tÜrkİye İlaÇ pazari gÖzlem raporu - 4 · 1 sinan, b. türkiye’de biyoteknoloji ekosisteminin...

22
Ekonomik Değerlendirmeler ve Laboratuvar Hizmetleri Başkan Yardımcılığı Ekonomik Değerlendirmeler ve İlaç Tedarik Yönetimi Daire Başkanlığı Sağlık Endüstrileri Koordinasyon ve Takip Birimi TÜRKİYE İLAÇ PAZARI GÖZLEM RAPORU - 4 Satış Hacmi ve Değeri Açısından 2015 ve 2016 Yılı Pazar Durumu

Upload: others

Post on 04-Mar-2020

5 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Ekonomik Değerlendirmeler ve Laboratuvar Hizmetleri Başkan Yardımcılığı

Ekonomik Değerlendirmeler ve İlaç Tedarik Yönetimi Daire Başkanlığı

Sağlık Endüstrileri Koordinasyon ve Takip Birimi

TÜRKİYE İLAÇ PAZARI GÖZLEM RAPORU - 4

Satış Hacmi ve Değeri Açısından

2015 ve 2016 Yılı Pazar Durumu

i

EDİTÖR

Dr. Hakkı GÜRSÖZ

Doç. Dr. İsmail Mert VURAL

ÇALIŞMA EKİBİ

Uzm. Dr. Banu BAYAR

Dr. Eda YALÇIN

Sağ. Uzm. Yrd. Büşra SİNAN

Sağ. Uzm. Yrd. Ayşe ARSLAN

Hem. Bahriye TUC

Uzm. Ecz. Enver Kağan Atikeler

YAYIN KURULU

Dr. Ali ALKAN

Eray KAPLAN

Sağ. Uzm. Yrd. Oğuzhan KOYUNCU

Selin ERGÜR AYAN

ii

Telif Hakkı Sahibi: Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz

Kurumu, 2018

Bu yayın; T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Ekonomik

Değerlendirmeler ve İlaç Tedarik Yönetimi Daire Başkanlığı tarafından hazırlanmıştır.

Her türlü yayın hakkı, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na aittir. Kaynak gösterilmeksizin

alıntı yapılamaz. Kısmen dahi olsa alınamaz, çoğaltılamaz, yayımlanamaz. Alıntı yapıldığında

kaynak gösterimi “Türkiye İlaç Pazarı Gözlem Raporu-4 Satış Hacmi ve Değeri Açısından

2015 ve 2016 Yılı Pazar Durumu, Sağlık Bakanlığı, 2019, Ankara ve Yayın Tarihi” şeklinde

olmalıdır.

Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1115

TİTCK Yayın No: 23

iii

AÇIKLAMA

Bu rapor, Türkiye ilaç pazarının genel durumunu yansıtmak üzere hazırlanmıştır. Raporun

hazırlanmasında IMS Health (Kıtalararası Pazarlama İstatistikleri-Sağlık) ve İTS (İlaç Takip

Sistemi) veri tabanlarından faydalanılmıştır. Türkiye pazarında faaliyet gösteren ilaç

firmalarının, 2015 ve 2016 yıllarında TL bazında satış değerleri ve pazar payları incelenmiş

olup elden satılan, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ve özel sigortalar tarafından karşılanan

satış hacmi sıralamasında ilk 20 sırada yer alan ilaçlara ait veriler rapora yansıtılmıştır. Bu

ilaçları içeren gruplar ATC-2 sınıflandırmasına göre değerlendirilmiştir. Her bir grup için satış

hacmine göre yüzde oranı en yüksek ilk üç ATC (Anatomik ve Terapötik Kimyasal

Sınıflandırma) grubu belirlenmiş olup raporda sunulmuştur.

T.C. Sağlık Bakanlığınca stratejik ürün olarak değerlendirilen ve yatırım teşviklerinin ana

konularından olan biyoteknolojik ilaçların pazar durumları 2007 ve 2016 yıllarını kapsayacak

şekilde incelenmiştir.

TEŞEKKÜR

Çalışma sürecinde İTS verileri ile katkı sağlayan İlaç Takip Sistemi Birimine, biyoteknolojik

ilaçların güncel ruhsat bilgileri ile katkı sağlayan Biyolojik ve Biyoteknolojik Ürünler Birimi

çalışanlarına ve “Türkiye’de Biyoteknoloji Ekosisteminin Geliştirilebilmesi İçin Kore,

Singapur, Brezilya, Hindistan Ülke Modellerinin Karşılaştırılmalı Değerlendirilmesi” adlı

Sağlık Uzmanlığı Tezi ile katkı sağlayan Sağlık Uzman Yardımcısı Büşra SİNAN’a teşekkür

ederiz.

iv

İÇİNDEKİLER

AÇIKLAMA .......................................................................................................................................... iii

TEŞEKKÜR ........................................................................................................................................... iii

SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ ............................................................................................ v

ŞEKİLLER DİZİNİ ................................................................................................................................ vi

TABLOLAR DİZİNİ ............................................................................................................................ vii

1. GİRİŞ .................................................................................................................................................. 1

2. TÜRKİYE İLAÇ PAZARININ GENEL DURUMU .......................................................................... 1

2.1 Pazardaki ilaçların satış hacmi ve satış değerleri .......................................................................... 1

2.1.1 İlaçların İmal ve İthal Durumları ……………………………………………………….3

2.1.2 ATC sınıflamasına Göre Toplamda Satılan, Elden Satılan, SGK ve Özel Sigortalar

Tarafından Karşılanan İlk 20 İlacın Dağılımı………………………………..……………...7

2.1.3. 2015 yılı elden satılan, SGK ve özel sigortalar tarafından karşılanan ilk 20 ilaç için ödenen

toplam tutarlar…………………………………………………………………….…………8

2.1.4. 2016 yılı elden satılan, SGK ve özel sigortalar tarafından karşılanan ilk 20 ilaç için ödenen

toplam tutarlar……………………………………………………….………………………9

2.2 Biyoteknolojik Ürünlerin Pazar Durumu ...................................................................................... 9

2.3. Biyobenzer Ürünlerin Pazar Durumu ......................................................................................... 13

v

SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ

ATC Anatomik ve Terapötik Kimyasal Sınıflandırma

(Anatomical Therapeutic Chemical Classification)

IMS-Health Kıtalararası Pazarlama İstatistikleri-Sağlık

(Intercontinental Marketing Statistics –Health)

İTS İlaç Takip Sistemi

SGK Sosyal Güvenlik Kurumu

vi

ŞEKİLLER DİZİNİ

Şekil 1. 2007 ve 2016 yılları arası Türkiye ilaç pazarındaki ilaçların satış değeri ve satış

hacmi…………………………………………………………………………………………...1

Şekil 2. 2007 ve 2016 yılları arası Türkiye ilaç pazarındaki ilaçların ortalama birim fiyatları…

………………………………………………………………………………………………….2

Şekil 3. 2015 yılı elden satılan, SGK ve özel sigortalar tarafından karşılanan tüm ilaçların satış

hacimleri ve yüzdeleri………………………………………………………………………….2

Şekil 4. 2016 yılında elden satılan, SGK ve özel sigortalar tarafından karşılanan tüm ilaçların

satış hacimleri ve yüzdeleri…………………………………………………………………….3

Şekil 5. 2013-2016 yılları arasında ilaçların satış hacmi açısından imal-ithal oranları…………3

Şekil 6. 2013-2016 yılları arasında ilaçların satış değeri açısından imal-ithal oranları………..4

Şekil 7. 2013-2016 yılları arasında ilaçların imal–ithal durumlarına göre birim tutar değişimleri

………………………………………………………………………………………………….4

Şekil 8. 2007-2016 yılları arasında tüm ilaçların ve biyoteknolojik ilaçların satış değeri

açısından seyri………………………………………………………………………………….9

Şekil 9. 2007-2016 yılları arasında biyoteknolojik ilaçların satış değeri ve satış hacmi……….10

Şekil 10. 2007-2016 yılları arasında biyoteknolojik ilaçların ortalama birim fiyatları……….10

Şekil 11. 2016 yılı biyoteknolojik ilaçların etken madde bazında pazar dağılımı…………….11

Şekil 12. 2009-2016 yılları arası biyobenzer ilaçların pazar durumu………………………...13

vii

TABLOLAR DİZİNİ

Tablo 1. 2015 yılı satış hacimlerine göre ülke genelinde toplamda satılan, elden satılan, SGK

ve özel sigortalar tarafından karşılanan ilk 20 ilaç……………………………………………..5

Tablo 2. 2016 yılı satış hacimlerine göre ülke genelinde toplamda satılan, elden satılan, SGK

ve özel sigortalar tarafından karşılanan ilk 20 ilaç……………………………………………..6

Tablo 3. Toplamda kutu satışı en yüksek ilk 20 ilaca SGK tarafından, özel sigortalar tarafından

ve elden satışla ödendiği hesaplanan tutarlar…………………………………………………..8

Tablo 4. SGK ve özel sigortalar ve elden satışta kutu satış hacmi açısından ilk 20’ye giren

ilaçlara ödendiği hesaplanan tutarlar…………………………………………………………...8

Tablo 5. Toplamda kutu satışı en yüksek ilk 20 ilaca SGK tarafından, özel sigortalar tarafından

ve elden satışla ödendiği hesaplanan tutarlar…………………………………………………...9

Tablo 6. SGK ve özel sigortalar ve elden satışta kutu satış hacmi açısından ilk 20’ye giren

ilaçlara ödendiği hesaplanan tutarlar…………………………………………………………...9

Tablo 7. 2013-2016 yılları arasında biyoteknolojik ürünlerin imal-ithal durumları açısından

satış hacimleri…………………………………………………………………………………11

Tablo 8. 2013-2016 yılları arasında biyoteknolojik ürünlerin imal-ithal durumları açısından

satış değerleri………………………………………………………………………………….11

Tablo 9. 2016 yılı verilerine göre satılan biyoteknolojik ilaçların ATC-2 grupları ve satış

hacimleri………………………………………………………………………………………12

Tablo 10. 2015 ve 2016 yıllarında satış hacimlerine göre ilk 20 biyoteknolojik ilacın yıllık satış

hacimleri ve dağılımları……………………………………………………………………….12

Tablo 11. 2009-2016 yılları arasında biyobenzer ürünlerin imal-ithal durumları açısından satış

hacimleri (Kutu)………………………………………………………………………………14

Tablo 12. 2009-2016 yılları arasında biyobenzer ürünlerin imal-ithal durumları açısından satış

değerleri (TL)…………………………………………………………………………………14

1

1. GİRİŞ

Raporda, ilaç pazarında 2015 ve 2016 yıllarına ait IMS ve İTS verileri bir önceki yıllar ve

dönemler ile karşılaştırmalı olarak sunularak pazarın kısa vadedeki değişimlerine ışık

tutulmaya çalışılmıştır. 2015 ve 2016 yılında yüksek talep gören ürünler (ilk 20) ve pazardaki

farklı alanlardaki ürünlerin satış dağılımları irdelenerek pazarın farklı boyutlarının incelenmesi

hedeflenmiştir.

2. TÜRKİYE İLAÇ PAZARININ GENEL DURUMU

2.1 Pazardaki ilaçların satış hacmi ve satış değerleri

Veri Tabanı: IMS-Health

Şekil 1. 2007 ve 2016 yılları arası Türkiye ilaç pazarındaki ilaçların satış değeri ve satış

hacmi1

2007 yılında yaklaşık 12,11 milyar TL olan Türkiye ilaç pazarı 2016 yılında 21,09 milyar

TL’lik satış değerine ulaşmıştır. Kutu satış hacimlerine bakıldığında ise 9 yılda 1,48 milyar

kutudan 2,19 milyar kutuya yükselmiştir.

1 Sinan, B. Türkiye’de Biyoteknoloji Ekosisteminin Geliştirilebilmesi İçin Kore, Singapur, Brezilya, Hindistan Ülke Modellerinin

Karşılaştırılmalı Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Sağlık Uzmanlığı Tezi, T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, 2018.

(Sinan, B. 2018)

12,11 13,49

15,58 15,59 16,02 15,29 14,15 15,48 18,08

21,09

1,48 1,57 1,61 1,67

1,85 1,89 1,90 1,96

2,10 2,19

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

0,0

5,0

10,0

15,0

20,0

25,0

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Mil

yar

(K

utu

)

Mil

yar

(T

L)

Satış Değeri Milyar (TL) Satış Hacmi Milyar (Kutu)

2

Veri Tabanı: IMS-Health

Şekil 2. 2007 ve 2016 yılları arası Türkiye ilaç pazarındaki ilaçların ortalama birim fiyatları

2007-2016 yılları arasında pazardaki ilaçların ortalama birim fiyatlarının 9,68 ile en yüksek

olduğu 2009 yılından sonra bir düşüş görülmekle birlikte bu rakam 2016 yılında yeniden 9,63

TL’ye ulaşmıştır. Ortalama birim fiyatın en düşük olduğu 2013 yılından 2016 yılına %29’luk

bir artış gözlenmiştir.

Veri Tabanı: İTS

Şekil 3. 2015 yılı elden satılan, SGK ve özel sigortalar tarafından karşılanan tüm ilaçların satış

hacimleri ve yüzdeleri

2015 yılında ülke genelinde toplamda satılan ilaçların %82,01’i SGK, %1,64’ü özel sigortalar

tarafından karşılanmış olup %16,35’i ise elden satış olarak gerçekleşmiştir.

8,18 8,59

9,68 9,34

8,66

8,09

7,45 7,90

8,61

9,63

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Ort

ala

ma B

irim

Fiy

at

(TL

)

%82,01

%16,35 %1,64

SGK ELDEN ÖZEL

3

Veri Tabanı: İTS

Şekil 4. 2016 yılında elden satılan, SGK ve özel sigortalar tarafından karşılanan tüm ilaçların

satış hacimleri ve yüzdeleri

2015 yılında ülke genelinde toplamda satılan ilaçların %82,01’i SGK, %1,64’ü özel sigortalar

tarafından karşılanmış olup %16,35’i ise elden satış olarak gerçekleşmiştir. 2016 yılında ise

SGK tarafından karşılanan oran %80,18’e düşerken elden satışlar %18,57’ye ulaşmıştır.

2.1.1 İlaçların İmal ve İthal Durumları

Veri Tabanı: IMS-Health

Şekil 5. 2013-2016 yılları arasında ilaçların satış hacmi açısından imal-ithal oranları

%80,18

%18,57 %1,25

SGK ELDEN ÖZEL

21,11% 21,05% 20,89% 20,40%

78,89% 78,95% 79,11% 79,60%

2013 2014 2015 2016

İTHAL İMAL

4

Veri Tabanı: IMS-Health

Şekil 6. 2013-2016 yılları arasında ilaçların satış değeri açısından imal-ithal oranları

2013-2016 yılları arasında ürünlerin kutu satış hacimlerine göre imal ithal durumları

incelendiğinde 2013 yılına göre 2016 yılında imal ürünlerin %3,36’lık bir artış gösterdiği

gözlenmiştir (Şekil 5). Satış değerleri incelendiğinde ise 2015 yılında 2013 yılına göre ithal

ürünlerde %2,48’lik bir artış gözlenirken 2016 yılında ise 2013 yılı oranının altına inmiştir

(Şekil 6).

Veri Tabanı: IMS-Health

Şekil 7. 2013-2016 yılları arasında ilaçların imal–ithal durumlarına göre birim tutar

değişimleri

2013 ve 2016 yılları arasında imal ürünlerin kutu başı birim fiyatları değerlendirildiğinde ithal

ürünlerin ortalama birim fiyatı 2013 yılına göre 2016 yılında yaklaşık %33’lük artış gösterirken

imal ürünlerdeki artış oranı ortalama %28 olarak yansımıştır (Şekil 7). En yüksek artış oranı ise

2016 yılında gözlenmiştir.

55,97% 56,98% 57,36% 55,81%

44,03% 43,02% 42,64% 44,19%

2013 2014 2015 2016

İTHAL İMAL

19,7721,42

23,66

26,31

4,16 4,31 4,64 5,34

2013 2014 2015 2016

Ort

ala

ma B

irim

Fiy

at

(TL

)

İTHAL İMAL

5

Tablo 1. 2015 yılı satış hacimlerine göre ülke genelinde toplamda satılan, elden satılan, SGK

ve özel sigortalar tarafından karşılanan ilk 20 ilaç (İTS verilerine göre)

6

Tablo 2. 2016 yılı satış hacimlerine göre ülke genelinde toplamda satılan, elden satılan, SGK

ve özel sigortalar tarafından karşılanan ilk 20 ilaç (ITS verilerine göre)

7

2.1.2 ATC sınıflamasına Göre Toplamda Satılan, Elden Satılan, SGK ve Özel Sigortalar

Tarafından Karşılanan İlk 20 İlacın Dağılımı

2015 yılında ATC-2 grup yüzdelerine bakıldığında dört grubun genelinde Antiinflamatuvarlar

ve Antiromatik Ürünler ilk üç sırada yer almaktadır. Toplam kutu satışlarında ilk üçe girmeyen

Öksürük ve Soğuk Algınlığı Preparatları ise elden satışlarda üçüncü sırayı almaktadır. Elden

satışlarda %40,79’luk paya sahip Analjezikler, SGK ve özel sigortalar tarafından karşılanan

ürünler arasında ilk üç sıraya girmemektedir.

2016 yılında ATC-2 grup yüzdelerine bakıldığında dört grubun genelinde yine

Antiinflamatuvarlar ve Antiromatik Ürünler ilk üç sırada yer almaktadır. 2015 yılında 4 grubun

ilk üç sırasına girmeyen Sistemik Kullanılan Antibakteriyeller özel sigortalar tarafından

karşılanan ürünler arasında %18,37’lik bir pay ile ikinci sırada yer almaktadır.

TOPLAM SATILAN

2015 Yılı

M01 Antiinflamatuvarlar ve Antiromatik Ürünler %34,24

N02 Analjezikler %20,60

A02 Asit ile İlişkili Bozuklukların Tedavi Ürünleri %12,76

ELDEN SATILAN

2015 Yılı

N02 Analjezikler %40,79

M01 Antiinflamatuvarlar ve Antiromatik Ürünler %30,24

R05 Öksürük ve Soğuk Algınlığı Preparatları %15,64

SGK TARAFINDAN KARŞILANAN

2015 Yılı

M01 Antiinflamatuvarlar ve Antiromatik Ürünler %30,60

A02 Asit ile İlişkili Bozuklukların Tedavi Ürünleri %15,17

B01 Antitrombotik İlaçlar % 11,56

ÖZEL SİGORTALAR TARAFINDAN KARŞILANAN

2015 Yılı

M01 Antiinflamatuvarlar ve Antiromatik Ürünler %24,94

A11 Vitaminler %15,04

A02 Asit ile İlişkili Bozuklukların Tedavi Ürünleri %11,59

8

2.1.3. 2015 yılı elden satılan, SGK ve özel sigortalar tarafından karşılanan ilk 20 ilaç için

ödenen toplam tutarlar

Tablo 3. Toplamda kutu satışı en yüksek ilk 20 ilaca SGK tarafından, özel sigortalar tarafından

ve elden satışla ödendiği hesaplanan tutarlar*

Tutar (TL)

SGK 788.096.794,77

Elden 230.041.936,22

Özel Sigorta 14.725.419,65

Veri tabanı :İTS

Tablo 4. SGK ve özel sigortalar ve elden satışta kutu satış hacmi açısından ilk 20’ye giren

ilaçlara ödendiği hesaplanan tutarlar

Tutar (TL)

SGK 908.357.181,60

Elden 226.110.234,19

Özel Sigorta 17.154.966,41

Veri tabanı :İTS

TOPLAM SATILAN

2016 Yılı

M01 Antiinflamatuvarlar ve Antiromatik Ürünler %33,94

N02 Analjezikler %24,80

A02 Asit ile İlişkili Bozuklukların Tedavi Ürünleri %8,98

ELDEN SATILAN

2016 Yılı

N02 Analjezikler %38,07

M01 Antiinflamatuvarlar ve Antiromatik Ürünler %33,39

R05 Öksürük ve Soğukalgınlığı Preparatları %13,85

SGK TARAFINDAN KARŞILANAN

2016 Yılı

M01 Antiinflamatuvarlar ve Antiromatik Ürünler %29,60

B01 Antitrombotik İlaçlar %12,46

A02 Asit ile İlişkili Bozuklukların Tedavi Ürünleri % 11,51

ÖZEL SİGORTALAR TARAFINDAN KARŞILANAN

2016 Yılı

M01 Antiinflamatuvarlar ve Antiromatik Ürünler %24,24

J01 Sistemik Kullanılan Antibakteriyeller %18,37

A11 Vitaminler %13,95

9

2.1.4. 2016 yılı elden satılan, SGK ve özel sigortalar tarafından karşılanan ilk 20 ilaç için

ödenen toplam tutarlar

Tablo 5. Toplamda kutu satışı en yüksek ilk 20 ilaca SGK tarafından, özel sigortalar tarafından

ve elden satışla ödendiği hesaplanan tutarlar*

Tutar (TL)

SGK 908.956.078,40

Elden 370.258.340,54

Özel Sigorta 15.096.191,25

Veri tabanı :İTS

Tablo 6. SGK ve özel sigortalar ve elden satışta kutu satış hacmi açısından ilk 20’ye giren

ilaçlara ödendiği hesaplanan tutarlar

Tutar (TL)

SGK 1.094.386.301,42

Elden 381.820.656,53

Özel Sigorta 19.742.568,69

Veri tabanı :İTS

* SGK ödemeleri ile ilgili hesaplamalarda kutu başı kamu fiyatları dikkate alınmıştır. Elden

satış ve özel sigortalar tarafından ödenen tutar hesaplamalarında ise perakende satış fiyatı

üzerinden hesaplama yapılmıştır.

2.2 Biyoteknolojik Ürünlerin Pazar Durumu

Veri tabanı :IMS-Health

Şekil 8. 2007-2016 yılları arasında tüm ilaçların ve biyoteknolojik ilaçların satış değeri

açısından seyri2

2 Sinan, B. 2018, syf 114

0,82 0,97 1,24 1,30 1,36 1,53 1,96 2,42 3,05 3,44

12,11 13,49

15,58 15,59 16,02 15,29

14,15 15,48

18,08

21,09

6,80% 7,22% 7,95% 8,32% 8,52%10,03%

13,85% 15,60%16,87% 16,29%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

0

3

6

9

12

15

18

21

24

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Mil

yar

TL

Biyoteknolojik İlaç Pazarı (TL) Toplam İlaç Pazarı (TL) Biyoteknolojik İlaç Pazarı/Toplam İlaç Pazarı

10

Global ilaç pazarında olduğu gibi Türkiye ilaç pazarında da biyoteknolojik ilaçların pazar

payları hızlı bir şekilde artmaya devam etmektedir. 2007 yılında Türkiye ilaç pazarında yaklaşık

820 milyon TL satış değeri gösteren biyoteknolojik ilaçlar 2016 yılına kadar satış değeri

bazında 4 kat satış hacmi bazında ise 3 kat artış göstermiştir. 2016 yılında satış değeri açısından

3,44 Milyar TL’lik paya sahip biyoteknolojik ilaç pazarı, toplam ilaç pazarı içindeki payını

%16,29’a yükseltmiştir.

Veri Tabanı: IMS-Health

Şekil 9. 2007-2016 yılları arasında biyoteknolojik ilaçların satış değeri ve satış hacmi3

Veri Tabanı: IMS-Health

Şekil 10. 2007-2016 yılları arasında biyoteknolojik ilaçların ortalama birim fiyatları

3 Sinan, B. 2018, syf 18

0,82 0,971,24 1,3 1,36 1,53

1,962,42

3,053,44

8,73

11,18 11,0712,76

14,15

16,89

20,37

22,65

25,3526,15

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

0

5

10

15

20

25

30

Mil

yar

(TL

)

Mil

yon

(Ku

tu)

Satış Değeri Milyar (TL) Satış Hacmi Milyon (Kutu)

93,9386,76

112,01

101,8896,11

90,5996,22

106,84

120,32

131,55

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Ort

ala

ma B

irim

Fiy

at

(TL

)

11

2007 yılında biyoteknolojik ilaç grubundaki ürünlerin birim tutarı 93,93 TL iken, 2016 yılında

birim tutar 131,55 TL’ye ulaşmıştır. Bir önceki yıl ile karşılaştırmalı olarak bakıldığında ise

ortalama birim fiyat bazında en yüksek artış 2009 yılında görülmektedir.

Tablo 7. 2013-2016 yılları arasında biyoteknolojik ürünlerin imal-ithal durumları açısından

satış hacimleri

Kutu 2013 2014 2015 2016

İmal 1.018.441 1.088.367 1.980.412 3.011.630

İthal 19.354.658 21.565.434 23.369.777 23.142.800

Veri Tabanı: IMS-Health

Tablo 8. 2013-2016 yılları arasında biyoteknolojik ürünlerin imal-ithal durumları açısından

satış değerleri

TL 2013 2014 2015 2016

İmal 14.379.082 18.242.319 42.867.319 67.521.376

İthal 1.945.363.636 2.396.983.648 3.006.416.156 3.367.810.414

Veri Tabanı: IMS-Health

Biyoteknolojik ürünler, kutu satış hacimleri bazında etken madde bakımından incelendiğinde,

2016 yılında, enoxaparin sodyum etken maddeli ürünlerin %28,45’lik pazar payı ile ilk sırada

yer aldığı görülmektedir. Söz konusu ürünler ATC sınıflandırmasında kan ve kan yapıcı

organlar sınıfındaki antitrombotik ilaçlar arasında yer almaktadır. Diyabet tedavisinde

kullanılan İnsülin Aspart ise %20,13 ile ikinci sırada yer almaktadır.

Veri Tabanı: IMS-Health Şekil 11. 2016 yılı biyoteknolojik ilaçların etken madde bazında pazar dağılımı4

4 Sinan, B. 2018, syf 114-118

28,45%

20,13%

11,77%

8,10%

4,67%

3,42%

1,91%

1,61%

1,18%

1,09%

0,93%

0,88%

0,84%

0,72%

14,27%

0,00% 5,00% 10,00% 15,00% 20,00% 25,00% 30,00%

ENOXAPARIN SODIUM

INSULIN ASPART

INSULIN GLARGINE

INSULIN LISPRO

INSULIN DETEMIR

INSULIN GLULISINE

SOMATROPIN

INSULIN HUMAN BASE

FILGRASTIM

EPOETIN ALFA

LENOGRASTIM

ETANERCEPT

CHORIONIC GONADOTROPHIN

INFLIXIMAB

DİĞER

12

Tablo 9. 2016 yılı verilerine göre satılan biyoteknolojik ilaçların ATC-2 grupları ve satış

hacimleri5

ATC-2 Grubu Satış Hacmi

(Kutu)

Yüzde

Dağılım

A10-Diyabet tedavisinde kullanılan ilaçlar 13.123.253 %50,18

B01-Antitrombotik ilaçlar 7.470.201 %28,56

G03-Seks Hormonları ve Genital Sistem Modülatörleri 1.446.676 %5,53

L04-İmmünosüpresantlar 671.087 %2,57

H04-Pankreas hormonları 602.568 %2,30

L03-İmmünostimülanlar 585.852 %2,24

B03-Antianemik Preparatlar 569.141 %2,18

L01-Antineoplastik ajanlar 382.368 %1,46

S01-Oftalmolojikler 222.300 %0,85

B02-Antihemorajikler 195.974 %0,75

N07-Diğer Sinir Sistemi İlaçları 160.481 %0,61

R03-Obstrüktif Solunum Yolu Hastalıklarında Kullanılan İlaçlar 145.870 %0,56

A16-Diğer Sindirim Sistemi ve Metabolizma Ürünleri 70.322 %0,27

M01-Antienflamatuar ve Antiromatikler 54.781 %0,21

J06-Bağışık Serumlar ve Immünoglobulinler 53.646 %0,21

M05-Diğer Kas-İskelet Sistemi İlaçları 48.492 %0,19

J05- Sistemik Antiviral İlaçlar 35.358 %0,14

R05-Soğuk Algınlığı ve Öksürük İlaçları 17345 %0,07

D03-Yara Ülser Tedavisi 6.044 %0,02

H01-Hipofiz Hipotalamus Hormonları ve Anologları 1.708 %0,01

Veri Tabanı: IMS-Health

Tablo 10. 2015 ve 2016 yıllarında satış hacimlerine göre ilk 20 biyoteknolojik ilacın yıllık

satış hacimleri ve dağılımları

İlaç Adı Satış Hacmi 2015

(Kutu)

Dağılım

CLEXANE PREF.SYR SC 60 MG 2 .60 ML 3.246.662 12,8%

LANTUS SOLOSTAR 100 IU 5 3 ML 2.760.924 10,9%

NOVOMIX 30 FLEXPEN 100 IU 5 3 ML 2.534.813 10,0%

NOVORAPID FLEXPEN 100 IU 5 3 ML 2.369.814 9,3%

CLEXANE PREF.SYR SC 40 MG 10 .40 ML 1.514.308 6,0%

LEVEMIR FLEXPEN 100 IU 5 3 ML 1.125.131 4,4%

HUMALOG MIX 25 KWIKPEN 100 IU 5 3 ML 977.435 3,9%

ENOX PREF.SYR SC 60 MG 2 .60 ML 765.499 3,0%

APIDRA SOLOSTAR 100 IU 5 3 ML 733.332 2,9%

CLEXANE PREF.SYR SC 80 MG 2 .80 ML 611.252 2,4%

OKSAPAR PREF.SYR SC 60 MG 2 .60 ML 553.725 2,2%

HUMALOG KWIKPEN 100 IU 5 3 ML 508.213 2,0%

PREGNYL A.IM LYOP. 5000 IU 1 1 ML 394.053 1,6%

HERCEPTIN VIAL LYOPH 150 MG 1 304.190 1,2%

HUMALOG MIX 50 KWIKPEN 100 IU 5 3 ML 285.802 1,1%

OKSAPAR PREF.SYR SC 40 MG 10 .40 ML 268.258 1,1%

HUMALOG CARTRIDGES 100 IU 5 3 ML 241.396 1,0%

GRANOCYTE 34 VIAL LYOPH+S 33.6 M 1 1 ML 235.835 0,9%

MERIONAL VIAL LYOPH 150 IU 1 1 ML 217.427 0,9%

ENBREL PEN 50 MG 2 1 ML 183.807 0,7%

5 Sinan, B. 2018, syf 114-118

13

İlaç Adı Satış Hacmi 2016

(Kutu)

Dağılım

LANTUS SOLOSTAR 100 IU 5 3 ML 3.057.212 11,69%

CLEXANE PREF.SYR SC 60 MG 2 .60 ML 2.719.547 10,40%

NOVORAPID FLEXPEN 100 IU 5 3 ML 2.686.847 10,27%

NOVOMIX 30 FLEXPEN 100 IU 5 3 ML 2.533.129 9,69%

LEVEMIR FLEXPEN 100 IU 5 3 ML 1.221.996 4,67%

CLEXANE PREF.SYR SC 40 MG 10 .40 ML 1.207.020 4,61%

ENOX PREF.SYR SC 60 MG 2 .60 ML 1.189.896 4,55%

HUMALOG MIX 25 KWIKPEN 100 IU 5 3 ML 946.554 3,62%

APIDRA SOLOSTAR 100 IU 5 3 ML 895.488 3,42%

OKSAPAR PREF.SYR SC 60 MG 2 .60 ML 770.950 2,95%

HUMALOG KWIKPEN 100 IU 5 3 ML 633.056 2,42%

CLEXANE PREF.SYR SC 80 MG 2 .80 ML 497.267 1,90%

OKSAPAR PREF.SYR SC 40 MG 10 .40 ML 340.645 1,30%

HERCEPTIN VIAL LYOPH 150 MG 1 290.963 1,11%

ENOX PREF.SYR SC 40 MG 10 .40 ML 284.453 1,09%

HUMALOG MIX 50 KWIKPEN 100 IU 5 3 ML 259.312 0,99%

MERIONAL VIAL LYOPH 150 IU 1 1 ML 250.904 0,96%

GRANOCYTE 34 VIAL LYOPH+S 33.6 M 1 1 ML 243.142 0,93%

ENBREL PEN 50 MG 2 1 ML 199.140 0,76%

HUMALOG CARTRIDGES 100 IU 5 3 ML 196.154 0,75%

Veri Tabanı: IMS-Health

2.3. Biyobenzer Ürünlerin Pazar Durumu

Veri Tabanı: IMS-Health

Şekil 12. 2009-2016 yılları arası biyobenzer ilaçların pazar durumu

4 16 25

4555

95

135

0,020,11

0,36

1,241,36

2,35

3,46

0

1

1

2

2

3

3

4

4

0

20

40

60

80

100

120

140

160

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

Sat

ış H

acm

i (M

ilyo

n K

utu

)

Sat

ış D

eğer

i (M

ilyo

n T

L)

Satış Değeri (TL) Satış Hacmi (Kutu)

14

2010 yılı itibariyle Türkiye ilaç pazarına giren biyobenzer ürünler hızlı bir ivmeyle 4 Milyon

TL’den 135 Milyon TL’ye ulaşmıştır. 2016 yılında biyobenzer ürünler arasında imal ürünlerin

oranı kutu satış hacmi bazında yaklaşık %85 iken TL bazında satış değeri oranı ise yaklaşık

%52 olarak görülmektedir.

Tablo 11. 2009-2016 yılları arasında biyobenzer ürünlerin imal-ithal durumları açısından satış

hacimleri (Kutu)

(Kutu) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

İmal 0 0 0 189.941 1.018.441 1.088.367 1.980.412 3.011.630

İthal 536 23.580 107.996 173.398 224.956 274.617 369.198 447.295

Veri Tabanı: IMS-Health

Tablo 12. 2009-2016 yılları arasında biyobenzer ürünlerin imal-ithal durumları açısından satış

değerleri (TL)

(TL) 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016

İmal 0 0 0 2.851.695 16.533.293 19.993.565 46.197.993 71.941.591

İthal 107.108 3.909.760 15.926.527 22.606.726 28.886.168 34.939.062 48.787.509 62.744.580

Veri Tabanı: IMS-Health