tuberkulozi dhe kanceri në mushkëri
TRANSCRIPT
-
7/29/2019 Tuberkulozi dhe Kanceri n Mushkri
1/9
Sllavko K. Kallfa
Pika kundr TBC Bilisht
Tuberkulozi dhe Kanceri n mushkri
N vitet e fundit, klinicistt dhe n veanti patologo-anatomt gjithnj edhe m
shpesh kan filluar t vrejn prekjen e mushkrive njkohsisht nga tuberkulozi
dhe kanceri(1,2). N kohn e sotme duhet t theksojm se tuberkulozi dhe
kanceri I mushkrive zhvillohen pavarsisht nga njri tjetri(1,2). Sinjalizimi I par,
bashkqn n t njjtin person I nj proesi tuberkular dhe I nj eteroplasie
sht ai I Boyle n vitin 1810.
N shumicn e rasteve t kombinimit t smundjeve, n fillim mushkria preket
nga tuberkulozi n t ciln n t ardhmen I bashkngjitet dhe kanceri, por sht I
mundur dhe zhvillimi I tuberkulozit aktiv n vatrat q ka patur m prpara I
smuri me kancer t mushkrive.
Smundja lokalizohet si rregull n lobet ose segmente t ndryshm. M rall
vatrat tuberkulare vrehen n n pjes t mushkrive drejtprdrejt t prekura
nga kanceri I mushkrive. Athere gjat destruksionit t proesit bllastomatoz n
pshtymn e t smurit mund t gjenden tek tuk mykobaktere t tubekulozit.
Tuberkulozi nuk influencon n zhvillimin e kancerit t mushkrive I cili si sht I
njohur ka tendenc progresioni. Prkundrazi kanceri influencon n gjndjen e
proesit tubercular duke dhn aktivizim dhe progredim t mtejshm t
tuberkulozit t mushkrive.
Vendosja e diagnozs s drejt n kombinimin e tuberkulozit dhe kancerit tmushkrive jo rall paraqet nj detyr t vshtir pr arsye t ngjashmris s
madhe t simptomatollogjis s tyre (1-3). N fazat e hershme t zhvillimit, dhe
tuberkulozi dhe kanceri I mushkrive zhvillohen shpesh pa simptoma ose me
shnja klinike t pakjarta. Me progredimin e mtejshm t smundjes faqen si
simptoma t ngjashme pr t dy smundjet, ashtu edhe t ndryshme.
-
7/29/2019 Tuberkulozi dhe Kanceri n Mushkri
2/9
N t smurt nga kanceri I mushkrive n anamnez mund t ket t dhna
pr pneumoni t shpeshta, bronkite; tek t smurt me me tuberkuloz kalim t
tuberkulozit primar, kontakt me BK pozitiv. Dhimbjet e forta, t vazhdushme n
gjoks me koll t that m shpesh jan karakteristike tek kanceri. Dispnea gjat
tuberkulozit vrehet n tuberkulozin e prhapur infiltrativo-pneumonik dhe n
ndryshimet destruktive t mushkrive, ndrsa n kancer ajo vjen nga prishja e
kalushmris bronkiale.
Fenomenet stetoakustike vrehen n prhapjen e madhe t tuberkulozit dhe
kancerit. N kancer dndsimi I indit pulmonar dhe rjedhimisht matiteti sht m
intensiv.
Shum t dhna pr etiologjin e prekjes s mushkrive mund t marim nga
ekzaminimi radiologjik. N karcinomatozn e disseminuar duhet t diferencojm
tuberkulozin e disseminuar. Vatrat e rsimit n kancer jan m t mdha se n
tuberkuloz. Ndryshimet kanceroze lokalizohen m shum n pjest e mesme dhe
t poshtme t mushkrive afr me hiluset. Si sasia dhe madhsia e vatrave
zmadhohen n drejtim t pjesve bazale t mushkrive. Kanceri periferik sht
vshtir t dallohet nga tuberkulozi I mushkrive. Pr nyjet blastomatoze sht
karakteristike lokalizimi n lobin inferior, konture t dhmbzuara dhe jo t
regullta t tumorit, mungesa e kalcifikimeve n vatrat. Kanceri central n dallimnga tuberkulozi infiltrativ shoqrohet me atelektaz lobare ose segmentare,
pneumoni parakanceroze, zmadhim t gjndrave limfatike intratrakeale. Shnja t
rndsishme t jashzakonshme pr diagnostikimin e kancerit dhe tuberkulozit
pulmonar mund t vrehen n ekzaminimin e arbor bronchialis. N kancerin
bronkogen me an t bronkoskopis mund t dallojm ngushtimin ose obturimin
e lumenitt t bronkut nga tumori. Ekzaminimi I glbazs pr qeliza atipike ose
biopsia e materialit prcakton diagnozn.Prekja e bronkeve gjat tuberkulozit ka
karakter specific dhe ka pamjen t mureve infiltrative, erozione, shtim t indit tgranulacionit dhe ndryshime cikatriciale. Gjat ekzaminimeve bronkografike n t
smurt me kancer pulmonar duhet t shikojm ngushtim ose amputacion t
bronkut t cilat shum rall shikohen gjat tuberkulozit.
-
7/29/2019 Tuberkulozi dhe Kanceri n Mushkri
3/9
Rol determinues pr diagnozn diferenciale t tubetkulozit dhe kancerit t
mushkrive lozin metodat laboratorike t ekzaminimit. Pr t smurt me kancer
jan karakteristike SR e lart, leukocitoza, anemi hipokrome dhe niveli I lart I
2dhe globulinave. Provat tuberkulinike n t smurt me kancer shpesh jan
negative, ndrsa n Tbc dhe sidomoss n Tbc e mushkrive kan ndjeshmri t
madhe pr tuberkulinn.
Sipas t dhnave t literaturs kombinimet e tuberkulozit me kancerin
faqen me tre lloj dukurish :
a)- Tbc I mushkrive dhe kancer n organet jasht mushkrive.
b)-Tbc I mushkrive dhe kancer n n aparatin e frymmarjes jasht lezionit
specific.
c)- Kancer I mushkrive n nivelin e lezionit specific ose n ansit e saj.
Observimi I par sht I Frielanderit m 1885 q prshkruan nj karcinom me
epitele pavimentoze t zhvilluar n paretet e nj kaverne t vjetr tuberkulare.
Po ju paraqesim materjalin ton:
Jan futur n studim 11 kartela t eleminuara t t smurve me Tbc q
diagnozn e eleminimit e kan patur Ca pulmonum.Hiqet nga ky studim rasti Nr.1
meqn se diagnoza fillestare sht Tbc extra-pulmonar(Lymphoadenitis specifica
cervicalis fistulisata).
Nga t 11 rastet kan qn meshkuj 10 dhe femra 1. Sipas profesionit antar
kooperative 6; puntor 1; npuns 2; shtpijak 2.
N rastet tona sht vrejtur Tbc I mushkrive dhe kancer n aparatin e
frymmarjes jasht lezionit specific ose t ans tjetr 3 raste (Nr.8,9,12).
Kancer I mushkrive n qndr t lezionit specific ose n ann e tij 8 raste
(Nr.2,3,4,5,6,7,10,11).
Kancer n mushkrin e shndosh t ans tjetr 2 raste ( Nr.8,9).
-
7/29/2019 Tuberkulozi dhe Kanceri n Mushkri
4/9
Kancer n t njjtn mushkri tuberkulare por n lobe t ndryshme 1 rast (
Nr.12).
Kancer n t njjtn vatr t procesit tubercular 8 raste( Nr.2,34,5,6,7,10,11).
Duke I par rastet n retrospektiv mendojm se pr rastet Nr.2,3,6,10 ka patur
gabim diagnoze.
Koha e diagnostikimit te kancerit pulmonar varion nga 2 vjet deri n 27 vjet.
Rasti 11-2 vjet
Rasti 7 -3 vjet
Rasti 8 -6 vjet
Rasti 9 8 vjet
Rasti 4 dhe 5 -9 vjet
Rasti 12 27 vjet
T gjitha rastet fillimisht jan mjekuar me antituberkulotik t seris s par,
n dy raste (Nr. 10, Nr. 11) dhe me t seris s dyt.
PRFUNDIME
1- Egziston prekja e mushkris njkohsisht nga tuberkulozi dhe kanceri , port cilat zhvillohen pavarsisht nga njri tjetri.
2- Koha e faqjes t Ca pulmonar n t smurt q kan kaluar m par Tbcpulmonar varion nga 2 deri n 27 vjet.
3- Egziston mundsia e gabimit t diagnozs. I vihet diagnoza Tbc, Pulmonarkur q n fillim ka qn Ca Pulmonar.
LITERATURA
1-F.V.Shebanov- Tuberkulozi M. 1969 f.268-270.
2-Spravonik po onkollogji M.1964 Prof.N.N.Bllohin f.309
-
7/29/2019 Tuberkulozi dhe Kanceri n Mushkri
5/9
3-V.MonaldiLa Tubercolosi R. 1964 Vol. II f.706-718.
Referuar n sesionin shkencor t Spitalit civil Kor
Dt.16.12.1983(sesioni XIX shkencor Simpozium I smundjeve
pulmonare)
SKICAT (Shih dorshkrimin)
1- H.M. 1922 , Femr, Shtpijake. Nr.kartele 726/16/77. Ekzaminimiradiologjik I dt.22.2.1962.Diagnoza: Lymphoadenitis specifica fistulisata
cervicalis. Ka mar mjekim me 10g. STM dhe 400 tableta PAS (0.5). M
dt.17.12.1962 me diagnoz Lymphosarcoma.
2- Q.Sh. 1897, Mashkull, Bujk. Nr. kartele 144/3. Ekzaminimi radiologjik Idt.11.7.1964. Diagnoza : Tbc Cirrhotica sinistra? (sanat) M dt.18.1.1965
me diagnoz Neoplasma pulmonum.
3- B.B. 1904, Mashkull, Bujk. Nr. kartele 893/40/145. Ekzaminimi radiologjik Idt. 19.10.1964. Diagnoza: Tbc .Pulm. Focale-Infiltrativa dextra et
-
7/29/2019 Tuberkulozi dhe Kanceri n Mushkri
6/9
Interlobitis. Ka mar mjekim me 15 gr. STM dhe 300 tableta INH. M dt.
18.1.1965 me diagnoz Neoplasma pulmonum.
4- F.A. 1905, Femr, Shtpijake. Nr. kartele 290/49/219. Ekzaminimiradiologjik I dt. 13.3.1957. Diagnoza: Tbc Pulmonum Focale bilateral fasainfiltrative dextra.Ka mar mjekim me INH(0.05) 550 tableta dhe PAS (0.5)
750 tableta. M dt. 25.1.1966 me diagnoz Ca Pulmonum.
5- I.B. 1917, Mashkull, Bujk. Nr. kartele 310/62/258. Ekzaminimi radiologjik Idt. 295.1957. Diagnoza Tbc Pulmonum Focale sinistra fasa infiltrative
(sanat). Ka mar mjekim me STM 15 gr., INH (0.05) 800 tableta dhe PAS
(0.5) 1300 tableta. M dt. 20.11.1966 me diagnoz Ca Pulmonum.
6- S.B. 1886, Mashkull, Shtpijak. Nr. kartele 912/9/218.Ekzaminimiradiologjik I dt.5.5.1965. Diagnoza : Tbc Pulmonum Disseminata. Ka marmjekim me STM dhe INH. M dt. 25.2.1966 me diagnoz Ca Pulmonum.
7- V.T. 1907, Mashkull, Antar kooperative. Nr. kartele 889/38/259. Ekzaminimiradiologjik I dt.1210.1964. Diagnoza : Tbc Pulmonum Focale dextra. Ka
mar mjekim me STM 15 gr. dhe INH 300 tableta. M dt. 1.2.1967 me
diagnoz Ca Pulmonum.
-
7/29/2019 Tuberkulozi dhe Kanceri n Mushkri
7/9
8- B.C. 1900, Mashkull, Antar kooperative. Nr. kartele 899/174/774.Ekzaminimi radiologjik I dt.19.12.1964. Diagnoza : Tbc Pulmonum Focale
apicale dextra. Ka mar mjekim me STM, INH, PAS. M dt.20.8.1971 vdekur
me Ca Pulmonum.
9- Q.U. 1904, Mashkull, Bujk. Nr. kartele 800/155/785. Ekzaminimi radiologjikI dt.5.1.1963. Diagnoza: Tbc Pulmonum Focale destructive dextra
(sanatorium). Ka mar mjekim me STM, INH, PAS. M dt. 20.9.1972 vdekur
me Ca Pulmonum sinistra.
-
7/29/2019 Tuberkulozi dhe Kanceri n Mushkri
8/9
-
7/29/2019 Tuberkulozi dhe Kanceri n Mushkri
9/9
10-G.K. 1925, Mashkull, Puntor. Nr. kartele 1180/250/816. Ekzaminimi radiologjik
I dt.12.10.1970. Diagnoza:Tbc Pulmonum dextra(sanatorium). Ka mar mjekim me
STM, INH, PZA, 13-14 Th, PAS. M dt. 18.4.1972 vdekur me Ca Pulmonum.
11-A.M. 1933, Mashkull, Npuns. Nr. kartele 1345/41/1048. Ekzaminimiradiologjik I dt. 31.1.1980. Diagnoza: Tbc Pulmonum Infiltrativa lobi superior
dextra (sanatorium). Ka mar mjekim me STM, INH, PAS, PZA. Ekzaminjmi
radiologjik I dt. 24.6.1982 (sanatorium Tiran).Diagnoza : Carcinoma epidermale
me metastaza mediastinale. Lobectomia lobi superior dextra.
12- S.H. 1923, Mashkull, Npuns. Nr. kartele 257/16/1047. Ekzaminimi
radiologjik I dt.2.2.1955. Diagnoza:Tbc Infiltrativa sinistra fasa destructive. Pnx.
Artificial (sanatorium).Ka mar mjekim me STM, INH, PAS. Ekzaminimi radiologjik I
dt.2.2.1982. Diagnoza : Neoplasma Pulmonum sinistra.