tÜrkİye 81 İl sanayİ - tarsus ticaret borsasi il sanayi durum … · tÜrkİye 81 İl sanayİ...

1

NDEKLER

NDEKLER

TRKYE

81 L SANAY

DURUM RAPORU

SANAY GENEL MDRL

EKM 2014 / ANKARA

2

NDEKLER

NSZ .............................................................................................................................................. 4

1 ADANA ......................................................................................................................................... 5

2 ADIYAMAN ................................................................................................................................ 14

3 AFYONKARAHSAR ................................................................................................................. 23

4 ARI ............................................................................................................................................ 30

5 AMASYA ..................................................................................................................................... 38

6 ANKARA ..................................................................................................................................... 45

7 ANTALYA ................................................................................................................................... 53

8 ARTVN ....................................................................................................................................... 60

9 AYDIN ......................................................................................................................................... 66

10 BALIKESR ............................................................................................................................... 74

11 BLECK .................................................................................................................................... 80

12 BNGL ..................................................................................................................................... 88

13 BTLS ....................................................................................................................................... 93

14 BOLU ......................................................................................................................................... 97

15 BURDUR ................................................................................................................................. 104

16 BURSA .................................................................................................................................... 110

17 ANAKKALE ......................................................................................................................... 118

18 ANKIRI ................................................................................................................................. 123

19 ORUM ................................................................................................................................... 129

20 DENZL .................................................................................................................................. 134

21 DYARBAKIR ......................................................................................................................... 142

22 EDRNE ................................................................................................................................... 149

23 ELAZI ................................................................................................................................... 155

24 ERZNCAN .............................................................................................................................. 161

25 ERZURUM .............................................................................................................................. 165

26 ESKEHR ............................................................................................................................. 173

27 GAZANTEP ........................................................................................................................... 179

28 GRESUN ................................................................................................................................. 186

29 GMHANE ........................................................................................................................ 193

30 HAKKAR ............................................................................................................................... 197

31 HATAY .................................................................................................................................... 201

32 ISPARTA ................................................................................................................................. 209

33 (EL) MERSN ..................................................................................................................... 217

34 STANBUL .............................................................................................................................. 224

35 ZMR ....................................................................................................................................... 233

36 KARS ....................................................................................................................................... 243

37 KASTAMONU ....................................................................................................................... 249

38 KAYSER ................................................................................................................................. 256

39 KIRKLAREL ......................................................................................................................... 266

40 KIREHR ............................................................................................................................... 272

41 KOCAEL ................................................................................................................................ 279

42 KONYA ................................................................................................................................... 291

43 KTAHYA .............................................................................................................................. 301

44 MALATYA ............................................................................................................................. 309

45 MANSA .................................................................................................................................. 316

46 KAHRAMANMARA ............................................................................................................ 325

47 MARDN .................................................................................................................................. 332

3

48 MULA ................................................................................................................................... 340

49 MU ......................................................................................................................................... 348

50 NEVEHR .............................................................................................................................. 354

51 NDE ..................................................................................................................................... 359

52 ORDU ....................................................................................................................................... 365

53 RZE ......................................................................................................................................... 371

54 SAKARYA ............................................................................................................................... 376

55 SAMSUN ................................................................................................................................. 384

56 SRT ........................................................................................................................................ 392

57 SNOP ...................................................................................................................................... 396

58 SVAS ...................................................................................................................................... 403

59 TEKRDA ............................................................................................................................. 409

60 TOKAT .................................................................................................................................... 418

61 TRABZON ............................................................................................................................... 427

62 TUNCEL ................................................................................................................................. 434

63 ANLIURFA ........................................................................................................................... 438

64 UAK ....................................................................................................................................... 447

65 VAN ......................................................................................................................................... 453

66 YOZGAT ................................................................................................................................. 458

67 ZONGULDAK ......................................................................................................................... 463

68 AKSARAY ............................................................................................................................... 471

69 BAYBURT ............................................................................................................................... 477

70 KARAMAN ............................................................................................................................. 482

71 KIRIKKALE ............................................................................................................................ 489

72 BATMAN ................................................................................................................................. 498

73IRNAK .................................................................................................................................... 504

74 BARTIN ................................................................................................................................... 509

75 ARDAHAN .............................................................................................................................. 515

76 IDIR ....................................................................................................................................... 520

77 YALOVA ................................................................................................................................. 524

78 KARABK .............................................................................................................................. 530

79 KLS ........................................................................................................................................ 537

80 OSMANYE ............................................................................................................................. 544

81 DZCE ..................................................................................................................................... 550

4

NSZ

Sanayileme, sosyo-ekonomik kalknmann temelini oluturan vazgeilmez bir sre olmakla

birlikte, bilgi ve teknoloji toplumuna giden yolun da temel talarndan biridir.

Teknoloji gelitirme, sanayileme ve sanayileirken de ileri teknolojiden yararlanarak yeni

alanlar ve rnler oluturma yar her geen gn daha ileri bir boyuta ularken, bu yolla eriilen

g milletler iin dnya piyasalarnda byk bir rekabet alann da beraberinde getirmektedir. Bu

yarta baarl olmann temel artlar srekli kalite, ileri teknolojiye ulama, rn skalasnda

zenginlik, eitimli ve nitelikli i gc ve ucuz maliyet olarak belirginlemektedir. Yani,

hammadde ve emek youn bir sanayi yerine bilgiye, teknolojiye, gerek retme, gelitirme yoluyla,

gerek transfer yoluyla sahip olmaya dayal, kalite egemen bir sanayi anlay hakim olmaktadr.

Dnya, son yllarda sanayi sektrnde yaanlan yapsal deiimlerden dolay hzl bir deiim

srecine girmitir. Bu sre ierisinde zellikle gelimi lkelerin imalat sanayilerinde teknoloji

hzl bir gelime gstermi ve Ar-Ge faaliyetleri ile elde edilen sonularn ticariletii modern ve

bilgi teknolojilerinin uyguland sistemler benimsenerek, sadece ham madde ve emee dayal

retim metotlar terk edilmitir. Dolaysyla ekonomilerin mukayeseli stnln artk teknolojik

yaplar belirler hale gelmitir.

O halde, teknoloji retmeyen bir lkenin kalknmasn da dnmek elbetteki artk mmkn

grlmemektedir. Dolaysyla bundan sonra yapacaklarmz tamamen teknoloji kltrnn

yerlemesine ve teknolojinin retimine ynelik eylemler olmaldr. Teknoloji kltr; insanlarn

rgtlenip, dier canllar ve makinalardan da yararlanarak, bilimsel veya baka bir dzenli bilgiyi

sistemli bir ekilde uygulamaya dnk iler iin kullanmas biimi olup, tm kesimler tarafndan

benimsenmesi gerekmektedir.

Teknoloji retimi iinde yer alan ve teknolojik bilgiyi retmek, ileri teknolojilere ulamak,

bilgi ve teknoloji youn retim ve giriimcilii desteklemek ve yeniliki mal ve hizmet retimi ile

rekabet gcn artrmak iin kamu, niversite ve zel sektrn ibirliiyle akademik, sosyal ve

ekonomik yapnn btnletii, gerekli alt yap ile donatlan ve giriimcinin hizmetine sunulan

Ar-Ge merkezi ve enstitleriyle retim birimlerinin yer ald yerleim alanlar olan Teknoloji

Gelitirme Blgeleri ise son derece nemlidir.

lke kalknmasnda ve blgesel potansiyellerin en iyi ekilde deerlendirilmesinde, mevcut

kaynaklarn verimli ve gereki kullanm ve bunlara dayal olarak kk ve orta lekli sanayinin

yurt sathnda yaygnlatrlmas, desteklenmesi ve gelitirilmesi byk nem tamaktadr. Bunun

iin de mevcut sanayi yaps profilinin ortaya konulmas, gelime imkn ve kabiliyetinin

belirlenmesi, gelecee ynelik yeni yatrm hedef ve stratejilerin tasarlanmas ve uygulanmas da

zerinde ciddiyetle durulmas gereken hususlarn banda gelmektedir. Ancak bu ekilde verileri

ortaya koyarak yatrmclarmzn doru teviki, salkl yatrm kararlarnn alnmas ve eldeki

kaynaklarn rasyonel bir ekilde deerlendirilmesini salamak mmkndr.

Bu alma; Genel Mdrlmz veri tabannda kayd tutulan, Sanayi Sicil verileri, (Sanayi

Sicil kayd bulunan firmalar esas alnmtr) il mdrlklerimizden gelen bilgiler ile Sanayi

Blgeleri Genel Mdrl, Bilim ve Teknoloji Genel Mdrl, TK ve Ekonomi Bakanl

(illerin ithalat ve ihracat)nn verileri dorultusunda, tm illerimizin yatrm ortam ile ilgili

gerekli deerlendirmeleri yaplarak hazrlanm olup, giriimcilerimizin doru karar almalarna

yardmc olacak tm argmanlarn bir araya getirilmesine allm ve yapabilecekleri yatrmlar

ortaya konulmutur.

Sz konusu bu almann giriimcilerimize faydal olacan mit ediyoruz.

Prof.Dr. brahim KILIASLAN

Sanayi Genel Mdr

5

1 ADANA

1. LN SANAY YAPISI

Adana ili sanayisi, tarma dayal sanayi olarak geliim gstermitir. Tarma dayal tekstil ve

bitkisel ya sanayi n plana kmaktadr.

stanbul Sanayi Odas tarafndan aklanan Trkiyenin ilk 500 Byk Sanayi Kuruluu

sralamasna Adana ilinden 12 sanayi firmas; Trkiyenin ikinci 500 Byk Sanayi Kuruluu

sralamasnda Adana ilinden 15 sanayi firmas bulunmaktadr.

2. LN TCARET YAPISI

lde imalat sanayi faaliyetleri tarma, zellikle pamua dayal olarak gelimitir. Dolaysyla

ticaret de bu sektrlerde gelimitir. malat sanayinde pamua dayal retim dnda; gda, hazr

giyim, kimya ve orman rnleri sanayi gelimitir. Ayrca narenciye alanlar geniletilmi,

seraclk yaygnlamaya balamtr.

3.SANAY SCL KAYITLARINA GRE L SANAYSNN DEERLENDRLMES

a. Trkiye Sanayisi ve Adana li Sanayisi Kaytlara gre sanayi iletmelerinin, bata stanbul(%31) olmak zere, Bursa(%8),

Ankara(%7), zmir(%5), Konya(%4), Gaziantep(%3), Denizli(%3), Kocaeli(%2), Adana(%2),

Tekirda(%2), Kayseri(%2 ), Mersin(%2) olmak zere; toplam % 71i on iki ilimizdedir.

Blgelere gre bir deerlendirme yapldnda; sanayi iletmelerinin %48i Marmara

Blgesinde, %17si Anadolu Blgesinde, %14 Ege Blgesinde, %8i Akdeniz Blgesinde,

%6s Karadeniz Blgesinde, %5i Gneydou Anadolu Blgesinde, % 2si Dou Anadolu

Blgesindedir.

Adana ilinde sanayi siciline kaytl sanayi iletmesi says 1.832dir. Toplam sanayi iletmesi

ierisinde %2 lik bir oran ile sanayisi gelimi 12 il arasnda yer almaktadr.

Akdeniz Blgesindeki illerin sanayi bakmndan deerlendirmesi yapldnda, %25lik bir

oran ile Adana ilk srada yer almaktadr. Adana ilini takip eden iller srasyla; Mersin(%19),

Antalya(%16), Hatay(%13), Kahramanmara(%11), Burdur(%6), Isparta(%6) ve Osmaniye(%4)

olarak grlmektedir.

b. Adana linde Sanayi letmelerinin Sektrel Dalm Adana ilinde bulunan sanayi iletmelerinin sektrel dalmna baktmzda, %20 gda rnleri

imalat, % 10 Kauuk ve plastik rnlerin imalat, % 9 Fabrikasyon metal rnleri imalat

(makine ve tehizat hari), %8 baka yerde snflandrlmam makine ve ekipman imalat

sektrleri ilk sralarda yer almaktadr.

Dierleri srasyla;

% 7 tekstil rnleri imalat

% 5 Giyim eyas imalat; krkn ilenmesi ve boyanmas,

% 5 Kimyasallarn ve kimyasal rnleri imalat,

% 4 Aa ve mantar rnleri imalat(mobilya hari),

% 4 Dier metalik olmayan mineral rnlerin imalat,

% 4 Ana metal sanayi,

% 4 Mobilya imalat,

% 3 Dier madencilik ve taocakl imalat,

% 2 Kat ve kat rnleri imalat,

% 2 Elektrikli tehizat imalat,

6

% 2 Motorlu kara tat, treyler (rmork) ve yar treyler (yar rmork) imalat,

% 2 Madeni ya geri kazanm.

% 2 Deri ve ilgili rnlerin imalat,

% 2 Metal cevherleri madencilii imalat,

% 1 Dier imalatlar,

% 1 Makine ve ekipmanlarn kurulumu ve onarm imalat,

% 1 Bilgisayarlarn elektronik ve optik rnlerinin imalat,

% 1 Motorlu kara tatlarnn bakm ve onarm,

% 1 Kaytl medyann baslmas ve oaltlmas imalat,

c. alan says ve Ar-Ge Sanayi sicil kaytlarna gre, Adana ilinde kaytl iletmelerde alan personel says toplam

45.987dir.

Ar-Ge birimi olan firma says 47, alan says 252dir. Toplam personelin %1i Ar-Gede

almaktadr. Kalite kontrol birimi olan firma says 157, alan says 931dir. Toplam

personelin %2si kalite kontrol biriminde istihdam edilmektedir.

d. Genel Deerlendirme Sanayide alanlarn %17si tekstil rnleri imalat sektrnde, %16s gda rnlerinin

imalat sektrnde istihdam edilmektedir.

Sanayi istihdamnn %70i ii, %4 mhendistir.

Adana ilinde bulunan sanayi iletmelerinin %45i mikro lekli, %44 kk lekli, %9u

orta lekli, %2si byk lekli iletmelerdir.

Personel Saysna Gre Byk letmeler:

- Temsa Global Sanayi ve Ticaret A.. - Kvan Tekstil Sanayi ve Ticaret A.. - Bossa Ticaret ve Sanayi l. Ticaret A.. - Abdioullar Plastik ve Ambalaj Sanayi

4. LDE NE IKAN YATIRIM ALANLARI

Talebi Karlamaya Ynelik Yatrmlar

Enerji sektr,

malat sektr,

Madencilik sektr,

Hizmetler sektr,

Tohumculuk sektr,

Tekstil sektr,

Gda sektr,

Metal sektr,

Yap elemanlar sektr,

Aa sektr,

Ambalaj sektr,

Kimya sektr.

Potansiyeli Deerlendirmeye Ynelik Yatrmlar

Gemi ina sanayi,

Enerji ve petro-kimya sanayi,

Tarm ve tarma dayal sanayi.

7

5. LN DI TCARET

Adana ili ihracat arlkl olarak Avrupa Birlii lkelerine yneliktir. Ayrca G-8 lkeleri,

komu lkeler ve Ortadou lkelerine de ihracat yaplmaktadr. 2013 ylnda en fazla ihracat

yaplan lkeler srasyla 477.192.719 ABD Dolar ile Irak, 187.316.639 ABD Dolar ile Almanya,

159.013.121 ABD Dolar ile Rusya Federasyonu, 103.398.685 ABD Dolar ile talya, 95.227.827

ABD Dolar ile spanya, 89.441.202 ABD Dolar ile ABDdir. Ayrca Fransa, Hollanda, in Halk

Cumhuriyeti, ngiltere ve Suriye dier ihracat yaplan lkelerdir. hracat tutarlarna gre en nemli

sektrler; gda, tekstil, kimya, tarm ve hayvanclk, motorlu kara tatlar ve rmorklar, kat ve

kat rnleri ile makine ve tehizat olarak sralanmaktadr.

Adana ili ithalatnda ise kimya, tarm ve hayvanclk, makine ve tehizat, gda, mobilya ve

baka yerde snflandrlmam dier rnler, motorlu kara tat ve rmorklar ile ana metal sanayi

ilk sralarda yer almaktadr. En fazla ithalat yaplan lkelerin banda; 481.569.235 ABD Dolar

ile ABD, 267.336.062 ABD Dolar ile in, 177.464.144 ABD Dolar ile Japonya, 147.342.845

ABD Dolar ile srail, 137.911.734 ABD Dolar ile Almanya ve 132.046.479 ABD Dolar ile

Rusya Federasyonu gelmektedir.

hracatn thalat Karlama Oran

2013 (USD)

hracat 2.156.533.657

thalat 2.747.149.086

hracat Art Oran (%) 13

thalat Art Oran (%) -10

hracatn thalat

Karlama Oran (%) 78,5

Kaynak : TK

lin D Ticarete Konu Olan Sektrleri

lde ihracata konu olan sektrler; tekstil ve hammaddeleri, kimyevi maddeler ve mamulleri,

tat aralar ve yan sanayi, hububat, bakliyat, yal tohumlar, ya meyve ve sebze, aa mamulleri

ve orman rnleri, su rnleri ve hayvanclk mamulleri, hazr giyim ve konfeksiyon, makine ve

aksamlar, elik, iklimlendirme sanayi, maden ve metaller, elektrik-elektronik, demir ve demir d

metaller, meyve sebze mamulleri, imento cam seramik ve toprak rnleri, savunma ve havaclk

sanayi, hal, deri ve deri mamulleri, ss bitkileri ve mamulleri, kuru meyve ve mamulleri, zeytin

ve zeytinya, dier sanayi rnleri, deerli maden ve mcevherat olarak sralanabilir.

rn Grubu Baznda 2013 Yl hracat Verileri

rn Grubu hracat (USD)

Gda rnleri ve iecek 427.990.705

Tekstil rnleri 380.954.567

Kimyasal madde ve rnler 338.554.967

Tarm ve hayvanclk 288.298.505

Motorlu kara tat ve rmorklar 144.853.706

Kat ve kat rnleri 92.087.453

Baka yerde snflandrlmam makine ve tehizat 83.940.641

Giyim eyas 62.510.148

Mobilya ve baka yerde snflandrlmam dier rnler 59.001.689

8

Metal eya sanayi (makine ve tehizat hari) 45.881.745

Plastik ve kauuk rnleri 43.786.727

Metalik olmayan dier mineral rnler 38.500.525

Atk ve hurdalar 32.639.211

Ana metal sanayi 27.022.872

Metal cevherleri 24.504.888

Aa ve mantar rnleri (mobilya hari); hasr vb. rlerek

yaplan maddeler 22.226.925

Baka yerde snflandrlmam elektrikli mekina ve cihazlar 19.332.747

Kok kmr, rafine edilmi petrol rnleri ve nkleer

yaktlar 7.384.678

Tbbi aletler; hassas optik aletler ve saat 6.176.063

Dier ulam aralar 2.959.526

Dabaklanm deri, bavul, el antas, saraciye ve ayakkab 1.996.804

Radyo, televizyon, haberleme tehizat ve cihazlar 1.723.700

Bro, muhasebe ve bilgi ileme makineleri 1.538.546

Taocakl ve dier madencilik 1.472.737

Balklk 580.073

Basm ve yaym; plak, kaset vb. 578.956

Ormanclk ve tomrukuluk 17.177

Maden kmr , linyit ve turb 13.398

Dier i faliyetleri 3.978

Toplam 2.156.533.657

Kaynak : TK

lde ithalata konu olan sektrler ise; kimya sanayi ve buna bal sanayi rnleri olmak zere,

dokumaya elverili maddeler ve bunlardan mamul eya, makinalar ve mekanik cihazlar, gda

rnleri ve iecek-mobilya ve baka yerlerde snflandrlmam dier rnler, ana metal sanayi

elektrik malzemeleri; bunlarn aksam ve paralar, sanat eserleri-koleksiyon eyas ve antikalar,

nakil vastalar, plastik-kauuk ve mamulleri, adi metaller ve adi metallerden eya, bitkisel

rnler, hayvansal ve bitkisel kat ve sv yalar, mineral maddeler, canl hayvan ve hayvansal

rnler, kat-karton ve mamulleri, muhtelif mamul eya, ta-al-imento-amyant, mika veya

benzeri maddelerden eya, aa ve aa rnleri, gda sanayi mstahzarlar, deriler, kseleler,

postlar, krkler ve bu maddelerden mamul eya, tabii veya kltr inciler, kymetli veya yar

kymetli talar-kymetli metaller, silahlar ve mhimmat, bunlarn aksam, para ve aksesuarlar

olarak sralanabilir.

rn Grubu Baznda 2013 Yl thalat Verileri

rn Grubu thalat (USD)

Kimyasal madde ve rnler 740.792.986

Tarm ve hayvanclk 512.929.391

Baka yerde snflandrlmam makine ve tehizat 314.613.336

Gda rnleri ve iecek 259.927.917

Mobilya ve baka yerde snflandrlmam dier rnler 208.433.004

Motorlu kara tat ve rmorklar 204.164.031

Ana metal sanayi 124.698.963

9

Tekstil rnleri 122.027.205

Plastik ve kauuk rnleri 34.791.620

Kok kmr, rafine edilmi petrol rnleri ve nkleer yaktlar 31.385.987

Kat ve kat rnleri 31.055.139

Tbbi aletler; hassas optik aletler ve saat 28.779.535

Baka yerde snflandrlmam elektrikli makina ve cihazlar 27.270.695

Dier ulam aralar 18.474.965

Atk ve hurdalar 16.714.887

Aa ve mantar rnleri (mobilya hari); hasr vb. rlerek

yaplan maddeler 15.730.599

Metal eya sanayi (makine ve tehizat hari) 14.688.978

Metalik olmayan dier mineral rnler 13.395.855

Giyim eyas 11.960.866

Radyo, televizyon, haberleme tehizat ve cihazlar 7.745.878

Ormanclk ve tomrukuluk 3.423.444

Bro, muhasebe ve bilgi ileme makineleri 1.748.138

Dabaklanm deri, bavul, el antas, saraciye ve ayakkab 940.288

Basm ve yaym; plak, kaset vb. 675.383

Balklk 526.152

Maden kmr , linyit ve turb 171.377

Taocakl ve dier madencilik 73.034

Elence, kltr ve sporla ilgili faaliyetler 9.049

Dier 384

Toplam 2.747.149.086

Kaynak : TK

lin D Ticarete Konu Olabilecek Potansiyeli Petro-kimya sanayi, tekstil ve hammaddeleri ile hazr giyim-konfeksiyon imalat, gda ve

iecek rnleri, kat ve kat rnleri, plastik ve kauuk rnleri, bitkisel rnler, mobilya

imalat, ana metal sanayi, tarm ve tarm rnleri sektrleri d ticarete konu olabilecek potansiyele

sahip sektrlerdir.

Adana line Ait hracat Bilgileri

Yl

hracat

Firma Says

hracat Deeri

(1.000 USD)

2010 856 1.351.269

2011 915 1.756.356

2012 941 1.915.935

2013 1.005 2.158.047

2014 (Ocak-Temmuz) 905 1.163.148

Adana line Ait thalat Bilgileri

Yl

thalat

Firma Says

thalat Deeri

(1.000 USD)

2010 961 2.228.986

2011 1.079 2.974.779

10

2012 1.054 3.046.332

2013 1.054 2.745.537

2014 (Ocak-Temmuz) 877 1.582.506

6.ADANA LNDEK ORGANZE SANAY BLGELER VE KK SANAY

STELER LE LGL ZET BLGLER

a. Organize Sanayi Blgeleri Adana ilinde 2 adet sicil alm OSB bulunmakta olup, doluluk oran %69dur.

Adana-Hac Sabanc (I+II Etap ilave alan) Organize Sanayi Blgesi :

1510 hektar byklnde olup, 500 hektarlk alan kredilendirilmitir.

2001 ylnda tamamlanmtr.

Blgedeki; 591 adet sanayi parselinin 580 adedi tahsis edilmitir. Tahsis edilen parsellerin; 375 adedi retim, 32 adedi inaat, 173 adedi proje aamasndadr. 11 adet parsel tahsis

edilmemitir.

retime geen parsellerde yaklak 30.500 kii istihdam edilmektedir.

Arlkl sektr grubu; tekstil rnlerinin imalat, ana metal sanayi ve kauuk-plastik rnlerinin imalat sanayidir.

Blgenin kullanma suyu ihtiyac temini iin Ceyhan nehrinin kenarnda 1000 lt/sn kapasiteli kullanma suyu artma tesisi kurulmutur.

Atk su artma tesisi kapasitesi 36.000 m3/gn dr.

Adana-Kozan Organize Sanayi Blgesi :



Blgedeki; 74 adet parselin 64 adedi tahsis edilmitir. Tahsis edilen parsellerde; 30 adedi retim, 25 adet inaat, 9 adet proje aamasndadr. 10 adet parsel tahsis edilmemitir.

retime geen parsellerde yaklak 230 kii istihdam edilmektedir.

Arlkl sektr grubu; gda rnleri imalat, mobilya imalat ve aa-aa rnleri ve mantar rnleri imalat sanayidir.

b. Endstri Blgeleri

Ceyhan Enerji htisas Endstri Blgesi:

2014 yl Yatrm Programnda Ett, 1347 hektar altyap olarak toplam 1.500.000.-TL denek ile yer almaktadr.

Yaplan ettler neticesinde 1341 hektarlk alan Ceyhan Enerji htisas Endstri Blgesi (EEB) olarak Bakanlar Kurulunun 19/09/2007 tarihli karar, 17/10/2007 tarih 26673 sayl Resmi

Gazetede yaynlanarak yrrle girmitir. Yine, Bakanlar Kurulunun 04/01/2010 tarih ve

2010/33 sayl Ceyhan Enerji htisas Endstri Blgesinin snrlar yeniden dzenlenmi ve sz

konusu blgede bulunan tanmazlarn acele kamulatrlmas kararlatrlmtr. Bu karar

30/01/2010 tarih ve 27478 sayl Resmi Gazetede yaynlanarak yrrle girmitir.

Blgenin faaliyete geebilmesi iin yaplmas gereken altyap almalarna ynelik planlama ve projelendirme almalar ncesinde kamulatrma almalar ilgili mevzuat erevesinde

srdrlmektedir.

Ceyhan Kaymakaml Milli Emlak Mdrlnn 16/05/2013 tarihli ve 741 sayl yazs ile Ceyhan Enerji htisas Endstri Blgesi snrlar ierisinde kalan hazineye ait 2.651.162,26 m2

yzlml tanmazn endstri blgesi olarak Bakanlmz adna 2 yl sreyle n tahsisi

yapld bildirilmitir.

11

Halihazr harita yapm ii ihalesi 27/11/2013 tarihinde Bakanlmzda yaplmtr.

c. Sanayi Siteleri

Tamamlanan Sanayi Siteleri

Sra

No

Sanayi Sitesi Ad

yeri

Says

Dolu

yeri

Says

Bo

yeri

Says

Doluluk

Oran

(%)

1 Adana Dou (Yreir) SS 198 190 8 96

2 Adana Ceyhan SS 233 233 0 100

3 Adana Kozan SS 294 294 0 100

4 Adana Merkez (Aa leri)SS 391 391 0 100

5 Adana Merkez (Metal leri)SS 634 630 4 99

6 Adana mamolu SS 122 112 10 92

7 Adana Seyhan SS 73 33 40 45

Toplam 1.945 1.883 62 97

7. LDE SANAY SEKTRNE YNELK GNCEL SORUNLAR VE ZM

NERLER

Sanayi atklarnn toplanmas, tanmas, depolanmas, yeniden deerlendirilmesi ve bertaraf edilmesi iin tehlikeli kat atk imha tesisine ihtiya duyulmaktadr.

Hzl gelien ve srekli kendini yenileyen kent merkezi ile Seyhan ve Yreir ilelerinde dank bir ekilde faaliyet gsteren kk ve orta lekli iletmeler iin kent dnda, imar

planlarna uygun ve sektrel bazda gruplandrlm sanayi sitelerinin kurulmas gerekmektedir.

gler dolays ile nfusun artmas ve altyapnn yetersiz hale gelmesi sorunun zmne ynelik olarak yeniden yaplanma ve kalknma projesine ihtiya bulunmaktadr.

lde, Trkiye ortalamasnn zerinde isiz barnmaktadr. sizliin azaltlmas iin bilimsel ve organik tarm desteklenmeli, tarmda miras yasas yeniden deerlendirilmeli ve Tarmsal ihtisas

OSBnin almas gerekmektedir.

Kalifiye eleman yetitirmek amacyla BM ve AB fonlar dahil pek ok destek projelerinden faydalanlmaldr. Konuyla ilgili sivil toplum rgtlerinin nclnde vasfsz i gcnn

kalifiye hale gelmesi iin projeler hazrlanarak hayata geirilmelidir.

Yetimi ve nitelikli i gc, blgenin rekabet etme kabiliyeti ve retimin verimlilii asndan nemlidir. gc ihtiyacna ynelik piyasa analizleri yaplarak i gc arz ve talepleri

belirlenmelidir.

Katma deeri yksek sebze ve meyve trlerinin retimine ynelik projelere ve planl tarm yaplmasna ihtiya duyulmaktadr. Tarmn ve tarma dayal yan sanayinin uygun projelerle

etkinlemesi salanmaldr.

ukurova Blgesinde yksek teknoloji ile tohum retecek bir Ar-Ge merkezinin kurulmas gerekmektedir.

1.Snf tarm arazilerinin iskana ve sanayi yatrmlarna almamas, iftilerin teknik ve zirai bilgi konularnda eitilmesi, arazi haritalarnn yaplmas ve uygulanmas salanmaldr. Organik

tarm uygulamas tevik edilmelidir.

Marka tescil almalarnn karmakl, uzun zaman almas ve markalama maliyetinin yksek olmas nedeniyle bu alanda tevik verilmelidir. Marka oluturma alanlarnda kurumlar ve

meslek odalar ile koordinasyon salanarak, bu konuda ynlendirmeyi yapacak ofisler

12

oluturulmaldr. Sektr ve alt sektrlerin birlemesi sonucunda ortak marka yaratlmas ve

markalama ile ilgili bir veri bankas oluturulmas faydal olacaktr.

Sanayi retiminde marka yaratabilmek ve d pazarda rn eitlilii oluturmak iin uluslararas kurulularca onaylanm test ve aratrma laboratuvar kurulmaldr.

Rafineri yatrm karar ilan edilmi olan enerji ihtisas blgesinde geliecek olan yatrmlara ynelik n hazrlk almas yaplmaldr.

Yeni rn ve teknoloji gelitirmek amacyla kurulan Teknoparkn etkin bir ekilde kullanlmas salanmaldr.

niversite-sanayi ibirlii ile yaplan Ar-Ge almalarnn says srekli artmaktadr. Sz konusu art ounlukla byk iletmeler tarafndan kullanlmaktadr. Kk ve orta lekli

iletmelerin de Ar-Ge almalarndan faydalanmas salanmaldr.

lde Sanayi Sektrne Ynelik Gncel Sorunlar ve zm nerilerinde 2013 Ylnda

Kaydedilen Gelimeler

Sanayiciyi ynlendirmek, proje hazrlamak ve alternatif yatrm alanlar nermek zere, Adana Valilii, Adana Bykehir Belediye Bakanl, ukurova niversitesi, Ticaret Odas,

Sanayi Odas ve Adana G Birlii Vakfndan oluan Adana Yatrm Aratrma ve Gelitirme

Merkezi-AYEGEM kurulmutur.

Tbbi atklarn bertaraf ve atk pil geici depolama alannn oluturulmas iin bir tesis faaliyete gemi bulunmaktadr.

8.BLGESEL KALKINMA AJANSLARI TARAFINDAN L N BELRLENEN

VZYON, MSYON VE STRATEJLER

ukurova Kalknma Ajans

Vizyon: Stratejik konumunu ve zengin kaynaklarn deere dntren, Dou Akdenizin lider

blgesi olmak.

Misyon: Faaliyet blgesi olan ukurovann kalknmas iin iktisadi ve sosyal alanda

srdrlebilir bymeyi salayacak aralar ve faaliyetleri tespit etmek,gelitirmek ve etkin

biimde uygulayabilmek.

Stratejiler :

- Blge, stratejik konumu ve mukayeseli stnlklerini avantaja dntrmek suretiyle rekabet

yeteneklerini st seviyelere tayarak,

- Gen insan kaynann niteliklerini istihdam artn salayacak ekilde yaplandrarak,

- Doal kaynaklarn srdrlebilirlik ilkeleri erevesinde deerlendirerek,

- Blge iinde toplumun farkl kesimleri arasnda uyumu salayarak,

- Blgenin cazibesi yksek bir yaam alan haline gelmesi iin yaam kalitesini artrarak,

- Blge ii gelimilik farklarn azaltarak Dou Akdenizde lider blge konumuna gelecektir.

Bu erevede, ukurova Blgesi, vizyonuna ulamak iin 4 ana tematik eksende gelime

salayacaktr.

1. REKABET GC

- Lider sektrlerde katma deerin artrlmas(tarm ve tarma dayal gda sanayi, kimya sanayi

ve tekstil-giyim eyas sanayi),

- Gl sektrlerin pazar alarnn geniletilmesi(metal eya-makine sanayi, lojistik sektr ve

kat rnleri sanayi),

- Gelien sektrlerin arz ynnden glendirilmesi(turizm sektr, mobilya sektr ve

yenilenebilir enerji sektr),

13

- Giriimciliin gelitirilmesi,

- Yatrm ortamnn iyiletirilmesi ve blgenin tantm(yatrm ortamnn iyiletirilmesi ve

blgenin markalamas ve marka olarak tantlmas),

- nsan kaynaklarnn gelitirilmesi(igc arz ve taleplerinin belirlenmesi, igc niteliinin

arttrlmas),

- ne kan sektrlerde Ar-Ge ve inovasyonun gelitirilmesi(blgedeki niversiteler ile sanayi

kurulular arasnda Ar-Ge'ye ynelik ibirlii almalarnn gelitirilmesi ve blgenin inovasyon

kapasitesinin gelitirilmesi).

2. SOSYAL UYUM

- Gle gelen nfusun sosyal ve iktisadi uyumunun salanmas(gle gelen nfusun mesleki ve

sosyal adaptasyonunun salanmas, nfusun yaad blgelerde kentsel yaam kalitesinin

ykseltilmesi ile nfusun mesleki ve sosyal adaptasyonunun salanmas),

- Dezavantajl gruplarn i hayatna ve sosyal yaama katlmnn artrlmas(ocuk ve genlere

ynelik faaliyetlerin gelitirilmesi, kadnlarn sosyal yaama katlmas ve statsnn iyiletirilmesi

ve yal ve engellilerin yaam kalitesinin ykseltilmesi),

- Sivil toplum faaliyetlerinin gelitirilmesi(blgesel sivil toplum rgtlenmesinin

gelitirilmesi ve kurumlar aras ibirliinin gelitirilmesi).

3.YAAM KALTES

- Salk hizmetlerinin iyiletirilmesi,

- Eitim hizmetlerine ynelik insan mekansal altyapnn gelitirilmesi,

- Kentsel evrenin kalitesinin artrlmas ve altyapnn gelitirilmesi,

- Kentlerin gvenliinin gelitirilmesi.

4.EVRE

- Katma deeri yksek endemik bitkilerin deerlendirilmesi,

- Gne ve rzgar enerji kaynaklarnn deerlendirilmesi,

- Hassas blgelerin korunmas,

- evre dostu faaliyetlerin gelitirilmesi,

- evre sorunlar hakknda farkndalk yaratlmas.

9.LDE BLM VE TEKNOLOJ ALANINDA GEREKLETRLEN FAALYETLER

Destek Program

Aklama

2013 Ylnda

Gerekletirilen

Faaliyetler

San-Tez Program

2006-2013 yllar arasnda 24 proje

program kapsamnda desteklenmitir.

2013 ylnda 5 proje

desteklenmitir.

Ar-Ge Merkezleri 1 adet iletmeye Ar-Ge Merkezi belgesi

verilmitir.

Teknoloji Gelitirme

Blgeleri (TGB) Faaliyet gsteren TGB says 1dir.

Teknogiriim

Sermayesi Destei 25 giriimci desteklenmitir.

2013 ylnda 10

giriimci

desteklenmitir.

14

2 ADIYAMAN

1. LN SANAY YAPISI

Adyaman ili arlkl olarak tarma dayal bir ekonomiye sahiptir. Sanayi byk, orta ve kk

lekli iletmeler eklinde ekillenmitir. GSYH ierisinde sanayi sektr tarm sektrnden

sonra ikinci gelmektedir.

Sanayi yatrmlar ierisinde tekstil sektrne yaplan yatrmlarn younluu dikkati

ekmektedir. lde gda sanayi, maden- ta ve topraa dayal sanayi, pamuk ileme ve tekstil sanayi

ile genel imalat sanayisine ynelik retimler yaplmaktadr.

Sanayi iletmelerinin byk bir ounluu il merkezinde bulunmaktadr. zel sektr, kamu

sektrne gre daha fazla katma deer meydana getirmektedir. Sanayi sektrleri ierisinde tekstil

sektrnn gda sektrne gre daha fazla katma deer meydana getirdii grlmektedir.

lin en nemli yer alt zenginlii petroldr. zel sektr retimleri ile birlikte lkemiz ham

petrolnn %28,13nden fazlas Adyaman blgesinde retilmektedir. Maden kaynaklar

bakmndan olduka zengin bir potansiyele sahiptir.

2. LN TCARET YAPISI

lin tarm arlkl retim potansiyeli, son yllarda sanayisi sektrnde kaydedilen gelimeler,

tarmsal rn eitlilii ve verimliliinde beklenen artlarn ticari hayat olumlu ynde

etkileyecei dnlmektedir.

Temel gda maddeleri ile dayankl tketim mallarnn byk bir ksm, Gaziantep ve Adana

illeri olmak zere dier il merkezlerinden temin edilmektedir.

El sanatlarna ynelik olarak kilim, savan ve el dokuma hallar; tekstil sektrnde iplik; tarm

rnleri olarak buday, arpa, nohut, mercimek, pamuk, ttn, fstk ve zm vb. retilmekte ve

dier illerimize gnderilmektedir.

Byk yatrm ve sermaye gerektirmeden yaplan el sanatlarna ynelik rnlerin pazarlanmas,

ticari hayata canllk kazandrmakla birlikte bu sanatlarn geliimine de katkda bulunmaktadr.

lde faaliyet gsteren Ticaret ve Sanayi Odalar, Ticaret Borsalar, Meslek Odalar ile Esnaf ve

Sanatkarlar Odalar, ticari ve ekonomik hayata yn veren kurululardr.

Ticaret borsasnda; buday, arpa, msr, avdar, yulaf, buday kepei, buday unu, kuru

fasulye, nohut, mercimek, ayiei, yer fst, tereya, sadeya, badem, ceviz, et, canl

hayvanlar, beyaz ve kaar peynir, pamuk iplii, kei kl, yapa, hayvan derileri, barsak, eltik,

pirin, bulgur, razmol, bal, tavuk ve pili eti, yumurta, antepfst, kuru zm ve muhtelif

zelliklerdeki pamuk kotaya dhil rnler olarak deerlendirilmektedir.

Adyaman Ticaret Borsasnda lem Gren rnler

rn ad Tutar (TL) lem Adedi

Hububatlar (buday, arpa, pirin, msr) 210.677.969,28 1,584

Hububat mamulleri ( un, razmol, kepek,

bulgur, yem, yarma, dvme) 207.822,72 62

Bakliyatlar ( iit, ham ya, kanola) 89.614.221,92 2,004

Nebati margarinler ve hayvansal yalar 31.015,32 119

Hayvansal ve bitkisel gda maddeleri 6.573.778,08 3,012

Tekstil ham maddeleri 92.603.305,18 6,026

Et (bykba, kk ba ve kmes

hayvan) 6.367.062,79 51

15

Canl hayvanlar 5.391.874,91 277

eitli maddeler (pul biber, tahin, pekmez,

ttn, helva) 1.773.929,13 11

Toplam 413.240.979,37 13,146

D Ticaret Yaplan lkeler

Afganistan Gney Kore Cumhuriyeti Mersin Serbest Blge

AHL Serbest Blge Grcistan Msr

Almanya Hindistan zbekistan

Avrupa Serbest Blgesi Hollanda Polonya

Avusturya Irak Portekiz

Bahreyn srail Romanya

Belika ran Rusya Federasyonu

Birlesik Arap Emirlikleri spanya Srbistan

Birleik Devletler sve Slovakya

Birleik Krallk svire Sri Lanka

Bosna-Hersek talya Suriye

Brezilya Kazakistan Tunus

Bulgaristan Krgzistan Trkmenistan

Bursa Serbest Blgesi Kosova Ukrayna

in Halk Cumhuriyeti K.K.T.C. rdn

Danimarka Macaristan Vietnam

Fransa Madagaskar Yeni Zelanda

Gney Afrika Cumhuriyeti Mauritius Yunanistan


a. Trkiye Sanayisi ve Adyaman li Sanayisi Kaytlara gre sanayi iletmeleri; bata stanbul(%31) olmak zere, Bursa(%8),






Blgesindedir.

Adyaman ilinde sanayi siciline kaytl sanayi iletmesi says 257 dir. Toplam sanayi

iletmesi ierisinde % 0.3lk bir oran ile sanayisi gelimekte olan iller arasnda yer almaktadr.

Gneydou Anadolu Blgesindeki illerin sanayi bakmndan deerlendirmesi yapldnda,

% 65lik bir oran ile Gaziantep ili ilk srada yer almaktadr. Gaziantep ilini takip eden iller

srasyla; anlurfa(%10), Diyarbakr(%9), Adyaman(%6), Batman(%4), Mardin(%3), Kilis(%1),

Siirt(%1), rnak(%1) olarak grlmektedir.

b. Adyaman linde Sanayi letmelerinin Sektrel Dalm Adyaman ilinde bulunan sanayi iletmelerinin sektrel dalmna bakldnda, %20 ile

gda rnleri imalat ve %16 ile tekstil rnleri imalat sektrlerinin ilk sralarda yer almaktadr.

16

Dier sektrler srasyla;

% 12 Dier madencilik ve taocakl,

% 12 Dier metalik olmayan mineral rnleri imalat,

% 11 Giyim eyas imalat, krkn ilenmesi ve boyanmas,

% 3 Kauuk ve plastik rnleri imalat,

% 3 Mobilya imalat,

% 3 Elektrik, gaz, buhar ve havalandrma sistemi retimi ve datm,

% 2 Kat ve kat rnleri imalat

% 2 Kimyasallarn ve kimyasal rnlerin imalat,


% 2 Fabrikasyon metal rnleri imalat (makine ve tehizat hari),

% 2 Metal Cevherleri Madencilii,

% 6 Dier(Ham petrol ve doal gaz, Kok kmr rafine edilmi petrol rnleri ve nkleer

yakt imalat,eek imalat,Baka yerde snflandrlmam makine ve ekipman imalat,

Bilgisayarlarn, elektronik ve optik rnlerin imalat, Deri ve ilgili rnlerin imalat, Temel

eczaclk rnlerinin ve eczacla ilikin malzemelerin imalat)

c. alan says ve Ar-Ge Sanayi sicil kaytlarna gre, Adyaman ilinde kaytl iletmelerde alan personel says

toplam 9.230dur.

Ar-Ge birimi bulunan firma says 13, alan says 17dir. Toplam personelin %1i Ar-Ge

biriminde almaktadr.

d. Genel Deerlendirme Adyaman ilinde sanayi alanlarnn, %2si tekstil rnleri sektrnde istihdam edilirken,

%24 giyim eyas imalat sektrnde istihdam edilmektedir.

stihdamn %84 ii, %3 mhendistir.

Adyaman ilinde bulunan sanayi iletmelerinin % 28i mikro lekli, %58i kk lekli,

%12si orta lekli, %2si byk lekli iletmelerdir.

Personel Byklne Gre Firmalar:

- Trkiye Petrolleri Anonim Ortakl Adyaman Blge Mdrl - Sanko Tekstil letmeleri Sanayi ve Ticaret A.. Adyaman ubesi - Beta Mensucat Sanayi ve Ticaret A.. - imko imento ve Beton Sanayi ve Ticaret A.. - nternet Tekstil Sanayi ve Ticaret A..

4.LDE NE IKAN YATIRIM ALANLARI


Gda sanayinde yaplabilecek yatrmlar:

Makarna retim tesisi,

Patates cipsi ve msr erezi retim tesisi,

Ayiek ya retim tesisi,

Biskvi ve gofret retim tesisi,

Fstk esasl ve ikolata ve kakaolu mamuller retim tesisi,

Tekstil sektrnde yaplabilecek yatrmlar:

Kuma boyama tesisi,

17

Akrilik battaniye retim tesisi,

Tekstil makineleri imalat tesisi,

Sentetik devamsz lifler,

Pamuk iplii,

Dokunmu mensucat,

rme, tyl mensucat(sentetik, suni liften).

Dier sektrlerde yaplabilecek yatrmlar:

Kat atk ayrma ve geri dnm tesisi,

Polipropilen uval retim tesisi,

Beton kiremit imalat tesisi,

Su ieleme tesisi,

Sabun retim tesisi,

Bakliyat eleme ve paketleme tesisi,

Kriko esasl sabit kaldrc cihazlar retim tesisi,

Sulama ekipmanlar retim tesisi,

CTP boru imalat tesisi,

Kraft torba kd retim tesisi,

Toprak ileme makineleri imalat tesisi,

Souk hava deposu imalat

Suni ve sentetik elyaf,

Tekstil, giyim eyas ve deri ilemede kullanlan makineler.


Tarm sektrnde yaplabilecek yatrmlar:

Sert buday retimine ynelik yatrmlar,

Renkli pamuk retimine ynelik yatrmlar,

Seraclk ( sebze ve ss bitkisi ) yatrmlar,

Ba-bahe yatrmlar,

Meyve ve sebze yetitiriciliine ynelik yatrmlar,

Ceviz, badem ve antep fst yetitiriciliine ynelik yatrmlar,

Kltr mantar retimine ynelik yatrmlar,

Damzlk ( hibrit ) tohum retim tesisi,

Susam ya, tahin, pekmez ve helva retim tesisi.

Hayvanclk sektrnde yaplabilecek yatrmlar:

Su rnleri retimi ve ileme tesisi,

Arclk ve bal retimine ynelik yatrmlar,

Tiftik keisi yetitiricilii,

Et besicilii,

St besicilii,

Yumurta tavukuluu,

Et tavukuluu,

Hindi yetitiricilii,

Devekuu yetitiricilii.

Maden sektrnde yaplabilecek yatrmlar:

Bakr madeni ocak iletmecilii,

18

Linyit kmr ocak iletmecilii,

Mermer ocak iletmecilii

Mermer ileme atlyeleri.


Gda sanayi sektr,

Turizm sanayi sektr ,

naat sanayi sektr ,

Yer alt kaynaklarna dayal maden, petrol sanayi sektr,

Orman rnlerine dayal ve mobilya sanayi sektr,

Yedek para sanayi sektr,

Genel imalat sanayi sektr.

4. LN DI TCARET

rn Grubu Baznda 2013 Yl hracat Verileri

rn Grubu hracat (USD) Sektrn l

hracatndaki

Pay ( %) imento, kire ve al 27.750.884 32

Giyim eyas (krk hari) 22.897.822 27

Trikotaj (rme) rnleri 6.748.618 8

Tahl ve baka yerde snflandrlmam bitkisel rnler 6.155.410 7

Elektrik motoru, jeneratr, transformatrler 5.594.593 6

Mobilya 3.019.846 3

Tekstil elyafndan iplik ve dokunmu tekstil 2.667.644 3

Tpta ve eczaclkta kullanlan kimyasal ve bitkisel

kaynakl rnler 2.230.359 3

tlm tahl rnleri 340.341 1

Dier 8.883.787 10

Toplam 86.289.304 100,00

rn Grubu Baznda 2013 Yl thalat Verileri

rn Grubu thalat

(USD)

Sektrn l

thalatndaki

Pay ( %)

Tahl ve baka yerde snflandrlmam bitkisel rnler 21.783.975 60

Rafine edilmi petrol rnleri 1.451.130 4

Sentetik kauuk ve plastik hammaddeler 1.403.039 4

Motorlu kara tatlarnn motorlaryla ilgili para ve

aksesuarlar 1.240.795 3

Suni ve sentetik elyaf 1.072.194 3

Tekstil, giyim eyas ve deri ilemede kullanlan

makineler 987.316 3

Tekstil elyafndan iplik ve dokunmu tekstil 618.928 2

Atee dayankl seramik rnleri 454.202 1

Baka yerde snflandrlmam kimyasal rnler 343.220 1

19

Maden, taoca ve inaat makineleri 228.920 1

Dier 6.755.563 18

Toplam 36.339.282 100,00

Adyaman line Ait hracat Bilgileri

Yl

hracat

Firma Says

hracat Deeri

(1.000 USD)

2010 36 71.509

2011 49 61.223

2012 43 104.826

2013 42 86.289

2014 (Ocak-Temmuz) 40 146.750

Adyaman line Ait thalat Bilgileri

Yl

thalat

Firma Says

thalat Deeri

(1.000 USD)

2010 42 85.425

2011 55 88.959

2012 40 35.585

2013 48 36.339

2014(Ocak-Temmuz) 36 31.056

6.ADIYAMAN LNDEK ORGANZE SANAY BLGELER VE KK SANAY

STELER LE LGL ZET BLGLER

a. Organize Sanayi Blgeleri

Adyaman ilinde 4 adet sicil alm OSB bulunmakta olup, doluluk oran %39dur.

Tamamlanan Organize Sanayi Blgeleri

Adyaman Organize Sanayi Blgesi :

291 hektar byklnde (ilave alan dhil) olup, 150 hektarlk alan kredilendirilmitir.


Blgedeki; 94 adet sanayi parselinin 93 adedi tahsis edilmitir. Tahsis edilen parsellerin; 88 adedi retim, 5 adedi inaat aamasndadr. 1 adet parsel tahsis edilmemitir.


Arlkl sektr grubu; giyim eyalar imalat, gda rnleri imalat ve tekstil rnleri imalat sanayidir.

Adyaman-Glba Organize Sanayi Blgesi:

110 hektar byklnde olup, 50 hektar kredilendirilmitir.


Blgedeki; 35 adet sanayi parselinin 10 adedi tahsis edilmitir. Tahsis edilen parsellerin; 6 adedi retim, 3 adedi inaat, 1 adedi proje aamasndadr. 25 adet parsel tahsis edilmemitir.


Arlkl sektr grubu; gda rnleri imalat, kimyasallarn-kimyasal rnlerin ve elektrikli tehizat rnlerin imalat sanayidir.

20

Devam Eden Organize Sanayi Blgeleri

Adyaman Organize Sanayi Blgesi (Tevsii alan) :

2014 yl Yatrm Programnda 106 hektar (Tevsii I-II )+Artma olarak ve 1.000.000.-TL denekle yer almaktadr.

Proje almalar devam etmektedir.

Besni Organize Sanayi Blgesi:

2014 yl Yatrm Programnda 124 hektar olarak ve 1.750.000.-TL denekle yer almaktadr.



Arlkl sektr grubu; gda, dokuma ve deri mamulleri sanayidir.

Altyap yapm ii keif bedeli 2013 yl BF ile 13.185.646.-TL olup, fiziki gereklemesi %3dr.

Adyaman-Kahta Organize Sanayi Blgesi:

2014 yl Yatrm Programnda 155 hektar ilk etapta 93 ha olarak ve 750.000.-TL denekle yer almaktadr.

Altyap yapm ii fiziki gereklemesi %43iken, 01/11/2013 tarihinde OSB ynetimince iin szlemesi feshedilmi olup, 2014 ylnda kalan ilerin ihalesi yeniden yaplacaktr.

I. etap OSB alanna ait YG-AG elektrik ebekesi inaat tamamlanmtr.



Arlkl sektr grubu; gda rnleri imalat, giyim eyalar imalat ve tekstil rnleri imalat sanayidir.

b. Sanayi Siteleri


Sra

No Sanayi Sitesi Ad

yeri

Says

Dolu

yeri

Says

Bo

yeri

Says

Doluluk

Oran

(%)

1 Adyaman Merkez SS 350 350 0 100

2 Adyaman Glba SS 60 57 3 95

3 Adyaman Besni SS 258 200 58 78

4 Adyaman zkahta SS 150 127 23 85

Toplam 818 734 84 90

7. L SANAYSNN GNCEL SORUNLARI VE ZM NERLER

Besni, Khta ve Glba Organize Sanayi Blgelerinin altyap almalarnn desteklenmesi gerekmektedir. OSB'lerde kamulatrmalarn etap eklinde deil tm alann birden

kamulatrlmasnn yaplmas, OSB'lerin daha az kredi kullanmasna yardmc olacaktr.

Adyaman Organize Sanayi Blgesi artma tesisi inaatnn ihalesinin yaplmaldr.

Sorun ile ilgili olarak 2013 ylnda kaydedilen gelimeler:

- Besni OSBde kamulatrma ile ilgili 16 parselin mahkeme sreci devam etmektedir. Altyap

ihalesi 20.08.2013 tarihinde yaplmtr. Mukavele dosyalar 16.09.2013 tarihinde noter huzurunda

21

imzalanmtr. 21.09.2013 tarihinde yer teslimi yaplmtr. 25.09.2013 tarihinde ie balama

tutana dzenlenerek altyap almalarna balanmtr.

- Khta OSBde elektrik orta gerilim datm ebekesi tamamlanm olup geici kabul

yaplm, alak gerilim sokak aydnlatma ebekesi yapm almalar devam etmektedir. Balant

yolu inaatnn asfalt dklm olup; orta refj bordr almas devam etmektedir. Balant yolu

kamulatrma almalar devam etmektedir.

Zengin maden potansiyelinin verimli ekilde deerlendirilmesine ynelik almalar yaplmaldr. Adyamanda karlan ve ilenmeden il dna sevk edilen mermerlerin

Adyamanda ilenmesi istihdama byk katk salayacaktr.

Tarma dayal sanayinin canlandrlmas ve altyapsnn oluturulmas anacyla, planlanan sulama projelerinin balatlmas, baraj ve pompaj istasyonlarnn devreye konulmas

salanmaldr.

Tekstil sektrnde markalamaya gidilmeli, ihracata ynelik gerekli altyap ve pazar aratrmalar iin ilgili kurulularn nc olmalar salanmaldr.

Glba ilesine kadar gelen devlet demir yolu, Adyaman ve Kahta OSB'lerine balanmaldr.

Sanayicilerin Ar-Ge ve inovasyon ile rekabet glerini artrmalar gerekmektedir.

niversite sanayi ibirliine hz verilmesi ve niversite bnyesinde Teknokent kurulmas gerekmektedir.

Nitelikli elemanlarn byk illere g sanayide kalifiye eleman yetersizliine sebep olmaktadr. letmelerdeki mevcut kalifiye elemanlarn alma artlar ve cretlerinin

iyiletirilmesi salanmaldr.

lde istihdam edilmek zere st dzey yneticiye ihtiya duyulmaktadr.

Tekstil sektrndeki alma artlarnn ar olmas ve sanayi kltrnn yeterli olmamas motivasyon dklne neden olmaktadr.

8. BLGESEL KALKINMA AJANSLARI TARAFINDAN L N BELRLENEN


pekyolu Kalknma Ajans

Vizyon : Blgenin retken faktrlerini ve dinamiklerini bir araya getirerek; retim ve istihdam

artrmak, sahip olduu kltrel miras ile turizm zenginlii yaratmak, gemiten gelen ticaret

birikimiyle Ortadouda lojistik merkezi haline gelmek, tarmdaki eitlilii ve sanayideki rekabet

gcn gelitirerek srdrlebilir kalknmann ncs olmak.

Misyon : Etkin insan kaynaklar politikas ile nitelikli beeri sermayesini verimli ekilde

kullanarak; blgesel potansiyeli, dinamikleri ve zgnlkleri ortaya karacak politika ve

stratejiler retmek, kurumlar aras koordinasyon ve ibirlii kltrn yaygnlatrmak, yeniliki

ve rekabete dayal destek mekanizmas ile blge plan ve programlarn hedeflerine ulatracak

projelere destek olmak, uygulama srelerini izlemek, deerlendirmek ve uygulama kapasitesini

gelitirmek, yatrm ortamnn iyiletirilmesi ve yatrm imknlarnn tantlmas yoluyla blgenin

rekabet gcn artrmak, tm kesimlerde kalknma bilinci ve ivmesi oluturmaktr.

Stratejiler :

Lojistik sektrnde Ortadouda lojistik merkez haline gelmek amacna ynelik; - Lojistik blge potansiyelinin deerlendirmesi, - Lojistik sektrnde bilgi iletiim teknolojilerinin gelitirilmesi, - Lojistik blgelerde ulam, ticaret ve tamaclk sektrlerine ilikin istihdam politikas

gelitirilmesi,

- TRC1 Blgesinin Acil Durum Planlanmasnn yaplmas,

22

Tarm sektrnde Tarmsal iletmeleri rekabeti ve etkin bir yapya kavuturmak amacna ynelik;

- retim kapasitesinin artrlmas ve bilgi ann gelitirilmesi, - Sulama altyapsnn gelitirilmesi, - Tarmsal faaliyetlerin gelitirilmesi, - Tarmsal rnlerin ilenmesine ve pazarlanmasna ynelik yaplarn glendirilmesi, - Tarma dayal imalat sanayinin gelitirilmesi,

Turizm sektrnde Turizm sektrnde destinasyon merkezi olmak amacyla; - Blgede yer alan Kltrel, Tarihi ve Doal Varlklarn turizme kazandrlmas, - Blgede geceleme saysnn arttrlmas, - Blgede turizmcilik bilincinin artrlmas, - Alternatif turizm eitlerinin gelitirilmesi,

Sanayi sektrnde ise Sanayi rekabet gcn artrmak amacyla; - Sanayi sektrnde istihdamn artrlmas, - letmelerin retim ve teknoloji altyapsnn glendirilmesi, - hracata dnk sanayilemenin gelitirilmesi, - Ar-Ge altyapsnn ve niversite-Sanayi ibirliinin gelitirilmesi hedeflenmektedir.

23

3 AFYONKARAHSAR

1. LN SANAY YAPISI

Afyonkarahisar ekonomisi tarm ve hayvancla dayaldr. Sanayileme, lastik ve kauuk

sektrnn oluumuyla balam olup; mermercilik sektryle ilerleme kaydetmitir. l

ekonomisinde nemli bir yere sahip olan gda sektrnde ise; ekerleme-lokum, et ve et rnleri,

un ve unlu mamuller ile yumurta retimi yaplmaktadr.

lde faaliyet gsteren sektrler;

Mermer, doal-ta sanayi,

Salk turizm hizmetleri,

Toptan ve perakende gda ticareti,

Krmz et ve krmz et rnleri sanayi,

ekerleme sanayi,

Beyaz et, beyaz et rnleri, yumurta sanayi,

Otomotiv ve akaryakt ticaret ve sanayi,

Zirai sulama ve tarmsal kooperatif sanayi,

Mteahhitlik ve mhendislik firmalar sanayi,

Yap malzemeleri ve imento sanayi,

Seyahat acenteleri ve nakliyeciler ticaret ve sanayi olarak sralanmaktadr.

2. LN TCARET YAPISI

lde retilen; imento, canl hayvan, lastik ayakkab, sucuk, taze et, yn ve yapa, sebze ve

meyve, lokum, pimaniye, reel ve kaymak, hububat, un, bitkisel ya, hayvan yemi, eitli

tohumlar, malt, konveyr band, inaat tulas vb. yurt ii ve yurt dna ihra edilmektedir.

Manifatura, konfeksiyon, tuhafiye, inaat malzemeleri, sebze ve meyve, gda maddeleri, oto

yedek paralar, sanayi hammaddeleri, ila, mefruat, ksele ve kavafiye gibi rnler ise yurt ii

ve yurt dndan ithal edilmektedir.


a. Trkiye Sanayisi ve Afyonkarahisar li Sanayisi Kaytlara gre sanayi iletmeleri; bata stanbul(%31) olmak zere, Bursa(%8),






Blgesindedir.

Afyonkarahisar ilinde sanayi siciline kaytl sanayi iletmesi says 898dir. Toplam sanayi

iletmesi ierisinde %1lik bir oran ile sanayisi gelimi illerimiz arasnda yer almaktadr.

Ege Blgesindeki illerin sanayi bakmndan deerlendirmesi yapldnda, %37 lik bir oran

ile zmir ili ilk srada yer almaktadr. zmir ilini takip eden iller srasyla; Denizli(%18),

Manisa(%11), Uak(%9), Afyonkarahisar(%7), Aydn(%7), Mula(%6), Ktahya(%5) olarak

grlmektedir.

24

b. Afyonkarahisar linde Sanayi letmelerinin Sektrel Dalm Afyonkarahisar ilinde bulunan sanayi iletmelerinin sektrel dalmna bakldnda; % 43

metalik olmayan dier mineral rnlerin imalat, %24 gda rnleri imalat %12 dier madencilik

ve taocakl imalat, , sektrleri ilk sralarda yer almaktadr.

Dierleri srasyla;

% 3 Fabrikasyon metal rnleri imalat (makine ve tehizat hari)

% 3 Baka yerde snflandrlmam makine ve ekipman imalat ,

% 2 Aa ve mantar rnleri imalat (mobilya hari),

% 2 Kimyasallarn ve kimyasal rnler imalat,

% 1 Kauuk ve plastik rnleri imalat,

%1 Madencilii Destekleyici Hizmet Faaliyetleri,

% 1 ecek imalat,

% 1 Tekstil rnleri imalat,


% 1 Elektrikli Tehizat malat


% 1 Mobilya imalat,

% 3 Dier (Kmr ve linyit kartlmas, temel eczaclk rnlerinin ve eczacla ilikin

malzemelerin imalat, dier imalatlar)

c. alan Says ve Ar-Ge Sanayi sicil kaytlarna gre, Afyonkarahisar ilinde kaytl iletmelerde alan personel says

17.658dir.Ar-Ge birimi bulunan sanayi iletmesi says 31, alan says 66dr.

d. Genel Deerlendirme Afyonkarahisar ili sanayi sektrnde alanlarn, %27si gda rnleri imalat, %25i dier

madencilik imalat, %19u giyim eyas imalatnda istihdam edilmektedir. stihdamn %84

ii, %3 mhendistir. Sanayi iletmelerinin %48i mikro lekli, %43 kk lekli, %8i

orta lekli, %1i byk lekli iletmelerdir.

Personel Saysna Gre Byk letmeler:

- Hera Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. ti. - Trkiye eker Fabrikalar A.. Afyon eker Fabrikas - Toprak Mahsulleri Ofisi Afyon Alkoloidleri Fab. l. Mdl. - Demmer Demireller Mermer Sanayi ve Ticaret A..

4. LDE NE IKAN YATIRIM ALANLARI


Mermer, doal-ta sanayi,

Salk turizm hizmetleri,

Toptan ve perakende gda ticareti,

Krmz et ve krmz rnler sanayi,

Beyaz et, beyaz et rnleri ve yumurta sanayi,

ekerleme sanayi,

Seraclk,

Yenilenebilir enerji kaynaklar.

25

Potansiyeli Deerlendirmeye Ynelik Yatrmlar Gda sektrnde yaplabilecek yatrmlar:

Sucuk, lokum gibi marka deeri olan rnlerin retim tesislerinin kalite standartlaryla uyumlatrlmas,

Un sektr,

Makarna ve biskvi sektr,

Patates rnleri ve cips sektr.

Tarm ve hayvanclk sektrnde yaplabilecek yatrmlar:

Organik tarm ve seracln yaygnlatrlmas,

Modern gda ve hayvancln yaygnlatrlmas,

Yerli rk besiciliin gelitirilmesi,

Pastrize yumurta sektr.

Madencilik sektrnde yaplabilecek yatrmlar:

Mermer artklarnn deerlendirilmesi,

Doalta rnlerinin ve firmalarnn yurtd tantmlar.

Turizm ve turizm kaynaklar alannda yaplabilecek yatrmlar:

Jeotermal enerjinin kullanm alanlarnn eitlendirilmesi,

ldeki kltr, tarih, inan ve spa turizminin tantlmas, yaygnlatrlmas,

Kavak noktasnda yer alan ilin evresinde iyi ve kaliteli hizmet veren dinlenme tesisi saylarnn artrlmas.

Frig vadisi turizm kua ile ilgili tantmlar.


Lojistik,

naat-gayrimenkul gelitirme,

Mermer makineleri retimi,

Kauuk sanayi. 5. LN DI TCARET

Afyon line Ait hracat Bilgileri

Yl

hracat

Firma Says

hracat Deeri

(1.000 USD)

2010 209 217.225

2011 232 291.682

2012 214 314.350

2013 236 361.971

2014 (Ocak-Temmuz) 223 213.414

Afyon line Ait thalat Bilgileri

Yl

thalat

Firma Says

thalat Deeri

(1.000 USD)

2010 125 72.653

2011 149 91.309

2012 147 62.578

2013 143 88.613

2014(Ocak-Temmuz) 117 39.226

26

6. AFYONKARAHSAR LNDEK ORGANZE SANAY BLGELER VE

SANAY STELERNE LKN ZET BLGLER


Afyonkarahisar ilinde 9 adet sicil alm OSB bulunmakta olup, doluluk oran; karma OSBlerde

%39, ihtisas OSBlerde %60dr.


Afyonkarahisar Organize Sanayi Blgesi:



Blgenin atk suyu Belediye artma tesisine balanmtr.

Blgedeki; 312 adet parselin, 307 adedi tahsis edilmitir. Tahsis edilen parsellerin; 301 adedi retim, 5 adedi inaat, 1 adedi proje aamasndadr. 5 adet parsel tahsis edilmemitir


Arlkl sektr grubu; gda rnleri imalat, dier metalik olmayan mineral rnlerin ve kauuk-plastik rnlerin imalat sanayidir.

Afyonkarahisar-Bolvadin Organize Sanayi Blgesi :



Blgedeki; 67 adet parselin 2 adedi tahsis edilmitir. Tahsis edilen parseller inaat aamasndadr. 65 adet parsel tahsis edilmemitir.

Afyonkarahisar-Sandkl Organize Sanayi Blgesi :

50 hektar byklndedir.


Blgedeki; 45 adet parselin 23 adedi tahsis edilmitir. Tahsis edilen parsellerin; 2 adedi retim, 5 adedi inaat, 16 adedi proje aamasndadr. 22 adet parsel tahsis edilmemitir.


Arlkl sektr grubu; kimyasallarn ve kimyasal rnlerin imalat sanayidir.

scehisar Mermer Organize Sanayi Blgesi :





Arlkl sektr grubu; makine-ekipmanlarn kurulumu ve onarm sanayidir.

Afyonkarahisar-Emirda Organize Sanayi Blgesi :



Blgedeki; 54 adet sanayi parselinin, 41 adedi tahsis edilmitir. Tahsis edilen parsellerin; 29 adedi retim, 4 adedi inaat, 8 adedi proje aamasndadr. 13 adet parsel tahsis edilmemitir.


Arlkl sektr grubu; gda rnleri imalat sanayidir.

27

Afyonkarahisar-Dinar Organize Sanayi Blgesi :



Blgedeki; 79 adet sanayi parselinin 8 adedi tahsis edilmitir. Tahsis edilen parsellerin; 3 adedi inaat, 5 adedi proje aamasndadr. 71 adet parsel tahsis edilmemitir.

Yatrm Programnda Yer Almayan OSB Projeleri

Merkez II Organize Sanayi Blgesi :

OSB yeri olarak uygun grlen 350 hektarlk alann, ilk etapta 50 hektarlk ksmnn planlanmasnn uygun grld 06/03/2006 tarihli ve 15791583 sayl datml yazmzla

Valilie bildirilmitir.

416.155 m2lik alan iin kamu yarar karar verilmitir.

mar plan aamasndadr.

Afyonkarahisar-Dazkr (Dokuma Konfeksiyon) Organize Sanayi Blgesi :


Blgede 65 adet sanayi parseli bulunmaktadr.

Afyonkarahisar-uhut Organize Sanayi Blgesi:


Blgede 152 adet sanayi parselinin 22 adedi tahsis edilmitir. Tahsis edilen parsellerin; 1 adedi retim, 2 inaat, 19 adedi proje aamasndadr. 130 adet parsel tahsis edilmemitir.

Altyap proje aamasndadr.

Afyonkarahisar Organize Sanayi Blgesi(III. lave):

25/07/2013 tarihinde 305 hektar byklndeki alan iin komisyon toplants yaplmtr.

11/09/2013 tarih ve 3219 sayl yazmz ile gzlemsel ett, mera vasfl parsel ve tescil harici yerler iin hazine adna tescil edilmesine ilikin Valilie ve Ynetim Kurulu Bakanl'na yaz

yazlmtr.

Ulatrma, Denizcilik ve Haberleme Bakanl'nn 25/07/2013-15569 sayl yazsnda alann Afyonkarahisar Askeri Havaliman Mania plan ierisinde kaldnn bildirilmesi zerine

06/12/2013 tarih ve 4269 sayl yazmzla Milli Savunma Bakanlndan konu hakknda gr

istenmitir.

b. Sanayi Siteleri


Sra

No Sanayi Sitesi Ad

yeri

Says

Dolu

yeri

Says

Bo

yeri

Says

Doluluk

Oran

(%)

1 Afyonkarahisar Bolvadin SS 288 158 130 55

2 Afyonkarahisar ay SS 216 104 112 48

3 Afyonkarahisar Dazkr SS 31 28 3 90

4 Afyonkarahisar Dinar SS 252 218 34 87

5 Afyonkarahisar Emirda I+II SS 136 136 0 100

28

6 Afyonkarahisar Merkez (I.Blm) SS 348 348 0 100

7 Afyonkarahisar Merkez (II.Blm) SS 1.000 800 200 80

8 Afyonkarahisar Sandkl SS 195 195 0 100

9 Afyonkarahisar uhut SS 101 101 0 100

10 Afyonkarahisar scehisar (Mermer) SS 133 64 69 48

Toplam 2.700 2.152 548 80

Yatrm Programnda Yer Almayan SS Projeleri

Merkez Mermer Sanayi Sitesi:

05/06/2006 tarihinde yer seimi etd yaplmtr.

25/07/2006 tarih ve 741720 sayl yazmzla talep edilen alanla ilgili olarak Belediye N..P mevcut 2. SS gneyinde lekelenmi SSnin mevcut olmas, 2. SSnin %70nin bo olmas, talep

edilen alan evresinde arsa ve arazi fiyatlarnn yksek olmas, kooperatif imkanlarnn kstl

olmas nedenleriyle uygun grlmedii Kooperatif Bakanl'na, Valilie ve Belediyesine

bildirilmitir.

uhut II Sanayi Sitesi:

42 iyerine ait styap inaat kooperatifin kendi imknlar ile devam etmektedir.

7.LDE SANAY SEKTRNE YNELK GNCEL SORUNLAR VE ZM

NERLER

Otoban yapmnda mevcut il gzergh dikkate alnmaldr.

Mevcut demiryolu ann bakm yaplmal ve Afyonkarahisar-Antalya arasnda demiryolu ulam salanmaldr.

Termal kaynaklar iin master plan yaplmaldr. Termal sularn kullanm sonrasnda reenjeksiyon sistemiyle geri dnnn salanmasna ynelik dzenlemeler yaplmaldr. Termal

havzalarda planl yaplanma salanmaldr. Termal turizm iin zel kanun olmaldr. Fizik ve

Rehabilitasyon Hastaneleri almaldr.

Frig Vadisi iin Eskiehir ve Ktahya ile ortak proje yaplmaldr.

lde Kurtulu Sava Panoramas yaplmaldr. Kocatepe marka haline getirilmeli, okul gezilerinde ziyaret edilmesi salanmaldr.

Organik tarm yaplmaldr. Getirisi yksek yeni tarm rnlerinin retilmesi ile teknolojik seraclk planlanmal ve desteklenmelidir. Sertifikal tohum retimi ve kullanm desteklenmelidir.

Hayvanclkta kayt dln nne geilmelidir. Hayvan slah gerekletirilerek yerli rk hayvancln gerilemesinin nne geilmelidir. Mandaclk tevik edilmelidir. Hayvan

poplasyonunun azalmasn nleyici tedbirler alnmaldr.

retime dayal bir byme iin yatrm kolaylatrlmaldr. Uygun maliyetle finansman salanmal, krediler ucuzlatlmal, KGF yaygnlatrlmaldr.

Doktor, avukat, muhasebeci gibi irketlere getirilen zorunluluklar kaldrlmaldr. Mali Mavirlerin denetimde sorumluluu olmaldr.

TOK sosyal amal olmayan proje yapmamaldr.

OSBlerin tamamlanmas iin destek salanmaldr.

hracata dayal byme stratejisi ile ihracat tevik edilmelidir.

retimde yerli ara mal kullanm zendirilmelidir. Tm kamu kurum ve kurulular bata olmak zere yerli mal rnler tercih edilmelidir. Yerli mal ve yerli retim ne karlmaldr.

Mermer artklarnn deerlendirilmesine ynelik akademik almalar desteklenmelidir.

29

lde termal ve biyogaz bata olmak zere yenilenebilir enerji olanaklarnn kullanlmasna ynelik almalarn desteklenmesi ve ucuz enerji retimine ynelik rzgar ve gne enerji

sistemlerinin tevik edilmesi salanmaldr.

2013 Yl Sanayi Durum Raporunda Yer Alan Sorunlar ve zm nerileri ile lgili

Gelimeler:

lde sivil uularn olmamas, blgesel havaalannn bir an nce faaliyete geirilmesi ile ilgiliolarak; Trkiyede ilk blgesel havaliman zellii tayan Zafer Havaalan 25.11.2012

tarihinde alarak faaliyete gemitir.

Mevcut demiryolu ann bakm, hzl tren ann kurulmas ve Afyonkarahisar-Antalya arasnda demiryolu ulamnn salanmas ile ilgili olarak; Afyonkarahisar ilinden geecek hzl

tren yolu yapm almalar balamtr. Ankara-Afyonkarahisar-zmir-stanbul hatlarna ait hzl

tren yolu yapm 2015 yl ierinde tamamlanarak kullanma sunulacaktr.

8. BLGESEL KALKINMA AJANSLARI TARAFINDAN L N BELRLENEN


Zafer Kalknma Ajans

Stratejik Ama ve Hedefler: Sanayide rekabet gcnn arttrlmasna ynelik olarak;

malat sanayinde retim kapasitesinin ve rnlerinin katma deerinin arttrlmas,

malat sanayinde faaliyet gsteren iletmelerde Ar-Ge almalar ve inovasyon kapasitesinin arttrlmas,

malat sanayinde rnlerin tannrlnn arttrlmas,

letmelerde kurumsal etkinlik ve ibirlii almalarnn arttrlmas,

Sanayi iletmelerinin teknik altyaplarnn gelitirilmesi,

Sanayi iletmelerinde ynetiim kapasitesinin arttrlmas, kurumsallamann desteklenmesi,

letmeler arasnda ibirlii ve kmelenme almalarnn desteklenmesi,

niversite ve sanayi ibirliinin salanmas,

Blgede teknoloji gelitirme ve tasarm merkezlerinin kurulmas,

niversiteler ve iletmeler arasnda alternatif ibirlii kanallarnn yaratlmas,

Blgedeki enerji retim kapasitesinin arttrlmas,

Blgedeki mevcut tesisler modernize edilmesi, yeni tesis kurulmasnn tevik edilmesi,

Blgede jeotermal ve rzgr enerjisi kullanmlarnn arttrlmas.

9.LDE BLM VE TEKNOLOJ ALANINDA GEREKLETRLEN FAALYETLER

Destek Program

Aklama

2013 Ylnda

Gerekletirilen

Faaliyetler

San-Tez Program

2006-2013 yllar arasnda 3

proje program kapsamnda

desteklenmitir.

2013 ylnda 1 proje

desteklenmitir.

Teknogiriim

Sermayesi Destei

3 giriimci desteklenmitir.

30

4 ARI

1. LN SANAY YAPISI

Ar ilinde sanayi sektr, tarm sektrne zellikle de hayvancla bal olarak gelimitir.

Arda kamu ve zel sektre ait imalata ynelik yatrmlar mevcut olup, sanayi retim pay ok

dktr. Ar ilinde gda rnleri imalat sektr ilk srada yer almaktadr.

2013 Ylnda Ar linde Dzenlenen Yatrm Tevik Belgeleri

Sermaye

Tr Sektr Alt Sektr Destek Snf Belge Adedi

Sabit Yatrm

(Milyon TL) stihdam

Yerli Sermaye 15 69 585

HZMETLER 7 33 401

Altyap -

Belediye

Hizmetleri

1 7 1

GENEL 1 7 1

Dierleri

1 1 271

BLGESEL 1 1 271

Eitim

1 4 36

BLGESEL 1 4 36

Salk

1 1 20

BLGESEL 1 1 20

Ticaret -

Depolama 1 1 12

BLGESEL 1 1 12

Turizm

2 19 61

BLGESEL 2 19 61

MALAT 6 29 148

Dierleri

2 5 27

BLGESEL 2 5 27

Gda ve ki

1 2 20

BLGESEL 1 2 20

Kimya

1 3 24

BLGESEL 1 3 24

Lastik-Plastik

1 16 57

BLGESEL 1 16 57

31

Pimi Kil ve

im.Ger. 1 4 20

BLGESEL 1 4 20

MADENCLK 2 6 36

stihra ve

leme 2 6 36

BLGESEL 2 6 36

Genel Toplam 15 69 585

2. LN TCARET YAPISI

lde, arlkl olarak tarmsal ve hayvansal rnler, gda maddeleri, giyim, ev ara gereleri,

inaat malzemeleri ile dier tketim mallarnn ticaretinin yapld; kk esnaf ve iletmelerden

oluan bir ticari yap bulunmaktadr.

Nispeten ie dnk bir yap arz eden ticaret sektrnde, ilde retilen mamullerin byk bir

ksmnn pazarland yer Dou ve Gneydou Anadolu Blgesidir. Canl hayvan ve hayvansal

rnler Ankara ve stanbul gibi byk illerde pazar bulmaktadr. Blge dna satlan en nemli

rn canl hayvandr.


a.Trkiye Sanayisi ve Ar li Sanayisi

Kaytlara gre sanayi iletmeleri; bata stanbul(%31) olmak zere, Bursa(%8), Ankara(%7),

zmir(%5), Konya(%4), Gaziantep(%3), Denizli(%3), Kocaeli(%2), Adana(%2), Tekirda(%2),

Kayseri(%2 ), Mersin(%2) olmak zere; toplam % 71i on iki ilimizdedir.




Blgesindedir.

Ar ilinde sanayi siciline kaytl sanayi iletmesi says 65 dir. Toplam sanayi iletmesi

ierisinde %0,1lik bir oran ile sanayisi az gelimi iller arasnda yer almaktadr.

Dou Anadolu Blgesindeki illerin sanayi bakmndan deerlendirmesi yapldnda, %29luk

bir oran ile Malatya ilk srada yer almaktadr. Malatya ilini takip eden iller srasyla Elaz(%18),

Erzurum(%13), Erzincan(%9), Van(%9), Ar(%5), Kars(%3), Bingl(%3), Bitlis(%3),

Ardahan(%2), Mu(%2), Idr(%2), Hakkari(%1), Tunceli(%1) olarak grlmektedir.

b.Ar ilinde Sanayi letmelerinin Sektrel Dalm

Ar ilinde bulunan sanayi iletmelerinin sektrel dalmna bakldnda, %51 gda rnleri

imalat sektrnn ilk srada olduu grlmektedir.

Dierleri srasyla;

% 17 Dier metalik olmayan mineral rnlerin imalat,

% 15 Dier madencilik taocakl,

% 3 Deri ve ilgili rnlerin imalat

% 3 Kauuk ve plastik rnlerin imalat,

% 2 ecek malat,

% 2 Tekstil rnleri imalat,


32

% 2 Kaytl Medyann Baslmas ve oaltlmas

% 1 Kimyasallarn ve kimyasal rnlerin imalat,

% 1 Fabrikasyon Metal rnleri malat(Makine ve Tehizat Hari)

% 1 Baka yerde snflandrlmam makine ve ekipman imalat,

c.alan Says ve Ar-Ge

Sanayi sicil kaytlarna gre, Ar ilinde kaytl iletmelerde alan personel says 1.147dir.

Ar-Ge birimi bulunan sanayi iletmesi says 5, alan says ise14tr.

d.Genel Deerlendirme

Ar ilinin sanayisi, yerel hammadde kaynaklarna uygun olarak gelime gstermitir. Gda

rnleri imalat ve dier madencilik ve taoakl imalat ilin en nemli sektrleridir. Dier

sektrler bu iki sektre uygun bir kmelenme ierisinde yaplanmtr.

Sanayide alanlarn %62si gda rnleri imalat, %17si dier madencilik ve taocakl

sektrlerinde istihdam edilmektedir. stihdamn %86s ii, %2si mhendistir.

Ar ilinde bulunan sanayi iletmelerinin %56s mikro lekli, %40 kk lekli, %2si

orta lekli, % 2si byk lekli iletmelerdir.

Personel Saysna Gre Byk letmeler

- Trkiye eker Fabrikas A.. - Mek Turizm naat Taahht ve Ticaret Ltd. ti. - Et ve Balk Kurumu Genel Mdrl Ar Et Kombinas Mdrl - Alpta naat Turizm Tekstil Enerji D Ticaret Sanayi Ticaret Ltd. ti. - NESCE naat Enerji ve Ticaret A..

4. LDE NE IKAN YATIRIMLAR


Deri konfeksiyon tesisleri,

orap retimi tesisleri,

Ayakkab retim tesisleri,

Tekstil atlyeleri,

Plastik eya (poet, tabak, bardak, bidon vb.) ve ambalaj rnleri retim tesisleri,

Temizlik malzemeleri (amar suyu, tuz ruhu, deterjan, ampuan vb.) retim tesisleri.


St ileme ve st rnleri retim tesisleri,

Et kombina tesisleri,

Tavuk retim tesisleri,

Yn iplik retim tesisleri,

Altn, perlit, ponza tann deerlendirilmesi,

Jeotermal kaynaklarnn kullanlmas.

4. LN DI TCARET

ran, Nahcivan, Grcistan ve Ermenistan olmak zere 4 lke ile snr olan ve Ar, Ardahan,

Idr ve Kars illerini kapsayan Serhat Blgesi Trkiyenin Orta Asya ve Kafkasyaya alan kaps

konumundadr ve Avrupa gmrne ilk giri noktasdr. Serhat Blgesinde sadece 3 ak

olmak zere ran, Nahcivan, Ermenistan ve Grcistana alan 7 snr kaps mevcuttur.

33

Ar ilinde bulunan Grbulak Snr Kaps Trkiyeyi rana balayan en nemli snr kapsdr.

Blgede Gmrk ilemlerinin gerekletirildii tek i gmrk olan Doubayazt Gmr fizik

altyap yetersizlikleri nedeniyle yeterli hizmet sunamamaktadr.

Ar li 2013 Yl D Ticaret statistikleri

lke ad hracat (TL) thalat (TL)

Almanya

7.932

talya

14.179

ngiltere

3.000

spanya

16.581

Avusturya

2.876.078

Polonya

1.583

ek Cumhuriyeti

568.984

Romanya

18.027

Ukrayna

26.137

Moldova

154.686

Rusya Federasyonu

2.392

Grcistan 143.250 61.203

Azerbaycan 4.038.591 101.113

Kazakistan 2.301.628 505.806

Trkmenistan 10.541.915 3.002.269

zbekistan 2.646.405 9.226.492

Tacikistan

92.674

Krgzistan 526.229 1.139.660

Srbistan

24.661

Tunus

180.564

Burkina Faso

69.136

Madagaskar

39.895

ABD

1.811.819

Meksika

6.676

Guatemala

2.538

Ekvator

90.023

ili

1.887.240

Arjantin

Arjantin

33.899

Irak 1.232.697

ran 79.292.268 41.127.615

Katar

3.621

BAE

161.547

Afganistan 1.030.150 4.703.232

Pakistan

635.438

Hindistan

8.151.462

34

Sri Lanka

973.827

Tayland

268.964

Vietnam

2.727.250

Endonezya

151.719

Filipinler

5.671

in

60.803.748

Japonya

104.622

Toplam 101.753.133 141.783.963

Ar line Ait hracat Bilgileri

Yl

hracat Yapan

Firma Says

hracat Deeri

(1.000 USD)

2010 54 76.904

2011 53 77.697

2012 51 42.138

2013 50 53.422

2014(Ocak-Temmuz) 50 52.215

Ar line Ait thalat Bilgileri

Yl

thalat Yapan

Firma Says

thalat Deeri

(1.000 USD)

2010 109 58.973

2011 148 71.206

2012 196 76.221

2013 249 75.128

2014(Ocak-Temmuz) 239 45.118

6. ARI LNDEK ORGANZE SANAY BLGELER VE SANAY STELERNE

LKN ZET BLGLER


Ar ilinde adet 1 sicil alm OSB bulunmakta olup, doluluk oran %5dir.


Ar Organize Sanayi Blgesi :

100 hektar byklnde olup, 61 hektarlk ksm kredilendirilmitir.




Arlkl sektr grubu; gda rnleri imalat sanayidir.

35

b. Sanayi Siteleri


Sra

No Sanayi Sitesi Ad

yeri

Says

Dolu

yeri

Says

Bo

yeri

Says

Doluluk

Oran

(%)

1 Ar Doubeyazt SS 100 99 1 99

2 Ar Merkez SS 312 307 5 98

3 Ar Elekirt SS (DAP) 50 40 10 80

4 Ar Patnos SS (DAP) 90 89 1 99

Toplam 552 535 17 97

Devam Eden Sanayi Siteleri

Diyadin Sanayi Sitesi:

2014 yl Yatrm Programnda 100 iyeri, altyap olarak ve 700.000.-TL denekle yer almaktadr.

100 iyeri styap inaat tamamlanmtr.

Altyap inaat keif bedeli 2007 BF ile 1.978.323.-TL olup, fiziki gereklemesi %67dir.

Yatrm Programnda Yer Almayan SS Projeleri

Tutak Sanayi Sitesi:

02/10/2003 tarih ve 11677 sayl yazmzla yer seiminin uygun grld Tutak SS Kooperatif Bakanlna bildirilmitir.

Proje almalar devam etmektedir. (Bakanlmzca Zemin Etd Raporu 04/05/2012 tarihinde, Plan Kotesi 08/05/2012 tarihinde vize edilmitir. Su basman kotlu plan, mimari ve

betonarme projeleri (st yap) beklenmektedir).

7. L SANAYNN GNCEL SORUNLARI VE ZM NERLER

Organize Sanayi Blgesi ve Kk Sanayi Sitelerinde yaplan alt yap almalarn ksa srede tamamlanmaldr.

Yatrmclarn ilgilerini ekebilmek iin, Arnn ve Tevik Sistemi kapsamnda salanan desteklere ilikin tantm toplantlar dzenlenmelidir.

malat sektrndeki KOBlere bymelerini salamak iin, devlet ve KOSGEB tarafndan verilen destek ve krediler hakknda danmanlk hizmeti verilmelidir.

Ar-Ge ve inovasyon almalarnn yaplmas ve zendirilmesi iin merkezler kurulmaldr.

Kmelenme almalar yaplmaldr.

Doubayazt Gmr fizik altyap yetersizlikleri giderilmesi, yetkilendirilmi gmrk mavirlerinin bulunmas ve blgede analizler iin tam teekkll bir gda laboratuvar bulunmas,

Ar nn d ticaret potansiyelini deerlendirilmesinde byk katk salayacaktr.

niversite-Sanayi ibirliinin gelitirmesi iin paneller, oturumlar, altaylar dzenlenmelidir.

Erzurum-Ar-ran demiryolu hatt denmelidir.

lde snr ticaretinin geliebilmesi iin, gmrkte uygulanan kotalarn arttrlmas, gmrk geilerinde yaanan brokratik sorunlarn giderilmesi ve gei ilemlerinin hzlandrlmas

salanmaldr.

36

8.BLGESEL KALKINMA AJANSLARI TARAFINDAN BELRLENEN VZYON,

MSYON VE STRATEJLER

Serhat Kalknma Ajans (SERKA)

Vizyon: Blgesindeki aktrlerle gl bir etkileime sahip, gven ina etmi, bilgi merkezi

olmu, yetimi insan kaynaklar ile ngr gc yksek, kalknmada lider bir SERKA.

Misyon: Blgenin vizyonuna ulama hedefi ve katlmclk ilkesi dorultusunda, blgenin

sosyo-ekonomik yapsnn gelimesi iin gerekli plan, program ve faaliyetleri baaryla

uygulamak.

Ama, Hedefler ve Stratejiler: Ama : letmelerin Rekabet Edebilirlik Kapasitelerini Arttrmak.

Hedef 1: Sanayi altyapsnn iyiletirilmesi.

Stratejiler:

Blgedeki OSB ve KSS inaatlar ve altyaplar tamamlanacaktr.

Sanayide doalgaz kullanm yaygnlatrlacaktr.

letmelerin modern retim metotlarnn uygulanmasna ynelik eitim, donanm ve dier altyap ihtiyalar karlanacaktr.

Giriimcilik, yenilikilik ve teknolojik altyap gelitirilecektir.

letmelerin pazarlama kapasiteleri artrlacaktr.

Nitelikli eleman ihtiyacnn karlanacak, niversite ve sanayi ibirlii tevik edilecektir.

letmelerde proje gelitirme kapasitesi artrlacak, iletmelerin tevik, destek, hibe ve kredilerden yararlanmalar salanacaktr.

Hammadde-retim-pazarlama zinciri kurulacaktr.

letmelerin ulusal dzeydeki tevik sistemlerinden yararlanmalar salanacaktr.

Blge niversiteleri-KOSGEB ibirlii salanacak ve blgede Giriimcilik Eitim Merkezleri alacaktr.

Hedef 2: D ticaret ve lojistik sektrnn gelitirilmesi.

Stratejiler:

Snr kaplarnn fiziksel imknlar ve ulam altyaps gelitirilecektir.

Kafkaslara ve Orta Asyaya ihra edilme potansiyeli olan rnlerin retilmesi tevik edilecektir.

Snr komularyla snr tesi ibirlii ve ortak serbest blgeler kurulacaktr.

Ankara-Sivas-Kars hzl tren, Kars-Tiflis-Bak ve Kars-Idr-Dilucu-Tahran slamabad demiryolunun kavak noktas olacak olan blgede gmrk hizmetlerini de ieren lojistik

merkezi kurulacaktr.

Blgenin Kafkaslar ve Orta Asya Cumhuriyetlerine yaknl nedeniyle mevcut havaalanlarndan komu lkelere dzenli uak seferleri yaplmas salanacaktr.

Blgede gl olan TIR filosu, demiryolu projelerinin tamamlanmas ile geliecek kombine tamaclk sistemlerine (ro-la) uyumlatrlacaktr.

E-Ticaret yaygnlatrlacaktr.

Hedef 3: Blge aktrleri ve iletmelerinin etkin, doru ve hzl karar verme kapasitelerinin

arttrlmas.

Stratejiler:

Bilgi sistemleri iin gerekli fiziki donanm, yazlm ve teknik destekler salanarak blge geneli iin corafi bilgi sistemi (CBS-GIS) altyaps oluturulacaktr.

Blgeyle ilgili corafi veri ve istatistiklere dayal gncellenebilir bilgi sistemi kurulacaktr.

37

Blgede veri ve bilgi sistemleri iin gerekli bilgi akn ve paylamn gerekletirmek zere kurumlar aras koordinasyon salanacaktr.

Blgede tarm-hayvanclk ve bal sanayilerinde verimlilik ve yenilikiliin gelitirilmesine, zellikle blgenin markalama potansiyeli olan rnlerine ynelik

Ar-Ge laboratuvarlar kurulacak, var olan analiz laboratuvarlarnn kapasitesi gelitirilecektir.

Tarm, turizm ve sanayi sektrlerine ynelik potansiyellerin aa karlmas ve farkndalk yaratlmas amacyla yaplacak Ar-Ge faaliyetleri

tÜrkİye 81 İl sanayİ - tarsus ticaret borsasi il sanayi durum … · tÜrkİye 81 İl sanayİ...

Documents