türkiye’de kadınların İşgücüne katılımı: eğilimler, belirleyici faktörler ve politika...

70
Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi Rapor No 48508-TR 23 Kasım 2009 Beşeri Kalkınma Sektörü Avrupa ve Orta Asya Bölgesi

Upload: world-bank-turkey-office

Post on 30-Mar-2016

255 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Türkiye Cumhuriyeti Devlet Planlama Teşkilatı (DPT) ve Dünya Bankası tarafından yayınlanan rapora göre, Türkiye’de aktif olarak istihdam edilen kadınların sayısını arttırmak yoksulluğu azaltacak, ulusal ekonomik üretimi artıracak ve sağlık ve çocukların eğitim sonuçları gibi sosyal göstergelerde iyileşmelere yol açacaktır.

TRANSCRIPT

Page 1: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

Rapor No 48508-TR

23 Kasım 2009

Beşeri Kalkınma SektörüAvrupa ve Orta Asya Bölgesi

Page 2: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

����������� ��

���������� ��� �������������� ������������������������������� ������������ ����� �!��"���#�

�������������

���������������������� !"�#���"��$����!�%�����&���

��������

Page 3: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

��������������� �����������������

' �%���������((�)�������*��++��,��&���*�'-������ ��)������������.��/

' �%���������*�0"�����������1�)���������2�������33�����/�4������� �5��5�"����.��6#�6��&�� 2����.������1�,���������,�����/��#�6��&�*�%����27��' �%��������� %��.�"��������.�����������*��8�����%��.��6�����������5������5�8������6����/��#������.����6��&�������"�2%������6�.��/

Page 4: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

�������9��.��7��� : 4,�������)/�;��)�#���#<����'������� : =���7,�>�7,�#

�������9�����7��� : ?�����)����7,��@���"�0��6��;�.��� : '��&��!�&�� =�.�����

���������������A����������������6���%���@�5�����'�"�2��#�#�$����B

4�����������C��;�A� ���;�����B(�!�'�'������C�(*���;

��=4 ��������1���#�=%&#�����4��&�����0�!D ��,5���,���<��"���������0��������"������#�����!������������D����2��E�@�� E�������"�����%���@ "�������������8�-0D <����0��������D������.#�#��! � 1#��"����8����!����������'@' '�8�#.���@�����'����8�0-! !"�#���"��$����!�%�0E@ 0�����E�7#��#��@�������F�D F���,.�������#���D�"2#���!� !"�#��������8�$@@ $.���@�#6#�@�� �������@!4 @ ��%.�8#�!��.��#�4��G�������&��������������F.��������������8�@�9F) @�%����1��9#���F5��)�����@1� @��H�,�1������H��.&�)�! )���,������ �5��!�����)IJK!I'� F�����F�� ��9����2��8�K0.����������8��������9������2��8�����.���#)F! )���,�����F�& 7 �!�����I-�L �����6�%��!������1�,��0����� � I;$ =�#����������E�������M�& � FN �=� � ���%��F���#�#�#�@�����D . �� 8 �$�@0� � 5 ��"��$����M�5�����F�����������@����������"��'����������F.��������������8���@D �/-/����6����������.��������� � �@�����D . �� 8 F@� F�& 7 ����������F@! F�& 7 �!�����D0� D�����08������������8���� ��"�������#���#�#�#�#�=�� F�����������5������&���������������������8�$0-' 0��������F�6����8��"��������������������@F� @!4�F.��������������8��)E0� ���%���)�2�������"��E�7#��0���&�����#�#�#���! � ���%��� 1#��"����8����!�����������<F� � ���%��F�����������#�#�#J0� D�������08�����"��M8�����+!4 E�������E�8��.����� 1#�+'I ������������� �����������; � ���;�����

�$%&'�(&'&)

Page 5: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

���������� ��� �������������� ������

�"��������

9M�0�F-F�M>0�F�/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// �O

�������� !�"� #�$%���&%�'�&"�'� ()�*�'���&!������ ��� �) � ��+ � ���",��� "��# * �-&�!�"��"////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// .!����4�������&����//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// (;������ � ��F�7���������///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ���.��������F�& 7 ��������������.���M�����.��P� ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// � ���%�3.����.��������F�& 7 �����������$��������' � �� 8 �D��������///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// Q0�����������2�����.��������'�"�������<2����.����0�������� ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// (�

��������� /&�&'� 0 '%�� ��+ � ���" ��&%�'�&"�'� ()�*�'���&!������'�%�'%�(���!�1 ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ..����08��������//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ((��������� //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// (����������L����%�����.���=2��������/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// (�

���������� !�"� #�2%���&%�'�&"�'� ()�*�'���&!���������3�&"&"&3�3!&'%&"!�&"&�)�"��'�%�'�%�(��1� ///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// .4��������08������� //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// (' � ����"�%�.��08��������,������������.��������.���E������%��� //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ��9������2���������E����2��)�����2�� //////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// ��

*�������

N�����0�/( : ��.��������F@��$�������*�(�R����N�����0�/� : ���%�������1�����@������.��������F@��$�������*�(�R����N�����0�/� : 9������2���������E����2����.��PN�����I/( : � ���%�*�0-!� ��������������.����.����������& 7 �����������������������. � ����.#8#� ���.��N�����I/� :� � ���%�3.����.��������F�& 7 ��������������*���������������9�������'�8���<��������&����.#�#�#N�����I/� : 08�����' 2�%����"��9����@������.��������F�& 7 ������������A�������*����QBN�����I/ : 9�������"��9���@�#��������@����)�5�0"�����������.��������$����N�����I/� : 9���@�#6#���@����'�8#�&������$��������A(/������.����������'�8#�BN�����I/Q : 9�����$��%�����"��F�& 7 �����������A�� Q��9���!�������.�����BN�����I/S : ��������$��������.����08��������T�' �%�3%��@����������N�����I/ : ����#�����-����%����@����F�& 7 �����������$�����AUBN�����I/� :� ������'����F�& 7 �"��F���,.���A9������% 2.�����.�8����BN�����II/( : � ���%�3.����.��������F�& 7 �����������$��������(�R����N�����II/� : ��.��������F�& 7 �����������$�����.����'�8�����V=�#������������8���.��� ���%�WN�����II/� : ���%�������1�����@����� 1#��4�%�����"���������*�(���������Q�9�������������������������N�����II/ : �������E�������E�8��.����� 1#�#��F5��.����������� 1#�#��4�%�N�����II/� : @�5�0.�����.�����������&������@����'�8�����

Page 6: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

N�����II/Q : ��������!������.��@�5�'#�#�#���@������.��������F�& 7 �����������N�����II/S : F���,.���� � ���@������.���F���,.���*�(�R���QN�����II/ : �������F�& 7 �����������$��������.����"�����������F���,.��.����08�������N�����III/( : ���%�������1�����@����F�& 7 �����������"��E�������E�8��.����� 1#�N�����III/� : 08�����'#�#�#���@����F�& 7 �����������"��E�������E�8��.����� 1#��A��������6��&����N�����III/� : ��.��������!���1�$�������������������6�������A�������.�����8�����. 2�%��. � ����.�����BN�����III/ : ��.��������������������M� �.����0�&������A�������.�����8�����. 2�%��. � ����.�����BN�����III/� : 9������2���������E����2����.��PN�����III/Q : � ���%�3.���������.��9���%���08�����' 2�%��' � ����.��������F���,.���'#�#�#�"��!�.�������<7������N�����III/S : �������.��9���%���08�����' 2�%��' � ����.������F5���F���,.���L����������"��E���������������N�����III/ : 08�����!������9�����%������@�����������.��!������<7�������A��%�����"����%���.����5���������������������������BN�����III/� : 9������2���������E����2�������������E�"����������9�������4��������E��5�"���N�����III/(� : 9 �����M8��������2���������������������.��������E����������������<2����.����0��������AD�����

��� ���%�����B

� +� � �

��6���I/( : � ���%�3.����.��������F�& 7 ����������������������������%�7��L����������A����;������ ��F�7�������B��6���I/� : ����#�����-����%���0�����8��=�#����0%����4������6���I/� : 0�.��0.�����0��9 ������08�����' 2�%����@����0�����"����.���� 1#��'�8������AUB��6���I/ : � ���%�3.�������7��F�& 7 �4�%������@�����&������A(�R����B��6���II/( : @�5�0.���"��@�5�0���%�����.��������4��1���������������������������6���II/� : � ���"����������@������.���F���,.����������&����!5����%�7��F������������*�����R�Q��6���II/� : �������!������.����������!2�����4�%���6���II/ : �������!������.�*���������@����F���,.������������������&����F������������*��6���III/( : �������.��08�����'#�#�#���@������.���� 1#�#�#��"��F�& 7 � ��'�8�����*

(������,�,� ��

D������#�#�#�I/( : �#������.��9���!����������!����2D������#�#�#�II/( : � ���%�3������������1���#�=%&#�����4��&�����A��=4BD������#�#�#�III/( : � ���%�3.��08����������������.������!�����.��F�& 7 �������������.���!2��.�PD������#�#�#�III/� : @��5������"����.��������F���,.�����5���)�.�1���������%���@ "������4����F�.������������0�����D������#�#�#�III/� : N����"�������6�%�3.�������#�E�7#��������4��&�������D������#�#�#�III/ : @��5������08������"������#�����-����%���0�����8�

�����

0��! : J�������"����������0��� : ������!����2.���!������F1�.����

Page 7: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi
Page 8: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

��������

�#�������' �%����������"���/-����6��������'�"����4������������������A'4�B�����1��.�������������,�2�����������/�����*�F�%���E�����8�#�A'4�B*�������E�����A'4�B*�D �����1�) ����8�#�A'4�B*�'�����$������N��������A'4�B*9#�#1�9 �����A'4�B*�'��&��L/�!�&�� =�.������A0��������*�0-�)' !"�#���"��$����!�%�*����������������'���������*�@���"�0��6��;�.���B*�I����$����A'�������*�0-�)'B*�!�2#�=��2�A����������������=2����9��.��7���*0-�)'B*�D������!����A'�������*�0-�)'B�"��'����������3.���A'�������*�0-�)'B���#����6�����������1��.���,�2�����������/

=���7,�>�7,�#�A<����'������� *�0--=QB*�?�����)����7,���A�������9�����7����"��<���������������.������J�����*�0-)�'B*�@��.������7,������A0�����������9�����7����"������0��������*�0-�)'B*�?����1���D��&,����&A��.�����4��&����!�������*�0-�)'B*�"��0��1�9��7��9 �������A4��&����!�������*�0-�)'B�.��5���1�%.�����,6�����*�&�� ��"��%��.�����8��������.��/������#��������������8����%�����$����'�8#��������<��"��������3�.��A$'�<B�4��1/����7���!%���3%�*�D�����;�#������7,�2 4#����3%��AF�& 7 �4�%������0���������*�)'��4 ���������������!8�����%������#��B�"��D�����������2�$����.�3%��A����#�����-����%���0���������*�;-�44 9���#��#8#��!2����������"������#�����-����%���@�#6#B�1�%.����&�� ������"����,6�����������5��������� ���.���2/!%��7�*������#�.�,���������2�6��������.�������������2��%��.��7�������.�8�����&�� ������"�������������5��*�I�� D��������#�,��6��&3��A<����4��&��������.������ *�0--=QB*�D�#�����D7;�#&,���3��A����08�����=2����*0-�)'B*�?#���'��&��!�����3%��A08�����0���������*�0-�)'B*���6��������������3��A� ���%��4��&����@���"����*0--=QB*�L���7��7��)����"�7,3��A'�������*�0-�)'B*�D���7����6�%�3%��A'�������*�0-�40 9���#��#8#�!2����������"��0��������9�������������B�"��?���������23��A'�������*�0-�)'B������� ���.���2/������#����������������G�������&������������������8��.�������.�8���������������5��*�0-!�'���F���������6������.���A0-!0XB!�.��H�-/����7,��*������%���7,��.��*��#�%��-�������"��D�7,����!�.��H�?����3���2�������������� ���.���2/

Y� ���%�3.����.��������F�& 7 ����������������������%�7��L����������"��08�������Z�6������������������5�����������5���D������'�%��8�#�"��D#�������.��3��A$'�=B[��Y� % ��*�F���,.��*���7�������"����.��������F�& 7 ����������Z�6������������������5����������5���4��1/�0������%��23��A$'�<B[�"��Y� ���%�3.����.��������F�& 7 �����������������&��������08�������Z��6���������������������������5������������5���D������!���*�������E�����A'4�B*D �����1�) ����8�#�A'4�B*�'�����$������N��������A'4�B�"��!�2#�=��23���2��������� �������2���#����2/@��H�,�1������H��.&��A@1�B3.������������������2�'���2�F����!�����*��#�5���@��6�%���*�@�2�����%�����"�9�����9���3%�*�Y� ���%�3.����.��������F�& 7 ������������������!��������������#Z�#�,�2����.�������"��N#6������3.��F����6#�3.��$.���@�#6#�@�� ����������&��5��������.��������5��������� ���.���2/�9#�#1�9 ����3��A'4�B�������������������&��������������.��"��.��������.����8��.�8������������5��[�"��)�����9�2�7��A'4�B*�L���,�� �����A'4�B*�)��.��)�7���,�#��8�#�A'4�B*�D �����1�) ����8�#�A'4�B*���."����#�������A'4�B*�@��2��D����%���A'4�B*��#�,���4������N�,���A'4�B�"����,��9����23��A'4�B���8��.�������6��&��"��#2��������5��������� ���.���2/

"���������� ��� �������������� ������

Page 9: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi
Page 10: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

"������������ ��� �������������� ������

-�#�.

� ���%������������������������������&��������������"�����%���& "�����*�%�������������*�����6��5����*���& 7 ��%������"�����#������� �%��������&�6��5������� ��1���������#%&#��������.��' �%���������� ���� ��6����8�%�������.��/������3�������&�������*����������"�����%�����������������8���������5����.���� ���%���5����.#�5��%������.��/��#�6�8���.�*�' �%�������������������6#���6����8����������"�.����5��5�"���*�������������'��#2#�7#����������4����3���.�%�����"����� ��((�%�������������.����.����%��������6����8��5��5�"��������#��#���<����$��������E��5�"����A-4�B�����6�������������/�-4��5��5�"������������.��' �%����������� ���%�3%��%������"�����&�������.��������8�������*����������5����������% � �������"����"��%���������������.��/�

\����������������������������������������������� �������!�"���������������\�' �%���������3����-4���������.����5��������������6������5��������#��#������.��/��#����&����5��5�"����.��' �%����������"��'�"���4������������������A'4�B�5���������������1��.���.�8�����6���������,�2�����������/���#������������*�� ���%�3.���.����������& 7 ���������������!��"��$0-'����������������&������.���. � ����.#8#�#�"����.���. ���%�.�"�������8�������������%�����5�������.��/��#�6�8���.�*�6#���������.����������& 7 �����������������"�������%�%����������������5��5�"�����������.��6#�#���%�����5�������.��/

' �%����������"��'�"����4�����������������3�.����#2������.���6��5������#��#�#�#���"�����.����%�����.��*������.��6#�#����,�������6#������3#��,�2����������� ��7��.����8��.�������%��.���"����6����8���5�����.����������� �������2���#�#%��*�6#������������"��5���.�8��������6����8�����&���7�����.��.�"������������.���%��#2/

������&%�'5+��'�"����4������������������D �������

Page 11: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi
Page 12: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

��������������

( !� (�� �������[����5���*�L�����*�F���%�*�; ����6#�&*�)�����.�*�!����%�*�'��������*�F����.�*�����������������*�9#��������*�F����%�*�4������2*�F�"�5*�L�����.�%�*�!"#��#�%�*E���-#�,#��%���*����"��%�*�4����%��"��D�7�������3.��/

.�� !6���7�$����� ��8696� :�7����� ;����8��<=��������������;�������������� �8696����>���? )�@�A���������A����B��6�6��A������/�$7����������6���%��*�� ���%�3.����.��������F@��������% 2.���*�3���/��#�����������*�0��������F�6����8��"��������������������A$0-'B�"��!"�#��������8��A!�B (�� ��������.���.�����������������F@�����������S����6���%���������%��% 2.�� Q�� "�� % 2.�� Q3� �/(�� ���%�3.�� ��.�������F�& 7 ������������������&����%���*� �������(��3���.��6#�%����%���.�8��6��5������%���"�����������.�8����������6�8�����.��%��#��������.��/�� ���%��,�����.�,���8������,����&��.��5�*� ����������������1��&������.��5��"�� ���.�����������������5�*���������"���2����������.������%���2���#����� "�� %���� � %����� ���2����� ���� ������ �����%���������.��/�����������"��&�5�����������.���#2�������*�2�������� ��"��������8���������������������������� 2�����.�������� ����,.��� %������ 2����.�� .����� 6��� ����%����������/�@����������������*���������������.������.����������5�1���������.��5����������.��/�!�7��*�,�2����"�������������������.����.�,��5���7��A"��.�,��1�2�����2��5�&������B1���������������5�*�������������"��&�5������������&�.������������%����������/�E�8#�.#�#�.�*������1����%�������.�&�5�����������.���#2��������A�2����������7�����"�K"�%��������������������.���#2�������8��.#�#����.�B���.���������& 7 �.���5�����������%����5�����.��/

��� ":A���!6���7�$����� ��������� BA�����B�������>�������9��B������������8����7���;=�=A��������������������7�A��������>�:�>��������>���M2��������A%����&�5��.��������5�8#�#��%���.�8�B���������������.������������� 2���*� ��"��������8���������������.�����*�&����������. � �� 7�����*�#2#��"��2���#�5�������������������,���"�����%���& "���������8����%��������.�5���������.��/�'�,���*�5���������.�������5�7#��6�����"���"��������.��%��.��7�����7���6�����6�������#������% ���������%���*�������%�����.���������� �.����������6�����&��.��/��#�������5��5�"����.��&�� � ������.�����*5������%��������"���������,����.��5�7#��6�������5��F����6#�3.�� �%���� ���� � Q��� �;� �.����� 2��#�.�����7���������6��.��������/��#*���2���7�������������5�8#�#�5�7#��6�������5����.�����2��#�.������7���������������&�������.���"��6#��#��������2����"��%������������&�6���"�����������%��.��7�����7���6�����6������#�������&�����7�8������"�������1������5���������.��/

�O���������� ��� �������������� ������

!6���7�$�������������� �����������#����9�5���,� 3A7�� ��� ��A�A����&����� 7�� ���#>�������

C� %A��=��9���������D���$���!6���E6�6��>��>�F� A���� �>�G������������������� 7�����>>���7�7<������G���F����;���������>��/�����#����-����%���0�����8��=�#����0%����4����*���.��������%������"��6�7��������.�����& 7 ���%������.��%��������������.�7�� ��������� .�,�� 1�2��� ��������� 6�8����2�����8�������� �����%��� �%��� 2����.�� ��.��������2& "������ "�� ���%��� ��%&����8���� �������7�8���"#�&#�������.��:

A�B������������������������������#�������$������������%%&%���"�������#��'����(������%��%�%�����������������)����*�=�#���������.���%�����*� ��.�������� ����,.����5��������� ���%���#��#8#���2���������*�.�,��% �������������6 % ���"��.�,���%��%���������������.��6�����������.#8#�#� &����������.��/� �����.�� �#�#�����,������*�'��#2#�7#����������4�����.����.���������& 7 ������������������&�����������6����������,�.�1�#���������A��"7#��% 2.���3� ��. 2�%.���% 2.���3�B*���& 7 ���%��������%����&����������� � � ����� 2������� �����.�� 5��������� .#�#�#�.�%���#��#8#���2������������% 2.��(�3����6��������.�6#�#��6���7�8����&����������.��/

A6B�����������������������������������%�+������#����������&�������������������������������%'�������������&���)�����5 �� �6#�.#�#�.�*����,.��������������.������&�������.�������6�7��������� �������6��������.���#����������������%���������8������/���.�������,.���. 2�%��������. � ����.#8# ������.����������&������������2�5�7#����������8�������%������2�6��� ��"�%�.��%�������%�������.��/�M��%��.��*�5������%�����.�����������������������.�8��.�5���������.�����*�5�7#����������8�����"����8��8�������������������������� ��7��.��&����������.�,��1�2�������������.���"��6#����������&���7���������������1�,������#��#�%��.��������%���.������1��������.��/

Page 13: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

!6���7�$������������ �8696����>�����5������%6�6��5����������

H�� !6���7�,������������8696�:�7���8��������A�7��>��;���9��� <������ 7:��� ��� A7������������7����>��:

A�B��������������(%�%��'�������������������%�%�%���&��������/��#�.�8���������6�6�����������&���������6����:�.�8�����������������#��������6�������*����������� ����6���&������� � ��&�.���������������%�6�������.�,��& 5�6���,����&��������/

A6B������������&��������������������������/����%�����%��.�*���#���%�2���6����%�����.�������������% 2.����*�3.���% 2.��(�*Q3%��. ������*�����#���8������.���.�,��% ������8�����. 2�%�����,�����.�������������������������1�2������������/!%��7�*�(��%����.��% 2.��(*������ ��"�������8��������������.�����������������Q�%����.��% 2.��*3��% ����������/�9 ������8������ ���� ��& 7 ��%��������.�,��1�2�����������������.��6���6�8�������.#8#�.��� .���%�*� .�,�� �8������� 6��� ��.��� 1#�#�#������,.����.����#��#�%��.����������7�����/

A7B���������������������'���������/�'�,����7������������ ���� �������������.�8��.�*� ��.������ ������"������������ ������%������ "�� 6#� .�� �8����������� �. ���������� "�K"�%�� ��& 7 � ��%��������������������������������%��/

A.B���&%���������������������/���.��������%����8����������.�8#����%����(�Q�%����.���*S�"��(�%����.��������*�����%����.��6#���%��(*�3��. �� �� �/

I� ���F�><������������!6���7�$�������A�����7����7�������A��������6����>��A��������>�9�����A(�3.����% 2.���*����"�%����.�������%����.��% 2.���3%�� . �� �� �B/� M��� %��.��*� 6#� ����� $0-' �����������5�8#�.��"����������������%�������.�8�� ������.����������.���AN�����0�/(B/�(��3���.�*�� ���%�!"#��#�%�*�)�����.��"��F�"�5���&�6��.�,��&�������� ����������6��2�����.���F@���������������,����/��#�#����6�6�6 % ����5 .����.�����������������1����%�������% �������������������.�/�(��3���.��6��2�����.���F@��������������,��������$0-'� �����������5�8#�.��.�,���������%�����.����.����������& 7 ���������������������% ���������*� ���%�3.��6#�#��������&��5�����������/����Q�%����.�*� ���%��!"�#���"��$����!�%�����&����A0-!B�"��$0-' ��������������.�����. � ����.���F@������������,�����#��#�/

��������� �8696����>������'�����%6�>61

J� ���>���������>����� �>�G������=��,!6���7�$��� ���� A��� ��7� ��� �7�� ��������A����������6�6����>����;��������A�������>����F�><��6�/�������������6�6�%�����.������A 7�����2�������������.��5�����������B�% ���������������6���������������.��A5�8#�#���".����#�.#8#B�. � ������������6�����������������&�5���������/�!%��7�*����������������.���������& 7 ���%������������������������%��.���. ������.��R(�3.����% 2.����*S���"�%����.������Q3.��% 2.���3��AN�����0�/�B�. �� �� �/��#�. � �[����'��������.�,�� �8������� ,���� &������� "�� 6�%�������� ������������,.��.����������"��,�2������������������.����.�,��%�� 7�������������&�5������������5����������.��/�E�8#.#�#�.�*� ����� 1����%�������.���� &�5������ �����.��#2��������A"���2����������7�����"�K"�%��������������������.���#2�������8��.#�#����.�B���.����������& 7 �.��5�����������%����5�����.��/

O ���������� ��� �������������� ������

*������%/0��� ��� �����1��2� �� ����03445�6774

���������������� ������������������� ������� � !� !"#$� ���!�%&��!���!'(��) ������'����

��*�+!��'����(��"����!,-$��.��)�'��/�"(�'!� �'��'��'�$���0���$�����$��!�����'�����(�(1�!�� !��-23�'!� �'��'��4���0�����-��5�(1�!�� !��6�"!� �'�*�!-��.!� �'�����"�

�������������

*������%/6��% #� ��%���8� � ��1����� ��� �����1��2� �� ����03445�6774

���������� �

� ����

�������

����

������

Page 14: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

K� ������� ;�����>�,� B����� ������� �B��,���>��������� ����� �>�G������� ���>������7������7�� �>���� ;��������� 8<�6����>�����(��3���.�*�� ���%�3.��5�������� ����.��������5�8#��#8#������������ �.�� 7�����2��������5�����������5���������%.�/�#& �����*���.������������.���� 7�����2�����,.�������%�% 2.���3��������.������� 7�����������������,.����.������.����������%��%��������% 2.���3� ��A(��3���.��������������.�%�����������B/

#�>���=��>�����0���=��E�:A>�=�

4�� !6���7�$��� ��������� ��8696��� �>����������������>���>���8<����6�6���7��>������>�����������,����>��������������>����6=�7���6�6�������������8696����>���������BA���6�6��A������/� ���%��F�����������#�#�#3�#��A�<F�B�"����������������������.����.����������& 7 ������������������.#�5��. � ���.#8#�#�&����������.���T���Q3.��% 2.��(�*�/����������������.���8�������A%���*�% ������8�����������������B��.������������.�����������������������.#�5��% ������������6��������A���Q�%����.��% 2.��Q�*B*���.�7������8������ "�%�� ����� �8������ &��� �� ����� ��.�����������.���� ��& 7 ��������������������������.���7�.�. � �� �� ���Q�%����.��������%���% 2.��(�*��"��% 2.�(�*�/

��� ���>��� �������� ���>��� �6=�7�� �6�6�������,���8696�:�7����>������������8����7����������6�>6���������A�A������8������������������7�����>�����0����������&������&������������������������.���8�����. 2�%��. � ����.�������5����"7#��5����������#������������������������&���������A��%��.����������.��5��������������8�����% ������8�*�. � ��������*�5�7#��6��������������������..��6����.���������%���������*�#2#��5���������������*�"�/B*�� �� �����&���������������������.��������5�7#��6����������������������� "�� ��.�������� �".�� ��#�������� %����������"�K����#��������������������&���.��/

.������>��������������>����6=�7���6�6��������L7�>���=��>�����B���=�M�A��������������;��A�8���������������7�A�;����������#���&#�N�����0�/�3���5����������.��:��8�����. 2�%��. � ������������.���������&������2�K���%���.���������.��5��������������8��% �������/��.����������%���.���������.����.������� 7�������&���������5�7#��6�����*�%�������������"������2����&�6���"��������5���6����������#������5����.�%�7�����������.���.�,�. � �� �/��#�#�����#7#�.�*���.�7����%���.����������.�

5������� ������ �������.������ ������.���� ��& 7 � ��2�A����,.���"���������B�.��. � ����"�%�.�.��/�' � � 7�������"��. � ���8�����&���������*�6 % . ������.���& 7 ���%����������������������������5����2���.#8#�#. � �. ������.���.���%��������������2�5�7#���������8��������%������2�%�������%�����������%����5�6����/��#.#�#����& 7 ���%��������.��%����%�7������"�� 7��������. � ���#�#��������.�,��1�2��������.��6#�#��������& 7 ��2���� . � �� �#��7������ A6�%�������� 6��� 5����2%�����7�����B/

#�>���=��>�����0���=��'���!������0������;����1

..�� !6���7�$�����������B����G�F=������G��7����F��>������7;���9���:A��>���������������7������>���

A�B� ,� �"� ��� ��������� �'��� ��� ����������������������:�D .�,��������2����������#�.��� ���&�5�������5��������� 2�����8�����. 2�%��. � ��������.�������� ��%����� ����,.������ ���"��� ����%����5������.��/� '�,�� ������ ��& 7 � ��%�����. 2��������������������������.������������������������ �.���� ��&������� �2����6����/� M���8��*� � ��) � ������������������%����������.���������.������5������%���& "�������������������%������6���� ��6�%#�7��� 6"������.���6������&����#%&#����%���%�#��#�/��#���6��2������&����������2���������8������ ��������� ���1������� .���������.���.������������,.��������������������������������.�6#�#�����������.��/�D .�,��������8�����. 2�%�. � ��5����������������.����% �������%��.�����������������. � ���%�����5������.��/��#�#�%������5��*�"��&����.����*�#%&#�����"����1���������5�������������6���.�2�����������"��.�,��������6�����& 7 ��%������&������.��/�'�,��1�2����%�������5��*����%��

*������%/9��:����#�.�� ������!��� .��;���<

������,7�$������'!')���(����!

O����������� ��� �������������� ������

Page 15: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

.�����8���%�������"��%�����������%���1������������2�����%��%�������6������������5��5�"�������5����%�������� ���%��<���� 0��������D������.#�#A-0DB3��� 6�����2/� ���������2� ���������� ��%��������,.������%���������& 7 �����6��.��. � �����.�����7������"�����.�����5�������5��*�5�������,�%���. 2����������*�Y��%����Z�����,.�����.�8�#.���"�.���%�������%������������������.��/

A6B���������'������������$����'�)%�$����:���5��� ��.��*� 5�7#������ �5��� �������� �5�.�����������6����� 5�7#��6��������������������������8��������5������%�����"����.���6����/��#*���#���7�����8�����"������#K� 6"����%���#�5�7#��6�������&��������&�6��������5�7#��#��&��������A0E@B���&����������� &�������������� %��#%��� &��5����� ������6����/�M�7������*�#�#���������������������������������5�7#��#���8���������"��6��������*�� 5 �%�������5�7#�������.�,����������#�.��"��,�%����6����� � � � ����������� %��.��7� � ��.#8#�#&����������.��/� �#� .#�#�*� �8���7����� %�����6�%#�7������1� ��������"����#�� ����������������.�. � �. 8 ��5����%���2����.�����������&�����%��.�.�� ������.��/�F���7���*�"���%��7��6#����������.�8�#.��� ��������� ������*� ����,.��� %������8�� "��6�"�%�������A�2�����������������B��������������������1��������������8��.�8��.���.���%�*��&��������6��5�7#��6�����"���8����������� �����������5�.��������� ���6����/� ' �%�� �������3���� %����.�%�%������7��������� ���%�3.��@���7������������F5��L������ 0�����8��9����������� Y9����� L���������Z:� .�,�����������%���#��#��"��������2��8��*������.�������� &�5��� 2��7������� ������������ �����.�6#�#��6���7�8����"#�&#�������.��/

A7B�-&��������(���������������� �����������:9 ������8��������������������.����������& 7 ���.�,�% ����� �������� ��"�%���� ������.�� 6��� ������6#�#������.��/�D�������08�����"��M8�������%������%���������*��2��������&��5���2���������� 2���*���.��������& 7 ���%������.���%��������6#���������5���&������6�7������������.��������*����������& 7 ���%�������,�2����%�6����/�=�#�������������������D�������08����

"��M8�������%�������%�����������*���.����������%��������,.������%��.��7����.#8#�#�"����2��5�. 2�%����������& 7 ���%������1����������6������.�������#����7����%���������8����&�������.�8����&����������.��/!�7��*��8������%�������%����������6������6���5�2 �.�8��.��/��#������.��%�������������2���*�� ���%�3.��������.��%���%���� ����.�������� ��"��������8�������.�8�����#5������%�.��.�,�*���.����������& 7 �������������� ��.�7�� % 2.�� S3%�� 5���7�8���&����������.���A���6#������!������1��.���6���������% 2.��Q�3������5 ����"�%�������,���������.�.��B/

":A�

.�� !�*����;������%����>�D�����!�����>�����%6�7������>�F�����G=������;��":A�,>A:�����9���7�>����>���������������������F��>���G��������86�9����>�>���7��>����;�����7��B���>���/� �����#�� �������� ������ �����������������/������.���������2���*���.����������& 7 ������������� &���������%�� %������� &����� 6��� ��������5��5�"������#��#�����"��6#�5��5�"�%�� �5���������6�������*�,��,��&��6��������1���������������������#���%����5���������.��/��#������*�' �%���������*���1�,"�����%���4��������!�����.��!��������E�������"����"��%�)�2�����������&��������6������5��������#��#������.��/'�,�����������6�������%����.�������5��*� �����.�� ��)��/������,'���0������-����&��1����������21����0��������3�6�������������#���#%#�#2/�����������8�.��������.�� %������.����������:� I/� ��� �*� � ���%�3.���.�������� ��& 7 ��� ��������� ���� ��&���� �8�������� "�6������%�7��1���������,�����.��&�����6�������������6��&����#������.��� "�� � ���%�3.�� ��.�������� ��& 7 ��������������& 5� ����������"��� �� ����1��������.���������.�8����"#�&#�������.��/�II/���� �*�� ���%�3.���.����������& 7 ����������������������%��.�����.��. ���������.#8#�#�������%�����5��������"�����������"�����������1����%�����.���#2�����������6#��8����������.��6#�#�������� ��������������.#8#�#�&������������2�����#������.��/�III/���� �*�� ���%�3.����.���������& 7 ��������������� �#�#��������������.��������&�����.���. � ����.#8#�#�������%�����5�������.��/

O�� ���������� ��� �������������� ������

Page 16: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

%�$������ �����.����������������)���������� 4, �5� ��� ����� �&������ ��$������)�������������������������(���$������������������*� �����.����������� ����)���� ������� (�� '�

$��%�%�����$�����%�%������)�#����������������������������&%�����������������*�6�"��'�������# �����.����������������)��(������������������������������������)����)���$�����'������������%&%�%� ���%��������*���&������ ���� �����.���������������)�����������������������$������)������������#�'�)%�����$���������������������������%�%���������������������������������������������%&%�%����������������*� ������������������)��(��������������������������������������(�����&�����������������7�������������������&��������� ���������#� ������ ����� ����� ��'� ��������������������������&%��������������������*�6%��&����������&���#� �����.����������������)��������������)��%%��������������������������'����������������� ����� �����(� ���� ������ ���������������*�

&���D������8��

.� !6���7�$�������8696�:�7�����;����8���<=�����N���������;�������������� �8696����>����? )�@A�������&���:�>���>�����8<���A����B��6�6�A�������

(���������� ��� �������������� ������

������������������ ��� ������������� ��������������������������� ������������! �������

� @��5������.�*�� ���%��!"�#���"��$����!�%�� A0-!B6��&����.����.����������& 7 �����������������������. � ���.#8#� ���.���AN�����I/(B/�$7�����������6���%��*�� ���%�3.���.�������� F@�������� % 2.����*�3���/��#�����������*��������������%������&��������*�0��������F�6����8��"��������������������A$0-'B�"��!"�#��������8��A!�B (� ��������.����.�����������������F@�����������S����6���%��������%���% 2.��Q��"��% 2.��Q����#��#�/

�� �����������8696����>������8����������A7AN�6�>6����F�><������;����A����������A�7�,�5�*%����*&�6�����������!6���7��8�;��;���6�����B����A���������>����<�B6>��������79��������;����/�#�#����6�������*�� 1#�#�#��5�8#��#8#�D �� ��������"����������������%�������5�����5������6���&�#�� ��������#��%�����.��.�8��.��.�,��� ���%�*���.����������& 7 ��������������#�#�.�������������������.��6�����"�%�%���,�����/�L�����F����� ��������.�����#���� �������&�#6#�.��������������� %����.�8��.�*�� ���%�3.���� ��.���������& 7 �����������������.�8��� ������.���5���1������6�����#�.��.�8��.��/�F����� ��������������.����.���������& 7 ������������6 % ��.�8��������������&���������6�������[A.�8����������%��������B��#�#�*�L��*�D����*�4��������"��##.��!��6�����*�� ���%������6��2����A,�����.�,��. � �B��.���F@���������������,������AN�����I/�B/

*�����$/0�����������=&�+����#����� ��� �������������� ������ � ������������� �,�,�������

�������������!"/(��!�&��!������89���:�������!+!'�!��

������������ � �����������������

��������������

� ���� ��� !��� ���� ���� ���� "���

��������������

� ���� ��� !��� ���� ���� ���� "���

#�$�

%�$�

"�$�

��$�

��$�

��$�

!�$�

�$�

&

#�$�

%�$�

"�$�

��$�

��$�

��$�

!�$�

�$�

&

'�(�(������� � �����������������

�����

��� �� �� �� ���

�����

������ ���

������

��

����

���

��� ���

���

���

������

����� ������

�� �� ������

����

�����

���

�����

���

�����

*�����$/6������������ ��� �������������� ������������ ���� ����� : >�� ��?�����@�������������,�,�,

����; �'�(����"��'�"��������'��� �(�����"�(���(���.!�!�<��1�2�$��.!�3!!+!'��"=->��.�"�'�$�

��������������:��������:�� � !� !"#$� ���!����?@�*�-����:�

� ����1

��A�677B

:�

8�

A�

B�

C�

��

D�

�����8�E�

���(

.!��

-$��.

��)�

'-F�

����

�(��

(�

@���

4���

�����

'

�'��'

�$��

-�G�'

!'

0���$�

0�"�!"

��$��

!�

���'�

���(

�(

-23�'

!� �'

�'

�4�

�0���

�/�"

!��

6�"!�

�'

*�!

-��.!�

�' ���"

Page 17: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

� ���������� ��� �������������� ������

C� !6���7�$������������ ��8696����>������BA�;A7�>�����O�G���86B�6���A�A����F�><������G������6�>6����F�><�������B�����>������F�& 7 ���%��������������� &���������� 6��� ��.����� 5������� ���7�,��������������� 6�������� ����.���� ��7��� ������������� �����5 ���%���"�%����������.����%���6���.�2�����%���"����������#��#���5�������.��/�AN�����I/�B���.���������& 7 �������������� �.������&�������"�%�����������������8��%��� ����"��%��� #��#�������� �������� �5��*� ���%�3.���� ,���,����������� ��������� "�� ���%��5��5�"������ "�� ,���,�������� �5��.���� "�� .����.�������#�����7����%������������������ �������#�#�.���������#��#8#�"��%������.�8����6������&������/�� ���%�3.���&����������������*�������5���������"��������������& 7 ���%��������7�,������������6������%�7��1���������.��/�'���%���%��*� ���%�3.�� ��.�������� ��& 7 ��� ������������ ,�����������,���.�����%� � �� �������������1���������2�.�������&������/�������5���������*���������������#������������������ %����������.��� .�,�� .������������� 6��.�8�����.���������%����%��/��#� 5���������*� 6���������#�������A���#�����B�6����5���2�����%�����#���������8����"��6#�.��&����������6�����&�5���"����������%���5�.�����6#��&��������2.����7�"������%������Y.�,���5��7�"������"����������Z���8���/��#������������5��*�(� ��N#6��� ����� ����,����� ������.�� F����6#�3#�� �����������������.���.���&�#6#�&�� ��������"���"�2�%��������&��5����������������/��#������3.���#���������"��������"�������������.�,���%��������6����5����������5���0� !3%�6�����2/

��>��>6�� �9������

H� !6���7�$��������������8696����>������������8���A��B������,�;���A������<=6������������LA7A�6�>6���M����L��A�A���M�7:�7�����8��N��>�����D�"7#��5�����������8�����. 2�%�*�5�7#���%���*�&�5*����%�� �� ����1��������*���.����.#�#�*�"� 7������"�%������&�6��1�����������,��������� ���%�3.�

��>�����>�����. ����":A���#���&���'�>���&���=

�#������.���#�#���������������2*�6���&�#��� �����.�������&�� ��������%����������.��[�.���%���%���.���������#����������"��%��#��������.��/�!����.�*�������5����������� ��� 1#�#���������.���7�"���������8�������5�������������������/������� ��������������������.����������1����������6�����5���� ��7������6�������������/�@1��� ���%�*�� ���%��4�2������"�����#�%#�!��������7������'����8�3��� %���#�#�#���������5���������.��/����,��5�����������7����.�*�@1��� ���%����������1���&�� ��������%��#%����������%����������7���������������.��/������1���&�� ���������������.����.����������,.���.#�#�#�"���8�����&�6��6���.�2������������#�����%�������������/�F��������"��1���������#���.����&�� ������1�.����������������������.�8�����.�������5��*���&��������%������#���.��.�����"�����#�����������7������%�������������/��.�7�����G���5���#%&#���������7�����A%���*���& 7 �.������%��*��8�����. 2�%�. � �*�Y�%�Z����������6�7��������������.�����B�&�� ��������.�"����.��������/�'���%���%��*��������7���������5���� ��7��6#�����5���������.��%�%&����������������%������8����%����5�������6����/��!%��7�*�&�� � ��������������%����8�����#������.���6�2����������������5����.�&��5������6���7�����5���%������8����������������5��*��1�.�������� � ����#%��&����.���������"��&�#����.����������A6�����2�0� �B/

��.�������� ��& 7 ��������������� ��������6������%�7�1������������.#8#�#�&����������.��/���2��5���������� ���%�3.����.����������& 7 ������������������������7�& 7 � ��6 % ����5 .�������������.#8#�#*�.���%���%����.����������& 7 �����������������&������������������%��� 7����������"�����.��& � ���.�%�����������"��.��������A%���*���%���� 7�������6#���.�7����������. � �� 7������.�,��% �������.#8#�.����& 7 ���%��������&����%�������"���%�����B���"#������.��/��#�5���������.�*���.���������& 7 ���%��������������������.�������������7��& 7 �[6�2����.�������5�����%���� 7���������"�����������������.�8���������������&�����5������%����6#���.�6���7���������. � �� 7�������.�,��. � ����.#8#�&��5�8����.#8#�..����.�������.��/�M��������%�.��5������.��������6��&����.��� ��������� &�5 �*� ��.�������� ��& 7 �������������� ��.��� � . � �� ��"�%����.�� ��.#8#�#��5����������.�� 6��� �������%�7�� L������ ��.#8#"#�&#���������/��������6��&����.���&�����"��&�5����� 7�����2��������5�����������5����������.�����*�����2�,���&������� � "�%�� ������� � ��& 7 � ��%��������������������.��/� ��.�������� ��& 7 ��� ����������6������%���.�8����������1�������������������������"�5�7#��6������������&���.��/�E�8#�5������*�����.��� 5 �5�7#�������6#�#��������*���.����������������"������,.����������������#��#2�������.�8�����#�#�.��,��1����.��A��6���I/(B/�!�7���6�����5��������������� ���%�3.���.�������� ��& 7 ���%����������������������� �����6������%�7��1������������*�����#�.�����.���������1�.����5�7#��6������"���"�������� ���� ��&���� ������� ���� ����������.#8#�#��..�����������/�'�,����7��6�������.�8��&�6�*�6#6��6�������������%�7��6#�&#����� ���%�3.����.���������& 7 ���������������5���6�%#��#���.#8#�#�"��,�����%� ���������,���.��� �� �������������1���������2�.�������"��������������&������8����&����������.��/�!���"��.�8�������A����B�����8�������������������.��&�� 7 #�#� �A���6#��#,�1�2������8���6���&�����&���.��B�����"��������.�����������& 7 ���%�����������������������8����% 2.���R�(��.�,���2���.#8#�#�����%����%�#��#�/

Page 18: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

����������� ��� �������������� ������

#=�?��@ !��������8���

� +� �$/0������������ ��� �������������� ����������������������������� ���������C����'���� ������������#�D

�������7�$������'������!�!"��'�"����

3A7������6�>6���-�><����

!���*�E����*�) ����8�#*�N��������"�

=��2�A����B

'�%��8�#�"�����.���A����B

0�����A(��B

��5���A(���B

'4��A���SB

��%��2�A����B

�<��$�L0'�A���SB

' �%����������A����*����B

��.�����������%������ �A"���������������#�#����������B*��.����������& 7 ���%����������������������&�������������.��& 5� �6��������%�������.��/�0"��������"�5�7#�K%�����6������&�������������������.�������&���"����.���"��6#�������.����������& 7 ���%��������������������&����%�6�������.��/�!���.��� 5 ��5�7#�6#�#��������.����������& 7 ����������������#��#2�����������.��/!����"��.�8����������A����B���,�������*����������������.���8���6�����.���&�� 7 �#�#� ������"��������������.�������& 7 ���%������������������������8����% 2.�� (��������.��.�,���2���.#8#�#�&����������.��/�#������.�,���8���������.������������.��&���������.�,��% �������/

4��7���8�#*��"���������"���"���������.������������������1��������7�����������,�����.#������������%���%�#��#�/�E�7#��6������������������*��"����.����������& 7 ���%�������������������5�����.�&��������7��& 5���.#8#�&�� � ����*��"����������.��������7���������8������&�������"��������������������������.#8#�6��������������.��/�0"������������,�����������,���.����������������.����& 7 ����������������.����#��#2�6������������"7#��#�[��"�������������������������.���2��������6 % ��6�����������2����#�#.#�/�!%�������"��6����������.���������������������.����& 7 ������������������8��.�,�. � ����*����������������.��6#�&�5�����.�8��.��/

��������� �����.�����2�������& 7 � ��.�8��������%����5���*����������������������������&�5�����%�2����������/�M�7�������������%������������.�� 7�����2�������5�����������5���������7���.�,����������������&�5��.�����.������������������& 7 ���%������.�7�������������������5��,������&��������������.��/��#�#���������6������*��8�����. 2�%��������. � ��������"��6�7�����������%������2�. 2�%.��������.��/

��������*��8�����. 2�%��% ����.��5����.����������& 7 ��%��������&������������8�����.�������8���&����������.��/�08�����. 2�%�����% ����������%��7���.�����������.��������.#%.#��������%&�%�& 5���.�������*������������6��5��5�������6�7��������.��.��������"����& 7 ���������������������% ����������.��/���,��������8�����. 2�%��.���% ������������.�������5�������,.����.���6��������������8����% 2.���3����A�����#����2#�#B�% 2.��S�3�A ��"���������2#�#B�% �������8����&����������.��/

!�����A(���B

!���*�E����*�) ����8�#*�N�������*�"�

=��2�A����B

'�%��8�#�A����B

'�%��8�#�"�����.���A����B

0�����A���(B

0% 6�8�#*�M2���"��������"���A����B

@ �. 2�)��&���"��������A���QB

�������8�#�"��'�%��8�#�A����B

M2���"��@ �� ��N�������A(��B

��%��2�A����B

!���*�E����*�) ����8�#*�N��������"�

=��2�A����B

�����"����"��$������A����B

'�%��8�#�"�����.���A����B

0% 6�8�#*�M2���"��������"���A����B

@ �. 2 )��&���"��������A���QB

F�7��"��'�����A���QB

�������8�#�"��'�%��8�#�A(��SB

��%��2�A����B

���>��

���>�����

'�%��8�#�"�����.���A����B

4��7���8�#�A���QB

�������%����

Page 19: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

���������� ��� �������������� ������

��������� � �8696����>������ '�������������1

I� !6��� E6�6��>�,� ������� �B������:����� ��������� ��8696��� �>����������>>������B���B���>���<������G���F����;���������>���� ���) � ����� ����1��.��� ,�2�������� Y����#����-����%���0�����8��=�#����0%����4����Z*��� �����.�����������& 7 �����������6������.�����������.���5���.�,�&���.����.#����������6#���������.��/������*�Y��.�������&����� ���%��� "�� ��������� &����������� ��& 7 �������������� ���� %����.��� ��������� ��.#8#�#*� 5 �� ����,.�������.���������.�7�����������6�8����2�����������2��.�������������%����%���2����.�����.�������.#%.#������& "����"�����%�����%&������������������������������ �5��.���� ���#�������� �%�������.�8���Z"#�&#�������.��/�) � ���������SR��(��.������������%���'��#2#�7#����������4����*���(��%�������.����������������. 2�%����% 2.����/Q3%��% �������%����5�������.��/��#����������8��%�6�������5��*�) � �����& 7 � ���8�����. 2�%����% �������%�*�����1���& 7 ��%������������������� %��#%��� ����,.����.���6������8���������%��"����& 7 ���%��������������������%��������%��5�����6���.�2�����������&���������%����&�������.���A��6��I/�B/�(����%����.���6#�%���*���.���&������7��������8�����

� !%��7�*�.�,��% �������.���F@��������"������,.����������������.������#���������#�����-����%���������8��%���������� ���%�3����!��#%#��& �.����.��%��������������,�.�1���.��/�;�26���"�����7�,���3.����!"�#��������%��2��"������.����(��%��������.���!�3.����������������������% ��������������%��������..�����,�.�1����6�������������A���(3.����U�3������(�3.��UQ�3�/B/

#=�?��@ !��������8���

� +� �$/0���� ��

�������7�$������'������!�!"��'�"����

��A�A����%<��� �����"����"��$������A����B 9�2������Y�����5����������Z�A%���*���.����������7����������������%6���������6�6�%������#2����.�������&�������%6��������1��������5�����& 7 ���%���������������%��������"������B��7��������.��/�9�2�������"�����.������������������������������7�������������,.���.#�#�#���6�8�����#������.�8����������������/�(��"��(���)���,�����F�& 7 �!�����"������������#������.�8�����������*����.����������& 7 ������������������7�������������,.����������.�������6�����������.#8#�#�&����������.��/��#������������2��������(��������������2���������.��.�,��& 5� ���.#8#�&�� �� �� �/

.��������*�%�������������������8������.���������A&��5�"���.���5�����������5��B*����������8�����"��5�7#��6���������2�������� �5������� &�6�� ��.�������� ����,.���.���6������8����& 5���.����%��%����������&�������"����G�����&���������������/�

J� ��A�A����;676������7A���������=�>�����B����:�>��A���>����;������;���������G76��������� )��A������8�����������=�#���������.���%�����*���.�������������������������.��.�,��1�2���������������������8������������%���#��#8#���2���������*.�,��% �����&�%����1��%#����5��,������A@�9F)B�"��.�,��%��%���������������.��6������������.#8#�#�&����������.��A' �%���������� ���([�������� (���B/�9������� ���5���������*��2��������$����'�8#�"���#2�%�!1����3.������� 2����6�2��&��������������� ��������*�%���"��8�����%��������. � � �. 8 �.��6�������.���.�,��. � ���������������������&���.���������&����������.��/��#�&�6� ������.����%�����.����������& 7 �����������*���.�������%���"���8�����.#�#��������&����6����������"�%�����% ��������6������*�,���,�����&���������% 2.����3����.������6���7������A' �%�������������(*�����B/�� ���%��5��� %������������� ��� ���%������ A' �%��������������B*�'��#2#�7#����������4�����.����.�������

D�������������.����������. � � �. 8 �.�*�%�2�����.�,��#2#��"�.����6 % ������1�������������.����������& 7 ��%���������#������ 2����.��������������,���6�����,���.��"�����.�������5�����������.���7�.����#��#���.#8#�#�����%���%�#��#�/

9�2���5���������.�� (��*�(���"��(����%����������2�����������"�����������#�������� �&���������2����������������% ����������������.����������& 7 ����������������#��#2�������.�8���&������������A�2��������Y7�������������������5�Z�����������B/

�����"����"��$������A���B

������

Page 20: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

����������� ��� �������������� ������

3A������������� �;�������#:��9����������

� +� �$/6��� >�,�# ��=��#��������������E�,# ���������� ��

����������5�(����!'�!�� �H! �!�!?��������(6��'��������

E���F�. �����������>�G�������>>���7��7<�����B;�����G�=���������

(/( 08����*����������8�����"��&������7�����%��#%�����.�����������,.����.���6������8�����������������

(/� E�7#��"��%�����6�����,�2�����������%�%&��������������(/� @����������%���������%�%&����8������2�����������5���

���%���1�����.���8���������������

E���F��� �������������������������A�A����A���������7����>�������

�/( ��.��������������������.����&������7���8��������"����.������

�/� ������������.������.�������5���&�����&�����7�����G������"��5����������#���������%���������%��.�� �����G�������#%&#�������

E���F�C � �8696�:�7����!A:�����*���7�>�7���9����������69������������

�/( D�"7#��E����������#�#3�#����"�2���.�����������#����-����%���������8��������&����, � ����������#������������

�/� ���2����������%�������.������"�����������������.����&����1�������������������&����"�����������#��#�#�����

�/� ��.��������5�������%������.������������8��,���� �� ��%���7���8��������&��������������������������

��& 7 ������������ �5���6����������,�.�1��#��������R,���,�2��.����% 2.����3� ��. 2�%.���% 2.����3� %���#��#8#���2�����������*� %���� ����&���������� ���2��������������5���������,����.��% 2.��(����.��*��%���2�������5�����������,����.��% 2.���������.�������.�6#�#��6���7�8����&����������.��/���#[���.�������,.������,���,������� ���"�� &����� &��������*� ����������6�8����������������2�������"�� ������ �5��������"����& 5��������������������&��5������7�����/�!%��7�*�&�5���5���������*�5���������.��������5������%�����.��������2�����5�7#����������8������"����8��8��������&����.�8�#��������������������.��&����������.�,��1�2���������.������������%����%�#��#��A!�&�� =�.������"��+�.������B/

K� %G� 76��������� )��A������ ���� ;��������7��������>�����76����8�>���������;���������;������>��������.����������& 7 ����������������������. � ����.#8#� ������.�*���������&������������2�������

�8��������%������2�%�������%�������.��/��#�#�������.�%�������6�����.#�5��6�������:�����������.����������& 7 ��%��������&��������������������������2�����.�,��. � ���.#8#�#�1������������"��������5�7#����������8�������%�������%����%�����7�,��������.���A6#����.���������*��2���������8��������%�������%����������������.��B/��#������"������ ��7���������������6�2����#��#2�.�����������6#�#������.��/�M���8��*���.���������8������������%��"�����������1�%.��������"#�&#��%���5���1�2���5��������"7#��#��A����8��*���.���������8��������%�������%�����5�7#���� �������������. � ������*�������������������������������"��)IJK!I'�����"����������2��������.��B/!%��7�*������������8������5�7#��������8�����. 2�%����"�1������������������%����������6���.�8�����.��/�@��5�����.��A����.�%���� �� ������.�B� ������������8���������5�7#������� �8������ ������.��& 5� �6��� �������"��.��/!��������.�,���8������������5�7#�������.�,���%���8�������#5���������,���������������8�*����������.�,���2��8������5�7#��������2�����.�,��% �������/

E�@�*�FN �=�*D0�*��$�@0�

������"����%�F������������8�*�D0�*FN �=�*�E�@�

E�@�*��@D*��<F�*<��"���������*�FN �=�

��@D*��)E0�*�@!4F.��������������8��A@F�B*<��"���������*����.������*"�����3���

��@D*�@F�*�D0�*E�"���"��$������������8�*��7���������������*����3���*"��<��"���������

FN �=�*��������������8�*���.������*����3���*E�@��A�@�B*�M2���������*��@D*�F�&�������#�#�#��"���#�#�#�����

Page 21: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

Q ���������� ��� �������������� ������

� $@@3.���#���������Y���������.�����Z�(��%��.��/��#����������.������,��,��&��6�����������"�%��������������%��.�%�����������.�8��*��,��%�������������5��������/����#�#����������7��2������5��.��5���������.�������%����������%����#�#����.����.�8��������������&����6��&���.�������/

4� #:������>������=�!6���7�$�������������B������ �B��� �G� F=�� F��>� G�:� A����>����������� 8<>�����>������ ������ 5���������6#�&#�������&���*�� ���%�3.������1�����%�����.�����A5�8#��#�����"���.������B���& 7 ���%�������������������������.��/�@��5������.�*�5������%������������.�������5�8#��#8#���& 7 ���%����������������"�%������2��.���8�����.#�#��������"�%��6�7����������#%&#������.���������������� �1�.�� ��������/� !�7��*� $.��� @�#6#@�� ����������A$@@B������������� ���%�3.������ � �5���������.�����.#8#�#��..�����������:����%�����������6#��&�����"��,��������������*�Y6������������,�6�Z�������5���������.�����[�"���#,��5��������&�� ����"�����#������1��.��������%������������%��*�Y6�����������,�6�� �������2��Z� 5���������.�����/�!����.�*� ����1����%�����.������ 5���������.������� Y������� ��,�6���.�����Z���������.���������������"�������������������.��/�������������,�6���������5���������.�����[��2& �� �*& 5*��2���"���2 ��%&����,�6��6���%�����������5�����#��#��&���������.��/���.������5���������6�8����2����"�����%����%&��������2���6���7��������*�6#�#��.��5�7#�������5��.�,���%��6���,�%���"��.�,���%���8�����1�����������#�����������8��%�7�8����. � ������.��/�M���%��.��*�6�����������,�6�� �������2��� 5������� ��.�������#,��5� ������&�� �������"����������.#�#�#�&����������.�,��% ����. 2�%.��������"��1�2������%��&#��#�������������.���� �����.�����/�'�,��1�2���6��&���5��*�0� �3.����Y5������6��� ��.��� ������ ���� ��&���� ��&��������Z� ,�����.����1�.������6�����2/�$@@��������7��������&���*���.�������5���������5���.�,��1�2���1���������,��������������������6����5���6�6��6#�#������.��:�5�7#�������5���.�,���%��6��&���7�����8�����*������.��6#�#������,���,�����&�������% ��������*��2�& "������������������*�6��������1��.����,������8�K����2� �������� &�6�� 6�������.��� ���.���������.�������������%��.��7��������A0� �3.���Y5����������������8�Z�������&�����1�.������6�����2B/��#�#���6�������*�III/���� �3.��.�,���%��������������������2��.��.�8�&�6�*���.������ ��& 7 ���%����������������1������������������%���A,���� �� ����,�����������B������������������������%�.��/

!6���7�$������������ �8696����>���5�������%6�6��6�6�������

�� !6���7�,� ��������� ��8696��� �>��������A�7��>�����;������;���9���<������7:�����A7�������������7����>������.�������,.����� ��

����#�#�����1��.���.�,����6#���.���6�����,����&��������[��.������.�,���8�������,����&�������.��*�����%��&���.�,��&�5�%�����.���"��������.�����*�.�8#����������. ������.���"��� ���%�����������%���.����������.����#��#����������&����������%���������/

.�� 3A��7������>A:������B������������7<�����>�>����A������7<������������>����$@@��������7�������&���*�� ���%������%�����.����.�������,.���������6#�&�������6������.����������6�������1��������������/$.���@�#6#�@�� ��������������������.����������7����*�����������5���������.�������6���������(��%�����7��6#& ���.#8#�.���.�,���2�,��&�� � ���.#8#�#�6�����������/'�8����� ���%��� "�� ��������� ���#����� ���� 6�������*,���,���������������6���&���������&�.����������������������.�,�� 2��� ,���� &��������/� ���#5� ������*� 6�6�� A%���&����������Y�"��������&������Z�����B�.����.��������1���������������%��.�������������5�����& 7 ���%�����������������A���������������.�B�.�,����6#���.���6����,����&��������/�$.���@�#6#�@�� ������������������������������7������*��2������������2�������������% �������.#8#.�������������� 2�������������2���#��.���������.�����������5���������������.��������.�������&�� �� �� �/F�&��5�6��������.�*��������������7�������5�8#�A�2��������"���,�6������%�����B��2�����������#��"��������.������������� 2��������������6�2��&�.���������������������%��.��7������������� ����.���������6�����������/�'�,��%��������6��&���5��*�0� �3.����Y����#�#��5���������.������%��������Z�������&�����1�.�������6�����2/�

..� ��������G����>�����G���8�����>������08����*� ���%�3.�� ��.�������� ��& 7 ��� ������������ �����6������%�7��1����������.���6�����.��/�M2����������������������.�������� 2���*�% ������8������������& 7 ��.�,�� % ����� �������� ��"�%������ ������.�� 6��� ������6#�#������.���AN�����I/�B/�!�7���� ���%�3.������.�������5�8#��#8#�,���� �����#�.���.�,��% �����6����8������"�%��������,���.�8��.��/��#�.#�#����6�����������������& 7 �������������������#��#2�������������"����#������6������.�����.�����.���.�,���%��6���.#�#�.�����������������������.��.�2�"����G���6������#�����#�������.��/M���8������Q�%�������6���%���,���6�����.��.���6����A% 2.���B���#���%�2���6����2���*�6#���������������������.���.�7��% 2.��3� �/�!%��7�*������#�.���.�,��% �����6���8�����. 2�%������,���������������������.������������.� 5���6�������������������*�6#����������������5���% 2.���3.��/

Page 22: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

S���������� ��� �������������� ������

.�� ������� ;�����>�,�!6���7�$��� ���>��� �6=�7�<=���������������� ��>��>���/�����%�����%���5��.�*���#���%�2���6����%�����.��������������% 2.���*�3.���% 2.��(�*Q3%��. �� �� ��"�������#�.���.�,�% ������8��������,�����.�������������������������1�2������������A��6���I/�B/�!%��7�*�(�3.��% 2.��(*����� ��"���������2#�#���.�������������*����Q3.��% 2.��*3��% ����������/�08�����.�8������.����6#���#��#

N�����I/�*�5�8#� ���.�����.#8#�&�6�*�� ���%�3.����.����������& 7 ����������������5��.�� ��6���=��������2��.�8����&����������.��/�� ���%�3�������.�����2& �6����2����8�*��.����������& 7 �.�����.#�5��� 5 ��%�����.��5��������.���A���R����%���������.�B/��#�#����6�6�*�5�7#��.�8#����"����������.���������.����.����������& 7 ������������.��������. � �������������.��/�<��"���������2#�������5������*���.���F@�����������.����. � �����������������������5����������.��/�0�������%���& "���������#�#���������.�*��.���������%������6���,�2����� �����.�����������������8��"��� ��%��.�������,�����2�������%.��A����������5���6#�� ������%��.�B/���.�������5���,���� �� �%��.����,�����2������������������������1�������A���6#��#���.����.����������������.���������.��B��2����������������6��&����.����.����������.�����������.���.�,�����������������.#8#�#��5���������.��/A'�%��8�#�"�����.��*�����B/

*�����$/9/��������?�.���������: � �1����� ��� �������������� ������C����#����677FD

�������-��'���!������!'��'�����������'(!H !��

�'!����! �

�� �#��� !(

��"�"�

��

I�

:�

8�

A�

B�

C�

��

D�

�DA=D� ��=�B �A=�� C�=CB CA=C� B�=BB BA=B� A�=AB AA=A� 8�=8B

7�H;�.'�;J�� �' ���-��'����� ���'����'�; ����8�

.�8������*���.�������� ��& 7 ������������.���������������.��6#�#��#��������������.��/

.C� ����������7��8<����G�8�B�7�����������7A��� ���%�3.���"������5���%�%&��/�J���������.��������%�������% 2.���3�������%��������.����"���.�8����&������%��A'�%��8�#�"�����.�������B/�M���%��.��*�6�������5��%�%&���&�� ���%���6������%�A(� ��%���&�#6#���.�����������.��% 2.��(3.����2B/�(��%���������������������.�8��.�*��.�������������"������������������%���"��6#�.�������.��8����������� .�"��� ����������� "�K"�%�� ��& 7 ���������������������������%���AN�����I/B/�9����.�*��"����.������������.������& 7 ����������������������.#�5�. � ����"�%�.����.#8#�A"���"�����.�������������%����& 7 � ���������6�������������#��#�.#�����B�&�2��� ������.�8��.�*���.�������5���.�,��% �������& 7 �������������������#����������6 % ����5 .���"�����.���������������.�"����������.����.�8���������6�8������7�����/0"�����.��������. � ����& 7 ���������������������������.��%����������%�������5����������������.��5�7#�.�8#���*� ��.�������� ��� � � �������� ������� &��������#�����������*����������5�.������������6�����5�7#�6�����������������������%���*�5�7#��6�������5������������%���. 2���������.���1�%.�������"����.�����������#�.���#2���%����������%������%��/

� +� �$/9���������������:��#����������?�.������1�������������� ���;�8,#�? �������CAD

��DA��H/� /.!������!"�5��(�" ����

���������������� ������D�II����������8K�-���!���!"���'��(�H ���

$�#� %�2���.�8��

'��������2

F����#�

$�����#�

;���

D������;�����

�������>�

((/Q

�/Q

�(/

((/�

S/(

�/

/S

��/�

/Q

�/

Q/�

�/�

(/S

(/

�/�

/�

�/Q

(/�

(�/(

�/�

S/�

�(/S

/S

/�

/�

�/(

�/�

/�

/�

�/�

�/�

(/Q

(�/Q

�/Q

�/

(�/Q

/�

�/Q

((/

�/�

�/�

�/

Q�/�

�/�

�(/S

Q�/�

S/

(�/�

(��/�

�/(

S/(

�/�

�/

S�/S

��Q/�

�(/S

�����.�44

����.�44

���������

��������

��������J

�������J

P�%�����������

.�44Q���J

P�%����������

.�44Q���J

Page 23: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

���������� ��� �������������� ������

.H� !6���7�$�����������G7>����������<����������8��B�����>�����7A���(� ��%�����������.������������.���������������"������%�������*S3.��/�0"����8�����.���������& 7 ������������6������.����������6���6������%�7�1��������.#8#�&�� ������.��/����������������.�*�� �%��� &�#������ �5��� �"��� ��.�������� ��& 7 ��� ��������������8�����6�������.�����.���.�,��. � ����.#8#�#������������/��� ���%����������"�����.������5���. � ���& 7 ���������������������&��������A% 2.����B*��%���%��&�#6#�.����6�������.�������������������������5���.�,�% ��������A% 2.��Q�B/������������������������.����6##5#�#�*�5��������8������% ������������.�������"���.��5�������%���%�����.��� 5 ������.��/���������������.�*��� ���%��� ������.���� �"�����.�������� ��& 7 �����������������8�� .�� %���� . � �� �[� ��7��� �������� ��������������.����#5#�#�����������������������������������.�8��.�5���.�,��� 5 �� �/

.I� !6���7�$���A��C��7����>A:����A���8����A������;676��<�B6����6��6�>6���������.�8��&�6�*��������������.����.�8#�&������������������������������.��.�,��% �������/�(�Q�"��(��%�������.����.�������������%������������.�8#����%�����*S�"������#����*�����%�������6���%���6�����������������.�8#����%�����*�3.��/(���R���Q�%�������������.���� ��%�����������.�������%����8��.�8#�����������.���������6���. � ����%.���&��.�8����6���������&�������A,�����������,���.���������������.�B�AN�����I/�B/�F�&��5������.�*�.�,��% �����%��&�#������.������.�������5���A��R�B*�.�8#�����������.���. � ����������������.�����������������.���.�,����%.�.�8���6�����"�%.�.��/�� ���%�3.��.���&��1������%���.������6���.�2�������2����#�#.#��A'�%��8�#�"�����.��*����B/���.������&��������������5�7#���������"���.���������������%��.��������6���� ����5��.��.�8#������.��/0"������%����% ����������� ��8���*��"������ ���� ���5�7#8#��.�8#�#�������.��&�5���� ����������%����5��.�����.�8����������/������� 1#��"����8����!�����3�.�A��!B���.���.�����"������*���.������������.�8#�������5��

*�����$/G��:��� � ����: ��1�,>� ��� �1����H�"������������� ��� ����2� ��

����������������� ������������

67I6G�: ��1�,+,8�

A�

B�

C�

��

D�

�D�II

6JI63�: ��1�,+,

97I9G�: ��1�,+,

����������

��� �!"#

$��"%$�

�&%"�$�'(

)

D�I� D��� D��D D��� D��C D��B D��A D��8 D��: D��I D��� ���� ���D ���� ���C ���B ���A ���8

.J� #�������BA9���G�;��A�����N�<=���������G�=���>��������>���������������N��G��6�6���8696����>�����A���������;�������������9�>>���'�8#�&������5�8�����������#�����.��*�� ����.�������% 2.���3���.����2��5�7#����,�6�������%��/��#�&������6��%��������*�.�8#����������.������8�����. 2�%�����%����.�����������.��/�$�#�� %�2���6����%���6�����.��.�8#�&������5�8��������#�����.����*S�5�7#����,�6�����%��6��������*������"�� 2�����8�������������.�����������.��6#� ������(*�5�7#��#�/����������������.�%���%���.�,���2��8��������"�����.�������5��*���������������8������,������������������% 2.����3.���% 2.�(�3��. ������*�.�,��������.��. � ��. 2�%.�������%�

���������%�������*����.#8#�#�&����������.��/�@��5�����.�*�� ���%�3.�����������6�����.��������%����.�����7��"������5�7#����,�6���������"�����%����.�����7������7�5�7#8#�#�.�8#������6����������.��/

����#���&� �� �

D��C

���8

�A�

���

DA�

D��

A�

�DA=D� ��=�B �A=�� C�=CB CA=C�

*�����$/J��: ��1�,+,� �1����? �,�� �����2� �� ���C0/777�� ���� ��� ? �,�D

���������������� ������������

���# ��&� �� �

D��C

���8

�A�

���

DA�

D��

A�

�DA=D� ��=�B �A=�� C�=CB CA=C�

�������-��'���!������!�������

*�����$/F��: � ��2� �� ���������������� ������C67IFJ�: ��&� #��� ��� �D

�����)��*�������+�����������������,���������(-��.�����+�������(�(����(�/�������0���

'1����( �$��������( �$2,�343�5,43�3

$2,�343�5,43�3

*+(

,+(

-+(

.+(

/+(

0+(

1+(

+(��!"%�2�3�����������

������ 4�&56!���

3"������!�7&!

������ 4 6�"�#"�3"����

������ 41��&5686��"%

� 9:

5:��

��";$��

"��%"�

$�'()

���/��

����/��� (/�(��������

����/��5 � (��������

--( -.(-,(

..(

-*( -*(

./(//(

/0(

.1( .1(

01(

0+(0+(1<(1-(

-.(

������ 40��&5686��"%

������ 4/��&5686��"%

Page 24: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

����������� ��� �������������� ������

.4� !6���7�� .�4�$����� 8<������������ ��8696���>����A��������6�>6�6�;���B�5�*%�6��������;���������(��3���.�*�� ���%��!"#��#�%�*�)�����.��"�F�"�5���&�6��.�,��&�������� �������������6��2���6�����.��F@�� . 2�%���� ��,����� AN����� I/SB[� 6#�#�� ��6�6��#,�������� ��.�������� �����.���� % ����� ���������������%.�/����Q�%������&����.�8��.�����*�(��3���.���.����������& 7 �����������������6��2���. 2�%���.������$0-'� �����������5�8#���.�����������������������.�,��.��% ����������*� �� ���%�3.��6#�#�� ���� �����&��5�����������/� ���Q� %���� ���6���%��*�D����� A!���-#�,#��%���B*�L��*��#�#��"���##.��!��6������&�6��.�8��F����� ������������6��������� ���%����.����������& 7 ����������. 2�%��������. � ����.#8#� �������������.��%����������/

� +� �$/G������������ ���� ����������� # #��1�#����������C034456773D

���������������� �����������<��� ��������:�� � !� !"#$� ���!����?@�*�-����:��; �'�(����"��'�"��������'����'���(���.!�!�<��1�2�$��.!�3!!+!'�.�"�'�$�"=-

F���,.���$����

0����

��.��

������

F���2����$����

0����

��.��

������

F�& 7 �����������$����

0����

��.��

������

S�/(U

��/QU

��/QU

S/�U

/U

/U

(/�U

�/�U

�S/�U

Q/�U

�/�U

Q/SU

Q/QU

Q/�U

Q/�U

S�/SU

�Q/QU

�/�U

Q/�U

��/�U

�/�U

�/SU

(�/�U

�/�U

S(/�U

�/�U

/�U

Q�/�U

(�/�U

��/�U

((/�U

((/U

((/QU

Q/(U

�(/QU

/U

�/�U

(�/�U

�/SU

(�/QU

(�/�U

(�/�U

Q�/(U

��/�U

�/U

S�/�U

��/U

Q�/(U

S/�U

S/(U

S/�U

�/�U

Q(/�U

S�/SU

S/U

��/�U

QQ/U

Q/QU

/�U

S/�U

S�/SU

Q/�U

S�/�U

���������� �������������������������������� ���� ���� ���� �������� ��������� !"# !$%��

.�"����������.��/��#�.#�#����������������.��6���2�.�,�1�����.��:�,����������������.�����������.����������& 7 ��2��. ������.���A�#,�������������.��&����������������.�8������6�6�%��B*���7�������5�7#8#��.�8#�#�.�������������������"�%�������������6��2���. 2�%�����.�������.��T��.���������8������������&���"�������.��. �������5��/����6�������&��5�,#�#�����*����������������.�����8��������.��������%��������%�����������&�����������&�� �����������.�"���������.��/��#�&�#��������.�*�6�������.������% 2.��3� ��6��������������������&��������.��/�0"������"�,�����������������. 2�%�������������%���% 2.����"�% 2.���Q3%��5���������.��/�0"������"��5�7#��.�8#���&������������.�������5���.�,��. � ��F@�����������������������.����.�8��.���.���%��6#��������7�.��/��#�#���6�������*�����5�7#8#�.�8#�.#����������*��8���������.������5�����������������% 2.���3��. ������.���A(���#�����6���. � �B�"��.�,�������������������,����&�������.��/AN�����I/QB/

.K� !6��;��F�><������������!6���7�$�������������8696����>�����A���������������>���>��8<��� �6�6�� A���� ��� �6���7�� ����� �>�������>�9�������������������"��.���&��1���&���������&�2��� �������.�8��.�*��������%��.���� ���%�3.����& 7 ������������������������������6��������.��. ���%��.�"����������������7�.��/�(��%����.����.����������& 7 ����������������% 2.���*�� ����*�6#������$7����������6���%���% 2.����*�3��. �� �� ��A��6���I/B/

*�����$/B��� ������2� �� ��� �������������I�?��� �1�������

�������-��'���!������!������

%����=;"�

�:%!����=;"��>�%?"75"�

�>?�!�=;"�

�$%9$>��6�36%�7�;�

�:%5�=;"�

�">"!�=;"�

�"@�!�=;"� �&���7"

�&=�"������%=�!

�:��7��A%�!"

�&��"�#"

B%"�="

�&�"�7" �&�"!��6�36%�7�;�

�&�&�7"

�6�9"%�=;"��6=7"�B�#�%"=7&�6C�!��6�D

=;&�7"

��%�� �!������;��%'���%�!")

�%�"�6;�6!

E"F&�7"

��6=;6%7"�"�"#"

�&%;�!�> G�������"�#"�=���%�

��%�� �!��%"��$!��9��;�%�

���7"

��6=;%"�7"

�#&��>7"

�:%!�7���F"�

�=%"��

�����!"

�&%��6�36%�7�;�

�"��>7"

H���

�;"�7"

:?�"�

����>6��"�6�36%�7�;�

�%@"�;��

B"=

�%�"�#"�%696"7

�=F"�7"

�6�6=�%"��?7"

���"�

��>"7�% 66#���%"?�=;"�

�$=$%

6%�7��6��7;

�&�&�?�7"

�"%"96"7

���#�=;"��%�>��7"

�"!�=;"�

��%�� �!��%"F

%����=;"�

�=%"��

�"@�!�=;"�

�6�9"%�=;"� �&�"�7"�&�&�7"

�%�"�6;�6!

�;"�7"

�%"�

�:%5�=;"�

H����6�6=

�:%!�7��$=$%

�&%��6�36%�7�;�

�&�"!��6�36%�7�;�

��%�� �!��%"��$!��9��;�%�

�"�"#"

�#&��>7"

�=���%�

C�!��6�D

���#�=;"�

�&=�"������%=�!

�6=7"�B�#�%"=7&�6 �&���7"�:%!����=;"�

�>�%?"75"���6=;%"�7"

�>?�!�=;"�

B%"�="

=;&�7"

��6=;6%7" �%�"�#"

�%@"�;���=F"�7"

��F"�

�:��7��A%�!"

�"��>7"

:?�"��?7"

B"=

66#���%"?�=;"�

��>"7�%

�"!�=;"�

6%�7�

�6��7;

�%�>��7"

�����!"

�&%;�!�>

�&��"�#"

�"%"96"7

���7"

�%696"7

����>6��"�6�36%�7�;�

��%�� �!������;��%'���%�!")

�">"!�=;"�G�������"�#"

�&�&�?�7"

E"F&�7"

��%�� �!��%"F

�$%9$>��6�36%�7�;�

���"�

*-40

,,4I

-04-

.140

0*4I

I40

*+ *I4. <04. <-4/ <I4I

*.4.

,*

,04/

-.4.

.+4-

1I41

,040 *-40 **4. <14< <.4/ I+

'�(�(������� � �����������&���

����������

� �

���

�����

��&�

������������

� �

���

�����

��&�

'�(�(������� � �����������&�

�#%� ���

Page 25: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

(� ���������� ��� �������������� ������

*�����$/4��� >�,�# ��=��#������1�������������� ���� �2� ���CAD

�������7�$������'��� ���!���!'�������1���5��(������

*,D++

*.D++

*0D++

*+D++

,<D++

,,D++

,.D++

,0D++

,+D++

0��! �!$

*�' �!$

��"�" ���'

0+++ 0++1 0++0 0++/ 0++. 0++- 0++, 0++* 0++<

0ID++

0<D++

0*D++

0,D++

0-D++

0.D++

0/D++

00D++

.�� &�9�,�A����A�A�������=��;�;�7�������������8696����>��������GF�F�;����>���A����>����0������8��������������2��.�6������"����"����������6������.���������������� %���6������ �5��*� � ���%�� F����������#�#�#3�#��A�<F�B�$7�������"��$7���������%���������� F�& 7 �4�%������@�����&������ ���� ��&����"����������#����.���A��6���I/B/�J�������&���������,.���"������2������#������.���������6������ �����%����������������.��/@��5������.��� ���%�3.������2��8���������. 2�%.��% ����6���������A% 2.��(�*�B�"������,.�����������. 2�%.�. � ��6���������A% 2.���*SB�#�����8��&�� ������.��/�#�#����6�������*�,��������������,���.����.���������& 7 �����������������.��,�1�1�6�����������.#8#�#6���������&�������A����������5���% 2.��Q*(3.���% 2.�Q�*(3�[���.�������5���% 2.���(*Q3.���% 2.����*�3�B[6#�#����6�6���#,��������������������2��������.���Y�����5��������Z.���A%���*������%���.���������.����&������%6����"�%������2��8������1���������5��*���.��������"�%�.�8��� ����� 1����������� ��& 7 � ��%�������� �������%������"������B*�A�����"����"��$����������B/�' � ��"�&�.������2�����6�����.���F@������������,����������%����.�*�� ���%��. � ��"���2���������,.������������"�% �����"������������2����������������&��������.��/�$0-'"��!������.�������������������������.�8��.�*�� ���%�3�����& 7 ���%������&�����&������&������.����������.��/

��A�A�������=������������%�������=����������>������

��� ��A�A�������=��<����������,�!6���7�$����GF=���������8696����>����>�����0�����������2.���������.��6�2��,���,����� %�����������������%6�������"�%����& 7 �&���������.���2�������%.���&�������.��/!%��7�*���& 7 ���%��������%����&���������5����������6#����������"��,���,�2��.�����������6���%����.�,��% ����6��������%6�����������������������%����������.��/��#���6��������������*����2���7����.����& 7 ����������%���6�2�,���,����� %�����*��������,���,�����&������.��&��5�������"�%��&��5�����������#,�������2����%������1��������5�����& 7 ���%���������������%��������"�������.��/F�& 7 �.����6#�������Y�����5��������Z��������6���������.���A�����"����"��$�����*�����B/�� ���%�3.�������5��������.�,��5�����.������������.��&�2��������.��/�@��5�����.�*�� ���%�3.����.����������& 7 ������������,������(%����.������������2.��,���.������������������2.����������/�AN�����I/B/

�.� &��������K$����;��7�,������������8696���>���������>�G���A������G�=���>�7A����#�#���6�6���#,�������������5��������.��/�!���������S�R�!���������.������.�*�� ���%�3.����������.������������& 7 % 2.��� ����������T%��������(*�����%��.���(*����%����A@ �����"��.�8������*�����B/�!%���.����.�*������.������.�����& 7 �% 2.��(�����������T%��������*�����%��.���*�����%���/�!���������S�R�!���������.������.�*�������.������.�����& 7 �.����������������.�����������& 7 �.�������������5���.�,��,�2������#��#��AN����I/�B/�!���������S�R�!����������.������.�*�������.�����.�������,.����%��������% 2.���3�#��6������������*����%��.����*�����%����% ����������/�M���%��.��*��%��.����.�� ������.���� ������ ����,.���� %�������� (�*Q���%��.���(�*����%����. �� �� ��A% 2.�� (B/

��� %A�7��7�,� ��������� ��8696��� �>���������>>������,�!6���7�$������=������76�������7���A�������>������>�9��8696�����������!���������S�R�!���������.�������������<F��"�������*��8�����. 2�%���������#�������#����.�������,.������������8����&����������.��[6#�.�����.����������& 7 ������������.����%#�����%��� �8������*�� ���%�3.������������2��8�������6������%�7��1�����

*�����$/3��� ����?���������������#��K ��C:��������.�����������D

��'�",;/�������!������!������

1,(

1.(

10(

1+(

<(

,(

.(

0(

+(

20(

2.(

1+(

<(

,(

.(

0(

+(

20(

�� �

%!�! �"#$� %!�! �"#$�

/��6���

11D+* 10D+* +1D+< +0D+< +/D+< +.D+< +-D+< +,D+< +*D+< +<D+< +ID+< 1+D+< 11D+< 10D+<11D+* 10D+* +1D+< +0D+< +/D+< +.D+< +-D+< +,D+< +*D+< +<D+< +ID+< 1+D+< 11D+< 10D+<

Page 26: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

((���������� ��� �������������� ������

����.�8�����������&�������.���A@ �����"��.�8������*����B/�� ���%�3.������2����������������������6������%�7�1������������� ��������� ������.���� ��& 7 � ��%��������#������.����.�8����������.#8#�&�� ������.���A%���*.�,��% ���������������7���.�,���2�����,.��B/�� ���%���& 7 �.����&��������������������"����.������������.������.�8��������� ��8����T!���������S� ����!���������

������.��%�����������/����%������.���"�����/����%�����������& 7 ���%�������������������T��%���.����.���%��������2������5�8#��#8#���������AQ��/����%��������2����8�����������/����%��������2���.��B/�'�,����7��.�6�������.�8��&�6�*�6#�#�� ��6�6����������%��� 5������.������.����.������������.��������,.��������������������������.��������,.������2����������#��#�/

*�����$$/0������������ ��� �������������� ������2� �� ����03445�6774

���������������� ���������������� > �'�����'(!H !��

B���E

CA��E

C���E

�A��E

����E

DA��E

D���ED�II ���� L�'���I

CB�CE

�8�8E

�D�8E

%�$���� �����.����������������)������������� ���� ������ ����� ������������ � � �%&%�%� ����������'��������*�1�(��������"���$%�&����� ������ $%%���� ����� ���)�

���������������������������������������%"�������%&%�%��������������*����������'������'�&�������������%�������&�����������#���������������������)���������������������������������$%%��%��%�4����#��������"����������������)���������$����������������������������$���������������������������5*���������������%&������������������������������)�������������$%%��%�������������#��������������������� %"������ ��� ��������� ����)������������������$���6������)��0�������%��%�*���&%�%�%���#�����������'���� ������ ��������������%"������ 4�"���� �)����� ��8����� ���� �����������������%"�����&���%�%�����5��������������)�����'�������������'�$��������*

3A�����������

.� ����<�6����!6���7�$��������������8696���>�����A�����������6�6����9�������>�����;�����>����7>��>������;�:������>������>�������%������ 6��� � ��� �5������.�� A(�R���B*�� ���%�3.���.�������� ��& 7 ������������% 2.���*�3����% 2.��(*Q3%��. �� �� ��AN�����II/(B/

������"#$% � ���&���������������'� ��� �������������� �������(���)����*�+

��� !6���7�������������8696����>����A�������6�6��A���������;��8<>��8����������7�������;�7���G����6�>6�6�;���B�6�������;���������#�#����6�������*�� ���%��(��3���.���6#�%������.���������& 7 ��������������������.��� ������. � �������%����.�8�����0-!� ������.�8��.��/��������%��.��5�8#�$0-' ������.����.����������& 7 �����������������������6�������.��������������8���*���.����������& 7 �������������1���� ��������.�� � A�2�������� (��3������ ���#� ���(���3������ ���#� ������.�B� ����.�%��� � �� 0-! ��������.���������.���7�.��. �� �� �/�!�7�������%����.���������6�2��0-!� ��������.����.����������& 7 ��������������������*�D��.�"�*������%��"��� ���%��&�6�6�2�� ������.������. �� �� ��AN�����II/�3������8�����1�B/F�&��5���� ��*� � ���%�3���� ��.��� F@�� . 2�%�� .�8��D �� ���� ���������. 2�%����� ����6�����62��6��2��

Page 27: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

(� ���������� ��� �������������� ������

*�����$$/9��% #� ��%���8� � �1����;�8,#�� �� ������� �������0344����677F�:��� ������� ���� ����� #�

���������������� ���������������� > �'�����'(!H !��

077

?������ ���(�9G

7

7 J0 077

077

6J

7

?������ ���(�

7 F9 077

����#��1�"������

0B/B

J7/B

0344 677F

03/3

99/7

�' ���

�����

�' ��� �����

M���H(�M���'��"!N/2��E� M���H(�M���'��"!N/2��E�

C� ���>���������>�����F��7�>��������=����,!6���7�$��������������8696����>�����A��������6�6�6������>������>���������� ���%�3.����.���������& 7 ������������.����. � � ��A(��%����.����% 2.���. 2�%��.������Q3.��% 2.����3�B��������6�����6�6�*��������������.��������������������&�5����#��#�/�@����������*�� ���%�3.������������"�����������& 7 ���%�������6��5���6����.�����.#�5��1�����.��:���������������.��A,����������������,.�����6����5����8�B�����,.���"������������������ �2�������� ��.������ ������.�� ��������������.����.���5���.�,��% �������[�"����������������.�������2�������������������.����.���5���.�,��. � �� �/� ���%��(�3.���6#�%����,�2���6�������������� ��7�%���������/��������5�������5�8��.����� 1#�#���5��.���������� 1#�#����%��(�3.����% 2.���(���"�%����.�����Q3.��% 2.��Q�3��% ����������/�������� �������.���.����������& 7 ������������������������������.���5��.�,��% �������.#8#�#�6���������&������/�'�,��1�2����.���% �������& 7 �����������6���������������.���. � ����������� 6��� �������� ������� �����.�8��.��� .���%�*������������.����������& 7 ������������.����. � �������.��6#�#��#��#��A.�,���%��1���������%�������"���8����"����8����,�2����������.�,���%���������#�#.#�����6��5����������������������.������������&�5���������B�AN����II/�B/�!�7��*���������������.����.����������& 7 ����������������������. ������T(�3.����% 2.����*S�. 2�%��.��

����Q3.��% 2.����3� ���6�6�%���.����.����������& 7 ����������������.��. � ����%.����&��������[�6#�.#�#����������������������������.���������������,.������5��.���������� ����,.�������%��.����&�����6����2����� ����5��������6����8����.��/

H� #78���������������,�;���<�6�$���7���>���A����B����9���8�;�,����&���������������� ��������&���'�� '�'� &��/��@��5������.�*�5�������.������5������.�� �������� �������.�� ��.�������� ��& 7 �����������.��,�1�1�6�����������%.����&��������� (�3.���% 2.��(S*S3����. 2�%.������Q3.��% 2.��(�*�3�/

���>�����

I� !6���7��.�44$�������;��7��76�����6=�7��;����<7�������>��8<B�7����>�����������5������5�8��.����� 1#�#��AEE�B���5��.����������� 1#�#����%�(�3.����% 2.���(*(���"�%����.������Q3.��% 2.�Q�*�3��% ������������AN�����II/B/�(� ���Q�.������.�5�������5�8��.������������ 1#���*�����%����������������A(Q*�����%��.���(�����%���B*��%���.����.��5������5�8��.������������� 1#�� �%��������(�*�����%�����������������A(S*�����%��.�����*S����%���B/�@�5*�(��� �����������.�����% �����. 2�%��#���������/��#�.����.�*%��������Q*S����%��������A�������� 1#�#��% 2.��((3�B&�5���������/��#����������%�����6 % ��6���5�8#��#8#A% 2.���*�%��������*����%�������B���������������.�������������������&�5���������/�@�5 ���������.�����������6�����.���6������.�,���%�����������1���������%��������.#8#��5��*�&�5�����������"����& 7 ���%���������7�,����T��& 7 �����������"������2����������������&���T�6��6�����

�����������8���*�6#� ���������6 % ��5�8#��#8#�.������%����.���6#�%������.����������& 7 �������������������������/�'���%���%��*�� ���%�3.����6#��8��������.����2& . �[�"��� ���%����.����������& 7 �������������������. � ����.#8#�"��6#�������������%����.���6#�%����.�,�.��. �� 8 �6����5� ���.���6�����.��/

*�����$$/6��� ��� �������������� ������� ���A����?�������LE�,#� � � #�� �� � ��������M

��*�+!��'����(��"����!, -$��.��)�'��/�"(�'!� �'��'��'�$���0���$�����$��!�����'�����(�(1�!�� !��-23�'!� �'��'��4���0�����-��5�(1�!�� !���/�"!���6�"!� �'�*�!-��.!� �'�����"�

������� ���� ��� � ���� �� � !� !" #$� ���! �� �?@�*�-�> �' �����'(!H !��

.+(

/+(

0+(

1+(

+(

21+(

20+(

2/+(

2.+(

1<(

1+(

������������&5�4������#%%� ��"�

21,(

20I(

��0����/���7�(�����

)'85 '89�+���/� : �(�*�

0+(

1-(

1+(

-(

+(

2-(

21+(

21-(

20+(

1I(

<(*(

,( ,( -(.(

0( 0( 0( 0(

20(20(20(20(2.(2-(2,(

������������&5�4����� ���� ��"��'89�

210(

21<(

211(

���D

�D

��D

���D

�� D

���

D��

�D���

D

�D�

�D

��D

�� D

�D

C�D

�J�D

��D

�J�D

J�D

���D

��

D��

�D

���

����

Page 28: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

(����������� ��� �������������� ������

& 5� �6��������.��.�������%���1������������7�����/�F5&�5 ��6������#7#�������*�� ���%�3.����,��� 5���.��.��6������&�5�������#��#�/��#��.��.�8���������&�������������6���1�����*���������������.������������&�5��.����.��������5�8#�#�������.��������������� �.��5�����%�����������7�����������������.��������������& 7 �.��5��������������.��/

J� )<B��������������G����>������������������A��������� 8<B� �>��7��� ������� 8<��� �G76���>����������#2�%��.��� ���%�3.������.���&�5 � ��������%�7�� �2����������.���6������ ������� �������.����������������%�8#���5�&�5� �[�6#�&�5������������� �������'�8#�6��&������.��������6��&��������"�� �56��&������.�����%��6��&��������.�8�#�6���,������������5����������.��/�0��1�2���&�5����������(����,���A�#������%��6������.��B� ����������������������.��"��!�.���2��%������.��%����������.��/������%����������� ���%��� 1#�"����8����!������"�������*�&�5��.��� � ����.�������%��������%��������� �#� ��.�� F����6#�3.��"��!�.���26��&����.��%���.�8����&����������.���AN�����II/�B/�@�5�.���"��&�5�����%�����.������6��2���6���%���.�8��������&��������*���7����8�����.#�#�#�"����.����.#�#�.�8���������6������.���1���������&����������.���AM2.������B/�@�5��.�����.������.�,���8������.���"���"������������������&�5�����%�����.�������&����.�,��% �������A��6���II/(B/�@�5��.�����.���������8�����. 2�%�������.�,��% �����������*���2���1�6�����5���%������8����6�6�%��&�5�5�����������.��%�%&����������&�2������6����2��������A&�5���&#�#�����%���"�������6����.��.�8��.���.���%�5�����6��&����.��&�5��.������&�5�����%�������&����.�,��%��.#�#�.���������.��B/�!%��7��. �%�����5�8#�%����.�

��.#8#�#�&�6�*�� ���%�3.����&�5�����������������5��.����������.��[�5 �� ����.��������5�8#���7��������"�K"�%���������������������������5���&�5��������.��/

*�����$$/J��1�"������ ��� ��������������1����? ������

��M."����' /(/'/' �5��(��/$��D��� (�" ��!����������N*-���C�

CAE

C�E

�AE

��E

DAE

D�E

AE

�E

�� �'

.�

-"��'

!$

���0

��(

���

F� �-

'���

��3�

;�-'�

���

F� �

����

�'!$

F� �0

��(

���

�+=�

��-

'���

�+-'�

���

�-'�

���

���

����

�'!$

*����� $$/G��� >� ��! ���� �! ��� ���;�8,#,�� �"��������#��;�8,#,��� ��

��DAO��H.!������!'!!+��!������������ �

:���E

8���E

A���E

B���E

C���E

����E

D���E

���E

D�II

D�I�

D���

D��D

D���

D��C

D��B

D��A

D��8

D��:

D��I

D���

����

���D

����

���C

���B

���A

���8

K� 3A��7���������>��������������������8696���>��������GF�F�;����>�����7���8�����>�����������������.�����������1����%�����.���#2��������"��6#�#����#7#�.�����������%�������&�5*��8����������&�5����������& 7 �����������%��������������������.��%���%�����.��1������ ����%.�*� �������� ��& 7 ��� �������� ����������.�8�������.�/�� ���%�3.����&�������&�����*� ���.����& 7 ������������. �����������6�������.���6���������&�5�����.���������������.������.����������������� ��& 7 ����������. 2�%����������8�%��5����8��%�� �.�.���A��& 7 ������������������*���������&�5�����%�����.����������& 7 ��

� +� �$$/0��1�"��������1�"���������� ��� ������ 8���������� ���� ����� #�

�������N*-���C�

)<B�>��7��

)<B����

)<B�>��7��

)<B����

�������%����

)�5��"��������

0"��

'#�

��������

���������%���%��

(�U

(U

U

�U

(U

�U

QU

�U

�U

(U

���>��

F����#�

$�����#�

;���

<��"������

9/�;�����

QU

�U

(�U

�U

�U

�QU

�U

(�U

(�U

(U

Page 29: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

( ���������� ��� �������������� ������

� �#����#5�M2.���A����B3���6#�&#����������#�����.��/�9�2����&���*����������������.��&�5���������.����������& 7 ������������������8��&�5�����������.���������2�����.�,��% �������/

A������%��*�% 2.���Q�"��% 2.���B/

�����������������.���.�,��. � ����.#8#��5��B/�!�7��.#�#��6�%���.�8��.��/�9�����������5����������A'�%��8�#"�����.�������[�!����"��.�8�����������[�M2.�������B���������������.����&�5������.����������& 7 ��������������������������&�5��������%�����.�������&����6���2�.�,�% �������.#8#�#�����%����%�#��#�/���������!�"��������#�������������.���.��������#5���*����������������.���&�5������.��������% 2.����*Q3��������& 7 �.����.#8#�#*&�5��������%�����.������������.������6#��������% 2.��S*����.#8#�#�&����������.��/�����6�����.�%����*�&�5�����.����������& 7 �.��������������8�������.��6���2�.�,�% �������/����!����"��.�8���������A����B�&���*���������������.�� &�5���� ��.�������� "�� &�5���� ����%����.����������& 7 �������������������*� ��"��������8����������� ���������� .����.�� �����.�� 6��6������ 5��6��2������.��/�<��"��������8��������������.������������.�*&�5���� ��.�������� ��& 7 ��� �������� ������ &�5�������%�������&����6���2�.�,��% �������� AN����� II/QB/

4� ���>��������,�������>�G����������>������7����>�����������>����;���������8<�6����>������������������"���8�����.#�#�#�.�����%������������6�����#7#�������*�6#& ����.��������5������8����������� �����%�����%�����7��5�����������������.���5���1�����.��/�(�%����.�*�� ���%�3.����� ����.��������% 2.��S(3�������������� ������ ������ �.�� 7�����2� ����� ��5���� ����������,.����.�������%.�/����Q�%������&����.�8��.�����*��.������������.���� 7�����2�����,.�����������.�7��% 2.��3.���A% 2.��Q3����6���. � �B/�M���%��.��*�(��%����.�� ����.����������.�7��% 2.����3��� 7�������������5��������� �����%.�/����Q�%������&����.�8��.��6#����������������

*�����$$/F������#���&� �� � �1�"�?,�,�,� �1����� ��� ������������� ������

�������-��'���!������!�������

D��E

I�E

8�E

B�E

��E

�E

�H;

/)/'

� ���

(�

��'

K!+��! !(-�(�(�H������"�"�=�"�!"���"

��"�"�0�$' �� �J��� !(0�$' 7/"��"J��� !(0�$'

��! !(��(

M�)"��'��H��������"������(��) ��H��������"�' ���

M�)"��'��H��������"�' ����(��) ��H��������"�' ���

�D��E D���E

���AE

:B�CE � ��6#�.�8�������*�5���������.������������.��������,.������������������%�����.���������.���7�.���%������8����"�6#�.��6 % ����5 .���������K�������� 1#��%������.���.�8�������������������.#8#�#�&����������.��/�������.�����.�������,.����,�2���6��������.��. ����������8���A����3�����% 2.���S�. 2�%��.������Q3.��% 2.��S3%�B� ���%�3.����.������������,.����.��.�8�����6 % ��������,���������.���A��6���II/�B/

5���������A% 2.���3��#���������B/�@��5������.�*����Q���6���%��*� 7�������������5���������.�������������� 7�����2�����.��5���������.����������������&�5�������AN�����II/SB/!%��7�*����%���& "������������������%����� 7������5��������.�����������.�7�� 5�%����5������.��% 2.��(Q����������A����3�����% 2.���S���"�%����.������Q3.��% 2.����3%�B/

*�����$$/B���#��K ���������1����� ����#��K ����03445677F

I�

:�

8�

A�

B�

C�

��

D�

D�II D��A ���� ���8

E�)�� �!$

E�)�� �!

���������������� ������������

-��7�>�3��><�6�����*������7�����"��6����5����F�����F������"��%��.��7��1����%�����)�2������ >�G���!6�6��%�����. 2�����5��������%��.����. 2�����5������@�5�7��F�5�F�"�������.��)���6����E������<7�����2��������5���

�S/�(�/��/Q��/(

�S/Q/(Q/(�/((/�/(

��/(�/��/Q��/S

�Q/S/SQ�/�/S�

��/�(/�/Q�/�

��/�/Q�/S�/�(�/(�/�

S/�(/Q�/S�S/

�(/�(�/��/Q(/�(�/S�/�

(S/�U(�/QU(Q/SU�/�U

(Q/UQ/�U /�U��/�U(�/U ��/U

���( ���) ���* ���� +�#�,� �'

� +� �$$/6����������%�������1����� ����#��K ��������������&"��� �����#� ��#��������677957F

�������-��'���!������!�������

Page 30: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

Q )F!�������������.�7�� 7���������������&����6��&����8�������.��/�'���%���%��*������������� �.�����.������.��5�������"�K"�%����������� � ��������������6#�����������.�,���.�8��.��[6#����������������2��5��������������. � ��6����/

(����������� ��� �������������� ������

.�� !�����������G��G��������������8����������B���>���� �B��,� >����� F��7�>�������=����������������8696����>���������>����7��<������ ;����������7�9�� -�><�� A����>���������������.���� ��.������ &���������� 7�����2� ����� ��5����������5���������.���"������*�,����*�,�%"���6������"���������8���&�6��1����%������&��5�������������.�����/@��5������.��������� ���%�3.����.�������5���� �� ������������6#��&�����6�������,.���� � . �/�III/���� �3.�.�,���%�������������.���5�����.�8��&�6�*�� ���%�3.���������������#�.����.���"������8�������������������� %��� &���������� .�8������ ���#�#�.�� 6��2��� . � ������.�����/���.��������5���������������%�����������6#� � &����%�7�8� � 6�2 � � � � � �,.��� � � �� � �6#�#������.��/� ������ "�� 5�1�5����� ���� #8�����,���,��������������.�*����.������������,.������.�7�

!�����-��7�>��������=����

�� &�>���A����A�>��=�,��������������������6������8696����>�����A�������B�����9���=���������������.����.����������& 7 ��������������������,�2��. ������.���T(�3.��% 2.����*S�����*����Q3.��% 2.���/�F�& 7 ��������������������.����. � �������%����.��6#�%�����2��������&�2��5��������.��/�N�����II/3�������������.��.��&�������.�8��&�6�*���������������.����.���������& 7 ������������.����. � ��&������������������,.��.���. � �� ���� �������.��/� @��5������ .�*� (�� %����.�*� ���%�3.�������������� ������������,.�����%�������% 2.��S3�������#��#������%.�[����Q�%������&����.�8��.�����6#������% 2.���S3%��. �� �� �/

����(����� !1��(�'6����E�

*�����$$/4�����# ������������ ������2� �� ��� ������� ���# ��#��K � ������������

���������������� ������������

���'�; �E�

8�

A�

B�

C�

��

D�

D�II

D�I�

D���

D��D

D���

D��C

D��B

D��A

D��8

D��:

D��I

D���

����

���D

����

���C

���B

���A

���8

���'D�II

���'���8

�����3-3���+��������������)��������&�

: ��1�,+,

:�

8�

A�

B�

C�

��

D�

1-21I 0+20. 0-20I /+2/. /-2/I .+2.. .-2.I -+2-. --2-I ,+2,. ,-K

��6#���.���6������������������%�����������������.�%���%�����.������������.�����"����.�������.��/

..� ����������������������8696����>����A�����������6�6�,�8�������A�>����F���7���>�=�>��9�G��������8<�6�����������������������������' �%���������A�����B�5�����������&���*�����%�����.���������������.�������6������. ����� �������������.���7�.����������/�@��5��#�������2������5��.��.�,���8������,����&�������.���"��.�,���%��6���%�����"������,.�������8�����%�����5��.�.�����/���������������.����&��5���������,�2����������������,.��.����������"��,�2�����������������.����.�,���%�� 7�������������&�5�����.��/����Q)���,�����F�& 7 �!������A)F!B�"����������&���*��������������.���������������.��5���������������5�����������������������*���;���2�������*���������������.��������.��������.��5���������������5�����������������������*�(��;��2�������.���A%���*� 7��������% 2.���S�.�,��% �������B/'���%���%��*������.����������"��,�2������������������.����������&�5��������������,���,�����������.�,��% �������1�,��"�%����������.��6����������6#�#������.��/�Q

.�� &7��� =���,�8��B���=������>���������A������ ���� >����� B����7�� ��������� �����������>���������E�8#�.#�#�.�*������1����%�������.�&�5�����������.���#2��������A�2����������7�����"�K"�%��������������������.���#2�������8��.#�#����.�B���.���������& 7 ���%������.���5�����������%����5�����.��/���������.�������5��*�����2��������"���.����A"�%���8���7�B�������5��������.���� 7�����2������.���#2�������*�������,���,�������� ����1��.�����#��#� ��&���������.��� "����������6���%��������7�,���������&�� ������.��/��#���%� �����������&#�� ���%�3.��&��5K���������.�������.�,�� Y����� ����1Z� ,������ &������� � ��7�� ������&�� ������.��/�@��5������.�*�N�����II/3�����8��������.�&�� �. 8 �&�6�*� ������� ��.�������� ��& 7 �������������������.��&�2������. � ���2��������&��5�&�#����.�.�,��6����&��.��/

.C� 3A��7������>������>�G������7���8�����6�6�6��;���B��;�;��;������>�����'�,����7��.�6�������.�8��&�6�*�������������.������.����������& 7 �����������.����. � � ��5����%����������1��������.��6������������.�,���2���%�.��,���,����������������������&��������.��/���6���II/�3���&�������.�8��&�6�*���������������.�����������%������8���������������������.��5�������6���%�����

Page 31: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

(Q ���������� ��� �������������� ������

"��,���,�����������������.���������6���. � ����%.���&��������/�M���8��*���������������.�������������� �.����.��,���6����5�������,���,��������������������������� ���Q�.������.��% 2.��(*�3����% 2.����*�3��. �� �� �/�#�6�%������������6���� ����5����������6���. � �� ��"��#,��������5�����%�.����.����5��������%6������������.���&�����������/

.H� ���.Q���K��<�������,� >�������;���B����>7������76=����I�����<������;����>�G����7;���7���8�����>���A������.�������%��.���1�2��� ����%6�����#��#�B/���������� 1����%�����.�������%��"�,�2������� ������������� ������� 6��� ��& 7 � &�5���%����������/��#�#����6�6�*��������.���� ������.���������������A�2���������������������"���������.����7����*�����"�������������*�.�8���,�2�������"��������B�&�5��8���2%�.�� %��� �5������.�� ,��� ������ ,��� .�� ����,.��6������.������������5 .��6 % � ��������.���A��%��2����B/����(R���S�.������.�*��������������,.��.���

�2����*� ������� ������ "�� �������.�� ��7����*� ����� "�������������A(*(����%��B*�.�8���,�2�������A�*S�����%��B*�������A�*QQ����%��B�"��.�8������������.����%������������������������1���.��������/�!%��7�*������%����.���6#%���*�������"���������������.������7��������#������������.���7�.����� ���������� A'�%��8�#�"�����.�������B/��������� � ������� 1�%������� ��.�7�� �����.���� 7�����"�%��������.�8����%���2����.�������������� �.���,���,�����������&�����������.��6�����������.��/��������� � ������� ��7��������#������.������� ������������.� 7���������"��.���%���%�����2���. ���������������&����A6#�.��,������������,���.����.������������.����& 7 ���������� ����������� . � � �B/� �����.���� ����,.�����2������� �%��� 2����.������3������6�������.��&�.�1�%�������.����&�����6���. � �����[�� ���%�3.����������.��������������� �����%�������������.�����������5 .��2��������������AD������#�#�#�II/(B[�"�������.����%.���&����� "�� ������ & 7 � � &������2� ������ �������G��&����������A����������*�� ���"��������"���#��#��&�6�B�����5������6�����A4��������[�9�"#2�����B/

� +� �$$/9�����# ��&� �� � �� ������&. � ��� ��

�����������P���8K�-���� �

�������!������.����������=8������)���,�����������9 2.��� /�U

(/�U

(�/�U

/U

����

��/QU

��/�U

(/�U

�Q/U

���J

��U

�QU

�U

��U

P�*G�8�

�������!������.�����.��)���6������������=8������)���,�����������9 2.���

0��!2�����<%�������.��)���6������������=8������)���,�����������9 2.���

�������!������.��0��!2�����<%�������.��)���6������������=8������)���,����������9 2.���

Page 32: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

(S���������� ��� �������������� ������

��>�����>�������. �!6���7�$����!����"�FA�����78����D�A8����?!"�D@

��=4����G��������K�(3.��6�������������/�4��&������6�����&�5��������7�����������8������.�"����.������������������5�.������%������������������,��%�7���������������"��.�,��&�����6�8���.��6���������������������& �.�����.������������/�4��&����!"�#��������8��A!�B�#%#����������� ��7����������.��,�2����������/����������.��������&�������*�!�3��������������7�������#������.���������������*���������8��*�"��������8���"�� ���������������������������������7�%���&�2.���&�5����������/

4��&������������������A����R��B��������.�*���=4����G�������#�"��%��� ���#���2��������#�#�#�����*����.�� 6"����%�������"���������1�����������������.�����6��5��������������5�����8�����������.����8����2���������� 2����.��.�������������������.����������5���6���.�2����1����&��5��������������/�� 6"����%��������2���������&����*�& 6��� 6"����%������������.���������"��.�������������������� � �������5�8#��5���1�����.����������A � ��1�%���.�����������B���������5 .���2���������/�� 6"����%�����.����6#��2��������������������1���������5��*�) � ����6���'�8�#.��@�����'����8��A'@'B����&�����6�����������/����(�%����.��6����������'@'����&�������������.�*�� ��5�1�5����������������������.�%�����������%�����������!�']K,������. 2�%��.��%�������.�������%����������/�E�1�5������%������.�8�#.����.������*����������.��������.��%�����������������.�����%���������&�������%6���������.�%���%��������������������/�����%����.��'@'����&������������.����������/

4��&����������7���������������%����.��6�������������/���=4����G��������.�8����������%������������.��*�5�1�5��#�#�#��������%���������*��������� 5�"���������&���������#%&#����%�����#�����*����2������#���������1����%������������"����"�����.��.����8��&�6������6��5���8����������%��%�����������������"�������������������������������& 5���.������������%.����������/

.I� !������>�G����=���A���,���>���<>6�;�����7�A��������������������������������%��6����2��������������������������6������#7#����6�����"��#,����������������������.����5���������.������������,.���������������%����������������.�������.��6#�#��#��#�/J������*���������������������,.��.�����2��������� 7�����2��5��������2������"������.��,���6����5�������"�� 7�������5���������������6��6��������������&����8����&����������.��A'�%��8�#�"�����.��*�����B/�!%��7�*�������.���������.�5���������.��������������������.��5���������.�����.��.�,��#%&#��5����������#����������,������A����8���.�,�. � ����%���.������*� 7�����2�5��������������8�����.�,�. � �� ������B� A��6��� II/B/� '���%���%��*� ������������,.��.���������.��������,.����&�5������������.�������,�������,.�����������������%����������,���.�� 7���������

% ���������������8��.�,��% �������/��#�.#�#�#����#��#2����1�����*�%#����.���5�����.�8�������.�������.��������������%6�.�����.��������5�8#�#����& 7 �.���#2���.#�����"��6�%����������& 7 �����������������������. ������������.��6#�#�����.��/

� +� �$$/G��%�������1�����#��K ��� ����#��������������#� ��#�����������# �&� �� �

����������8K�-�

�����

������'���

SS/�U

S/U

+�-���&��.

�/SU

�Q/U

+�/���&� �

Page 33: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

( ���������� ��� �������������� ������

�������������������� ��� ���� ��������� �������,�-.� � � .��/� � ��� � 0����(����)����+

%�$���� �����.����������������)������������� ������ ����� ��%&%�%�������� ���'��������*�����"���������������)�����������������������&������������$�$������"���

������ ��������� �&�������"���� ����� ��������������������)���������������������'������������ ��%&%�%��������������*�6%���%(� ����)�(����������������������������������������������������������������������������*�-�������������������������)%��$�����"�'��������%���������������4������������������'�����������&���������&� # � ����� ������# � (������ �'�����������$����'�)%�$���������������$%%�������#%"%��'�������������#���*5#��������������������������������'�)%�$�������������������������������������%�������������������8��(%������(�������������*� ��'�������#��&�������"����������������������$���2�������"�������'���"�3�����������������$���*

���>������������

.� !6���7�$��� ��������� ��8696��� �>�����,<=�����������>���������>�����A���������BA���6�6�A�����;�;�7����6�6�>6���� ���%��F�����������#�#�#A�<F�B�"�����������������������.����.����������& 7 �������������� &����� ������� 5��� . � �� ��.#8#�#&����������.��� ����Q����6���%���% 2.��(�*�/��������������.�� ��.�������� ��& 7 ��� ��������� 5��� .�,�% �������� � ���Q� ���6���%��� % 2.�� ��/���.���������& 7 �����������������������#�#���������������A���Q%����.�� % 2.�� ��B� �������� ��������%�� 6���2� .�,�%����.��/��#�#����6�6�*�5�������5�8��.����� 1#�#�6 % ��6���5�8#��#8#�#��A% 2.��QB����������������.�%�������.���AN�����III/(B/�'���%���%��*����������������.���.����������& 7 ������������������&����.�"���������"��8�������*�� ���%�3.����.����������& 7 ��������������&����������� 2����.����������6�������%����,�����/

��� ���>��� ������ ��������� ��8696���>��������.�4�$�������;��7��GF�F�;����>��A����>��,�;�����>������;�;��������>������������G����>�����;���G���8����������(�3.��% 2.�(S*S����������������.����������& 7 �������������������Q� %����.�� % 2.�� (�*�� ���#��#�/� '�%��8�#� "����.��3��A����B�&���*���& 7 �����������������.���6#���������5����%���������1�����*�����������.�������A� 1#��"����& 7 B���2����#�#�.����.��.�,���8������,����&������.��/�'�,��% ������8�����. 2�%��.�,�% �������������. 2�%��������������������.#8#�.���.���%�AI/���� �3.���5�����.�8��&�6�B*��8�����.�8������.����%������������ A�2��������6#� �%���������� ��"�������8�������������.�����������������������%����B���.���������& 7 ��� ����������� ��#��#� %��.�� �����������#,�����.��/�(��%����.���������.��%���%���5������5�8��.������.����������.�7��% 2.���*3�� ��"�������8���������6���%�����*����Q�%������&����.�8��.��6#�����% 2.��*(3��% ����������/� F�& 7 � �� �8����6��������.��.����#��#�&����������%����������:�(�%����.����& 7 � ��% 2.��(�*�3#� ��"���������2#�#����*� ���Q� %����.�� 6#� ������ % 2.�� �*�3�% ����������/����2����%���������������#�� 2����.���� ���8�����. 2�%�����.����%.����&��������/����#5������*���#�� %�2���6����%���"����.�7��1�����%����������� ��#�� %�2��� 6����� 6���%������ "�� �����#���2#���������������A,���� 1#���5��.��,���.����& 7 �5��.�B� 6#� 5������� .������.�� ������� ��5 .�. �� �� ��A��6���III/(B/

*�����$$$/0��% #� ��%���8� � �1�������������� ���������! ���� �! ��� ��;�8,#,+

-+

.+

/+

0+

1+

��+

1I<<

1I<I

1II+

1II1

1II0

1II/

1II.

1II-

1II,

1II*

1II<

1III

0+++

0++1

0++0

0++/

0++.

0++-

0++,

� ��� �������������� �������CAD

���;=��

�$%="�

! ���� �! ��� ���;�8,#�L677FM

���;=��

�$%="�

C8��E

8B��E

���������������� ������������-��'�!������!�������

Page 34: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

(����������� ��� �������������� ������

� +� �$$$/0���������?,�,�,� �1����� ���;�8,#,�,���������������? ������������#��

��DAO��H.!������!"�5��(�" ��������������������� ������������D�II����������8K�-���!���!"���'��(�H ���

$�#�� %�2���6����%��*�U

'��������2*�U

F����#�*�U

$�����#�*�U

;���*�U

D������;�����*�U

�������>�,�P

.�44'6F�

�Q/(

/�

�/�

�/�

S/S

�/S

�/

��)696

(�/�

�/�

�/(

/Q(

(�/�

S/S

(�/�

'6F�

(/

/�

Q/�

(�/�

(�/�

/

Q/�

��)696

/�

�/�

�S/�

/�

�(/(

(�/�

�Q/�

'6F�

(/

Q/�

��/

(�/

((/

Q/S

/(

��)696

/�

�/�

�Q/�

�/

(�/

(�/�

�/�

���� ���J

C� ��������� ��8696����>�����A��������6�6�A���� A����� ���� ��8���� �G� <������ ;��� G��,�����������8696����>�����A����������>����������>����6=�7���6�6��������������BA���6�6�A�������;����7�������7�����������#�&�#�������.�������������.��%���%���5�������5�8��.������.�������6 % ��6�������������#��#������.��/����������������.�����& 7 �����������. 2�%�����. � ������������ �������6�6�*��8�����. 2�%��. � ���������.��������A���6#�������������������5�������5�8��.������.���� 1#�#�#�6 % ��6�������������#��#������.��B���& 7 ���. 2����2����������������.��/����������������.���8�������A%���*% ������8������&��� �B���.������������.����������������������.#�5��% �������������6�������*�A���Q3.�% 2.��Q�*B*���.�7������8������"�������8������&��� ���.������������.���� F@������������������7��.���7�.�. � �� �� �������%���% 2.��(�*��"��% 2.��(�*�/���������������.���8���������.������������.����F@����������� % ����� �������� 6������� � (�3.���� % 2.�� �*�

*�����$$$/6���������?,�,�,� �1�������������� ���������! ���� ! ��� ���;�8,#�C����#��

���������������� �����������>��'�����'(!H !��

I+D+

<+D+

*+D+

,+D+

-+D+

.+D+

/+D+

0+D+

1+D+

��+D+

�������?,�,�,� �1����� ��� ����� �������C����#��D

1I<<1I<I1II+1II11II01II/1II.1II-1II,1II*1II<1III0+++0++10++00++/0++.0++-0++,

! ���� �! ��� ���� ���;�8,#�C����#��D

#$%

��$%

��$�

��!�L������

�%;"

G:!=�! ��!�L������

�%;"

G:!=�!

. 2�%��.������Q3.��% 2.��Q�*�3��. �� �� �/��#�. � ��2��������(������(����%�������������.��&��5�����������[(���3.��� ������ ����%��������% 2.��S�� ��"�%����.�������������"#��#��#��AN�����III/�B/��#�#����6�������*�6#. � � ����������6�6��6������2��8�������#�����.��/��#�������5���%������������2�����������5���������������%�5������%�����5�����������7�����.���.��������#5�������6������%�7�������������AD������#�#�#�III/(B/

Page 35: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

��>�����>�������. �!6���7�$������>��������>����������&����� �8696����>�����'�����&=���1

� ���8��;�<�����������69��>�����6�67A����1�08���. � %����*�6#�.#�#����& 7 ���2�����.��6����2����%���.�����#�/����%�2�����*��������7���������� 7����"����������"7#��.�8��.��/������%������������.���8���������������.������������� 7�������������������6���,����&��������/�A'�%��8�#�"�����.�������B/

� "��;�>B��B�����A�>���97����9��;����>����A���>���7A����1�(��3���������������������.�8��.�*�& � � 2 �&�.�����.�,������6��5��,����&�����5��������������"��.�8�������%�������#��������.�����������6#����������������������.���������6����/��#�.#�#����.���������������������"�2&�5�������"���".����#���%��������"��������%����5�������6����/

� ���8��;���R�;������9��������6�6��69��>$��>�7A����1�0�������������*�6���%������&���������6�������6��Y% ����Z������%��#����������������.�,���2�5���������������2��.�6���7�����������"#������.���A6#�5����������������.��&���%��.�8�#���"��������2��8�����������.���5����������.���"������������� 7����������������������6��������.�,��1�2���6���2��������,�����������7�,�������%����������.��B/��#�#����6�������*������������������2���A'�%��8�#�"�����.�������B�,���,�����2��&����8�����8����������������.��������������������������5����������6���������%�7��L����������.�8��������%����%�#��#�/

� ���8��:>�����������B���8<=����;�����<=�����������������������1�(���3���.����& 7 �������������.�����*����3���.����& 7 �������������.�����.���1�������2������������&���������/�!�7��*��������*��8����������������.��������2����������.����.�8���������������.����������& 7 ����������������#��#�%��.�������������������&������.�:����3.�����������& 7 �������������.��������,�5��"�������������*��.�,��&��5������"��,���,���������������������������*�(���3������6����.������.�����.����.�,��% ������/�� ��6#��2���������������.����������& 7 �����������������.����#��#�6������������"7#��#��A'�%��8�#�"�����.�������B/

� �����B���7�������������1�(���3������6�������������������.����& 7 �������������.������������.����&���������"����� �������.��&�2������%���1���������������������.���#,�����.��/�M���8��*�� ���%�3.��(��3���.�������&�#�� ��"���������2#������������.������.�������#,��������5���� 5 ��"����.#�5��,���G���6���&�#��#/<��"������%��������.����,�2�����������6�6�%��*�.�,����������%�����.���� ��"���������2#������.�,��,�����G���6��,����&���������A.�8��������������"�����7�,�����6������.��B/�'�,��%���� ��"���������2#������.�,��. � ��6��5��������8����������,������6�����"�K"�%��.�,���#�#7#�.�8����������6����/��#�,�����2��������������5��*�.�,��1�2��������5������%���,��%�5�"��.��/

�� ���������� ��� �������������� ������

%G�%6�6�����>��������>���������'�����0�����7A�1

H� ���>������ 7�7�� ���>��� ������� �6�6�����������������8696����>����A����������6�6���6=�7����������������������>��1�I/�"��II/��� ����.���5�����.�8��&�6�*�� ���%�����������*�.�8#�������������. �����*��8�����.�8������.���%���������*�"�/&�6���������%�������"��.���&��1���.�8��������%���������/� ��6#�.�8�����������8���*��������.�����8�����. 2�%�. � ����.������������.������& 7 �����������������5��. � ����"�%����.���������"��.�8����������/���.���������& 7 ���%��������&���������.�������������7��& 5������#��#�P�F�& 7 ���%��������&�����������.�����7�,������P�F�& 7 ���%������.���.������%��������P��#���� �����6#����#�����7�"������%�����5�������.��/

I� S������,� ��8696����>���7�����>����������6�6�����������8���������������������A���������8<>�����>�������� ���%��� 1#��"����8����!������.��A��!B���.���.�����"������*��������.�����8�����.#�#�#. � ����.��������5�8#��#8#�#�� A% 2.��QQB� ��& 7 ��%��������� .����.�� ���������� ������ ��6�6���� �����.�������Y�"���.���Z���� ���.#8#�#�&����������.��/!%��7�*�,���(�����.��.���S3������������������5���7�8���5����& 7 ����������.����������..����������.���A6#���.��������%���2����.���"���.������.#��������6���������&������B/������% 2.���S�����6���������.��������5��*���#�.����.#������5��*���&����K,�������.#�������5���"�%��6�������6�������A6�������������.��B���& 7 ���%������.��.�8��.���AN����III/�B/

Page 36: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

���� ����N�! �,� �� ��� �

?����

����N� ���#��" ���� #�����#����� �

��� ��� �

��������N�K #� �N�" ��� ���

-������

7/77A 67/77A G7/77A F7/77A 47/77A

8A�AE

DD��E

:�DE

8�CE

A�IE

B�DE

�(���������� ��� �������������� ������

*�����$$$/9��� ��� ����&���8�2�� � #�����������%�+�>�����C������������������.���������� ��� �D

�������-��'���!������!'��'�����������'(!H !��

J� '�>��� ���=,� ��������� ��� ������ A�������>T������� ��� ��=��>T������� F�����A����������8<>���7A���$.���@�#6#�@�� ����������A$@@B��������7��������&���*��"���.�������2������������6 % ��6���������������2����������*�%������������*� � "����������.�8��������������&�5�������.��/�@��5������.�*��.���$@@��������7��������&���*��"����������.#�5��1�2��2�����"��5�6��&��������6�������.��/�@�� �����������������.�������"���.������������,����"����G�����,���.�.�2�"����G�������.#8#�#�. � ������.�����/�!"����G���.��6�2������ �"� ��.���������� ��������� "�� 5�7#������ �����&�����6�������5���.�,��1�2���2������������������������&���.��/���%�������*��������7���������A"����7����������"�&����.���������%����������������#�������B����&�6��6������7������������ ���&�5�%��/��#�#����6�������*��������7�����"� ��.���� ����������� 6�2�� .�2�"����G������� .���%���������.��[�����8���6�8��������.#%&#�#*������*. � ���2���%&�*�7������������*����.����5����2�2�����%���6����*����%���& "����8������������"��%����������������"����������������#�.��%������7��.�8���"����������/M���%��.��*�������$@@��������7������A&������������.���������7���������7�����B*��"���.����������������%�6�������.#8#�#*��"���.�����������".����#�.#��������"��5��1�2���6���2�����������.#8#�#��..����������.��/���2��������������7�����5�7#��6���������2�����2�����%��#7#���6���7�8������6#����������6�������*��6#��������.�������.�8������#%&#����.#8#�#�.���%���%��������.��6��� �����������&������.�8�����..����������.��/���7������&���*�"���.���������������6������������&���������*���1������"��2"�����.�����[��������������������������������������#1�#�#�������K,��7�����"�������������6��������/

K� &�9��>6�������������������>��9�G�����������������A�����>������.���$@@��������7���������6 % �6���5�8#��#8#�A���6#�������5�8#��"���.���.��B�������2������ �5��� 5�������� ����.��������� 6�����������/�������7����� 5��������� 5�7#��������� �8��������1������������ %��.��7�� ���6���7��������*� ���%��& "������������� ���7�8���*� ����� 6 �5������ �����.�6#�#��6���7���������"��6�������.�������.���������.�A6�������� %�������,������������"�%����������%6������B�����������%��.��7�����6���7���������6�����������.��/!%��7�*�5�������������.��������.�,��1�2���6�8����2�����2��.������*����.��&�������������.����������������������%����*��2& "��������������������"��.�,�� �����������������A"��,�������������B���8��%��������.�������6�����62����������.�7�8������"#��#����.��/�'�,��1�2��6��&�� �5��*�0� �3.���� Y5������� ���������8�Z� ���� ��&����1�.������6�����2/

4� ���>��� �������� ���>��� �6=�7�� �6�6����������8696�:�7����>�������������>�7���������6�>6���������A�A������8������������������7� ����>�� $@@� �������7�������� &���*� �& 7 �� � �� � � � ���� � �� �.� � 6�2 � � ��&�� �� �6#�#������.��[�6#����.���6�2�����������������&�����6�2����������� �� ������&�������5�������.��/�0���������&������ �������� �������.���� �8�����. 2�%�� . � ���.�������5�����"7#��6������2�5����������#������A��%��.����������.��5��������������8�����% �����������*�. � ��������*����������5�.������������6�����5�7#��6������������%���*�#2#��5���������������*�"�/B�������&���%���*� �� ���� ��&������ ������ ������� ��.�������� 5�7#�6������������������������"����.���������".����#�������%�������A��7������.��*�����#�����.���"��.�,��&���������.�����������.���&����B�����"�K����#�������������������&���.����AN�����III/B/�@��5������.�������6������A��7����.��*����� 6�6�.��*���7����������6�6����.��B�8�����. 2�%��. � ����.������������,.��������� �.�����������&�����.���6�����.��/�!����6������*�.�8���������%����.����"7#���#�#7#�.�8�����.��*�& "����2������*��"7#�� 5������� ���#������ ���� ��&���� & "�������.��������.���"��6������������5�������6�����.������7����,�����.�����.�%�7�8��������&������.������.����%�����������.��/�$@@��������7����������1��.���.�6�������.�8��&�6�*�5�������6�����.�������#������1��.����7��������������&�5��.�����.�8�����6�����������������%��#�����6�������.��/� '���%���%��*� 6#� .#�#�����#������5�.���5���������������6�2�����6�����������.�8#������.��/�'�,���%��������6��&���5��*�0� �3.��%�������Y5�����������6������Z�������&�����1�.������6�����2/

Page 37: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

�������%�7��L�����3. �/����5�����.���$@@��������7���,���������"�K5�7#��6��������6�6�%�������6�������2��#�.�� ���.��������� �1�.�� ��������/� E�8#� ��.��5�7#���������� 5 ����.#8#�#�"���������%����2�"�%�6���6���6��������������.����������1�.�����������A��7��6�2������5��������2��#�.������������,����.��.�8������� %���������"�K"�%��.�����������5�7#��6���������#�#�.�%��.��7�����6���7�8����6�����������B/��#�#����6�������*5�8#���.���$@@��������7����5�7#���������6�����������.�����#��#�#��������.#8#�#�. � ������.��/�!%��7�*�������7����.������5�����������,����.����2���7������ 7�����������5�7#���������2���6���������"��������"�%��2��� 6��� 6���7�� �#�����������%������ �������%��� %�7����������6����7��.�%.����/��������7�����5�7#�������6���7���6�������#������5����%.������2������;��.����2��#�.������7���������6�����������/��#�#��������%�6������5�������2�(/�����;���2���6���7�������6������6#�������&�����7������"��6#��������.����,�����.#������6�7������"���8�����. 2�%��&�2��� �������.�8��.����2���6���7���������������������.�.��/

#�>���=��>�����0���=��E�:A>�=�

..� �6�>6������8��������<>�����,����>��������7�7�����>����6=�7���6�6���������L7�>���=�>�����B���=�M�A������������;���9���;���A�8��������������7�A�;����������������.��%���%����8����. 2�%� � . � �� ��.�������� ���%�� � & "��7�������%��K��%��� .���� �����.�� 5������� �������8�� 5��% �������/����%���.��������������.��������#�.#8#� 7������&������������.��������5�7#��6�����*�%������������"������2����&�6���"���������5����#��������&�������6����6�������.�%�7�����������.���.�,��. � �� �/����#5������*� ��.�7�� ��%��� .���� ������.�� 5������� ��������6���7�����.������������.������& 7 ���2��A����,.��"���������B���.#�5��. � �� �/�' � �� 7�������"��. � ��8�����&��������. 2�%�����������������2���������8�������%������2�%�������%���������%����5�6�������.��[�5 �� 6 % . ������.����& 7 ���%���������������������������5����2����7�8����. � ������.�����/��#�.#�#�#����& 7 ��%������ 2����.��.��������������7������"�� 7��������. � ������������.�,��.�������.��6#�#��7�����/��#.#�#�.��.����& 7 ���2��. � �����7�����/��#�.��& &����� ����� %������2� ���� � ��� 5����2�� ������6���������.��/�A����,�"��-��������S[���%��2�����BAN�����III/�B/

�� !6���7�$�������������A������G��L8��������M��������������� �>��������>������ � ���%�3.���,���,����������� 5�8#��#8#� 5����.��� ����� ������.������������8���*��&�����������2����������� ���������1�"����� ����1� �������� ������.�������� 2����5�8#�6���%��,�%����.�� ������� 6��� ���%��� ���� �%����%�� .�"���������.��/�<%������������%���.�"���������������%��%����"�%�����%����%����*�&�����������%���2����.���������6�����%��������������������2����� ����"��&�������.��/D�.������������ 1#��������.��6���*�����%��6�8�����*�����% � �� � ������ "�� ����� ��#�#� & 5� � .�8�����.��/'���%���%��*���.����.�8���������,��������%�� �.���� ���� �� ���8������*�Y�.���Z�����%��������������.��������8����.#8#�6�������������������������������8���*������.����.������������������������#�#�����#�������5���5�6�&����������.������A6�2��.#�#����.�B���7���������.����7��������������6�������.��/�!������#�#�#���%������#�#������5�����.�������� 2������%�������������6#�.��&���2�% ���.�������� ����#�.���� ����������� 6������2��8���"#�&#�������.��/

�� ���������� ��� �������������� ������

*�����$$$/G��� ��� ����� ����������-����������������C�����������������?�.����?������ ��� �D

��������;2 @�5��'��'�����'(!H !��

*������� /� /����'3�������-!��'!'!$!'���(�(��!

��;/��'�!"

��;/��'�!$�!"���

��QF�H"�����'����R�'�!H��!

��F�"�(���(���

�"�'�(!"�'3�����

��7/"��""��� ��H���"���'�

���/H/"/)�� ���

��?$'+���H(���� ���!

���"�'�(!""�!$

��7� ���!$��! !(

�� ��H���'�.!�!�+�)".�"�(���'�"����'�'��(���H�

.�� E�����������BA9���;������>�G�����<�6���<������ ��8���������� I/���� �.��6�������.�8�� &�6�*��������"��5�7#��6�������2�����������������������.���.����������& 7 ������������6������.����������6��

Page 38: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

.�� ���>���������7�7�����>������7����6�6��������L7�>���=��>�����B���=�M� ���������������7��1��#����#%#�7�"����%�6�������5���6#�6�� �.� 5�����1��������7���������.��:�4��5������& 7 ���%�����*�8�������&��������"��5����������#�����/

.C� !6���7�$������>�����8696�:�7������;��BA���B���7�>������?�6�6��;���6��>��������G�:@���><���B�����>���/���� �� ��6�����& 7 ���%��������& 7 ��%������.����������������������.#8#����������&����:���%���& "��������������.����6���Y% ����� ������Z�������A�������������������.#8#B�"�����%���& "�������������.����.����6���Y. � �� ������Z��������A��������2����������.#8#B/�F�& 7 ���%����������2���������[�����������������.�5����2�"����������,�������������������A��5��%�8������B�"����%���& "��������������.������%������������������������%�������������.���A%����.�������B/�� ���%�3.����������� ��& 7 � ��%������ &��5������ ���5���� 6��� %���&����������.��/�M�7������*���%�����������.���������������%���.����������.�������������.���.�,��% ����� ���������. 2�%��������&��������.���A��%��2�����B/�F���7��������*�8�����. 2�%��. � ����5�����������.�*���%���.�����������%�����������������������.#�5���2.��/�S�<5 �7 �������*�8�����. 2�%��. � �� 7���������������.�*�� ���%�3.���%���.�����8������7�,��.�%��������.�8�*�.�������.����%������.�8��&�� ������.��/�A' �%���������*�����6B/����������*� �����������5����.����������������.�8��.�*� ���%�3.����%�����"����%���.�������������.��5��������5�����������.��������� 7����1�������������A% 2.���3���.��B�&�� ������.���A!�&�� =�.������"��.�8����������B/�' �%���������� 5����������� A����6B� &���*��%�����������.���������8������������A% �����"��&�������*� % ����� ������ 5�����������%������*� ���������%��� 5������� ��������*� "�/B� � ���%�� ��& 7

������������ ��� �������������� ������

S ' �%���������3������%���.�������������&�����������&��5��������.�8��6���5������%��&���*���& 7 ���%������.�����8�����. 2�%��. � ��,���(����5�.�����.�7���3������A� ��%��

&�#������.�B���%���.����������.�����%�������������&�5�����6����������.��/

*�����$$$/J��:����#�.�� ������!��� .������<

�������7�$������'!')���(����!�

6��+���!H3/)/

5!��������

�/H/"/)�� �!��/H/"���!(�!�!"�!

.!���" J�/'.�'(���

��� ��H��H���

���/H/"�)�� ������/H/"��! !(;� !�!�!�/$�����!

�/H/"�H3/)/

-�$�

� �/H/"�� !1��(�/$�����!

� �/H/" � ���(�/$�����!

F!��������! !(�7� ���!$7� ���(

7�5����

��%������.�� ���5���� %������� 6������%�7�� 1����� � ��#��#������.��/

.H� ���>����6=�7���6�6���������������������BA��6�6������������7�>��������8696�:�7���>����� �A������ <=�������� G� ��� �����8���������������������� �������.��%���%����8����. 2�%��. � ����.������������.����%���.�����������������.#�5��% ��������AN�����III/Q*�4�����!B/�!%��7�*���%��.�����������5��������������.������������.��������������� 7������� ��.#�5�� . � �� �/� N����� III/Q*� 4������3.�&�������.�8��&�6�*���%������������5��������������.�����������.���������������� 7���������.�8�����*���%���.����������5��������������.������������.���������������� 7��������.�8������ 2����.��������������6��� �� �� 8����,�����A%���*� 7����.�8���������� ������������.����%����� 7�����"�%��������%���.���� 7������"�%������.���% �������B/��%�����������.�����8�����. 2�%��. � ����.�������������&���� 7������"�%����.��"�%��6���2�.�,��% ����� 7�������������.��/�M���%��.��*���%���.����������.����5�8#���.��A% 2.��SSB� ��&���� 7�������. � �� 7���� �������.��A'�%��8�#�"�����.�������B/�'�,����7��6�������.�8��&�6�* 7���������. � �����������& 7 ���2�����. � �����������������������6�6������#��#������.��/

*����� $$$/F�� ������������������ : � � ���������?�.����?����� ��� �����#��K ��?,�,�,����@��������

74S /(/�� !2���'�"2�'"�!��'�T/)�� S*�� �!"'� /)�� ���!'�������3��! (������������/'��F�'"�������8K�-���!���!"���'��(�H ���

1++I+<+*+,+-+.+/+0+1++

A�� ����?���

<,DI*<DI

.,D- .0D<

0,D10+DI

<D,

�!6�"G">�"�����7&%

��!&!6���%!

��!&!6� �%;"&!6���%!

�=� ��=��!�=�=�

�����%=�;�

9/����7����

D

�I

�8

�B

��

=B =� ��)��

� B

"���2"��� �� "���2"��� ��H�

D���� & � ���>��� %������)<����7�>���������5�����

D����� �3>����L'�>M��9��>�������#-$�

���

�� ��8�2� #����

.I� %6�6�� 69��>������ 7��� ��,� �7�>� ����� �������������B���BA��=A������6=���=�B������A����������>�����$@@�6#�&#�������&���*��������.��%���%���8����� . 2�%�� . � ����.������ ������ ������� ������������� �.�*��"�����2���5���*�����%���"��������&���"�����������5��������������.���AN�����III/SB/��#�.#�#�*�)F!

Page 39: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

� ���������� ��� �������������� ������

"��������.�����.���.��������#5���������#�����.��/�)F!"�������*� �������.�� %���%��� �8����� . 2�%�� . � ���.��������5�8#��#8#�#��A% 2.���B*��������A% 2.��QB*,�2�������A% 2.��(�B�"��������A% 2.��(B�1����%�������.�5������8����&����������.��/��������������� *��������.�%���%����8�����. 2�%��. � ����.�������5���6 % ��6����"��������#�#�.�.��/��#�#����6�������*�6#���������.����������1��.���5����������#������5���2���6���������������� &�� ������.��/��������� ������ �.���� �������������.�*�$@@��������7��������"7#����������5���������#���������&����������.���2���"��. 2����2���.#8#�#6������������A6�����2�0� �B/����������.��5�������.���%��������&�� � ������.��������6��5�8#�����6�������������������������6�6��������%���& "����8��������������.#8#�#6�����������.��/��������7����*���"7#����������#2#��5���������������&�������.�8��.���"��#�������������������2����.#8#�.���A�2���������"�����2���5�����B�%����������/E�������������������#2#��#8#�������&����6#��..����)F!"��������.�����.���.�����6#�&#���������#�����.��/�N����III/S3������8��������.��&�� �. 8 �&�6�*��������.��%���%��"���#���.����& 7 ���%������.������,.����.������ ���.��������5�8#��#8#��A% 2.��QB�,�1��.�����������1�2���5���������.��/�!%��7�*��������.��%���%����8����. 2�%��. � ��,���(��5���������.��.���%���������3 ,�1��.�� Q�� �������� 1�2��� 5���������.��/� 9#����.�6�,��.����� �������� �����.�*�6��5�����.����� ��� ��������#�#�.����.#�5��%��&�����.#8#�&�� �� �� �/�'�,��%��������6��&���5��*�0� �3.��Y5�����������6������Z*�Y���6���������6������Z�"��5�������������������6������Z6���������������.�����1�.������6�����2/

������'5�$����(�2���!�� ���!,"�$(� !"��!+3!�!(3!.!/�/'���!'�� �H�!��!�3!�!�!��

��������/'��F�'"�������8K�-���!���!"���'��(�H ���������"3�.3J�/H(����!��� �'.��U.� �����

*�����$$$/B�����������: � � ���������?�.����?������ ��� ���"���#��K �����# �� ������! ���� �% �����

��"� !�

��!���

����(!$�!�!

*� �H;J����!�!

����'6�$����(�

M!2 +!�!"

F�')"���

���H!

M��)�

*�"�� ��

CCE

DBE

DBE

D�E

AE

AE

AE

AE

AE

AE

���E D���E ����E C���E B���E

DA=C���� B�=A���� 8�O���

63�A0G�A

JB�A

.J� �7�>��������><�������>���8�>�����BA���6�6����;����;=��������������������>����7�>���=�7>����7:��� �>�������� Q;<7�������� 7�>���=� �>����B���=���7A��B>�����N�B���7;������$@@��������7������8���������7������������,�6����#������,����.����������

*�����$$$/4���������&��� ��:���% ��#�� �1����@������������������&��� �@��������C� ���������� ��������" ��� �� ����� ���� ����� #�D

�������-'3��=?��!'������!������!�������

8��

A��

B��

C��

���

D��

���

% �����@�����:�'

� D � C B A 8 : I � D� � � DC DB DA D8 D: DI

D�7����'��!(A7����'��!(

��� ��

��� ��H�

��! !(-��'�'7��*�����

5����.�8����. � ������.��/�@��5������.�*����Q�)F!"�������� A�8����� . 2�%�� . � �� ��.�������� ����,.���.��.�8�B���%���.����������.���8�����&�������������5��. � ����.#8#�#�&����������.��/�(��%��.���1�2����8��������.�8��.��6���*��������.����%���.�����������5������ 7�������������&���� 7������"�%����.��"�%��.�,��. � � 7����������������������% �������/�M���%��.��*���%����������.���8�����&�����������������. 2�%.�.���A.�,����7�6�������.�8��&�6�*�6#����5������%�������6���6��������.��B/@��5������.�*���%�����5�����������������%����8�������.�����������A���6#��������8����������6 ���������.��B���&��� 7������ 2����.�� 7�������������"���8�����. 2�%����% �������������6��������������� 7��������������%���������6����������.��/���%���.����������.�����.���%����&���������.�����������5 .��. � �� ��AN�����III/B/

.K� 5))� �>����9������ 8<��,� 7�>���=� ���>��,��8696��� �>������� <�6������ >����� ��8��������;���������$@@��������7���������5�8#��������2#�#�"�%�.�,��% ������8�����. 2�%������,�����.������ �5��� ��6#�������.�,������%���.#8#�#���6#���������.��/�!%��7�*�������7���������& 7 ��������������� �.������&�������5�8#�#����.������������2�������8���������������,����.�,�1�1��.�8����. � ������.��/�@��5������.�*�6�����������,�6���������A%���� ��"��������8������������B�5��������.��������.#�5����#��#�6��������.����&���������.��/$@@��������7�������8�����. 2�%��.�,��. � ����.�����������,.���������������������.�%���%����27���������������� *����2���K�"�������*�"���������.��,�2���������������������.#8#�#�. � ������.��/����%�2�����*��������7�����&����,���,�2��.����6#���������������������������#�#�Y�#,�1�2����Z��������������������7���6����.�8�������.��/'�,��1�2���6��&���5��*��0� �3.��Y�8������������Z�6����8������.�����1�.������6�����2/

Page 40: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

������������ ��� �������������� ������

*�����$$$/3��:����#�.�� ������!��� .��������#����!�������#����:������� ����� �!��"���#�

�������7�$������'!')���(����!�

D�� ��������������� ���������������� ���������� ����

�������� ������������� ����� ��������������

C�������������� ������������ ����

.�� �6�G�����,�<=��������A����������8�B������A���6=���� ���>����6=�7���6�6��������� �B����7�>���>�G�����>�����������������B�������/�'�,�������6�����& 7 ���%������. 2�������������������������.������������������������� �.������&��������2����6����/M���8��*�� ���) � ������������������%����������.��������.�������5������%���& "�������������������%������6���� ��6�%#�7�� � 6"����� �.��� 6��� ���&���� #%&#����%���%�#��#�/��#���6��2������&����������2����������8�����������������1�������.���������.����.������������,.�������������������������������.��6#�#�����������.���AD�����#�#�#� III/�B/� D .�,������� �8����� . 2�%�� . � �5����������������.����% �������%���.���������"�%���������.����%�����5������.��/��#�#���5��*�"��&����.����*#%&#�����"����1���������5��������������6���.�2����������"��.�,��������6�����& 7 ���%��������&������.��/�'�,�1�2��� �%������ �5��*� � ������ ���%��<���� 0�������D������.#�#�A-0DB���%���.�����8���%�������"��%����������%���1�������������2�����%��%�������6�����������5��5�"�������5���������.��/�E�������. 2����������*���������2���%���������,.����5���.�,��. � ����& 7 �����6���%����5������"����������������5���Y��%����Z�����,.����.�8�#.���"��.���%�������%����������������������������%����5������.��/

.4� #�>���=��>�����B���=������>������B������;����1� ���%�3.�� ��.������ �5��� � .�,�� �%�� "�� .�,�� 1�2��1���������������8��������"��6#��������%���������������%��.��7�����6���7����������������#����.��:��AN�����III/�B:

!�&���� 7������%�����������.��5��������������"���8�����. 2�%��. � ����.�������5���6�8��%�7��&�6��&�� ����.�*��%���.#�#����%�����������.��5��������������"���8�����. 2�%��. � ����������A���6#������ ������������%��������������2�����,.�����5�8#��#8#�#���#��#������.��B��5���&�5�����.�8��.��/�@��5������.�*�' �%����������A����B�5���������.��.�&�������.�8��&�6�*�� ���%�3.����&���� 7�������������2���5������5�������.��6�8��%�7��.�8���A���������������B/��#�#����6�6�*���%�����������.���������������&������������&���� 7����� 2����.�� 7������������.��/���%�����������.����.������"�����������������.���� 7����1�����������������������.�,���%�� 7���������������.��5���������"���������.���%���7����"�K"�%��5�6��&�6��.�8���&�2�����%���1��������������5����������.��/

��� 0��������=�>����7:��9���������������:�B��� ��8696� :�7����� �7����>���������� ��;<7�������� ��������� ��8696��� �>���������>>���������>����;����;����:� !�&���� 7��������������:�N�����III/Q3.��A%#����.�B

&�������.�8��&�6�*���&���� 7�������8�����. 2�%��. � �5���������.�������5���6�8��%�7����.#8#�&�� ������.��/�#�.#�#�*�� � ����1�%�8#��#�� 1�����%��#�#���&���� 7����. 2�%��.����5�������.�����������6����/���(�%����.���6#�%���*�� ���%�3.����&���� 7��������6�2.��%��������% 2.��SS�����������R��.#�5��% ����6���������A���(3.���������� 7����(*����;�����*����Q3.�(*���;����#��#�B/����Q�F�& 7 �!������"��������.��%���������,��������&���*�6#������� 7���������������.���%���.����������������.��% 2.��(3� ��6���������A���(3.��% 2.���S�����*����Q3.��% 2.��������#��#�B�������� ������� &��5�����������/�!�&���� 7�����������������Y��%����Z����������2���& 7 �����,.����������%��������� ��������� "��6�� �����.��6#�&�#�����6���%�����5���.�,��. � ����& 7 �����6���������.�6#�#�#��A6#�.#�#��.����& 7 ���%������������5���%��������.�,��1�2�����������B/�

� J��&��D�����:�� ���%�3.��"��&�������������������,���������� % ����� �������� 6�������*� ���� %����.�#%&#����%�����#���� ����,.���������*��2��������8�����.#�#�#�. � ��5�����������5��������� 2��� 7����.��������%����������������5 .��. � ������������1�������&����������/�M2�������*�%���� ����������&��5�"����.���5�����������5������%���& "�������������"�������%��.������%����5���%����������#������&������.�����"�����8����������������� ����6���%������6��.������5����������.��%���������.�������*��8����. 2�%��. � �����.�������5���Y��%����Z���& 7 �����6������������������%����������������������������/����%�2����*�.�"����������������������������2���6�6�%����& 7 �����6��.����6 % ������. � ���������6#�&�6����&������������������2�%�1����6����/�AD������#�#�#III/�B/

Page 41: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

�Q ���������� ��� �������������� ������

��%������.�%���� ������*� ��.���"�� ������ 5����������,.���������������%�������������.��6�����������%�%����5�����.��/�F�����#�#������6���� �����7��.�8#��2�����(��,�1��.���(Q�,�1��%��5�����������6#�#�� 5,�1�����.����.�����������.�8#�.����������#�������������8����&����������/����#���%��7����.��������(Q,�1������ 7������.�8#���2��������.��.���Q��%����6�� 7�����2��2��������������.������������������.��/'�8#������&���������%����, � ����.�������������������#�����������8�����������8���*��%���2����.������������ ��.������� ���� ����� ���#�#�.�7�%.���6�������.��/����#�.��6�6������2���������&���6���, � ��6#�#��������.��/�!%��7�*�6�����.��5����������"��������6�6�%���������6���������,����.�*��.�����2������������,�����6#�#������.���A6��2��6��� , � �� ����������� ��������� ��6�6�%��� ���6�����������.#�#�#��5���.����"7#��#�B/�� ��6#�����������.��������%��������&�� �������6�������*�%���2����.����.�����������������6�8������������"���"���������� .�� ��.��� 5����������� ����6����2����6�������.��/

�.� D���BA������,� BA9������ �B��������B���������;�����BA9���;����A������������B����7�>�����������;�������#*���#����7�����8�����"����#K.��������5�7#��6��������&��������&�6�������5�7#��#��&��������A0E@B����&�����������&�������������%��#%������8����6�����AD������#�#�#�III/�B/

� F�& 7 �4�%���������0������8�:�� ���%�*�Y��%����Z������.�� � 5���������� �5��� ,���� ��.#�5�� ����� 6������,.�������#�����"2#��������,�����/�F���,.������#�����"2#���[� �2���"���������2������� �����*5������������,������*�����,.�������#����#��������&�6�6��5�������������������.��/�' �%���������3��A����6B�&���*�� ���%��"��D�������$0-'� �������������.����������#��7������,.������#�����"2#�������,�����/��#�#����������6�6�*���.#�5��7������6����.�����2������������������"��&�5�7��"����6���� ������2�����������������%���. 2������������6#�#�����.��/�����"��7������6�������,.�������#�����"2#��������& 7 ���%������������5����%������������������������.��"��&��5����"����.������&�6������,.����.�������& 56���%���� 2����.����#��#2������������,������7�����/

� ��.�����������#�����:�E�������. 2�����������.�*��"������������.�����������,.���������������.�,������1���,����&�������A"�%��6�2����������������%���5��B� � 6�2��, � �����6#�#������.��/�M���8��*��.��������� ����.�������.�*�%������������7�������.�"�%����,������������.��5������������2���/�F�����#�#,����5�7#��6�������������������#��#�#8#�������&�������� "�� (��3 �� 2����.�� ��.��� 5�����������%������������2������.�����#�������*�(���"��.�,�1�2�����.���5������������%�������������������,�2�������8���������2��#��#���������.��/�������5�������������������5������� ��%������ .�8��� .�� ��.��� 5������

��>�����>�������� �)��B������������������ >�G�����B���E���F������3A7��)6�������D����� ��������������>���

�������%�������#����������.����6��2���� 6"����%������&�2��� �.��6#�#�.#�#��������,�����.������������������8������8����.�%����A���7,�����*�'�%����"��4�&��*����SB�' �%������������,��������&��5�����"����.�������%�������������,�.�1���������������.����� 6"����%��������#%&#����%�����#�������������%����5��.��%��������(Q�/����������/����������.������%���������%���������������8��%�6���7�8����&����������.��/��#�������������%����������[����&�����������.��,�.�1������6���%����������.���������%����.��������A&��5����"��%����������.������R���/����R��(S/��������8��.�B�"��6#�#��%����.�����&�������������.�8��A%����������������B�������.�������%����.�����2�������������%�5���7�����/����,������������������8�.������6��.��&�� ������.��:

36;���7A�������78���7��A���������#�>����#���� �����U!����=����4�Q�!����=�����V

1����,����������&�9

@��5����A( ��B9����������.������A�� QB9��������0��������A�� Q����9����F����%���

(�/�����������/���������S�/��������((�/��������� Q��������� �/���������(Q�/�����������/���������

^� ' �%�� �������� A���SB� � -0'4;� II3���� AF���7�� ����6��� "�� F���,.��� @���������4�������������.���B�F�& 7 �0��4��G��M��'�8�����.��������&���*�+��,��&���*�'-/

Page 42: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

�S���������� ��� �������������� ������

��>�����>�������C �(��������A�A�;�7$��������0A9��������D�A8�����

YN������2������ % %��Z�A:����:��)��:������B:N����) � ��������Q�%����.�� �������5�7#��������.�8#�.������6���������.��������8��%���6������%������������&�������6�����������/�4��&����%��#%��*�������"����2�5�7#������.�8#�.������6����*�������#%�������8��%���"����&����&������������5���1����������#������������"��2�������,�2��������������#�������������������.��/�4����������������.�*N���3�������%���#��������������5�7#�������������.���"��������#������.��� 7�����2��������%��������6�������.��/4��&���������7��N������� ��5�7#���������������8����,�2��������.���%��������������"��� �����������5�7#����������.�7����8����"��6���������5����.���.�8����%���2����.���������G���.������6������.���.��.�,���%��.�����������������8��%�7������5����������6�������������8��������/�:����:��)��:������*�� ��"����.�������5����8��������&�������A�8������5����2���%��.��B[�.�,��& 5� �6�����"2#��[���������"��6�6������5������#�������.�������[�"��� ��������"���2�5�7#�������5���.�8#����7�����������.�����#������������&��������.���&�������������.�8#����7�����������*���8�����.�8#��"���2����������������%��.�������� 2����.�,���%����8����������������%��#%���&�2�������8�������.��/�4��&������%���#��% 2.���3����.����.����,���,���������� �%.�����/����4���3.���A%���������Q�]B��2���2������� �%��.��7��������5���.�8�#.���� .�,��������#������.��/

�����6�%�3��������#��!�������:(��3�������������.�*�5���% �����6�6����� �����������"��%������2�6����������6�6�%���,��������&�5��������6�%�) � ���������������D��������3���"��!�������<������������������������3����%��.����������#����7����%������5�7#����������#�����������5��%���6#�������������&�����6�����������/�Y����#��!�������Z��������6�������&�� �� �������1��.�����1�,������2�������#��#�#��#��#�/�@�� �� ������������.��6���������"�%�����3������%��.��������%��������/����5�7#���5�����8�����"��6������������������8��������/�)��������%��������(��5�7#8#��"�������������"��%������&���� 7������%��������%������. 2�%��.��6��� 7����������A�%����%��������(���]B�"�����%���& "������"�����������,�������2��������/

�#����������*���������4�2������3.���-#��3%����6�,����������2.����8��.��������������.��.����.���5�7#�����6�������.��/������6�%��!������1�,��0����� � 3� ��AI-�LB��8�����%��.�����������"#2�#8#�.�*���������& ����������.������. 2���������.��/���8������6#��8�����%��.��������5�7#�����������.��.�%������*�.����#��"��1��������������%&��.#%����&�6��.�8���������#�#�.��6����5�#%��.��������� 2����.���.����������.��/�Y!������Z�����6������.����7��&���7���������������5���,�2������������"��6����2�.�8�����.������������5��������6����#��������������.��/���%������#���.���/���3��#������Y�������Z*�&�.�����.�,��1�2����������2�������.���"��$7���(������6���%���(*(����%������%��A�/��������B��"�����.���2�����#2�������������..������2�����&������������.���6 % ��������&�������.��/

�����7�'����#��������A(���B[�"��'�����A���QB/

��� 0A9��� ;�������� ��� A���� <�9��� ���>������>��������,�8���9���������������FG����A������>����7��� ;=�� ���������� G�:>��/� M�7������*#�#�������������������ADI�����QB������������#����7����8�������"��6�������5�7#���������#�.��"�����#5�������,�%�����6�������������%��#�.��,�2��������������%��.��7���.#8#�#�&����������.��/�M8���7�����%������6�%#�7�.�,��. � �� ������� "����#�� �������������� ���� ����������.#8#�.���.���%�*�6#��%���2����.�����������&�����%�.��.�� ������.��/�F���7��"��6#�����������.�8�#.����������� ������*� ����,.��� %������8�� "�� �6�"�%������A�2�����������������B���������������������1�������������8��.�8��.���.���%�*� �&��������6���5�7#��6�����"��8����������� �����������5�.�������������6����/�' �%��������3����%����.��%�%������7��������� ���%�3.�

L������0�����8�������#�A' �%���������*������B�0E@� .�,�����������%���#��#��"��������2��8��������.���������&�5���2��7������������������������.��6#�#��6���7�8���"#�&#�������.��/

�C� ���>���� ��� L������� ���>��� �������>���M7:����7>���������6��6�6�������,�������=����7�������>�G�������A�7��>�����A�����/'�,��% ������8�����. 2�%�*���& 7 ���.�,��% ������������. 2�%��������������������.#8#�.���.���%�*��8����.�8������.�����%������������A�2��������6#��%��������� ��"��������8�������������.�����������������������%����B��.�������� ��& 7 ��� ����������� ��#��#� %��.�������������#,�����.��/�!%��7�*����������8�����"��8�������%�������%��������*���.�������A�2��������&��5

Page 43: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

� ���������� ��� �������������� ������

��>�����>�������H �)��B���������>�������!A:�����*���7�>����>����

!%���7���8�������.�8���8�����1������������.�,��1�2������������8����*�&��5���.������������,.����.���6�����������������������������%��.��7�����7���"��&���7���������2��5�������"�����%� ������������#���������%��������7�����/�0������"��&��5���2����������������& ��"��%�%&����8��������&�������������8��������������6���&������������[�6#���&��5��2������%��������������������"��%���������������.��. 2& �����6#��6�����1�������������������7������������8�����.�.�,��.��/�!%���2����.�*��8�����������%��������������������.���*�#%#��#2�#��������&�.��������*����������%���7����*����������8��������& 5���.���������"����& 7 ��,��%�5����������,�����.�������&�6������#�����7����%���"��&��5�������,.�������������������%���.���.�8�����.��������*�"�������6�������,.���"�� ����������.��& � � ����#��#�#������.�����������7�����/�!��8�.��&��5�������8������"������#�����7����%���������8�� ���� ��&�������G����.���6�2�����������#�#������.��:

� L-5"��W�"M��A�����?�>���&������Q�.���X���H@ �4��G��������7�*�;�����!������� �������������& ��8������#�#������������������������&�����������"��& 5���.�������/�' � ��&���������.���������8�����"������,.���������������"���������������6��������6��������.��������������/��������7�����������,.����.���6������������"��%������������&�������������*��2���%&������.������������"��&���������������/

� ���>�����G�F=�����������7�������7������������>�������>����?E����>��N�����@ �4��G�*���& ����������8������#�#���������,�2�������������%���.���������� �.�������%�7��������.��&��������������%��#%����.������������,.����.���6���������������������������7�%�����������������/08���������.��������%��������% 2.��S�3��&�����&�����7��1����%�������������������"��6#�������5�8#����.����������%��������/���%���������%����,���,�����&����������������"�����.���������"����������������8����.#�#�������%���������������/

� ��9����8����>��������8������9��������>����7A��7���>�G��������;�����������>>�������?�F�������5�>&7�N����H@ �4��G�*����������8�������&�������������*�����������,6������"��Y���������8�����Z�%��#%�����.�������"�������������6�7����&�������������"��&������7������8����������������������&��������������7�%���#%&#���������/4��G��&������7����.��������������������������A% 2.���B�"����.��������"�������������6�7����&����������"�&������7������8����������������������8��%�7�����������������"���%����������������&������������������8��������/

������7�I;$�A���S*����B�*�I;$K-�����1���A���B

��2����B����& 7 ���%������.���%��������6#��6���������5���&�������6�7������� ����.����������#,�����.��/=�#������������������*����������8������"���8������%������� %�����������*� ��.�������� ��%����� �����6#��6�����������%��.��7����.#8#�#��"����2��5�"���& 7 � ��%������ 1���������� 6������.�������#����-����%���������8����������.�8����&����������.���AD�����#�#�#�III/B/

�H�����>����� ���>����� 7:���� 7>������� �<��������������5���������*�6�7����&���������*�&������7�����8������"�����������8�����*�����#�����7����%���������8�����8����%��%�������������G�������Y%�����������Z�������.�8�����.�������.��/�M2��������&��������������� ������.������� 2���*�&��5���.�������[�5���������&��������.���%��&�������*���5��.�����%���7�����"������#�����7����%����� � ��6�6�%��� &���������� �8����� �����������.��%����������.�������������%����%�����.��/��#�#���

6�������*���������������.�7��#���������8�������"�%���.�8��*��%���2����.���8�����"���8�����������������"����������8�.��/���2�����������#%&#������.���%����%���7����*��2������6����������#���.��R����8�������������"��1��6�������� ��.�,���2���&������.#������"�%��6#����#���.�.�,���2�6�7��������.#������������.��6��������������������%��� �5�����.��/� ��.�������� &���������� ����%�����������.���8������������������%������������.���6��5�������5�����������������7�,��.���������%����5�����"��6#�.��.�,��5�����%�.����.�������%���.�����������%����������� ��6��� �������.��� AI;$� ���S*� ���[I;$K-�����1��*����B/

�I� �8��B>�����,����>����7>�����7:���>���;���B<=6������������08������.�,��1�2���%�������%������������.�,��% ���������������������� ������.��6��� ��������.#8#�.���.���%�*�2������5��.���8����.��.�,��1�2���%�������������%������������A"��� �. � ��������B*��������

Page 44: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

������������ ��� �������������� ������

*����� $$$/07��:��#���-����������� . ���� ������������ ��� ���" ��� +�������� ! ���� � % ������ @.�������� ��������� C(��� %���� #� �� �D

��#�'�"��(,DA=AB��H�����"�' �!"���'�����������-'3��=?��!'�����K�!(��!)1������

���56;�#"8$�$�

G&86

��6!

=��:�"=7&���%!�!��%����8�;���7"F$=$ =��:�"=7&�4�3�%!�=�:���D���>D

2.++�"�$ $�"��="";�'�="�=:%=:>�) =��:�"=7&��6��"�$ $�"��="";�'="�=:%=:>) =��:�"=7&��6��"�$ $�"��="";�'="�=:%=:>)20++ + 0++ 2.++ 20++ + 0++ 2.++ 20++ + 0++

+++

0++

.++

,

G&86

��6!

+++

0++

.++

,

G&86

��6!

+++

0++

.++

,

1�O03A �1�O66A �1�OGBA

++<

�=�>��

�J��!6���7�$�������� �>�G�������8����>�������?�������������>��;�������@�;���B�F��������:A��>����6�G����8����>�����;���6��B>��

�������.��. � ����.��� F@�����#�#�#�5�2�6���7�8���"#�#��6����/��#�#����6�������*������2����6#�.#�#�#�&�5���������%�6���7�8����&����������.��/���8�����&����������� ��8���*� � ���%�3.���� ��������� ,�����.�����.��� .�,�� �8������� .#�#�.�.��/� ��%��� 6��6�8���.�*��.���A"����.#�5���������5�B�6������������,�.�1������K��.��� �8����� . 2�%�� .�8�������� ��������%�5�����������6����/�������6������������ ���%���#%&#������*6�%���6�����������������.����������& 7 ���������������.�7�����G�����. 2�%.���������6���7�8����&�����������A% 2.��(�3.���% 2.����3%�B/��#�#����6�6�*��2������� ��"��������8���������������������������� 2���*��������.�%���%��� ��.�������� 5�8#��#8#�#�*� %������*� �8����.#�#������"�������%��������&�2��� �������.�8��.��5��. � �� A,�������&���1B�6��� ��& 7 ������������������8����&�������.���AN�����III/(�B/�@��5������.�*���� ���%�����#5����*�� ���%�3.����� �����������.�������� ��"�������8��������.�8�����#5������%�.�*����.����������& 7 �������������� ��.�7�� % 2.�� S3%�� % �����7�8���&����������.��/��#*�,���,�2��.����. � ����.���F@�. 2�%������5����8��������������6���6������%�7��1�������������6������������1����������.�8����&����������.��/

4�5� ,� �"� ��� ��������� �'��� ��� ����������������������:�D .�,��������2����������#�.��� ���&�5�������5��������� 2�����8�����. 2�%��. � ��������.�������� ��%����� ����,.������ ���"��� ����%����5������.��/�N#���.�����������������.������������������������ �.����&������6#�#������.��/�� ���%�*&����������&��5���.����������& 7 ���%���������&��������������.#8#������������&�5�7������,.������#�#�.������. 2�������������,�����/�M���8��*�� ���) � �����������������%����������.���������.�������5������%��& "������ ����������� �� %������ 6��� � ��� 6�%#�7�� 6"������.���6������&����#%&#����%����%�#��#�/�#��� 6��2��� ���&��������� �2�������� ��8�����������������1�������.���������.����.�����������,.��������������������������������.��6#�#����������.��/

4$5���������'������������$����'�)%�$����:���5��� ��.��*� 5�7#������ �5��� �������� �5�.�����������6����� 5�7#��6��������������������������8��������5������%�����"����.���6����/��#*���#���7�����8�����"������#K� 6"����%���#�5�7#��6�������&��������&�6��������5�7#��#��&��������A0E@B���&�����������&��������������%��#%���&��5������� ����6����/��' �%���������3����%����.��%�%������7������� � ���%�3.�� L������ 0�����8�� �����#� 0E@� .�,�����������%���#��#��"��������2��8��������.��������� &�5��� 2��7������� ������������ �����.�6#�#��6���7�8����"#�&#�������.��/

4)5�-&������������������ �����������:�9 �����8��������������������.����������& 7 ���.�,��% ��������������"�%����������.��6����������6#�#������.��/D�������08�����"��M8�������%�������%���������*�2�������&��5���2���������� 2������.���������& 7 ��%������.���%��������6#���������5���&�������6�7�����������.������������������& 7 ���%��������,�2����%�6����/=�#�������������������D�������08�����"��M8������%�������%�����������*���.����������%���������,.�����%��.��7����.#8#�#�"����2��5�. 2�%�����������& 7 ��%������1����������6������.�������#�����7����%��������8����&�������.�8����&����������.��/

Page 45: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

�� ���������� ��� �������������� ������

� �� �� �

!����*�'/�(���/�+����3��0����%�������.�I�7���'�����6#�����6%�@��.��� ����#���%#� 4 �����.������������,������������ �(%����:������������� ������&����5*�9�%�����������D��������2�:�$���'�8#��������<��"��������/

!�&�� =�.�����*�'/����Q/� Y-�����D����#��+�&�I�7������,�"�����!."�����I���7�����I��_#����%P0"�.��7��1�����H��;�����!����7���-���#������/Z4;;��������)��������������������"���"��������%��%"$��� ������ ��$���� ��<� ,�� =����� ������ �(%�%������������..5�>�%�������-)�����)?��@%�����4ABBC5�Q:�SRS(/

!�&�� =�.�����*�'/*�"��L/�)����"�7,/�����/�Y+���0.#7������ ������ ���"��=�.�� �����7�������� ���#���%PZ�4;;-&��������$������ �����.�������)����������"����������%�%�%�'�"�������������..<B' �%���������*�+��,��&���*�'/-/

!�&�� =�.�����*�'/*�L/�)����"�7,*�"��D/���6�%�/�����/YI�� ��7����!�������7�� -�����6#���&� ��� )�&,��I�1�������%�����#���%PZ�A������1������ �����.�������������&�������������������$%%�%�����%<5�' �%���������*�+��,��&���*�'/-/

!�&�� =�.�����*�'/*���.�`/�+�.��/����/�Y-���#���%'��"���'�"��������������&����:�'����-���#���������,��7��4����7�������PZ�4/�D����.��� �(%�������������7� ,������������)��������������������<5D����/�' �%���������/�+��,��&����'-/

!���*�D/*��/�E����*�D/�) ����8�#*�'/���������*�"��!/=��2/�����/�aa��7��������.�����L������;�6���L��7�4����7������������#���%33�42 �����.������������,���)�������������������-&�����*35�!�����:' �%�� �������� "�� �/-/� ���6�������� '�"���4�����������������/

�����"���*�-��*�"��$/�M2���*�����/�aa!���D�����.+���������#���%�����������%����6�7����!..�.���'��7�#��&�.�+������P�42 �����.������������������'����������)�����������������'����������������&�������<35�=�$�%���SA�B:��R�/

bbb/����/�aa�,��011�7���1�0O���� $������.�@��H�,���L������;�6���D������$#�7���������#���%/33�+���.'�"��������� 42,���)���� ������ 6�������� �����.����������,���)�����������E"�������-�����*35�����������������(��%���AB:(�S�R��/

���7,�����*�@/�'�%���*�D/�"��4�&��*�-/����S/�Y'�0����%����� �#6��.����+���P� 0"�.��7�� 1�����&������%� ���&���.� �#6��.���� ��� �#���%Z/4;;,�������� ��$������������ ���� �������� �%<# �����.����6������!��������$����������.����������5��' �%���������/�+��,��&����'/-/

����,*�!/�;/�"��D/�-����/����S/�Y!�D�7��1�#�.�����1��� I�7������&� ���#���� ��� )#���� -������!77#�#���������.��,��=�.�� 4����7������������/Z4,���������������6������.����������� ����������,���)����1������"����������(�����'���$���F��� ���..B�-%��(����-)�����)������G�A�(B:(QQ(R(/

'�%��8�#*�D/*�"��D/�@/����.��/�����/�aa'������������1� ��.�����.�� ���;�6���L��7��4����7���������1+����� ��� �#���%33� A2 �����.��� ���������,���)���������������6������)�� 0������� ��-&�����*35�!�����:�$����'�8#��������<��"��������/

'�%��8�#*�D/�����/�Y;�6�#��D������4����7���������1+����� ��� �#���%/Z� 4 �����.��� ���������,���)�.����������5[�L/�!7���"��@#��� !%����A�./B*@��.�����.�I.�����%�-�����#7����:�+������1�-������!���*�-�#7��#����.��#���%/�4 �(%����:��������������� H%��%���7� H���� ����#� �������� �� �����.�����������5*�)�����.�:�0/� �/������/

'����#�������*�!/�(��/�Y-����6��3��-���#���%D��,���/Z�4����$���.���� �(%���������..5I/-�:H�:�%����*�0%� �/

'����*� �/� ���Q/� Ya-,����@��H��H��,�9�#3� 4���7%4������������%�-,��.,��.�'�"��������/Z�4;;�J����"����6������6������.����������-������)%% ������.��� �����-�����35�=�I-0L/

Page 46: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

0����*��/�(��/�Y�,��I���7���1�D�&�����������#���+���������#���%:�L�#��0���&����4�������/Z�@��.��c���7���%�4 �'.��� �����.���������������������1����������������"��������-����7�H��������������� ���(..� �(%���� :�������� ��� �(%�5(�A�B:(QRQS/

bbb/����(/�Y�#����D�&��������.�4������7,%�����#����,-�����/Z�4;;��������������� �'��������� ��J�������������������..5��?������������>�%������I�$���������������������)����A(B:((R��/

0#�������A!"�#��������8��F�����������#�#�#B/; ����6#�&*�����[,���:KK���/�#������/�7/�#����/�#K������K��&�K������K�#������K,���

0% 6�8�#*�!/*��/�M2��*�"��)/��/�������"��/�����/��,���7���7�����7���.�-#��#����!���7����1�=�6��+����3�� 4����7�������� 4��6����*� 4������������������,��1������������������%�������������+�����������������6��%����5� ����� ���@D/

L���2*�0/�(��/�Y4��#�������4���7%�����#���%:�L����%4������&���.�D�&�������6��H����(�Q����.�(���/Z4;; �����.���/��%����������7�KLMB����KLLA����������������������������� �'..5�'�#��7,���$�����I�����#��/�)��6#�&/

��.��������� � �@�����D . �� 8 /����/�Y����#����-����%���0�����8��0%����4��������R��(�/Z�� ���%�-#�,#��%���:����6�������/

Y@L��L������;�6���L��7��4����7������������#���%`#�������"��������7,�������33�4 0�� �����.������������ ,���)������������/���������������(��%*35�����/�$.���@�#6#�@�� �������/�F����6#�:N#6��/

@ �. 2 )��&��*�!/*�"��?/������/����Q/�YJ�����������;�6���D������4����7���������1�D�����.�+��������#���%/Z� � 4 �����.��� -��� ���������� ,���)���������.�����������������&�������5*���.6�#.<��"��������/

@ ����*��/*�@/�=%��� �������*�"��D/�'��5��/�����/�Y�,����������,��;�6���L��7��4����7����������.��,��'�7�������0����%������1�D����������,��'��"��&�L��7����,��.��,��I�7����������,��=������%���������/Z

4;;,���)���� ��������� �������� ��� -������,�������������"�����#�,���"��H����.����������.��������� ������ ���� ��$�(�����..5� �0�!D� *��,5���,���<��"��������*� 0�������� "�� ���%��!������������D����2�*�!���������M2����d��(/

I;$� A=�#���������� E�������M�& � B/� ���S/� Y@��.4��7��7������4�������&�@��.���0_#����%����I;$��7,��7��� -����������� 4��G�7��Z� 4?=H� ���,�$���&�����D����.���� �(%����:��������-����&��� ����� -���� ,��� I��%�����5� A� F�"�5��:� I;$9�%������B

bbb/� ���/� Y9�#�,�0����%����:��������&� &��.��6��������1���%�#�&�H�������.����� �@��.����_#����%����,��,������1�.�7����H���*�-�����&����� ����Z4 ��'����������-������'��� �(%����:�������-���������� ��������� N� ,������ 1������� ,�������"����� �(%����:��������-����&�#����(����ABBC+ABBL5*��F�"�5��:�����#���������#�����-����%��0�����8��� ���#�KI;$

I;$K-�����1��� AD������� 08����3.�� ���&�� @�������!�������D����2�B/����/�Y!��������&�����7%���.��1�����,��7��&������%�6����%���.�&��.����_#��%:�,��L���#G���4��&�����Z/4,��������-���$����&���� �(%����:��������-����&�.�������������'���$��-&��������������F����7�0���%D�����������5-�����1��*�D����"�.��/

F�7�*�D/*�"��D/�'����/����Q/�Y�,��'�������������1L������;�6���L��7�:�0�����7���0"�.��7��1����#���%/Z� 4������ ,���)��6������)��0�������7 �����.������(�����������5#�-��������H������"�E������������,,60���������(A(B:S(R��/

���.�%���*�'/�(�/�Y���&�����&�H��,�4������7,%/Z4��������� ��"���5*� � ������ ���� ��)�����A�B:�SR���*�������6��/�)�����?������������.�2�����%���/

�������8�#*�>/*�"��D/�'�%��8�#/�(��S/�YL������;�6��L��7��4����7�������� ��.�0�����&��'�11���������6��H����@��.��������#���%/Z�4 �����.��������,���)������������� �(%����:���������������������"��'�0�������5�[�?/���"���"��D/�9�#��1�*�A�./B*-)�����)��������������� ������?��@%����/�;��.��:4���&���9�%������/

�(���������� ��� �������������� ������

Page 47: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

�� ���������� ��� �������������� ������

4����*��/����/�aa�,��-�#������.����#�����1�I�������D�&��������1�����#����!����33�A2������6��������,'� �'�����$�(����������%'���*3B�������0����������� � *�!��� ���<��"��������/�0�2#�#�� �� ���%�/

��7,��.���*�)/�+/�(�Q�/���&������07�����7��46�����-�����5/� ��H� 9���:� 4���&��� 9�%������/

'4��A'�"����4�����������������B/����S/�Y�/���������4��������SR��(�:�F�& 7 �4�%�����/Z�M2���F,����������%��#������#*��/-/����6�������/�!�����/

������*�!/����(/�aa07�����7�'�"�����������.�L�����;�6���L��7��4����7������������#���%:������������0"�.��7�� ��.� -���� 4��"��7�� 0��������/42 �����.���-�������������������������,���)�����������7�O�������"����������������,�������� �������*35�0�-�E����������&�������(��*0�-*�0��������!������������D����2�*�$����'�8#�������<��"��������/�D�%������(3�����"�2���.��������/

��%��2*�0/�����/�aa@��H�,*�0����%����*����������.L������;�6���L��7�33�A26�����#�,�������#�6�)��������������,���)�*35�0��������!������������D����2�*$����'�8#��������<��"��������/

�<F��A� ���%��F�����������#�#�#B/����S/�!������,���)��,������������ABBM/��/-/����6�������*�� ���%�F�����������#�#�#/�!�����/

� ���%��� 1#��"����8����!�����/�����/

�<��$�L0'� A� ���%�� @������� "�� F�� ' �%������1�.����%��#B/����S/�+���������#�������+���.A,��������������������B/

' �%���������/�����/�Y�#���%�07�����7���1����*;�"��&� ����.��.�� ��.� ��7����+��1���� ��#.%/Z4;; �����.��� -������ ��������#� 1���������������� � ��� ������ ������ ��������..B+��,��&���*�'/-/

bbb/����(/�Y0�&��.����&�'�"��������:��,��#&,�@��.��0_#����%������&,��*�����#�7��*���.�J��7�/Z�4!���#�������������������%�%���.��� �(%����:�������-����&����%���������.�����&���5��A��H�9���:$O1��.�<��"���������������B/

bbb/�����/�YD���#���&��,��J��#���1�)����4��.#7��������#���%/Z�4;; �����.���-��E������.������&������P'�����..5� [� �/� �#�#��%*� A�./B*� �,�� ��H'�"����������������������!77�#����4I%���P'���1���� �������5/��=F�:�!�����/

������*��/�(���/�Y'����@��.��� I��_#����%���.#7�@��H�,���.�'�"��������P�0"�.��7��1����-���� 7�#���%���&��������/Z�4 �(%����:��������-�����"�&�6������ ��� ������.��� �"������� �%<� E�'�(������ ��������������� �������5� � ' �%���������4��������!��������������#�E����������&�����/�S/*�+��,��&���*�'/-/

��5��*��/�(���/�Y@��.���'��7���������������,���#����,;�6��� D�����/Z� 4 ��� ,���)�� ��������.��� �(%����:�������������)��&�5�9�%����������'���������2�*�'��D���1����<��"��������*�F�&������/

D��,���"�7,*�D/*� ?/�D�����*� "�� ;/����,���/� ���S/YD�.����&� �1� �,�� I����1�7�� ;�6�#��D�����/Z4F������ H������ $��� ,���)�� ��������F��������5�?������������>�%�������!%���������)����)���)��#��(A�B:(SR��/

DI��AD����7,#�������������G��0����� � /����Q/B��Y0���%-,��.,��.:�0.#7������1������*���@�����I�"�������/Z4-������)%%7�!������'���-&����#�6����$��1������5�-��6��.&�*�D!:�DI��F�%����D����2�/

$0-'�A0��������F�6����8��"��������������������B/���S/�F����������M2������/

M2��*��/*�"��@/�@ �� � N������/�(��/�Y'������������1�L������A���B�4����7������������,��=�6���;�6�#�L��7������#���%/Z�4 �����.����������,���)�.������������������4��"�&5�.����6������)��0�������5H� E��������������������A�B:�((R�/

M2.��*�-/�����/�YI��������D�&���������.�;�6���D�����-,��7����1�+���������#���%/Z�4 �����.���,'� �'�������������,���)�������������'�����..B�' �%��������*�+��,��&���*�'/-/

4��7���8�#*� �/� �/� ���Q/� 4��6����� �1� +����4����7�����������;�6���L��7����.�0����%�������=�6��� !����:� �,�� -���� �1� I2���� A������������������,���)�������,�������������������%����7,"����P���&�5*�1������������1����=������ �"�/��7�����<��"��������:���7����/

Page 48: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

������������ ��� �������������� ������

bbb/�����/�Y@��.�����.�'�"�������������,��D�..���0�����.�����,�!1��7�:�+�������.��,��4#6��7���,���/Z�4H������&%�����%"��������.���� �(%����:���������� ������7� �������� ��� ���%��� ���5Q,���:KK��H�6(/H���.6���/��&K���K����/��1K!���7,�����K@��.�������� �"��"��HK]L���K@0�'0� �04$���"��"��H/�.1/

bbb/����/�Y���.&��&��,��@��.���@�������#���%:�!D��������� ��H��.�� L������ ��7�� �7�����7'�"�����������.�4�"���%���.#7����/Z�4;; �����.�� �(%���� :�������� I'%�%�%.�%� H�������������7������!�"��$���-���������������1��%%&%��"����.��������$���������/�����..5+��,��&���*�'/-/

bbb/����QR���S/�+���.�'�"���������I�.�7������.������/A������ ������� ����������� ����� �����B/+��,��&���*�'/-/

bbb/������/�aa�#���%:�0_#����%��1�$�����#���������.�0���%-,��.,��.�'�"��������:�!�����������;�1��-,��7��3342 �����7�0������-����&�����-������)%%� ������71�����J���������%%���(��*35�+��,��&���*�'/-/

bbb/�����6/�aa�#���%�-�#���%�07�����7�D������.#�33Y ������E��-������F�������%�%*Z�+��,��&���*'/-/

9�"#2*�L/�A�./B/�����/�aa!&��7#��#�������#���%33�2 �����.�� ����*3�!��� ���<��"��������*�>������L�� �����*������0������������ � /�A� ��5�/B

Page 49: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi
Page 50: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

���& ��� ���!��"���� ��

������������ ��� �������������� ������

Page 51: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi
Page 52: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

�S���������� ��� �������������� ������

(�����1������

���#��#��#�#�#�

!��5

M�������� % �� 8

M��������D���.���G���

'�8��

� ���%��F�����������#�#�#�A�<F�B

<���.������& 7 �%������������&����6��&��������������/

0�� 1������'�2������,�(� ((/(Q��,���,����(�� (�/����,���,�������� !%����S/���,���,�����K� 5��%������/����,���,������� !%����(�/����,���,����� A������.�8��������� ���� ��&�����=����. 2�%�� ��,�������B

���������������5����*����������������������.��������� ���������������������������/�����%����.���6#�%���*��%���,���,��������(��%����6���.����.��.������2������� 2�����������.�,���.��������/

� (��%����.��� 6#� %���� . 2����� ������� #%&#��������.��[� 6�����&�5��� %��.�� ���� ��2#%&#��������%.�/�������������.���6#�%����"������� 5��%.��6��*�����3����6#�%�����%����������A 5��%����,�����������������%���#��������B�%�%����������.��/

� !��������#�����.��2������5��.��6�������6�����5 .��.�8��������%�������������7��������.�8���������������������(� ���Q�%�������������.����#%&#�������.����6������������/

� '�8#��"�����������������"�� 7����"����������.�7������.����.����#%&#�������.����"7#��#�

E&'�E&���� ()�*�� 3!&! 3! ���" �?E @

���#��#��#�#�#�

!��5

M�������� % �� 8

M��������D���.���G���

'�8��

!�"� #��'�-�3�S��3&+����&'��! �?'3&@

)�7�������<��"���������� 1#��!�������������0����� � �A)<�!0B

��.����������&����.�8#�*���7�����&�5����*�.�8#��6��&����"��%���*�&�5�.#�#�#�"��.�8������%��"��� �� ����.�8���������&�6��&�����5�����6��&�����������������/

0�� 1������'�2������,�(��� /Q(��,���,�����"�����%��������.����Q/�(���.�,����7���"���������.��(�� /����,���,����*�(�� ���%���������/�SQ���.���"��(/�S(���7����� (�/�Q�,���,�����"��/�S��.�,����7���"�������"��(�� ���%�����������.���A�=��(B

��!� �����������������8�������*�5����������*����������.��������� �������������%��������������5��������/

!�����(�Q�%����.���6#�%������%������������������&��5���������������.��/��.����������& 7 ���%�����������������������&����"�������(���%����.���6#�%���������������.��/

���#��#��#�#�#�

!��5

M�������� % �� 8

M��������D���.���G���

'�8��

!�"� #��E&'�E&������!0��&'��! �?E�&@

� ���%��F�����������#�#�#�A�<F�B

� ���%�3.��� ������"��%���#��#�����������������������%����%���

0�� 1������'�2������,����� �%.�����,���,�����K��%��.���Q������ �%.���/(Q��,���,�����K�%��.����/����A�=�� (�. 2�%�B��� �%.��S���,���,�����K�%��.��/Q��,���,�����A��������"���������. 2�%.�B

M����������������������,���,�����������������.��������������������� ������������%������������5��������[�6���%����5��.��,����%�.�8��������/

�����3.����"7#��.����%������"��������#������������:����� ���Q)�!�����1��.��������������2��5�"�������*�)F!�����1��.�������������"������.���.�,���%�������.��/

Page 53: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

� ���������� ��� �������������� ������

����

4

/�&���'�����

�!'I�!���1�����%��*�����2����%���7�������

�%������

�!'I�!���1�����%��*.�,����7��,�55���������

0��0�

0�

( �

�� ��

�Q �

( �

�� ��

�Q �

( �

3�����#���'�4��5�����������

0"���"�������

0"���A5�7#��#�"��5�7#��#2B

0"���AQ�%����.���� 5 ��5�7#��#�"��5�7#��#2B

0"���"�������

0"���A5�7#��#�"��5�7#��#2B

0"���AQ�%����.���� 5 ��5�7#��#�"��5�7#��#2B

@�� � ������.���������7�����

6��7����&�

0���2�(

0��1�2����

0���2�(

0��1�2����

(�����1������

���8��9��8:�� '���������;����&�����

!A:���4�5���)��;��)<�6����

����

(

(

(

(

(

!4�<�����&��������;����&�����

/�&���'�����

�!'I�!���1�����%��*

����2���%���7���������%������

�!'I�!���1�����%��*

.�,����7�,�5�5���������

0�

( �

�� ��

�� ��

�Q �

( �

( �

�Q �

3�����#���'�4��#�,���1.��������

0"���"��5�7#��#

0"���"��5�7#��#2

0"���"��5�7#��#

0"���"��5�7#��#

�����

0"���"��5�7#��#

0"���"��5�7#��#

!A:��������/�7��>�

���#��#��#�#�#�

!��5

9���K�����,D���.���G����

M�������� % �� 8 �KD�����

9��������� ��

�����1���9��

'�8��

!�"� #�$%���&%�'�&"�'� ()�*�'���&!�����

' �%��������������1��.���6����������@1��A@��H�,�1������H��.&�B�� ���%��R�5��������

� ���%�3.������.����������& 7 ���������������. � ��������������6�����������������������[� ���%�3.����.����������& 7 ����������������������������5�������%�����#��#����

F����6#�3#�������������������*�(� ���N#6�������

���8��9��8:�� '������������.���&�#6#�&�� ������K,���6����.�

�����������&�� � �. ������

!4�<�����&����

��>�%����

(�����

@1��� ���%��������E��������� .%�����A���������&���������%�������.����������6��������B �������7��������"����

E������%����������� ��7������1���&�� ��������%��#%���% � � �� �� �/�)���6����������7�%��6�������6��&����"���������1���#�"����������/�0�$D!��5���#����������#��������#%&#���������/

�������7��������������������������5������"���"����������/

$.���&�#6#�&�� ��������.��,���&�� �� �,���.��������%.��%����������/�>�%�������.��������%.�%����������/���%������@1��� ���%������1��.���������%�6�%#�7���#�#��7�����/

Page 54: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

������������ ��� �������������� ������

��7��'�1������'�1.����������=�;����&����

#�>��1����5��� '� 0� 3�����#���' ?���>�����2������,� 5�����������

#�,�'�0����������:���?���>�����2�����������

�>�0"��)�%��

P��

�>�( ��� ���

P���S�

�>�0"���������������

PS(��

�>������������������������Q�����S�����

P�������

�>�(�5�7#���5�7#���5�7#��5�7#���5�7#�E�7#��#2

P(��Q��Q

& � �C�O0D

&�� �� �C�O

0D

� �,�C�O

0D

��.,�,�

�C�O

9D

1���#,��C�O

6D

�#� �+,��C�O

04D

� �#�C�O0D

� #� � �,�C�O

0D

�����K���C�O

0D

����#�C�O0D

( � �� �C�O

0D

2�,�C�O6D

%�� >�C�O

6D

%�� #�C�O

9D

� � ��C�O0D

; �&�#P���C�O

0D

4BFJG9607

Page 55: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

� ���������� ��� �������������� ������

0�.�������� �)�����������2��� ���� �

"&D5"%&�����&'��&'�!����� 3! E%&��)�3!�")���"

I�R�?���"�/��%�-�R�,���H���/��%�

S���R�KT�+�MU��������������%�=0�R�,���)����������������%��4I�V�-5

8:�&����

F@��������AUB

F���,.���$�����AUB

F���2����$������AUB

L����%����2����$������AUB

F����,�6���������$�����AUB

;�����'�+!43��������������.����& 7 ������+!43��������������.���������������������F�& 7 ��5��.������2�����������+!43������������& 7 ��5��.������%��������

+!43�����������.��.��5������%�������������*�8���7�����,���5

?���7��'�

=0�4I�V�-5�����@�����S��

-�����@�����S��

I�����@�����=0

S���+�=0�����@�����S��

I�V�4S���+�=05�N�-�������@��S��

,���)����������,���"�

,���"��

,���H����

,���"��H����

,�� �)����������,���"�

,�� �)����������

% +�"��&#'&��&"%&�����&'��&'� 3! E%&��)�3!�")���"

F�& 7 � ��(��%���"�� 2�����#�#���������%���� 1#��������/E�������5�8��.����#��A(��%���"�� 2���B�.����1������.����.����������%���A,��,��&��6��������6��������5���6���������6������*��%����.����"�%�������&���������������8��.��5���������*�,�56�������6�8������������%��B����� 5��%��5������.�����6#��������7�%����������������������.�������2�6��������#�������"������,�1����5��.������6������%��,�2���������������/��������6#��#����#�� 5��%��5������.�����6����%�7�������*�"�%�����.���������#��#����#������6���������5���&�������6��&�����������������5���6����%�����������.�*������,�1����5��.������6����%�6���7���.#�#�.����.#���������.��.������2���������6#���.��������.��/

(� �S�%���������.����#��A(��� �����%��������5��*�F����%�*�F�"�5*�����������������*�F2���.��"����"�53���(Q S�%����������������B���1������,�1����5��.����������%��*�&�5����.����,�1���6�%#�7�����1� ������� ��� ���%��� "�� ,�����"�%�� ���� ,�1��� �5��.�� ���� 6������%�� ,�2��� ����� ,�����/F���2����� ����*�������%�����&�5���� ����������"�%��������������,�6����#����2����.���6����&�5��� ��� A�8��� 6#� � ��� ��� ���%����� &�5��� � ��.��� ����� ���B� ������� �������������.��/

��1������,�1���6�%#�7�� 7����"�%�������������8��.������2�6��������6�%#�7��5�������������"�%���2����#�#�����&�5�7���������&����%����������/F�& 7 ��5��.��% 2.��AUB�������*�����2�������������%���/�F�& 7 *�����2������"������������������%�������������.��/

F�& 7 � ��5�������5�8��.����A(� Q�%��B��#�#���������%���� 1#�����������&�������/��������6���%����� 2����.����#�*���1������.����.�����8�.����������������������%����������:� ��������%��[�%������1������.����.�� 7����������,.����5��.��6#�#���%���"�%�����.�������

%����%��/� �#���.��5�����6���7�������[�%���*���1������.����.�� 7����������,.���"�%�����.��������%����%�

� ���������/� ������%��[�%���*�6�������6���� ���6�%#�7��&�5������ 7����������������"�%�����.��������%�����

�5���6��������.����������������/��#�6��������.������������.�[�6������#�"�%���2�������,.��6 ���#�����%.�����[���"���������6��"#�#.��6#�#����[���%�������.�*�5�1�������.�*�1�6����&���������.�*����2�����.��"�%��.�8������������%�������.�����������[�&�2�������������"�����"�%��&�2���������������7�"���"�����[�����.�����.���"�%������6����.������6#������5���%��.�������������[����.���������#������5������2�*�6���*��������"�%����������������[��������%���������[���2���"���#,����6��"#�#�#�.��6#�#����*�"�/�%������6����/

!� ��Q�!6���7�� >>�>���������

���A>>�Q�&���:��������� >>�>���������

5�*%�Q���A�A���� �;�����������������!�����>�

Y%��Q�%6�7��������)<>��8�����F�& 7 � ��5�������5�8��.����� 1#���A(��%���"�� 2���B���������&�������/

Page 56: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

������� �#�� ������# ��� ��

(���������� ��� �������������� ������

Page 57: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi
Page 58: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

� � ����.������ ��7����

3$�.���.��4������2�� ����5�� �� �������6���� � � �

��'% ' �!&'���&�&� 2��)���"���"���������$��#���"��)���"���������������"3� 2��)%&%�%"���%&%��'���������&���"�"������"���)������������������"����"3� 20�"������"�������"����Q������������)���"����'�)%�����"��'����������"��"�����������$�������"*�H�����

������'�����������������%�������$�������"*�H�����������������������#�����������������������'��������%�%"3

� 2!�(�������������%&���������������%����������%���(����������"����������������%�%"*����������"������$���������������������&����%��%�%����(������%�%"3

� 2,���������������������������)����"��������"*�!�������'����������"����������������3� 2-������(�����"��Q����%������������$�������'���"�������%��$�����%�*����������#���$��)����

$��������%&%�%"�����������������������������������������%�*3� 2������������������)���;�����&�����������#���'$���������&�����Q����������������(�$��������<�/����(���

�"���$������<.��������$�����'���������*�6%��%�%��$����'���"���������"����������"������3� 2!�������"������"�����������"������"��$�����Q�����������'������$�����������"��������������"��%����%�%"3� 2O�������'�&%��������'��&���'��#�������$�����'���"����������������%�%"*�P"������������������"������D

��(������%�%"������%���������������%�%"3� ;;-������$�&����"�&�������&���'��#������"����������)��������������)�����������������������������������3� 2,����������������"����������������(�����%�*���)%����%�����������������%�%���%�*���&%�"����������"���

�"����%�3

#&(&��!&"/��S��%�+�"��"� 2-����������������"��$��������������(�������������������*�!���������������������(�����%�%"*������

��"���������������*�E����#�$�������������%&%�����)���"�$%����������������������2$��������������(���<3���������(��&���"��������'�������*����)%�����(�������������$���������$�����#�$�$�����������&�3

� �2�����AW7BB.���������#����������������'����&����#�'��������(������"�����"����%�*�������$��������(��������&���������$%3

� 2-����������%&%�%"�"����#�������������������%�%%������"��������*���)%����������������"��������3� 2-����������"���������������������(��������������$������������(������'�������'���������*�6%����)��$��

���*�-���������&��"����#�����������'�������������������*�X��������"�����������������������$��$�������������3

� 26����������������)��'������������%�%"#��"���)�����)������(�������%�%"*�����������������"�������'�����"����)�����������"���������3

��'% 3 � ��� �) � �%�#)��&"� 2��)%����'�����������������������$�����*�-�������%�%����%�������������$���$�����"�����%*�J����

������������������*�1���"����������'�����(�����3� 26����������������#�$�"��������"�'�������*���$������"��������&�������'$�������������%"*�6%�����������%�%"%

��$���������*�O�������'��'��������"����(������������������%�%"3� 2!�(��������������(��&���"�����)���"�����'�)%�����"��$�&����%&%�%"��'���������"������%�����$���

�����������%�%"*���)���"����(�����������'��"��*�6%�������'�����'��������3� 2-&����)����$���������������������#�������&���"������'������������������%�%"*�6%������"�������������(����*�-&��

�����������������"#��)���"���"��������������*����������#�$%���%��'�������������%�%"3

�5*&'�'�3�/��"

� 2��)%�����������"��AB������"�������'������$������������%�*�������$%�����&���������������%&%�'��#�'�)%����$���������������������������$�"�����������%�%���3

����������� ��� �������������� ������

Page 59: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

� � ����.�����

3$�.����/ 7�8�4�����9 ��� ��� ��5�� �������������6���� � � �

#&(&��!&"/��S��%�+�"��"

� 2�����������������������$�������������"��%������*��,���$���������������������%�%%&%�������*�E"������(�����%�%���������&�����������$����������*�!������'�������������������)����"��"�����$%���"3

� 2��������������"����������(����*��������������)�������������"��%������*�P���&������������������(������*�!�"��������%����#���"�)��(�����$�����'�����"�������������(����%����*���)�#�$����������������(�����������'���"�����������������������"���&���'����������"��"����������$���3

� 2������������������������������"������������)�&����$���*�,����������������������������#����������%���"��������������'�����������������������%�%�����"������������(���3

� 2��)%��������)�������$��������'���$��)�&���������"�����$%���"*���)%������$������$���*���)%����$���"����������������������&����$���Q�$%�%�����%)%����$�"�����%�����������'��$���3

��'% ' �!&'���&�&

� ;;-&���������������$�&����"�&������(����#�$���2����3���$�������*�� �"����������������#�$������������*��������������(�����*�!��������������������������������#�������������������������#���������������#���* �����'���*�!����������%���%������3

� 2-&�������$���(�"��������'���������#������������������)����������������'�����"��%������&����*�������'����*��!���������"���)�������*�,�����&���������(��*�-����������������������������������3

� 2���������$���������������(������'����������������������������'�����*�!����������������%���*���)�����������������������'���%�*����������������%��$���3

� 2!������������������$�����)�����������������*�����������)����$�����������%�3

��'% 3 � ��� �) � �%�#)��&"

� 2,����"���$���������%&%�%"%������&���"��#��������"���"��������"��������"#���������������������������������������"**3

� 2���������'�����&���"���������'���"���%����%�%"*���������"�������������������3� 2-������������)��������������������*���)�������������������������������$%��%�%����%�����%��������3� 2���������'��������������"�������������������#�������"�������������������&�Q�'������������

���%%���3� 2���������)�����$�������������*�,���������������%���*�6��������������������&��"�����'��������*�P"+

���������%���3� 2��)���������������������(��������������������%����)���������%���*��������"���"���������%���3

���������� ��� �������������� ������

Page 60: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

����������� ��� �������������� ������

� � ����.�����

3$�.����. 7�8��*�� �49 ��� ��� ��������������6���� � � �

#&(&��!&"/��S��%�+�"��"� 2-�������&���"����)���"����'�)%��������������"����$�����*�1��%%����%�%"3�4�������'������������$��

����5� 2 ���"�'������������������'�����$��������%������"��%�������"Q������������������%�%"���������������

��(�����%�%"*� �)��'����'������������������%�%"*�-��������$�����������%������'��"����%���*�O�����'��������������%�%"3�4�������)����'�'������������'�$�������5

� 2-������������������Q������������'�������Q�'�)%���������������������������*�����������)������������&�����$��$��������������"������������Q�$%��%�%���������(����D�������%��%"��������������34�������)��'����������'�$�������5

��'% ' �!&'���&�&

� 2���������%�%"������"����&���"�(������������"�������������%�%"*���)���"�(�����������*���"�'�����&���"�������%�%"���������&���������"�����'$���������%���*�6%��%�%������������%���3

� 2-���'������%������&���'��#��)�����#�'�)%���������������������)������D����������*�6������������������������Q�$��$���������������������'����������%���*�6%���%'��"���$������������"�3

� 2-���"���������������������"������������������"�������������'���$�&����"�&���%���3

��'% 3 � ��� �) � �%�#)��&"� 2�������#�����������'�)%������������������"��%����%�%"3� 2I"%���������'�����#����%��������������'���"������������������������(�������3� 2,������&��������"�����������������Q��������������&����%��%�%����(������%�%"3

Page 61: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

Q ���������� ��� �������������� ������

� '�,����7��5����������.�����

9 ���� ������ �� /�8�:����

05*����&����

� 2-�����������)�����'��������%�Q�����(�����'�����&��������$�������������%������*�6���������������������������������������������������%�*�-������������������������������&����'��������'��������������������*���)��'�)%&%��$���������������������'��������$�����������������%�*�-������������������������%�����'����������������������������*�����$�����������������������������������&������������%�3

� 2��)%&%��������������$������%*���)���������Q��'��$���'�)%&��$������%���'����"���������*�H�%������������#�'�)%&%��$�����"��������������"�������%*����������#�����$������"��%��������*�J����'�)%����������������'��������$����������%�3

� 21�����YB�������$��)%���������������%�����'������������������������%�*����%"%�����������������%���'�����%)%��%*������������$�����&�����%�%����%���������������������'�)%&%�%��������'��������������������������*�,���$������"��%��������3

� �;; ���������������'��������%�*����������������������������������'��"�����'��*����������%����'����%)%���%&%��'�������$������"��%��������3

� 21��(����������������%���������������)��������*�!��������$�$��������$������"��%��������*������������'��������$������*����������������'�)%&%���$�����������������%�%*���)%&%���$�����'������$������"��%��������3

� 2W����$�����������'������*�!��������)��'��������$������32��"���'���'����%&%��'�����%�����"�$���������������%�3

3! E%&���5(���&"�

� 26�������������&�"��������������'��������%�*�6��������������(����������������������*6������������������� ������ ��� �������� ��(������������� ������*� � �6��� ������ �����)�� �������#� ��������� ��������'�����������)���������������*�6%�%���"������$����������$������*��������������'������$��������'���������������������3

� 2���%����$�&���������������$�������������������*���$��������C.��������������L.�������'��������%���� MTB� =� �"�������%�*� -���� ��%������� ����� ���� ��� ����� ������ ��)�&���� ��������****3

� 2 �������'���������'��������%�*�������������&����$�������������������������*�6�"��������������������*ZH����������'�������)�&�����������***3

� 26���$��������������������K������"���'�������'������*�1��(����������������)��'������$������*�������������$���������������%&%�%���������%*���)�#�'��%"����%&%��'�������$������"��%��������#Q����I%�.�����***3

� 2F������%�%�%�%"��������"�������$��������'������������������%�*�,��������������������������&��������������������&����'�������$�������������������*�6������'����������������������������������3

� 26�������"������������'��������%�Q�������������"����"���������������%*���)�#������������������������������������������3

� 2�����������)�������%Q����(������������������������Q�$%���$�(������$������3

Page 62: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

S���������� ��� �������������� ������

��5'5� ���" /� 2-��������"���$�$�������������������"��%��������*���������������%������$%���������'������3� 26��������"����(��������'�����%����������%�����������'�������������(�����%�*�-�����������*����%���

������Q���������������#�����������������#�������������������������%�*������������(������������������������"����3

& ��

� 2J%������$��'�������������������)���)���'���������"�����������Q�'����'��%"%����"����������(�������)������������'��%"�*3

� 2��)����������������������������������������������������*�6���"���(��)������������"*����������'�������������$����������$����������)�&��������%������$�*�6�"��������$������������$�������(����������$���������(�'������$���������$�����������%���*3

� 2��)���$������$����������%������$�*�P"����������%��������"�������*3� 2��)%%&%���������.�����������'���������'���������*�/�������&�����������,����$%.����'�����*�,����$%

��$��)������������$�����������%&%����������#�$�$�����"��������$%������'���������"�����������3� 2��)��#����$%%(�'��������$��������������$�$����������������������$��������������������������

�������*��������� �����.������&%�%���������������������������������������������'��������������3� 2,����$%.������������������$��������������%���������+$�$��������.���$������������*�6�$�����$��

���������������������'������*�F�������'�����#��������������$��"���$��������������*���)�#��$�$���$������������*�-������������������$�����&�������������'���������"�������������4***5�6������%��Z�$����������������$�������*�P���&��#�)�(�������%�%���������������3

� 2��)������������������'�����&������������������������"��$����������������*���)�#�'����"�����&�������������������������&�������������)���������'����������������*3

� 2���������#���������������&���$��)�&����'����)���'���%�%���)�����$�����*�����'��������������"*;-������"����$�"%����&������)��'����$������.������*��������������&����$�����*���������$�����������������������%�*�6������$�����������������������$�$������(����������"���*�!�(������(������������"�����*3

� 2-�����������)��������������������������'��������%�*�������������"���%&%��'�����������*�-����"�����������������*�-����������������)����������������������"��'������������)�&�������������'���������������3

� 2-�������������'�����*�-��$�����&�$�����'����������'���$�������'���������3� 2��)���'��������������'�)%��������������������������)�&������������'�����"���������(���������)�&���

�������***3� 2��)��������$��)%�������������������(�������������*���)�����������'�����������������*�������$�$��

������������'��������������*�6����)���$%���$�(����������'���������"��������������$���*�������������'����������&���'����)�����%'���$���*3

� 2��)�������������������������������"����*�H��%�%����$���'���������"����������*���������������������'������$��)�� ����� ��&��� ��%&%�%� ��� $���� ������� ������� ������)�� �����&���� ������***3

� 2��)�����������'���%�%)%��������)�*�������������������������'$�����������������'��������*� ��$��;$����������������.������$����������������***..

Page 63: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

���������� ��� �������������� ������

� A�B�'�,����7��,�5�5������������.�����

9 ���� � �/�8�:����

& ��

� 2��)���$������'����"�����*������$������&������������"�������*�6%�������������������������������������%�* �'�����"�$����%%�$����%�������$%�%�#�$�����������'�&������*���)����������&���������������������������*��������������%�)�&��������������%"%��%"%�'��)�&����������3

� 2���������'����������%�*���)�#��)�����'$���"�����'�����������������*�H�������#�'������$��������)������������������"#�������$���"�����������"��%�*����������#������'��������������%"%��%"%�'��)�&������������3

� 2��)�����&���������$�����������������%�����Q�����������������������������'����(�(�����"��������������������*�-������"����������'��������$���)������������������������������&�����������)����������%������3

� 3��)��� '�������� ��������*� 6��� ����� '�������� ������ �������� �����)�&���� ���������*3� ;;!�(�'������������������*���)�#������������"�����*�6�"�������������%�%�%"����%������������'�������

�"����������*�6�$�����������*�6������������$��%�)����������)�&�����������*�6��"��������#��&������������������������"������������#�$�����������%������"�������*3

� 2��'�������$������$�����������������%�*�����$�$���'����������������������*�6����;�������"�������������'�����������"��������������"������"�����'����������������Q�$�"������&�"�������������������%�����$�����%"Q���'$������&����������������'�������������������[[[.�����*�O�����W+U����������)����***�-������������������)���'���������"����������3

� 2��)������������'���������"��������"��Q����������(��)�������$����������$��������������&���������������*����)��$�������������&����'���)������%&%�%#���������������"��������%������)�&�������������3

� 2 �������������'����)�&���$�����'�������$%�%�*�6���UB��������������������'�)%&%�����*�����$�$���'��"��**�6����$������&���#����������&�����������"�������������&����������Q��)����������������'��������"�����$����'����������������������$�����<***����)��������)�#�$�$�������'���������"����������)����[[[..

� 26��������������������%&%��'�������$��������������%*�-��������������#��)����"����������*��������-�"%�%�%������$���������������'����������������&�������������3

� 2��)���������������"����*�H��%�%����$���������������"����������3� 2���������$�$��#����������������������������"������������������'����$��)�&�����������3� 2�������������������$��)�������*����������$�������*�����%�����������#��)�����������$����$���

�'���������'��������&��������������������%������������������(���***3

��5'5� ���" /

� 2��)���'���������������&�*�6�������'����������������Q���������'�)%����$��$��)�&������������*�������������"�'���Z3

Page 64: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

����������� ��� �������������� ������

� A6B�E��������������.��������6��.������ ����.�����

9 ���� � �/�8�:����

3! E%&���5(���&"�

� 2 �����������������'������$����������������+��(������%������*�������%�%&%�%�����%��%"���%&%�%#������"����&��(���������)�����"����&����������&�����������*���"����&��(��������&�%�����)������������%�#��)���������������")��$���"�)�(����'�&����������%�**�!��������������������'�������#�����������(����*�����������������$%��%<�������������������(��������*�6%��%�%���#�$����������������#���������������"����%)%�$��������������$��*3

� 2,���������&����$�&�*� ����������������'����������������� ���$��� ��'����������������$���� �����������������������������������'���������*3

� 26������������������������'������*� �������������������"��'�����'��������%�%"3� 2�������������(���������&�������������"#�;�����.������*�6%����$��������(�$�����<�!���������$���������<

P&���������$���������<��������������***��H�"�������&��"*�-&�������������������'������������%�������������%�%�Q�������������'�"����������"Q�'��������%�������#���������������"#��������'�����***3

� 2F������%�%�%�%"��������"�����$������������'������������������%�*�������������%��������������������*�����)������������������������������%���������������������%�3

� 2��)%������'����%&%��'��#�$����������������������$����������������������%�3� 2��)%���������'������'��"��*�-&���K*BBB� =��"��������"������*�����CBB� =����������&�*��������

'����)�&���������$��)%���������(�������������#�����"������'�)%�����"�������������%�3*

05*����&����

� 26������'����������������*���)�����������������������*�J%���������'�)%������'�3� 2-&���'�)%��������������'��������������$������*�������������$�����������(�$��������<� 2,����$%���$��$�����������KB����������$���'�)%&%�$����������������'��"��3� 2��)%�����$�����&�����'����)�&��3� 2������������(������������������������'�)%����������$����$����������$������������&�����������'�)%���

$��$�����3� 2��'��'�)%&%��K#T������������&�����$���'����)�&����������������$��)�*3� 2��)%������%�������'�Q�$����T��������#���&����Y����*���)���'�������������"��������"*���)�#��'��

'�)%&%��A������������&�����'��������'����������*�����%"��������)�����(��������������������������3

#�!�"3 /��+ ! �

� ������%��$�������*�=������"%�%�����������"����$����"��'�������%��%��������$������$%�$������*�6%����&������������%�������2��%���"%�%3�������'���������"��%���%�**

� 2�������%��������������%����������������*�6�����%���"%�%�����������$������$%�$�������<3� 2����(���%&%�����������������)����'�����$��$������$%�$�����*�6%�������)����"��������"*���������$��

������'���$�����������(�������'��������&����)�&���������*3

Page 65: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

�� ���������� ��� �������������� ������

� � ����.�����9 ���� ��.���������

05*���&"�'�)���*�+

� 2��)%�����$����������������'����������������������*�������(�������"��������������������������������������������"��%�������"���3

� 2��)%���������������$������)���%�����'��Q�������������"��������������%�$������������������)��������)��������������������������������'��Z�6������������������#�������������������***3

� 2��)%���������������%&%�)�������$����&�����������������������%�*����������#��"����&���(�������������%�������'�����'���%������������%�3

� 2-����"����*�6%��������������������*���)%�����$������Q��������������������������)���*����������#'�������������������������������������$������3

� 2��)%&%�������������������������%�3� 2��"����$�����������'���(����$����������������%�*�-&���$����$��������%���#�����"����������������%�*3� 2�����$�����%�����������������$���������$%�%���)������'�����%�*��)%��������&�������������������������

�������%�*� �������#��&��������������������������&�����'����������"�&��������������������������������*H&%���%������������������&���)���3

� 2H&%��������WBB� =�����������%"*�-&���'���������������������WBB� =��������TBB� =������������**�6���)������������%�����������$���������(�����������������������)���$�����3

� 2 �������������������'��������'�)%������������������)���$�����'���������(�������"�����������'��������������Q������)���'���������"��������"*����������������;���������(�������������.�����������'�����*�1����'�������������3

� 2����)���)�����������������"#�'�)%���������������$������)����&���$������*��'����%�����������#�$�"�����$���'�)%%���'������Q�,����$%����������������������*���)%����������$��"�����������������������������%�*�H���������������%������������#�����������&����������������&�����������%�3

� 2��"��������������"�����'���������������������*�����(��������$�$�������������$���$%������������"��%�%���%�*���)%&%�%�����)�&���'��������������������������%�*3

� 2H&%��F����������������������)�*�H�����������$������������������������&�����'���'��'������������%�*���)%��������"�������$����������������$���������'��������$��$�������*�-�������%�%�%�%"'��������&�#�����������������������������$%%��������)����������������������������%�3

�&%% �3���D��"

� 2����$��'������������$%%�����������*���)���$�������������������'��������%#��������������������"��$�$�����(����)����������$����*�J%������$������$�����������������'�������*�P��������&���"�$�����������%�����3

� 2����������������'��***3� 2��)���������������������%�*������"��'����(#�����������%����������������%�*�����)�#�������"����������

�����������������������������������%�***3

Page 66: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

�(���������� ��� �������������� ������

�/)�S�'

� 2-&���$����������������#�'��������������*�P�)�������������"�������������*�����)�#��������%�%%��%�%"�����"���������������$�����������3

� 2�������$����������������������������(��������������"�$�&�����%�***3� 2-������$�&����"�&�����"������'��#��)������(��������������'��Q��&����������������������������&���

��(�����#�(������������&������������)�����3� 2����)�����������%�����$�$������&�#������"�������������)��$��������������'���'�������������%�3� 2��"��������'��������"3� 2������(���������)���$������#�������"�������$�&����"���$������*�6�����������"�������������������&�������

��$������*������)������������%�%)%����������%&%��'��#���"��������������'�����������"�������������*�H%������������$����"�������������3

� 2�������)��'�����&����'��#��)������"������������������������'��������$�������*����������#��������$��������������)������������&����$����)�"��������������'�����������Q�����)���(�����$�����%�*���������)�������������&�����������������������������������������3�4AW�������������$�����������������)���'�'��������������)���5

� 26������'��������������$�(���������������"�������������������*�F������'�����$��������$�&��������������%�3

� 2��"����&���(�������������������������������������%��%�3� 2-���������������%�%���&����������3� 2-������������D������������#��������������������������������3� 2!���������$�����&������������%�3� 2-������������������������������������������������%�*�6��������(������������������%�#�������

�����������������%�3� 2��������������������������������������"��*�,������������%��%&%�"����#��������������������%���3� 2P���&��#����������(�����$����$�����������%������'�������&����'�����%��������%�*3� 2�������������$������*���"���������'�����&���"�"�����������"�����������D�#������(���������������

��"���������������%�%"*�-������%&%�%"�"�������"�����"���%���3� 2-����$��������������������������%�*����������������������������������)�&����$�����%�3� 2F������%�%�%�%"������������$���'��������������Q�'�����������������"�������'��������������(����D�

������$����'�����"��������)���%���3

& ��� ��� �) � ������'��% ��%�"���&"

� ;;��)������������(����*�6����"����'����������'����#�������(���"����'���(�����(��������������#�'�������34�������)����'�'������������'�$�������5

� 26�����&�����%�%�'�����#���"�����'�������3

Page 67: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

�� ���������� ��� �������������� ������

� � ����.�����(������.���� ��� ���&����.��7 ��!��. �� ��

D�"&��'%��S�� �&�&!�3��!�"�

� 2P���&��#��)���$�����������'�������*�6�"�����������(��������������������#�$�"���������������*�����������)��$������������'$���������������*3

� 26�"������������(���������������*���������)����������%�%"�����(�������$�������������"���"���$������%�%"3� 2�����������)���������'�����&���"��#����������������������%�%"*������������K*TBB� =

�"���$������%�%"*3� 2-���������"����������������������"���"������*������������(�����$��#���������������������������3� 2������������������%"%��'���������������#����������������������������%)%�'��������%����������������

"�����%&%�%����������%�*�1������'��"���������������%%����%�%"*����������#����)������������&����$�����������������"���������������$��"���$���������������%�3

� 2 ������������������'���������������%�*� �����������������"���������%��%"��������*�6������'���'��)�����"��$�����������������$���3�4�������)��'�����������$������������5

� 2 �������������$��������Q�'����'�������������$��$��*�,�������$��$���������������(��%�%�����***3� ;;-��������$�����������&�*�-����$��)%���������(���������������%�*�H��������"�&����������$�����'������$���*

��������#��)������������������'��������������'��%"%����&�3

�S%�'�0&��(�&�

� 2-����$��)%����������"���������(������������%��'����'�����%)%����"�������)�*�-����"���������*�6%����&���#����&���"�(����'�����*3

� 2�����"��"����������*�6��������"��'���$���$���"����������������%���*�����������#������"�����'�)%�����"��������)��������������%�%"3

� 2-����'�)%&%����%&%��'��#�������'�������������*�!�'$���������(������"��������"*3� 2-�����'��������#�������������������������������"���)�&���(����'���"��%�*3� 2-����$��)%���������(�����'�����������$����'������%�����"�������'��$�����������*3� 2!��%����'��������������*� �����AT� =��"�����*�����$������������������%*3� 2-&�����"����������������#�$����������'���MBB� =.��������(�����$������%�%"Q�$%���%'��������*3� 26���$���������'�)%&%���$�����*��������%�%�#��&���'�)%&��$��������%���#�$�������%�%��%�����*3

Page 68: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

� � ����.�������������������

�+ ! � '��'��

� ;6���������"%�%���������������$%�$���*�P���&���$���������%������"����������������3�4�������)����''���������AW�������������$�������5

� 2��"�����������%���"%�%*���)������������$����&�������������*�F�������$��������������%���������������#'��������"������%���"%�%�$����������������*��%�%��$���[� �����"�����%���"%������'�������������***34�������)��'�������$�������5

� 26�����%���"%�%�%��'����$��)�&����������$���������"%�%�%��'����$��)�&�����������*�6�����%���"%�%����"������������������(�$���Q�������"%�%�$���������������$����$������$%�$���3�4�������)����'�'��������$�������5

� 2,�����������%�����������%���"%�������(������������*���������������'���$���������(���������������34�������)��'�������$�������5

� 26����%%�$����%������������������'����"��'����������������*� ������������������������%&%�%#���)�������(������������������)���������������3�4�������)��'�������$�������5

� 21�����&���������������#����������������"���������'�����"���< �"��$�������������������%����$�)�������������������'�������������������&�����������������������$������3�4�������)��'�������AC������������$�������5

� 2,�%���"%�%���%&%�%"%�������&���"���$������(�����%������"���(�������3�4�������)��'�������$�������5� 2=���� ��"%�%� �����&��� �'��� �������� ���� $%������*3� 4����� ��)�� '������� $��� ����5� 2����)�������$�����������������&�*�1�����&�����������&���"��#�����������"���������"������������������***3

4�������)��'������������$�������5� 2=�����&������������������������������������������(���$������*�P���&������������������������"�������������

'����$������*�6%������"��������)�����'���)����������������Q�$������������%"%�%��%��%3�4�������)�'�������WL�������������$�������5

� 2��"������)������$�&���������������������%�3� 2-&�����'�������*�6%����������������������"%�����$������$%������*�����)������"�����"��������"�����

$%�$�����%"*�=������"%�%������������"����������������$������$�������$����$������$%�$�����3��4������)����'�'���������$�������5

� 26���-�"%�%�%�%�Q������$�����%������������*�O���"����%�%(���"�$�����%�*�H%����&�������������������������&����%�'���������'�%�%�������%�*�J���������������������"����%�#�����������"�&���������%����$���)��'�)%��������&������������������������'�������%�*�H&%��,����$%�E�����������.��������#�"���������������3�4�������)����'�'���������$�������5

� 2,���"���������� �����������)�������$�&��������������� ���$������%�*�H����$�"�������� ����������$���***3�4�������)����'�'���������$�������5

� 2!�����������������������'����������������%�����������$�������'��#��"�����������������������������%�3�4�������)����'�'���������$�������5

� 2-&���$����"���������#���%������������������"%������������������#�$���)���������������"��������%��$��������(%�������&�����"��*�����������������%��%3�4�AW��������#����#��������)����'�'���������$�������5*

� 2��"�����$����#����������������������������������$���$������������'�������������������"%����������������%�*� ���$%��������$����)����'�$��������������)����)����3�4�!�'�'������������'�$�������5*

� 2���"���������������������$������������������$��������������(���$�������'�����������������'����������������%�*��6%�������#��������������������������������������������$%�$���*3�4�!�'�'������������'�$������5

� 2 �����%����#�������������������*�0����$����"�����������$����������������������%�3�4�������)��'������$�������5

� 2��"�����������������'�������*�,�������%��$�������������������%�%��������%�*�6���)�#�����&�����$������%���%&%�����������������"��������%��$���3�4��������)��'�������$�������5

� ;;��"�����������������������������������%�Q�%������6�&�"�'��E�������������%�*�-&����������%���#����������$�����)�&����)�&�������������%�3�4AA��������#��������)��'�����������$�������5

� ;;6����"��������������$����&������������'��������������������������)�&���*������������������*�I������%�***3�4AC��������#��������)��'�����������$�������5

� ;;��"����'�������������������&��������������������%�*������������%���������%����"��%������)�&������ �)������� ��%� ��������� '�������� �������)�&���� �������%�*..� 4����� ��)�� '������� $��� ����5

� ;;�������������������������������*�-&����&��������"��#�'�����"���$���*�-&���$�������&���%���#���"����������$�����������'����$���..�4�������)��'������������$�������5

� 2��"�������������������������������%�*�-&����&��������"����$��������'�����"��#�$�������$���������"���'���$��'������..�4WM����������%(��������)��'�����������$�������5

������������ ��� �������������� ������

Page 69: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

� � ����.������*:�-�-��9 ��� ��� ��� � �� ����

0&��(&'��&%�'�&"&�#�'�� ��!�!���&"

� 26%����������������$��������������"����'��������"����"3� 2!�������%������������'��������"��%���#��������������������'����������������"������������"���$%

�������3� 2������'������������������������������������&�����������������3� 26%���������������'������������������#�'�������$�������������'�������������*�����)��������"���'�����

������������������(������������3� 2������������;$���'���������#�����'���.������3� 2 �����"������������������������������$���'�������3� 26�������$���'�)%&%��������������$�����������$������������������3� 2�����������"�����������������&�������������%�*�,���������$���������������'�����&�������$�(�����

����%���)������������������%�Q�'����������$%�%�����%�������������������������������'���'�����&���$�����3

� 2������'������������������������������������&�����������������3� 2-�������������;������$������&����'�������������'�����������"�����������%�<.��������3� 26�����������)��������������������'����)������$�&����������������&������������*3� 2����%������������������'���������������������3� 2����%����������#��������%�%(�'�)%���������������������'����%'������3� 2-�����#�$���������������������������'��������������"��3� 2-����������Q��&���$��������'���������"�������"����#��������������)���������������)�������������&�������

��������"3� 2��������������������"���������������*�H���������#���������������%����3

�&(��"!�3�� 2,�����������'������$�$������������"���'����$%�����������������)���3� 2��&%�����������$��������������*�,����������������������������3� 26��������������������������'����������)��������$�$�������$%��������*�P���������#�;6�������������

������%".��������"�����������������������%�3� 2�%�%��$������������$�&�����������Q�'����$���������$�&����"����������������������������*�6���������

���)��(������������3� 26������������������������������*�6%�%�)�������������������3� 26��������������������������$�����������'������������$�"%)%3� 2�������"�Z�6����������������������������"���������<3� 26��������������������%&%�$���������'�������3� 2��)%��������&���������%�������&�����$������������'�������*�-�����������������������3

�"�����" '�S���&%�'�&"�'�� "� �!��0&��(�&3�

� 6%�������$����%�%�*� �(%�%�%"�����������������������$������'��������)�&����$��$�������������%�3� 2!�����(�����"�������������#�������������������������������������������%(������������������&�3� 26�"���������������������#�$�"����������������������3� 2-������$������'�����&���"��#�������$���������������������"����"3

� "��&%�'�'�0&��(�D�0&��(�&#&*&+�'&�� ���&"&"�S�" #5"

� 6%�������)�����$���������������*������������������������%�%"#�$����������(���������%�%"3� 2������������������������������$������������"��3� 2�������(������������)�������#��)������������������������'���������Q�'����'�)%��������)�&����"

��%�%�%�3

� ���������� ��� �������������� ������

Page 70: Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımı: Eğilimler, Belirleyici Faktörler ve Politika Çerçevesi

Copyright @ 2009 The International Bank for Reconstruction and DevelopmentThe World Bank1818 H Street, NWWashington, DC 20433, USAAll rights reserved

World Bank