turkey 2016-oecd-economic-survey-verimlilikteki-tıkanıklığı-aşmak
TRANSCRIPT
2016 OECD TÜRKİYE RAPORU
Verimlilik Darboğazlarını Gidermek Gaziantep, 15 Temmuz
@OECD @OECDeconomy
http://www.oecd.org/eco/surveys/economic-survey-turkey.htm
2
Zor şartlara rağmen büyüme güçlü seyretti
Kaynak: OECD (2016), OECD Economic Outlook: Statistics and Projections (database).
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10
-6
-4
-2
0
2
4
6
8
10
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
Yıllık GSYİH büyümesi (yüzde)
Yıllık GSYİH büyümesi (yüzde)
3
Büyüme daha kapsayıcı hale geldi
Kaynak: TÜİK.
1. İstihdam oranı (lise ve dengi altı eğitimli nüfus içinde, yüzde)
0
10
20
30
40
50
60
70
0
10
20
30
40
50
60
70
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Erkekler Kadınlar
Düşük vasıflı istihdamı ¹
4
Gelir dengesizlikleri azaldı
Kaynak: TÜİK.
0
3
6
9
12
15
18
21
0
3
6
9
12
15
18
21
en düşük 2 3 4 5 6 7 8 9 en yüksek
yüzdeyüzde
Eşdeğer harcanabilir gelir yüzde 10’luk dilimleri
Reel ortalama harcanabilir gelir büyümesi, 2007-13Gelir yakınsaması
5
Dış açık yüksek seviyelerde
Kaynak: OECD (2016), OECD Economic Outlook: Statistics and Projections (database).
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
4
1995 2000 2005 2010 2015
GSYİH oranı, yüzdeGSYİH oranı, yüzdeCari denge
6
Refah daha da iyileştirilebilir
Kaynak: OECD (2016), OECD Better Life Index, www.oecdbetterlifeindex.org.
0123456789
Gelir
İş
Barınma
Çalışma-hayat dengesi
Cemiyet
EğitimÇevre
Sivil katılım
Sağlık
Hayat tatmini
GüvenlikTürkiyeDüşük gelirli OECD¹Yüksek gelirli OECD²
1. Kişi başı GSYİH’ya göre en alt üçte birlik dilimde yer alan OECD ülkeleridir: Çekya, Slovenya, Portekiz, Slovak Cum., Estonya, Yunanistan, Macaristan, Polonya, Şili ve Meksika. 2. Kişi başı GSYİH’ya göre en üst üçte birlik dilimde yer alan OECD ülkeleridir: Lüksemburg, Norveç, İsviçre, ABD, İrlanda, Hollanda, Avusturya, Danimarka, İsveç, Almanya ve Avustralya.
7
Enflasyon fazla yüksek
Kaynak: OECD (2016), OECD Economic Outlook: Statistics and Projections (database); TCMB.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
2012 2013 2014 2015 2016
Enflasyon Enflasyon bekleyişleri (24 ay sonrası) Hedef
8
Yurtiçi tasarruflar düşük seviyelere geriledi
Kaynak: World Bank (2016), World Development Indicators.
12
14
16
18
20
22
24
26
12
14
16
18
20
22
24
26
1995 2000 2005 2010 2015
GSYİH oranı, yüzdeGSYİH oranı, yüzdeGayrisafi Ulusal Tasarruf
9
Kayıtdışılık çok yaygın
1. Lise ve dengi altı eğitime sahip olanlar. 2. Kendi hesabına çalışanlar dahil. Kaynak: TÜİK .
0
20
40
60
80
100
0
20
40
60
80
100
Erkekler Kadınlar
Kayıtlı Kayıtdışı
Düşük eğitimli çalışanların, özellikle kadınların, çoğunluğu kayıtdışı istihdam edilmektedir ¹ ²
10
Kayıtdışılık verimliliği aşağıya çekmekte
Kaynak: TÜİK; TCMB.
0
50
100
150
200
250
300
0
50
100
150
200
250
300
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
Bin TLBin TL
Tüm firmalar (kayıtdışı olanlar dahil) Tam kurumsallaşmış
Çalışan başına satış, 2003 fiyatlarıyla
11
Küresel değer zincirlerine katılım göreli olarak düşük seviyededir
Not: Geri katılım endeksi ülkenin ihracatında yabancı katma değerin payı olarak tanımlanmaktadır. İleri katılım ise yurtiçi katma değerin yabancı ülkelerin ihracatındaki payına karşılık gelmektedir.
Kaynak: OECD/WTO (2016), "Trade in value added", OECD-WTO: Statistics on Trade in Value Added (database). DOI: http://dx.doi.org/10.1787/data-00648-en.
0
10
20
30
40
50
60
BRA
RUS
ARG
HRV
CHL
IND
ROU
GRC
TUR
MEX
CHN
POL
PRT
EST
SVN
VNM
THA
BGR
MYS
CZE
SVK
HUN
geriye doğru katılım
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
HRV
MEX
TUR
THA
CHN
VNM
ARG
HUN
BGR
PRT
GRC
IND
CZE
MYS
EST
SVK
SVN
POL
BRA
ROU
CHL
RUS
ileriye doğru katılım
12
Türkiye’nin yüksek katma değerli ihracatının payı düşük seyretmektedir
Not: Yüksek katma değerli ürünlerin birim değeri dünya referansının en az yüzde 15 üzerindedir. Dünya referansı belirli bir yıl için ticaret akımı ile ağırlıklandılmış birim değerlerin medyanıdır. OECD üyesi eşdüzey ülkeler OECD içinde Türkiye hariç en düşük kişi başı gelire sahip olan 10 ülkedir: Çekya, Slovenya, Portekiz, Slovak Cum., Estonya, Yunanistan, Macaristan, Polanya, Şili ve Meksika. OECD dışı eşdüzey ülkeler Arjantin, Bulgaristan, Brezilya, Çin, Hırvatistan, Hindistan, Malezya, Romanya, Rusya, Tayland ve Vietnam’dan oluşmaktadır. Kaynak: CEPII Trade Unit Value database, see Emlinger and Piton (2014), "World trade flows characterization: Unit values, trade types and price ranges", CEPII Working Papers, No 2014-26.
0
10
20
30
40
50
60
70
0
10
20
30
40
50
60
70
Enerji Gıda, tarım Tekstil Ağaç,kağıt
Kimyasallar Demir ve çelik
Demir esaslıolmayanlar
Makinetechizat
Taşıtaraçları
Elektriklieşyalar
Elektronikeşyalar
Türkiye OECD'deki eşdüzey ülkeler OECD dışındaki eşdüzey ülkeler
13
DARBOĞAZLARIN GİDERİLMESİ
14
Katı istihdam düzenlemeleri
İstihdam maliyetleri ve vergi yükü düşük vasıflılar için düşürülmeli. Tüm firmalar için istihdam kuralları daha esnek olmalı. Ölçülü asgari ücret teşvik edilmeli, dış dengelenme ve dezenflasyon ile uyumlu
ücret patikası için sosyal taraflarla işbirliğine gidilmeli.
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
4.0
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
4.0
Kıdem tazminatı Vadeli standartsözleşme
İhbar süresininuzunluğu
Asgari ücret/medyanücret oranı
İstihdam vergi yükü
En iyi OECD uygulamalarına olan mesafe
Türkiye OECD'deki eşdüzey ülkeler
Bu grafik nasıl okunmalıdır: Bu grafik Türkiye’nin ve OECD’de Türkiye’ye eşdüzey olan ülkelerin (kişi başı GSYİH’ya göre en alt üçte birlik dilimde yer alan OECD ülkeleri) istihdam düzenlemelerinde en iyi OECD uygulamalarından ne kadar uzakta olduğunu göstermektedir. En iyi OECD uygulaması her alanda en iyi üç OECD ülkesinin ortalaması olarak tanımlanmıştır. Kaynak: OECD, Employment Protection Legislation indicators; OECD Minimum wage database; OECD Labour Tax Wedge Decomposition database.
15
Kısıtlayıcı ürün piyasası düzenlemeleri
Ticari faaliyetler için düzenleyici çerçevenin iyileştirilmesine OECD ürün - emek piyasası ve rekabet politikası göstergeleri ölçüt alınarak devam edilmeli.
Bu süreçte OECD Rekabet Değerlendirme uygulaması düşünülmeli. Yeni kurulan firmalar için “sıfır maliyetle lisans verme” inisiyatifi düşünülmeli.
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
4.0
4.5
0.0
0.5
1.0
1.5
2.0
2.5
3.0
3.5
4.0
4.5
Lisans ve izinsistemi
Firmaların idariyükleri
Şahısişletmelerinin idari
yükleri
Hizmetlersektöründe
engeller
Fiyat kontrolleri Rekabet Kurumurekabet
savunuculuğu
En iyi OECD uygulamalarına olan mesafeTürkiye OECD'deki eşdüzey ülkeler
Bu grafik nasıl okunmalıdır: Bu grafik Türkiye’nin ve OECD’de Türkiye’ye eşdüzey olan ülkelerin (kişi başı GSYİH’ya göre en alt üçte birlik dilimde yer alan OECD ülkeleri) ürün piyasası düzenlemelerinde en iyi OECD uygulamalarından ne kadar uzakta olduğunu göstermektedir. En iyi OECD uygulaması her alanda en iyi üç OECD ülkesinin ortalaması olarak tanımlanmıştır. Kaynak: OECD, Employment Protection Legislation indicators; OECD Minimum wage database; OECD Labour Tax Wedge Decomposition database.
16
Yatırım engelleri yabancı firmaları etkilemektedir
Kaynak: World Bank (2013), Enterprise Survey; OECD hesaplamaları.
Firmalar tarafından beyan edilen yatırım engelleri Endeks ölçüsü 0 (hiç engel yok) to 4 (çok ciddi engel var)
Hukukun üstünlüğü, yargının bağımsızlığı ve yolsuzlukla mücadele güçlendirilmeli. Yabancı doğrudan yatırımın önündeki engeller azaltılmalı.
0.0
0.2
0.4
0.6
0.8
1.0
1.2
1.4
1.6
1.8
2.0
0.0
0.2
0.4
0.6
0.8
1.0
1.2
1.4
1.6
1.8
2.0
Yolsuzluk Siyasi istikrarsızlık Kayıtdışı rakipler Vergi oranları
Yerli özel Yabancı özel Kamu
17
Eğitim donanımı hala düşük
Not: Referans yılı Brezilya, Şili, Fransa, Rusya ve Suudi Arabistan için 2013, Çin için 2010, Endonezya için 2011, G. Afrika için 2012 yılıdır. Kaynak: OECD (2015), Education at a Glance 2015: OECD Indicators, OECD Publishing, Paris. DOI: http://dx.doi.org/10.1787/eag-2015-en.
Lise ve üstü düzeyinde eğitim alan yetişkinlerin oranı yüzde, 2014
2016 Eylem Planında öngörülen, müfredatı iyileştirme ve okul ile üniversitelerin özerkliğini artırma reformları uygulanmalı.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
CHN
IDN
MEX
TUR
CRI
PRT
BRA
SAU
COL
ESP
ITA
CHL
ZAF
GRC ISL
BEL
NZL
FRA
NLD
AUS
IRL
GBR
DNK
SWE
NOR
HUN
AUT
KOR
ISR
SVN
FIN
DEU
CHE
LVA
USA
CAN
POL
SVK
EST
LTU
CZE
RUS
Profesyonel yönetim hala sınırlı
18
Not: Ankette şu soruya verilen yanıt ortalamasıdır: “Ülkenizde üst yönetim kadroları kimlerce doldurulmaktadır?” (1=genellikle liyakata bakılmaksızın dost ve akrabalar; 7= büyük ölçüde liyakat ve niteliğe dayanarak seçilen profesyonel yöneticiler) Kaynak: World Economic Forum (2015), Executive Opinion Survey.
Profesyonel yönetime istinat
Küçük ölçekli girişimcilere temel yönetim, yabancı dil ve dijitilizasyon konularında beceri kazandırıcı programlara odaklanılmalı.
0
1
2
3
4
5
6
7
0
1
2
3
4
5
6
7
ITA
BGR
VNM
HUN
HRV
GRC
ROU
IND
RUS
SVN
PRT
TUR
MEX
POL
SVK
ARG
BRA
CHN
ESP
THA
CHL
KOR
ISR
FRA
CZE
AUT
JPN
MYS
DEU
AUS
CAN
GBR
BEL
SWE
USA
DNK
IRL
CHE
NLD
FIN
NOR
NZL
19
Bilişim teknolojileri eksik kullanılmaktadır
Not: Firma kaynak planlama (ERP) sistemleri iç ve dış bilgi akım yönetimlerini bütünleştiren yazılım temelli araçlardır. Tedarik zinciri yönetimi otomatik veri değişimi (ADE) uygulamalarının kullanılmasına karşılık gelmektedir. Radyo Frekans Tanıma (RFID) ise radyo dalgalarıyla temassız bilgi iletimini sağlayan teknolojidir. 10 ve üstü çalışan istihdam eden firmaların yüzde payı olarak raporlanmıştır.
Kaynak: OECD (2015), OECD Science, Technology and Industry Scoreboard 2015: Innovation for growth and society, OECD Publishing, Paris, DOI: http://dx.doi.org/10.1787/sti_scoreboard-2015-en
Seçilmiş bilişim teknolojisi araç ve faaliyetlerinin şirketlere nüfuzu, 2014
Bilişim teknolojileri altyapısı iyileştirilmeli. Uluslararası en iyi yönetim uygulamalarının yayılması için kamuoyu kampanyaları kullanılmalı.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Genişbant Web sitesi e-alış Sosyal medya ERP e-satış ADE RFID
Türkiye OECD ortalaması
20
TEMEL TAVSİYELER
21
Ekonomik yapıda dayanıklılığın ve toplumsal uyumun güçlendirilmesi
2016 Eylem Planındaki reformlar uygulanmalı ve bu uygulamaların sistemli bir şekilde izlenmesi için yasal düzenleme yapılmalı.
Hukukun üstünlüğü, yargının bağımsızlığı ve yolsuzlukla mücadele güçlendirilmeli.
Okul öncesi eğitim imkanları yurt genelinde iyileştirilmeli.
Yabancı doğrudan yatırımın önündeki engeller azaltılmalı .
Genel hükümet hesapları uluslararası muhasebe standartlarına uygun bir şekilde çeyreklik olarak yayınlanmalı.
Tüm “koşullu” ve uzun dönemli yükümlülükleri içerecek sürekli bir Maliye Politikası Raporu yayımlanmalı.
22
Tasarrufların artırılması ve enflasyonun düşürülmesi
Tüketici kredileri kontrol altında tutulmaya devam edilmeli.
Özel emeklilik tasarrufları teşvik edilmeli.
Döviz rezervleri artırılmalı.
Para politikasınin yapısı sadeleştirilmeli.
Enflasyon projeksiyonlardan daha hızlı gerilemezse para politikası sıkılaştırılmalı.
Asgari ücretin makul düzeylerde artması sağlanmalı, dış dengelenme ve dezenflasyon ile uyumlu ücret patikası için sosyal taraflarla işbirliğine gidilmeli.
23
Verimliliğin artırılması
2016 Eylem Planında öngörülen, müfredatı iyileştirme ve okul ile üniversitelerin özerkliğini artırma reformları uygulanmalı.
İstihdam üzerindeki vergi yükü ve maliyetler düşük vasıflı çalışanlar için düşürülmeli.
Tüm firmalar için istihdam kuralları daha esnek olmalı.
Daha verimli ve daha büyük firmalar vergi eşikleriyle karşılaşmamalı.
Küçük ölçekli girişimcilere temel yönetim, yabancı dil ve dijitilizasyon konularında beceri kazandırıcı programlar uygulanmalı.
İşini kaybeden çalışanların sosyal güvenlik imkanları ve aktif işgücü programları, mültecilere uygulananlar dahil olmak üzere, güçlendirilmeli.
24
Küresel değer zincirlerine katılım
AB ile olan gümrük birliği anlaşması en açık ve en kapsamlı uluslararası ticaret anlaşmaları ile uyumlandırılmalı ve diğer ülkelerle benzer anlaşmalar geliştirilmeli.
Mesleki eğitim ve AR-GE yatırımları artırılmalı.
Kirletici faaliyetlerin takibi ve çevre düzenlemelerinin uygulanması etkinleştirilmeli ; çevre kirliliği vergisi, karbon vergisi ve satılabilir
emisyon izinleri gibi iktisadi araçlar kullanılmalı.
25
Daha fazla bilgi için
http://www.oecd.org/eco/surveys/economic-survey-turkey.htm
Disclaimers: The statistical data for Israel are supplied by and under the responsibility of the relevant Israeli authorities. The use of such data by the OECD is without prejudice to the status of the Golan Heights, East Jerusalem and Israeli settlements in the West Bank under the terms of international law. This document and any map included herein are without prejudice to the status of or sovereignty over any territory, to the delimitation of international frontiers and boundaries and to the name of any territory, city or area.