trafikte sorumluluk hareketitrafikhareketi.org/pdf/egitimmodulu.pdf · • trafik işaretleri yol...
TRANSCRIPT
Trafikte Sorumluluk Hareketi Güvenli Taşıt Eğitimi
Hazırlayanlar:
Zeynep M. Türkmen Sanduvaç
Yrd. Doç. Dr. İdil Işık
2. Trafik Problemi ve Eğitimin amacı
3. Trafikte Güvenliğin 3 unsuru
3.1 Yol
3.2 Taşıt
- Güvenli Taşıt
- Aktif ve Pasif Korunma Önlemleri
- Güvenli Araç için Önemli Noktalar
3.3 İnsan - Sürücü
- Tehlike ve Risk
- Kazalardan korunma prensipleri
- Sık Yapılan Yaşamsal Hatalar
- Acil Yardım - İlk Müdahale
4. Çevre Kirliliği ve Enerji Tasarrufu
5. Stres ve Stresle Baş Etme
İÇERİK
1. Trafikte Sorumluluk Hareketi
Ulaştırma Bakanlığının koordinasyonunda, trafik güvenliği alanında çalışma yapan kurum ve kuruluşlarla işbirliğinde; kamuoyunda farkındalık geliştirmek, trafikte can güvenliği” konusunda koruyucu
önlemler alınması ve sorumluluk bilincinin geliştirilmesi konularında
toplumu bilgilendirmek
AMAÇ
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı
• İlköğretim Genel Müdürlüğü • Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü • Okul Öncesi Eğitimi Genel Müdürlüğü
PAYDAŞLAR
T.C. İçişleri Bakanlığı
• Emniyet Genel Müdürlüğü • Jandarma Genel Komutanlığı
T.C. Ulaştırma Bakanlığı
• Kara Ulaştırması Genel Müdürlüğü • Karayolları Genel Müdürlüğü
T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Boğaziçi Üniversitesi Erzincan Üniversitesi Gazi Üniversitesi Türk Akreditasyon Kurumu Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Fed. TÜVTURK
www.trafikhareketi.org
Koordinasyon
Alt projeler
Hedef gruplar
2. Trafik Problemi ve Eğitimin amacı
3. Trafikte Güvenliğin 3 unsuru
3.1 Yol
3.2 Taşıt
- Güvenli Taşıt
- Aktif ve Pasif Korunma Önlemleri
- Güvenli Araç için Önemli Noktalar
3.3 İnsan - Sürücü
- Tehlike ve Risk
- Kazalardan korunma prensipleri
- Sık Yapılan Yaşamsal Hatalar
- Acil Yardım - İlk Müdahale
4. Çevre Kirliliği ve Enerji Tasarrufu
5. Stres ve Stresle Baş Etme
İÇERİK
1. Trafikte Sorumluluk Hareketi
TRAFİK PROBLEMİ
Rakamlar Neler Söylüyor ?
Dünya Sağlık Örgütü raporuna göre, ölüm nedenleri
arasında trafik kazaları;
• 2004 yılında 9. sıradadır.
• 2030 yılında, 5. sıraya yerleşecektir.
Dünya’da Ölüm Nedenleri
15-29 yaş grubunda
görülen ölümlerin
nedenleri arasında
trafik kazaları 1. sırada
Türkiye’de 2010 yılında
trafik kazalarında 4.500
kişi hayatını kaybetti!
Dünyada Yaralanma Nedenleri
Kaynak: WorldHealthOrganization (2010). Injuries and Violence: The Facts.Geneva: WHO Press. http://whqlibdoc.who.int/publications/2010/9789241599375_eng.pdf
Tüm dünyada insanların yaralanmasına neden olan
olaylar arasında en yüksek oran trafik kazalarınındır.
Türkiye'de Taşıt Güvenliği
Türkiye’de uluslararası standartlarda muayene hizmetinin başladığı tarih: 11 Ocak 2008
• 11 Ocak 2008 - 31 Mayıs 2011: 14 milyon aracın muayenesi yapılmıştır.
Bu araçların;
• % 40’ı (5 milyon 680 bin) : Trafik ve taşıt güvenliği açısından tehlike arz edecek
nitelikte kusur veya eksiklik nedeniyle ağır kusurlu” ya da “emniyetsiz” raporu
almıştır. Bu oran ticari vasıtalarda %50dir.
• Ücretsiz muayene tekrarına gelen 5,6 milyon araçtan %96.3’ü, eksiklik ve
kusurlarını gidererek muayeneden başarı ile geçmişlerdir.
Bu demektir ki;
• Trafikte potansiyel tehlike oluşturan 5,5 milyon aracın muayene tekrarında
kusurlarını giderdikleri görüldü. Belirli bir süre için de olsa kusurların giderilmesi,
araç kusuru kaynaklı kaza sayılarının azalmasına olanak sağladı
AMAÇ 1:
Zihinsel Şema Oluşturmak
Trafik güvenliği konusunda zihinsel bir şema geliştirmek
Bu şemada kendi can güvenliği ve diğer insanların can güvenliğini korumanın önemini konumlandırmalarını sağlamak
Güvenlik olgusunun çeşitli gündelik kararlarda bir referans
noktası ya da kriter olmasını sağlamak
AMAÇ 2:
Kazalardan korunmak
Riskleri azaltarak, kaza tehlikesinden korunmak basit prensipleri öğrenmek
2. Trafik Problemi ve Eğitimin amacı
3. Trafikte Güvenliğin 3 unsuru
3.1 Yol
3.2 Taşıt
- Güvenli Taşıt
- Aktif ve Pasif Korunma Önlemleri
- Güvenli Araç için Önemli Noktalar
3.3 İnsan - Sürücü
- Tehlike ve Risk
- Kazalardan korunma prensipleri
- Sık Yapılan Yaşamsal Hatalar
- Acil Yardım - İlk Müdahale
4. Çevre Kirliliği ve Enerji Tasarrufu
5. Stres ve Stresle Baş Etme
İÇERİK
1. Trafikte Sorumluluk Hareketi
TRAFİK GÜVENLİĞİ
YOL
TAŞIT
İNSAN
TRAFİKTE GÜVENLİĞİ ETKİLEYEN UNSURLAR
TRAFİK GÜVENLİĞİ
YOL
TAŞIT
İNSAN
TRAFİKTE GÜVENLİĞİ ETKİLEYEN UNSURLAR
www.kgm.gov.tr 2000’li yıllarda yol yapım çalışmaları
YOL TRAFİKTE GÜVENLİĞİ ETKİLEYEN UNSURLAR
TRAFİK GÜVENLİĞİ
YOL
TAŞIT
İNSAN
TRAFİKTE GÜVENLİĞİ ETKİLEYEN UNSURLAR
Aktif Güvenlik Önlemleri
KAZA ÖNCESİ
Pasif Güvenlik Önlemleri
KAZA
ANI Acil Müdahale ve Yardım
KAZA
SONRASI
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
Görüş ve Görünme
Hareket ve
Duruş Taşıma Emniyet
GÜVENLİ TAŞIT İÇİN ÖNEMLİ NOKTALAR
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
Periyodik bakımları aksatılmadan yapılan araçlarda arıza ihtimali düşüktür. Bu nedenle zaman ve para tasarrufu sağlanır.
EN İYİ TAMİR BAKIMDIR
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
EN İYİ TAMİR BAKIMDIR
Tüm araçlar başlangıçta asgari güvenlik şartlarını sağlayarak üretilirler. Ancak periyodik bakımları yapılmadığı sürece güvenlikten kaybederler.
YETKİLİ SERVİS
• eğitimli insanlar çalıştırılır.
• başlangıçta maliyetli görünse dahi uzun vadede ekonomiktir
AMATÖR KİŞİLER
• bakımları veya onarımları kendilerinin yapmaları telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğurur.
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
Araç muayenesi ne demektir? Trafiğe çıkan motorlu ve motorsuz araçların teknik yeterliliklerinin muayene edilerek tesbit edilmesidir?
Ticari araçlar ne kadar zamanda muayene edilmelidir? (Taksi, kamyon, dolmuş, otobüs, tır, vb. araçlar.)
1. Yaş sonunda ve devamında yılda bir periyodik araç muayeneyesine tabi tutulur.
ARAÇ MUAYENE İSTASYONU
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
www.tuvturk.com.tr
444 80 08
Araç muayenesi tüm taşıt parkının güvenlik seviyesinin topluca
yükseltilmesini sağlar.
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
Kusursuz Hafif Kusurlu
Ağır Kusurlu Emniyetsiz
Kusur tipleri
Randevu alarak zaman kazanın!
Aracı muayeneye kendiniz götürmüyorsanız sahte
muayene olup olmadığını kontrol edin!
TRAFİK GÜVENLİĞİ
YOL
TAŞIT
İNSAN
TRAFİKTE GÜVENLİĞİ ETKİLEYEN UNSURLAR
Tehlike Risk
Trafikteki Tehlikeler
BENİM KONTROLÜMDE
• Kendi davranışlarım ve yaptığım hareketler
• Aracımın güvenlik açısından özellikleri, bakımı
BENİM KONTROLÜMÜN DIŞINDA
• Yayalar ve diğer yol
kullanıcılarının davranışları
• Diğer sürücülerin davranışları ve
yaptıkları hareketler
• Diğer sürücülerin araçlarının
güvenliği ve bakımı
• Yol koşulları
• Hava koşulları
Neyi Kontrol Edebiliriz?
• Kendi davranışlarımı ve yaptığım hareketleri
• Aracımın güvenlik açısından özelliklerini, bakımını
O halde;
• Güvenlikteki kilit faktör : İnsan ----- “Ben”
Kazalardan korunma prensipleri 1 :
Kaza tanımını kılpayı kazalara indir ve
ders çıkart!
1
29
300
• Ölümlü Kazalar • Ciddi Yaralanmalar • Sakatlıklar • Ciddi Maddi Kayıplar
• Hafif Yaralanmalar • Önemsiz Maddi Kayıplar
• Kayıp yaratmayan kazalar ve kıl payı atlatılanlar
1
29
300
• Ölümlü Kazalar • Ciddi Yaralanmalar • Sakatlıklar • Ciddi Maddi Kayıplar
• Hafif Yaralanmalar • Önemsiz Maddi Kayıplar
• Kayıp yaratmayan kazalar ve kıl payı atlatılanlar
1
29
300
• Ölümlü Kazalar • Ciddi Yaralanmalar • Sakatlıklar • Ciddi Maddi Kayıplar
• Hafif Yaralanmalar • Önemsiz Maddi Kayıplar
• Kayıp yaratmayan kazalar ve kıl payı atlatılanlar
Türk Kültürüne Uyarlama
Patent: Psikoteknik Değerlendirme ve Sürücü Davranışı
Geliştirme Eğitimlerine Katılan Profesyonel Sürücüler
Allah Rahmet Eylesin
Allah Beterinden Saklasın
Sadece bu vakalar dikkate alınacak olursa, vakaların %99.7’si ile ilgilenilmemiş demektir.
Tehlikenin Fark Edilmesi : Kıl payı atlatılan kazaların altında binlerce tehlike kaynağı tanımlanabilir.
Güvensiz koşullar, davranışlar ve uygulamalar hakkında veri sağlar
Allah Korudu
Kılpayı Atlatılan Olaylar
• Olayın kıl payı atlatılmasını sağlayan faktörler
- Tehlikeyi geç de olsa kişi fark etmiştir.
- Kazanın ortaya çıkmaması için gereken doğru tepkiyi
seçebilmiştir.
- Doğru tepkiyi göstermek için yine de zamanı vardır.
Her zaman bu kadar şanslı olamıyoruz.
Kendi davranışlarımız ve yaptığımız
hareketleri kontrol edebiliriz!
• Kazanın tanımını “Kıl payı atlatılan kazalara” indirge
• Kritik davranışı analiz et, ders çıkart!
• Tekrarlanmaması için önleyici tedbir al
Kazalardan korunma prensipleri 1 :
Kaza tanımını kılpayı kazalara indir ve ders çıkart!
Kazalardan korunma prensipleri 2 :
Tehlikeyi fark et !
Hipopotamın Kulakları Tehlike hakkında
ipucu
Tehlikenin anlaşılması
Risk hakkında kestirim
Trafik İşaretleri
TRAFİK TANZİM İŞARETLERİ TEHLİKE UYARI İŞARETLERİ
DURMA VE PARK ETME
OTOYOL İŞARETLERİ
BİLGİ İŞARETLERİ
Tehlike Uyarı İşaretleri
Kazalardan Korunma İlkeleri 2
• Tehlikeyi fark et
• Doğru karar ver
• Doğru zamanda tepki ver
ÖZET • Trafik ortamı çok çeşitli tehlike kaynakları ile doludur. Bu tehlikelerin zamanında fark
edilmesi, doğru tepkilerin, doğru zamanda verilmesi ile riskler azaltılabilir ve trafik kazaları önlenebilir.
• Trafik işaretleri yol kullanıcıları tehlikelere karşı uyarmak için çok işlevseldir. Bu
işaretleri öğreterek, trafik güvenliği açısından bir zihinsel şema yaratmak gerekir. • Kıl payı atlatılan olayların engellenmesi trafik kazalarının önlenmesi için çok önemlidir. • Kazaların ve kıl payı atlatılan olayların engellenmesi için, yol kullanıcı kritik durum ya da
davranışların neler olduğunu anlamak için analiz yapmalıdır. • Her güvenli ya da riskli davranışı tetikleyen nedenler vardır. Bu davranışların
sonucunda ortaya çıkan ödüller, cezalar ya da kayıplar bu davranışların tekrar edip etmeyeceğini belirler. Bireyin bu analizi yapması farkındalığı artırır.
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
GÜVENLİ TAŞITIN GÜVENLE KULLANILMASI
Sık yapılan yaşamsal hatalar.
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
Emniyet kemeri aşağıdan ve sıkı bir şekilde kalça/leğen kemikleri üzerinden bağlanmalıdır. (Karın bölgesinden değil)
Emniyet kemerinin omuz kayışı omuz üzerinden geçmelidir. (Koltuk altından değil)
Kaynak: Otomotiv Mühendisleri Birliği
EMNİYET KEMERİ
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
57/78
58/78
59/78
60/78
61/78
EMNİYET KEMERİ
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
EMNİYET KEMERİ
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
SÜRÜŞ HIZI YOL, HAVA, ARACIN TEKNİK DONANIMI VE KİŞİNİN RUH
HALİNE GÖRE AYARLANIR
HIZ LİMİTİ – SÜRÜŞ HIZI
HIZ LİMİTLERİ
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
GÜVENLİ FREN MESAFESİ
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
110 km/saat hızda!
GÜVENLİ FREN MESAFESİ
Sürüş anında kaç metrede durabilirim?
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
Sürüş sırasında durmam gerektiğinde kaç saniyede tepki verebilirim?
GÜVENLİ FREN MESAFESİ
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
HızReaksiyon (İntikal) Mesafesi 30 km/s 3x3 9 Metre 50 km/s 3x5 15 Metre 70 km/s 3x7 21 Metre 90 km/s 3x9 27 Metre 110 km/s 3x11 33 Metre
REAKSİYON MESAFESİ
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
REAKSİYON VE DURMA MESAFESİ
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
2 saniyelik mesafe için 88- 99 Kuralı
GÜVENLİ TAKİP MESAFESİ
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
HATALI SOLLAMA YAPAN ARAÇLA UĞRAŞMAK YERİNE HIZ AZALTARAK
GÜVENLİ BİR YER BULMAYA ODAKLANMAK ÖNEMLİDİR !
ARAÇ SOLLAMA
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
ŞEKİL 1. Sollama hakkı
Kimdedir?
ARAÇ SOLLAMA
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
ŞEKİL 2 Birinci araç sürüş şeridine ne zaman girmelidir ?
ARAÇ SOLLAMA
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
HATALI ARAÇ SOLLAMA
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
TRAFİK KURALI İHLALİ - CEZA TRAFİK GÜVENLİĞİ TEHLİKEDE TAŞITA ZARARLI
AŞIRI YÜK
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
AŞIRI YÜK
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
UYKU
-Ağır kazalar olması -Gece geç saatlerde olması -Genelde kazaya tek aracın karışması -Sürücünün araçta yalnız olması - Uzun yol ağır vasıta sürücüleri tehlike altındadır.
UYKUSUZLUK ALKOL EŞDEĞERİ
17 saat 0,50 promil
24 Saat 1, 00 promil
Alkol alanlar kadar hata yapmaktadır!!!
Türkiye'de karayolu taşıtı kullanabilmek için alkol limiti 0,50 promil (ticari vasıtalarda sıfır!)
UYKU VE ARAÇ KULLANIMI
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
• Tepki verme süresi gecikir.
• Sabit bakış süresi artar.
• Kalp atım sayıs ıartar.
• Çevresel uyarılar gözden kaçırılır.
• Karar verme süresi artar.
ÇÖZÜM: SEYİR SIRASINDA TELEFONU KAPALI TUTMAK
CEP TELEFONU KULLANIMI
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
CEP TELEFONU KULLANIMI
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
ACİL YARDIM VE İLK MÜDAHALE
BECERİLERİ
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
İLK YARDIM
YANGIN SÖNDÜRME
ACİL YARDIM VE İLK MÜDAHALE BECERİLERİ
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
Ortam güvenliğini sağlayın. Gerekli işaretlemeleri yapın, gerekiyorsa trafiği durdurun.
112’yi arayın yada görev vererek aratın
Yaralıyı araçtan siz çıkartmayın!
Kaskını çıkartmayın!
Başka araçla taşımayın, ambulansı bekleyin!
ACİL YARDIM BİLGİSİ
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
YANGIN SÖNDÜRME CİHAZI VE KULLANIMI
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
2. Trafik Problemi ve Eğitimin amacı
3. Trafikte Güvenliğin 3 unsuru
3.1 Yol
3.2 Taşıt
- Güvenli Taşıt
- Aktif ve Pasif Korunma Önlemleri
- Güvenli Araç için Önemli Noktalar
3.3 İnsan - Sürücü
- Tehlike ve Risk
- Kazalardan korunma prensipleri
- Sık Yapılan Yaşamsal Hatalar
- Acil Yardım - İlk Müdahale
4. Çevre Kirliliği ve Enerji Tasarrufu
5. Stres ve Stresle Baş Etme
İÇERİK
1. Trafikte Sorumluluk Hareketi
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
ÇEVRE KİRLİLİĞİ VE ENERJİ TASARRUFU
1. Yanmamış hidrokarbonlar (HC), 2. Karbonmonoksit (CO), 3. Azotoksitler (NOx), 4. Kurşun 5. Katı Parçacıklar
EGZOZ BORUSUNDAN ÇIKAN KİRLETİCİLER
İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ 1. Akciğer Hastalıkları Bronşit, astım, anfizem 2. Kalp ve damar hastalıkları 3. Kanser 4. Kurşuna Bağlı: Kansızlık, kalıcı ve geri dönüşsüz beyin hasarı
ÇEVREYE ETKİLERİ 1. KÜRESEL ISINMA 2. ASİT YAĞMURLARI 3. TOPRAĞIN KİRLENMESİ 4. SUYUN KİRLENMESİ
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
BU KİRLETİCİLER NE YAPAR?
1. Lastiği doğru basınçta tutun 2. Fazla yük taşımayın, zorunlu
değilseniz, aracın üzerine bagaj koymayın,
3. Ani fren ve ani hızlanma yapmayın, aracı yüksek devirle kullanmayın,
4. Otoyolda yüksek hız ve çok sık hız değişimleri, yakıt tüketimini arttırır, hızınızı sabit tutun.
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
ARAÇLARDA ENERJİ TASARRUFU
5. Klimayı gerektiğinde kullanın, sıcaktan ısınmış bir arabada, klimadan önce pencereyi açın,
6. Aracın periyodik bakımını ihmal etmeyin. Özellikle hava filtresi, yakıt filtresi, polen filtresi ve yağ değişim sürelerini geçirmeyin.
7. Yola çıkmadan önce trafik durumunu öğrenin. Trafiğin yoğun olduğu yollara alternatif yolları tercih edin.
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
ARAÇLARDA ENERJİ TASARRUFU
2. Trafik Problemi ve Eğitimin amacı
3. Trafikte Güvenliğin 3 unsuru
3.1 Yol
3.2 Taşıt
- Güvenli Taşıt
- Aktif ve Pasif Korunma Önlemleri
- Güvenli Araç için Önemli Noktalar
3.3 İnsan - Sürücü
- Kaza - Risk Analizi
- Güvenlik Kurallar Denetim
- Sık Yapılan Yaşamsal Hatalar
- Acil Yardım - İlk Müdahale
4. Çevre Kirliliği ve Enerji Tasarrufu
5. Stres ve Stresle Baş Etme
İÇERİK
1. Trafikte Sorumluluk Hareketi
STRES
Bazı durumların yolunda
gitmediğine
İhtiyaçların karşılanmadığına
Dengenin bozulduğuna
işaret eden Fizyolojik , duygusal,
davranışsal işaretlerdir.
BAŞ ETME YÖNTEMLERİ
Etkisiz yöntemlerden uzak durmak, azaltmak
Etkili yöntemleri devreye sokmak
Bilgilenmek
Danışmanlık ve diğer desteklere ulaşmak
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
TRAFİKTE STRES VE BAŞ ETME YOLLARI
ETKİSİZ YÖNTEMLER ETKİLİ YÖNTEMLER
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
TRAFİKTE STRES VE BAŞ ETME YOLLARI
Trafikte Sorumluluk Hareketi’ne sen de katıl!
Trafikte her an sorumlu davran!
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ
Teşekkür ederiz...
TRAFİKTE SORUMLULUK HAREKETİ