tư tưởng hồ chí minh về xây dựng con người mới

6
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ XÂY DỰNG CON NGƯỜI MỚI TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ XÂY DỰNG CON NGƯỜI MỚI 1. Quan niệm của Hồ Chí Minh về con người a. Con người được nhìn nhận như một chỉnh thể - Hồ Chí Minh xem xét con người như một chỉnh thể thống nhất về tâm lực, thể lực, trí lực và các hoạt động đa dạng của nó luôn vươn tới Chân-Thiện-Mỹ. - Hồ Chí Minh cũng xem xét con người trong sự thống nhất của hai mặt đối lập: thiện - ác, hay - dở, tốt và xấu, hiền và dữ,…bao gồm cả mặt xã hội và mặt sinh vật. Tuy nhiên, “dù là tốt hay xấu, văn minh hay dã man đều có tình”. b. Con người cụ thể, lịch sử Ngoài việc xem xét con người theo nghĩa rộng (“phẩm giá con người”, “giải phóng con người”, “người ta”, “con người”, “ai”,…), phần lớn Người xem xét con người trong các mối quan hệ cụ thể: quan hệ xã hội, quan hệ giai cấp; theo giới tính, lứa tuổi, nghề nghiệp; trong khối thống nhất của cộng đồng dân tộc và trong quan hệ quốc tế. Con người trong tư tưởng Hồ Chí Minh là con người lịch sử - cụ thể: Những năm 20 của thế kỷ XX, đó là con người bản xứ, nô lệ, bị áp bức, vô sản; sau cách mạng tháng Tám, người thường viết nhân dân, dân, đồng bào, quần chúng nhân dân; trong xây dựng chủ nghĩa xã hội, đó là những người lao động chân tay, lao động trí óc, công nhân, nông dân, người chủ,… c. Bản chất con người mang tính xã hội - Hồ Chí Minh đưa ra một định nghĩa độc đáo về con người: “Chữ người, nghĩa hẹp là gia đình, anh em, họ hàng, bầu bạn. Nghĩa rộng là đồng bào cả nước. Rộng nữa là cả loài người”. - Người luôn đặt con người, mỗi cá nhân con người trong mối quan hệ ba chiều: quan hệ với một cộng đồng nhất định, trong đó mỗi người là một thành viên; quan hệ với một chế độ xã hội nhất định, trong đó con người được làm chủ hay bị áp bức, bóc lột; quan hệ với tự nhiên, mà con người là một bộ phận không tách rời, nhưng lại luôn luôn “người hoá” tự nhiên trong những cộng đồng xã hội nhất định và bị quy định bởi một chế độ xã hội nhất định. 2. Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của con người và chiến lược “trồng người” a. Quan điểm của Hồ Chí Minh về vai trò của con người - Con người là vốn quý nhất, nhân tố quyết định thành công của sự nghiệp cách mạng.

Upload: to-ri

Post on 07-Nov-2015

67 views

Category:

Documents


2 download

DESCRIPTION

Tư Tưởng Hồ Chí Minh Về Xây Dựng Con Người Mới

TRANSCRIPT

T TNG H CH MINH V XY DNG CON NGI MI

T TNG H CH MINH V XY DNG CON NGI MIT TNG H CH MINH V XY DNG CON NGI MI1. Quan nim ca H Ch Minh v con ngia. Con ngi c nhn nhn nh mt chnh th- H Ch Minh xem xt con ngi nh mt chnh th thng nht v tm lc, th lc, tr lc v cc hot ng a dng ca n lun vn ti Chn-Thin-M.- H Ch Minh cng xem xt con ngi trong s thng nht ca hai mt i lp: thin - c, hay - d, tt v xu, hin v d,bao gm c mt x hi v mt sinh vt. Tuy nhin, d l tt hay xu, vn minh hay d man u c tnh.b. Con ngi c th, lch sNgoi vic xem xt con ngi theo ngha rng (phm gi con ngi, gii phng con ngi, ngi ta, con ngi, ai,), phn ln Ngi xem xt con ngi trong cc mi quan h c th: quan h x hi, quan h giai cp; theo gii tnh, la tui, ngh nghip; trong khi thng nht ca cng ng dn tc v trong quan h quc t.Con ngi trong t tng H Ch Minh l con ngi lch s - c th: Nhng nm 20 ca th k XX, l con ngi bn x, n l, b p bc, v sn; sau cch mng thng Tm, ngi thng vit nhn dn, dn, ng bo, qun chng nhn dn; trong xy dng ch ngha x hi, l nhng ngi lao ng chn tay, lao ng tr c, cng nhn, nng dn, ngi ch,c. Bn cht con ngi mang tnh x hi- H Ch Minh a ra mt nh ngha c o v con ngi: Ch ngi, ngha hp l gia nh, anh em, h hng, bu bn. Ngha rng l ng bo c nc. Rng na l c loi ngi.- Ngi lun t con ngi, mi c nhn con ngi trong mi quan h ba chiu: quan h vi mt cng ng nht nh, trong mi ngi l mt thnh vin; quan h vi mt ch x hi nht nh, trong con ngi c lm ch hay b p bc, bc lt; quan h vi t nhin, m con ngi l mt b phn khng tch ri, nhng li lun lun ngi ho t nhin trong nhng cng ng x hi nht nh v b quy nh bi mt ch x hi nht nh.2. Quan im ca H Ch Minh v vai tr ca con ngi v chin lc trng ngia. Quan im ca H Ch Minh v vai tr ca con ngi- Con ngi l vn qu nht, nhn t quyt nh thnh cng ca s nghip cch mng.+ Nhn dn l ngi sng to ra mi gi tr, c vt cht v tinh thn, v mi ca ci. Ngi khng nh: V lun vic g, u do con ngi lm ra, v t nh n to, t gn n xa, u th c.+ Khng ch thy r vai tr ca con ngi, H Ch Minh cn nhn thy sc mnh ca con ngi khi c t chc li. Ngi vit: Trong bu tri khng c g qu bng nhn dn, trong th gii khng g mnh bng lc lng on kt ca nhn dn v D my ln khng dn cng chu/ Kh vn ln dn liu cng xong.Nhn dn l yu t quyt nh thnh cng ca cch mng: Lng yu nc v s on kt ca nhn dn l mt lc lng v cng to ln, khng ai thng ni[1].- Con ngi va l mc tiu, va l ng lc ca cch mng; phi coi trng, chm sc, pht huy nhn t con ngi+ H Ch Minh khng nh, mc tiu ca cch mng l gii phng con ngi, mang li t do, hnh phc cho con ngi. Sut cuc i mnh, Ngi lun u tranh v mc tiu . Ngi ni: Ti ch c mt ham mun, ham mun tt bc l lm sao cho nc ta c hon ton c lp, nhn dn c hon ton t do, ng bo ai cng c cm n, o mc, ai cng c hc hnh. Trong Di chc, Ngi cng dnh mi quan tm u tin l cng vic i vi con ngi.+ Trong khi khng nh, mc tiu ca cch mng, H Ch Minh cng ng thi nhn mnh s nghip gii phng l do chnh bn thn con ngi thc hin. Ngha l con ngi l ng lc ca cch mng. iu ny th hin nim tin mnh lit ca H Ch Minh vo sc mnh ca nhn dn.Con ngi l ng lc ca cch mng c nhn nhn trn phm vi c nc, ton th ng bo, song trc ht l giai cp cng nhn v nng dn. Cng nng l gc cch mng.Tuy nhin, khng phi mi con ngi u tr thnh ng lc, m phi l nhng con ngi c gic ng v t chc. H phi c tr tu, bn lnh chnh tr, o c, vn ho v c lnh o, dn ng. V vy, phi tng cng gio dc nhn dn, phi tng cng s lnh o ca ng cch mng.+ Gia con ngi - mc tiu v con ngi - ng lc c mi quan h bin chng vi nhau. Cng chm lo cho con ngi - mc tiu tt bao nhiu th s to thnh con ngi - ng lc tt by nhiu. Ngc li, tng cng sc mnh ca con ngi - ng lc s nhanh chng t c mc tiu cch mng.b. Quan im ca H Ch Minh v chin lc trng ngi- Trng ngi l yu cu khch quan, va cp bch, va lu di ca cch mng.Xut pht t quan nim coi con ngi l vn qu nht, l yu t quyt nh i vi s thnh bi ca cch mng, l mc tiu v ng lc ca cch mng, H Ch Minh ht sc coi trng chin lc con ngi.Con ngi phi c t vo v tr trung tm ca s pht trin, nhm pht huy cao nht mi tim nng ca con ngi.Chin lc trng ngi va mang tnh thng xuyn, cp bch, va mang tnh c bn lu di, phi lm cng phu, t m nh ngi lm vn vy.- Mun xy dng ch ngha x hi, trc ht cn c nhng con ngi x hi ch ngha+ Ch ngha x hi s to ra nhng con ngi x hi ch ngha, nhng con ngi x hi ch ngha li l ch th ca ton b s nghip xy dng ch ngha x hi.+ Khng phi ch cho kinh t, vn ho pht trin cao ri mi xy dng con ngi x hi ch ngha, cng khng phi xy dng xong con ngi x hi ch ngha ri mi xy dng x hi x hi ch ngha. Vic xy dng con ngi phi t ra t u v quan tm sut qu trnh.+ Trc ht, cn c nhng con ngi x hi ch ngha, c ngha l khng phi tt c mi ngi phi v c th tr thnh ngi x hi ch ngha tht y , tht hon chnh ngay mt lc, m ch c ngha l, trc ht cn c nhng con ngi tin tin, c c nhng nt tiu biu ca ngi x hi ch ngha c th lm gng v li cun ngi khc cng nh ton x hi xy dng con ngi mi; ng thi, h cng khng ngng c hon thin, c nng cao.+ Xy dng con ngi mi l o to, xy dng con ngi pht trin ton din: c, Tr, Th, M.+ Tiu chun ca con ngi x hi ch ngha, theo H Ch Minh:C t tng x hi ch ngha: c thc lm ch, c tinh thn tp th, c t tng mnh v mi ngi, mi ngi v mnh, c tinh thn dm ngh, dm lm, dm chu trch nhim, quyt ch vn ln, c tinh thn tin nhanh, tin mnh, tin vng chc ln ch ngha x hi.C o c v li sng x hi ch ngha: trung vi nc, hiu vi dn, yu thng con ngi, cn kim lim chnh, ch cng v t, c tinh thn quc t trong sng, li sng lnh mnh.C tc phong x hi ch ngha: lm vic c k hoch, bin php, c quyt tm, t chc, k lut, c nng sut, cht lng, hiu qu cao, lao ng hng say, khng s kh, s kh, lm vic v li ch ca x hi, tp th v ca bn thn.C nng lc lm ch: lm ch bn than, gia nh v cng vic mnh m nhim, sc kho v t cch tham gia lm ch nh nc v x hi, thc hin tt quyn cng dn; khng ngng nng cao trnh chnh tr, vn ho, khoa hc cng ngh, chuyn mn nghip v lm ch.Ngoi nhng tiu chun chung trn, H Ch Minh cn nu nhng tiu chun c th cho tng gii, tng ngnh.- Chin lc trng ngi l mt trng tm, mt b phn hp thnh ca chin lc pht trin kinh t-x hi.H Ch Minh vn dng sng to, pht trin quan im ca Qun Trng: Thp nin chi k mc nhi th mc, bch nin chi k mc nhi th nhn m khng nh: V li ch mi nm phi trng cy/ V li ch trm nm phi trng ngi.+ Trng ngi, xy dng con ngi mi phi c thng xuyn y mnh trong sut tin trnh i ln ch ngha x hi v phi t c kt qu c th qua tng chng ng ca thi k qu . Bi v, nu sao nhng vic trng ngi, nht nh s dn n nhng bt cp, hn na cn l nhng suy thoi v con ngi c th gy nhng hu qu khn lng. R.Tagore ni: mt ngy m qun gio ho, ta li gn v th tnh hn.+ Trng ngi, xy dng con ngi mi phi c t ra trong sut cuc i mi ngi. y l quyn li, cng l trch nhim v ngha v ca mi ngi vi s nghip xy dng t nc. ng thi n cng th hin s trng thnh, vn ln ca mi c nhn.+ Nhng ngi c trch nhim trng ngi cng phi c vun trng bi qun chng nhn dn, bi tp th nhng ngi i trng v c trng, bi cuc sng thc tin v s t vun trng trong sut cuc i ca chnh h.- Nhng bin php xy dng con ngi mi thc hin chin lc trng ngi c nhiu bin php, nhng theo Ch tch H Ch Minh, gio dc o to l quan trng nht. Ngi ni:Ng th ai cng nh lng thin,Tnh dy phn ra k d, hin.Hin, d u phi l tnh sn,Phn nhiu do gio dc m nn.c ca tr trong sch nh tm la trng. Nhum xanh th n s xanh. Nhum th n s . V vy, s hc tp trong trng c nh hng rt ln cho tng lai ca thanh nin.Ngi cho rng, trng ngi c hiu qu, cn tin hnh ng b cc gii php sau:+ Trc ht, mi ngi phi t tu dng, rn luyn. Tu dng hng ngy, bn b sut i, gn vi thc tin cch mng. Trong khi xy dng nhng c tnh tt, phi c bn lnh chng li mi thi h tt xu nh li sng bng quan, v k c nhn, thiu tinh thn trch nhim, chng tham nhng, xa hoa, lng ph,+ Phi da vo sc mnh t chc ca c h thng chnh tr. l vai tr ca chi b ng, ca cc t chc chnh tr - x hi nh cng on, on thanh nin, hi ph n, hi thanh nin, sinh vin Vit Nam,+ Thng qua cc phong tro cch mng nh phong tro Thi ua yu nc, Ton dn on kt xy dng i sng vn ho, phong tro ngi tt vic tt, Ung nc nh ngun, n n p ngha, xo i gim ngho, xy dng gia nh vn ho, lng, x, phng vn ho,KT LUN1. Sng to l lun ca H Ch MinhNm 1990, Ch tch H Ch Minh c UNESCO phong tng hai danh hiu cao qu: Anh hng gii phng dn tc Vit Nam v Danh nhn vn ho kit xut. Nhng danh hiu ghi nhn nhng ng gp qu bu v l lun v thc tin ca Ngi.- Trong lnh vc vn ho, H Ch Minh sm nhn thy vai tr v sc mnh ca vn ho, sm a vn ho vo chin lc pht trin ca t nc.Ngay sau khi ginh c c lp, H Ch Minh ngh Chnh ph bt tay ngay vo cng cuc xy dng mt nn vn ho mi Vit Nam bng vic pht ng phong tro bnh dn hc v, dit gic dt, nng cao dn tr v xy dng i sng mi, xy dng v pht trin cc thun phong m tc, a nhng gi tr vn ho i su vo qun chng, coi n nh mt sc mnh vt cht, mt ng lc, mt mc tiu, mt h iu tit x hi trong qu trnh pht trin. y l mt quan im hon ton mi m, iu m mi n nhng nm 80 ca th k trc, UNESCO mi tng kt v coi nh mt quy lut pht trin ca x hi.Pht trin quan im ca Mc: vn ho khng th ng ngoi m phi trong kinh t v chnh tr, H Ch Minh b sung thm: vn ho cng l mt mt trn, vn ngh s l chin s trn mt trn y. ng thi, Ngi cng ch ra chc nng quan trng ca vn ho l: Nng cao nhn thc, m rng hiu bit (vn ho soi ng cho quc dn i); bi dng tinh thn v nc qun mnh (vn ho phi lm cho ai cng c l tng t ch, c lp, t do); Xy dng v hon thin o c con ngi (vn ho phi sa i oc tham nhng, li bing, ph hoa, xa x). Thc tin chng minh rng, nhng lun im khng ch c ngha vi Vit Nam m cn c ngha quc t su sc.- Trong lnh vc o c, H Ch Minh cng c nhng ng gp ln lao. Ngi pht trin, hon thin o c hc Mcxt v vai tr ca o c v nhng chun mc o c c bn v nhng nguyn tc xy dng mt nn o c mi ph hp vi Vit Nam . Nh to c mt cuc cch mng trong lnh vc o c nc ta.- T tng H Ch Minh v xy dng con ngi mi c gi tr l lun v thc tin rt quan trng. H Ch Minh cao gi tr con ngi, ch trng xy dng con ngi mi vi nhng chun mc c th.Xt n cng, l t tng phn u cho c lp, t do, hnh phc ca con ngi, ca dn tc v ca nhn loi. Ni cch khc, tt c v con ngi, do con ngi.2. ngha ca vic hc tp- Thy r nhng cng hin kit xut ca H Ch Minh trong lnh vc vn ho, o c v xy dng con ngi mi.- Xc nh c phng hng, bin php hc tp t tng vn ho, o c v lm theo tm gng o c H Ch Minh.- Thy c nhng biu hin ca ch ngha nhn vn H Ch Minh xuyn sut t tng cng nh cuc i Ngi, c bit l s quan tm n con ngi, lng yu thng, tn trng con ngi, tt c v con ngi. T , xc nh con ng phn u tr thnh con ngi mi theo t tng H Ch Minh.1. H Ch Minh ton tp, Nxb CTQG, H Ni, 2002, tp 6, tr.281