touch pause engage

50
REMEMBERING ANDRIES (Andries Naude - a work in progress...) By: His friends & family Remembering Andries 3rd EDITION: 22 October 2009

Upload: bart-van-deventer

Post on 18-Mar-2016

291 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Andries Naude - Touch Pause Engage ...

TRANSCRIPT

Page 1: Touch Pause Engage

REMEMBERING ANDRIES(Andries Naude - a work in progress...)

By: His friends & family

Remembering Andries

3rd EDITION: 22 October 2009

Page 2: Touch Pause Engage

Preamble

Dear friends of Andries ,

Recently I read a wonderful book: "Gesprek sonder grense". It comprises a collection of short stories,  recollections and insights into the influence on students,  friends and family of Johan Degenaar,  erstwhile head of the Stellenbosch University's Philosophy Department. The book was assembled in celebration of Degenaar's 80th birthday by his friends and ex students.

Inspired by this simple yet lasting tribute to the gentle spirit of this lovely man,  Greer and I thought we would like to organize a similar celebratory collection for Andries. This could take years to assemble and so we thought it fitting to suggest the following guidelines:

Form of contributions:

1- A story: for example,  a recollection of a shared moment or your own reflection on Andries's impact on your life or philosophy.  This could comprise a photograph coupled with a description of the ‘event’ or an insight that you would like to share with Andries (in Afrikaans or English). 2- A poem or artwork that has a special meaning for you and that you would like to share with Andries and his family. 3- A combination of story and artwork/photos (NO-MORE THAN 2 x A4  PAGES), Milestones: The idea is to bind a booklet of some sort  and to hand over the book to Andries at an appropriate time (obviously yet to be decided).

Thank you,

Andrew

Remembering Andries

Page 3: Touch Pause Engage

CONTRIBUTORS (so far)alphabetical order:

1 Andrew Horne2 Annanmarie van Deventer3 Bill Cameron4 Chéri Green5 Cindy Postlethwayt (Naude)6 Donsie van Wyk7 Elsona van Huyssteen8 Greta Bredell9 Heidi-Lee Pauw10 Ilse Pauw10 Jan van der Vegte11 Jan Willem Jordaan12 John & Leonie Pauw13 Joubert Malherbe14 Liesel & George van Niekerk15 Maddy Ross (Christine & Jannie)16 Mariëtte Horne 17 Mike Chisin18 Pieter du Toit19 Ross & Magel Naude20 Stefan Naude21 Tania Pretorius22 Traute & Izak Nieuwoudt23 Wendy Hartman24 Wilhelm Schack25 Zandy Rosochaki

........

Remembering Andries

Page 4: Touch Pause Engage

From: Andrew Horne

A series of interactions “touches” with Andries have lead to this space, where I sit on a sunny Boland morning in the spring of 2009, contemplating death. His and mine. My friend is living with cancer and I am, by the force of the love that binds us, driven to an unfamiliar intimacy with the chthonic spirits, who darkly occupy the unacknowledged spaces of our psyche.

Andries has a fatherlike quality for me even though he is a contemporary. His ideas on almost any subject are often authoritative. Yet he can be playful. In our discussions we have bisected, intersected, grafted and genetically modified most philosophies and beliefs onto and into each other. Generally over a background of Uriah Heep or some newly discovered soul music. Oh the joy of it! Clouds steaming down “Die Pieke” on the breath of a vengeful south easter - and we soared, safe in the warm embrace of a fire, of ideas and in the full heady flush of life.

The vengeance of the gods has often been portrayed in fable, myth and in scripture. “Donʼt fly too close to the sun or the waters”, Daedalus warns his son Icarus. The unwary youth in the end is killed by both - the sun melts his wings of wax and he falls into the water where he drowns. The overambitious mortals are seen to challenge heaven with their tower by a jealous God and He sews confusion among them and the people of Babel are humbled.

Now and here, he in bed and I in the sun, the sorrows of impermanence triumph over the usual philosophical banter of our interaction. Until now life has been largely experienced in the complete absence of our bodies. Absent by their strength and their ability to to do our bidding without undue resistance. “I am now incapable of abstract thought”, says Andries with that characteristic cocking of the eyebrow as he seriously tilts his head towards me in emphasis. This from the man that thrives on the intellect and the abstract. His body has him cornered.

My heart sank as I felt the gravity of reality. The dark has reached up to grab us by the ankles and to challenge our seasons in the sun.

Andries gave me a book by Thomas Moore. I “pause” to consider its rich and unusual meaning. In “Dark Nights of the Soul” Moore speaks of the growth that takes place in spaces of wounding and sorrow. He speaks of the teachers that emerge from trouble.

Andries highlighted a passage in his dog-eared copy of the book with its post-it flags and pencilled notes, it reads: “Dark nights of the soul play a role in transcending mediocrity. They force you to consider your situation and to feel the dark material out of which the spark arises.”

Through the suffering and the questioning of my friend I am compelled to “engage” the dark. He finds a spark and holds it gingerly with a quite fondness birthed in hope, baptized in pain and in uncertainty. My mind wanders, then wonders at the healing of spirit that results from his faith.... and I see that Andries is again capable, even in the midst of his mortal wrestling, of abstract thought. He is giving a human meaning to the super human struggle that is LIFE.

Remembering Andries

Page 5: Touch Pause Engage

Wyn van reënGesuiwer deur diepgrond en wingerdstok

Kristalhelder in die glasOns gesels oor jou worsteling

Oppad na jou bed se oewer, het ek gedrink aan die landskap,

Die blou van die bergedie ongelooflike blou.

Die saagtandkim van slapende drake se ruggens teen die lug en die jonggroen van lente in die akkers.

‘n motorfiets flits verbyDie drillende vlees van boude

tussen hemp en jeans,met die kinders in karre wat waai,

tjoklit om die bek en oorals die stralende son.

Ek drink dit in ou vriend,en bring dit tot hier

in jou skoot‘n gety van buite

tot op die drumpel van jou eiland.

Ek dra die dag in en bied jou my oë,my onthouïng van hierdie plek

In woorde omvou...

‘n Gebed van mensweesVan leef in die oomblik

Onthou.

The “Andries Angel” (so named by Andrew and Greer in a little ceremony at the Angelʼs colonnade of StʼPaulʼs Square, London - 26 July 2008) Sculpted by Emily Young.

Remembering Andries

Page 6: Touch Pause Engage

From: Annamarie van Deventer(Hanna's sister)

I took this picture of Andries last year (2008) at the end of August.

Remembering Andries

Page 7: Touch Pause Engage

From: Bill Cameron [mailto:[email protected]] Sent: 16 September 2009 00:06To: 'Hannelie Naude'Cc: 'Marina Lombard'Subject: RE: Celebrating friendship and taking stock of what really matters

Hi Hannalie and Hi Andries

This is a personal message for Andries BUT I will be happy for you to circulate the message to all of those "celebrating friendship".

First of all. I think I am the one responsible for getting Andries into the position at CSIR (so I'm probably one of the oldest on the "friendship list"). The fact that you are still at CSIR Andries, means that I probably did something that agreed with you? I'm glad about that. Over the years, I've seen how much you have meant both to my generation at CSIR and latterly, the current crop of 'enquiring minds' and 'optimistic futurists', in that dear institution. For that - well done, and NOTE - we saw the human, fallible and lovable in you, more than the "rocket scientist".

BUT "rocket scientist" you were. At the beginning your thoughts and communications were 'mostly' academic and more than fairly abstract. As you remember, we worked in an environment dominated by engineers. They didn't like abstract ideas! Firstly, the ideas challenged their authority as the sources of all wisdom, and, secondly, because they didn't understand them, they were angry and accused you of being obtuse. Dullards! I must admit, however, that there were times when I struggled to understand or follow your logic. BUT, I saw the potential, to the point that I frustrated you with my questions. I remember that you once accused me of cruelty - I forgive you - I was trying to help.

Do you remember sitting in my children's bedroom in my house in Colbyn, on a Sunday evening before one of our endless "last-minute" deadlines, trying to put meaning to one of your abstract arguments? I was supposed to be reading a bed-time story to my daughters. They are big girls now and living in Singapore and Sydney. They remember you well, and our good friend Pete Clark.

To make a long story short, at about that time we started trying to "concretise" your abstractions. We started making diagrams about relationships. Then I began to understand your reasoning and logic. Do you remember the last one we cobbled up together? The five planning things to do to make a difference for transport planning in Cape Town, long after I had left CSIR. (Attached below - This is one picture. There were more - bless you, you helped me a lot.)

Remembering Andries

Page 8: Touch Pause Engage

So Andries from our small beginnings, you went on to make a fine art of "mental maps". In fact some of your masterpieces are deserving of the accolade "fine art". You could have taught the guy who made up "Mind Maps" a thing or two. (see attached).

Your contributions to "thinking planning" in South Africa are too numerous to name. I could go on all night and would love to. But I was given a deadline - 15 September - and unlike you, I will try to honour the deadline. BUT, I will go on writing down my memories, if only you will give me the time!

I must tell you how much I enjoyed your "Not the Last Lecture" at CSIR a few months back. Thank you for involving me and honouring me as you did. That invitation and this one from Hannelie / Andrew to send you a personal greeting - reflecting on our time together, helps me to think that, like you, I also may have done one or two good things in my life.

Today I was touched to listen to an interview with Patrick Swayze, made exactly a year after his diagnosis and almost a year before his end. It was amazing how positive he was and how much he expressed many of the sentiments that you have. The things that touched me and made me cry, were his understanding of the true meaning of the words 'love and commitment'. Also his determination to make every minute of his life count.

I'm counting on you to keep up this correspondence. Thanks for many good times and wonderful memories.

Remembering Andries

Page 9: Touch Pause Engage

Your friend and co-conspirator (in the best sense).

Bill

Hannelie - remember you once asked my advice about marrying Andries. May I remind you that I advised you to make a condition that he complete his Ph.D. Silly condition, I'm sure that by now you have all realised that character is more important than possessions.

Remembering Andries

Page 10: Touch Pause Engage

Working with Andries!!! By Chéri Green CSIR colleague since January 1989.

When people hear I have been working for and alongside Andries for close to 21 years there is generally some comment about “ Your crazy/ have you punched him yet!!

Well lets be honest it hasn’t always been easy but it hasn’t all been bad. How did we do it? Were both stubborn and have our own ways of doing things. Over the years we came to recognise each others strengths and weaknesses. Andries always has the big ideas and as he has been known to say; “Cheri has been there to moderate and remind me that things need to be simplified and made acceptable to a wider group”.

Andries role has always been to be the intellectual leader and then to make sure there were finishers like Tansy, Ntsoti, Cheri, Wilma around to keep him or at least try to keep him to schedules and deadlines. Administration was never his strong point but there are plenty of people available who could do that. There are not many with his broad thinking and holistic concepts. Yes, his diagrams were horrid to interpret and often junior staff would come and ask” what was he saying” I hope I was often able to interpret what was said but I don’t kid myself, I am sure I often got it wrong.

Andries always worked harder than anyone else I know and certainly seemed to be disappointed when others left for home and left him alone to work for the next several hours. Many a day, if you needed to get home at a set time you went down the back stairs- just not past his door. Andries always seemed to do his best thinking after lunch and then wanted to share it with you at 16h45!!!!!!…….. Only it may all be turned on its head by the time you got in next morning. Bill Cameron warned me about that, long ago when I first started working for Andries. He told me never to start on anything until Andries had clarified his ideas, otherwise I would have to redo.

Good was never enough for Andries, there was always room for improvement. Yes, he pushed others hard, but never harder than he pushed himself - sometimes to his own detriment. His first idea or draft would have been good enough for at least 95% of his audience but he always strives for better, too make a difference to science and academia though it may require serious effort to mainstream the ideas.

But what we also think about when we think of Andries, is missing flights, running out of petrol, losing cameras into harbours, diving into empty/ half empty pools, changing tyres for Ntsoti, teaching Cedric to drive, leaving the flowers for his new girl friend (Hanna) in the office until they died, keeping her waiting over Easter weekend while he and then Hanna came to get a report done, breaking his arm at Wolfberg cracks, his excitement when Suzanne and then Stephan were born. I remember poor Hannalie having to come to the office for tea to show us all the new arrival only a few days after the birth.

Working with Andries has been a roller coaster ride but one I have been privileged to share. The office will never been the same, the edge will be missing.

Remembering Andries

Page 11: Touch Pause Engage

From: Cindy Postlethwayt (Naude)

Andries, as we see him ….

♥ He looks very like our Papa/beloved Stef. That alone is good enough!

♥ His laugh – loud, head thrown back, and from deep within

♥ Tap, tap, tapping away at his lap-top, holiday or not

♥ Always a project on the go, energy, drive and enthusiastic focus to get it all done – NOW. The canoe at Oubos, the music for New Years Eve, the latest power point, of what-ever can be power-pointed ….

♥ His intellectual approach to every-thing, and sometimes our bewilderment as we struggle to keep up, and to pretend we know what he is talking about!

♥ Arriving at Oubos for a Boys Own Adventure with Stefan and Yssel, nothing in their cooler bag but eggs and beer!

Remembering Andries

Page 12: Touch Pause Engage

♥ Lunch at Stellenbosch, Andries looking for some golden oldies, and playing them very loudly, “you remember, you remember?”

♥ Family braais at Stellenbosch, his kids jumping on the trampoline with ours

♥ His delight in Stefan’s ability to mimic accents and getting him to do a show for us at a family gathering – laughing, looking at us “you see, you see!”

♥ Always with a good story about Stefan or Suzanne , something that expresses each of them as unique indivuiduals

♥ His delicious carpacchio!

♥ With Hannelie, who makes it all happen, with humour and love

All our love

Cindy, Annabelle and Louisa

Remembering Andries

Page 13: Touch Pause Engage

From: Donsie van Wyk [email protected] Subject: Vir AndriesDate: 15 September 2009 2:42:17 AM

Liewe Andries

Vandat ek by Hanlie verneem het dat jou kanker versprei het dink ek gedurig aan jou. Ek is bly om te verneem dat jy 'n mate van vrede met jou skepper gemaak het en dat jy geestelik nie eensaam voel nie. Ek kan my nie voorstel waardeur jy gaan nie. Jou waardigheid te midde van soveel onrus in jou lewe het my opgeval toe ek daar by julle gekuier het in Julie en ek bewonder jou vir jou krag en blymoed.Ek vermoed dat ons mekaar moontlik nie weer gaan sien nie. Dit vul my met verskriklike weemoed. Ek is so jammer dat ek nie nader aan julle kan wees nie. Julle het al so baie vir my in my lewe beteken en ek sou so graag iets van al daardie liefde wou terug gee.Ek kan maar net se dat ek jou nog altyd bewonder het - jou intellek, redenasie vermoee en sin vir humor. Dat dit nog alles in 'n aantreklike pakkie verpak is help natuurlik verder!! ha ha.Jy is vir my in veel op sigte die ouer broer waarna ek kyk as voorbeeld van iemand wat suksesvol is baie verskillende aspekte van die lewe, nie net finansieel nie maar ook geestelik of "mind wise" en wat betref politiek, kuns, musiek en dies meer. Daarby kan jy nog partytjie hou ook. Onthou jy hoe lekker het ons gedans op my 40ste? Ek waardeer vandag nog jou gevleulde woorde van daardie aand.Ek onthou ook hoe lekker ons  gekuier het daardie naweek op Oubos (kort voor Kersfees) toe ons nog in Grahamstad gewoon het. Ek onthou nog hoe ons daar by die braaiplek gestaan het en hoe lekker ons gesels het.Ek het al telke male van jou en jou gesin af weggery met veel meer hoop vir die  lewe as waarmee ek daar aangekom het.Deur die jare heen het Boschendallaan 6 vir my 'n ongelooflike hawe gebied waar ek baie lekker tye gehad het en baie baie liefde en aanvaarding ervaar het. Dit is prysloos.Oor jou kinders is ek mal. In hulle sien ek vir jou.Ek dink aan jou liewe Andries en ek wens jou alle alle sterkte toe vir die pad vorentoe. Jy is daagliks in my gedagtes.Baie liefde en groete vanaf Washington DC.Drukkies en soeneDonsie, Marcel, Nicola en Annettexxx 

Remembering Andries

Page 14: Touch Pause Engage

From: Elsona van Huyssteen

An ode to the PhDs ‘evolving…’

Like most PhDs these PhDs have been thought through, discussed, developed and researched. They have been conceptualised, laboured, sweated, ‘birthed’ and even named. They have seen the light in the form of many chapters, notes, power-point slides, and of course ‘horendograms’. Like most PhDs they have lead to moments of deep contemplation, revelation, despair, innovation, adaptation and hope…

However, un-like most PhDs they have never found a final chapter organisation, a final edit, a rest place between covers, a display space on a shelve. Un-like most PhDs, there was never time to pause, the urgency always calling for evolution… the reward not bestowed on the ‘author’…but rather given and shared, with us.

These PhDs might not have a picture to ‘capture the stories and moments of achievement’. No, as befitting these PhDs their stories are scattered and even still evolving – in the space of ideas and innovative ways of doing, but also on the cold-face of where things are actually being done! Their spin-offs and moments of brilliance are shining humbly within many views, understandings, tools, policy directions and planning aimed at development on the ground! Their contributions to ‘the field’ proven through actual projects, in raising the bar, in making what was un-thinkable actually do-able and in providing new lenses, and even vistas to see. Within the many that got inspired to add value, within the hope and belief it provides for engaging the future, and in the caring and compassion – especially for those living in circumstances where life is tough and where creating livelihoods are about creating life.

Is this not what science, what scholarship, what planning, what learning, what development, what giving, what LIVING is really about? In the relentless search for new ways of analysis, planning, development, investing, innovating and making decisions? In the dedication through long and hard hours, in that what has been given up, in the ability to connect and create possibilities? And even more so – in setting direction, in inspiring and leading team by team by team? In the constant creativity and within the creating space for others to explore, be challenged and grow? In the ability to move at full speed (and productivity) whilst always having time to ask, to reconsider, to innovate once more, to get left and right brains ticking, to stretch horizons, and of-course, to challenge and courageously cross the boundaries?

In deep appreciation and acknowledgment for new journeys, for beginnings... ends… AND new beginnings...

for these PhDs, and even more so, for their ‘orchestrator’...and

for the privilege of witnessing, of being touched, of learning, of growing, of being amazed and of expanding … for experiencing the difference that can be made by one… and for the hope and inspiration that in ‘such a way of LIVING, GIVING and SHARING’… a difference can be made - by all…

PS: And if another evolving ‘phd’ ever ends up between covers, it will be in dedication to Andries, to these PhDs, and to the many others ‘out there’… making and inspiring SUCH a difference!

Remembering Andries

Page 15: Touch Pause Engage

From: Greta Bredell

Remembering Andries

Page 16: Touch Pause Engage

Remembering Andries

Page 17: Touch Pause Engage

Met baie liefde van sy jongste niggie, Heidi-Lee

ANDRIES – MY NEEFDaar’s mos iets spesiaals aan ‘n oudste broer, suster, oom …en in die geval ‘n nefie! Andries is my oudste neef en ek was van kleins af baie trots daarop. Die gaping was te groot dat hulle ons speelmaatjies kon wees (dit was Stefan se rol) – maar daar was vir my niks lekkerder as om deur Andries en Ross kamma van die Oubos stoep gegooi te word of oor die branders geskiet te word nie. Hoeveel keer moes hulle ons ook nie deur die besige riviermond dra as dit te diep geraak het nie? Ek onthou dat ek veilig en selfs opgewonde gevoel het om die water saam met hulle aan te pak.

Ek en Andries gesels die ander dag nog van hoe ek hom as dogtertjie nage-aap het en in my heldevereering aan hom ook ‘n hele pynappel uitgehol en probeer opeet het. Ek het gesien hoe hy dit doen, en dit het lekker gelyk – min wetende dat ek dae later nog seertjies in en rondom my mond sou hê. Tot vandag toe dink ek aan Andries as ek ‘n pynappel sien of eet! Met my vorige besoek aan Andries het hy gelag en gesê dis vir hom goed dat ek altyd aan hom sal dink.

Maar dis nou dat ek ouer is dat ek Andries anders onthou. Ek dink meeste van ons dink dadelik aan sy lekker lag (daai lag waar sy hele lyf so saam lag), sy avontuurlustigheid, sy musiek, sy 1000’e foto’s, sy boks-kamera’tjie wat hy daar in Durban gehad het, sy roeiery, sy aktiewe brein, sy liefde vir Hannelie, Suzanne en Stefan. Ek sal nooit die skyfievertoning op Gordonsbaai (Aug 09) vergeet, wat hy op oom Fanie se ou projektortjie gewys het nie.  Al daai moeite! Soos Ron gesê het – “Most of us would have resorted to Powerpoint* or an automatic projector, but only Andries would be so authentic!” Ek het hom so dopgehou en besef hy is nou in sy element. (*Nie dat Andries ooit terugstaan vir ‘n vinnige Powerpointjie nie hoor…)

Ek besef ook meer en meer dat ons produkte is van mense en dinge rondom ons. Beter gene kon Andries nie gehad het in ons liewe oom Fanie en tannie Paddie nie! Dan wonder ons nog waar die lag, deernis, liefde vir reis en foto’s vandaankom? Ross, Theresa en Steef het hom verder ge”mould” met standvastigheid, kunstigheid en ‘n heerlike sin vir humor. En toe beland hy uiteindelik in die wonderlike hande van Hannelie. Dis as man en pa van sy twee pragtige kinders waar Andries op sy gelukkigste is, glo ek.

Die gesprekke wat ons die afgelope jaar of wat alleen gehad het – meestal in die hospitaal – was vir my baie spesiaal. Hoe Andries oor sy kinders, Hanna, sy ouers, sy familie & vriende en selfs sy stryd teen kanker gesels, gee my ‘n oneindige respek vir hom en het net weer onderstreep hoe ons almal maar inter-afhanklik van mekaar is.

Ek het verlede week voor koor-oefening gou by Andries gaan inloer in die hospitaal. Ons het gesels, ek het sy hand vasgehou, ‘n paar stywe drukke gegee en met ‘n lekker knip-oog van Andries is ek daar weg. Baie betekenisvol vir my was juis dat die eerste lied wat ons daai aand gesing het, my geliefde “Angels”was. Ek het groot berusting in die woorde gevind en geweet die Engele is by Andries, nou en vir ewig. Andries weet nou ook dat ek altyd aan hom sal dink as ek dit sing:

He shall give his angels charge over thee: That they shall protect thee in all the ways thou go-est;That their hands shall uphold and guide thee,Lest thou dash thy foot against a stone, they shall uphold thee.They shall uphold and guide thee;

Remembering Andries

Page 18: Touch Pause Engage

They shall protect thee in all the ways thy go-est,They shall protect thee.

Dit is vir ons as familie en vriende ‘n voorreg om saam met hom op hierdie “journey” te gaan. Die Here het ons lewens “ge-TOUCH” deur Andries, nou is dit ons beurt om bietjie te “PAUSE” en te dink aan dit wat ons by Andries geleer het, sodat ons kan “ENGAGE” en kan voortbou op sy “legacy”.

Met baie liefde van sy jongste niggie, Heidi-Lee

[Oubos: Oujaarsaand 2007/2008]

[My handsome cousin]

Remembering Andries

Page 19: Touch Pause Engage

Remembering Andries

Page 20: Touch Pause Engage

 Liewe Andries Ek het vriende en familie wyd en syd gekontak oor idees vir 'n mooi quote of prent vir jou. Op die ou ent het ek besluit op my eie gedagtes. Ek hoop dis okay.  Waaraan dink ek eerste as ek aan jou dink?  'n Special mens

Jou kop wat agteroor buig soos jy uit jou maag uit lag Jou skerp humorsin Jou ewe skerp intellek Jou mooi man Jou deernis Dat jou oë verwaas wanneer jy na Suzanne en Stephan kyk

Jou empatie

Jou veelsydigheid

Jou lekker geselsies

Jou mooi oë

Jou omgee

Jou belangstelling in Emma

Jou vaderlikheid Dat jy vir iemand so na ons so 'n steunpilaar was - ek's vir ewig dankbaar vir jou 

Ek is bitterlief vir jou Andries. Hoop jy weet dit!

Baie liefdexxIlse

Remembering Andries

Page 21: Touch Pause Engage

From: Jan van der Vegte

ANDRIES VANAF 1963

Andries was een van die nuwe outjies in Juffrou Bezuidenhoudt se standerd 3 klas in 1963 op Pretoria Oos Laerskool. Dis wat nou graad 5 genoem word. Hy was van die begin af bekend as Noddy, wat seker maar ‘n afleiding was van Naude, maar ek het altyd vermoed dit het ook te doen gehad met die ooreenkoms wat hy in karakter getoon het met die Enid Blyton karaktertjie uit Speelgoedland. Vriendelik energiek, goedhartig, meededeelsaam, lojaal, ‘n sterk sin vir regverdigheid en effens eksentriek. Met ‘n uitbundige lag wat deur sy hele lyf trek en die klokkie op sy hoed laat klingel. Andries het my na sy tiende verjaarsdagpartytjie genooi. Dis gehou by Magnolia Dal, ‘n park naby die skool en volgens die uitnodiging sou daar ‘n foefie slide wees: ‘n lank stuk dik blou plastiek teen ‘n skuinste af waarvan al vier hoeke vasgepen is in die gras. ‘N Tuinslang hou die plastiek nat en glad en ons gly onsself skoon pienk. Streng gesproke dus nie ‘n foefie slide nie, maar nietemin pure plesier.

Tien jaar later en ons is nog steeds klasmaats, die keer tweedejaar studente by Tukkies.Beide dagstudente, en omdat ek nie ‘n motor het nie, ry ek omtrent elke dag saam met Andries kampus toe in sy pa se ou wit Toyota bakkie. Laat een herfsmiddag na ‘n praktiese klas loop ons diep in gesprek terug na die parkeerplek en klim al geselsend in. Die kampus is aan die uitbrei, Roperstraat is gesluit en daar’s oral hope bakstene en bousand.- Dis snaaks, se Andries, die sleutel wil nie draai nieProbeer ‘n paar keer sonder sukses, en Andries dink dis omdat die sleutel effens gebuig is. Hy klim uit, gryp ‘n halwe baksteen en kap die sleutel reguit en platter sommer daar op die sypaadjie. Sukkel nog om te draai, maar die bakkie vat en daar gaan ons.

So ‘n blok weg en Andries frons: -Die bakkie trek skeef, wonder wat’s fout.Kyk in die truspieel en sien die sakke sement agter op die bakkie.- O donner, dis nie my bakkie nie!Maak net daar ‘n u-turn, jaag terug en kry Andries se bakkie nie ver van waar ons in die bouer se bakkie geklim het.Ek stel voor ons los hom ‘n briefie oor sy bakkie se alignment maar Andries se liewers nie.

‘N Jaar of so later en ons is in die Sosiologie 3 klas. Professor Nic Rhoodie is aan die woord en ons bespreek sy voorgeskrewe boek met die naam - ek is doodernstig - “Apartheid and Partnership”. Prof Nic is ‘n broer van Eschel Rhoodie, die Minister van Bantoe Administrasie en Ontwikkeling, en adviseer sy broer op ‘n beleidsvlak. Dis op sy aanbeveling dat die Departement hernoem word na die Departement van Plurale Betrekkinge. George Orwell sou nie hierop kon verbeter nie. In elk geval, dis net ter agtergrond. Dis bedompig in die klas, belangstelling is laag en niemand stel eintlik belang in die Professor se pogings om regeringsbeleid te regverdig nie maar is ook te sinies om deel te neem aan die bespreking. Andries steek sy hand op en lug die mening dat ons nou besig is met propoganda wat nie deel van die kursus behoort te wees nie. In terme van die Struggle is Andries se defiance natuurlik nie ‘n groot oomblik nie, maar ons moet die konteks in gedagte hou: dis 1974 en ons is op die Universiteit van Pretoria, waar daar nie eers sprake is dat die Nasionale Party regering verkeerd kan wees nie. Dis nie Wits of Ikeys nie, en John Vorster kry dawerende aplous as hy ons in ‘n toespraak in ‘n stampvol Aula daaraan herinner dat dit almal se verantwoordelikheid is om die swart, rooi en Roomse gevaar die hoof te bied. Ten alle koste. In so ‘n omgewing beperk jy jou verset tot stilte. .

Remembering Andries

Page 22: Touch Pause Engage

Die Professor is aanvanklik verbaas oor Andries se astrantheid en wys hom gemoedelik tereg, maar Andries weet hy’s reg en soos Tom Petty se lied dit stel He Won’t Back Down. Dinge raak warm, die Prof raak persoonlik en geniepsig en Andries pak sy tas en verlaat die klas. Ek’s agterna, anders loop ek huis toe.

Andries het die moed van sy oortuigings gewys, en al het die meeste van ons saamgestem, het ons stil gebly.

Later in die jaar hou ek my 21ste verjaarsdagpartytjie. My neef neem swart en wit foto’s wat ek self ontwikkel en afdruk, en ek kom onlangs op ‘n paar af in ‘n ou album. Op een van die foto’s is Andries en ‘n onbekende meisie op die dansvloer. Sy hare is deurmekaar en hy glimlag breed. Pure plesier.

Forever Young.

Remembering Andries

Page 23: Touch Pause Engage

From: Jan Willem Jordaan Subject: FW: Andries, A tribute.Date: 14 September 2009 2:53:20 PM

Andrew, something I would like to contribute, a woodcut I did in 96 for the portfolio ʻimages of human rightsʼ called ʻbirthrightʼ. thinking of Andries, this  springs to mind, water, love and being together…. Hope you all find it appropriate.jan 

Remembering Andries

Page 24: Touch Pause Engage

From: John & Leonie Pauw

As 'n mens sy geld verloor is dit baie swaar.As 'n mens sy gesondheid verloor is dit 'n ramp.Maar, daar is niks erger as wanneer 'n mens sy karakter verloor nie.     Vir sestig jaar was dit vir my 'n voorreg gewees om twee mense te ken met die mooiste persoonlikhede,  mense wat ander geïnspireer het, mense wat  by almal  met wie hulle te doen gehad het, respek afgedwing  het deurdat hu l l e net l i e fde u i tgestraa l het .  Mense met onberispelike karakters.   Ek praat hier van Fanie en Pat Naudé, Andries se ouers.     Dit is dan geen wonder dat  hy, wat  van twee kante  hierdie mooi eienskappe geërf het, anders  sou wees as die  soort mens wat hy is. Hierdie karaktertrekke het ook oor sy twee broers en suster gespoel.   Saam met Hannelie is hy 'n voorbeeld van gesinsliefde want vir hom is sy familie baie belangrik. Andries weerspieël, met sy rustige, stralende persoonlikheid, net die mooiste in die lewe.  Nooit het  ek hom anders geken as  opheffend-vriendelik, eerlik en blymoedig,  oor wie se lippe  daar nooit 'n lelike gedagte teenoor enige mens ge-uiter  is nie.  Om net in sy teenwoordigheid te wees voel 'n mens aan dat die lewe ook mooi kan wees.   So sal ek, en andere, hom altyd ken en onthou. Dankie Here vir so 'n mens. John Pauw (sy oom) 

Remembering Andries

Page 25: Touch Pause Engage

 As ek aan Andries dink, bring dit so baie mooi herinneringe in my gedagtes.  Oupa en Ouma was so lief vir Andries. (Hy het die vermoë gehad om onder 'n mens se vel te kruip!) Ouma Jo het altyd met trots vertel van hulle besoek aan die Naudés in Middelburg. Toe hulle vertrek, wou klein Andries (ongeveer twee jaar oud) saam met Ouma en Oupa terugry na Pretoria. Hy klim agter in, glimlag met sy guitige gesiggie, waai vir sy pa en ma deur die venster en daar ry hulle!Andries glimlag altyd en kan tog so lekker lag. Hy pak alles aan en leef voluit. As ek weer hoor is hy, Hannelie en die kinders aan't roei op die Oranjerivier, of is hy vasgepen tussen rotse in die Sederberge. Dan weer neem hy die gesin na Oubos of oorsee om op die kanale te vaar. Onlangs is hulle nou weer na Frankryk - hy doen soveel meer vir en met sy kinders as meeste pa's.  Hy's so 'n liewe Pa en gesinsman. Dit tref my altyd hoe trots Andries op sy gesin is - voorwaar 'n hegte gesin met Hannelie as anker. Hy kyk bewonderend na Suzanne - so lief en so pragtig en is geamuseerd-trots op Stephan se mannewales as kind en selfs nou wanneer hy van sy kwinkslae kwytraak!Ons bewonder hom en Hannelie - die positiewe uitkyk op die lewe, die aanvaarding van die huidige moeilike situasie en die vrede wat hy nou vind.Ons is lief vir jou en SO trots op jou, Andries. Jy sal altyd vir ons 'n wonderlike voorbeeld wees.   Jou tannie Lee.

Remembering Andries

Page 26: Touch Pause Engage

From: Joubert Malherbe Subject: correctionDate: 18 September 2009 11:24:19 PM

My history with Andries actually goes back to before we were born. My parents’ first date was to attend a chamber music concert organised by Andries’ grandmother, known to all and sundry as “Tante Jo”, in the house in Waterkloof Ridge where Andries grew up.It is at the top of a rather steep hill and my dad, at that point, drove a little Model-T Ford. The car was unable to make it up Crown Avenue to the top and they had to leave it at the bottom and walk the 800m or so to get to the house.Later jare was Andries en ek saam op Hoërskool Menlopark, dieselfde jaar, maar hy was in ’n slimmer klas as ek. Hy was ook sportief, sover ek kan onthou, unlike some people I could mention. Ons was nooit vreeslik boesem buddies op skool gewees nie en ek het eers jare later (aan die begin van die 80s) weer met hom kontak gemaak.At that stage I had just returned from spending a year in England en ek het by daardie “rooi” koerant, die Rand Daily Mail, begin werk (einde 1980) – eerste gedeelte van my loopbaan (76 tot 79) was by Beeld. Dis toe dat Andries en ek werklik geesgenote geword het. Dit was obvious dat hy en ek dieselfde oortuigings gehad en dit was vir my, synde waar ek myself nou soort van in die Hanskakie kamp bevind het, lekker om dinge te kon bespreek (en met iemand te kon saamstem) etc etc in my eie taal.The big difference was – and that is Andries’s great quality – that where my “contribution” (such as it was) consisted only of words and ideas en sundry grootpratery and blah blah blah, Andries, via his work, made a tangible difference to the lives of people. I was (and still am) a talker, a hawker of mere words; Andries, daarenteen, is a do-er (hy doen goed wat werklik saak maak - en daarvoor sal ek hom altyd eer).Of course, disillusion has set in, but that’s another story....At that time when we started hanging out together in 1981/82, I actually stayed for a while in a commune at the house in Waterkloof - I think it’s called Welgelegen (and it is/was). Constand Viljoen was a neighbour and one evening when Mr Glass and Bacchus were very much in evidence, we formed a “guerrilla” movement, loosely termed the Waterkloof Liberation Front, of te wel WOLF (the acronym was coined by another founder member, die formidibale Henk Bredell; take a bow broer.)Nog ’n mooi symmetry was dat toe ek die dag verloof geraak het aan Fay, nou my kamermaat van 26 jaar, het ons dit die aand gevier by Welgelegen. Fay en ek is later land-uit (as you did in those days) en het uiteindelik na 12 jaar in die UK (waar Andries een keer by ons gekuier het) na die sonnige land teruggekeer.Ek hoor kort-kort van Andries daar uit die Kaap, sien hom af en toe. En elke keer, is dit ‘n kwessie van we take off where we landed.Knowing Andries and having known him for, what, 40 years? I can say it is one of the pleasures of my life.Ons skool se leuse was “Excelsa Petamus” - we always used to sing the skoolsang and, of course, it would be “ek skil my potatoes...”  Big laughs.But it means “streef die hoogste na”; “strive to reach the highest” (of te wel, “reach for the sky”).That is something Andries has done and has achieved in abundance.I love him a whole lot en ek wens hom net die beste toe. With love, Joubert Malherbe

Remembering Andries

Page 27: Touch Pause Engage

From: Liesel & George van Niekerk

Liewe Andries en familie

As ek aan jou dink dan glimlag ek sommer, want ek het net mooi herinneringe aan jou, my liewe nefie. Jy lag altyd so lekker, met jou kop wat agteroor val van vreugde en oë wat skrefies vorm as jy ruk van die lag! Ons het mos elke Julie-vakansie vir Ouma in Pretoria gaan kuier. Dan was jy partykeer daar in jou Army–klere. Ek was altyd so bekommerd oor jou en Ross wat ‘in die Oorlog’ veg!!Jy het dikwels vir ons in Durban kom kuier toe ek nog op skool was en dit was altyd lekker om jou te sien.

Andries, jy het vir my, George en die kinders so geïnspireer met jou positiewe uitkyk op die lewe - veral vandat jy siek geword het. Jou laaste email aan ons oor jou ’encounter’ met Jesus het vir ons soveel berusting gegee - dis goed om te hoor hoeveel vrede jy te midde van jou pyn ervaar. Jy is vir ons ‘n voorbeeld van iemand wat alles in die lewe aanpak … en die goeie behou! Dankie vir wat jy vir ons beteken het en nog steeds beteken. Jy het op jou en Hannelie se troue gepraat van jou pa wat nie net ‘n Gentleman was nie, maar ook ‘n gentle man. Dit is hoe ek ook vir jou wil beskryf!

Ons is ontsettend lief vir jou. Jy praat altyd so mooi oor Hannelie, Suzanne en Stefan en hulle kan gelukkig wees om ‘n pa en man te hê wat so lief vir hulle is.

Hier is iets uit Paulo Coelho se boek ‘Like a Flowing River’ vir jou kids wat hulle sal herinner aan hul pa se wyshede.

The Story of the Pencil

A boy was watching his grandmother write a letter. At one point, he asked:‘Are you writing a story about what we’ve done? Is it a story about me?’His grandmother stopped writing her letter and said to her grandson:‘I am writing about you, actually, but more important than the words is the pencil I’m using. I hope you will be like this pencil when you grow up.’Intrigued, the boy looked at the pencil. It didn’t seem very special.‘But it’s just like any other pencil I’ve ever seen!’‘That depends on how you look at things. It has five qualities which, if you manage to hang on to them, will make you a person who is always at peace with the world.First quality: you are capable of great things, but you must never forget that there is a hand guiding your steps. We call this hand God, and He always guides us according to his will.Second quality: now and then, I have to stop writing and use a sharpener. That makes the pencil suffer a little, but afterwards, he’s much sharper. So you, too, must learn to bear certain pains and sorrows, because they will make you a better person.

Remembering Andries

Page 28: Touch Pause Engage

Third quality: the pencil always allows us to use an eraser to rub out any mistakes. This means that correcting something we did is not necessarily a bad thing; it helps to keep us on the road to justice.Fourth quality: what really matters in a pencil is not its wooden exterior, but the graphite inside. So always pay attention to what’s happening inside you.Finally, the pencil’s fifth quality: it always leaves a mark. In just the same way, you should know that everything you do in life will leave a mark, so try to be conscious of that in your every action.’

Baie baie dankie vir die merk wat jy in ons lewens gemaak het. Dit sal ons onuitwisbaar bybly.

Met al ons liefde

Jou niggie, Liesel

Remembering Andries

Page 29: Touch Pause Engage

From: Maddy Ross (Christine & Jannie)

ANDRIES NAUDE

Jy kan jouself afvra hoekom dit nodig is om ‘n familie-reunie te hou. Ja, die Naude-familie het op ‘n sonnige Augustus dag vanjaar in Gordonsbaai saamgekuier. Waarom nou juis weer eens ‘n bymekaarkoms van ‘n hele kroos, ‘n klomp aangetroudes, verskillende geslagte en jonges wat nou net groot genoeg is om gesonde gesprekke met die grootmense te hou?

Dit kom vanuit diepe denke wat nie baie van ons beskore is op ons huidige lewenspad nie. Dit spruit uit denke van een wat weet; van een wat ‘n klaarheid geskep het uit sy wereld van dit wat sin maak en betekenis gee aan oomblikke in die lewe. Samesyn. Lag. Herinneringe. ‘Om sommer “stupid” te wees. Te verlang. Om terug te dink. Om te gesels en te deel aan: “Onthou jy toe ons……..”.

Ons onthou met uitbundige genot die vakansies in die Transvaal-winters: spierwit gerypte Springsgrasperke, kaalvoetskoolkinders vanuit Middelburg, Pretoria, Kweekwa, somers in die Strand , die nefies en niggies in die aardige swembroeke, sandkastele, karwas, gestampte tone op die teerstraat, saamsing om Ouma se klavier, kiekies en familie ‘slides’ - en pa’s en ma’s wat net lag van saamwees. Die samesyn was belangrik. Is belangrik.

Dus die saamtrek. Andries se idee. Sommer so uit die bloute uit.

Daar is baie hoofstukke van almal wat ontbreek. Baie jare van elke nefie en niggie, oom en tannie in sy eie uiteenlopendheid wat menigte rigtings in beweeg het en paaie oopgetrap het. Ons weet nie waarheen nie. Ons is nie bewus van welke uithoek iedere lewe uitsprei nie. Ons weet net dit: Toe die roepfluit kom om familiebyeenkoms te vier, was ons daar. Dit was ‘n ‘moet’! Belangrik vir ons.

Andries se idee.

Andries, die een wat (en ons stem almal hieroor saam) altyd tyd gehad het vir elkeen van ons. Hy is die een wat wou luister. Hy is die een wat altyd ‘game’ was vir alles. Sy lekkerkry ‘giggle’. Sy oneindige energie, gelag, aanvaarding en ‘live the moment’ geesteshouding. Dit was altyd so lekker om saam te kuier en by hom te wees.

Dus die familiebyeenkoms. Dit was van die grootste belang om die ontbreekte familiehoofstukke te lees, die kinders-wat-nie-meer-kinders-is-nie te sien, te lag, te wees, en net langs ooms en tannies en nefies en niggies te sit.

Dis Andries. Dis Andries wat weer oomblikke skep. Andries wat weer laat lag. Andries wat weer terugsit, luister, en ‘giggle’.

Dankie, Andries.

Met liefde van Christine, Jannie en Madeleine (Olivier)

Remembering Andries

Page 30: Touch Pause Engage

From: Mariëtte Horne

Dear Andries

“To the Universe belongs the dancer. Amen.

He who does not dance does not know what happens. Amen

Now if you follow my dance, see yourself in the who are speaking…

You who dance, consider what I do, for yours is

The passion of Man which I am to suffer. For you

could by no means have understood what you suffer

Unless to you as Logos of had been sent by the Father ….

Learn how to suffer and you shall be able not to suffer. “

(This comes from the “Acts of John” , one of the early Gnostic

Gospels – a sect who combined Christianity with mysticism.

The above is a chant from Jesus in Gethsemane on the night

before the Crucifixion. Jesus called his disciples to him and asked

them to form a circle, holding one another’ hands.

Ek skryf vir jou die mooi woorde omdat ek glo dat die spontane dans

met ons lief en leed op die ritme van ‘n goddelike chant plaasvind.

My problem is dikwels dat ek rock ‘n roll wanneer ek moet tango en wals

wanneer ek moet salsa. Dankie dat ek so baie by jou kan leer – dankie vir jou

voorbeeld van medemenslike liefde – jy verstaan die “beat”.

Baie liefde, Mariëtte

Remembering Andries

Page 31: Touch Pause Engage

From: Mike Chisin [email protected] Subject: Re: Andries, A tribute.Date: 15 September 2009 9:54:48 PM

Remembering Andries

Page 32: Touch Pause Engage

From: Pieter du Toit

1967. Standerd 7. Andries (Noddie met die wye, aansteeklike glimlag), Vic Prins, Yssel du Plessis en ek het altyd saam na skool met fietse huis toe gery. Hulle na Waterkloof en ek na Groenkloof. Ons het natuurlik baie drooggemaak – veral Vrydagmiddae. Daar was n wilde gees onder ons – dit het gevoel of niks met ons kan verkeerd gaan nie! Verskeie swembaddens is langs die pad getref deur n groep seuns wat skielik oor die heining in die swembad spring –klere en al- vinnig uit, terug oor die muur op die fietse en weg! Die geskreeu van die tuinjongens en huisvroue het op dooie ore geval. Het die skoolhoof eenmaal navraag gedoen en gedreig? Persketyd was ook n hoogtepunt. Weereens op pad huise toe was daar nie n boord wat nie onder ons deurgeloop het nie. Arme mnr. Shaefer, pa van die skooldirigent, het van die lekkerste, grootste perskes gekweek. Dit moes soos n sprinkaanplaag gelyk het na ons al die ryp perskes “ge-oes” het! Dit was kommervrye dae, vol prêt en baie gelag. Veral Andries se lag sal ek vir altyd onthou. Dit laat my glimlag en gee my n lekker warm gloed, terwyl ek dit skryf! Pieter du Toit

Remembering Andries

Page 33: Touch Pause Engage

From: Ross & Magel Naude

VAN BROER TOT BROER : AAN ANDRIES, VAN ROSS.

HeidehofSondag 20 September 2009.

Soos jy goed weet, is ek ook maar geneties belas met `n vlak emosie (onnodig om te noem van watter kant die trane kom), en daarom, noudat ek nie mans genoeg is om een tot een te kan praat nie, gebruik ek maar die muis!

Ek wil sommer net lekker met jou gesels ; oor die ou dae, die huidige dae en die toekoms.`n Hele aantal gedagtes kom by my op as ek so rustig sit en peins oor die dele van my lewenspad wat ek met jou gedeel het, en wat vir my altyd kosbare herinneringe is. Gelukkig is ek ook nie die enigste een in ons familie wat die neiging het om `n baie lywige dokument op te stel as daar `n projek aangepak word nie, en daarom sal jy besef dat ek maar net op die hoogtepunte kon fokus.

A. Herinneringe.

1958 : Pretoria : ons by Ouma-hulle; Ma en Pa oorsee.Ouma het ons geneem na `n kleuterskool naby Hillcrest swembad, en ek het jou nog so op `n fietsie gestoot, toe ek nie meer kon hou nie en my broek natmaak. Hoe jy my toe getroos het by die vreemde plek. Ouma het ons nie weer soontoe geneem nie.

Middelburg (<1962)Die eerste fietstoer van baie in albei van ons se latere lewens het ons saam aangepak. Jy en Jan Prinsloo, sy broer Joggie en ek (albei nog voorskool), het met ons driewiele tot by die Klein Olifants rivier brug buite die dorp gery. Jy het so oranje-rooi fiets gehad, en myne was meroen.

Strand vakansies.Die lekker roomyse by Melkbaai en swem in die see.Die sing van Halleluja liedjies saam met die nefies daar om die klavier met Ouma Susanna. In my lewe het dit `n baie groot indruk gemaak, en dit was vir my wonderlik om tydens ons familie-byeenkoms by Gordonsbaai te hoor dat jy dit ook nog so goed onthou.Ek heg die woorde van die liedjies soos wat ek hulle onthou aan.

Muckleneuk, Pretoria.(<1964) Die paadjies bou en karretjies speel daar op die terrasse onder die boom. Pa het nog vir ons sulke drup-stelle opgehang, waarmee ons petrol kon ingooi. Die kano bouery (hout en seil, wit en blou geverf) saam met oom Andre Morkel ; min het ons geweet hoeveel kano`s nog gery sou word later.

Strubenkop, Lynnwood. (<1967)Die tennisset daar bo, waar ons ure lank gespeel het.Die eerste groot fietstoer wat jy saam met Carel Kleynhans en Victor Prins na Hartebeespoortdam aangepak het. Ek was saam toe Peet du Toit julle nog met Pa se 1924 Buick weggeneem het, en ek was baie beindruk met hierdie groot avontuur van my broer en sy vriende.

Remembering Andries

Page 34: Touch Pause Engage

Die laaste pak slae wat Ma ons gegee het, daar by die waskamer met die tekkie, want jy het toe gese dat dit mos nie seer is nie!Jy het begin pop-musiek luister: LM radio op Sondagaande ; Top 20, David Davies.Die een wat by my vassteek is San Francisco, wear some flowers in your hair.Jy het my saamgeneem as jy met jou vriende Kyalami toe is vir die 9-hour. Ons het al die Vrydagaand daar op die pawiljoene geslaap om goeie plekke te kon kry. John Love met sy Ford GT 40, en David Piper met sy Porsche was van die voorste manne. Ek onthou dat `n Top-10 Mint Crisp roomys toe `n volle 10 sent gekos het.

Victoriastraat, Waterkloof.Die Scalectrix baan, en die 9-hour resiese wat ons saam met ons neef Duncan gehou het, met die flitsies en alles.Ons Judo dae met Piet Mohr daar by Charl Meyer-hulle. Die warm dag wat jy my, met `n dik jas aan, daar by ons gras terrasse op en af gejaag het, sodat ek onder `n sekere gewig kon inweeg vir een of ander belangrike geveg.Die classic Ellispark storie! Dit was in 1967, met die 3de Toets tussen die Springbokke en die Franse. Jy en jou vriende kon al die Vrydag Johannesburg toe gaan en in die rye slaap om goeie pekke te kon kry. Ek en Peet vd Vyver (st 5) mag eers vroeg Saterdag oggend die trein geneem het. Toe ons die stadion ingaan, het ons net heeltyd gesoek vir beter plekke, totdat ons later glad nie plekke kon kry nie! Uiteindelik lê ons toe so teen die hout trappies, sodat ons deur die balke darem `n deel van die veld kon sien. Toe jy per toeval net voor die toets begin, verbykom op pad na julle sitplekke op die pawiljoen, het jy my groen tjek sokkies herken, en my daar onder die trap uitgehaal. Jy het toe vir ons ingedruk daar by julle, en dit was vir my ongelooflik wonderlik om so oor die hele veld te kon kyk! Ek was baie dankbaar vir my broer wat my tussn 60,000 mense aan my sokkies kon uitken.Op hoërskool was dit vir my later`n groot voorreg om saam met jou en van jou pelle in die skool se 2de rugbyspan te kon speel.Julle fietstoere, veral die een langs die Tsitsikamma kus, was vir my die groot inspirasie vir al die fietstoere wat ek en my vriende aangepak het.

Oubos vakansies.Ons het baie lekker tye daar gehad, en destyds saam met ons maters goeie partytjies gehou in die garages, met Aneen se platespeler en die seven singles. Surfing USA van die Beach Boys was daai jare een van die groot hits.Jy het ook nog selfs in 2007 die oujaarsaand musiek meesterlik georganiseer met jou getroue laptop. My verhaal sal onvolledig wees as ek nalaat om te noem van die een goeie fight wat ek en jy in ons lewe gehad het. Ons twee is met die Nutshell die rivier af met bollende seile en teen `n hele aantal knope, want die wind het lekker fris gewaai vanuit die see. By die eiland moes ons toe weer omdraai, en jy wou skuins heen en weer teen die wind in tack. Jy, as skipper, het agter by die roer gesit, en ek aan die windkant voorlangs ter wille van ekstra gewig.. Elke keer as ons by die kant van die rivier gekom het, het jy die roer gedraai, en ek moes voor na die ander kant toe skuif, en terselfdertyd ook nog mooi koes want die boom met die seil het met `n aardige spoed laag or my kop na die ander kant toe geswaai. Dan moes ek ook nog, as jy dalk per ongeluk te naby aan die rotse gaan draai het, die spaan gryp en probeer keer dat ons nie op die rotse loop nie. Die rivier maak nou mos maar ongelukkig sulke bottelnekke, en na so twee kere wat my kop nie betyds uit die boom se pad kon kom nie, en ons in elk geval nie een tree vorentoe gevorder het nie, was dit nie meer vir my so

Remembering Andries

Page 35: Touch Pause Engage

lekker om te seil nie. Ek was ook nie meer so lekker vir jou, wat net daar agter sit en die roer draai, en ek moet houe teen die kop vat, en boonop nog alles gelyk en reg doen hier voor , en ook nog keer dat ons op die rotse loop nie.Dis toe dat ek nog so met die spaan keer vir wat ek werd is, en jy bulder van agter dat ek al aan die ander kant moes wees, dat ek genoeg gehad het. Ek los toe die spaan, jy los die roer, en ons laat waai met die vuiste. Die Nutshell het lewenslank die littekens gedra van die skrape wat hy daar en dan op die rotse opgedoen het. Heelwat later, op 16 Des 2006, op dieselfde rivier, het ons wel ook een van ons wonderlikste ervarings saam gehad. Jy, met jou classic witwater kano, en ek en Fanie met ons blou indian canoe, het 8 km stroomop, daar by die bosbou grond bokant Protea, begin roei. Die vasbyt deur die palmiete, die ekstase van die pragtige poele, en sommer net die lekker saamwees, het blywende indrukke op my gelaat. Baie dankie Andries, dit was great! Studentejare.Die feit dat `n jonger broer maar maak soos sy ouer broer, het my by kanovaart uitgebring. Gedurende my eerste jaar op Stellenbosch, het Wim Malan, een van die seniors in my seksie in Dagbeek, my geleer roei. Na die Bergrivier Marathon het ek toe saam met hom by sy oom-hulle op Vredenburg gaan slaap, en dit was die aanknopingspunt toe ek 4 jaar later met sy niggie, Magel, by `n funksie op Stellenbosch begin gesels het. Na amper 29 jaar getroude lewe, se ek : Baie dankie Andries, vir jou belangstelling in kano`s!Tydens `n vakansie in my 2de jaar het jy my saam met jou vriende op `n witwater kano trip op die Groot Olifantsrivier geneem. Ek kon toe self ook iets beleef van die wonderlike avonture waarvan julle altyd vertel het.Ek moet seker ook melding maak van Lydia, die Pretoria meisie vir wie ek vakansietye uitgeneem het, en by wie jy ook later gekuier het. Ek moes later verneem dat ek stadiger van die merk af was as jy. Nou ja, Andries, party ouens het dit, ander nie!

B. Enkele ander indrukke

MentorOp skool was ek eenkeer baie mismoedig na `n rugbybesering, en dit het vir my gevoel of my wêreldjie uimekaar val. Jy het toe gese dat `n mens se lewe soos `n tafel is met baie pote, en dat dit soms gebeur dat een van die pote probleme gee. Dan moet daar genoeg ander pote wees om te sorg dat die tafel nie val nie. Hierdie lessie het vir my al baie kere in die lewe groot betekenis gehad. Ek het wel `n stukkie bygevoeg, nl dat Jesus die middelste en sterkste “poot” is, en dat, al val al die ander pote om, die tafel steeds regop sal bly omdat niks en niemand Hom kan laat val nie.In my army jaar het ek Leer toe gegaan omdat jy daar was, al kon Bernard van Zyl se broer vir ons altwee by die vloot inkry.. Ek het ook die keuse gehad om die offisierskursus by Heidelberg te volg, maar ek wou `n korporaal word wat direk met die troepe werk, omdat dit geklink het asof jy dit geniet het.Jy is nog al die jare bekommerd daaroor dat ek te min lees. Ek het Kringe in `n Bos darem deurgelees, en The Cruel Sea amper. Jy spreek my nog dikwels aan oor my gebrekkige sosiale lewe, en stel werklik vir my `n voorbeeld van iemand vir wie sy vriende oor al die jare heen baie belangrik gebly het. Jy kry dit selfs reg om met al jou ou girlfriends ook nog kontak te behou op so `n manier dat almal betrokke gelukkig is!

Remembering Andries

Page 36: Touch Pause Engage

Verder hou jy nie op nie om my te herinner dat ek `n slag vir Magel moet treat deur vir haar eendag `n sushi voor te sit. Ek wil niks belowe nie, en hulle se mos `n mens moet nooit sê nooit nie! So dalk eendag, dan gebeur daar so iets, en dan sal ons aan jou dink as ons die glase lig.Dankie ook vir jou voorstelle en gedagtes oor finansiële sake; dit is altyd goed om jou insette te kan kry.

Vrye denker.Jy was van vroeg af ongelukkig met die land se politieke opset, en het nie geskroom om jou mening te gee nie. Vanuit jou lewensverhaal lei `n mens af dat jy baie dinge in die lewe ondersoek het, en diep daaroor nagedink het. Jou manier om links te maak tussen baie veskillende aspekte van die lewe is ook werklik stimulerend om te lees.. Professionele lewe.Eendag, toe ek op internet wou oplees oor biodiversteit korridors, sien ek `n artikel oor die Maputo Corridor, met Andries Naude daarby. Dit was nogal `n lekker verrassing om so onverwags op jou broer se naam af te kom, en ek kan maar net van die kantlyn af opmerk dat dit vir my duidelik is dat jy `n reuse bydrae gemaak het tot jou vakgebied. Die inspirerende manier waarop jy jou werk benader het en tot nou toe volgehou het daarmee is vir ons almal `n groot voorbeeld van toegewydheid en deursettingsvermoë. Ons almal wat jou goed ken weet dat jy eintlik al oor die jare heen reeds 2 doktorsgrade behaal het; daar was nog net nie tyd vir die gradeplegtighede nie, want jy was al reeds te besig met die 3de een ! Ek is ook dankbaar dat jy 2 weke gelede nog so lekker met Fanie kon gesels oor GIS, want hy stel ook al hoe meer daarin belang.

Familie-manDankie vir die posisie van oudste broer wat jy so goed hanteer. In my gedagtes sien ek nou nog hoe jy daar by Oubos met Ou Kersaand met jou rooi Vader Krismis gewaad en wit baard teen die wal voor die huis opkom, en ho-ho-ho! Na Pa se dood het jy werklik `n groot rol in Stefan se lewe begin speel, en dis vir my altyd goed om te sien dat julle soveel belangstellings deel. Baie dankie vir die huis wat jy, Hanlie, Suzanne en Stephan vir ons twee kinders is al die jare op Stellenbosch. Daar is groot dankbaarheid daarvoor , en ook vir die blootstelling en leiding wat julle gegee het tov vakkeuses vir albei, en veral mbt Jacqueline se moontlike werksgeleenthede. Dit is net wonderlik vir ons om te weet ons kinders het nog `n huis daar op Stellenbosch, waar hulle so gemaklik en tuis voel. Die entoesiasme waarmee jy die familie se geskiedenis weer vir ons almal opgehelder het, veral met die PPP oor Pa Fanie en die een oor Mamma, is vir ons almal van onskatbare waarde. Die onlangse familie saamtrek op Gordonsbaai was ook baie spesiaal. Die kosbaarheid van familiebande is net weer onderstreep, en ons is almal daardeur verryk.

C. Huidige situasie

Andries, hierdie siekte van jou was vir my nog van die begin af verskriklik moeilik om te verwerk, en ek het myself al baie keer verwyt dat ek nie meer druk op jou toegepas het om verdere opinies te kry nie, of dat ek self net ook met jou dokter moes gepraat het.. Ek is tog immers jou broer, en ek

Remembering Andries

Page 37: Touch Pause Engage

het die mediese agtergrond. Die feit dat jyself ook baie daaroor gewroeg het toe julle Lambertsbaai toe was, en toe die werklikheid aanvaar het , het vir my egter `n mate van berusting gebring. Ook die feit dat negatiewe denke geen verskil meer kon maak nie, en dat julle so moedig en voluit gegaan het, het my gehelp om dit te verwerk. Verder bly ons die Here vertrou vir `n wonderwerk.

D. Toekoms

Die keerpunt, en die een enkele aspek wat vir my die meeste help om hele situasie te kan verwerk, is jou e-pos van 08/09, waarin jy kragtig getuig dat jy `n ontmoeting met Jesus Christus self gehad het, en dat jy Hom as jou persoonlike Verlosser aangeneem het! Ek glo dat daar op daardie oomblik groot vreugde in die Hemel was, en saam met hulle wat juig, is hulle wat ons vooruitgegaan het, en wie diep spore vir hul nageslag nagelaat het. Ek dink o.a. aan Oupa-grootjie David Ross, wie sy familie en sy geboorteland agtergelaat het om juis hierdie selfde evangelie boodskap na ons land te bring. Hoe verheug moet hy nie wees oor elkeen van sy nageslag wat vir Jesus aanneem nie! Ek dink ook aan ons oupa Andries, en ouma Susanna, en aan Pa Fanie.

Saam met almal wie vir jou so lief is bid ek steeds vir `n Goddelike ingryping en `n wonderwerk, want niks is vir God onmoontlik nie.Net soos wat jy Jesus se woorde in Sy gebed aangehaal het, berus ek egter ook by die deel van die Onse Vader van Jesus, nl. Laat U wil ook op die aarde geskied, net soos in die hemel.

Ek glo werklik dat die Here vir jou en vir almal van ons rondom jou, die ware vrede sal gee wat alle verstand te bowe gaan*, vir nou, en vir ewig en altyd.

Met sterk en diepe broederliefde,Jou broer,

Ross.

* Fil.4:7 : En die vrede van God wat alle verstand te bowe gaan, sal oor julle harte en gedagtes die wag hou in Christus Jesus.

Ons mik om die naweek Kaap toe te kom.

NS . Andries, dit was vir my baie moeilik om hierdie brief te skryf, maar ek het dit gedoen met die krag wat die Heilige Gees gee, en ek vertrou ook dat die Heilige Gees self vir jou sal oordra wat ek probeer skryf het. Ek voel nou dankbaar dat ek dit wel kon doen, want dan kan ons makliker oor hierdie dinge gesels as ons mekaar een van die dae sien.

Remembering Andries

Page 38: Touch Pause Engage

OUMA SUSANNA SE HALLELUJA LIEDJIES.

Jesus Min My.Jesus min my, salig lot,Ek weet dit uit die Woord van God.Al is ek ook swak en blind,Nogtans noem Hy my Sy kind

Ja Jesus min my,Ja, Jesus min my,Ja, Jesus min my,Ek weet dit uit Gods Woord.

Laat ons skyn vir JesusLaat ons skyn vir Jesus met `n helder glans,Skitter soos die sterre, aan die hemeltrans,Sonde moet oorwin word, skyn dan skyn,Jy in jou klein hoekie, en ek in myn.

As Hy weer komAs Hy weer kom, as Hy weer kom,Kom haal Hy sy pêrels,Al sy pêrels, fraaie pêrels, vir Jesus se kroon.

Ja die kinder gesiggies, soos die sterre se liggies,is die hemelse pêrels,vir Jesus se kroon.

Jesus sien ons, swak en nietigJesus sien ons, swak en nietig,met `n oog van vriendskap aan.Waarom is ons dan verdrietig,Laat ons nou na Jesus gaan!

Halleluja, halleluja, halleluja,Amen

Remembering Andries

Page 39: Touch Pause Engage

From: Stefan NaudeAndries : ‘n Huldeblyk

Toe ek groot geword het, was my gesin vir my die mees wonderlikste milieu waarin iemand homself kon bevind – die liefde, die vreugde en blydskap van saamwees en saam dinge doen, ons huis in Waterkloof, die avonture, die vakansies saam, ons voorregte bestaan en die geleenthede wat daarmee saamgegaan het. My groot broers en my suster was vir my wonderlik, die avonture wat hulle aangepak het was altyd vir my so opwindend, hoewel tweedehands beleef. Ek kon nie saampraat wanneer hulle oor groot dinge gepraat het nie, en het gevoel ek sit by ‘n tenniswedstryd soos die sake van die dag bespreek is. Omdat veral my broers soveel ouer as ek was, was hulle vir my aanvullende ouerfigure. Hierdie huldeblyk is aan Andries, maar baie hiervan geld vir Ross ook, waarmee hy soveel lewenservaringe, sowel as karaktereienskappe deel.

Twintig jaar gelede het Andries aan my gesê hy kon nie glo dat hy oor 15 jaar 50 sou word nie. Dit was nogal ‘n ontnugterende gedagte, want dit het gevoel of ons ouers nie te lank terug self dié mylpaal bereik het nie. Dit was nie ‘n maklike tyd vir Andries nie, wat saamgeval het met sy en Tania se egskeiding, en dit was nie voor hy Hannelie ‘n ruk later ontmoet het, weer getrou het en met haar hulle wonderlike kinders gekry het, dat sy lewe ‘n sekere bestendigheid aangeneem het nie. Tog was daar ‘n eienskap wat hom deurentyd gekenmerk het, dat hy, om dit ligtelik te stel, redelik hardwerkend is. Dit was nie ongewoon van hom om 11 uur te gaan slaap, en dan weer 2 uur op te staan om aan ‘n paar aanbiedinge vir later die dag te werk nie. Dit het op ‘n stadium so besig gegaan dat dit geblyk het dat meeste ander dinge in sy lewe opsy gestoot is en heel agter in die orkes saggies 2e, 3de en 4de viool moes speel.

Ek het so paar jaar voor sy 50ste verjaarsdag agtergekom dat daar ietwat van ‘n ommeswaai in omstandighede plaasgevind het, want elke keer as ek bel of van hom verneem, hy êrens op ‘n sosiale outing was, of in Stellenbosch, in die Kaap, of in Pretoria by een van sy vriende, en dit het begin duidelik word dat hy besluit het om weer ander, nie-werksgeoriënteerde aspekte in sy lewe in te pas. Dit was baie verblydend om te sien, en mens kon ‘n sekere “lightness of being” weer in sy gedrag en optrede opmerk. Hy het weer balans in sy lewe ingebring, die yin en yang beginsels waaroor hy so baie geskryf het, in lewenspraktyk weer begin toepas.

Andries het avonture beleef wat geskrik het vir niks, van kanoe trips op alle begaanbare riviere, trips na die Okavango met ‘n ou Land Rover, fietstoere letterlik deur die land, staptogte langs die Wildekus. Dit weerspieël die geesdrif waarmee hy nie net sulke avonture aangepak het nie, maar ‘n algemene lewensbenadering waarmee alles met ‘n plan, ‘n doelgerigtheid, ‘n betekenisvolheid benader en onderneem is. Hy het toe, buiten werk, weer geleer hoe om te ontspan, saam met sy gesin, familie en vriende te wees, ander kulture se kern te kan verstaan en te integreer in sy lewe. Dit alles dui op ‘n filosofiese benadering tot die lewe gegrond in ‘n formidabele intellek wat ‘n nalatenskap sal laat waaroor nie net sy werkskollegas sal kan getuig nie, maar almal wat al om ‘n tafel of om ‘n vuur met hom gesit en diep dinge gesels oor die lewe en dit wat saakmaak. En om die paket te voltooi, die absolute integriteit waarmee hy alles in sy lewe benader, takseer en evalueer. Ek dink nie daar is ‘n greintjie verskuilde agenda, ‘n versluierde bedoeling in enige iets wat hy al ooit aangepak het nie, dit sou iets geheel en al vreemd wees vir sy karakter.

Andries was my lewe lank nie net ‘n broer nie, maar ‘n baie spesiale vriend en mentor, ‘n sielsgenoot. Veral na ons pa se dood, het hy in belangrike opsigte ‘n vaderfiguur in my lewe geword. Daar was raad oor romanses, oor vriende, oor skoolvakke en later studie-opsies, en toe ek later op universiteit die pad byster geraak het, was hy daar om my te ondersteun en help. Ons het saam gesels, gelag, rowwe musiek geluister, parties gehou, kanoe gery by Oubos en Clifton. Ek glo dat my eie lewensfilosofie en -pad op betekenisvolle wyse beïnvloed is deur syne, en dit is nie blote toeval dat ek ook op die einde stads-en streeksbeplanning gestudeer het nie, en nou ook in ‘n vervoerrigting werk. Ek het byvoorbeeld waardering vir sy eklektiese benadering tot die lewe, om dinge van verskeie hoeke te benader, maar steeds gegrond in ‘n waardestelsel wat universeel geldig is.

Andries het deur sy siekte verdere wyshede laat kristaliseer, waarin dialektiese beginsels vervat is - van om te lewe in die hier en nou, maar terselfdertyd nie die realiteit van sy sterflikheid te ontken nie; ‘n aanvaarding

Remembering Andries

Page 40: Touch Pause Engage

en berusting begin kweek dat sy aardsbestaan na ‘n einde se kant staan, maar steeds gewillig was om te veg daarvoor. Dat daar in die diepe hartseer dat sy lewe kortgeknip is, daar ook die vreugde is dat hy so baie bereik het op verskeie vlakke, dat hy op volle vaart leef, en dat hy soveel mense op soveel maniere aangeraak het. Dat hy die liefde van almal aan wie hy na is beleef en dit so baie vir hom beteken, ten spyte van die ongemak wat hy tans ervaar. Dat almal se fisiese bestaan van korte duur is, en dat ons die lewe, die liefde moet aangryp met alles wat ons het. (‘n Joernalis wat tans ook terminale kanker het, Margaret Moth, het onlangs op ‘n vraag of sy bang was om te sterf geantwoord nee glad nie, want sy het soveel uit die lewe geput, dit ten volle beleef. As sy nie het nie, sou sy nou paniekerig gewees het, en rondgeval het op soek na betekenisse.)

Dit bring ons by die paradoks van die oomblik : Andries se siekte is so hartseer dat ons eerste impuls is om net te hoop, te ontken, en dan te treur, WH Auden se gedig “Stop all the Clocks” wil ophaal. Maar dan deur sy voorbeeld te besef dat ons roeping is om die lewe te besing, die huidige hier en nou in te leef in al sy teksture, te besef die kosbaarheid lê in die kortstondigheid, en bo alles die liefde te seëvier.

And love be written on running water not on the surface

of calm lakes

And a hummingbird writes it dancing above the stream

and disappears leaving only the sound of its wings

While the moving water sings through the sluices of everyday life - Lawrence Ferlinghetti

Jy is kosbaar, jy is wonderlik, en jy sal altyd in ons harte voortleef ...

Met al my liefde,jou broer,Stefan 29 September 2009

Remembering Andries

Page 41: Touch Pause Engage

!

!

!

!

Remembering Andries

Page 42: Touch Pause Engage

From: Tania Pretorius

 After meeting Andries at a quarry gat where he was practising eskimo rolls in his canoe (I was with Retha Louise), this little vase arrived in my mail box with pink bougainvilla on Valentine's Day. Well, say no more, a few months later we were married! Andries, note the necklace, still one of my favourites  Cheers

Tania

Remembering Andries

Page 43: Touch Pause Engage

From: Traute & Izak Nieuwoudt

Kuier by die Nieuwoudts in 1999. Ons het baie aande heerlik saam geeet, gedrink en musiek geluister. Andries moes net altyd vir

Hannelie wakker maak as dit tyd was om huis toe te gaan. Izak se musiek en sitkamerbank het altyd vir Hannelie laat insluimer.

Frikkie, Anne, Hannelie, Andries & Stefan, Claudia, Izak, Stephan, Ingeborg & Thomas

Remembering Andries

Page 44: Touch Pause Engage

Remembering Andries

Page 45: Touch Pause Engage

Remembering Andries

Page 46: Touch Pause Engage

From: Wendy Hartman

Hi Andrew, Ek is Wendy Hartman (Ross), een van Andries se niggies (Andries se ma, Patty, is die suster van my pa, Deon) en my sus, Jeannette Muller, het vlytig aan die skryf geraak om ons herinneringe van Andries as kind neer te skryf. Sy aansteeklike lag het dadelik by ons opgekom en ons het ons kinderdae in Pretoria weer herleef en lekker onthou van die goeie ou dae! Ek hoop jy sal dit kan gebruik -- sien aangeheg. Ek stuur hierdie ook vir my broer, Duncan, in die VSA om as hy so voel, ook nog iets by te voeg. Dankie vir julle inisiatief om 'n boek oor Andries vir sy kinders saam te stel -- dis baie spesiaal! Groete, Wendy

Ons neef, Andries

Toe ons kinders was, was ons nefies en niggies soos ons ander boeties en sussies. Ons

het almal saam gespeel en gereeld op Sondae by ons onderskeie huise saam geëet. Dan

was ons almal saam met dierbare Oupa Henry (wat onvoorwaardelik lief was vir elkeen

van ons en vir wie ons ook almal lief was) en deftige Ouma Jo wat só trots was op haar

kleinkinders dat sy onbeskaamd met hulle oral gespog het (tot so ‘n mate dat ons wou

wegkruip). Ons het groot geword met baie liefde en aanmoediging om die beste te gee

wat ons kon.

Ons onthou Andries as kind as ‘n baie liewe, rustige, stil, vriendelike seuntjie. “He was a

contented, happy child with a gentle soul” wat baie gelag het. Soos wat hy ouer geword

het, het sy aansteeklike lag ons menigmaal lam op die vloer gehad. Soms het ons nie

eers geweet waarvoor Andries lag nie – maar ons het saam geskaterlag net omdat hy so

lekker gelag het.

Ons onthou ‘n keer toe ons op ‘n someraand almal ‘n fliek gaan kyk het by die Fonteine

inry in Pretoria. Ons kinders was almal in Tannie Patty se Volkswagen Beetle ingeprop

met Andries en iemand anders in die “Dickyseat” heel agter. Op ‘n stadium gedurende die

Remembering Andries

Page 47: Touch Pause Engage

film onthou hy toe iets wat vroëer gebeur het wat vir hom snaaks was … en by begin toe

lag. Niemand van ons het geweet waarvoor hy lag nie, maar binnekort het ons almal gelê

van die lag … en hoe meer ons vra waarvoor ons lag, hoe meer lag ons dat die trane rol.

Die Beetletjie het geskud van ons klomp kinders wat soos sardientjies in ‘n blik in die Volla

lag terwyl die fliek ewe ernstig voortspeel. Die mense in die motors om ons het vir ons

ongeduldige kyke gegee omdat ons onvanpas lag vir die fliek … en natuurlik lag ons toe

nog meer. Tot vandag toe weet ons nie waarvoor ons so lekker gelag het nie!

Ons onthou ook hoe ons karretjies met Andries en Ross gespeel het. Ouma Ross se leiklip

plaveisel stoep (destyds se crazy paving wat toe so “grand” was), waar sy haar

teepartytjies gehou het, was die wonderlikste dorp. Die sement tussen die leiklippe was

ons strate en die klippe was erwe met hospitale (gebou van blokkies), skole en selfs plase

waarop ons ons speelgoeddiertjies en trekkertjies met waens uitgepak het.

In die Naudés se tuin het Andries en Ross met tamatieplankies (waaraan hulle klein

spykertjies getimmer het as reelings) “passe” gebou teen die klip tuinmuurtjie af sodat ons

ons “dorpe” kon verbind. Ons het strate gebou met petrolpompe en “huise” met tuine en

bome (deur malvas en ander blomme of takke te pluk en in die grond te druk) waaronder

ons karretjies parkeer het. Daar was strate met robotte waar ons ordentlik moes ry en

daar was strate waar die seuns “gejaag” het dat die stof so staan. Wie het toé kon dink

dat Andries stadsbeplanning sou studeer?

Andries het ‘n titel wat niemand anders in die wêreld het nie –

Toe sy been van voet tot heup in gips was, kon hy nie lekker saam met ons hardloop en

speel nie. Toe het een van die grootmense gesê ons moet almal soos Andries op drie

bene loop, d.w.s. een been in die lug en dan op ons hande en die ander been “loop”. Dit

was ‘n gespring en hinke-pink met baie val en rol en lag en huil. Toe hou ons resies en

wie stof ons almal vêr uit? Andries – die Driebeen Champ!

Wie sou toé dink dat sy bene soveel kilometers sou fietsry en stap op avonture en

ontdekkingsreise!

Ons klomp neef en niggies was en is baie lief vir ons neef Andries – onse Noddy!

Jeannette, Duncan & Wendy (die Ross-klomp)

Remembering Andries

Page 48: Touch Pause Engage

From: Wilhelm Schack

Photos of 2009

Remembering Andries

Page 49: Touch Pause Engage

Remembering Andries

Page 50: Touch Pause Engage

For Andries, a good man to know. October 2009 From Zandy Rosochacki

What do I know about Andries? A shortish walk, but very real and very human. In our initial book club years I loved the perspective of complexity he brought to any debate. This would be accompanied by flexion of the neck, a pause, the wrist in forward flowing gesticulation, ending in a slight frown punctuating the pinnacle of the statement. Relaxation and if perchance a quip from one of us, he might arch back hand flying, mouth streaming to let out a joyous yelp of a laugh. Now those are amongst the things man loves of a man- humour, seriousness, conviction mixed with a subtle sense of ambiguity. Life does have questions and we tread gently.

And then this intense latter period. Andries was quick to articulate the paradox of living and dying at the same time. In a way this makes sense and we grasp it for a minute and then it eludes us. So, to share with Andries his experience (as far as can be shared), by means of his open communication in word and text was to walk a little along the unknown and see how ,with openness and directness fear can be tamed.

This indeed, is gift to leave behind to intensify the phenomenon that life is; for those who hope or think they know they have some time left.

The image of choice is from a kitchen window the book club Dads and sons spent some time in. It looks from the inside out and is calming.

Remembering Andries