türk Çevre mevzuatı

Sema Öztürk Selçuk Üniversitesi – Çevre Mevzuatı Giriş – 30.04.2010

TÜRK ÇEVRE MEVZUATI


TÜRK ÇEVRE MEVZUATI

1982 ANAYASASI

56. Madde: ’’Herkes sağlıklı vedengeli bir çevrede yaşama

hakkına sahiptir.Çevreyigeliştirmek, çevre sağlığını

korumak ve çevre kirlenmesiniönlemek devletin ve

vatandaşların ödevidir.”

TÜRK ÇEVREMEVZUATI


MEVZUATIN YAPISI

• ANAYASA

• Kanunlar

• Kanun Hükmünde Kararnameler

• Tüzükler

• Kararnameler

• Yönetmelikler

• Tebliğler

• Genelgeler


KANUN NEDİR ?Kanun veya yasa, bir anayasal hukuk rejiminde, yetkili organlarca meydana getirilen hukuk kurallarıdır. Kanunlar, tüzükler,yönetmelikler birer kanundur.Kanuna mevzuat da denir.

TÜZÜK NEDİR ?Tüzük,yasalarca belirlenen işlerin nasıl yapılacağını gösterir, bakanlar kurulunca çıkarılır ve cumhurbaşkanının imzasından sonra Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girer.

YÖNETMELİK NEDİR ?Yönetmelik: Yasa ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak amacı ile bakanlıklar ve kamu tüzel kişilerince hazırlanan düzenleyici kuralların tümü.

TEBLİĞ NEDİR ?Sözcük anlamıyla “duyurma, bildirme, haber verme” anlamına gelir. Uygulamaya yöneliktir.


ÇEVRENİN MEVZUATTA YER ALMASI

1982 Anayasa’sından önce, Cumhuriyetin ilk yıllarından itibaren, çevre;

*Belediye Kanunu

*Umumi Hıfzıssıhha Kanunu

içinde sınırlı da olsa yer alıyordu. Belediyelerin ve Sağlık Bakanlığının düzenlemeleri mevcuttu.


ÇEVREYLE İLGİLİ MADDELERİN YER ALDIĞI KANUNLAR

• Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu• Karayolları Trafik Kanunu• Orman Kanunu• Maden Kanunu• Su Ürünleri Kanunu• Yeraltı Suları Hk. Kanun• İmar Kanunu• Kıyı Kanunu


ULUSAL ÇEVRE MEVZUATIMIZKANUNLAR• Büyük Şehir Belediyelerinin Yönetimi Hk. Kanun• Çevre Kanunu• İSKİ Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hk KanunYÖNETMELİKLER• Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği• Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik• Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği• Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği• Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik• Bazı Tehlikeli Maddelerin, Müstahzarların ve Eşyaların

Üretimine, Piyasaya Arzına ve Kullanımına İlişkin Kısıtlamalar Hk. Yönetmelik (A)


• Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği• Bitki Sağlığı Önlemlerine Yönelik Ahşap Ambalaj

Malzemelerinin İşaretlenmesi Hakkında Yönetmelik• Çevre Denetimi Yönetmeliği• Çevre Düzeni Planlarına Dair Yönetmelik• Çevre Düzeni Planlarının Yapılması Esaslarına Dair

Yönetmelik• Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi

Yönetmeliği (2002/49/EC)• Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED)Yönetmeliği• Çevre Ölçüm ve Analiz Laboratuvarları Yeterlik

Yönetmeliği


• Çevre Kanununa Göre Verilecek İdari Para Cezalarında İhlalin Tespiti ve Ceza Verilmesi ile Tahsili Hakkında Yönetmelik

• Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik

• Çevre ve Orman Bakanlığı mahalli Çevre KurullarıÇalışma Esas ve Usulleri Yönetmeliği

• Deniz Çevresinin Petrol ve Diğer Zararlı Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale ve Zararların Tazmini Esaslarına Dair Kanunun Uygulama Yönetmeliği


• Egzoz Gazı Emisyonu Kontrolü Yönetmeliği• Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı

Maddelerin Kullanımının Sınırlandırılmasına Dair Yönetmelik

• Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Arttırılmasına Dair Yönetmelik

• Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların KontrolüYönetmeliği

• Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği

• Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği


• Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin KontrolüYönetmeliği

• İçme suyu Elde Edilen veya Elde Edilmesi Planlanan Yüzeysel Suların Kalitesine Dair Yönetmelik

• İSKİ Atıksuların Kanalizasyona Deşarj Yönet.• İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin

Yönetmelik• Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği• Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği• Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik• Kimyasalların Envanteri ve Kontrolü Hk. Yönetmelik(B)• Kum, Çakıl ve Benzeri Maddelerin Alınması, İşletilmesi

ve Kontrolü Yönetmeliği


• Madencilik Faaliyetleri İle Bozulan Arazilerin Doğaya Yeniden Kazandırılması Yönetmeliği

• Madencilik Faaliyetleri İzin Yönetmeliği (2005/9013)• Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği• Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin Azaltılmasına

Dair Yönetmelik• Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği• Poliklorlu Bifenil ve Poliklorlu Terfenillerin Kontrolü

Hakkında Yönetmelik• Radyasyon Güvenliği Yönetmeliği• Radyoaktif Madde Kullanımından Oluşan Atıklara İlişkin Yönetmelik

• Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği


• Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği

• Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği

• Su Ürünleri Yönetmeliği’nin İlgili Maddeleri

• Tarımsal Kaynaklı Nitrat Kirliliğine Karşı Suların Korunması Yönetmeliği

• Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği• Tehlikeli Maddelerin Karayolu İle Taşınması Hk.

Yönetmelik• Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu

Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği


• Tehlikeli Maddeler ve Müstahzarlara İlişkin Güvenlik Bilgi Formlarının Hazırlanması ve Dağıtılması Hk. Yönetmelik

• Tehlikeli Maddelerin ve Müstahzarların Sınıflandırılması, Ambalajlanması ve Etiketlenmesi Hk. Yönetmelik

• Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği

• Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği

• Türk Silahlı Kuvvetleri Çevre Denetimi Yönetmeliği

• Yüzme Suyu Kalitesi Yönetmeliği (76/160/AB)


Enerji Bakanlığı Yönetmelikleri

• 2008 Enerji Verimliliği Yılı Genelgesi

• Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği


TEBLİĞLER• Atıkların Ek Yakıt Olarak Kullanılmasında Uyulacak Genel Kurallar Hk. Tebliğ•Atıksu Arıtma Tesisileri Teknik Usuller Tebliği•Belediye Gelirleri Kanunu Genel Tebliğleri (Çevre Temizlik Vergisi Hk)•Çevre Denetimi Yönetmeliği ve Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik kapsamında Çevre Görevlilerine, Çevre Danışmanlık Kurum ve Kuruluşlarına Yeterlik Verilmesi Hakkında Tebliğ•Denizlerde Kurulan Balık Yetiştiriliciği Tesislerinin İzlenmesine İlişkin Tebliğ•Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların KontrolüYönetmeliği Çerçevesinde Uygulanacak Ücretler ve Esaslar Hakkında Tebliğ


• Kentsel Atıksu Arıtımı Yönetmeliği Hassas ve Az Hassas Su Alanları Tebliği•Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği; Havzalarda Özel Hüküm Belirleme Çalışmalarına İlişkin Usul ve Esaslar Tebliği•Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği; İdari Usuller, Numune Alma ve Analiz Metotları Tebliğleri•Tanker Temizleme Tesisleri Tebliği•Yaban Hayvanlarının Yasa Dışı Öldürülmeleriyle İlgili Tebliğ•Yeterlik Belgesi Tebliği (ÇED)•2872 Sayılı Çevre Kanunu Uyarınca Verilecek İdari Para Cezalarına İlişkin Tebliğ (2010/1)


Dış Ticaret Müşteşarlığı Tebliğleri

• Pil ve Akümülatörlerin İthalat Denetimlerini Düzenleyen Dış Ticarette Standardizasyon Tebliği

• Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Yakıtlara İlişkin Tebliğ

• Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Kimyasallara İlişkin Tebliğ

• Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Atıklara İlişkin Tebliğ

• Ozon Tabakasını İncelten Maddelerin İthaline ilişkin Tebliğ


ÇEVRE KORUMASI İLE İLGİLİ RESMİKURUM VE KURULUŞLAR

1) Çevre ve Orman Bakanlığı

1978 Müşteşarlık,

Çevre Genel Müdürlüğü

1991 Çevre Bakanlığı

2003 Çevre ve Orman Bakanlığı


2) Sağlık Bakanlığı

3) Bayındırlık ve İskan Bakanlığı

4) Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

5) Büyük Şehir Belediyeleri, Belediyeler

6) Mülki Amirler

8) Sahil Güvenlik

9) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı

10) Jandarma Komutanlıkları


NİÇİN MEVZUAT ?• İnsan sağlığının korunması için

• Birey, sanayici ve denetleyici olarak çevrekoruma adına neler yapmamız gerektiğinibilmek için,

• Gönüllü olarak kabul ettiğimiz ISO 14001 Çevre Yönetim Sisteminde, mevzuata uyumve mevzuatın getirdiği sorumluluklarınyerine getirilmesi için,

• Ulusal ve uluslararası platformda, çevreadına yapılan ve yapılabilecek suistimallerkarşısında ne durumda olduğumuzu bilerekhaksız rekabeti engellemek için.


ÇEVRE MEVZUATIYLA UYUM BİZE NE SAĞLAR ?

• İnsanımızın korunmasını

• Çevrenin korunmasını

• Çevre Yönetim Sistemperformansımızın artmasını

• Toplumsal yükümlülüklerin yerinegetirildiğinin gösterilmesini

• Toplum içinde kurumsal olaraksaygınlık ve prestij

• Denetleyici Kurumlarla şeffaf işbirliği

• Sigorta poliçeleri indirimini


Su Kirliliğinin Önlenmesinde Yetkili Kurumlar

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı

Çevre ve Orman BakanlığıİSKİ (İstanbul Su Kanalizasyon İdaresi)

Bunların üçü de İSTANBUL sınırlarında yetkilerini kullandıklarında; Tarım ve

Köyişleri Bakanlığı, CN Limiti =0.3mg/lt

Çevre Bakanlığı, CN Limiti =0.2mg/lt

İSKİ, CN Limiti = 10mg/lt (Kanala Deşarj)

3 Farklı uygulama KAOS !!

ÇÖZÜM: Kurumlar arası koordinasyon ve işbirliği, Büyük Şehir

Belediyeleri Kanununun esas alınması, yani İSKİ Yönetmelikleri

YETKİ KARGAŞASI NEDENİYLE YAŞANILAN SORUNLAR


ÇEVRE KANUNU 11.08.1983, 18132

• Çerçeve kanun olup, genel hükümler içermektedir.

• TBMM’de değişiklikleri görüşülmüş ve 13.05.2006 tarih ve 26167 sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır.


AMBALAJ ATIKLARININ KONTROLÜYÖNETMELİĞİ

30.07.2004, 25538 --- 24.06.2007, 26562

• Yönetmeliğin amacı; çevresel yük oluşturmayacak ambalajların üretimi, ambalajların çevreye zarar vermemesi, ambalaj atığı oluşumunun önlenmesi, geri kazanımı ve ambalaj atıklarının yönetiminin sağlanması

• Ambalaj üreticilerinin, ürünleriyle birlikte ambalajı piyasaya sürenlerin, satış noktalarının, belediyelerin, lisans almış ambalaj toplayan, ayıran firmaların, yetkilendirilmiş kuruluşların yükümlülükleri mevcut

• Belediyeler atık yönetim planlarıkapsamında ambalaj atıklarını bedelsiz alabiliyorlar.


ATIK PİL ve AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜYÖNETMELİĞİ31.08.2004, 25569

• Çevreye gelişigüzel bırakılan atık pil ve akümülatörlerin, üretiminden başlayarak nihai bertarafına kadar yönetiminin sağlanması

• Pil ve akü üretiminde zararlı madde miktarının kontrolü ve bu tarz pil ve akülerin üretiminin, ihracatının, ithalatının ve satışının önlenmesi

• Atık pil ve akülerin geri kazanım veya nihai bertaraf için yönetim planlarının oluşturularak toplanması

• İthalatçıların da üreticilerle ayni sorumlulukları var


PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN İTHALAT DENETİMLERİNE DAİR DIŞ TİCARETTE

STANDARDİZASYON TEBLİĞİ (DTM)31.12.2008, 27097 (MÜKERRER)

• İthal edilen pil ve akümülatörlerin ilgili yönetmeliğine uygun ve güvenli olması gereklidir.

• Çevre ve Orman Bakanlığından alınmış “Çevre Uyum Belgesi” gerekli

• Pillerin analiz raporlarının olmasıgerekli

• Aksi durumda gümrük girişleri yapılmamaktadır.


ATIK YAĞLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ21.01.2004, 25353 --- 30.07.2008, 26952

• Yönetmeliğin amacı; atık yağların üretiminden bertarafına kadar, taşınmasıdepolanması sırasında da çevreye zarar vermeyecek şekilde bertaraf veya geri kazanımının sağlanması

• Özellikle yağ üreticilerinin atık yağtoplama sistemleri oluşturmaları gerekli

• Atık yağ üreticisi durumunda olanlar da her yıl bildirimde bulunmak zorunda

• Geri kazanım ve taşıma yapanların da lisans alması gerekli

• Yeni yönetmelikte, atık yağ beyanlarında boşalmış yağ ambalajları sorgulanmıyor.


ATIK YÖNETİMİ GENEL ESASLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK

05.07.2008, 26927

• Yönetmeliğin amacı; atıkların oluşumlarından bertarafına kadar çevre ve insan sağlığına zarar vermeden yönetimlerinin sağlanmasıdır.

• Tehlikeli atıkların yönetimine benzer bir yönetim getiriliyor. Tüm atıkların yönetimini kapsıyor.

• Gaz, radyoaktif , taş ocağı, hayvansal ve tarımsal atıkları, atıksuları, patlayıcıatıkları kapsamaz

• Atık Kodlarını gösterir listeler mevcut• Uygulamaların düzenlenmesi

gerekmekte• Tehlikesiz atıklarla, tehlikeli atıkların

yönetimi farklılık göstermeli.


BİTKİSEL ATIK YAĞLARIN KONTROLÜYÖNETMELİĞİ19.04.2005, 25791

• Yönetmeliğin amacı; atık bitkisel yağların çevreye ve insan sağlığına zarar vermemesinin sağlanması

• Bitkisel yağ üretiminde proseslerden kaynaklanan atık bitkisel yağlar

• Büyük işletmelerden kaynaklanan kızartma yağları (örn,fast foodlar)

• Sabun ve hayvan yemi üretimlerine girdi oluşturuyordu.Ancak artık yasaklandı.

• Lisanslı tesislerde biodizel üretiminde girdi oluşturuyor.

• Çıkan atık kızartma yağlarını biodizelüretimine gönderebiliriz.


ÇEVRE DENETİMİ YÖNETMELİĞİ05.01.2002, 24631 (Mük)

2. BÖLÜM Denetime Tabi Kuruluş ve İşletmelerMadde 5: Kimler Tabi ?ÇED’e, HKKY, TAKY, TıbbiAKY,KAKY,TKY ve SKKY’ne tabi olan kuruluşlaryönetmelik kapsamındaMadde 6: Yükümlülükler Neler ? *Faaliyet-Tesis Bilgi Formu doldurulması*İç Denetçilerin atanması, denetimprogramlarının oluşturulmasıISO 14001’ karşılık gelen bir yönetmelik*Revize edildi.


ÇEVRE DENETİMİ YÖNETMELİĞİ21.11.2008, 27061(yürürlükteki)

• Önceki yönetmelikten çok farklı• Faaliyet başlangıcından sonlanmasına

kadar süreçte denetim esaslarınıbelirliyor

• Ek 1 ve 2 listesinde yer alan kuruluşlar yönetmelik kapsamında

• Çevre Görevlisi, Çevre Yönetim Birimi, İç Tetkikler, ÇY Hizmeti verecek kuruluşların yeterliliği, Çevre gönüllüsügibi tanımlar mevcut ve bunlar önemli

• Çevre denetiminin usul ve esasları da açıklanmış

• Uzmanlaşılacak önemli bir alan


ÇEVRE DENETİMİ YÖNETMELİĞİ22.10.2009, 27387değişiklik

• 2008 tarihli yönetmeliğin bazımaddeleri değiştirildi.

• Bu değişikliklere göre çevre danışmanlık firmaları ile çevre görevlilerinin nitelikleri ve sertifikasyonları açıklandı.

• Yönetmeliğe göre sertifikasyon süreçlerini yerine getirilmesi gerekiyor.

• Tartışmalı ve sorunlu bir yönetmelik


ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED) YÖNETMELİĞİ

07.02.1993, 21489 --- 23.06.1997, 23028 06.06.2002, 24777 --- 16.12.2003, 25381 --- 17.07.2008,26939

• Çevreyle ilgili en önemli ve en çok revize edilen yönetmeliklerden biri

• Yatırıma başlamadan önce, planlanan faaliyetler ÇED uygulanacak veya Seçme Eleme Uygulanacak faaliyetler listesinde yer alıyorsa yönetmelik uygulanıyor

• ÇED ile oluşabilecek çevre etkilerinin önceden bilinmesi, işletme sırasında ve sonrasında da bunların denetlenmesi, kontrol altında tutulması hedeflenmektedir


�Bu Yönetmelik çevresel gürültünün değerlendirilmesi ve yönetimini amaçlıyor.

�İş Kanunu kapsamındaki işyerleri çalışanlarının maruz kaldığı gürültü, ulaşım araçlarının iç gürültüsü ve askeri alanlar gürültüsü bu yönetmelik kapsamında değildir.

�Ancak faaliyetleri nedeniyle gürültü kaynağı olan, faaliyet sahipleri, işletmeler; çevreye verdikleri gürültünün yönetimiyle sorumlu tutulmaktadır

�Yönetmelik 11. Bölüm İzne Tabi Tesislerde İzin ProsedürüEk 7 Liste A ve Liste B değerlendirmesi mutlaka yapılmalı, gerekli izinler alınmalıdır.

�Ölçümlerin Bakanlıkça yeterlik verilmiş kuruluşlarca yapılması gereklidir (madde 40)

ÇEVRESEL GÜRÜLTÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİ ve YÖNETİMİ

YÖNETMELİĞİ (2002/49/EC)01.07.2005, 25862 --- 07.03.2008, 26809


ÇEVRE ÖLÇÜM VE ANALİZ LABORATUVARLARI YETERLİK YÖNETMELİĞİ

05.09.2008, 26988

• Yönetmeliğin amacı;çevre mevzuatıkapsamında her türlü izin, izleme ve denetimlere esas teşkil eden ölçüm ve analizleri yapacak, özel veya kamuya ait kurum ve kuruluş laboratuvarlarınınyetkilendirilmesine ilişkin usul ve esaslarıdüzenlemek

• Laboratuvarlarda çalışmayı düzenleyen ve özellikle akreditasyon ve yeterlik koşullarını net olarak tanımlayan bir yönetmelik


ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN İZİN VE LİSANSLAR HAKKINDA YÖNETMELİK

29.04.2009, 27214

• Yönetmeliğin amacı;yönetmelik eklerinde verilen Ek 1 ve Ek 2 listelerinde yer alan faaliyet ve tesislerin, Çevre Kanununa göre alması gereken izin ve lisanslara ilişkin tüm işlemler ile bu işlemlerle ilgili yetkili mercilerin, çevre yönetim birimlerinin, çevre görevlilerinin görev ve sorumluluklarını, bakanlıkça yetkilendirilen danışmanlık firmalarının, işletmelerin yükümlülüklerini belirlemektir.


SANAYİDEN KAYNAKLANAN HAVA KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ

03.07.2009, 27277

• Yönetmeliğin amacı; sanayi ve enerji üretim tesislerinin faaliyetleri sonucu atmosfere yayılan emisyonların kontrolü ve zararlarının önlenmesi

• Faaliyetler İzne Tabii Tesisler listesine göre değerlendirilip emisyon izni alınıyor

• 2 veya 3 yılda bir emisyon ölçümlerinin yaptırılıp, Emisyon Raporu olarak Bakanlığa sunulması gerekiyor

• Baca yükseklikleri, ölçüm noktaları, baca gazı hızları, sera gazları, ucucu organik gazların değerlendirmesi yapılıyor

• Sera gazlarıyla ilgili her yıl bildirim isteniyor• Önceki yönetmelikten çok farklı değil


ISINMADAN KAYNAKLANAN HAVA KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ13.01.2005, 25699 --- 07.02.2009, 27134 değişiklik

• Yönetmeliğin amacı; ısınmadan kaynaklanan emisyonların kontrol ve denetimini sağlanması

• Daha çok konut, toplu konut, site, okul, üniversite, resmi daireler vb kirletici kaynaklar düşünülmüş

• Bir işletmede yalnızca ısınma kaynaklı emisyon varsa ve ısıl güç< 1000 kW ise burada bu yönetmelik uygulanıyor. > 1000kW ise EKHKKY veya ETKHKKY uygulanıyor

• Yapılan son değişikliklerin uygulamaya yönelik olduğu görülmektedir.


GEMİLERDEN ATIK ALINMASI VE ATIKLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ

26.12.2004, 25682Yönetmeliğin amacı; Türkiye'nin

deniz yetki alanlarında gemilerin normal faaliyetlerinden kaynaklanan atıkların deniz ortamına verilmesinin önlenmesi amacıyla gemilerden; atıkların alınması, depolanması ve bertaraf tesislerine taşınması ile ilgili işlemlerin yapılması ve bu amaçla limanlarda kurulması ve işletilmesi gerekli olan atık kabul tesisleri ve atık alma gemilerine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Yönetmelik kapsamı; yetki alanındaki denizler, limanlarda yapılacak atık kabul tesisleri, atık alma gemileri ve atıkların bertaraf tesislerine tesislerine taşınması


HAVA KALİTESİ DEĞERLENDİRME VE YÖNETİMİYÖNETMELİĞİ06.06.2008, 26898

• Bu Yönetmeliğin amacı; hava kirliliğinin çevre ve insan sağlığı üzerindeki zararlıetkilerini önlemek veya azaltmak için hava kalitesi hedeflerini tanımlamak ve oluşturmak, tanımlanmış metotları ve kriterleri esas alarak hava kalitesini değerlendirmek, hava kalitesinin iyi olduğu yerlerde mevcut durumu korumak ve diğer durumlarda iyileştirmek, hava kalitesi ile ilgili yeterli bilgi toplamak ve uyarı eşikleri aracılığı ile halkın bilgilendirilmesini sağlamaktır

• İçinde bulunduğumuz havanın kalitesi ve kirliliğinin önlenmesine yönelik.


HAFRİYAT TOPRAĞI, İNŞAAT VE YIKINTI ATIKLARININ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ

18.03.2004, 25406• Yönetmeliğin amacı; çıkan bu tarz

atıkların çevreye zarar vermeyecek şekilde yönetiminin sağlanması

• Madde 9’da bu tarz atık üreticilerinin yükümlülükleri veriliyor

• Belediyenin veya mülki amirlerin izin verdiği alanlara döküm yapılıyor

• Bu tarz atıklara, başka atıklar karıştırılmıyor

• 2 ton’dan az atık çıkıyorsa, izinli/lisanslı firmalara taşıma yaptırılabiliyor


İŞYERİ AÇMA ve ÇALIŞMA RUHSATLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK

10.08.2005, 25902

� Bu yönetmelikte 19.10.1999 tarihli ve 99/13681 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğü konulan “ Açılması İzne BağlıYerlere Uygulanacak İşlemler Hk. Yönetmelik” ve 26.09.1995 tarih ve 22414 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan yürürlükteki Gayrı Sıhhı Müesseseler Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır .

� Geçici Madde 1’ e göre mevzuata uygun olarak ruhsatlandırılmış bulunan işyerleri yeniden ruhsatlandırılmıyor.

• Yönetmeliğin amacı; GSM’lerinruhsatlandırılması ve denetlenmesine dair usul ve esasları belirlemek


KATI ATIKLARIN KONTROLÜYÖNETMELİĞİ14.03.1991, 20814

• Bu yönetmelik, katı atıklarla ilgili olarak çıkan ilk yönetmeliğimiz

• 2. Bölüm : Üretim, Bertaraf Etme ve Özendirmeye İlişkin Esaslar ile 4. Bölüm : Katı Atıkların Kaynağında Ayrı Toplanması veTaşınması ile ilgili genel hükümler bağlayıcı

• Bu yönetmelik; 2004 ve 2005 yıllarında çıkarılan, ambalaj, pil-akü, bitkisel yağlara yönelik yönetmeliklerle daha detaylandırıldı.

• Ancak yürürlükten kaldırılmış değil.


KENSEL ATIKSU ARITIMI YÖNETMELİĞİ08.01.2006, 26047

•Yönetmeliğin amacı; kentsel atıksularıntoplanması, arıtılması ve deşarjı ile endüstriyel sektörlerden kaynaklanan atıksudeşarjlarının olumsuz etkilerine karşıçevrenin korunması•Bu yönetmelikde de daha çok ilgili idarelerin yükümlülükleri mevcut•Özellikle kentsel atıksu arıtma tesislerinin yapılması konusunda


KİMYASALLARIN ENVANTERİ VE KONTROLÜHAKKINDA

YÖNETMELİK26.12.2008, 27092 (Mük)

• Yönetmeliğin amacı; kimyasalların sağlık ve çevre üzerine yaratacakları olumsuz etkilere karşı etkin koruma için envanter oluşturulması ve kontrol edilmesinin idari ve teknik esaslarının belirlenmesi

• AB’nin Reach Tüzüğüne benziyor• Türkiye sınırlarında bu yönetmelikle,

kimyasal envanterinin hazırlanması ve kontrolünün sağlanacak olması olumlu

• Ek 2 ve Ek 3’e göre “Envanterler”hazırlanacak

• Envanterler Malzeme Güvenlik Bilgi Formlarına benziyor


MADENCİLİK FAALİYETLERİ İLE BOZULAN ARAZİLERİN DOĞAYA YENİDEN KAZANDIRILMASI YÖNETMELİĞİ

14.12.2007, 26730

• Yönetmeliğin amacı, orman sayılan alanlar dışındaki madencilik faaliyetleri, malzeme ve toprak temini için yapılan kazılar, dökümler ve doğaya bırakılan atıklarla bozulan doğal yapının doğaya yeniden kazandırılması usul ve esaslarının belirlenmesidir.


ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİ01.04.2002, 24713

• Yönetmeliğin amacı; organize sanayi bölgelerinin kuruluş, yapım ve işletilmesi ile ilgili Usul ve esasları düzenlemek

• OSB Yönetimleri de, Büyük Şehir Belediyeleri sınırlarında su temin ve uzaklaştırılması ile sorumlu kılınan Su ve Kanalizasyon İdarelerine benzer şekilde görevlendirilmektedir.

• Yönetmeliğin 12. Bölüm’ü Çevre ve Çevre Yönetimi konularına yer vermektedir.Çevre Yönetimi, AtıksuYönetimi, Atıksu Altyapı Tesisleri Yönetimi, Katı Atık Yönetimi, Hava Kalitesi, Gürültü, Tehlikeli ve Tıbbi Atık, Zararlı Kimyasal Madde ve Ürünlerinin Yönetimi bu bölümde yer almaktadır.


OZON TABAKASINI İNCELTEN MADDELERİN AZALTILMASINA DAİR YÖNETMELİK

23.05.2006, 26176 --- 12.11.2008, 27052

• Yönetmeliğin amacı; taraf olduğumuz Ozon tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolü gereğince ozona zararlı maddelerin kullanımını azaltmak ve kullanımdan kaldırmak

• Madde 5 : Azaltma Takvimi• Kullanım amaçlarına bağlı olarak 2015,

2016, 2020 yıllarına kadar zaman verilmişoldu.

• TÜHAB Türkiye Halon Bankası tanımlar içinde yer aldı.

• Halen halonların ve soğutma sistemlerinde kullanılan gazların yönetimi TÜHAB tarafından yapılmaktadır.


ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLERİN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ

25.11.2006, 26357

• Lastik üreticilerine, ithalatçılarına, kaplamacılarına yükümlülükler getiren bir yönetmelik.

• Kota uygulaması var.• Ömrünü tamamlamış lastiklerin

geri kazanımı söz konusu.• Bu tesislerin lisans alması

zorunlu.• Lastik kaplamacıların da

müracaatı isteniyor.


RADYASYON GÜVENLİĞİ YÖNETMELİĞİ24.03.2000; 23999

• Madde 4 Tanımlara göre, radyasyon kaynaklarıyla ilgili faaliyet gösteren kuruluş ve tesislerin yükümlülükleri var.

• 4. Kısım Lisans, İzin, Denetim ve Kayıtlarla ilgili hükümlerde, pek çok maddeye karşı yükümlülükler var.

• Özellikle radyoaktif maddeler içeren cihaz vb. ithal edenler.

• Atom Enerjisi Kurumu bu konudaki yönetmeliklerin uygulamalarını çok iyi takip ediyor.


RADYOAKTİF MADDE KULLANIMINDAN OLUŞAN ATIKLARA İLİŞKİN YÖNETMELİK

02.09.2004, 25571

• 15.01.2000 tarih ve 23934 sayılı resmi gazetede yayınlanan Özel İşlem Gerektirmeyen Radyoaktif Atıklara İlişkin Yönetmeliğin yerine yayınlanan yönetmelik

• Özellikle sağlık kuruluşlarıyla ilgili

• Ancak bazı ürünlerde ve bazı sistemlerde kullanılan düşük dereceli radyoaktif özellik taşıyan malzemelerin (yangın dedektörleri, radyoaktif paratönerler) değerlendirilmesi yapılarak, atık haline geldiğinde gerektiğince uzaklaştırılmalı


ENERJİ KAYNAKLARININ VE ENERJİNİN KULLANIMINDA VERİMLİLİĞİN

ARTTIRILMASINA DAİR YÖNETMELİK25.10.2008, 27035

• Yönetmeliğin amacı; enerjinin etkin kullanımı, israfının önlenmeesi,maliyetlerinin azaltılması ve çevrenin korunması için enerjinin verimli kullanımı esaslarının belirlenmesidir

• Yönetmeliğin Kapsamı daha çok verimlilik artışları ile ilgili projeler

• Yıllık toplam enerji tüketimi > 1000 TEP olan işletmeler Enerji Yöneticisi görevlendirir.


SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ04.09.1988, 19919 ---31.12.2004, 25687

13.02.2008, 26786 tarihinde değişiklik

• Yönetmeliğin amacı; yer altı ve yerüstü su kaynakları potansiyelinin korunması, kirlenmesinin önlenmesini sürdürülebilir kalkınma hedefleriyle uyumlu bir şekilde sağlanması ve bunlar için gerekli hukuki ve teknik esasların belirlenmesi

• Büyük şehir belediyesi olan yerlerde farklıuygulamalar mevcut

• Kanala, alıcı ortama, derin deşarja yönelik kriterler veriliyor

• Sektör bazında da ayrı ayrı alıcı ortama deşarj standartları belirlenmiş

• Son değişiklikte;tanımlama değişikliği ve bazıeksikliklerin giderilmesi yapılmış


SULAK ALANLARIN KORUNMASI YÖNETMELİĞİ17.05.2005, 25818

• Yönetmeliğin amacı; tüm sulak alanların uluslar arası RAMSAR Sözleşmesi uyarınca korunması, bu amaçla kurum ve kuruluşlar arasıişbirliği

• Turba çıkarılması, saz kesilmesi vb sulak alanlarda yapılacak işler izne, belgeye tabii.

• Doğa Koruma ve Mili Parklar Genel Müdürlüğü’nün yönetmelikte izin vb verme yetkisi var


TEHLİKELİ ATIKLARIN KONTROLÜYÖNETMELİĞİ

27.08.1995, 22387; 14.03.2005, 25755

• Madde 9 : Atık Üreticisinin Yükümlülüklerinde, 19 maddelik sağlanması gereken hususlar açıklanmakta.

• Her yıl atıklara ilişkin verilerin “Atık Beyan Formu”ile Bakanlığa bildirimi gerekli.

• Yeni yönetmelikle, “Atık Yönetim Planları” isteniyor. Kaza durumundaki olaylara açıklık getirilmiş.

• 3. Bölüm : Taşıma İle İlgili Hükümler , Madde 11: Lisanslı araçla taşıma, Madde 12 : AraçlardaTaşıma Formu Bulundurma Zorunluluğu gereği“Ulusal Atık Taşıma Formu” ile lisanslı araçlarla atıknakliyesi yapılmak zorunda

• Ulusal Atık Taşıma Formları valiliklerden bedeli karşılığında alınıyor.


TIBBİ ATIKLARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ20.05.1993, 21586 --- 22.07.2005, 25883

� Önceki Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği yürürlükten kaldırılıyor.

� İşyeri Sağlık Birimleri yine tanımlı değil ama Ek 1 C 1) kapsamında ele alınabilir.

� Madde 8 Tıbbi atık üreticilerinin yükümlülükleri � Madde 10 Ünite içi Atık Yönetim Planı atıkların

ayrı toplanması, taşınması, depolanması, personeleğitimi, acil durumları içeren Yönetim Planının hazırlanmasını açıklıyor.

� Madde 21 Konteynerlerin Geçici Atık Deposu olarak kullanımı tarif edilmiş.

� Madde 29 Tıbbi atık taşıma araçlarının lisans alması

� Madde 30 Tıbbi Atık Alındı Belgesi / Makbuzu.Atık üreticisi, Taşımacı ve bertarafçıya ilişkin bilgiler, teslim onayları bulunacak.

� Madde 52 Eğitim


TOPRAK KİRLİLİĞİ YÖNETMELİĞİ10.12.2001, 2460931.05.2005, 25831

• Yönetmeliğin amacı;alıcı ortam olarak toprakların kirlenmesinin önlenmesi, kirlenmenin giderilmesi

• Madde 7: Toprak KirliliğininÖnlenmesine İlişkinYükümlülükler’e sanayi olarak uymak zorundayız

• Kullandığımız bazı kimyasalların dökülme, saçılma ile toprağın üzerinde bazı tehlikeli kimyasal ve atıkların depolanması vb durumlarda toprağı kirletme riski mevcut.


SOSYAL YAŞANTIMIZI DÜZENLEYEN YASA VE YÖNETMELİKLERİMİZ, ÇEVRE VE

SÜRDÜRÜLEBİLİR GELİŞMEMİZİN DE DENGESİNİSAĞLAYAMAK ZORUNDA, BİZLER DE GEREKEN

UYUMU GÖSTERMEK ZORUNDAYIZ...


Çevreyle ilgili yasa ve yönetmelikleri nereden, nasıl takip edebiliriz?•Lebib Yalkın Yayımları ve Basım İşleri A.Ş.Oto Sanayi, Barbaros Cad. No: 78 80660 Levent-İST.tel:0212 278 62 90 fax:0212 278 90 64www.lebibyalkin.com.tr•Resmi Gazete ilewww.rega.basbakanlik.gov.tr• Takip yapan bazı kuruluşlar aracılığıylawww.kazanci.com.tr

türk Çevre mevzuatı

Education