MGA PAGTUON MAHITUNGOD SA TUBERCULOSIS

MGA PAGTUON MAHITUNGOD SA TUBERCULOSIS

UNSA ANG TB?Tungod kini sa kagaw nga Mycobacterium tuberculosis o TB bacilliHalos pirme maapektuhan ang bagaMakatakodMatambalan ug malikayan

SA UNSA NGA PAMAAGI MAKATAKOD ANG TB?Makatakod kini nga sakit kung ang usa ka tao makahanggab sa kagaw gikan sa tao nga naay TB pinaagi sa pag-ubo, paghatsing o pagluwa

UNSA ANG MGA TIMAILHAN NGA ANG TAO ADUNAY SAKIT NGA TB?Ubo nga duha na ka semana o sobra pa, naa o wala ning sumusunod:Pagluwa ug plema nga usahay naay dugoHilanat ug pagsingot, kasagaran sa hapon o gabiiPag- ubos sa timbang/ PagniwangPagsakit sa dughan ug likodLuya ug dali ra kapuyon

KINSA ANG PWEDE MAGKA- TB?Bisan kinsa ang pwede magka-TBKadaghanan sa naay TB ga- edad ug 15 hangtod sa 64 anyos

UNSA ANG DAPAT MAHIBAL- AN MAHITUNGOD SA SAKIT NGA TB?Dili tinuod nga niwang ra ang pwede magka- TBDili masunod/ makuha gikan sa imong ginikanan o kaliwatDili makuha sa pagkahago, pagkabilar o pagkauga sa singot sa likodDili makuha sa mga kubyertos ug baso nga gigamit sa tao nga adunay TBDili makuha sa paghalok o pakighilawas

UNSAON PAGLIKAY ANG PAGKAYLAP SA TB?Siguraduhon nga naay saktong agihanan sa hangin ang balayKanunay limpyuhan ang palibotMokaon ug masustansya nga pagkaonPabakunahan ug BCG ang mga bag- o nataoSundon ang UBOkabularyoPatambalan ang tao nga naay TB sa inyong Health Center

7

UNSA ANG UBOKABULARYO?

ASA UG UNSAON PAGKAHIBALO KON ANG TAO ADUNAY TB?Pag- adto sa Health Center sa inyong lugarIpa- eksamin ang hukal ( sputum exam)Magpa X- ray base sa rekomendasyon sa doktor

UNSAON PAGTAMBAL ANG TB?Ang DOTS ang pinaka- epektibo nga pamaagi sa pagtambal sa TB

UNSA ANG MGA POSIBLE NGA REAKSYON SA TAMBAL SA TB?Naay mga posible nga reaksyon ang atong lawas sama sa pagpamula sa ihi apan walay angay kabalak- an

UNSA ANG MAHITABO UG IUNDANG ANG PAG- INOM SA TAMBAL?Dili maulianMagpadayon sa pagpanakodMagkaresistensiya ang kagaw sa tambalMakapatay UNSA ANG MAHITABO KUNG MALIMTAN/ MALAKTAWAN ANG PAG- INOM SA TAMBAL?Kon dili mosobra sa duha ka semana ang pag- undang, ipadayon ang pag- inom sa tambalKon mosobra sa duha ka semana, kinahanglan mobalik dayon sa Health Center aron ma tan-aw pag-ayo.dhgjdyrcyrtyjrd713UNSA ANG MGA BUTANG NGA KINAHANGLAN HINUMDUMAN MAHITUNGOD SA TB?Ang TB makatakodAng TB matambalanAng TB dili dapat ikaulaw

Dako ang matabang sa komunidad sa pagpakgang sa TBUNSA ANG MATABANG SA KOMUNIDAD SA PAGPAKGANG ANI NGA SAKIT?Pagsangyaw sa kaalam mahitungod sa TBPagdasig sa mga tao nga naay simtomas sa TB nga mokonsulta sa Health Center ug pagpa- eksamin sa hukalMahimong treatment partner

KINSA ANG PWEDE MAMAHIMONG TREATMENT PARTNER? Mga health worker sama sa nurse, midwife, BHW ug mga trained community volunteersUNSA ANG MGA KATUNGDANAN SA TREATMENT PARTNER?Makigsabot sa pasyente ug unsa nga oras ug asa dapit ang pag- inom sa tambalTagaan ug ipainom sa pasyente ang tambal kada-adlawIlista sa NTP ID card ang matag painom sa tambalSiguraduhon nga mapa- eksamin ang hukal sa pasyente sa gitakda nga pitsaPagkuha ug tambal sa Health Center sa gitakda nga adlawPanid- an ang mga posible nga side effects sa tambal

UNSA ANG MGA KATUNGOD SA PASYENTE?MagpatambalDignidad/ DungogImpormasyonPagpiliSaligHustisyaPag- organisaSeguridadUNSA ANG MGA KATUNGDANAN SA PASYENTE?Ipaambit ang kahibaloSundon ang sakto nga pag- inom sa tambalMotabang alang sa kahimsog sa komunidadMakighi- usa sa ubang pasyente