turkiye'de ve dunyada arac vergileri karsilastirmasi

Otomobil Vergi Yükü Karşılaştırması

Türkiye & Dünya

tasit.com

Ülkemizde vergi, ve diğer masraflar derken, sıfır otomobillerin vergi öncesi ve sonrası fiyatları arasındaki uçurum giderek artıyor.

Türkiye’de otomotiv endüstrisinde küçülmeye neden olan bu ağır vergi yükleri gerçekte ne kadar ağır ?

Peki ya alternatif enerjileri kullanan araçlar? Elektrikli ve hibrid araçlar dünyada yoğun şekilde hafifletilmiş vergilerle teşvik edilirken ülkemizdeki durum nedir ?

Bu çalışmada, yukarıda sorguladığımız konuları çeşitlendirerek, Türkiye’deki ve Dünya’daki örnekler üzerinden inceledik.

Birlikte bakalım…

t.

Türkiye’de Araç Vergilendirmesi Nasıl Yürüyor?

Türkiye’de araçlar temel olarak 2 madde üzerinden

düzenlenerek vergilendiriliyor. Bunlar;

• %18 KDV + Değişen ÖTV

Ticari / Binek araç ayrımı

Motor Hacmi

t.

%45 ÖTV

%18 KDV

%71

<1.6 L

%145 ÖTV

%18 KDV

%189

>2.0 L

%90 ÖTV

%18 KDV

%124

1.6 L – 2.0 L

Vergilerin Motor Hacmine Göre Yüzde Oranı

t.

100.000 TL

+ %71

171.000 TL

<1.6 L >2.0 L1.6 L – 2.0 L

100.000 TL

+ %124

224.000 TL

100.000 TL

+ %189

289.000 TL

Baz Fiyat

Vergi

Satış Fiyatı

Vergi Yüzdelerinin 100.000 TL Taban Fiyatlı

Otomobile Yansıması

Tablodaki yüzdeleri biraz daha somutlaştıralım ve 100.000 TL’yi bir

aracın fabrika çıkış fiyatı kabul ederek vergi eklemeleriyle fiyatın nasıl

değiştiğine bakalım.

t.

Yıllar İçerisinde Vergi Yükündeki Artış

50%

72% 77%71%

124%

189%

< 1.6 L 1.6 - 2.0 L > 2.0 L

2002 2014

%42

%72

%145

Vergi yükünün yıllar içindeki dramatik artışı aşağıdaki grafikte açıkça görülebiliyor

t.

Peki Vergi Yükü Zamanla Neden Bu Kadar Artıyor ?

I. Araç vergilerinden sağlanan gelir , bütçeye en büyük

katkıyı sağlayan unsurlardan biri olarak görülürken

aynı zamanda ülkelerin cari açık yarasına en iyi

merhem olarak değerlendirilir.

II. Bunların dışında Türkiye’de desteklenen hafif ticari araç üretimi de diğer bir neden olarak gösterilebilir.

Bunun iki ana sebebi var ;

Az sonra inceleyeceğimiz üzere; vergi yükünde daha hafif olup,

otomobil alıcılarına alternatif olabilecek başka araçlar da var.

t.

Türkiye’de Elektrikli Araç

Türkiye’de faal satışları henüz emekleme aşamasında olan

elektrikli otomobilin vergi düzenlemesi 2011 yılında yapıldı ve

aynı yıl yürürlüğe girdi. Hibrid araçlar bu vergi düzenlemesi

kapsamında tutulmuyor.

Ülkemizde 2013 yılında 31 adet elektrikli otomobil satışı

gerçekleşirken bu sayı 2014’te 47’ye yükseldi.

Vergi sitemine göre Türkiye’de elektrikli araçlar kW 'ye göre

aşağıdaki gibi ÖTV gruplarına ayrılıyor.

>120 kW85 kW- 120 kW<85 kW

%3 ÖTV %7 ÖTV %15 ÖTV t.

%3 ÖTV

%18 KDV

%22

<85 kW

%15 ÖTV

%18 KDV

%36

>120 kW

%7 ÖTV

%18 KDV

%26

85 kW- 120 kW

Elektrikli Araçlar İçin

Vergilerin kW Hacmine Göre Yüzde Oranı

t.

100.000 TL

+ %22

122.000 TL

<85 kW >120 kW85 kW – 120 kW

100.000 TL

+ %26

126.000 TL

100.000 TL

+ %36

136.000 TL

Baz Fiyat

Vergi

Satış Fiyatı

100.000 TL Taban Fiyatlı Elektrikli Araçların

Vergi Dahil Satış Fiyatları

Tablodaki yüzdeleri biraz daha somutlaştıralım ve 100.000 TL’yi bir aracın

fabrika çıkış fiyatı kabul ederek, vergi eklemeleriyle fiyatın nasıl değiştiğine bakalım

t.

Dünyada Araç Vergi Sistemi Nasıl Çalışıyor?

• Karbondioksit (Co2) emisyon oranı, Norveç, Almanya,

Hollanda gibi Batı Avrupa ülkelerinde araç

vergilendirmesinde daha öncelikli bir veri. Motor gücü ikinci

planda kalmakta.

• Bir çok ülkede ise elektrikli araçlar, vergi sisteminde ve diğer

alanlarda teşvik edilmekte.

• Elektrikli araçların pazardaki yerini ağırlıklı olarak belirleyen

faktör, teşvik ve vergilendirme yöntemi.

t.

Dünyada Otomobil Vergilendirmesi

>%150

Norveç

Danimarka

Finlandiya

Türkiye

%100-%50

İsrail

İzlanda

İrlanda

Yunanistan

%50-%20

Hollanda

Polonya

İspanya

<%20

ABD

Fransa

Almanya

t.

Elektrikli Araçlar / Pazar Payına Göre Ülkeler

0,20%

0,20%

0,60%

0,80%

4,00%

5,60%

6,10%

İngiltere

Almanya

Japonya

Fransa

ABD(California)

Hollanda

Norveç

t.

Ülkeler Arası Karşılaştırma :

Elektrikli araçların yaygın olduğu ve bunların

vergilendirilmesinin düşük olduğu yerler genelde batılı

ülkeler olsa da, onlar da kendi içinde değişik vergi oran ve

uygulamalarına sahip.

Çalışmanın bu kısmında 100.000 TL’nin taban (fabrika

çıkış) fiyat alındığı grafikler üzerinden, taşıt vergilerinin

diğer ülkelerdeki yansımalarını hem elektrikli hem de

benzinli türler üzerinden inceliyoruz.

t.

Ülkeler Arası Karşılaştırma : 1.6 L, 107 g/km Co2

Emisyonlu Araçların Vergi Dahil Satış Fiyatları

108.400 113.000 119.100 120.000 120.000 122.785

171.100192.118

100.000 TL fabrika çıkış fiyatı olarak baz alınmıştır t.



108.400 113.000 119.100 120.000 120.000 126.250

222.658 224.000

t.100.000 TL fabrika çıkış fiyatı olarak baz alınmıştır



108.400 113.000 119.200 120.000 120.000 129.085

289.000

431.680


Ülkeler Arası Karşılaştırma :

75 kW Elektrikli Araçların Vergi Dahil Satış Fiyatları

100.000 103.100 103.500111.100 113.500 119.000 121.000 122.000


Ülkeler Arası Karşılaştırma : 1.8 Hibrid 70g/km Co2


105.000 105.400 115.000 115.000 119.100 121.000

169.703

224.200


Elektrikli ve Hibrid araçların yaygınlaşmalarının nedenini sadece fiyatta aramak elbette doğru değil.

Elektrikli ve hibrid araçları benimseyen ülkelerde vergi indirimleri dışında, günlük hayata da yansıyan teşvikler ve avantajlı durumlar yaratılıyor. Dahası Avrupa Birliği getirdiği katı emisyon kısıtlamalarıyla da durumu destekliyor.

Altyapı sistemlerinin geliştirilerek yaygınlaştırılması ve teknolojinin gelişimiyle hem tasarruflu hem de çevreci olan bu araç tiplerinin önümüzdeki yıllarda daha fazla tercih edileceği bir gerçek.

Ülkelere Göre Elektrikli ve Hibrid Araç Uygulamaları

t.

Norveç :

Araç alımında vergiler %25 KDV ve %150’ye varan TAV olarak

ikiye ayrılır.

Karbondioksit emisyonu – motor gücü – araç ağırlığı vergi oranını

etkileyen faktörlerdir.

%100 elektrikle çalışan araçlar iki vergi türünden de muaftır.

Günlük Hayat Teşvikleri :

Ücretsiz elektrik şarj yeri Trafikte otobüs hattı kullanım izni

Ücretsiz park yerleri Ücretsiz otoyollar

TAV : Taşıt Alım Vergisi

Ülkelerdeki Elektrikli ve Hibrid Araç Uygulamaları

t.

Hollanda:

Araç alımında vergiler %21 KDV ve Co2 emisyonuna göre değişen TAV olarak ikiye ayrılır.

Co2 emisyonu ; Benzinlide 95g/km – dizelde 88g/km’den az olan araçlar TAV ve yıllık MTV’den muaftır.

%100 elektrikle çalışan araçlar iki vergi türünden de muaftır.


Elektrikli şirket aracına gelir vergisi avantajı

Park alanlarında öncelik

TAV : Taşıt Alım VergisiMTV : Motorlu Taşıt Vergisi t.



ABD(California):

Araç alımında %8.4 satış vergisi uygulanır.

ABD’de motorlu taşıtlara TAV uygulanmamaktadır.


Elektrikli araç satın almak isteyenlere bir kereye mahsus olmak

üzere 5.300 USD tutarında bonus sağlanmaktadır.

t.TAV : Taşıt Alım VergisiMTV : Motorlu Taşıt Vergisi


Fransa :

Araç alımında %20 KDV uygulanır.

TAV oranı tüm araç türlerinde düşük düzeydedir.

Elektrikli araçlar yıllık MTV’den muaftır.


Elektrikli araç satın almak isteyenlere bir kereye mahsus olmak

üzere 6.500 € tutarına kadar bonus sağlanmaktadır.



Japonya :

Araç alımında vergiler %8 KDV ve %5 TAV olarak ikiye ayrılır.

Elektrikli ve hibrid araç alımlarına sadece %8 KDV uygulanır.

Elektrikli ve hibrid araçlar yıllık MTV’den muaftır.


Elektrikli ve hibrid araç satın almak isteyenlere bir kereye

mahsus olmak üzere 6.500 € tutarına kadar bonus

sağlanmaktadır.



Almanya :

Araç alımında vergiler %19 KDV ve Co2 emisyonuna göre

değişen TAV olarak ikiye ayrılır.

TAV oranı tüm araç türlerinde düşük düzeydedir.

Elektrikli ve hibrid araçlar TAV ve yıllık MTV’den muaftır.


Elektrikli şirket aracına gelir vergisi avantajı mevcut.


İngiltere:

Araç alımında %20 KDV uygulanır.

Elektrikli araçlar yıllık MTV’den muaftır.


Elektrikli şirket aracına gelir vergisi avantajı

Elektrikli ve hibrid araç almak isteyenlere bir kereye mahsus

olmak üzere 8.900 € tutarına kadar bonus sağlanmaktadır.



Notlar

Vergi yükünün yakıt tüketen araçlarda yüksek, elektrikli

araçlarda düşük tutulması elektrikli araç pazarını

yönlendiren noktalardır.

Türkiye’nin elektrikli araçlara vergi uygulaması

konusundaki tutumu olumlu nitelendirilse de diğer ülkelere

kıyasla hala yetersiz durumda.

t.

Notlar

Elektrikli araçlar için düşük vergi yükü düzenlemesi

mevcutken, bu düzenleme hibrid araçları

kapsamamaktadır.

Vergi yükü konusunda, hibrid ve elektrikli araçlara yönelik

dengeli bir yaklaşım sağlanabilmesi için otomotiv

sektörüne düşen görev, hem devlet kurumlarının hem de

bireysel vatandaşın aklındaki soru işaretlerini olumlu

yönde cevaplarla gidermektir.

t.

Türkiye’nin Elektrikli Araç Üretim Sürecine Yönelik

Teşvikleri

Yeni istihdamda kişi başı 108 TL destek

Minimum 300 milyon TL yatırım

şartı

Muafiyet :

KDV – Gümrük Vergisi

Yatırım Yeri Tahsisi

%40 Devlet Katkısı

Vergi Alanı

t.

%80 Gelir Vergisi Stopaj

Desteği

%100 Kurumlar Vergisi İndirimi

%50 SGK İşveren

Payı Desteği

%50’ye varan

TÜBİTAK Nakit

Destek Olanağı

Türkiye’nin Elektrikli Araç Üretim Sürecine Yönelik

Teşvikleri

Ar-Ge Alanı

t.

Teşekkürler

Daha fazla bilgi almak ve fikirlerinizi bizimle paylaşmak

için bize ulaşabilirsiniz.

[email protected]

T : 0216 472 19 72

tasitcom/tasit.com

turkiye'de ve dunyada arac vergileri karsilastirmasi

Automotive