trình tựnghiên cứu định lượng cơbảnchocácnghiênc...

Bài giảng 9Các phương pháp phân tích

Chương trình giảng dạy kinh tế FulbrightNiên khóa 2006-2007

1Nguyễn Trọng Hòai

Trình tự nghiên cứu định lượngcơ bản cho các nghiên cứu

• Nghiên cứu thông thường• Đề án môn học (ngắn hạn)• Luận văn sau đại học (MA/MBA/Ph.D)

Các tiếp cận nghiên cứu

1. Cảm giác (INTUITION) Chúng ta “giải quyết vấn đề” bằngcảm giác chủ quan???

2. Độc đóan (AUTHORITY)Bà nội, chuyên gia

3. Khoa học (SCIENCE)Nghiên cứu thực nghiệm(Empirical test)




Cơ sở lý thuyết : khung phân tích

• Mục đích - trình bày một biến lý thuyết chịu ảnh hưởng bởicác nhân tố nào đó.

Chúng ta quan sát chúng trong thực tiễn bằng các biến đạidiện.

Kiểm định mối quan hệ giữa các biến bằng phương phápđịnh lượng.

Ví dụ:

- Lý thuyết: cầu phụ thuộc vào thị hiếu (taste/preference)

- Quan sát: doanh số phụ thuộc vào các proxiers?

Lý thuyết: GOOD ?

Giải thích được quan sát thực tế hiện hành

Dự đóan được sự thay đổi trong tương lai

Hữu ích: có thể ứng dụng được trong tình huốngcụ thể

Đơn giản trong việc giải thích các hiện tượng

Lý thuyết được kiểm định trong thực tế




Lý thuyết và quan sát thực tế

Observation(Thực tế)

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Theory(Khái niệm)

Từ lý thuyết đến quan sát thực tế

Concept A:

Tổng cầu

Concept B:

Mức giá

Doanh số CPI

Trừu tượng

Thực tế Quan sát

Lý thuyết




Tổng quan lý thuyết cho nghiên cứu

• Lý thuyết truyền thống• Các lý thuyết mới• Tổng hợp và mở rộng hoặc thu hẹp

theo phạm vi nghiên cứu• Một ví dụ thông thường từ mẫu

nghiên cứu tiêu chuẩn

Một ví dụ: tổng quan lý thuyết• S = f(A,W,O) (Wai 1972)• TDE= g(IFSMAY,IRD,SES,DTC,RFI,B,QFS)• TDE=h(MAD,IRD,DTC1,DTC2,RFI,SFISES,OFISES,B,IFIad,QFSsa)• A: khẳ năng tiết kiệm• W: nhiệt tình tiết kiệm• O: nơ hội tiết kiệm• IFSMAY: các qui định liên quan đến small savers• IRD: lãi suất tiền gởI• SES: bảo hiểm tiền gởI• DTC: chi phí giao dịch• RFI: cung cấp dịch vụ khác ngòai tiền gởI• B: số chi nhánh• QFS: chất lượng dịch vụ•




Một ví dụ: tổng quan lý thuyết

• MAD: số tiền gởI tối thiểu qui định• DTC1: thờI gian thực hiện giao dịch• DTC2: số chứng từ cần thiết• SFISES: khu vực định chế họat động• OFISES: sở hữu định chế• QFSsa:lương nhân viên• IFI: thông tin về định chế• IFIad: số lần đăng báo/quảng cáo trong

năm.

“Chu trình khoa học” (Bacon)

Quan sát-Kiểm định

Tổng quát hóa

Lý thuyết

Giả thuyết

DIỄNDỊCH

QUYNẠP




Quan sát thực tế bằng dữ liệu

Bản thân dữ liệu chính nó không nói lên điều gì?

• Chúng ta căn cứ vào mục đích nghiên cứu

• Chúng ta phải tìm kiếm đặc điểm của dữ liệu

• Muốn như vậy chúng ta cần: THEORY vàANALYTICAL METHODS

Các câu hỏi quan trọng của nghiên cứu?

• What? Nghiên cứu vấn đề gì• Why? Tại sao phải nghiên cứu• How? Giả thuyết và phương pháp

luận nghiên cứu• Which (policies)? Gợi ý chính sách

cho “policy makers”• Những điều này cần làm rõ trong

phần đặt vấn đề nghiên cứu




Trình tự nghiên cứu

1. Mục đích2. Định nghĩa vấn đề

3. Mục tiêu

4. Thiết kế mô hình

5. Nguồn thông tin

6. Phương pháp thu

thập dữ liệu

7. Công cụ thu thập dữ

liệu

8. Chọn mẫu: SRF

9. Thu thập dữ liệu

10. Phân tích dữ liệu

11. Thảo luận kết quả

12. Gợi ý chính sách

1. Mục đích: có nhu cầu thực sự?

• Chúng ta có cần làm nghiên cứu?– Tốn kém time/money/opportunity costs nhưng– Có giá trị cho policy makers?– Có quan trọng cho các đối tượng liên quan?

• Chúng ta không thực hiện nghiên cứu ?– Không có thời gian– Không có tiền– Không có lợi cho ai– Không thể thu thập thông tin cần thiết




Các đối tượng liên quan

• “Người hưởng lợi ích họăc những nạnnhân” (Checkland, 1981) của một tổ chức, hoặc hệ thống

• “Bất kỳ một nhóm hoặc cá nhân bị ảnhhưởng do các hành động của tổ chức” (Freedman, 1984)

• “Một cá nhân hoặc một tổ chức có kỳvọng cải thiện tình trạng của vấn đề trongbối cảnh mà nó đang diễn ra” (Venable, 2006)

Stakeholder?• Cá nhân• Nhóm• Đối tượng liên quan• Tổ chức• Xã hội• Nền kinh tế• Thế hệ tương lai




Tại sao phải quan tâm stakeholders?

• Stakeholders thường có sự hiểu biết riêng, nhận thức riêng, và quan tâm về vấn đề đangxảy ra.

• Stakeholders có thể lựa chọn các giải pháp tốtnhất phù hợp vớI vấn đề đang xảy ra.

2. Định nghĩa vấn đề• Vấn đề là gì ?(target/hot/cause/improve. . .)

• Thể hiện vấn đề: Câu hỏi nghiên cứu/giả thuyết– Hệ quả cho câu hỏi nghiên cứu sai

– Gợi ý chính sách sai lầm

• Ví dụ: – Liệu duy trì lãi suất thực dương sẽ huy động được tiết kiệm?

– Liệu những người tham gia dự án có thu nhập cao hơn nhưngngười không tham gia dự án?




Một định nghĩa

“Là một sự khác biệt về điều đangdiễn ra hiện tại và điều mà người tamong đợi” David Kroenke

Giải quyết vấn đề nghiên cứu?

• Khó khăn do mức độ phức tạp• Thiếu thông tin• Khan hiếm nguồn lực giải quyết vấn đề• Nhận thức khác nhau về các vấn đề

• Các vấn đề trong kinh tế cần xác địnhưu tiên khi giảI quyết chúng

• Chính sách sẽ tác động vào yếu tố nàocủa vấn đề




Các nguồn thông tin nhận dạng vấn đề

• Phân tích xu thế• Các báo cáo• Các than phiền/khó khăn từ stakeholders• Đề xuất cải thiện tình trạng của vấn đề

– Như vậy cần thiết phải giảm mức trầm trọng– Nên đề xuất với policy makers quan tâm khía cạnh nào?– Đã có giải pháp nào đã và đang xảy ra so với tiếp cận

mới?

Các lọai vấn đề

• Structured

– Mục tiêu đãbiết

– Những nhântố liên quan đãbiết

– Những giảipháp đã biết từtrước

Unstructured

Mục tiêuchưa biếtNhiều nhântố chưa biếtNhững giảipháp chưabiết




“Định nghĩa được vấn đề thì quan

trọng hơn nhiều so với các giải pháp.”

Albert Einstein

Quá trình định nghĩa vấn đềKhẳng định các

mục tiêu củapolicy makers

Hiểu rõ các thôngtin liên quan

Nhận dạng vấn đề, không phải biểu hiệnbên ngòai hay triệuchứng (symptoms)

Xác định đơn vịnghiên cứu/vàbiến mục tiêu

Xác định các biếnliên quan

Trình bày vấn đề:

Câu hỏi/mụctiêu/gỉa thuyết




Ví dụ: “vấn đề sao chép”

• Initial statement of the problem“Quá nhiều sinh viên sao chép từ các tác phẩm khi làm

bài tập mà không có một chú thích rõ ràng nguồn gốc” • Stakeholders

– Sinh viên sao chép, sinh viên không sao chép, gia đìnhsinh viên, ban giảng viên, bộ phận quản lý trường đạI học, chính phủ, xã hội

• Problem owner– Trường đại học và ban giảng viên– Tập thể sinh viên– Trình bày vấn đề

Vậy các nhân tố nào ảnh hưởng đến vấn đề sao chépvà làm thế nào có thể giảm thiểu nó?

3. Hình thành mục tiêu nghiên cứu

• Yêu cầu tối thiểu cho các câu hỏinghiên cứu là gì?– Cụ thể– Đo lường được trong thực tế– Bao nhiêu mục tiêu thì đủ/quá nhiều? – Rule of 5




4. Thiết kế nghiên cứu

• Kế họach khoa học nhằm giải quyết vấnđề/câu hỏi nghiên cứu.

• Nêu ra tiếp cận cơ bản nhất giải quyếtvấn đề.

• Ba cách tiếp cận cơ bản:– Mô tả (Descriptive) (không đủ mạnh) – Nhân quả (Causal) (phù hợp với Ph.D)– Hệ thống (Simultaneous equation) (too hard)

Thiết kế nghiên cứu (tt)

• Mô tả (Descriptive):– Trả lời who, what, why and how– Observation-data: graphs/cross tables

• Nhân quả (Causal):– Hình thành mối quan hệ giữa các biến– Kiểm định bằng Econometrics

model/Quantitative methods• Kết hợp???




Nghiên cứu mô tả

• Mô tả các hiện tượng kinh tế - xã hội• Đo lường/phát hiện xu hướng• e.g. Nghèo đói/các xu hướng liên quan

Giáo dụcY tếViệc làmGiới tínhDân tộc

Phương pháp nhân quả

• Thí nghiệm (Experiments)– Phòng lab: môi trường được kiểm sóat– Thực địa (Field): tiếp cận real world/– Nghiên cứu dựa vào dữ liệu hiện có: Desk research

• Các biến thí nghiệm:– Dependent variables: Biến mục tiêu– Independent variables: Biến tác động




5. Nguồn thông tin

• Data:– Secondary: thứ cấp (already exists)– Primary: sơ cấp (you collect it)

• Nguồn:– Tự điều tra– Công bố (ví dụ WEI, VLSS)

6. Phương pháp thu thập dữ liệu

• Secondary data:– Báo cáo nội bộ, báo cáo được ấn bản , thư viện,

web• Primary data:

– Telephone, in person (face to face), e-mail




7. Công cụ thu thập dữ liệu

• Điều tra xã hội học, bảng phỏng vấn• Các câu hỏi liên quan đến vấn đề

nghiên cứu

8. Chọn mẫu

• Đơn vị nghiên cứu là gì?• Dữ liệu hiện có là gì?• Tổng thể (Đơn vị nghiên cứu/dữ liệu)• Tại sao: chúng ta không quan sátđược PRF SRF




9. Thu thập dữ liệu

• Tránh: – Hiện tượng thiên lệch (Bias)– Hiểu sai khi điều tra (Misunderstanding)– Dẫn đến dữ liệu không phản ảnh điều mà

nghiên cứu cần thu thập (Not getting what you need)

10. Analyze Data

• Phân tích thống kê mô tả• Nhận xét bằng cách diễn đạt có ý

nghĩa (không chỉ thể hiện nhiềubảng)

• Phân tích kết quả thống kê/ý nghĩakinh tế của mô hình kinh tế lượng




11. Thảo luận (trình bày) kết quả

• Chuyên nghiệp• Mức độ giải thích chi tiết• Viết cho người khác đọc• Nêu các tìm kiếm từ phân tích (trả lời câu

hỏi nghiên cứu? Yes/No/Why?• Gợi ý các chính sách• Giới hạn nghiên cứu• Phụ lục• Tài liệu tham khảo

Trình bày một nghiên cứu khoa học

• Cách trình bày bằng văn viết– Nội dung và bố cục– Ngôn từ– Câu văn– Bảng biểu số liệu– Sơ đồ và hình vẽ– Header và footer– Footnotes– Tài liệu tham khảo

• Cách trình bày bằng lời nói– Trình bày trước hội đồng– Bảo vệ và trả lời câu hỏi




Teams: thực hiện đề án theo nhóm• Cho phép chúng ta đạt được

một đề án nghiên cứu tốt nhất.• Trong điều kiện nguồn lực giới

hạn nhất ở môi trường FETP• Đa dạng hóa các ý tưởng/các đóng

góp của từng thành viên trong nhómvào đề án (kết quả chung/điểm đề ánlại khác biệt?)

The End

Good Lucks

for Your Term Project (Baby/Infant researchers)

trình tựnghiên cứu định lượng cơbảnchocácnghiênc...

Documents