TopklassersZaakvakken

Groep 5-6

Werkboek

Zelfstandig werken

9 789006 661071

Groep:Naam:

CultuurVan beeld en geluid tot fi lm

De serie Cultuur is een onderdeel van Topklassers. Dit merk bestaat uit een groot aantal uitdagende werkboeken speciaal voor meer- en hoogbegaafde leerlingen. Het bevat uiteenlopende onderwerpen op het gebied van Cultuur, Weten-schap, Wiskunde en Vreemde talen. Bij het werkboek hoort een antwoorden-boekje waarmee de leerling zelf kan nakijken.

Topklassers maakt deel uit van ThiemeMeulenhoff Zelfstandig werken (Z). Dit bestaat uit een groot assorti ment leermiddelen voor alle leerjaren. Op onze Z-site vindt u al onze uitgaven: www.zelfstandig-werken.nl

9006661071_omslag.indd 1 16-08-11 15:07

2 3

Inhoud

Inleiding voor de leerling

Taak 1 Wat weet jij al?

Blok 1 Overal beeldTaak 2 Wat is beeld?Taak 3 Portretten Taak 4 Met een klik vastgelegdTaak 5 Beelden in boekenTaak 6 Stripboeken

Blok 2 Wat zie je en wat hoor je?Taak 7 Kleur (1)Taak 8 Kleur (2)Taak 9 Wat is geluid?Taak 10 Horen, zien en voelen

Blok 3 Film algemeenTaak 11 De oorsprong van de filmTaak 12 FilmmuziekTaak 13 GenresTaak 14 Idolen in beeld en geluid Taak 15 Filmprijzen

Blok 4 Hoe maak je een film?Taak 16 Een film maken (1)Taak 17 Een film maken (2)Taak 18 AnimatiesTaak 19 De film als werkstuk

Taak 20 PuzzelenTaak 21 Ik wil nóg meer!

Wat vind je ervan?

9006661071_Boekbestand.indb 2 16-08-11 14:44

16 17

Overal kleurDe wereld om je heen zit vol kleur. De boom met bruine takken heeft groene blaadjes en de rode rozen staan in de gele vaas. Als je in de spiegel kijkt zie je je bruine, groene, blauwe of grijze ogen.Alles heeft kleur, ook de meeste foto’s en beelden op televisie die jij ziet. Dit was niet altijd zo. Misschien zie je af en toe zwart-witfoto’s of zwart-wittelevisie. Dan bekijk je meestal een oud boek, of je bent in een museum. Dat was in de tijd toen jouw opa en oma klein waren. Voor jou ziet een zwart-witte wereld er waarschijnlijk gek uit. Maar ... er is iets wat nog moeilijker voor te stellen is. Dat is een wereld waarin bomen niet bruin zijn en groene blaadjes hebben, maar blauw zijn met roze blaadjes. Of een wereld waarin de lucht niet blauw is, maar groen.

Teken op een apart blaadje jouw eigen fantasiekleurenwereld.

Zou je in jouw fantasiekleurenwereld willen leven? Waarom wel of niet?

BasiskleurenDe Italiaan Leon Battista Alberti bedacht

in 1435 dat alle kleuren gebaseerd

zijn op de 4 basiskleuren rood, geel,

groen en blauw. Dat idee namen

wetenschappers over. Maar schilders

wisten dat groen gemengd kon worden

uit geel en blauw en waren het hier dus

niet mee eens. Daarom zagen ze in de

schilderkunst rood, geel en blauw als

basiskleuren.

KleurenwielJohannes Itten (1888-1967), een

Zwitserse kunstschilder en ontwerper,

dacht veel na over kleur. Hij ontwierp

een kleurenwiel. Deze kleurencirkel

gebruiken mensen die met kleur

werken, nog steeds veel. Denk maar aan

binnenhuisarchitecten, bloemisten en

stylisten.

Waarom denk je dat deze mensen veel met kleur werken?

1  a

  b

2 

TipZoek, als

je het niet weet,

eerst op wat je in elk

beroep doet.

!

Taak 7 Kleur (1)

9006661071_Boekbestand.indb 16 16-08-11 14:44

16 17

Warme en koele kleurenJe spreekt van kleurharmonie wanneer de kleuren direct naast elkaar liggen in de kleurencirkel. De kleuren geel, groen en blauw bijvoorbeeld, zijn in harmonie met elkaar.Kleuren die gemaakt zijn door menging met rood, worden warme kleuren genoemd.Kleuren die gemaakt zijn door menging met blauw, worden koele kleuren genoemd.

Bekijk het kleurenwiel van Itten nog een keer.Maak daarna op een apart blaadje 2 tekenvakken. Maak in de tekenvakken dezelfde tekening, maar gebruik verschillende kleuren:• in vak 1 kleuren die tegenover elkaar liggen in de

kleurencirkel• in vak 2 kleuren die vlak bij elkaar liggen in de

kleurencirkelLaat je tekeningen aan je klasgenootjes zien.Welke tekening vinden ze het mooist? Waarom denk je?

Kijk naar de 2 kinderen. Een van de 2 ziet er goed gekleed uit, wat de kleur betreft.De ander heeft een iets minder geslaagde kledingcombinatie aan.

Wie van de 2 heeft het, volgens het kleurenwiel, goed gedaan? Leg uit.

Geef de kleren van het 3e fi guurtje zelf een kleur. Doe dit volgens het kleurenwiel.

Om nog een keer te oefenen met kleuren, speel je nu een kleurengame. Ga naar de website van Topklassers en klik op de link bij deze opdracht. Als dit je lukt, ben je een echte kleurenexpert!

3 

4 

  a

5 

WEETJE

Rood, geel en blauw worden de basiskleuren of

primaire kleuren genoemd. Door rood en blauw te mengen krijg je

paars. Door blauw en geel te mengen krijg je groen. Door geel en rood

te mengen krijg je oranje. Dat noem je de secundaire

kleuren.

Taak 7 Kleur (1)Taak 7

9006661071_Boekbestand.indb 17 16-08-11 14:44

20 21

Geluid en trillingenGeluid is een kleine verandering in de

luchtdruk. Het zijn trillingen in de lucht. Huh, denk je misschien. Veranderingen in luchtdruk, wat bedoelen ze daarmee?We kunnen het ook anders zeggen. Door het trillen van de lucht gaat er iets in je oor meetrillen en daardoor hoor je.Er zijn veel proefjes om geluid zichtbaar te maken.

In deze taak doe je een aantal proefjes. Soms maken die lawaai. Overleg met je leerkracht of je de proefjes in de klas of buiten de klas kunt doen.

Houd een elastiekje gespannen tussen duim en wijsvinger of tussen 2 handen. Trek aan het elastiek. Wat hoor je? Door het trillen van het elastiek gaat de lucht trillen. En het trillen van de lucht zorgt ervoor dat er ook iets in je oor gaat trillen.

Wat gebeurt er als je het elastiek strakker spant en je eraan trekt?Hoe komt dat, denk je?

Neem een liniaal en leg deze op de rand van je tafel. Laat meer dan de helft uitsteken. Druk dan het eind van de liniaal naar beneden en laat hem snel los. Houd de liniaal goed vast met je andere hand! Wat gebeurt er?

Laat nu de liniaal minder ver uitsteken. Wat gebeurt er met het geluid? Leg uit hoe dat kan.

Je kijkt tv en je moeder praat tegen je. Kun je tegelijk een programma op tv volgen en naar je moeder luisteren?

Probeer eens heel gericht te luisteren, bijvoorbeeld alleen naar het verkeer of de vogelgeluiden buiten. Schrijf op wat je hoort.

1  a

  b

  c

2  a

  b

WEETJE

Als je een elastiekje op je fi etsstuur spant en je fi etst een stukje, dan maakt het elastiekje

een zoemend geluid. Dat komt door de trilling van de wind. Zodra je

stilstaat houdt het geluid op. Probeer het maar eens.

Taak 9 Wat is geluid?

9006661071_Boekbestand.indb 20 16-08-11 14:44

20 21

Hoe ging het? Hoorde je ook nog andere geluiden?

Vraag 2 kinderen om jou heel snel om de beurt vragen te stellen. Bijvoorbeeld over je hobby’s, je familie, waar je woont. Je moet proberen zo veel en zo snel mogelijk antwoord te geven op de vragen van je klasgenootjes.

Kwam je in de problemen? Kreeg je de slappe lach? Of ging het je makkelijk af? Beschrijf hoe het ging.

Vraag of je deze opdracht samen met een klasgenootje op de gang mag doen.Zoek een stukje muziek op. Zet een koptelefoon op en luister naar de muziek. Zing tegelijk een liedje, bijvoorbeeld Altijd is kortjakje ziek of een ander kinderliedje.Lukt het je om het liedje goed te blijven zingen? En hoe klinkt je klasgenootje?

DecibellenGeluid verplaatst zich door de lucht net als de golven over zee. Deze geluidsgolven rollen in verschillende lengtes. Je kunt het vergelijken met het gooien van een steentje in het water. De golfjes die dat steentje maakt zijn in het begin groot en worden steeds kleiner. Met geluid is dat net zo. Het ene geluid is beter hoorbaar dan het andere. We meten de hardheid van geluid in decibel (dB). Bij 0 decibel hoor je (bijna) niets. Bij 140 decibel doet het pijn aan je oren, zo hard is het. Als een geluid 10 dB omhooggaat, betekent het dat iets 10 keer zo luid is.

Hoeveel geluid maakt het? Trek de lijnen tussen de dB en de geluidsbron.

0 dB • 10 dB • 20 dB • 30 dB • 40 dB • 50 dB • 60 dB • 70 dB • 80 dB • 90 dB •100 dB •140 dB •

• rustige achtergrondgeluiden

• drilboor, zware vrachtauto

• luid gesprek

• bijna niets

• trein die langs het station rijdt met hoge snelheid

• een vallend blad

• pijngrens

• gefl uister

• rustig gepraat

• druk schoolplein

• tv die normaal aanstaat, normaal praten

• stofzuiger, elektrische boor

  c

  d

  e

3 

Taak 9

9006661071_Boekbestand.indb 21 16-08-11 14:44