tÜrkİye’nİn fp6’daki konumu ve tÜbİtak fp6 koordİnasyon ofİsİ

Mart 2004 TÜBİTAK AB FP6 Ulusal Koordinasyon Ofisi

1

TÜRKİYE’NİN FP6’daki KONUMUve

TÜBİTAK FP6 KOORDİNASYON OFİSİ

Prof. Dr. Faruk ARINÇ ÇP Ulusal Koordinatörü

TÜBİTAK – FP6 Koordinasyon OfisiTel : 312. 427 2302Faks : 312. 427 4024Web : http://www.fp6.org.tr

http://www.fp6.org.tr/


2

AB’de Bilimsel ve Teknolojik Durum


3

AB’de Bilimsel ve Teknolojik Durum• Etkinlikler açısından dünyanın önde gelen üç bölgesinden biri

• Etkinliklerin düzeyi açısından ABD ve Japonya’ya göre önemli eksiklikler var.

• Bölgedeki etkinlikler ülkeye göre önemli farklılıklar gösteriyor; ülkeler arasında koordinasyon yetersiz; bu nedenle gereksiz tekrarlar var.

• Bölgede, gelişmenin motoru olarak değerlendirilen yenilikçi firmalar, yeterli sayıda kurulmuyor ve gelişmiyor.

• Yetenekli araştırmacılar Avrupa dışına kaybediliyor

• Teknoloji yoğun KOBİ’ler Ar-Ge için yeterli kaynak bulamıyor

• Fikri mülkiyetin korunması konusunda yeterli bilinçlenme yok


4

GERD (%) GERD Büyüme (%, 1995-2001)

AB 1.94 0.6ABD 2.80 1.7JP 2.98 1.8TR 0.64 0.21

Not: 2000 yılında AB, ABD’ye göre Ar-Ge’ye 121 milyar Euro daha az harcama yapmıştır.

Ar-Ge Yoğunluğu

Ar-Ge’de Ö.S. Payı (%) Ar-Ge’de Ö.S. Payı’nın Yıllık Büyümesi (%, 1995-1999)

AB 56.3 1.3

ABD 66.2 1.4

JP 72.4 -0.3

TR 42.9 ?

Ar-Ge’de Özel Sektör Payı


5

Ar-Ge İnsan KaynaklarıSektörlere Göre Dağılım, %

Özel Kamu Üniversite

AB 50 14 34

ABD 83 4 11

JP 66 2 27

TR 16 11 73

Bin Kişide Ar-Ge Personeli Büyüme Hızı(%, 1991-1999)

AB 5.36 19

ABD 8.66 16

JP 9.72 6

TR 1.00 ?

Ar-Ge İnsan Yoğunluğu


6

Yayın Payları (2001, %)

Büyüme (1995-1999, %)

Araştırıcı Başına Yayın

AB 37.5 2.3 1.18

ABD 31.5 -3.0 0.84

JP 10.0 ? 0.46

TR 3.40 ? 0.11

Bilimsel Performans

AB Patenti ABD Patenti

Milyon Kişiye Düşen (2001)

Yıllık Büyüme (%)

Milyon Kişiye Düşen (2001)

Yıllık Büyüme (%)

AB 154 12.5 80 9.8ABD 162 11.6 316 8.0JP 175 12.5 265 7.4

Teknolojik Performans


7

ABD ve Japonya karşısında, AB’nin rekabet gücü zayıftır.

AB’de Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’dan (GSYİH) AR- GE’ye ayrılan pay az:

Japonya = % 3,0 ABD = % 2,6 Avrupa = % 1,9 Türkiye = % 0,6

Bilimsel çalışmaların (ticari ürün üretme, sosyal sorunlara çözüm getirme ve topluma geri besleme açılarından) katma değeri yetersizdir.

Araştırmalar bir bütünlük içinde yürütülemiyor (dağınıklık, parçalanmışlık)

AB’nin kabul ettiği gerçekler


8

Mart 2000, Lizbon Zirvesi kararı:

Bilimsel ve teknolojik AR-GE felsefemizi değiştirmeliyiz. Yenifelsefemizi “Avrupa Araştırma Alanı” (ERA: European Research Area) başlıklı yeni bir proje kapsamında planlayalım! Bu projenin uygulama aracı olarak da, Altıncı Çerçeve Programı’nı (6ÇP=FP6) kullanalım!

Özet:: FP6, AB’nin DÜNYA GÜCÜ OLMA AMACININ BİLİMSEL ve TEKNOLOJİK ARACIDIR

Bu gerçekleri kabullenen AB’nin


9

Siyasi güç

Ekonomik güç Bilimsel / teknolojik güç (ERA FP6) (Bizlerin fırst eşitliğine tam anlamıyla

açık tek kapı)

AB’nin hedefi nedir?


10

2000 LİZBON ZİRVESİ KARARINA GÖRE

2010 Yılı Hedefleri:

AB’yi, dünyanın en dinamik ve rekabet gücü en yüksek bilgi toplumu haline getirmek;

GSYİH’dan AR-GE’ye ayrılan payı %3’e çıkartmak.


11

ERA’nın ANA FELSEFESİ Ekonomik ve toplumsal katma değer getirecek projelere

öncelik verilecek; Öncelikli araştırma alanları belirlenecek; Kaynakların rasyonel kullanımı sağlanacak; Kritik kütle ve altyapı olanaklarının bütünleştirilmesi

sağlanacak; Etkin inovasyon (yaratıcılık) sistemi geliştirilecek; Araştırmacı dolaşımı teşvik edilecek; KOBİ’lere destek verilecek.


12

FP6’ya KATILMANIN YARARLARI

AB ekonomik gücünün bir parçası olmak;

Üniversiteler, araştırma enstitüleri, kamu ve sanayi kuruluşları (KOBİ’ler) arasında işbirliği ile kritik araştırmacı kütlesi oluşturmak;

Türkiye’nin AR-GE etkinliklerini finanse edecek uluslararası yeni kaynaklar bulmak;

Stratejik ortaklıklar oluşturarak Avrupa ile olan iş hacmimizi büyütmek.


13

Bir Diğer Önemli YararTÜRKİYE’DEKİ ARAŞTIRMA KAVRAMINI VE YAKLAŞIMINI YENİDEN ŞEKİLLENDİRME VE

YAPILANDIRMADA

ÖRNEK TEŞKİL ETME

Yani: Avrupa Araştırma Alanı felsefesini Türkiye Araştırma Alanı felsefesine

dönüştürme.

Yani: Topluma getirisi olan bütünleştirilmiş araştırma yaklaşımı.


14

6. Çerçeve Programı: Bazı Bilgiler

Toplam bütçe = 17,5 Milyar €

KOBİ’lere büyük çapta teşvik var [Öncelikli alanlarda toplam bütçenin %15 kadarı (1700 M€) KOBİ’lerce kullanılmalı ve ayrıca özel destek verilmeli (430 M€) ] Üniversite ile işbirliğini teşvik var.

Kadın araştırmacıyı teşvik var (hedef % 40)


15

ÇERÇEVE PROGRAMLARI

• FP6 : Kasım 2002 – Kasım 2006 FP7 : 2007 – 2010

• Toplam Bütçe : 17,5 miyar € (Bunun 16,27 MM€ 6 ÇP, 1,23 milyar € EURATOM)Türkiye katkısı : 250 M€ (%1,5)


16

ÇERÇEVE PROGRAMLARI33 ülke (1 Mayıs 2004 sonrası)– 25 Üye Ülke (Almanya, Avusturya, Belçika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsveç, İtalya, Lüksemburg, Portekiz, Yunanistan, Çek Cum., Estonya, Kıbrıs Rum K., Letonya, Litvanya, Macaristan, Malta, Polonya, Slovakya, Slovenya)

– 3 Aday Ülke (Bulgaristan, Romanya, Türkiye)– 5 Asosiye Ülke (İsrail, İsviçre, Norveç, İzlanda, Lichtenstein)


17

6. ÇERÇEVE PROGRAMI UYGULAMA ARAÇLARI (INSTRUMENTS)

• Yeni Araçlar:– Bütünleştirilmiş Projeler – Integrated Projects, IP– Mükemmeliyet Ağları – Networks of Excellence, NoE– Ulusal Programların Ortak Uygulanması – Joint implementation

of the national programmes (Article 169 of the EU Treaty)

• Geleneksel Araçlar:– Özel Hedefli Araştırma Projeleri – Specific Targetted Research

Projects, STREP– Eşgüdüm Etkinlikleri – Coordination Actions, CA– Özel Destek Etkinlikleri – Specific Support Actions, SSA


18

Uygulama Araçları

Araç Amaç Temel Çıktı Ölçek

IP Devam eden araştırma

Bilgi Yüksek

NoE Parçaları birleştirmek

Yapılandırma Yüksek

STREP Araştırma Bilgi Orta-Düşük

CA Koordinasyon Koordinasyon Düşük

SSA Destek Destek Düşük


19

(FP6’YA GÖRE) KOBİLER:

• Gelişen ekonominin motoru görevini üstlenirler;

• Yeni ürün ve teknoloji geliştirmede önemli rol oynarlar. İnovasyon üretirler;

• Alt yüklenici olarak, büyük firmaların rekabet yeteneğini desteklerler;

• İş alanı yaratırlar.


20

Araştırıcılar KOBİlerle nasıl işbirliği yapabilirler?

FP6’da bu amaçlı KOBİ Özel Programı

Yatay Araştırma Alanı (Horizontal Activity)Bu özel programda KOBİ’lerin gereksindiği

alanlarda [öncelikli alan olup olmadığınabakılmaksızın bütün Bilim ve Teknoloji

Alanlarında] araştırma yapılabilir.


21

1. ERA’YI BÜTÜNLEŞTİRME (13,345 M€)

ÖNCELİKLİ ALANLAR (11,285 M€) (%15 KOBİ lere) ÖZEL ETKİNLİKLER (1,300 M€)

LIFE - Life sciences, genomics & biotechnology for health(2.255 M€) NEST - Supporting policies &

anticipating S&T needs (555 M€)IST - Information society technologies(3,625 M€)

NANO - Nanotechnologies, materials & new production technologies (1,300M€) SME - Horizontal SME Activites

(430 M€)AERO - Aeronautics & space (1,075 M€)

FOOD - Food quality & safety (685 M€)INCO - International cooperation activities (315 M€)SUSTAIN - Sustainable development, global change &

ecoystems (2,120M€)

SOCIETY - Citizens and governance in a knowledge-based society (225 M€) JRC - JRC activities (760 M€)

AB 6. ÇERÇEVE PROGRAMI (2003-2006)


22

2. ERA’YI YAPILANDIRMA (2,605 M€)

Research &Innovation(290 M€)

Research infrastructures (655 M€)

Science& Society (80 M€)

AB 6. ÇERÇEVE PROGRAMI (2003-2006)

Human Resources& Mobility(1,580 M€)

3. ERA’NIN TEMELLERİNİ GÜÇLENDİRME (320 M€)

Support for coordination ofactivities (270 M€)

Support for development of R&Ipolicies (50 M€)


23

6. ÇP 1. ÇAĞRI ARA SONUÇLARI

Çağrı Sayısı : 17

Çağrıların Toplam Bütçesi : 3,455 M€

Toplam Proje Sayısı : 4,839

Toplam Partner Sayısı : 66,109

Toplam Fon Talebi : > 25,000 M€


24

FP6 1. ÇAĞRI ARA SONUÇLARI

TOPLU DEĞERLENDİRME (SAYILAR)

BAŞVURU BAŞARI*

KOORDİNATÖR PARTNER KOORDİNATÖR PARTNER

TÜRKİYE 49 560 3(2- IST, 1-Nano) 83

ACC + AC 456 ? 59 2105

TÜM ÜLKELER 4839 66109 964 15243

* Süreçteki son durum


25

•Altıncı Çerçeve Programı ve•TÜBİTAK Ulusal Koordinasyon Ofisi


26

Altıncı Çerçeve Programı’na Türkiye’nin Katılımıyla İlgili Gelişmeler

• 13 Aralık 2000 Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulunun (BTYK) 6. Toplantısı Türkiye’nin 6ÇP katılımının ilke olarak benimsenmesi

• 19 Mart 2001 BTYK’nın Ulusal Programı açıklaması

• 24 Aralık 2001 BTYK’nın 7. Toplantısı TÜBİTAK’ın Koordinatörlüğünde, Dışişleri Bk, Maliye Bk, YÖK, Avrupa Birliği Gen. Sekreterliği, DPT ve Hazine Müsteşarlığı yetkililerinin konuyu incelenmesi kararı

• 24 Aralık - TÜBİTAK tarafından 17 kamu kuruluşundan görüş alınması ve 15 Nisan 2001 değerlendirme raporunun hazırlanması

• 15 Nisan 2002 BTYK’nın 8. ToplantısıTÜBİTAK raporunun görüşülmesi ve Avrupa Birliği Komisyonunezdinde müzakerelere başlama kararı

• 15 Mayıs 2002 14 nolu Başbakanlık GenelgesiKatılım işlemlerinin, ilgili bakanlık, kurum ve kuruluşlarla işbirliği sağlanarak yürütülmesinde Devlet Bakanlığı ve Başbakan Yardımcılığının görevlendirilmesi.


27

Altıncı Çerçeve Programı’na Türkiye’nin Katılımıyla İlgili Gelişmeler

• 15 Nisan 2002 BTYK’nın 8. ToplantısıTÜBİTAK raporunun görüşülmesi ve Avrupa Birliği Komisyonunezdinde müzakerelere başlama kararı

• 20 Haz. 2002 AB programlarına ilişkin çerçeve anlaşmasının TBMM tarafından onayı

• 28 Haz. 2002 2479 nolu Resmi Gazetede yayım

• 3 Tem. 2002 AB Komisyounu Genel Müdürlüğü yetkilileriyle Brüksel’de resmi görüşme (Dışişleri Bakanlığı AB Gen. Müd. Büyükelçi Mümin Alanat, TÜBİTAK Başkanı Prof.Dr. Namık Kemal Pak ve DPT Müsteşar Yardımcısı S. Emin Kahyagil)

• 17 Ekim 2002 TÜBİTAK’ın Ulusal İrtibat Kuruluşu olarak görevlendirilmesi

• 29 Ekim 2002 6ÇP tam katılımına yönelik mutabakat zaptı Brüksel’de imzalanması

• 9 Ocak 2003 24988 sayılı Resmi Gazete yayım

• 10 Ocak 2003 Yürürlüğe girmesi


28

FP6 TÜRKİYE ORGANİZASYONU


29

• 11 Ulusal İrtibat Noktası (UİN-NCP), 7 UİN Asistanı, ~ 150 Kurumsal İrtibat Noktası (KİN)

• UİN Sistemi’nin yanı sıra, çeşitli programlara ilişkin uygulama esaslarının görüşüldüğü ve programa katılan tüm ülkelerin temsil edildiği Program Komitelerinde aday ülke olmamız nedeniyle gözlemci olarak katılım sağlanmaktadır. Ülkelerini resmen temsil eden delegelerin yanı sıra, toplantılara genellikle bir uzman da katılmaktadır.

FP6 TÜRKİYE ORGANİZASYONU


30

TÜBİTAK FP6 KOORDİNASYON OFİSİ ETKİNLİKLERİ

Ulusal Koordinasyon Ofisi’nin Dahil olduğu Projeler Toplantılar

Yurtdışı Toplantılar UİN (64 toplantı) Program Komiteleri (76 toplantı) Diğer (31 toplantı)

Yurtiçi Toplantılar

Seyahat Desteği Programı Proje Özendirme Ödülü Programı


31


Ulusal Koordinasyon Ofisi’nin Dahil olduğu Projeler

Alan Akronim Projedeki Konum

Toplam Bütçe EUR

Türkiye’nin Payı EUR

Ortak Sayısı

Genel SSA

TR-ACCESS Koord. 900.000,00 900.000,00 1

Life SMEs GO LIFE SCIENCES Ortak 1.734.025,00 18.480,00 28

LSH-ACC-MENTOR Ortak 797.200,00 26.240,00 14IST IST-MENTOR+ Ortak 1.018.365,00 66.725,00 11

IDEAL-IST34 Ortak 3.296.000,00 31.000,00 34

IDEALIST-SFP (5. ÇP) Ortak 3.073.392,00 0,00 23

Aero START Ortak 349.985,50 61.608,00 10

SustDev INTEGRATING-ACC Ortak 476.446,00 9.971,00 25

ER-ENV Ortak 500.000,00 25.000,00 10

INCO Euro-Medanet Ortak 330.000,00 50.000,00 6


32


Alan Akronim Projedeki Konum

Toplam Bütçe EUR

Türkiye’nin Payı EUR

Ortak Sayısı

Food SMEs FOR FOOD Ortak 1.674.620,00 60.000,00 19

CEC ANIMAL SCIENCE (TÜBİTAK TOGTAG’A devredildi)

Ortak 681.675,00 26.100,00 16

FOOD LINK(MAM GBTAE’ne iletildi)

Ortak 241.097,50 15.500,00 11

RURALETINET Ortak 979.453,13 85.340,00 12TRAINNET FUTURE Ortak 1.706.667,00 255.180,00 26SAFEFOODERA(Başvuru yapıldı.)

Ortak 3.735.000,00 36.000,00 21

NANO ERA-NET(Başvuru yapıldı.)

Ortak 120.000,00 8.468,57 14

ETRA-NET (TIDEB) Ortak 2.750.000,00 144.360,00 14MAN-VIS (BTM) Ortak 1.388.371,00 16.800,00 31ANVOC Kordinator 50.674,00 20.000,00 4TOPLAM 21.947.971,13 1.812.304,00


33

TÜBİTAK FP6 SEYAHAT DESTEĞİ PROGRAMI

2002 2003 TOPLAMDestek Verilen 28 66 94Reddedilen 59 41 100İptal 4 10 14Toplam 91 117 208

KOBİlerBaşvurularda : % 9,3Desteklenenlerde : % 10,2

Toplam harcama ~77 milyar TL.


34

TÜBİTAK FP6 PROJE ÖZENDİRME ÖDÜLÜ PROGRAMI

BAŞVURULAR KAZANANLAR

Üniversite 108 103KOBİ 23 19Enstitü 49 43Kamu 4 4TOPLAM 185 169

Kurumlara Göre Proje Özendirme Ödülü


35

TÜRKİYE’NİN 1. ÇAĞRI ARA SONUÇLARIProje

BaşvurusuOrtak Sayısı Kabul Edilen

Proje SayısıKazanan Ortak

Life 25 35 2 3Aero 8 11 1 1Nano 134 213 16 23Sus. 72 146 15 13Citizen 20 23 7 7FOOD 31 45 6 6NEST 2 6 Belli değil. Belli değil.

INCO 2 5 Belli değil. Belli değil.

IST 12 17 8 8SME-INNOV.-ERA-NET

34 51 14 17

TOPLAM 340 552 69 78


36

440 447513

20 2095

1070

167

683

0

200

400

600

800

1000

1200NM

P

Aero

spac

e

LifeS

ciHea

lth

ERA-

NET

Inno

v

SME

IST

Food

Sust

FP6 1. ÇAĞRI BÜTÇELERİNİN ALANLARA DAĞILIMI (Toplam Bütçe = 3455 M€)

BÜ

TÇE

(M€)

ALAN


37

23

13 2

8 7

17

4

17

7

0

5

10

15

20

25NM

P

Aero

spac

e

LifeS

ciHea

lth

ERA-

NET

Inno

v

SME

IST

Food

Sust

ainab

le

Citiz

en

FP6 1. ÇAĞRILARDA BAŞARILI PROJELERDE TÜRKİYE’DEN PARTNERLERİN ALANLARA DAĞILIMI(Toplam Partner Sayısı = 89)

PA

RTN

ER

SA

YIS

I

ALAN


38

GENEL DEĞERLENDİRME

• Avrupa Araştırma Alanı (ERA) ve Çerçeve Programlarına giriş kararının tartışma konusu yapılması doğru değil

AB normlarında olması gereken yıllık Ar-Ge harcamamız : ~4 milyar €Bugünkü yıllık Ar-Ge harcamamız : ~1 milyar €6 ÇP yıllık ödentimiz : ~50 m€

• Programa en geç giren ve en kenardaki ülkeyiz

• Mevcut koşullarda genel performans düzeyimiz normal karşılanmalıdır; yükseltmek için çok alanda çok sayıda iyileştirme yapabiliriz

• “Çerçeve programina girmek için ne verdik, şimdiye kadar ne aldık” şeklindeki sadece paraya dayanan değerlendirme doğru değil


39

GENEL DEĞERLENDİRME

• Proje başvuru sayısını ve niteliğini geliştirmeliyiz

• Yurtiçindeki networkleri hızla oluşturmalıyız

• ERA ve uluslararası network lere hızla dahil olmalıyız

• Yakın geçmişte “Analog”, “Fixed”, ve “Real” olanların “Digital”, “Mobile” ve “Virtual” ortama geçişine her anlamda ayak uydurmalıyız


40

KARŞILAŞILAN SORUN VE SIKINTILAR

• Türkiye’nin geleneksel araştırma faaliyet ve bağlantılarının genellikle Kuzey Amerika ile olması ve Avrupa ülkeleri ile yakın zamana kadar böyle bir işbirliği içerisine girilmemiş olması

• Türk araştırmacılarının, araştırma altyapımız nedeniyle birçok ortaktan oluşan projeler yerine bireysel projeler sunma alışkanlığına sahip olmaları. Çerçeve Programlar AB Üye ve Aday Ülkelerindeki araştırmacıların bir araya gelerek oluşturacakları ortak çalışmaları desteklemeyi hedeflemektedir.

• Türk araştırmacılarının henüz AB “jargonu” ve ilgili süreçlerine yeteri kadar hakim olmamaları.

• Türkiye’nin AB 6. ÇP’na katılımın geç olması nedeniyle yeteri kadar bilgilendirmenin yapılamaması.


41

KARŞILAŞILAN SORUN VE SIKINTILAR

• Yine Programa geç katılım nedeniyle Türkiye’nin öncelikleri ve ulusal tercihlerinin gerektiği gibi vurgulanıp Programa dahil edilememesi.

• Türkiye’deki araştırmacı potansiyelinin küçük ve dağınık olması nedeniyle IP ve NoE gibi 6. ÇP’na kapsamlı yeni uygulama araçlarının kullanılma güçlüğü

• Türkiye’de nitelikli, yüksek teknoloji KOBİ’lerinin sınırlı sayıda olması

• Türkiye’de Ar&Ge’ye ayrılan pay ve bu payın absorbe edilebilme yeteneğinin AB Üye ve Aday Ülkeleri ile karşılaştırıldığında yeterli olmaması


42

ÖZET

• İşin başındayız. 2003 çağrısına yetişemedik ise, önümüzde diğer çağrılar var

• FP6 programında arzu edilen düzeyde başarılı olamayabiliriz; Hiç olmazsa FP7 de başarılı olmak için alt yapımız tamamlanmalı

• Uzun vadeli bir bayrak yarışı

• “Avrupa Araştırma Alanı (ERA)” felsefesini “Türkiye Araştırma Alanı” olarak Türkiye’de uygulamalıyız. FP6’nın Türkiye’ye en önemli katkısı bu olabilir

• KOBİ+araştırıcılara ULUSAL görev düşüyor.


43

ÜNİVERSİTELERE ÇAĞRI

FP6 PROJELERİNİ ÖZENDİRİN

• FP6 için proje yapanların ve proje değerlendirenlerin kolay yükselmesini sağlayın (daha fazla yükselme/performans puanı verin);

• FP6 projesinde çalışmayı Profesör olma kriterleri içine koyun• Proje teşvik ve başarı ödülleri verin• Proje öncesi seyahat masraflarını, ince eleyip sık dokumadan, kısmen

de olsa karşılayın• Projede çalışanların ders ve diğer akademik yüklerini azaltın

FP6 MOBILITY (Marie-Curie) PROGRAMINDAN YARARLANIN

KURUMSAL İRTİBAT NOKTALARINIZI ÇALIŞTIRIN

TÜBİTAK FP6 OFİSİ ve BRÜKSEL’DEKİ TURBO OFİSİNİ KULLANIN


44

CORDIS http://www.cordis.lu/fp6

EUROPA http://europa.eu.int/comm/research/fp6/index_en.html

TÜBİTAK FP6 http://www.fp6.org.tr

TÜBİTAK FP6 Ulusal Koordinasyon OfisiAtatürk Bul. 221 06100 Kavaklıdere AnkaraTel: 312 427 2302Faks: 312 427 4024e-posta: [email protected]

Program ile ilgili bilgilere ulaşmak için

http://www.cordis.lu/fp6

http://europa.eu.int/comm/research/fp6/index_en.html

http://europa.eu.int/comm/research/fp6/index_en.html

http://www.fp6.org.tr/


45

Teşekkürler...

Prof. Dr. Faruk ARINÇ FP6 Ulusal Koordinatörü

tÜrkİye’nİn fp6’daki konumu ve tÜbİtak fp6 koordİnasyon ofİsİ

Documents