomlarnfantazi'yi kat ederek yorumlanmasdr ki bu yorumkeyfiyet yaratr nk anlam kazanarak sinthome'lar.te, sinthome'lardaki keyfiliin sreenlemesi art-keyif olarak bulunur bulunmaz iirin de gebeliibalayacaktr.

    DOLAN IR DOLAN

    iirle ilenmi mabetlerinMihrabdr yalnzlk Kaybolmayaym diye tutunduumpin ucundan balar uzak Dibe ken ne varsaalkalayan bizi

    Dibe ken ne varsaAdn bilmediimiz oyuncak li bir tenhala arr

    Nelerse tortusuDnyadan vareste mezarlklarnAkustik skunetlerinUmac kuytularnEilip bakacaklar yzmzeGn eilip bakacakSahiBu eller 'bende' mi kalacak

    dll ksa bir film gibi bu isimler Gibi yaamakGibi dokunduum kuklalardan sonra

    Tarihi bir kapdan girer 'gibi'Eilerek ve saygylaAlnmza payanda ettiimiz secdeler Uladk uladk da dualar geBulamadk, neredeElimiz dedi

    Kor

    O gece: tedirginlikO gece, yksek sorulardan sarkt diyeZarflar, mektuplarKesilirken bir ocuk-Gekesilirken-

    Dolanr avularmda ak,kan,yzm

    YetiO, Geceye Tecrit Yzyle Dolan

    Ir doluyor uzaklmaimdi nerden bir yol bulsam yalnzla.Arazbar biraznce, mutlu-serinKutsal erilii bir annenin.

    nsannEzberlenilmez zikridir bu,

    Hzn:Baran biraz

    Aysel BAL

  • 8/7/2019 cra-34

    8/16

  • 8/7/2019 cra-34

    9/16

    bir az

    bana bir ant verdiler bir ant bana da vesicimle evet sicimdi hrpalyor boynumu sicimbaz adamlar imdi aclarn halkn bir halka olarak madamlarn bazlar halkay bir tasma yaparak m acsndakimi kadnlarn alarken kimi balad

    balayp evet sicimdi bir isyan ant boynumaattlar bir kuyuya bir kuyu gmdler isyanm dasarartp ipekle evet ipeklerle ipekten bir isyan alatp sicimmi lan bu?! yzmn artk bulutlar ellerimi actyor yamazellerim eriyor bulutlarn yznde yamur ya

    bana da herkesin ly herkesin ly bir lm bana verdiler vebir halkann skmasyla sklmasyla acsnn bir halkn boynunda vebaz adamlarn kimisi bir bulut hayalin hayal bir bulutunu bilmiyor bilinmiyor alarken baz kimi bir tarihin acs m halk, hari!

    dn bir kke yalnz, sarldm toprak bir az; ama, bir da idim yalnzca ah

    bir mezar bugn boylu boyunca bir upuzun ses dipten dip uzun ses bir iitilince onlar oluyor mu ipipekten?!

    oldum. birka kuru dal ve sicimlebir ant, bir ant oldum itesallandm biraz sicim ve glge,ipeksiz!

    Kasm '06 / bohemya

    akir ZDORU Denge ESENTRK

    Neden kimseye hediye almam

    -GRAldm sonhediye bir mzikkutusuydu. Vermek iinDuma'y Duma'ya balayangece,kendi ellerimle krmak zorunda kaldm.Kimsenin kalbini krmamak iinbir daha hediye anlamadm.

    -GLMEYalnz bir annemetek papatya.Kendime bir tek.Bir de otobskoltuu en nedensizuaktansa hep korkarm.ocuklar da sevmiyorlar karsntotalitarizmi o ldrd diyeyreklen diremedim.Hep bir yldzkaymak istedim.

    -SONUherkes yaamt oysa kin,orta iddette depremve don.En tehlikeli don.lkbaharn don.Meydana gelilerine gre don.Lar e ayrlr: lkbahar, Sonbahar, K.

    DOUBLE RECOMMAND

    1.Elindeki paketin phe ekmesinden ek ekiver eki eki ver kuyruunu bak tkal halatBir bombaym patlayacak olan saatleri ayarlamlar ayarszlar patlatacaklarm adres: Balat!Kopya ekerkenki fiyaskosu boyu posu eni topu topu ka Trk liras eder haberler Dede ktDaha demin gzlerimle grdm inanma sen ald Baretta'y o kadar aynaszn ierisinde gmleine tkt!Tk tk tkt taktik tik tak sanrdk oysaki biz yllardr tik tak tik dn arkan iyi bak taktik tik takTik tak only bir taktikmi be aslanm aslan da bir taktikti esasnda tak tik tiki tak ve tik tak!Mselles ne demek bilmez o New kafalar Galata' da ay imek ne demek bilmez esasnda hi birikisiyle de sokan giriinde karlamtm birbirimizi tanmyorduk biri kylyd pi biri!Hazar ehirlerinde ticaret nasl yaplr neden yaplr hibir zaman hibiri dnmeye eriemediYllardr kanm emdiler kovaladlar atmadklar amur kalmad ama en babalar bile benle yeriemedi!Ktphanesinde Naima'dan tutta en baba izgi kahramanlar elan vital babuka Ruslar defolup gitsinler Bir hda bir nabit gibi birleip en onulmadk zamanda ve yerde imdadmza yetiip yanmzda bitsinler!Beni grevlere beni snavlara beni savalara yalnzlklara yapayalnzlklara paraszlklara srkleyen den deMerak etme babalk orada evirdiimiz basit bir tiyatroydu o kan da Hilal- Ahmer'den paras denmitir ark

    bendenler!

    Murat SOLGUN

  • 8/7/2019 cra-34

    10/1610

    OSMANZBAHE VEDRENEN KRAL

    '

    Osman zbahe'nin (ebabil yay.2008) adl kitabndaadl iiri (shf.40) anlatmyla gnmzn modern

    kahramann arayan fakat bu kahraman hayatlacebelleen ve bunu belirginletirmeyen bir anlatmlabtnlemeye alan, daha dorusu modern zamanlarnanadolu insann efsanelere bulatrarak sradanlniindedeerlendirerekmodernliin iineTrklk duygularve mslmanlk duygularndan da bir nebze katan bir arayn belki de bir direniin veya mcadelenin iiridir.Kahraman vatandata ideal bir ekilde btnlemeyen,vatanda kahramanlnn ne olduunu, ne olabileceinianlatmayaalanbiriir, birdireniiiri fazlasyla.

    Bir kahraman direnir gnmzde olsa da, modernde yanipastoral bir dnyann ok tesinde bir kahraman neyedirenir en ok, neyle atr, bir kahraman kral mdr,modern kurallarla bakldnda hi deil. Bu iiri okurken,modern kurallar, hayat tasnif eden hem de acmadanhayat ba tac klan her zm hayata sunduunudnen, modern ehirleri kuran ve ehir dngeersizletiren tamamen modern, boluu olmayan.Osman zbahe ite buradan karak karsnakarakteristik bir modern epik iir karyor, yazyor fakatmodern dnyadan hibir eyi saymadan, bir iir yazyor.Saymak istemiyorda diyebiliriz, bunun manidarbir anlam

    varelbette.Kahramana gnmzde inanmyorum daha dorusumodern ve modern sonras zamanlarda geerli olankahraman tarifinin geersizletiini dnyorum. Yaherkes kahraman ya da herkesin kahraman olduu yerdekahraman tarifi deimeli. Kahraman tarifi deiirsekahraman olgusunun tkeneceini dnyorum.Osmanzbahe de kahramana modern bir tanm vermekistemiyor .Akassradan birkahraman bekleniyorya daair bunu arzuluyor ama modern zamanda olmadmziin gelen herkes kahraman pozunda ve herkesekahramanlkbulam oluyor.

    Sradanln kahraman olduu, sradan ilerinkahramanlar yaratt ve ayn hzla tkettii bir adayz.Naif veya sert mizata olsak da kahramann ncolamayaca ve bilginin nclnn de yitirildii bir adayz. Bilgi nasl kahramanlar yaratabilirdi, belki dedoru soru bu. iirden karak belki de iir ddnmemiz gereken ey bu. Getiimiz yzyl bilgininayd fakatbilginin de insanolununaln gidermediigrld, yeni yzyla girerken. Bilgi de yetmedi bilgisayar vb. de yetmeyecek. Bilgisayarn olanaklar da ilerleyenzamanda bilgi kirlenmesi ve ylmas nedeniyle modern

    koltuuma oturdum, etrafma bakndm/ hayatgeersizletirenbir ey vardoturuumda'

    kral kral

    planlara yetmeyecek. Dmann belli olduudnlebilir fakat iktidar aralar, iktidara geli biimleri, dnyannglobal hale getirilme! denemesi bir kahramangereksinimini ortaya karacak m, ben karmayacagrndeyim.

    Osman zbahce gnmze modern bir kahramanyaratma edasyla konumaya abalyor, anlatyor.Anlatrken tavr taknyor. '

    buna ok yerinde bir rnektir. '

    gibi sayd sava aralarnn gnmze greilkel saylaca bir dnya. Belki de modern dnyaya karkoyumodern dnyann karsnaeski alarn kahramanedasyla kmak ama bir kahraman gibi deil dahad o ru s u g n m z n k o u l la r nd a e s a m es iokunmayacak, saylmayacak bir kahraman gibi deil.Dman evet hep ayn dman buna kaniyim. lmnbelki de kahramanln eski alarn kahramanlnnsonunu getirdii bir dnya. Yine de dman belliysekahraman da yeni veya donanml olmal diye dednmyordeilim.

    '

    sayd gnmzn modern dnyas,kahramana yer brakmamtr artk kahraman moderniniinde sayamaz. Modern kavram kahraman absorbeetmitir. Geersizletirdii hayat iinde sayd yalnzcakahraman vardr. Kahraman aslnda modern dnyann

    karsndadr. Kahraman modern dnyann aralarndanbiri haline gelmi, modern dnyaya bir kar koyuunncs, akncs olmamtr. Kendinin kahraman olduufakat hayat sayabilir, hayat yine degeersizdir.

    Geersizleen hayat sayyor, olumsuzlanm bir hayatdaha ikin klnarak saylabilir. Saymadmz hayatniindekullaratlar veavratlar elbet olmadan saylacakfakatbunlar bir savan iinde daha anlam kazanaraksaylacak, sava geleneksel bir savasa eer. Sava neyazk ki geleneksel anlamda bir sava deildir. O yzdenairin saydklar modern karlklar olmayan gstergeler

    veya yetersizlii gnmze gre bilinerek sralanangstergeler.

    Kahramanlk bulaarak geen ama kahramanl tambrakmayan yine kendinden menkul bir kahramanlk.Kahramanln tm halka sirayet etmesi ne kadar imkanszsa geleneksel tanmdaki bir kahramann dagnmze yakmayaca ortadadr.Osman zbahekahraman tekilletirerek aslnda balang denilen

    deli dumrul damarlarnda bir aacn kuvveti akmaya balard'

    atlarm kllarm kalkanlarm adamlarmsaymak'

    koltuuma oturdum etrafma bakndm / oturuumdahayat geersizletiren bir ey vard/ ben oysa hayatsayarm'

    geersizleen

    Getiim yerlere / bir kahramanlk bulatrarak geerimben

    OKU OKU OKUBlent KEEL

  • 8/7/2019 cra-34

    11/16

    mefhumun msebbibi olarak gsteriyor yine moderninkarsnda moderne direnen gereklik karsndadnmemizizorlatranbir kahraman.Tekil bir kahraman.

    Osman zbahe'nin kahraman, dnyasn arayan fakatdnyasn gnmz dnyasnda aramayan daha okairin kendi dnyasndan karak bir ortam oluturmadenemesi de denebilir. Kendi dnyas iinde ok salambir yan olduunu dnyorum fakat ikibinli yllarn

    dnyasnn bu kahraman bir ekilde etkisizletireceinidednyorum,direnen bukral.

    Nilay zer'in kitab (komu yay. 2005) iindeki iiri(shf. 63) bir geceye dahil dler veya ryalarn anti-gzellemesi, gece ortaya kan ve olan, sembollerikuvvetli ve sk imgelerle rlm, geni fakat zamanzamanklasikten kurtulamayan yapsnda bilindik imgelerede rastlanan, geleneksel yapl bir iir fakat imge gcyadsnmayacak, imge gcyle ne kan bir iir. mgeyebu sadakati grnce insann aklna ister istemez imgeye

    yeni bir bak as salayan ikinci yeni iiri geliyor. kinciyeninin bu k Nilay zer iirinin iinde pek grlmeyenbir ey olmasna ramen insan, imge avcl son dereceyetkin bu airin bir aama kaydetmesini en azndan ikinciyeni ayarnda bir aamay grmek istiyor. Bunun iindetabi sentaks ve anlamla har neir olmak geiyor. Bunundenemelerinin daha cesur olmasn bekliyorsunuz, bunuairin denememesinin sebebi ikin dnyasnn ifrelerininbuna izin vermemesi diyebilir miyiz? Ya da CemalSreya'nn dedii gibi Nilayzer'de.

    Nilay zer'in gecesinde olan eylere kulak kabartalm

    veya gz gezdirelim. air, kendindeki )sk veya sklan gece ortaya karmak istiyor,bir sr ifas da denebilir, bir ie dn halinin sonras geceisel kldklarn aklamak istiyor da diyebiliriz, bunu bizne kadar ne derece anlayabiliriz bu ayr bir durum tabi.Gece olan eyler travmatik yanlar da barndrr ama geceyazan ve yaayanlar iin kalc, klc eyler de meydanagetirebilir. '

    diyerek insandaki uyku ann ryayaaktarmaya ve ryann ambiyansyla btnlemeyealyor. Bu dnya kadn dnyasna m yakn diyesorabiliriz fakat betimlenen dnya kimsenin bilemeyeceive hissedemeyecei bir dnya. ahsi bir dnya akas.Yaanmlklarn ardndan snmalk diyebiliriz. benimiinbu dnyaya giri nedenidaha nemli, yani birhayattanka dncesi mi yukarda deindiim gibi snmagereksinimi nedeniyle allan bir yer yaratma giriimi mi.' diyerek sonralara dahil olangeceyi yaratmak isterken asl dnyann kendisi iin orasolduunu mu anlatmaya alyor. Bence bu son dncedaha geerli. Bu yeryaratma giriimi artk iine attklarnnarl diyebiliriz. Bu arlktan bir ekilde kurtulmakgerekiyor. Gece iindeki srlar atmak ve airin kendisiylekonumak iinbirebir birmekan.

    NLAYZERVEOL'ANEY

    ol

    grn

    ol

    iir kelimeye dayanmad m

    (isel dnyasndaki

    darlkt gsme iliklenen tek milat/ gzleriminuykuda at gediklere basarak/ ryaya trmanrdmgrkl tavus kular'

    gece getim dnyadan'

    Gece dnyasnn btn verilerini gndz dnyas verir bize, kabusumuz veya ryamz hep gndz dnyasndagizlidir. Gece bir dinginlik gibi grnse de asl hesaplamagece kendi kendine verilir.

    dizesi gndzn ifrelerini zmeye allanve hep gece iinde bulunulan hayattr. air kendi srlarnortaya karrken gndzn srlarn kendi adnazmlemek istiyor. Bu zlmeye uralan ifrekkensel bir uratr ve insann kendisiyle yani sosyolojik,

    psikolojik, siyasal yanyla birebir alakaldr. Buradak olduka bilindik kgibi dururken bu anlamda bir erhe ihtiya duymuyor;fakat altndaki dize 'dizesi erh konulmay gerektiriyor. k geri ekiyor airve bir aa halinin ryasal anatomisini de karabilirizburadan. Rya gren insan bir cezann iindedir airegre. Ceza insan nesneletiren, nesneleen bir yan datar. Ryay bu halde bir insana dntryor ve kendiniryasal bir nesne klyor air fakat bu deiim, bakalam

    istemeye itiyor onu. airin iirinburalarnda kendisiyle bu kadar cebellemesi bir direniideil de kendi i kodlarn zme isteinin bir kriz ann

    yanstmas olarak grlebilir.dizesinde olduu gibi. Aslnda gnmzinsannn psikolojik yann, modern insann amazlarnnyansmasn da alglayabiliriz. kinci yeni ite tam buradainsana yeni bir alm sunmutu. air de bunun ayrmnavarmalyd diyebiliriz. kinci yeni bu psikolojinin dkarsndayd. nsann kstrlmln kabul etmebunun iirini deyazmaya alanbiriirdi ikinciyeni.

    ' air i dnyasn amay bukadar isterken aslnda srlarn da dnyasndan verdiinidnyor. mgeyle bu kadar oynaynca ucu buca belliolmayan srlar airin bnyesinde barndrd kadarla

    kalmyor, ktka kyor. Bu ister yalnz ister oul olsunsr aklanacak, yzlm belirsiz eylerdir. mgeninyannda ifre belirsiz, tarifsel bir yan barndrsa da, sr nnde sonunda aklanacak bir eydir. airin iseldnyasnn doal yalnzlnn bir gstergesidir. airiburada kurtaran yn imgenin giriftliinden doanyaplardr. Bu yaplar iseldnyann karmaklndan ilergelen ve okuyana sadece imgeleri aktaran da bir yapdr.Byle olunca aklanan srlar yine sr olarak kalmayadevam ediyorlar. airin ryayla giritii bir oyununneticesidirde diyebilirizbuna.

    air bu kadar srrn ifasndan yorulunca '

    deyiveriyor. Tekrar isteyerek ryalara belki de kabuslara dalveriyor. Aslndaiirin ana damarn da orda yakalayveriyor. '

    fakat hep bir eikte yine de gemiyor kendi gecesinden hatta kendinden geiyor da iiringecesinde gemiyor, gemek istemiyor. Kendi kendinesrlarndankurtuluyor onlarifa ederekamaiirin srlarnaermek istemiyor. Yoklukimlayaslburadabulur.

    '

    'getim sabrn snavn iyicehafifledim'

    'buncabilgelikte ak yok hayret yok'

    bir aac artan ey syleyin'

    'bakalarndaki ben'i'

    'nefes almak bir trengerektirir'

    srsz kalana kadarm vefa'

    i ki mrn bir ders karsn bundan/ bilinmeze tedbir lme are/ olaca olduran endieye pes'

    sanlmasn ki szmn zrh rahat'

    tek celsede ayrlrm cismimden / kime kalr odalar dolususaf sknt'

  • 8/7/2019 cra-34

    12/16

    pearljam

    misafirin lastiine tuz koyduk (misafir vardayaklarndan yalattk keilere / talara srdktuzhanelerde taslaklarn yrttk [allahn] gelecekmeleinin / sigaray bouruyorum nefes ncesine /bunlar sinekler sarmadanpe )

    kitabyasladm ezel rafnakeiler bydoban(barr)silkinme yazgndrtozlarn kangallar azgnmopakkadakazdntnelkurdakar (penselediimiviyle kapatr mi deliini)

    kurtuluum bu arkdadr es rzgar al kamlar [bin yl kapand] greyderler an idrak yollarm yemekteyizazmdoludzinefranszcadan

    cemaat kalkargzkaldrr apaklarncmb

    ngrlbozukparalar pamuktarlalaragopunkpndenulukurdelalarfr keplerdumrulundgn

    benbu tarlalardanon dnmdekler

    impuls : piyango alar oynak erkeklik impuls:birdirbir seksek impuls : hop pala dolmular mstakilimpuls : bendeu byklarm

    cennetinkapsndaki incir aacn kimkesti huha dev adam 12 havariyi biiip bimden aldm reele

    otobusmobil phoneusbdualarmsnftekrarnn cinselpsikanalizine

    Mnir YENGL

    Mkemmel Alveri Listesi

    gemi ok istemeklerin bir karl olmalok istedim, o anlama gelmiyor

    tian bu imdi, ayn daireden

    fake organnzmtakma kafa, sokma aklkabul, her ba kama skntl deildir ilevsel eklentiler de olabilir protez az, yapma el

    kader odakl okuma demeyelim adnaama iimden gelen sosyal eyler yok o tarihtetavr alan dnya savalarna falanifade etmisem elbet benimdir elimdeki bask imzay geciktirebilir dombili insanlar bunu iyi bilir blgedeki nbeti'li sfat tamlamalarnn hepsi tkenikarkadalar arasnda ac ekmenin laf m olur srayla ben

    yer bilgisi, durak adlarn akna grelise mfredat inecein yer ve bir ncekisevimek iin gitmek lazm en bata

    senin nesnesi olabildiinle alakas yoktutulmas uzun sren vaatlerin-vadedilmi beden benim-olunkurtarlm bir glge bile yokher eyi bilmek mi gerekiyor hibir ey demek iinDalar o kadar da romantik deilbiraz kent estetiinde

    tutuklanp tutuklanp da bir trl ieri giremeyen sol

    arkadaher zaman bir k yolu vardr imdi gidiyorsunpsikolojik pazarakltrel davranlar ve doala zde tutumlar en acil

    hayali gerek

    Suzan SARI

  • 8/7/2019 cra-34

    13/16

    palmiye uultusu

    ben sakennce bir rya grdydm ayan beyan hatrlarm o zaman gkyz (bugn olsa aarm)kzlar vard l anneleri alard akamlar onlar dasulanan fideler domates kokusu ya da reyhan ovuturanehveti dknlyd zaman babam yaamazd lmenin edeerini arardm dnkt

    hayal benden bulamazdm bilyelerim benzetir ubatmorazer derdim ste kesmi incir mavist mavi mor da hayli civit mavi

    byk sofada kefenlendim aslnda rengi sonsuz byk uzunca bekleyene genidolumasdr sarman dallar

    ben sakenne zaman ldm hatrlamazdm gidilen oras olsa buras arkadalarmarmasa bir defa da algn uyuklarm

    ivitli entari asl yanm

    yz kr dm

    v . u f a l r u y u r k e n s u y u n y a t a n d a k i y z

    maaraya den pipo duman

    zeytin ekirdiitznde uyu

    soan atlas

    amata dirim ta

    ah bir paralandm dilimah bir paralandm

    ( metalsiz bahe dnemiyorum,

    genzel hezl

    Sinan ULAKCI

    Mitat ELK

  • 8/7/2019 cra-34

    14/16

    KESTLERSaba KIRER

    Bo Beyaz Sayfa

    1

    bobeyazsayfa, binlercesibinlercesi,gkyznde,uuan,ileriye, geriye savuturulan fra darbeleriymi, ieriye girer gibi,

    yatama, yatakta iimi, cierlerimi, kalbimi yutacakmasna, gl bir enerjininsalnmyla darya itilen, iteklenen, memelerimden bir yol bulmu da daryakyormuasna, salverilmiesine akl koyulu, daha da, daha da koyulaan,birsayfa,benim tavanm!

    Bcekler, samn iine, kvrlara, usulca, gm, kym kym,krkayaklar, zmrt rmcek, rmcekler, zehirli olanlar, opal a zlemez,gecede, karanlkta ak irice, belirgin, bir ift gz, bir ift gzle, gz gze

    kalvermek, kene miymi, gveler, gveler saf keten sever, gri, bej, hepsi iime,benim? ben, benim! ri iri. Granat. Granat benim kollarm ileri geri sallayp,hzlanyorum. Soluklanyorum. Bir nefes, bir iki nefes daha. Sa ayam geride,sola daha sk basyorum, elimde bir frizbi, Kafasna iaret, hizalyorum,uuracakmm. Boa, bir salvo! Ellerim iki yana dyor. Hayr, yeniden, bir hnla! ki elimi birletirip bir yumruk yapyorum, kafam geriye geriye ensemeyaslayabildiimce, kollarm bamn zerinde, halka eviriyorum. rmcekler sanki birdenizanas, tavanda, tavan birrmcek denizi.

    Tramplende ayak tabanlarndan balayp parmaklarna, parmakularndan bileine gerinen, gerinen ocuk, ergen ocuk, vcudunu bir lastik gibiesneten, esneyen kollarn, ayaklarnn dikine ylece suya, suya brakan, suyagmlen bedenini lastik sapann ucunda bir ta atar gibi yukarya doru frlatanocuk. rmcek denizinin iine ylece dalyorum. Bir kulala dalp ksam,rmcekler, k k, omzumdan balayp kollarmsaran bir pelerin, rmcekler,rmcekler, kurtulamyorum, pelerin alyor, alnca bir kula, bir kula daha,daha da derinlere gmlmekten kurtulamyorum! aresizce kendimi abrakyorum.

    a!

  • 8/7/2019 cra-34

    15/16

    Blent KEELMurat STBAL

    allrken, onun kendi iinde yani o kahraman bedeninin iindevarolan baka baka paralarn hangi varolu noktalarndanatelendiklerini tartmaya atmzda, kahramann kavramolarak iinin bo olduunu gryoruz. Kahraman oluturanbirtakm faktrlervar. O faktrlero kadar dalmdurumda ki bufaktrlerdenbiri baka birbedende olurken birdieridaha bakabirbedende bulunur. Bunlarn hepsini idealize edip birbedendetoplamamz ok da gereki deil, hayalperestlik olur!Kahraman imgesinin tek fonksiyonu tm ezilmi yaplar ayaktatutuyor gibi grnebilir ama bu bir anlamda gerei de olmayanbir form olduu iin bir simulakrdr. Bir simulakr kavramdr artk

    Benim zerinde daha ok durduum, kahraman oluturanelementler, paralar neyse bunlar herkeste bir lde var.Herkes mcadelenin bir ekilde iinde. Bu evrene paralanmve dalm bir durumda sadece. Buradan uraya dageleceim, bize bedenin iindeki ufak paralar gsterenyapsalclk oldu aslnda. Yapsalclk bize bu yaplarbirbirlerine ait homojen yaplar olmadklarn deiik paralarnbir araya gelmesiyle oluan bir kavramlar ve doxalar btnolduunu gsterdi. imdi biz bu doxadan artk verimalamyorsak o doxay paralayp zihinsel elemanlarn bakayerlerde yeni rntler oluturmak iin kullanabiliriz. Buradaimgenin rol n plana kyor. mge bu rntleri oluturmak iinilk atei atan ey. Felsefeciler de bundan yararlanyor artk.Postyapsalclar aslnda imgeden ve iirden yararlandlar.Edebiyat iine kamaya baladlar Nietzsche'den bu yana. Sondnem Derrida gibi felsefeciler aslnda bunu saladlar. Bizeyaplan eletiridir ya, postyapsalc bir iir yazyorlar derlerGerekd bir iddia bu. Tam tersine, iirin kendisipostyapsalclara kap aan bir duyusal alan yaratyor. Gelmekistediim yer u, aidiyetin ve meruiyetin ok merkezlitartlmas lazm. Tek merkezli tartldnda kahramanlatrgenin dngsnde kalnyor. Bu da, daha nce de sylediimgibi okidealistbir yap,bakabirey deil.

    Aidiyet ve meruiyet zerinden gittiimiz anda, zatenmodern anlamda kahramandan da bahsetmemiz anlamszlar.Bu bir acziyet halini alr. imdi bu acziyet zerinden kahramantanmlamasna giriemeyiz. iirsel yaplara da baksak bunugreceiz. Elbette ki iir yazma malzemesive aralar okfazla.Hayatla ilgili bir airanelik durumuvardr. Hatta airane yaarsnda iir yazmazsn. Bunu da ok klie anlamyla syleyebiliriz.Ama mevzu aidiyet ve paralanmlk zerinden gidersemodernin de bir anlam kalmaz. Bir kahraman aranacaksaanalitik bir kahraman olur ki tanm itibariyle bir kahramanolmayacaaktr. Dnsel kahramandan sz edebilirizmiyiz,bana ok sama geliyor! Belki farkl tezahrleri olabilir. Benburadan gemiyorum, iirin kendi tavr olan lokal paralanmdzeydeki yaplaryla hareket edi lmesi gerektiinidnyorum. Bu anlamyla ne somut iirden ne biimci iirdenne kapal iirden ne de grsel iirden ayr ayr bahsedemeyizaslnda. Onlar da kendi iinde paralanmtr. Buradandnmek lazm,grseliirede baktmzda,birerh dmeyealtmzda o erh zaten dlmtr ve gzn algsndamevcuttur bu. Bunu sadece dile getirmemiz gerekir yani bunuiirle yapabiliriz veyabaka birekildebiryorumla yapabiliriz.

    Kahramann bu kadar idealize bir ekilde sunulmasnnaltnda tekbir ama ve fayda var, o da halkynlendirmek! Halkabir yaptrmda bulunmak!Ama unu sormamz lazm kendimizebyle bir yaptrmda bulunmaya hakkmz var m? Bu konudakendimeruiyetimizi kendimizeveriphalka dikte etmi oluyoruz.Oysa hesaba alnmayan nokta her meruluun bir gayrimeruluktan doduu. Her meruluun iinde farkl farklmerulaamam yaplar var. Bu yaplarn anormal olmas,

    B.K.:

    M..:

    M..: Dnsene doksanlarda nmzde politik olarakpostmodernizmi tartanbirBirikim dergisivard. Defter dergisipostmodernihatta avangard ve moderneletirisini dil, felsefe,bilim ve edebiyat zerinden tartmaya alt. Bu birikimler azey deildi; bunun sonularn daha yeni yeni alyoruz. Odnemde Defter de Birikim de byk bir yabanclamaylakarlandlar. Postmodern kavram bile ne kadar yabanclamayla karlanmtr baklabilir. Postmodernedestek olarak alglanmasn ama postmodern kavramnntartlmas o kavramdan yola karak baz sorunsallar ortayakard. Aidiyet meselesini, merulamay, kimlik meselesini,bedenmeselesini vesaireO zamana kadar insan ruhuna vetze ynelik yaplan modern eletiri ve aklamalarn tmaslnda biranlamda da idealist kald.Beden dediimizkavramdoksanlarn sonundan ikibinlere doru yava yavaekillenmeye balad. Beden tartmas aslnda HseyinCntrk'n de yer yer girdii biimle ilgili bir tartma. Bir bakma, ksaca beden dediimiz nk biim dediimizzaman bir forma ikin olarak alglanyor ama beden aynzamanda z ve sz tayan bir organizma da! Bir ok

    paradan oluan, bir ok paray temsil eden organizmayaverdiimiz ad. Biim dediimiz hadise de bu aslnda. Rusbiimcileri ile kartrmamak lazm; onlardaki homojenlikburada yok! te postmodern tartma bize bunu rettimesela. Aslnda form olarak grdmz ey kendi iinde bir form deil. Bir okz temsileden birey, tze katks olan bir ey. Bir formlarbirliinin adaslndabeden.

    B.K.:

    M..:

    unu da retti aslnda, iki binlere geldiimizde iirinairler zerinden deil iir zerinden gitmesi gerektiini. Dahadorusu altmlarda da byleydi, airler zerinden giderkenkinciYenibunukrd. iirzerindenyolalnmasn salad.Ama,Trk toplumunun yaps ya da bu corafyadaki yap hep kiilereendeksli olduu iin (feodal yapdan da kaynaklanyor ama), bupostmodern tartmas bir anda olay kendi boyutuna getirdi.Modern reddiyeyi (kendi tezim de bu benim, o yzdenkullanabilirim) anti-modern yapy da ortaya koydu. Moderninaslnda byk boluklar brakarak konumlandn da gsterdi.ki binlerin sonunda artk bunu daha rahat gryoruz. Aslndamodernin bir anlamda kapitalizmin sistemsel yaps halinegeldiinigryoruz.Postmodern eletiri,postmodern ad altndayaplan eletiri ( bu tanma da katlmak zorunda deiliz) aslndamodernin de eletirisiydi ki iirin geirdii merhalelere, grsel

    iir, somut iir ve biimci iir gibi tartmalara buradan dabakmak lazm. Okumay buradan gerekletirdiimizde aslndazmlenmenin nereden yapld nemli hale geliyor naslyapldndan ok. iirden yaplyor ve sen bunu somut dayapsan biimsel de yapsan grsel de olsa yaplan okuma danemli. Ben bunu bir yazmda kahraman tarifini yaparken debelirttim. Bugn kahraman eski anlamyla bulmamz imkansz.Modern bir kahraman bulabiliriz gibi grnse de, modern,kahraman idealize edip nmze srer. Modernize edilmikahramann da bir piyon olduu nmze kar. Biz bunugrdmz anda, biriir ya da air eletirisine girimemiz falsoalr.

    Kahraman kavramndan girmen ok doru oldu; nkartk kahramann meruluu ve aidiyetleri zmlenmeye

    Beden ayn zamanda z ve sz tayanbir organizma da! Bir ok paradan oluan,bir ok paray temsil eden organizmayaverdiimiz ad. Biim dediimiz hadise de

    bu aslnda.

    Fakat moderne ait o idealizeler yumabize imge anlaynn bittiini syletiyor

    aslnda. Tam tersine, modernin ifadeettiinin karsnda kalan bir imge var.

  • 8/7/2019 cra-34

    16/16

    Offic e Dizg i& G ra fik

    Sa y :3 4

    Ma rt -Nis a n20 10

    aslnda.Tam tersine,modernin ifade ettiininkarsndakalan bir imgevar.

    Bu gstergelere saldrma meselesine ek yapacak olursaaslnda imgelere de saldrdmza dikkat edilmeli. Hangiimgelere saldryoruz? Gstergelere teslim olmu imgelere. Buanlamda biz imgeci iire de karyz; imgeye karyz anlamnagelmiyor bu. O anlamda durduumuz yer lhan Berk'in dedurduu yere yakn. lhan Berk'ten farkmz bunu anlamszliinde tarif etmememiz. Biz bunu bir anlamn iinde tarifliyoruz.Ama bu anlam her daim baka bir anlama yenilerek ilerleyen bir

    anlam. Bu da anlamszlk deildir ite. Anlamn srekli hareketive ak ile ilgili bir konu daha ok. Bu anlamda, diyalektiinimgeye saldrs ve yok saymas da ununla ilgili: her ne kadar diyalektii kelime olarak ikili kartlklar temsil ediyor gibgrnse de, ikili kartlklar zerinden dnmememiz gerekenbir mesele bu. Diyalektik oul (oklu) kartlklarn bir ifadesidiaslnda. Ben polilektik dedim buna, denmeyebilir de. Baka bir ey de denebilir! Mekanik hat ve zincir zerindeki bir ikili yapdeildir diyalektik. oul kartlklar zerinden kuracamzhibir yap imgeyi reddetmez. Tam tersine, imgeyi oul kartlkurmak zere oluturulmu bir gsterge ykc olarak kullanmayngrr.

    mgeyi modern anlamndan kurtarrsak zmleyici bir yaps olduunu da grrz. Yani o yapbozyap iinde imgenin

    tam bir katalizr olduunu grrz. Bu katalizr tavrngelitirebiliriz, imge iine girdii yapy tpk bir katalizr gibi gideitirebilir ama ieriye hibir ey vermeyebilir. Yaamsal vepolitik sreci zmlemede, yaamsal balantya geiteimgenin bu revize halinin kullanlmas gerekiyordu. Yeni cradnemindebiz bunugstermeyealacaz sanrm cra'ya iir gnderendier airarkadalarlabirlikte.

    mgenin akclndan bahsettik ya, bu anlamda birbalamn iinedegirebilirimge.Bu dnemde yeralanairlerinbir ksm nceki dnemde yoktu cra'da. Fakat bu arkadalarniirlerini cra'da grmek istememizin sebeplerinden birisi,imgenin bir iir koluna ait olmadn, kelimeye de ait olmadnbazen balamn iinde de olabileceini gstermek! mgenin bir ok ynyle ortaya serilmesi iin allmal mmkn olduunca.Yapbozyap'n ikinci yap ksmnda imgenin rol dorudan deilimgenin krd gstergelerin at boluk zerinden yaplacakbiranlamlarhareketibu aslnda.

    Bu anlamda da iirsel imgeden deil de grsel imgedenbahsetmek yeridirdiyednyorum.Grsel iirerevesi iindegrsel imgelerin de nasl zleceini zaman bize gsterecektir.Bunun tekniklede alakasnn olmadn greceiz.

    M..:

    B.K.:

    M..:

    B.K.:

    kimyasnn bozuk olmas yadrgatc olmamal. Bu yaplanmalar her anlayn iinde var. Bu anlaylarn meruiyetlerini de iadeetmeniz gerekiyor o zaman. Fakat bu yaplmadan ve onlar dailevsel olarak iin iine katmadan kahraman zerinden yaplanher merulama hareketi vizyon daraltc bir hamle olarak halketkilemeyide imkanszlatryor. Fakat niye imgeyi de sylyoruzbatan beri? nk imge kahramann serbestisini de salyor,kahramana ait tm yaplar harekete geiren bir ey imge. Oyaplarn iinde rahata dolaabiliyor. Kahramann iindekiiimize yarayabilecekcanl ve yaamsalyaplaralpilevselhalegetiren bir hareketlendirici imge. mgenin iir ve poetika dnda

    ok fazla ilevsel olduunu dnmyorum, hatta bunu dabelirtmeyi zul gryorum ama unu da belirtmek lazm, imge,ayn zamanda btn ilevle ilgili, karla ilgili ve eylemle ilgiliabalar boa karan, onunla ilgili tm art niyetleri ortaya serenbir mefhumdur da. Eer iir gstergelere saldran bir eyse,ortaya karacamz her kahraman modeli ya da dncesi(epikten kan dnce) de bir gsterge olmas hasebiyle bir tezatlk oluturur. Bu gsterge moderne de ait olan bir yap.Aslnda air olarak kar kyor gibi grnrken, moderne aitprojenin biraracs veya oyunca halinede gelebiliyor insan. Buanlamda, imge tm bu hesaplar boa karan bir unsur olarakortaya kyor gstergeyi ykan yanyla. Zaten insanlarn kabuledemedikleri, srekli reddettikleri de imgenin bu fonksiyonu.Grdklerinde absrd, soyut, anlamsz, kapal dedikleri eyimgenin tamda yapmak istediieyetekabl ediyor.

    mgenin bu boyuta gelmesiyle ilgili bu arkadalarn bazeletirilerine katlabilirim. Cumhuriyet dnemini hatta divan vehalk iirini de katarak bunu gnmze getirirsek baz hakllklar gryorum, grmyorumdeil.Ama, bence bu kaak dvmeyigerektirmemeli. Biz burada imgenin fonksiyonunu zmeyealmalyz. Tam da burada. Boa ktn, parodik klndngrdmz yerde imgenin fonksiyonunun daha nemli

    olduunugsterebiliriz. te kahraman imgesi bunun iindir. Amabunlar elbette iir yazma aralarnn iinde de grebiliriz biimciolsun somut olsun grsel olsun. Seksenlerin ve doksanlarnkendine dilsel sreci aamad iin hareketsizlemi,klielemi imge anlaynn bugn deitiini sylyoruz.Deimesinin sebebi iki binlerde kinci Yeni'yi aarak ya daarlatrarak yaptmz ilk cra'da gstermeye altmzolgusal sre. Bu dilsel srele beraber imgenin de hareketkazandn, revizyona giritiini ve byle bir revizyonun dagerekliliini gryoruz ki bugn yazanlarn bir ksmnda iyiimgelerin modern tanmn nasl yerle bir ettiini belirtmek lazm.te bu gstergelere saldrmak, bunu alaa etmek! Moderndenilen tanmlamalar nasl ad kldn grmek! Diyalektieok ters bir ey sylediimin farkndaym. Fakat moderne ait oidealizeler yuma bize imge anlaynn bittiini syletiyor

    B.K.:

    Erd o d u O fs e t

    Ye niMa t b a a c la rS it e s i1.Blo k

    No :12- Te l:0 .3 3 2.3 420 79 5 KO NYA

    Eer iir gstergelere saldran bir eyse,ortaya karacamz her kahraman modeliya da dncesi (epikten kan dnce)

    de bir gsterge olmas hasebiyle bir tezatlkoluturur.

    Yani o yapbozyap iinde imgenin tam bir katalizr olduunu grrz. Bu katalizr

    tavrn gelitirebiliriz, imge iine girdii yaptpk bir katalizr gibi girip deitirebilir am

    ieriye hibir ey vermeyebilir.