tr-grid oluşumu (tr-grid altyap ısı ve ab projeleri)

www.grid.org.tr

TR-Grid Oluşumu

(TR-Grid Altyapısı ve AB Projeleri)

Grid nedir?

Günümüzde TR-Grid altyapısı için Grid = “Kümelerin kümesi”Dev sanal süperbilgisayar + Paylaşım kültürüCoğrafi olarak dağıtık bulunan kaynakların bütünleştirilmesiOrta katman (“middleware”) denilen yazılım yardımı ile sağlanmaktadır.

Globus açık kaynak kodEDG, LCG, gLite 6.ÇP projelerinde geliştirildi, diğer birçok yazılımdan servisler içermektedir

Ulusal Grid Çalıştayı, Ankara, 1 Mart 2007 3/32

Grid: e-Bilim için bir temeldir

Sensor Ağları

Veriler

Hesaplama Kaynakları

Yazılımlar

Araştırmacılar

Cihazlar

Grid

ŞekillerIan Foster sunumundan alınmıştır.

Dev bir kaynak

Bütün bir sistem gibi davranabilen dev bir kaynak topluluğuİşlemci gücü, Veri depolama alanı, Veritabanı, Uygulama, Cihaz (teleskop vb.), Araştırmacı, Deney, Proje, Kütüphane, …

Ana unsur İşbirliği!

Kaynaklardan yararlanmak için, kaynak vermelisiniz!

Internet ve …

AğlarAğlarAğlarAğlarAğlar…Ağlar

Internet

… Grid

KümeKümeKümeKüme Küme Küme …Küme

Kümelerin Kümesi

Kümelerin Kümesi

…

Kümelerin Kümesi

Grid

Grid : Yöntemler

Gelişim Sürecinde 3 Yöntem“Dedicated Clusters” ile Grid –> EGEE Süperbilgisayarlar ile Grid –> Deisa Grid Altyapısı Masaüstü bilgisayarlar ile Grid –> @home Projeleri

Sonuç


SEE-GRIDGüneydoğu Avrupa için grid altyapısı

AVRUPA

AKADEMİK AĞI

GRID .

ALTYAPISI

e-A

lty

ap

ılar

EGEE

40000 işlemci, ~20PB depolama alanı, eğitim, 27 ülke, 71 üye, YEF, Biyoinformatik... (32 M € - CERN)

GÉANTIPv6 destekli Avrupa Araştırma Ağı(93 M€ - DANTE)

DEISA

Gigabit bağlantılarla bağlı AB süperbilgisayarları grid altyapısı, >120 Tflop/s (2009 senesinde >1 Pflop/s)

(€15M - CNRS) .

Günümüzde e-Altyapının stratejik yapı taşları

Avrupa Grid projeleri

“Dedicated Clusters” ile Grid~40K işlemci, ~20PB veri alanı, 32M€ AB Kaynağı

Ana projeEGEE(-II) (Enabling Grids for E-sciencE)

Desteklenen bölgesel projelerSEE-Grid (South-Eastern European Grid), EUMEDGRID (Akdeniz Ülkeleri), EU-ChinaGrid, BalticGrid, NorduGrid, EELA (Latin Amerika Ülkeleri), …

Bağlantı kurulan Grid yapılarıTeraGrid (US), …

Avrupa Grid projeleri

Süperbilgisayarlar ile GridDEISA (“Distributed European Infrastructure for Supercomputer Applications”)

Avrupa Grid oluşumu

EGI (“European Grid Initiative”)Ulusal Grid oluşumları ile tamamlanacaktır:

NGI1 (National Grid Initiative1)

NGI2 (National Grid Initiative2)

…NGIn (National Grid Initiativen)

Avrupa Grid oluşumuna katılmak için (projelerde yer almak, altyapıyı kullanmak, vb.), Ulusal Grid oluşumu içinde yeralmak gereklidir.

ULUSAL GRID OLUŞUMU

Grid çalışmaları ULAKBİM koordinasyonunda hesaplama kaynaklarının grid altyapısı altında toplanması amacı ile 2003 yılında TR-Grid Oluşumu adı altında başlatılmıştır.

Ulusal kullanıcı kitlesini bilgilendirmek Bölgesel uygulamalar geliştirmek Ulusal grid altyapısını kurmak Uluslararası grid projelerine katılmak ...

TR-Grid Ulusal Grid Oluşumu

Türkiye’den Grid Projelerine Katılım

SEE-Grid (2004-2006)ULAKBİM, Bilkent Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul Teknik Üniversitesi

SEE-Grid-2 (2006-2008)ULAKBİM, Bilkent Üniversitesi, Koç Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi

EUMEDGRID (2006-2008)ULAKBİM, Boğaziçi Üniversitesi

EGEE-2 (2006-2008)ULAKBİM


20002000 20012001 20022002 20032003 20042004 20052005 20062006 20072007 20082008

5. ÇP5. ÇP6. ÇP6. ÇP

Ulusal AltyapılarUlusal Altyapılar

TEN 155 ağı

GÉANT ve uluslararası bağlantılar

Grid test yatakları DataGrid, CrossGrid, GridLab, GRIP, GRIA

IPv6 testbedsIPv6 test yatakları

6NET, 6IX gibi

GÉANT2 ve uluslararası bağlantılar

Grid destekli altyapılar

EGEE, DEISA, SEE-GRID

IPv6 kullanımı

Çerçeve Program Projeleri

Grid destekli altyapılar

EGEE2, SEE-GRID2 gibi

Girişimler

7. ÇP7. ÇP

Grid Araştırma Projeleri: GRIDCOORD, NEXTGRID, COREGRID, AKOGRIMO, SIMDAT gibi


Avrupa Grid Projeleri


EGEE Hedefler

Yeni hesaplama kaynaklarını kabul edebilecek kararlı,

dengeli ve güvenli bir grid ağı oluşturmak

Kullanıcılara güveli bir servis sağlayabilmek için sürekli

geliştirilen ve bakımı yapılan bir grid ortakatmanı sağlamak

Bilimsel çalışma yapan kullanıcıların dışında endüstriden

de yeni kullanıcılar bulmak

~30 M Euro AB destekli olmak üzere toplam 100M Euro


EGEE - 2

ULAKBİM'in ROLÜ

Network Aktiviteleri

NA2 – Ulusal ve uluslarası tanıtım ve işbirliği

NA3 – Ulusal eğitim faaliyetleri

Özel Servis Aktiviteleri

SA1 – Grid altyapısı yönetim, destek, işletimi

BÜTÇE

Toplam: ~35M Euro

TÜBİTAK: 360K Euro (%50 AB desteği)


SEE-GRID-2

ULAKBİM'in Rolü

WP3 – Ulusal Grid Sertifika Otoritesinin işletilmesi, P-GRADE

portal için geliştirme ve test desteği verilmesi

WP4 – Belirlenecek uygulamaların grid ortamına taşınması,

test edilmesi ve kullanıcı yardım masası desteği

WP5 – Ulusal ve uluslarası eğitim ve çalıştaylar düzenlemek

ve katılmak

Proje başlamadan Türkiye’den toplam 6 proje başvurusu

yapıldı.

BÜTÇE

Toplam: ~2M Euro

TÜBİTAK Payı: ~190K Euro (%100 AB desteği)


EUMEDGRID

(Empowering eScience Across the Mediterraen)

EUMEDGRID, Akdeniz Bölgesinde bilimsel çalışmaları desteklemek

için öncelikle EGEE ve diğer ilgili (Balkanlar, Kuzey Avrupa, Latin

Amerika ve Uzak Doğu Asya) grid yapılarına enentegre olabilecek

bir Akdeniz grid altyapısı kurulmasını amaçlamaktadır.

ULAKBİM'in Rolü

WP3 – Pilot test yatağı ve srvislerinin kurulumu ve bölgesel

destek sağlanması

WP4 – Bölgesel grid uygulaması geliştirmek

WP5 – SEE-Grid ve EGEE'de edinilen tecrübeyi Akdeniz

Bölgesine taşımak


EUMEDGRID

BÜTÇE

Toplam: ~2M Euro

TÜBİTAK Payı: ~79K Euro (%90 AB desteği)


TR-Grid Sertifika Otoritesi

Yrd. Doç. Dr. Erol ŞahinOrta Doğu Teknik

ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği

● Grid altyapılarında kullanıcıların çalışabilmesi ve sunucuların birbirleri ile güvenli konuşabilmesi için PKI sertifikalarına ihtiyaç vardır.

● Kendi kullanıcılarını yetkilendirebilmeleri için her ülkenin en az bir grid sertifika otoritesi olması beklenmektedir.

● Grid sertifika otoriteleri GridPMA tarafından onaylanır. EUGridPMA Avrupa içinde yetkilendirmeyi yapan organizasyondur.

● SEE-Grid proje ortakları arasında üçüncü sertifika otoritesini ULAKBİM yönetmektedir.


- TR-Grid Projeler -



Proje Tipi 2004

2005

2006

2007

2008

Avrupa Birliği Projeleri

1 1 3 3 3 + 3 Planlanan

TÜBİTAK Projeleri

- - 1 1 1 Planlanan

Toplam 1 1 4 4 3 + 4 Planlanan

Personel Bütçe Tipi

2004 2005 2006 2007 TOPLAM

Avrupa Birliği Fonları

30.000 €

50.000 €

200.000 €

200.000 €

480.000 €

TÜBİTAK Fonları

10.000 €

10.000 €

100.000 €

100.000 €

220.000 €

Toplam 40.000 €

60.000 €

300.000 €

300.000 €

700.000 €

Donanım Bütçe Tipi

2006 2007 TOPLAM

Avrupa Birliği Fonları

- 10.000 €

10.000 €

TÜBİTAK Fonları

500.000 €

250.000 €

750.000 €

Toplam 500.000 €

260.000 €

760.000 €


- TR-Grid Çalışanlar -



Görevi 2004

2005

2006

2007

Proje Yöneticisi

2 2 3 3

Akademisyen 3 3 5 5

Proje Çalışanı 2 2 7 6

Doktora Öğrencisi

5 5 7 5

Toplam 11 11 22 19

TR-Grid Altyapısı

TUGA projesi kapsamında yer alan üniversiteler

Boğaziçi ÜniversitesiÇukurova ÜniversitesiErciyes Üniversitesiİstanbul Teknik ÜniversitesiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiPamukkale Üniversitesi


- Yeni Altyapı -



SİTE İSİM Çekirdek

Veri Alanı TİPİ

TÜBİTAK ULAKBİM TR-01-ULAKBIM 114 5 Tbyte EGEE, SEE-GRID, EUMEDGRID

Orta Doğu Teknik Üniversitesi

TR-03-METU 300 20 Tbyte EGEE

Erciyes Üniversitesi TR-04-ERCIYES 64 1 Tbyte EGEE

Boğaziçi Üniversitesi TR-05-BOUN 64 1 Tbyte EGEE

Pamukkale Üniversitesi TR-07-PAMUKKALE

64 1 Tbyte EGEE

Çukurova Üniversitesi TR-08-CUKUROVA

64 1 Tbyte EGEE

İstanbul Teknik Üniversitesi TR-09-ITU 64 1 Tbyte EGEE

TÜBİTAK ULAKBİM TR-10-ULAKBIM 300 20 Tbyte EGEE

TOTAL 1034 50 Tbyte

TR-Grid Altyapısı

TÜBİTAK ULAKBİM küme bilgisayarı üzerinde çalışan mevcut kullanıcıları ve yeni başvuran küme kullanıcılarının işlerine hızlı bir şekilde devam edebilmeleri için iki büyük küme kuruldu:

TR-01-ULAKBIM – 114 işlemcili 2003 yılından beri hizmet veren ULAKBİM kümesiTR-03-METU – 312 çekirdekli, 24 Tbyte ham depolama alanına sahip ODTÜ kümesiTR-10-ULAKBIM – 300 çekirdekli 24 Tbyte ham depolama alanına sahip ULAKBİM kümesi

Bütün kaynaklara yüksek performanslı erişim için iki site birbirine 20 Gbps hızda bağlandıBirçok paket programa, kütüphaneye ve derleyicilere bu kümelere bakan kullanıcı arayüzü makineleri ile kolayca ulaşmak mümkün


- Siteler -



Site Geçmişi

TR-01-ULAKBIM

Küme 2003 yılında kuruldu.

2005 başında EGEE altyapısına 16 işlemci ile dahil oldu.

2006 yılında bütün site EGEE altyapısına geçti.

EGEE altyapısına geçene kadar 75 kullanıcı açıldı, 20.000 iş çalıştırıldı.

EGEE altyapısında 90.000 iş çalıştırıldı.

TR-02-BILKENT

2005 yılında Bilkent Üniversitesi tarafından sağlanan 10 PC ile kuruldu.

SEE-GRID Projesi test yatağında onlarca kullanıcı ve birçok proje için

hesaplama ve geliştirme hizmeti verdi.

TR-03-METU

2005 yılında ODTÜ tarafından sağlanan 16 sunucu ve PC ile kuruldu.

SEE-GRID ve TR-Grid altyapılarında hesaplama ve geliştirme için görev aldı.

2006 sonunda 312 çekirdekli TUGA projesi kümesi TR-03-METU olarak

hizmet vermeye başladı.

Yeni kümede iki ay içerisinde 10.000 iş çalıştı


- Siteler -



Site Geçmişi

TR-04-ERCIYES

Erciyes Üniversitesi tarafından sağlanan 8 PC ile 2006 yılında

kuruldu.


2006 sonunda 64 çekirdekli TUGA projesi kümesi olarak

hizmet vermeye başladı.

Yeni kümede iki ay içinde 5700 iş çalıştı.

TR-05-BOUN Boğaziçi Üniversitesi tarafından sağlanan 4 PC ile 2006

yılında kuruldu.


EGEE ve TR-Grid altyapılarında yer almak için

sertifikasyon bekliyor.


- Siteler -



Site Geçmişi

TR-06-SELCUK 2006 senesinde SEE-GRID ve TR-GRID yapılarında hizmet

verdi.

TR-07-PAMUKKALE

2007 başında TUGA projesi ile kuruldu.

64 çekirdeğe sahip

TR-08-CUKUROVA

2007 başında TUGA projesi ile kuruldu.

64 çekirdeğe sahip

Bir ay içerisinde 3.000 iş çalıştı.

TR-10-ULAKBIM

300 çekirdekli yeni ULAKBİM kümesi

2006 sonunda kurulduktan sonra iki ay içerisinde 13.000 iş

çalıştı.

Bu işlerin büyük bir kısmı çok işlemcili

TR-Grid Kullanıcılar

ULAKBİM ve ODTÜ’deki kullanıcı arayüzlerinde açılmış 105 kullanıcı hesabı vardır.76 kullanıcı grid üzerinde iş koşturmak için TR-Grid sertifikası edinmiştir.Kullanıcıların bize bildirdiği 40 adet konferans yayını ve makale bulunmaktadır.23 farklı üniversiteden kullanıcıya hizmet veriliyor.

TR-Grid Altyapısı

tr-grid oluşumu (tr-grid altyap ısı ve ab projeleri)

Documents