TÜTÜNSÜZ GENÇLİK

Türk Toraks Derneği Tütün Kontrolü

Çalışma Grubu

SUNUM PLANI

Dünya Sağlık Örgütü 31 Mayıs Sloganları

Sigaraya Başlanmasında Gençlik Döneminin Rolü

Dünyada Durum

Ülkemizde Durum

Sigara Reklamları ve Gençlik

DSÖ 31 Mayıs “Tütünsüz Dünya Günü” Sloganları

2008: Tütünsüz Gençlik

2007: Dumansız Çevre

2006: Tütün Ürünlerinin Tümü Öldürücüdür. Kılığına Aldanmayın!

2005: Sağlık Çalışanları ve Sigara

2004: Sigara ve Yoksulluk

2003: Sigarasız Film, Moda

2002: Sigarasız Spor

2001: Pasif İçim Öldürür

2000: Sigara Öldürür, Aldanmayın!

1990-1999: www.who.int

Sigaraya Başlanmasında Gençlik Döneminin Rolü

Kendini kanıtlama

Büyüklerine özenme

Arkadaşları içinde yer edinme

Otoriteye karşı gelme

Arkadaşlarından çekinme

Kilo kontrolü

Hayranlık duyduğu kişilere benzeme

Sigara bağımlılığı: çocukluk ve gençlik dönemi hastalığıGençlik dönemine özgü dürtüler:

Bölge Tüketim  Kuzey Amerika % 4.7Latin Amerika % 8.9Batı Avrupa % 9.3Orta ve Doğu Avrupa % 10.8Afrika ve Orta Doğu % 11.8Asya % 54.5

Dünyada sigara içim oranları

DSÖ verilerine göre, dünyada 1,25 milyar insan sigara içmekte

800 milyonu gelişmekte olan ülkelerde yaşamakta

Sigara içimi tüm dünyada yılda 5 milyon insanın ölümüne neden olmakta

2025’de bu rakamın 10 milyona ulaşacağı tahmin edilmekte

DÜNYA’DA DURUM

WHO Raporu 2006

Sigara, tüketicilerinin yaklaşık yarısının ölümüne neden olan bir zehir

Bu zararlı maddeye dünya genelinde 15 yaş öncesi başlanmakta

Dünyada 10-24 yaş arası gençlerin sayısı 1.8 milyar

Bu genç nüfusun da %85’inden fazlası gelişmekte olan ülkelerde yaşamakta

Sigarayı deneyen her 4 çocuktan 3’ü bağımlı olmakta

WHO 2008 raporu

GYTS (Küresel Gençlik Tütün Araştırması)

DSÖ ve CDC

1998-

133 ülke verileri

13-15 yaş arası gençler

Amaç: Düzenli izlem, durum saptama ve müdahale

Global Youth Tobacco Survey (GYTS) ABD VERİLERİ

ABD’de sigara içim oranlarının düşmesini etkileyen faktörler;

1.Sigara vergilerinde 2003’e kadar %90’lık bir artışın sağlanması

2.Ülkede medya aracılığıyla sigara karşıtı kampanyaların gerçekleştirilmesi

MMWR, 2004

20

22

24

26

28

30

32

34

36

38

1991 1995 1999 2001 2003

SİGARA İÇİM SIKLIĞI

ÜLKEMİZDE DURUM

* Sigara Alışkanlıkları ve Sigara ile Mücadele Kampanyası Kamuoyu Araştırması Raporu , PİAR, 1988

**Ulusal Hastalık Yükü-Maliyet Etkinlik Çalışması, 2004

15 yaş üzerindeki nüfusun %43.6’ sı sigara içmekte*

Ülkemizde sigara içme alışkanlığı, %40-71 oranında 15-19 yaşlarında başlamakta*

UHY-ME 2004 Çalışması sonuçlarına göre, 18 yaş üstü nüfusun %32’si her gün bir tütün ürünü kullanmakta**

18-24 yaş grubunda düzenli tütün ürünü kullanım sıklığı %32 oranında**

Türkiye’de 61 ilden 202 okulda öğrenim gören 15.957 adet İlköğretim 7., 8., Hazırlık ve Lise 1 sınıfı öğrencisine 2003 yılında uygulanmıştır.

Öğrencilerin %29,3’ünün en az bir kez sigara içmeyi denediği,

%9.1’inin halen sigara içtiği,

Hiç sigara içmeyen öğrencilerin %7,7’sinin bir sonraki yıl başlamayı düşündüğü saptanmıştır.

KGTA-2003 Bilgi Notu. Sağlık Bakanlığı Madde Bağımlılığı Şube Müdürlüğü

TÜRKİYE KÜRESEL GENÇLİK TÜTÜN ARAŞTIRMASI

HEDEF GRUP: ADÖLESAN

Bilir N, 1997

WHO Report on the Global Tobacco Epidemic, 2008.

SİGARA PREVALANSI-TÜRKİYE

GENÇLER (%)

2003verileriERİŞKİN(%)

Erkek

Kadın

Toplam

Erkek

Kadın

Toplam

Günlük içiciler Halen içenler

SİGARA REKLAMLARI VE GENÇLİK

Siz pazarlasaydınız hedef kitleniz kimler olurdu?

Firmaların kendilerini uzun süre besleyecek geniş bir tiryaki pazarına gereksinimleri var

Türkiye genç nüfusa sahip bir ülke

Tiryakilik yaşı 10-20 arasında

Nikotin yüksek bağımlılık yapan bir maddedir

Bir kez tütünü deneyen çocuk ve gençlerin dörtte üçü yaşam boyu tütün bağımlısı haline gelirler

Çocuk ilk sigarasını ne kadar erken yaşta denerse, o kadar uzun süre düzenli tütün tüketicisi olacaktır

Sigara içenlerin dörtte biri tütün kullanımına 10 yaşından önce başlamaktadır

GENÇLER: HEDEF KİTLE

Örtülü ve açık reklamların diğer tütün pazarlama taktikleri ile birlikte genç insanlar üzerinde tütün kullanımını özendirici etkisinin olduğu kesin olarak kanıtlanmıştır

Bu gerçeği çok iyi bilen tütün endüstrisi milyarlarca dolarını sadece öldürücü ürünlerini etkili pazarlamak için harcamaktadır

Örtülü reklamlara örnekler Yardım ve proje sponsorlukları; Depremzedelere yardım Şehit annelerine yardım Arkeolojik kazılara sponsorluk sağlanması Eski yapıların restorasyonu Bahar şenlikleri Filmlerde önemli karakterlerin elindeki sigaralar

Sigaraya veya sigara paketlerine benzeyen şeker, sakız, oyuncak vb.

PHILIP MORRIS DÖKÜMANLARI

Bugünün genci yarının düzenli tütün tüketicisidir. Sigara içenlerin çoğu sigaraya gençlik çağlarında başlamaktadır. Gençlerin sigara içme davranışları Philip Morris tarafından çok önemsenmektedir.

Philip Morris Araştırma ve Geliştirme Müdürü’nün Görüş

Raporu

Ebeveynlerin sigara içmesi

Arkadaşların sigara içmesi

Sigara reklamları

BUGÜNÜN PASİF İÇİCİSİ YARININ AKTİF İÇİCİSİ!

Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere, tütün karşıtı çalışan bütün bilim insanları gençlere yönelik tehlikenin farkında

Bu nedenle 2008 Tütünsüz Dünya Günü aktivitelerinin sloganı “Tütünsüz Gençlik” olarak belirlenmiştir

Reklamlar

Temalar

Mekanlar

Ünlüler

İdoller

Sigarayı başarının tadı, özgürlüğün sembolü olarak yansıtıyor

Gerçekte sigara; Esaret

Başarısızlık

Geri kalmışlık

Sosyal dışlanma

Cinsel iktidarsızlıkla özdeşleştirilmeli

AYRICA;

Sigara diğer uyuşturuculara bir basamak olabilmektedir

Sigara kullanan gençlerin büyük bir kısmı alkol içmeye başlamaktadır

Sigara içmeyen gençlere göre 8 kat daha fazla uyuşturucu kullanma riski taşımaktadır

Sigara içen gençlerde davranış bozukluğu da görülmektedir, bunlar; kavgacılık, belli bir çeteye girme ya da dikkatsiz ve tedbirsiz cinsel ilişkiler olarak ortaya çıkmaktadır

Nargile Sorunu

Nargile kafeler sigara bağımlılığı oluşturulmasında aracılık ediyor

1 nargile = 20 sigara

TÜTÜN REKLAMI, PROMOSYONU VEYA SPONSORLUĞUNUN TAM YASAKLANMASINA NEDEN GEREKSİNİM DUYMAKTAYIZ?

Çünkü; dünyada yaşayan çocukların yaklaşık yarısı tütün ürünlerinin serbestçe dağıtımını yasaklamayan ülkelerde yaşamaktadır

Çünkü; ancak tam ve yoğun yasaklar tütün tüketiminin azaltılmasında etkili olabilir

Çünkü; yasakları uygulayan ülkelerde, yasaklar öncesi ve sonrası yapılan karşılaştırmalarda, tütün tüketiminin %16 azaldığı saptanmıştır

Çünkü; tam olmayan yasaklar etkili olmaz, tütün reklamlarının alternatif medya aracılığıyla yapılabilmesini olanaklı kılar

EYLEM ÇAĞRISI:

REKLAM, PROMOSYON VE

SPONSORLUKLARIN TAM YASAKLANMASI

TÜTÜN ÜRÜNLERİNİN TÜKETİMİNİ

AZALTACAKTIR

Politikacılara çağrı: 19 Ocak 2008 tarihinde kabul edilen, 19 Mayıs 2008’de

yürürlüğe giren 5727 sayılı yasa ülkemiz insanının tütünden gelecek zararlara karşı sağlığını korumak amacıyla tam reklam yasağını da zorunlu kılmaktadır.

Yasal zorunluluk olmadan, gönüllülük esası ile yapılacak düzenlemeler işe yaramayacaktır ve özellikle gençler tarafından benimsenmeyecektir.

Bu nedenle politikacılar yasanın takipçisi olmalıdır

Gençlere çağrı:

Ülkemizin yasalarının size öğretilmesine izin verin.

Tütünün reklam, promosyon ve sponsorluklarının tam yasaklanmasının tek haklı gerekçesi sizin geleceğinizi korumaktır

Sizi korumak için düzenlenen tütün karşıtı eğitim kampanyalarına katılın ve bu konuda bilim insanlarınca yapılan açıklamalara kulak verin

Topluma çağrı:

Tütün ürünlerinin reklam, promosyon ve sponsorluklarının tam yasaklanmasını destekleyerek, gençleri bu büyük sağlık tehdidinden koruyun

Tütün endüstrisinin kurnaz ve pahalı reklamlarının başarılı olamayacağını siz de kanıtlayın

Sivil toplum örgütlerine çağrı:

Ülkemizde tütün ürünlerinin reklam, promosyon ve sponsorluklarına tam yasak getiren yeni yasamızı destekleyin ve hayata geçmesine ortak olun

Tütünsüz gençlik kampanyasına gençlerin de katılmasına yardımcı olun.

Elbirliğiyle geliştirilen, uygulanan, izlenen tütün kontrol politikaları ve programları çok daha etkili olacaktır

SONUÇ

Tütün kullanımı geleceğimizle yaptığımız sözleşmedir

Sigara içmenin bedeli yıllar sonra sağlık bozulduğunda ödenecektir

Ülkemiz için, önümüzdeki 20 yılda sigaranın yol açtığı morbidite, mortalite ve ekonomik kayıpların ciddi boyutlarda olmaması için yeni yasanın uygulanabilmesi hepimizin sorumluluğundadır