Та бүхний энэ өдрийн амар амгаланг айлтгая

Улсын тэргүүний 14-р сургуулийн математикийн багш Ц. Отгонбилэг

/ Магистр,тэргүүлэх зэрэгтэй/

Мэдлэгээ хуваалцаж хамтдаа хөгжицгөөе

Шинэ сэдэв судлах бүр математик хэлний мэдлэг,

чадвар шинэ нэр томъёо,үг хэллэгээр

өргөжин тэлж байх болно.

1

2

3

 

  5 6

1 2   4    

Олон өнцөгт буюу Polｙgon гэсэн 　 нэр томьёо ньЭртний Грекийн Poly-олон

, Gonon –Өнцөг гэсэн үгнүүдээс гаралтай юм.

Түүхэн баримт

Амжилтын төлөө алхам алхмаар

орой тал Өнцөг

Олон

өнцөгт дөрвөн өнцөгт

Дотоод өнцгүүдийн

нийлбэр

Зэрэгцээ Зэрэгцээ дотоод

Гүдгэр гүдгэр диагональ

Бодлого

гадаадЭсрэг эсрэг

Гүдгэр биш

Багууд Даалгаварууд

1

2

3

4

5

6

1 2

Гүдгэр биш

үргэлжлүүлБуцах

Буцах үргэлжлүүл

Олон өнцөгтБодлого

Агуулга

Дүгнэлт

Багууд тодорхойлолт гарган ярилцах

олон өнцөгт

гэнэ

ｎ олон

өнцөгт

гэнэ.

Ямар шинжээр Юуг

Юу гэж нэрлэдэ

г

Бодлого

Багууд Даалгаварууд

1

2

3

4

5

6

1 2

Багууд тодорхойлолт гарган ярилцах

Зэргэлдээ хэрчмүүд нь нэг шулуун дээр

оршдоггүй,зэргэлдээ биш хэрчмүүд нь ерөнхий цэггүй тийм хэрчмүүдээр байгуулагдсан

дүрсийг

олон өнцөгт

гэнэ

n оройтой,n талтай

олон өнцөгтийг

ｎ олон

өнцөгт

гэнэ.

Ямар шинжээр ЮугЮу гэж

нэрлэдэг

Бодлого

Багууд Даалгаварууд

1

2

3

4

5

6

1 2

Тодорхойлолт гаргаж сурцгаая

Тодорхойлолт гаргаж сурцгаая

ю юуг

уг

Юу гэж нэрлэдэг

х Юх юуг

роу гэ юуг

ж нэрлэдэг

ааххрорЮу г

ооррэж нэрлэдэг

Эсрэг орой гэнэ ю юуг

уг

хоёр оройгю юуг

уг

Олон өнцөгтийн нэг

тал дээр үл орших

Юу гэж нэрлэдэг

х Юх юуг

роу гэ юуг

ж нэрлэдэг

ааххрорЮу г

ооррэж нэрлэдэг

Эсрэг орой гэнэ ю юуг

уг

ю юуг

уг

Юу гэж нэрлэдэг

х Юх юуг

роу гэ юуг

ж нэрлэдэг

ааххрорЮу г

ооррэж нэрлэдэг

Тухайн оройн гадаад

өнцөг гэнэю юуг

уг

Олон өнцөгт

Зөв олон өнцөгтГурвалжин

Дөрвөн өнцөгтТаван өнцөгтЗургаан өнцөгтНайман өнцөгтАрван өнцөгт

Олон өнцөгт

Олон өнцөгт

Олон өнцөгт

• Зөв олон өнцөгт

Багууд тодорхойлолт гарган ярилцах

Зэргэлдээ хэрчмүүд нь нэг шулуун дээр

оршдоггүй,зэргэлдээ биш хэрчмүүд нь ерөнхий цэггүй тийм хэрчмүүдээр байгуулагдсан

дүрсийг

олон өнцөгт

гэнэ

n оройтой,n талтай

Олон өнцөгтийг

ｎ олон

өнцөгт

гэнэ.

Ямар шинжээр ЮугЮу гэж

нэрлэдэг

Бодлого

Багууд Даалга-варууд

1

2

3

4

5

6

1 2

Ямар ямар олон өнцөгт байна вэ?

Зөв олон өнцөгт( )( )

6

.92

3

3

=

=−⋅−⋅

n

nn

nn

( )( )

6

.92

3

3

=

=−⋅−⋅

n

nn

nn

60° 60°

60°

5 6 7 8 ｎ4

60° 60°

60°

2

3

5 6

2

4

7

2

5

8

2

6

ｎｎ -2

180*（ｎ-2）

42

2

360 ( )2180 −⋅ n

60° 60°

60°

5 6

+4

7

+？

8…

+？

ｎ4

+2

( )2

3−⋅ nn

60° 60°

60°

5

5 6

9

+4

7

？

+？

8…

200+？

ｎ4

2

+2

( )2

3−⋅ nn

12

Олон өнцөгтОлон өнцөгт

Polygon sides 4 5 6 7 8 9 10 11 12Sum of Angles 360 540 720 900 1080 1260 1440 1620 1800

Size of Interior Angle 90 108 120 129 135 140 144 149 150

Дотоод өнцөг= 180 – (360÷n) n =талын тоо

6 Өнцөгтийн хувьд:

Дотоод өнцөг = 180 – (360÷6) = 120o

Гадаад ба дотоод өнцөг

• Бодлого бодох -3.

Өнцөг тус бүр нь байх гүдгэр олон өнцөгт хэчнээн талтай вэ?

000 .135.120.90

Буцах үргэлжлүүл

•

5 өнцөгт

72o

6 өнцөгт

60o

8 өнцөгт

45o

Оройн өнцөгОройн өнцөг

•

72o

( )

5

72360

108360180

==÷

=÷−

n

n

n ( )

6

60360

120360180

==÷

=÷−

n

n

n( )

8

45360

135360180

==÷

=÷−

n

n

n

( )

6

60360

1203601800

==÷

=÷−

n

n

n

( )

8

45360

135360180

==÷

=÷−

n

n

n ( )

5

72360

108360180

==÷

=÷−

n

n

n

Бодлого бодох

Хавтгай дээр хэд хэдэн цэг өгчээ. Тэдгээрийн аль ч гурав нь нэг шулуун дээр үл оршино. Аливаа хоёр цэгийг хэрчмээр холбожээ. Тийм хэрчим 10 байв. Хавтгай дээр хэдэн цэг өгөгдсөн бэ

Буцах Үргэлжлүүлэх

low try jjrcisekl;jCh3 (page 21)

Бодолт-3Бодолт-3Үржүүлэхийн зарчим ашиглах

n өгсөн цэгийн тоо гэвэл эндээс n=5.

( ),10

2

1 =−⋅ nn

Буцах Үргэлжлүүлэх

Олон өнцөгтОлон өнцөгт

Уул таван өнцөгтийн хувьд

Гадаад өнцөг= 180 – Дотоод өнцөг

Таван өнцөгт

“Гадаад өнцөгB

A

E

CD

O

Q

Гадаад өнцөг＝ 180 – 108 = 72o

дотоод ба гадаад өнцөг

буцах ргэлжл лэхү үү

Олон өнцөгтОлон өнцөгт

Таван өнцөгт

“Гадаад өнцөгB

A

E

CD

O

Q

дотоод ба гадаад өнцөг

буцах

Heptagon (7 sided)Hexagon (6 sided)Pentagon (5 sided)

Octagon (8 sided) Nonagon (9 sided)

60° 60°

60°

Олон өнцөгт:

Олон өнцөгтийг ялгаарай…

…

.

…

…

.

…

…

…

.

Олон өнцөгтийг ялгах:

Олон өнцөгт мөн эсэхийг тогтоогоорой

tables found on wikepedia under polygons

Polygon names

Name Sides

triangle (or trigon) 3

quadrilateral (or tetragon) 4

pentagon 5

hexagon 6

heptagon (avoid "septagon") 7

octagon 8

enneagon (or "nonagon") 9

decagon 10

Resource Pagehendecagon (avoid "undecagon") 11

dodecagon (avoid "duodecagon") 12

triskaidecagon 13pentadecagon 15heptadecagon 17

enneadecagon 19

icosagon 20

triacontagon 30

pentacontagon 50

hectagon (avoid "centagon") 100

chiliagon 1000

myriagon 10,000

Resource PageTens

and Ones final prefix

-kai-

1 hena-

-gon

20 icosi- 2 -di-

30 triaconta- 3 -tri-

40 tetraconta- 4 -tetra-

50 pentaconta- 5 -penta-

60 hexaconta- 6 -hexa-

70 heptaconta- 7 -hepta-

80 octaconta- 8 -octa-

90 enneaconta- 9 -ennea-

That is, a 42-sided figure would be named as follows:

Tensand Ones final prefix full polygon name

tetraconta- -kai- -di- -gon tetracontakaidigon

and a 50-sided figure

Tensand Ones final prefix full polygon name

pentaconta- -gon pentacontagon

Гурвалжин Элементүүдийг нэрлэх

X ба y нцг дийг олө үү .

Адил хажуут гурвалжны суурийн өнцгүүд нь тэнцүү байдаг гэдгийг сана. Тэгвэл үүнээс

50 180x y+ + =50 50 180y+ + =

50x =

50°

y°

x°

ба

100 180y + =80y =

50°

80°

Гурвалжинтай холбоотой мэдлэгээ бататгаарай

Олон өнцөгтийг нэрлээрэй• 4

Таван өнцөгт• 5

Олон өнцөгтийг нэрлээрэй

Олон өнцөгтийн элементүүд ,,,

Дотоод өнцгийн нийлбэр

диагональ？

？

？

Олон өнцөгтийг нэрлээрэй

6 \,,, 720 °---

Зургаан өнцөгт• 6

Найман өнцөгт

• 8

Арван өнцөгт

• 10

Олон өнцөгт ?

Мөн эсэх…

!

Даалгавар…

• Орчноосоо олон өнцөгт дүрс олж судлаарай ?

• Нэр томьёоны тайлбар толь хийгээрэй ?• Холбогдох бодлого дасгал ажиллаарай

• In your own home?

….+.-

？…

.

Нэг талын үзүүрүүд болж байгаа хоёр оройг хөрш орой гэнэ.

. Хамгийн сонирхолтой зүйл юу байв？ Хийж амжаагүй зүйл юу байв？

Аль ч гурав нь нэг шулуун дээр үл орших агаарын харилцаатай 5 хот байв.

Өнөөдрийн аялалаын хуваарьт өөр хоорондоо зөвхөн нөг л удаа нислэг хийхийг зөвшөөрсөн бол нийт хэдээн аялал хийсэн бэ？ /Ярилцах/

Нэр томьёоны тайлбар толио цаашид үргэлжлүүлж чадах уу

Холбогдох нэр томьёо ойлголтуудаа бататган бодлого бодоход бэлэн үү

Бодлого

Дүгнэлт

ҮргэлжлүүлБуцах

Анхаарал тавьсанд баярлалаа

4

Буцах Үргэлжлүүл

11

1.1. ...

1

Олон өнцөгтОлон өнцөгтШүлгэнд өгүүлсэн зүйлийн талаар ярилцаарай

1 2

1.1. ..

Хичээл нээлттэй