tÜrkİye ve dÜnyada acİl tip
DESCRIPTION
TATD,SUNUMTRANSCRIPT
Türkiye Acil Tıp DerneğiAsistan Oryantasyon Eğitimi
TÜRKİYE ve DÜNYADA ACİL TIP
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Uzm. Dr. Özge Duman ATİLLASB İzmir Tepecik EAH, Acil Tıp Kliniği
Sunumu Hazırlayan
Son Güncellenme Tarihi: Şubat 2011
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Kaynaklar
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp Nedir?
Temel görevi, beklenmeyen bir sağlık
probleminde veya yaralanma durumunda
hastayı değerlendirmek, tanımak, tedavi
vermek ve daha ileri sakatlık veya ölümden
korumak olan bir uzmanlık dalıdır.
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp Nedir?
Wikipedia Emergency Medicine is a specialty of medicine that focuses on the
diagnosis and treatment of acute illnesses and injuries that require
immediate medical attention.
These professionals practice in hospital EDs, in the prehospital setting via
EMS and other locations where initial medical treatment of illness takes
place. Just as clinicians operate by immediacy rules under large emergency
systems, emergency practioners aim to diagnose emergent conditions and
stabilize the patient for definitive care.
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp Nedir?International Federation for Emergency Medicine 1991
Emergency medicine is a medical specialty ‐‐ a field of practice based on the knowledge and skills required for the prevention, diagnosis and management of acute and urgent aspects of illness and injury affecting patients of all age groups with a full spectrum of undifferentiated physical and behavioral disorders.
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp Uzmanı Kimdir?
Akut hastalık ve yaralanma durumunda hastanın zaman
kaybetmeden tanınması, değerlendirme, bakım ve
sonuçlandırılmasını
Acil tıbbi bakımın her yönüyle ilgili yönetim, araştırma ve
öğretim etkinliklerini
Hastanın, hastane içinde veya dışındaki polikliniklerden
yararlanması için yönlendirilmesini
Hastane öncesi Acil Tıp Hizmetleri sisteminin yönetimini
sağlayan hekimdir
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp Uzmanı
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp Uzmanı
4 Temel Görev
Eğitim
Araştırma
Hizmet
Yönetim
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp – Kronolojik
3 ana dönem
• 1960 öncesi
• 1960‐1990 arası
• 1990 sonrası
• Dünyadaki gelişimi ABD ile paralel
• Savaşlar ile ilişkili– Her savaş gelişime katkıda bulunmuş
– 1940 – II. Dünya Savaşı– 1950 – Kore savaşı– 1960 – Vietnam savaşı– 1990 – Terörle savaş
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
1960 öncesi
• Genelde tek bir odada
– Emergency Room (!)
• Tek hemşire / doktor
• Özel bir bakım yok
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
1960 ‐ 1990
• Toplumda kaza ve travmalara bağlı ani ölümlerde artış
• Bu ölümlerde acildeki “tek oda”nın yetersiz kalması
• Savaş alanlarındaki deneyim artışı
• Deneyimin sivil hayata uyarlanması
• Çok odalı acil servislerin açılması
• Yeni acil servislerde özel ekiplerin çalışmaya başlaması
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
1960 ‐ 1990• Çok odalı sisteme geçiş
– Servis (departman) sistemi
• Özel ekiplerin çoğalması ve gruplaşması • Gruplaşan ekiplerin resmileşmesi
– Dernekler, cemiyetler – Ambulans hizmetleri
• Resmileşen kurumların kurallar koyması !– Eğitim ve Araştırma klinikleri
• Kuralların standardizasyonu – Yeterlik kurulları (ATYK)
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Süreç ‐ ABD
ACEP 1968
İlk asistan 1969
İlk program 1970
EMRA 1974
Resmi uzmanlık dalı 1976
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Süreç‐ Dünya
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
1990 sonrası Üst uzmanlık dallarının ortaya çıkışı
Genişleyen hizmet ağı
İlkyardım
Hastane öncesi bakım
Olağan dışı durumlar
Terörizm
Küreselleşme
Sistem çatışması
Anglo Amerikan
Franko German
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
1990 sonrası
En Önemli Küresel Gelişme: Dil ve Anlam Birliği
Terminolojinin standardizasyonu
Acil Tıp tanımı
Acil Durum tanımı
Acil Hasta tanımı
Acil Tıp Doktoru tanımı
Acil Servis tanımı YAPILDI
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
1990 sonrası
MEDYA
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp ‐ GelişimselArnold JL. International emergency medicine and the recent development of emergency medicine worldwide.
Ann Emerg Med 1999;33:97‐103
Gelişmemiş
Gelişmekte Olan
GelişmişUzmanlık Sistemi
Akademik Acil Tıp
Acil Bakım Sistemi
Yönetim
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp ‐ GelişimselArnold JL. International emergency medicine and the recent development of emergency medicine worldwide. Ann Emerg Med
1999;33:97‐103
Acil Tıp Sistemini Gelişim Tablosu
Değerlendirme Gelişmemiş Gelişmekte Olan GelişmişUzmanlık Sistemi•Ulusal organizasyon•Asistanlık eğitimi•Board sertifikasyonu•Resmi uzmanlık
HayırHayırHayırHayır
EvetEvetEvetEvet
EvetEvet EvetEvet
Akademik Acil Tıp•Uzmanlık dergisi•Araştırma•Veribankası/sistemi•Yan dal ihtisası
HayırHayırHayırHayır
EvetEvetHayırHayır
EvetEvetEvetEvet
Hasta bakım sistemi•Acil hekimi•AS direktörü•Hastane öncesi bakım•Transfer sistemi•Travma sistemi
Diğer hekimlerDiğer hekimlerÖzel araç, taksiHayırHayır
Asistanlık eğitimi almış ATUATUBLS/EMT ambulanslarıHayırHayır
Asistanlık eğitimi almış ATUATUParamedik/hekim ambulansıEvetEvet
YönetimKalite değerlendirmeÖn değerlendirme
HayırHayır
HayırHayır
EvetEvet
Lübnan, Nepal, Pakistan, Vietnam, Jamaika, Türkiye
Hong Kong, İsrail, Ürdün, Güney Kore, Çin
Avustralya, Kanada, ABD, İngiltere
< 1993 (0 / 15)
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp ‐ GelişimselArnold JL. International emergency medicine and the recent development of emergency medicine worldwide. Ann Emerg Med
1999;33:97‐103
Acil Tıp Sistemini Gelişim Tablosu
Değerlendirme Gelişmemiş Gelişmekte Olan GelişmişUzmanlık Sistemi•Ulusal organizasyon•Asistanlık eğitimi•Board sertifikasyonu•Resmi uzmanlık
HayırHayırHayırHayır
EvetEvetEvetEvet
EvetEvetEvetEvet
Akademik Acil Tıp•Uzmanlık dergisi•Araştırma•Veribankası/sistemi•Yan dal ihtisası
HayırHayırHayırHayır
EvetEvetHayırHayır
EvetEvetEvetEvet
Hasta bakım sistemi•Acil hekimi•AS direktörü•Hastane öncesi bakım•Transfer sistemi•Travma sistemi
Diğer hekimlerDiğer hekimlerÖzel araç, taksiHayırHayır
Asistanlık eğitimi almış ATUATUBLS/EMT ambulanslarıHayırHayır
Asistanlık eğitimi almış ATUATUParamedik/hekim ambulansıEvetEvet
YönetimKalite değerlendirmeÖn değerlendirme
HayırHayır
HayırHayır
EvetEvet
Lübnan, Nepal, Pakistan, Vietnam, Jamaika
Hong Kong, İsrail, Ürdün, Güney Kore, Türkiye, Çin
Avustralya, Kanada, ABD, İngiltere
1999 (3 / 15)
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp ‐ GelişimselArnold JL. International emergency medicine and the recent development of emergency medicine worldwide. Ann Emerg Med
1999;33:97‐103
Acil Tıp Sistemini Gelişim Tablosu
Değerlendirme Gelişmemiş Gelişmekte Olan GelişmişUzmanlık Sistemi•Ulusal organizasyon•Asistanlık eğitimi•Board sertifikasyonu•Resmi uzmanlık
HayırHayırHayırHayır
EvetEvetEvetEvet
Evet ‐ 1995Evet ‐ 1994EvetEvet ‐ 1993
Akademik Acil Tıp•Uzmanlık dergisi•Araştırma•Veribankası/sistemi•Yan dal ihtisası
HayırHayırHayırHayır
EvetEvetHayırHayır
Evet ‐ 2001Evet ‐ 1994EvetEvet
Hasta bakım sistemi•Acil hekimi•AS direktörü•Hastane öncesi bakım•Transfer sistemi•Travma sistemi
Diğer hekimlerDiğer hekimlerÖzel araç, taksiHayırHayır
Asistanlık eğitimi almış ATUATUBLS/EMT ambulanslarıHayırHayır
ATU – 1999 ATU – 2001 Paramedik/hekim ambulansı 2006 Evet – 1993 Evet
YönetimKalite değerlendirmeÖn değerlendirme
HayırHayır
HayırHayır
Evet – 2007 Evet
Lübnan, Nepal, Pakistan, Vietnam, Jamaika
Hong Kong, İsrail, Ürdün, Güney Kore, Çin
Avustralya, Kanada, ABD, İngiltere
2008 – (11 / 15)
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp – Avrupa
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp – Avrupa
EuSEM kuruldu 1998 İlk Avrupa Acil Tıp Kongresi 2001 İlk Akdeniz Acil Tıp Kongresi 2002 TATD EuSEM’e üye oldu 2004 AB Acil Tıp Uzmanlık Komisyonu 2005 Avrupa Acil Tıp Dernekleri Başkanları Toplantısı 2008 Avrupa Acil Tıp Çekirdek Eğitim Programı 2008 İlk Avrasya Acil Tıp Kongresi ‐ Türkiye 2012 Avrupa Acil Tıp Kongresi ‐ Türkiye
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp – Avrupa
• EuSEM
Acil Tıp’ ı ayrı bir uzmanlık olarak tanır
• FEEMS
Avrupa Acil Tıp Dernekleri Federasyonu
• Üye ülkeler– İngiltere– İsveç– TÜRKİYE– İtalya– Yunanistan– İrlanda– Belçika
• İsviçre– Hollanda– İspanya– Romanya
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp – Avrupa
AB Acil Tıp uzmanlığını 1993 yılında tanıdı
2004 yılına kadar sadece İngiltere ve İrlanda Acil Tıp’
ı tanıdı
2007 yılına kadar İzlanda,İsveç, Çek Cum.,
Macaristan, Malta, Polonya ve Slovenya da resmen
tanındı.
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp – Avrupa
AB Acil Tıp için ne öngörüyor? Ayrı bağımsız bir ana dal Uzmanlık eğitim süresi – 5 yıl
En az 3 yılı acil serviste geçecek
Eğitim kurumları ve eğitmenlerin Ulusal Kurumlarca akreditasyonu
Çekirdek içerikte yeterlik Probleme dayalı öğrenim tabanı Formal uzmanlık sınavı
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil TıpTürkiye Süreci
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp ‐ Türkiye 1990’ların başı
SB tarafından düzenlenen toplantılar
İlk ve Acil Yardım – Uzmanlık Ana dalı 30 Nisan 1993 tarih ve 21567 sayılı RG 3 yıl süre – 18 ay rotasyon 01.02.1994 Dokuz Eylül ÜTF Rektör Prof. Dr. Namık Çevik / Dr. John Fowler
Acil Tıp Uzmanlığı 19 Haziran 2002 tarih ve 24790 sayılı RG 5 yıl süre
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
39 Acil Tıp ADAydın Adnan Menderes Ü. Acil Tıp ADAfyon Kocatepe Ü. Acil Tıp ADAkdeniz Ü. Acil Tıp ADAnkara Ü. Acil Tıp ADAtatürk Ü. Acil Tıp ADBaşkent Ü. Acil Tıp ADCumhuriyet Ü. Acil Tıp ADÇukurova Ü. Acil Tıp ADDicle Ü. Acil Tıp AD
Dokuz Eylül Ü. Acil Tıp ADDüzce Ü. Acil Tıp ADEge Ü. Acil Tıp ADErciyes Ü. Acil Tıp ADOsmangazi Ü. Acil Tıp ADFırat Ü. Acil Tıp ADGazi Ü. Acil Tıp ADGaziantep Ü. Acil Tıp ADGaziosmanpaşa Ü. Acil Tıp ADGATAHacettepe Ü. Acil Tıp AD
Harran Ü. Acil Tıp ADİnönü Ü. Acil Tıp ADİstanbul Bilim Ü. Acil Tıp ADKafkas Ü. Acil Tıp ADKahramanmaraş Sütçü İmam Ü. Acil Tıp ADKaradeniz Teknik Ü. Acil Tıp ADKırıkkale Ü. Acil Tıp ADKocaeli Ü. Acil Tıp ADMarmara Ü. Acil Tıp ADMersin Ü. Acil Tıp ADMustafa Kemal Ü. Acil Tıp ADOndokuz Mayıs Ü. Acil Tıp ADPamukkale Ü. Acil Tıp ADSelçuk Ü. Acil Tıp ADSüleyman Demirel Ü. Acil Tıp ADUfuk Ü. Acil Tıp ADUludağ Ü. Acil Tıp ADYeditepe Ü. Acil Tıp ADYüzüncü Ü. Acil Tıp AD
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
20 Eğitim Araştırma HastanesiAnkara
Atatürk EAH
Dışkapı Yıldırım Beyazıt EAH
Ankara EAH
Keçiören EAH
Numune EAH
İzmir
Tepecik EAH
Atatürk EAH
İzmir EAH
Kayseri, Bursa, Adana………
İstanbul
Bezm‐i Alem V.S.V.G. EAH
Bakırköy Dr. Sadi Konuk EAH
İstanbul EAH
Göztepe EAH
Haseki EAH
Haydarpaşa EAH
Kartal Dr. Lütfi Kırdar EAH
Okmeydanı EAH
Şişli Etfal EAH
Taksim EAH
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Acil Tıp ‐ Türkiye
Markalaşma: “Avrasya Acil Tıp Kongresi”1 / 2nd Euroasian Congress on Emergency Medicine
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr
A s i s t a n O r y a n t a s y o n E ğ i t i m i ‐ 2012
Türkiye’de Acil Tıp, Gelecek... Uzmanlık Sistemi
Board sertifikasyonu Akademik Acil Tıp
Yan dal ihtisasları Hasta Bakım Sistemi
İyi bir hastane öncesi bakım ve hasta transferi sistemi Travma sistemi / Önlemeye yönelik çalışmalar Pratisyen hekimlerin eğitimi Halkın eğitimi Tıp fakültesi öğrencilerinin eğitimi
Yönetim Kalite kontrol AS Standartları
Türkiye Acil Tıp Derneği
Asistan Oryantasyon Eğitimi
http://www.tatd.org.tr