tÜrkİye’de yerel yÖnetİm yapilanmasi ve modern yerel yÖnetİmlerİn kuruluŞ felsefesİ

48
TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ Prof.Dr.Zerrin Toprak ,Karaman MERSİN , 04 OCAK 2014

Upload: cruz-raymond

Post on 04-Jan-2016

46 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ. Prof.Dr.Zerrin Toprak ,Karaman MERSİN , 04 OCAK 2014. Çalışmanın mantıksal çerçevesi. Türkiye’nin mevcut idari yapısı içinde Yerel Yönetim Algısı Yerel Yönetim Yapılanmasının dayandığı temel ilkeler, - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Prof.Dr.Zerrin Toprak ,Karaman

MERSİN , 04 OCAK 2014

Page 2: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Çalışmanın mantıksal çerçevesi

Türkiye’nin mevcut idari yapısı içinde Yerel Yönetim Algısı

Yerel Yönetim Yapılanmasının dayandığı temel ilkeler,

Yerelin sürdürülebilir demokratik kurum olabilirliği

Page 3: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

ÇALIŞMANIN METODİK YAKLAŞIM

YEREL YÖNETİMLERİN YAPILANMASINDA AMAÇ NEDİR?

AVRUPA KONSEYİ _ÜLKELERİNDE NASIL PLANLANMIŞTIR/ FELSEFESİ

TÜRKİYE BU PLANLAMANIN NERESİNDEDİR?

Page 4: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Hizmetlerde Etkinlik-Demokratik Katılım

Kent yönetiminde etkin yerel yönetim birimi olan belediyeler, hizmetlerde ekonomik ve yönetsel etkinliği sağlamak amacıyla kurulmuşlardır.

Belediyelerin hukuki yapısı gerek 5393 sayılı Belediye Kanunu'nda, gerekse 1982 Anayasası'nda belirtilmiştir.

Page 5: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

1930 yılında yürürlüğe giren 1580 sayılı Belediye Kanunu ile de, köy dışında kalan bütün yerleşimler kanun kapsamına alınarak, belediye yönetimi kurulmuştur. “Belediyelerin Anayasası” da denilen 1580 sayılı Belediye Kanunu 2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanunu ile yürürlükten kalkmıştır.

Belediyelerin tipleri Büyükşehir, Büyükşehir İlçe Belediyesi ve belediyeler olmak üzere yasal olarak çeşitlenmiş ve Büyükşehir olan(5216 sk)) ve olmayan(5393 sk) belediyeler ayrılmıştır. Bununla beraber birbirleriyle organik bağlantı da bulunmaktadır.

Bu nedenle artık bu kavram (Belediyelerin Anayasası) kullanılmamaktadır.

Page 6: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Tanımlar

Belediye; belde sakinlerinin mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, “idarî ve malî özerkliğe” sahip kamu tüzel kişisidir (5393, md.3-a). Bu tanımı oluşturan unsurlardan birisi olan belde sözcüğü ile belediyesi bulunan yerleşim birimi ifade edilmektedir(5393, md.3-c). Belediyenin organları; belediye başkanı, meclisi ve encümeni(5393, md.3-b) olarak aynen korunmuştur

Page 7: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

“hemşehri hukuku” (5393, md.13)

“Herkes ikamet ettiği beldenin hemşehrisidir. Hemşehrilerin, belediye karar ve hizmetlerine katılma, belediye faaliyetleri hakkında bilgilenme ve belediye idaresinin yardımlarından yararlanma hakları vardır.

Yardımların insan onurunu zedelemeyecek koşullarda sunulması zorunludur (5393, md.13/1)

Örgüt ve Çevresi; Kamusal alanda görünürlük ölçütleri ile sınırlı değil_vatandaş (gibi)seçme ve seçilme hakkı yok.

“mabetlerin yapımı, bakımı, onarımını yapabilir;”(5393, md.14. Değişik 6360)

2985 sayılı Toplu Konut Kanunu(kaynakların kullanımı-md.2/2-c) “ibadethane”

Page 8: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

YEREL ÖRGÜTLENME İÇİN STRATEJİK YAKLAŞIM

SİYASİ LİDER YETİŞTİRMEYE ODAKLI YEREL YÖNETİM MODELİ Mİ ?

HİZMETE ODAKLI YÖNETİCİ TERCİHLİ YEREL YÖNETİM MODELİ Mİ?-Stratejik Yönetici

Örgüt mü önemli, etkileri mi? Hukukilik ve Yerindelik İlkesi Hizmet Etkinliği, Göstergeler- İç-Dış Denetim

Page 9: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Yaşam Kalitesi Göstergeleri

1580 sayılı Belediye Kanununda “…hayatı ucuzlatacak sair tedbirleri almak”(1580,md.15/43) hükmü, 5393 sayılı yeni düzenlemede yer almamıştır. Buna karşılık yaşam kalitesi kavramı öne çıkmıştır.

Göstergeler

Page 10: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

telafi

Belediye hizmetleri, vatandaşlara en yakın yerlerde ve en uygun yöntemlerle sunulur. Hizmet sunumunda engelli, yaşlı, düşkün ve dar gelirlilerin durumuna uygun yöntemler uygulanır. (5393,md.14/b)

Page 11: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı Katma Protokolü(2009),

8 üye ülkenin imzasıyla yürürlüğe girme koşuluna bağlanmıştır ve koşul gerçekleşmiştir. Protokol, 16.11.2009 tarihinde imzaya açılmış ve 1.6.2012 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Protokol hükümleri, “yerel yönetimin çalışmalarına katılımın desteklenmesine ve idarece katılım göstergelerinin oluşturulması isteğine yönelik” geliştirilmiştir

Page 12: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Avrupa Yerel Yönetimlerieylem planları

ALANDA HİZMETLERİN YAŞAM KALİTESİ GÖSTERGELERİNE UYGUNLUĞUNU SAĞLAMAK

DEMOKRATİKLEŞMEYE HİZMET EDEN –DEMOKRATİK YEREL YÖNETİMLERİ PLANLAMAK

BÖLGEDE , TOPLUMSAL VE EKONOMİK KALKINMAYI BÜTÜNLEŞİK HALE GETİRECEK YÖNETSEL AĞLARI YAPILANDIRMAK-toplumsal sermaye

Page 13: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı 1988; 1993(TR) yürürlüğe giriş

Md. 3-Özerk Yerel Yönetim Kavramı 1- Özerk yerel yönetim kavramı yerel makamların,

kanunlarla belirlenen sınırlar çerçevesinde, kamu işlerinin önemli bir bölümünü kendi sorumlulukları altında ve yerel nüfusun çıkarları doğrultusunda düzenleme ve yönetme hakkı ve imkanı anlamını taşır.

2- Bu hak, doğrudan, eşit ve genel oya dayanan gizli seçim sistemine göre serbestçe seçilmiş üyelerden oluşan ve kendilerine karşı sorumlu yürütme organlarına sahip olabilen meclisler veya kurul toplantıları tarafından kullanılacaktır. Bu hüküm, mevzuatın olanak verdiği durumlarda, vatandaşlardan oluşan meclislere, referandumlara veya vatandaşların doğrudan katılımına olanak veren öteki yöntemlere başvurulabilmesini hiçbir şekilde etkilemeyecektir.

Page 14: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Madde 4 Özerk Yerel Yönetimin Kapsamı

6- Yerel makamları doğrudan ilgilendiren tüm konulara ilişkin planlama ve karar alma süreçleri içinde, kendileriyle olanaklar ölçüsünde zamanında ve uygun biçimde danışılacaktır

Page 15: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Yönetişim

Katılımcı olma: Siyasi organlarının belirlenmesinde seçimlerde bireysel rol alma yanında çeşitli organizasyonlara katılma ve görüş bildirme yoluyla kamusal hayatta görünürlük sağlamasıdır.

İşbirliği : Amaç ve çıkarları bir olanların kişisel ve sektörel olarak bir araya geldikleri bir nevi iş ortaklığıdır.

Page 16: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Karşılaştırmalı Belediye Sayıları 2012-2014

Yerel Yönetimler 2012 mevcut

durum2014 –Mart

gerçekleşecek durum

Büyükşehir Belediyesi 16 30

Büyükşehir İlçe Belediyesi 143 500

İl Belediyesi 65 52

İlçe Belediyesi 749 416

Belediye 1.977 395

Belediye Sayısı Toplam 3255/2.950 1.393

İl Özel İdaresi Sayısı Toplam 81 51

Köy İdareleri Sayı Toplam –tahmini 34.283 18.201

16

Page 17: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Mahallî idareler (1982 AY)

MADDE 127- Mahallî idareler; il, belediye veya köy halkının mahallî müşterek

ihtiyaçlarını karşılamak üzere kuruluş esasları kanunla belirtilen ve karar organları, gene kanunda gösterilen, seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan kamu tüzelkişileridir.

Mahallî idarelerin kuruluş ve görevleri ile yetkileri, yerinden yönetim ilkesine uygun olarak kanunla düzenlenir.

(Değişik: 23/7/1995-4121/12 md.) Mahallî idarelerin seçimleri, 67 nci maddedeki esaslara göre beş yılda bir yapılır. Ancak, milletvekili genel veya ara seçiminden önceki veya sonraki bir yıl içinde yapılması gereken mahallî idareler organlarına veya bu organların üyelerine ilişkin genel veya ara seçimler milletvekili genel veya ara seçimleriyle birlikte yapılır.

Kanun, büyük yerleşim merkezleri için özel yönetim biçimleri getirebilir.

Page 18: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Büyükşehir Belediyesi Yapılanması

1

2

3

4

5

6

7

1980 Öncesi

1980*-1984

1984-2004

2004-2008

2008-2012

2012-2013

2014 -…

Tek Kademeli Yönetsel Yapı

Katılmış Alan Yönetimi-Tek Kademeli Yapı(ana belediye)

İki Kademeli Yapı-İl Yönetimi Ortaklığı

İki Kademeli Yapı-İl Yönetimi Ortaklığı

İki Kademeli Yapı-İl (genel ve özel)Yönetimi Birlikteliği

İki Kademeli Yapı İl(genel)Yönetimi Birlikteliği tipine geçiş

Vali (devletin gözü)& BŞB –İki kademe veya tek kademeli yönetsel yapı

Büyük alan yönetimine ilgi

195 Sayılı KHK-3 BŞB(Ankara, İstanbul,İzmir)

3030 Sayılı Kanun, 3’den-15 ‘e artan BŞB(2005)

Yarıçap modeliyle il sınırına genişleme(5216 sk) 16 BŞB

BŞB + İlçe Belediyesi ile (5747 sk) rasyonel ölçeğe/verimlilik geçiş

Bölge /İl Ölçeği 30 BŞB &(6360 sayılı d.Kanun)

Artan merkeziyetçilik vs

Yerel Özerkliğin Korunması

•Milli Güvenlik Konseyince 11 Aralık 1980 tarihli ve 34 no'lu kararı(merkez belediye)

•1981 tarihli 2561 sayılı "Büyük Şehirlerin Yakın Çevresindeki Yerleşim Yerlerinin Ana Belediyelere Bağlanması Hakkında Kanun“

•1984 tarihli 195 sayılı “Büyükşehirlerin Yönetimi Hakkındaki KHK

Page 19: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

MEKAN VE HİZMET ORTAKLIKLARIdenetim

Büyükşehir Belediye Kanunu(2004 tarihli ve 5216 sayılı Kanun)

Belediye Kanunu(2005 tarihli ve 5393 sayılı Kanun)

Mahalli İdare Birlikleri Kanunu (2005 tarihli ve 5355 Sayılı Kanun)

Page 20: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

KENT TANIMLARI

Tarımsal olmayan üretim yapılan ve tarımsal olan, olmayan tüm üretimin denetlendiği, dağıtımın koordine edildiği,belirli teknolojinin beraberinde getirdiği, büyüklük, yoğunluk, heterojenlik ve bütünleşme düzeylerine varmış yerleşme türüdür. (Türkiye’de Kentleşme, Komisyon Raporu,1971; Ankara Mimarlar Odası Yayını, Ankara, s. 8.)

BŞB içinde KIRSAL ALAN STRATEJİK PLANLAMASI/YÖNETİMİ??? EKONOMİSİ-6360 (Vali )

HİZMETLERİ- BŞB

Page 21: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

5393 sayılı kanun, md.12

(Ek fıkra: 12/11/2012-6360/16 md.) Mevzuatla orman köyleri ve orman köylüsüne tanınan hak, sorumluluk ve imtiyazlar orman köyü iken mahalleye dönüşen yerler için devam eder. Bir belediyeye katılarak mahalleye dönüşen köy, köy bağlısı ve belediyelerce kullanılan mera, yaylak, kışlak gibi yerlerden bu mahalle sakinleri ve varsa diğer hak sahipleri 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanunu hükümleri çerçevesinde yararlanmaya devam eder.

Page 22: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

2012 tarihli 6306 sayılı kanun,md.9AFET RİSKİ ALTINDAKİ ALANLARIN DÖNÜŞTÜRÜLMESİHAKKINDA KANUN

f) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun,

g) 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanununun, ğ) 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununun, h) 16/6/2005 tarihli ve 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve

Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanunun,

bu Kanunun uygulanmasını engelleyici hükümleri ve diğer kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz. Ancak, bu Kanunun öngördüğü uygulamalar sırasında, bahsedilen kanunların amaçları ayrıca gözetilir.

Page 23: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

MADDE 34 – 3152 sayılı (İçişleri Bakanlığı T.G.H.)Kanuna 3. Kısım, Taşra Teşkilatı ile ilgili 28 inci maddesinden sonra “Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı(md. 28/A)

Büyükşehir belediyelerinin bulunduğu illerde kamu kurum ve kuruluşlarının yatırım ve hizmetlerinin etkin olarak yapılması,

izlenmesi ve koordinasyonu, acil çağrı, afet ve acil yardım hizmetlerinin koordinasyonu

ve yürütülmesi, ilin tanıtımı, gerektiğinde merkezi idarenin taşrada

yapacağı yatırımların yapılması ve koordine edilmesi, temsil, tören, ödüllendirme ve protokol hizmetlerinin

yürütülmesi, ildeki kamu kurum ve kuruluşlarına rehberlik edilmesi Bu kuruluşların denetlenmesini gerçekleştirmek üzere

valiye bağlı olarak Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı kurulmuştur.

HİZMETİ YÜRÜTEN (BELEDİYE) , NİHAİ KARAR VEREN VALİ

Page 24: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

MADDE 33 – 14/2/1985 tarihli ve 3152 sayılı İçişleri Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 28 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir

“Tüm acil çağrıları karşılamak üzere büyükşehirlerde yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı bünyesinde,

diğer illerde ise valilikler bünyesinde 112 acil çağrı merkezleri kurulur. Bu merkezlerin iş ve işlemleri İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.”

Güvenlik Nedir???

Page 25: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

GÜVENLİK NEDİR?GÜVENLİK NEDİR?

GÜVENLİK TOPLULUK VE BİREYLERİN ÇEŞİTLİ ETKENLERDEN ZARAR GÖRMEDEN YAŞAYABİLMESİDİR...

Page 26: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

AÇLIK, HASTALIK VE BASKI GİBİ KRONİK TEHDİTLER

GÜNLÜK YAŞAMIN AKIŞINA MÜDAHALE EDECEK ANİ

VE ZARARLI TEHDİTLER

SORUNLAR ANİ VEYA YAVAŞ GELEBİLİR NEDENİ DE

POLİTİK SEÇİMLER

DOĞAL NEDENLER

POLİTİK SEÇİMLER&DOĞAL NEDENLER

HAYATIN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ GİDEREK ZORLAŞMAKTADIR

GÜVENLİĞİ TEHDİT EDEN İKİ BOYUT BULUNMAKTADIRBirleşmiş Milletler 1994

Page 27: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları,

afet yardım, acil çağrı, yatırım izleme, rehberlik ve denetim, strateji ve koordinasyon ile idari müdürlükler kurabilir.

Gerektiğinde geçici birimler kurulabilir. Yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarının çalışma usul ve esasları İçişleri Bakanlığınca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.

Yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığının sevk ve idaresi, vali veya vali tarafından görevlendirilecek bir vali yardımcısı tarafından yerine getirilir. Maliye Bakanlığınca, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarının görev ve sorumluluklarını yerine getirebilmesi için her yıl İçişleri Bakanlığı bütçesine yeterli ödenek konulur.

Gerektiğinde valilik, kadro, yer ve unvanlarına bakılmaksızın ihtiyaç durumuna göre uzman, sözleşmeli personel ve memurları bu başkanlıklarda görevlendirmeye yetkilidir.

(gerçek idari ve mali özerklik)

Page 28: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Hizmetlerde Aksama (Başkanlık)

İldeki kamu kurum ve kuruluşlarınca yürütülmesi gereken yatırım ve hizmetlerin aksadığının ve bu durumun halkın sağlığı, huzur ve esenliği ile kamu düzeni ve güvenliğini olumsuz etkilediğinin vali veya ilgili bakanlığınca tespit edilmesi durumunda, vali uygun süre vererek hizmet ve yatırımın gerçekleştirilmesini ister. Hizmet ve yatırımın verilen sürede gerçekleşmemesi hâlinde, vali söz konusu yatırım ve hizmetin ildeki diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca yerine getirilmesini isteyebileceği gibi

yatırım izleme ve koordinasyon başkanlığı aracılığıyla da yerine getirebilir.

Page 29: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Hizmetlerde Aksama(5393 sk)

Madde 57- Belediye hizmetlerinin ciddi bir biçimde aksatıldığının ve bu durumun halkın sağlık, huzur ve esenliğini

hayati derecede olumsuz etkilediğinin İçişleri Bakanlığının talebi üzerine yetkili sulh hukuk hâkimi tarafından belirlenmesi

durumunda İçişleri Bakanı, hizmetlerde meydana gelecek aksamanın giderilmesini, hizmetin özelliğine göre makul bir süre

vererek belediye başkanından ister. Aksama giderilemezse, söz konusu hizmetin yerine getirilmesini o ilin

valisinden ister. Bu durumda vali, aksaklığı öncelikle belediyenin araç, gereç, personel ve diğer kaynaklarıyla giderir. Mümkün olmadığı takdirde diğer kamu kurum ve kuruluşlarının imkânlarını da kullanabilir. Ortaya çıkacak maliyet vali tarafından İller Bankasına bildirilir ve İller Bankasınca

o belediyenin müteakip ay genel bütçe vergi gelirleri tahsilâtı toplamı üzerinden belediyeye ayrılan paydan valilik emrine gönderilir.

İçişleri Bakanlığının talebi üzerine sulh hukuk hâkimi tarafından alınan karara karşı ilgili belediyece asliye hukuk mahkemesine itiraz edilebilir.

(STRATEJİK PLAN,PERFORMANS, İÇ DENETİM RAPORLARI, KENT KONSEYİ KARARLARI,GÖSTERGELER)

Page 30: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Dokuzuncu Kalkınma Planı(2007-2013)

Bölgesel Gelişme Politikasının Merkezi Düzeyde Etkinleştirilmesi

654.”Yerel ve merkezi kuruluşlar arasında bölgesel gelişme ve yerel kalkınmayla ilgili görev, yetki ve sorumluluklar tanımlanarak, etkin bir eşgüdüm ve denetim mekanizması oluşturulacaktır.,s.92

Page 31: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Dokuzuncu Kalkınma Planı(2007-2013)

Bölgesel Gelişme Politikasının Merkezi Düzeyde Etkinleştirilmesi

655.”Oluşturulan politikalara uygun kaynak tahsisi ve uygulama aşamalarında merkezi kuruluşlar arasında eşgüdüm ve işbirliği güçlendirilecek, kurumların ve aktörlerin programlara, proje hazırlama, uygulama, izleme ve değerlendirme kapasiteleri artırılacaktır”

Page 32: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Dokuzuncu Kalkınma Planı(2007-2013)

Bölgesel Gelişme Politikasının Merkezi Düzeyde Etkinleştirilmesi

732.”Plan uygulamaları koordine edecek ve gelişmeleri yakınan takip ederek gerekli önlemlerin zamanına alınmasını sağlayacak bir KOORDİNASYON VE İZLEME SİSTEMİ oluşturulacaktır” .s.100

Onuncu Plan, Bölgesel Gelişme Yüksek Kurulu ve Bölgesel Gelişme Komitesi

Page 33: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

VALİ-HİZMET YORGUNU

YÖNETİŞİM ?? Adalet ve Kalkınma Partisi referans

sözcük

Page 34: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Mahalli İdare Birlikleri 2005 tarihli ve 5355 Sayılı Kanun

            Su, atık su, katı atık ve benzeri altyapı hizmetleri ile çevre ve ekolojik dengenin korunmasına ilişkin projelerin zorunlu kılması durumunda; Bakanlar Kurulu, ilgili mahallî idarelerin, bu amaçla kurulmuş birliğe katılmasına karar verebilir. (md,4/3)

Page 35: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Mahalli İdare Birlikleri 2005 tarihli ve 5355 Sayılı Kanun

             Madde 22- (Ek birinci fıkra: 29/12/2005 - 5445/4 md.) Mahallî idare birliklerinin denetimi İçişleri Bakanlığınca yapılır. Valiler ve kaymakamlar gerekli gördüklerinde ülke düzeyinde kurulan birlikler dışındaki birlikleri denetleyebilirler.

Page 36: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Mahalli İdare Birlikleri 2005 tarihli ve 5355 Sayılı Kanun

                          (Ek üçüncü fıkra: 29/12/2005 - 5445/4 md.) Birliklerde çalışma programı, yetki devri…, (...) (1) , yıllık faaliyet raporu, bütçe ve diğer malî konular, tahvil ihracı hariç borçlanma, bütçe içi işletme tesisi, borç ve alacakların mahsubu, yurt dışı ilişkileri, diğer kuruluşlarla ilişkiler, yazışma ve yeniden değerleme oranının birliklerde uygulanması konularında, bu Kanunda hüküm bulunmayan durumlarda birlik tüzüğü ile birliğe devredilen hizmetlerle sınırlı olmak üzere Belediye Kanunu hükümleri uygulanır.

Page 37: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Belediyeler arası hizmet ilişkileri ve koordinasyon

Madde 27- (Değişik birinci fıkra: 12/11/2012-6360/11 md.) Büyükşehir kapsamındaki belediyeler arasında hizmetlerin yerine getirilmesi bakımından uyum ve koordinasyon, büyükşehir belediyesi tarafından sağlanır. Büyükşehir belediyesi ile ilçe belediyeleri veya ilçe belediyelerinin kendi aralarında hizmetlerin yürütülmesiyle ilgili ihtilaf çıkması durumunda, büyükşehir belediye meclisi yönlendirici ve düzenleyici kararlar almaya yetkilidir.

Page 38: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

5216 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanununda İşbirliği ve Yönetişim (Büyükşehir Belediye Gelirleri)

c) İlçe belediyeleri ile bağlı kuruluşlara yapacakları yardımlar ve ortak proje giderleri,

g) Belediyenin kuruluşuna katıldığı şirket, kuruluş ve birliklerle ilgili ortaklık payı ile üyelik aidatı giderlerinden; (24. madde)

Page 39: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Altyapı Hizmetleri (5216 sayılı Kanun Md. 8)

Büyükşehir içindeki alt yapı hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesi amacıyla büyükşehir belediye başkanı ya da görevlendirdiği kişinin başkanlığında, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşların temsilcilerinin katılacağı alt yapı koordinasyon merkezi kurulur. Büyükşehir ilçe ve ilk kademe belediye başkanları kendi belediyesini ilgilendiren konuların görüşülmesinde koordinasyon merkezlerine üye olarak katılırlar. Alt yapı koordinasyon merkezi toplantılarına ayrıca gündemdeki konularla ilgili kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının (oda üst kuruluşu bulunan yerlerde üst kuruluşun) temsilcileri de davet edilerek görüşleri alınır

Page 40: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Ulaşım Hizmetleri (5216 Sayılı Kanun, Md.9)

Alt yapı koordinasyon merkezi, kamu kurum ve kuruluşları ile özel kuruluşlar tarafından büyükşehir Ulaşım hizmetlerinde,” Büyükşehir içindeki kara, deniz, su, göl ve demiryolu üzerindeki her türlü taşımacılık hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesi amacıyla büyükşehir belediye başkanı ya da görevlendirdiği kişinin başkanlığında, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları ile, Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonunun görevlendireceği ilgili odanın temsilcisinin katılacağı Ulaşım Koordinasyon Merkezi kurulur. İlçe belediye başkanları kendi belediyesini ilgilendiren konuların görüşülmesinde koordinasyon merkezlerine üye olarak katılırlar. Ulaşım Koordinasyon Merkezi toplantılarına ayrıca gündemdeki konularla ilgili üye olarak belirlenmeyen ulaşım sektörü ile ilgili kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarından ihtisas meslek odalarının temsilcileri de davet edilerek görüşleri alınır.

Page 41: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

5216 Büyükşehir Belediye Kanunu’nda İşbirliği-toplumsal

Sağlık merkezleri, hastaneler, gezici sağlık üniteleri ile yetişkinler, yaşlılar, engelliler, kadınlar, gençler ve çocuklara yönelik her türlü sosyal ve kültürel hizmetleri yürütmek, geliştirmek ve bu amaçla sosyal tesisler kurmak, meslek ve beceri kazandırma kursları açmak, işletmek veya işlettirmek, bu hizmetleri yürütürken üniversiteler, yüksek okullar, meslek liseleri, kamu kuruluşları ve sivil toplum örgütleri ile işbirliği yapmak. (Md. 7)

Büyükşehir belediyelerinde özürlülerle ilgili bilgilendirme, bilinçlendirme, yönlendirme, danışmanlık, sosyal ve mesleki rehabilitasyon hizmetleri vermek üzere özürlü hizmet birimleri oluşturulur. Bu birimler, faaliyetlerini özürlülere hizmet amacıyla kurulmuş vakıf, dernek ve bunların üst kuruluşlarıyla işbirliği hâlinde sürdürürler. Özürlü hizmet birimlerinin kuruluş, görev, yetki, sorumluluk ve işleyişine ilişkin usûl ve esaslar Özürlüler İdaresi Başkanlığının görüşü alınarak İçişleri Bakanlığınca hazırlanacak yönetmelikle belirlenir (Ek madde 1)

Page 42: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

5393 Sayılı Belediye Kanunu-kurumsal

Kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanlarındaki … 2981 sayılı Kanun kapsamına girmeyen gecekondu sahiplerine enkaz ve ağaç bedelleri verilir veya belediye imkanları ölçüsünde kentsel dönüşüm ve gelişim proje alanı dışında arsa veya konut satışı yapılabilir. Bu kapsamda bulunanlara Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ile işbirliği yapılmak suretiyle konut satışı da yapılabilir… (md.73)

Page 43: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

AKP DEMOKRASİ hedefi?

Daha hızlı bir yargı sistemi, Gereksiz bürokrasi ortadan kalkacak E-sistemler yaygınlaştırılacak YASAL ve Kurumsal Müzakere ortamlarının Kullanılması

Page 44: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

sorgulama

Belediye Başkanı/BBelediye Başkanı Olmak ister misiniz???

Vali olmak ister misiniz. ???

Belediyeler, İL ÖZEL İDARESİ gibi olmuştur.

Page 45: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

SONUÇ

Yaşam kalitesi göstergeleri ve özellikle demokratikleşme göstergelerinin rakamlaştırılması, belediyelerin hizmet standartlarını netleştirmesi

Türkiye’nin yeniden merkeziyetçiliğe doğru biçimlendirilen yerel yönetim yapısı içinde belediyenin katılımcı mekanizmaları kullanarak çalışmalarını yürütmesi,

İlde mahallin en büyük mülki amiri olan Valinin başkanlığında, meclisi de olmayan bir il yönetiminde, geçmişin “tüccar kenti” benzeri idare eliyle desteklenen yatırım zorlamaları ve belediye üzerinde oluşabilecek olası ağırlaştırılmış bir dış denetim etkisini azaltacak etkili bir yöntem olarak KATILIMCILIĞIN güçlendirilmesi

Büyükkent ve ilçe belediyelerinde, kent meclisi gibi mekanizmaların Gerek Belediye Başkanını gerekse Valinin de çalışmalarını değerlendirerek yorumlaması da kamu oyu denetimi açısından önemlidir.

Page 46: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

Türkiye’de yerel yönetimlerde belediye örgütlenmesi ve seçim modelleri “güçlü başkanlık” sistemine dayanmaktadır. Bağlantılı olarak Lijphart’ın tartıştığı gibi[1] meclisin tipi, yürütme ve yasama organları arasındaki ilişkiler ağı, parti yapılanması ve seçim sistemleri itibariyle Türkiye’nin demokrasisi, toplumsallaşmanın teşvik edildiği bir demokrasi tipine (consociational democracy) tam olarak yatkın değildir. Bu yapı, kuşkusuz kentsel hizmetlerin tercihinde katılımcı mekanizmaları yürürlüğe sokan yasal düzenlemelere rağmen, seçimlerden sonraki yönetim sürecinde de etkili olmaktadır. Başka bir ifadeyle seçim sonrasında da rekabetçi demokrasinin toplumda yarattığı alışkanlık, katılıma çok yönlü etkide bulunabilecek eylemleri belirleyecek “fikir demokrasisini” olumsuz etkilemektedir.

[1] Arend Lijphart (2002); “Negotiation democracy versus consencus democracy: Parallel conclusions and recommendations”, European Journal of Political Research, s.107-108, 112.

Page 47: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ

Bireysel ve Kurumsal Sorumluklar

Toplum ile bireyin ilişkisi ne olmalıdır? Sosyal ve idari alanda etik duruşlar ne

olmalıdır? Yaşanılan kurumsal devlet alanında

bireyin yeri ve yaşam biçimi ne olmalıdır?

Mevcut hakim /egemen kurumlar ile ilişkilerde oluşturulan standartlar ne olmalıdır

Page 48: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPILANMASI VE MODERN YEREL YÖNETİMLERİN KURULUŞ FELSEFESİ