tÜrkÇe dersİ ÖĞretİm...

Ankara - 2019

T.C.MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

TÜRKÇE DERSİÖĞRETİM PROGRAMI

(İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar)

T.C.MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

TÜRKÇE DERSİÖĞRETİM PROGRAMI

(İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar)

ANKARA - 2019

İÇİNDEKİLERMİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖĞRETİM PROGRAMLARI ..................................................................... 3

ÖĞRETİM PROGRAMLARININ AMAÇLARI ...................................................................................... 3

ÖĞRETİM PROGRAMLARININ PERSPEKTİFİ ................................................................................. 4

DEĞERLERİMİZ ............................................................................................................................. 4

YETKİNLİKLER .............................................................................................................................. 4

ÖĞRETİM PROGRAMLARINDA ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI ................................ 6

BİREYSEL GELİŞİM VE ÖĞRETİM PROGRAMLARI ....................................................................... 6

SONUÇ .............................................................................................................................................. 7

TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI’NIN UYGULANMASI ......................................................... 8

1. TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI’NIN ÖZEL AMAÇLARI ............................................. 8

2. ÖĞRENME ÖĞRETME YAKLAŞIMI ......................................................................................... 8

3. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI ............................................................................ 9

4. UYGULAMADA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR .................................................................. 10

TÜRKÇE DERSİ 1-8. SINIFLAR DERS KİTABI FORMA SAYILARI VE EBATLARI ........................ 19

TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI’NIN YAPISI ...................................................................... 19

1. ÖĞRETİM PROGRAMININ YAPISI ......................................................................................... 19

2. KAZANIMLARIN YAPISI ......................................................................................................... 19

3. KAZANIMLAR VE AÇIKLAMALARI ........................................................................................ 19

1. SINIF KAZANIM VE AÇIKLAMALARI ................................................................................. 20








TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI KAZANIM VE AÇIKLAMALAR TABLOSU ............ 51

3

Türkçe Dersi Öğretim Programı

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI ÖĞRETİM PROGRAMLARI

Bilim ve teknolojide yaşanan hızlı değişim, bireyin ve toplumun değişen ihtiyaçları, öğrenme öğretme teori ve yaklaşımlarındaki yenilik ve gelişmeler bireylerden beklenen rolleri de doğrudan etkilemiştir. Bu değişim bil-giyi üreten, hayatta işlevsel olarak kullanabilen, problem çözebilen, eleştirel düşünen, girişimci, kararlı, iletişim becerilerine sahip, empati yapabilen, topluma ve kültüre katkı sağlayan vb. niteliklerdeki bir bireyi tanımlamak-tadır. Bu nitelik dokusuna sahip bireylerin yetişmesine hizmet edecek öğretim programları salt bilgi aktaran bir yapıdan ziyade bireysel farklılıkları dikkate alan, değer ve beceri kazandırma hedefli, sade ve anlaşılır bir yapıda hazırlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda bir taraftan farklı konu ve sınıf düzeylerinde sarmal bir yaklaşımla tekrar eden kazanımlara ve açıklamalara, diğer taraftan bütünsel ve bir kerede kazandırılması hedeflenen öğrenme çık-tılarına yer verilmiştir. Her iki gruptaki kazanım ve açıklamalar da ilgili disiplinin yetkin, güncel, geçerli ve eğitim öğretim sürecinde hayatla ilişkileri kurulabilecek niteliktedir. Bu kazanımlar ve sınırlarını belirleyen açıklamaları, sınıflar ve eğitim kademeleri düzeyinde değerler, beceriler ve yetkinlikler perspektifinde bütünlük sağlayan bir bakış açısıyla yalın bir içeriğe işaret etmektedir. Böylelikle üst bilişsel becerilerin kullanımına yönlendiren, anlam-lı ve kalıcı öğrenmeyi sağlayan, sağlam ve önceki öğrenmelerle ilişkilendirilmiş, diğer disiplinlerle ve günlük ha-yatla değerler, beceriler ve yetkinlikler çevresinde bütünleşmiş bir öğretim programları toplamı oluşturulmuştur.

ÖĞRETİM PROGRAMLARININ AMAÇLARI

Öğretim programları, 1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nun 2. maddesinde ifade edilen “Türk Millî Eğiti-minin Genel Amaçları” ile “Türk Millî Eğitiminin Temel İlkeleri” esas alınarak hazırlanmıştır.

Eğitim ve öğretim programlarıyla sürdürülen tüm çalışmalar; okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim seviyelerinde birbirini tamamlayıcı bir şekilde aşağıdaki amaçlara ulaşmaya yöneliktir:

1. Okul öncesi eğitimi tamamlayan öğrencilerin bireysel gelişim süreçleri göz önünde bulundurularak be-densel, zihinsel ve duygusal alanlarda sağlıklı şekilde gelişimlerini desteklemek

2. İlkokulu tamamlayan öğrencilerin gelişim düzeyine ve kendi bireyselliğine uygun olarak ahlaki bütünlük ve öz farkındalık çerçevesinde, öz güven ve öz disipline sahip, gündelik hayatta ihtiyaç duyacağı temel düzeyde sözel, sayısal ve bilimsel akıl yürütme ile sosyal becerileri ve estetik duyarlılığı kazanmış, bunları etkin bir şekilde kullanarak sağlıklı hayat yönelimli bireyler olmalarını sağlamak

3. Ortaokulu tamamlayan öğrencilerin, ilkokulda kazandıkları yetkinlikleri geliştirmek suretiyle millî ve manevi değerleri benimsemiş, haklarını kullanan ve sorumluluklarını yerine getiren, “Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi”nde ve ayrıca disiplinlere özgü alanlarda ifadesini bulan temel düzey beceri ve yetkinlikleri kazanmış bireyler olma-larını sağlamak

4. Liseyi tamamlayan öğrencilerin, ilkokulda ve ortaokulda kazandıkları yetkinlikleri geliştirmek suretiyle, millî ve manevi değerleri benimseyip hayat tarzına dönüştürmüş, üretken ve aktif vatandaşlar olarak yurdumuzun ik-tisadi, sosyal ve kültürel kalkınmasına katkıda bulunan, “Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi”nde ve ayrıca disiplinlere özgü alanlarda ifadesini bulan temel düzey beceri ve yetkinlikleri kazanmış, ilgi ve yetenekleri doğrultusunda bir mesleğe, yükseköğretime ve hayata hazır bireyler olmalarını sağlamak.

4


ÖĞRETİM PROGRAMLARININ PERSPEKTİFİ

Eğitim sistemimizin temel amacı değerlerimiz ve yetkinliklerle bütünleşmiş bilgi, beceri ve davranışlara sahip bireyler yetiştirmektir. Bilgi, beceri ve davranışlar öğretim programlarıyla kazandırılmaya çalışılırken değerlerimiz ve yetkinlikler bu bilgi, beceri ve davranışların arasındaki bütünlüğü kuran bağlantı ve ufuk işlevi görmekte-dir. Değerlerimiz toplumumuzun millî ve manevi kaynaklarından damıtılarak dünden bugüne ulaşmış ve yarın-larımıza aktaracağımız öz mirasımızdır. Yetkinlikler ise bu mirasın hayata ve insanlık ailesine katılmasını ve katkı vermesini sağlayan eylemsel bütünlüklerimizdir. Bu yönüyle değerlerimiz ve yetkinlikler birbirinden ayrılmaz bir şekilde teori-pratik bütünlüğündeki asli parçamızı oluşturur. Güncellik içinde öğrenme öğretme süreçleriyle kazandırmaya çalıştığımız bilgi, beceri ve davranışlar ise bizi biz yapan değerlerimizin ve yetkinliklerin günün şartları içinde görünürlük kazanma araç ve platformlarıdır; günün şartları içinde değişiklik gösterebilir yapısıyla arızîdir ve bu sebeple de sürekli gözden geçirmelerle güncellenir, yenilenir.

DEĞERLERİMİZ

Değerlerimiz öğretim programlarının perspektifini oluşturan ilkeler toplamıdır. Kökleri geleneklerimiz ve dünümüz içinde, gövdesi ve dalları bu köklerden beslenerek bugünümüze ve yarınlarımıza uzanmaktadır. Temel insani özelliklerimizi oluşturan değerlerimiz, hayatımızın rutin akışında ve karşılaştığımız sorunlarla başa çıkma-da eyleme geçmemizi sağlayan kudretin ve gücün kaynağıdır.

Bir toplumun geleceğinin, değerlerini benimsemiş ve bu değerleri sahip olduğu yetkinliklerle ete kemiğe büründüren insanlarına bağlı olduğu tartışma götürmez bir gerçektir. Bundan dolayı eğitim sistemimiz her bir üyesine uygun ahlaki kararlar alma ve bunları davranışlarında sergileme yeterliliğini kazandırma amacıyla hare-ket eder. Eğitim sistemi sadece akademik açıdan başarılı, belirlenmiş bazı bilgi, beceri ve davranışları kazan-dıran bir yapı değildir. Temel değerleri benimsemiş bireyler yetiştirmek asli görevidir; yeni neslin değerlerini, alışkanlıklarını ve davranışlarını etkileyebilmelidir. Eğitim sistemi değerleri kazandırma amacı çerçevesindeki işlevini, öğretim programlarını da kapsayan eğitim programıyla yerine getirir. “Eğitim programı”; öğretim pro-gramları, öğrenme öğretme ortamları, eğitim araç gereçleri, ders dışı etkinlikler, mevzuat gibi eğitim sisteminin tüm unsurları göz önünde bulundurularak oluşturulur. Öğretim programlarında bu anlayışla değerlerimiz, ayrı bir program veya öğrenme alanı, ünite, konu vb. olarak görülmemiştir. Tam aksine bütün eğitim sürecinin nihai gayesi ve ruhu olan değerlerimiz, öğretim programlarının her birinde ve her bir biriminde yer almıştır.

Öğretim programlarında yer alan “kök değerler” şunlardır: adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverlik. Bu değerler, öğrenme öğretme sürecinde hem kendi başlarına, hem ilişkili olduğu alt değerlerle ve hem de öteki kök değerlerle birlikte ele alınarak hayat bulacaktır.

YETKİNLİKLER

Eğitim sistemimiz yetkinliklerde bütünleşmiş bilgi, beceri ve davranışlara sahip karakterde bireyler ye-tiştirmeyi amaçlar. Öğrencilerin hem ulusal hem de uluslararası düzeyde; kişisel, sosyal, akademik ve iş hayat-larında ihtiyaç duyacakları beceri yelpazeleri olan yetkinlikler Türkiye Yeterlilikler Çerçevesinde (TYÇ) belirlen-miştir. TYÇ sekiz anahtar yetkinlik belirlemekte ve aşağıdaki gibi tanımlamaktadır:

1) Ana dilde iletişim: Kavram, düşünce, görüş, duygu ve olguları hem sözlü hem de yazılı olarak ifade etme ve yorumlama (dinleme, konuşma, okuma ve yazma); eğitim ve öğretim, iş yeri, ev ve eğlence gibi her türlü sosyal ve kültürel bağlamda uygun ve yaratıcı bir şekilde dilsel etkileşimde bulunmaktır.

2) Yabancı dillerde iletişim: Çoğunlukla ana dilde iletişimin temel beceri boyutlarını paylaşmakta olup duygu, düşünce, kavram, olgu ve görüşleri hem sözlü hem de yazılı olarak kişinin istek ve ihtiyaçlarına göre eğitim, öğretim, iş yeri, ev ve eğlence gibi uygun bir dizi sosyal ve kültürel bağlamda anlama, ifade etme ve yorumlama becerisine dayalıdır. Yabancı dillerde iletişim, aracılık etme ve kültürlerarası anlayış becerilerini de

5


gerektirmektedir. Bireyin yeterlilik seviyesi, bireyin sosyal ve kültürel geçmişi, çevresi, ihtiyaçları ve ilgilerine bağlı olarak dinleme, konuşma, okuma ve yazma boyutları ile farklı diller arasında değişkenlik gösterecektir.

3) Matematiksel yetkinlik ve bilim/teknolojide temel yetkinlikler: Matematiksel yetkinlik, günlük hayatta karşılaşılan bir dizi problemi çözmek için matematiksel düşünme tarzını geliştirme ve uygulamadır. Sağlam bir aritmetik becerisi üzerine inşa edilen süreç, faaliyet ve bilgiye vurgu yapılmaktadır. Matematiksel yetkinlik, düşünme (mantıksal ve uzamsal düşünme) ve sunmanın (formüller, modeller, kurgular, grafikler ve tablolar) matematiksel modlarını farklı derecelerde kullanma beceri ve isteğini içermektedir.

Bilimde yetkinlik, soruları tanımlamak ve kanıta dayalı sonuçlar üretmek amacıyla doğal dünyanın açıklan-masına yönelik bilgi varlığına ve metodolojiden yararlanma beceri ve arzusuna atıfta bulunmaktadır. Teknolojide yetkinlik, algılanan insan istek ve ihtiyaçlarını karşılama bağlamında bilgi ve metodolojinin uygulanması olarak görülmektedir. Bilim ve teknolojide yetkinlik, insan etkinliklerinden kaynaklanan değişimleri ve her bireyin vatan-daş olarak sorumluluklarını kavrama gücünü kapsamaktadır.

4) Dijital yetkinlik: İş, günlük hayat ve iletişim için bilgi iletişim teknolojilerinin güvenli ve eleştirel şekilde kullanılmasını kapsar. Söz konusu yetkinlik, bilgiye erişim ve bilginin değerlendirilmesi, saklanması, üretimi, sunulması ve alışverişi için bilgisayarların kullanılması ayrıca internet aracılığıyla ortak ağlara katılım sağlanması ve iletişim kurulması gibi temel beceriler yoluyla desteklenmektedir.

5) Öğrenmeyi öğrenme: Bireyin kendi öğrenme eylemini etkili zaman ve bilgi yönetimini de kapsayacak şekilde bireysel olarak veya grup hâlinde düzenleyebilmesi için öğrenmenin peşine düşme ve bu konuda ısrarcı olma yetkinliğidir. Bu yetkinlik, bireyin var olan imkânları tanıyarak öğrenme ihtiyaç ve süreçlerinin farkında olmasını ve başarılı bir öğrenme eylemi için zorluklarla başa çıkma yeteneğini kapsamaktadır. Yeni bilgi ve beceriler kazanmak, işlemek ve kendine uyarlamak kadar rehberlik desteği aramak ve bundan yararlanmak anlamına da gelir. Öğrenmeyi öğrenme; bilgi ve becerilerin ev, iş yeri, eğitim ve öğretim ortamı gibi çeşitli bağlamlarda kullanılması ve uygulanması için önceki öğrenme ve hayat tecrübelerine dayanılması yönünde öğrenenleri harekete geçirir.

6) Sosyal ve vatandaşlıkla ilgili yetkinlikler: Bu yetkinlikler kişisel, kişilerarası ve kültürlerarası yetkinlikleri içer-mekte; bireylerin farklılaşan toplum ve çalışma hayatına etkili ve yapıcı biçimde katılmalarına imkân tanıyacak; gerektiğinde çatışmaları çözecek özelliklerle donatılmasını sağlayan tüm davranış biçimlerini kapsar. Vatan-daşlıkla ilgili yetkinlik ise bireyleri, toplumsal ve siyasal kavram ve yapılara ilişkin bilgiye, demokratik ve aktif katılım kararlılığına dayalı olarak medeni hayata tam olarak katılmaları için donatmaktadır.

7) İnisiyatif alma ve girişimcilik: Bireyin düşüncelerini eyleme dönüştürme becerisini ifade eder. Yaratıcılık, yenilik ve risk almanın yanında hedeflere ulaşmak için planlama yapma ve proje yönetme yeteneğini de içerir. Bu yetkinlik, herkesi sadece evde ve toplumda değil işlerine ait bağlam ve şartların farkında olabilmeleri ve iş fırsatlarını yakalayabilmeleri için aynı zamanda iş hayatında desteklemekte; toplumsal ve ticari etkinliklere girişen veya katkıda bulunan kişilerin ihtiyaç duydukları daha özgün bilgi ve beceriler için de bir temel teşkil etmektedir. Etik değerlerin farkında olma ve iyi yönetişimi desteklemeyi de kapsar.

8) Kültürel farkındalık ve ifade: Müzik, sahne sanatları, edebiyat ve görsel sanatlar dâhil olmak üzere çeşitli kitle iletişim araçları kullanılarak görüş, deneyim ve duyguların yaratıcı bir şekilde ifade edilmesinin öneminin takdiridir.

6


ÖĞRETİM PROGRAMLARINDA ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI

Hiçbir insan bir başkasının birebir aynısı değildir. Bu sebeple öğretim programlarının ve buna bağlı olarak ölçme ve değerlendirme sürecinin “herkese uygun”, “herkes için geçerli ve standart olması” insanın doğasına terstir. Bu sebeple ölçme ve değerlendirme sürecinde azami çeşitlilik ve esneklik anlayışıyla hareket edilmesi şarttır. Öğretim programları bu açıdan bir yol göstericidir. Öğretim programlarından ölçme değerlendirmeye ait bütün unsurları içermesini beklemek gerçekçi bir beklenti olarak değerlendirilemez. Eğitimde çeşitlilik; birey, eğitim düzeyi, ders içeriği, sosyal ortam, okul imkânları vb. iç ve dış dinamiklerden ciddi şekilde etkilendiği için, ölçme ve değerlendirme uygulamalarının etkililiğini sağlamada öncelik öğretim programlarından değil öğretmen ve eğitim uygulayıcılarından beklenir. Bu noktada özgünlük ve yaratıcılık öğretmenlerden temel beklentidir.

Bu bakış açısından hareketle öğretim programlarında ölçme ve değerlendirme uygulamalarına yön veren ilkeleri aşağıdaki gibi özetlemek mümkündür:

1. Ölçme ve değerlendirme çalışmaları öğretim programının tüm bileşenleri ile azami uyum sağlamalı, ka-zanım ve açıklamaların sınırları esas alınmalıdır.

2. Öğretim programı, ölçme sürecinde kullanılabilecek ölçme araç ve yöntemleri açısından uygulayıcılara kesin sınırlar çizmez, sadece yol gösterir. Ancak tercih edilen ölçme ve değerlendirme araç ve yönteminde, gereken teknik ve akademik standartlara uyulmalıdır.

3. Eğitimde ölçme ve değerlendirme uygulamaları eğitimin ayrılmaz bir parçasıdır ve eğitim süreci boyunca yapılır. Ölçme sonuçları tek başına değil izlenen süreçlerle birlikte bütünlük içinde ele alınır.

4. Bireysel farklılıklar gerçeğinden dolayı bütün öğrencileri kapsayan, bütün öğrenciler için genel geçer, tek tip bir ölçme ve değerlendirme yönteminden söz etmek uygun değildir. Öğrencinin akademik gelişimi tek bir yöntemle veya teknikle ölçülüp değerlendirilmez.

5. Eğitim sadece “bilme (bilişsel)” için değil, “hissetme (duygu)” ve “yapma (eylem)” için de verilir; dolayısıy-la sadece bilişsel ölçümler yeterli kabul edilemez.

6. Çok odaklı ölçme değerlendirme esastır. Ölçme ve değerlendirme uygulamaları öğretmen ve öğrencilerin aktif katılımıyla gerçekleştirilir.

7. Bireylerin ölçme ve değerlendirmeye konu olan ilgi, tutum, değer ve başarı gibi özellikleri zamanla değişe-bilir. Bu sebeple söz konusu özellikleri tek bir zamanda ölçmek yerine süreç içindeki değişimleri dikkate alan ölçümler kullanmak esastır.

BİREYSEL GELİŞİM VE ÖĞRETİM PROGRAMLARI

Öğretim programlarının geliştirilmesi sürecinde insanın çok yönlü gelişimsel özelliklerine dair mevcut bilim-sel bilgi ve birikim dikkate alınarak bütün bileşenler arasında ahengi dikkate alan harmonik bir yaklaşım benim-senmiştir. Bu bağlamda bazı temel gelişim ilkelerine değinmek yerinde olacaktır.

Öğretim programları, insan gelişiminin belirli bir dönemde sonlanmadığı ve gelişimin hayat boyu sürdüğü ilkesi ile hazırlanmıştır. Bu sebeple öğretim programlarında, her yaş döneminde bireylerin gelişim özelliklerini dikkate alarak destekleyici önlemler alınması önerilmektedir.

Gelişim, hayat boyu sürse de tek ve bir örnek yapıda değildir. Evreler hâlinde ilerler ve her evrede bireylerin gelişim özellikleri farklıdır. Evreler de başlangıç ve bitişleri açısından homojen değildir. Bu sebeple programlar olabildiğince bunu göz önünde bulunduran bir hassasiyetle yapılandırılmıştır. Programların amaçlarını ve ka-zanımlarını gerçekleştirme sürecinde gerekli uyarlamaların öğretmen tarafından yapılması beklenir.

Gelişim dönemleri ardışık ve değişmeyen bir sıra izler. Her evrede olup bitenler takip eden evreleri etkiler. Öte yandan bu ardışıklık belirli yönelimlerle karakterize edilir: basitten karmaşığa, genelden özele ve somuttan

7


soyuta doğru gelişim gibi. Program geliştirme sürecinde söz konusu yönelimler hem bir alandaki yeterliliği oluş-turan kazanım ve becerilerin ön şart ve ardıllığı noktasında dikkate alınmış hem de sınıflar düzeyinde derslerin dağılımlarında ve birbirleriyle ilişkilerinde göz önünde bulundurulmuştur.

Öğretim programlarında insan gelişiminin bir bütün olduğu ilkesi ile hareket edilmiştir. İnsanın farklı gelişim alanlarındaki özellikleri birbirleri ile etkileşim hâlindedir. Söz gelimi dil gelişimi düşünce gelişimini etkiler ve düşünce gelişiminden etkilenir. Bu sebeple öğretmenlerden, öğrencinin edindiği bir kazanımın, gelişimde başka bir alanı da etkileyeceğini dikkate alması beklenir.

Öğretim programları bireysel farklılıklara ilişkin hassasiyetler göz önünde bulundurularak yapılandırılmıştır. Kalıtımsal, çevresel ve kültürel faktörlerden kaynaklanan bireysel farklılıklar ilgi, ihtiyaç ve yönlenme açısından da kendini belli eder. Öte yandan bu durum bireylerarası ve bireyin kendi içindeki farklılıkları da kapsar. Birey-ler hem başkalarından farklılık gösterir hem de kendi içindeki özellikleri ile farklıdır. Örneğin bir bireyin soyut düşünme yeteneği güçlü iken aynı bireyin resim yeteneği zayıf olabilir.

Gelişim hayat boyu sürmekle birlikte bu gelişimin hızı evrelere göre değişkendir. Hızın yüksek olduğu zamanlar gelişim açısından riskli ve kritik zamanlardır. Bu sebeple öğretmenlerin gelişim hızının yüksek olduğu zamanlarda öğrencinin durumuna daha duyarlı davranması beklenir. Söz gelimi ergenlik dönemi kimlik edinimi için kritik dönemdir ve eğitim bu dönemde kimlik edinimini destekleyici sosyal etkileşimleri artırır ve yönetir.

SONUÇ

Elimizdeki programları güncelleme sürecinde hangi işlemlerden ve aşamalardan geçtiğimiz üzerine bilgi vermek de yerinde olacaktır. Bu bağlamda:

• Farklı ülkelerin son yıllarda benzer gerekçelerle yenilenip güncellenen öğretim programları incelenmiş,

• yurt içinde ve yurt dışında eğitim öğretim ve programlar üzerine yapılan akademik çalışmalar taranmış,

• başta Anayasamız olmak üzere ilgili mevzuat, kalkınma planları, hükûmet programları, şûra kararları, siyasi partilerin programları, sivil toplum kuruluşları ve sivil araştırma kurumları tarafından hazırlanan raporlar vb. dokümanlar analiz edilmiş,

• Millî Eğitim Bakanlığı programlar ve öğretim materyalleri daire başkanlıkları tarafından geliştirilen an-ketler aracılığıyla öğretmen ve yöneticilerin programlar ve haftalık ders çizelgelerine yönelik görüşleri toplanmış,

• illerden gelen her bir branşla ilgili zümre raporları incelenmiş,

• branşlara yönelik açık uçlu sorulardan oluşan ve elektronik ortamda erişime açılan anket verileri derlenmiş,

• eğitim fakültelerimizin branşlar ölçeğinde hazırladıkları raporlar incelenmiş,

bütün görüş, öneri, eleştiri ve beklentiler, Bakanlığımızın ilgili birimlerinden uzman personel, öğretmen ve akademisyenlerden oluşan çalışma gruplarınca değerlendirilmiştir. Yapılan tespitler doğrultusunda öğre-tim programlarımız gözden geçirilip güncellenmiş ve yenilenmiştir. Programların uygulanmasına 2018-2019 eğitim öğretim yılı itibarıyla topyekûn geçilecek ve sonrasında yapılacak izleme değerlendirme sonuçlarına göre yine gerekli güncellemeler yapılacaktır. Böylelikle programlarımızın gelişmelerle ve bilimsel, sosyal, teknolojik vb. ihtiyaçlarla koşutluğunun sürekliliği sağlanmış olacaktır.

8


TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI’NIN UYGULANMASI

1. TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI’NIN ÖZEL AMAÇLARI

Türkçe Dersi Öğretim Programı, öğrencilerin hayat boyu kullanabilecekleri dinleme/izleme, konuşma, okuma ve yazma ile ilgili dil becerilerini ve zihinsel becerileri kazanmaları, bu becerileri kullanarak kendilerini bireysel ve sosyal yönden geliştirmeleri, etkili iletişim kurmaları, Türkçe sevgisiyle, istek duyarak okuma ve yazma alışkanlığı edinmelerini sağlayacak şekilde bilgi, beceri ve değerleri içeren bir bütünlük içinde yapılandırılmıştır. Türkçe Dersi Öğretim Programı; dil becerilerinin ve yeterliliklerinin geliştirilmesini, diğer tüm alanlarda öğrenme, kişisel ve sosyal gelişme ile mesleki becerileri edinmenin ön şartı olarak kabul etmektedir.

Tematik yaklaşım esas alınarak hazırlanan öğretim programında okuma ve yazma kazanımları metin içi, metin dışı ve metinler arası okuma yoluyla anlam oluşturmayı sağlayacak şekilde yapılandırılmıştır. Birinci sınıftan sekizinci sınıfa kadar kazanımların yapısı ve hiyerarşisi, öğrencilerin temel dil becerilerinin yanı sıra üst düzey bilişsel becerilerini geliştirmelerine katkı sağlayacak şekilde düzenlenmiştir. Öğrencilerin gelişim özellikleri göz önünde bulundurularak dil bilgisi ve yazım kuralları ile ilgili kazanımlar artan bir yoğunluk içinde ve aşamalı olarak yapılandırılmıştır.

1739 sayılı Millî Eğitim Temel Kanunu’nda ifade edilen Türk Millî Eğitiminin Genel Amaçları ve Temel İlkeleri doğrultusunda hazırlanan Türkçe Dersi Öğretim Programı ile öğrencilerin;

• dinleme/izleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerinin geliştirilmesi,

• Türkçeyi, konuşma ve yazma kurallarına uygun olarak bilinçli, doğru ve özenli kullanmalarının sağlanması,

• okuduğu, dinlediği/izlediğinden hareketle, söz varlığını zenginleştirerek dil zevki ve bilincine ulaşmalarının; duygu, düşünce ve hayal dünyalarını geliştirmelerinin sağlanması,

• okuma yazma sevgisi ve alışkanlığını kazanmalarının sağlanması,

• duygu ve düşünceleri ile bir konudaki görüşlerini veya tezini sözlü ve yazılı olarak etkili ve anlaşılır biçimde ifade etmelerinin sağlanması,

• bilgiyi araştırma, keşfetme, yorumlama ve zihinde yapılandırma becerilerinin geliştirilmesi,

• basılı materyaller ile çoklu medya kaynaklarından bilgiye erişme, bilgiyi düzenleme, sorgulama, kullanma ve üretme becerilerinin geliştirilmesi,

• okuduklarını anlayarak eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirmelerinin ve sorgulamalarının sağlanması,

• millî, manevi, ahlaki, tarihî, kültürel, sosyal değerlere önem vermelerinin sağlanması, millî duygu ve düşüncelerinin güçlendirilmesi,

• Türk ve dünya kültür ve sanatına ait eserler aracılığıyla estetik ve sanatsal değerleri fark etmelerinin ve benimsemelerinin sağlanması amaçlanmıştır.

2. ÖĞRENME ÖĞRETME YAKLAŞIMI

Dil öğrenimi doğrusal bir faaliyet olmadığından dört temel dil becerisinin kazandırılmasında tek bir öğrenme öğretme yaklaşımı benimsenmemeli, farklı öğretim yöntem ve teknikleri bir arada ve dengeli şekilde kullanılmalıdır. Öğrenme öğretme süreci planlanırken öğrencilerin bireysel farklılıkları (hazır bulunuşluk düzeyleri, öğrenme stilleri ve ihtiyaçları, sosyokültürel farklılıkları vb.) göz önünde bulundurulmalıdır. Kullanılan öğretim yaklaşımları ve öğrenme etkinlikleri öğrencilerin önceki öğrenmelerini geliştirmeli, yanlış öğrenmeleri düzeltmeli, ilgilerini çekmeli, sınıf içinde ve dışında anlamlı uygulamalar yapmaları için teşvik etmelidir.

Öğrencilerin öğrenme öğretme sürecine aktif katılımı sağlanmalı ve öğrenciler kendi öğrenmelerinin sorumluluğunu almaları konusunda teşvik edilmelidir. Öğrencilerin öğrendiklerini içinde yaşadıkları sosyokültürel ve çevresel durumlarla ilişkilendirmelerine imkân sağlayan, aktif olarak katılabileceği etkinlik ve çalışmalara

9


yer verilmelidir. Bu tarz etkinlik ve çalışmalar öğrenmeyi daha anlamlı ve kalıcı kılmakla birlikte öğrencilerin öğrenmeye karşı olumlu tutum geliştirmelerine katkı sağlayacaktır.

Özel eğitime ihtiyaç duyan öğrenciler için; bireysel özellikleri, performansları ve ihtiyaçları doğrultusunda Türkçe Dersi Öğretim Programı temel alınarak “Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (BEP)” hazırlanmalı ve uygulanmalıdır. BEP’te yer alacak olan kazanımların belirlenmesinde, öğrenme öğretme sürecinin düzenlenmesinde ve başarının değerlendirilmesinde o öğrencinin hazır bulunuşluğu, bilişsel, sosyal ve bedensel özellikleri dikkate alınmalıdır.

Öğrenme öğretme sürecinde mümkün olduğunca bilgi ve iletişim teknolojilerinden yararlanılmalıdır. Bu teknolojilerin kullanılması öğretim stratejilerini zenginleştirirken aynı zamanda öğrencilerin öğrenmelerini destekleyecektir. Öğrenciler verileri toplama, organize etme ve sınıflamada, elde ettikleri bulguları yazma, düzenleme ve sunmada bilgisayar programlarından yararlanmaları için teşvik edilmelidir.

Dersin işlenişinde ve uygulamalarda görsel iletişim araçlarına yer verilmeli; slayt, bilgisayar, televizyon, etkileşimli tahta, internet, EBA içerikleri vb. etkin olarak kullanılmalıdır. Teknolojik araç ve gereçler kullanılırken gizlilik, bütünlük ve erişilebilirlik göz önüne alınmalı ve internetin güvenli kullanımı konusunda gerekli uyarılar yapılmalı ve tedbirler alınmalıdır. Dijital kaynakların, özellikle internetten indirilen materyallerin kullanımında intihal yapılmamalı, etik kurallara ve telif haklarına uyulmalıdır.

3. ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YAKLAŞIMI

Öğrencilerin programla kazandırılması hedeflenen bilgi ve becerileri ne oranda edindiğinin tespitinde kullanılan ölçme ve değerlendirme uygulamaları sürekli olmalıdır. Öğretim öncesinde yapılan değerlendirme, öğrenci hakkında bilgi edinilmesini ve öğrenme hedeflerinin belirlenmesini; öğretim sırasında yapılan değerlendirme, öğrenci ve öğretmene geri bildirim verilmesini; öğretim sonunda yapılan değerlendirme ise öğrenme hedeflerinin karşılanıp karşılanmadığı ve belirli alanlarda değişiklik yapılması gerekip gerekmediği hakkında karar vermeyi sağlayacaktır. Sürekli değerlendirme, öğrenme güçlüğü çeken öğrencilerin ilerleyişlerinin tespiti için de önemlidir.

Öğrenme öğretme sürecinin ayrılmaz bir parçası olan ölçme ve değerlendirme uygulamalarında özellikle 1-3. sınıflarda süreç ve performans temelli bir yaklaşım benimsenmeli, ölçme sonunda öğrenci performansı hakkında elde edilen veriler yargıda bulunma değil, tanı amaçlı kullanılmalıdır. Bu amaç doğrultusunda kontrol listesi, dereceli puanlama anahtarı ve değerlendirme ölçeği şeklinde yapılandırılmış gözlem formlarından yararlanılmalıdır. Bu formlarda sadece bilişsel becerilerin değil, psikomotor (kalemi doğru tutma, düzgün yazma, akıcı okuma, kelimeleri doğru telaffuz etme vb.) ve duyuşsal becerilerin (sorumluluklarını yerine getirme, iş birliği yapma, çevresindeki kişilere saygılı davranma, etkinliklere aktif katılma, çaba harcama vb.) gözlemlenmesine imkân sağlayan ölçütlere de yer verilmelidir. Performansları hakkında öğrencilere düzenli ve yapıcı geri bildirimler verilmeli, eksik ya da hatalı öğrenmelere ilişkin tespitler öğrencileri rencide edici değil, motive edici şekilde ifade edilmeli, sınıf içinde kıyaslamalara gidilmemelidir. Öğrencilerin kendi öğrenmelerinin sorumluluğunu almalarında öz değerlendirme becerisini edinmeleri önemli bir rol oynamaktadır. Bu bakımdan yapılan etkinlikler sonunda öğrencilere “Bu etkinlikten ne öğrendiniz?”, “Bu etkinliği daha iyi yapabilir miydiniz? Nasıl?” vb. sorular yöneltilerek ya da az sayıda ölçütten oluşan formlar verilerek öz değerlendirme yapmaları teşvik edilmelidir. Öğrenci düzeyine uygun, öğrenciyi zorlamayan, öğrenmeyi pekiştirirken aynı zamanda yapmaktan zevk alabileceği performans çalışmaları ve projelerde bu sınıf düzeylerinde öğrencilerin bilişsel, psikomotor ve duyuşsal becerilerinin ölçülmesinde tanı amaçlı kullanılabilir.

4-8. sınıflarda sürecin yanı sıra sonuç odaklı ölçme ve değerlendirme yaklaşımı benimsenmelidir. Bu sınıf düzeylerinde bilişsel becerilerin ölçülmesinde yazılı sınavlardan yararlanılır. Yazılı sınavlar yapılandırılırken kullanılan maddelerin öğretim programı kazanımlarının bilgi, beceri tür ve düzeyleri ile tutarlı olmasına dikkat edilmelidir. Yazılı sınavlar yapılandırılırken öğrencilerin üst düzey bilişsel becerilerin kullanılmasına imkân sağlayan çeşitli madde türlerinden yararlanılmalıdır. Hazırlanan maddeler, mümkün olduğunca yazılı (kısa metin,

10


şiir, tablo, grafik vb.) ve görsel unsurlar (karikatür, fotoğraf, resim vb.), grafik düzenleyiciler (kavram haritaları, zihin haritaları vb.) gibi öncüllere yer verilerek zenginleştirilmeli ve bunların aktif kullanımlarını gerektirmelidir. Bu tarz maddeler öğrencilerin çıkarımda bulunma, eleştirel düşünme, analiz etme, görsel okuma, akıl yürütme, uzamsal becerilerini kullanmaları ve geliştirmelerine katkı sağlayacaktır. Sorular, eski ve yeni bilgilerin birleştirilmesini, diğer disiplinlerle ve günlük hayatla ilişkilendirme yapılmasını gerektirmelidir. Gerçek hayata ait durumların ve materyallerin kullanıldığı öncüllere dayalı sorular, öğrencilerin çıkarım yapma becerisini yordarken edindikleri bilgileri nerede ve/veya hangi gerçek hayat durumlarında kullanabileceklerine dair farkındalık geliştirmelerini de sağlayacaktır. Dil becerilerinin ayrı ayrı veya bütüncül bir şekilde değerlendirilebilmesi için eğitim öğretim yılı sürecinde öğrenci ürün dosyaları ile elektronik portfolyolardan da yararlanılabilir.

4. UYGULAMADA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

İlk Okuma Yazma Süreci

Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda ilk okuma yazma öğretimine ayrı bir önem verilmiş ve “Ses Esaslı İlk Okuma Yazma Öğretimi” benimsenmiştir. İlk okuma yazma öğretimi tırnaksız dik temel harflerle gerçekleştirilir.

İlk okuma yazma öğretimi, temel düzeyde okuma ve yazma becerileri ile sınırlı değildir. Düşünme, anlama, sıralama, sınıflama, sorgulama, ilişki kurma, analiz sentez yapma ve değerlendirme gibi zihinsel becerilerin geliştirilmesinde ilk okuma yazma öğretiminin önemli bir işlevi vardır. Bu bağlamda Türkçeyi doğru, güzel ve etkili kullanmaya dönük becerilerin kazandırıldığı bir ilk okuma yazma öğretimi amaçlanmaktadır.

Ses Esaslı İlk Okuma Yazma Öğretimi

Öğrenciler yazı yazarken ve okuma yaparken; göğüslerini yazı masasına dayamamalı, her iki kolun üçte ikisi masa üzerinde durmalı, ayaklar rahat vaziyette yan yana yere basmalıdır. Göz ile materyal arasındaki uzaklığın 25-30 cm olması gerektiği sıklıkla hatırlatılmalıdır.

Öğrencilerin yazı yazarken kalemi baş, işaret ve orta parmakları arasında rahat ve serbest tutmalarına, işaret parmağını fazla bastırmamalarına dikkat edilmelidir. Kalemi doğru tutmak, yazı yazmak için önemlidir. Kalem, çok sıkılmadan ve bilek zorlanmayacak şekilde tutulmalıdır.

Öğrenciler, yazı yazarken kâğıdı eğimli tutmayı tercih edebilir. Bu durumda öğrencilere baskı yapılmamalı, yazı kolaylığı açısından kâğıt tutuşu konusunda esnek davranılmalıdır.

Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın ilk okuma yazma öğretiminde “Ses Esaslı İlk Okuma Yazma Öğretimi” yaklaşımı benimsenmiştir. Bu yaklaşım doğrultusunda ilk okuma yazma öğretimi sırasında dikkat edilecek hususlar aşağıda sunulmuştur.

İlk okuma yazma sürecinde şu aşamalar izlenmelidir:

1) İlk okuma yazmaya hazırlık

a) Dinleme eğitimi çalışmaları

b) Parmak, el ve kol kaslarını geliştirme çalışmaları

c) Boyama ve çizgi çalışmaları

2) İlk okuma yazmaya başlama ve ilerleme

a) Sesi hissetme, tanıma ve ayırt etme

b) Harfi okuma ve yazma

c) Harflerden heceler, hecelerden kelimeler, kelimelerden cümleler oluşturma

d) Metin okuma

11


3) Bağımsız okuma ve yazma

1) İlk Okuma Yazmaya Hazırlık

a) Dinleme Eğitimi Çalışmaları: Dinleme eğitimi çalışmaları ilk okuma yazma öğretiminin başında, ilk harfin (e) öğretimine geçmeden önce gerçekleştirilmeli ve tamamlanmalıdır. Öğrencilere harflerin sesleri verilmeden, doğal ve yapay ses kaynaklarından çıkan sesler dinletilmelidir. Dinletilen sesin kaynağını fark etmeleri sağlanmalıdır. Ardından doğal ve yapay ses kaynaklarına karşılık gelen duyduğu sesleri tanıma, ayırt etme ve taklit etme çalışmaları yapılmalıdır. Bu çalışmalar esnasında müzik dersinin ilgili üniteleriyle ilişkilendirilmedir. Dinleme eğitimi çalışmaları, öğrencilerin ilk okuma yazma öğrenirken ses harf ilişkisini daha kolay çözebilecekleri ve harfleri doğru ve net seslendirmelerini sağlayacak nitelikte olmalıdır. Bu süreçte işitme engeli ve konuşma bozukluğu olduğu düşünülen öğrencilerin gözlemlenmesi gerekmektedir. Profesyonel desteğe ihtiyaç duyan öğrencilerin ilgili kurumlara yönlendirilmesi sağlanmalıdır.

b) Parmak, El ve Kol Kaslarını Geliştirme Çalışmaları: Yazmaya başlamadan önce öğrencilerin parmak, el ve kol kaslarını geliştirmeye yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Bu çalışmalar boyama ve çizgi çalışmaları öncesinde öğrenciyi destekleyecek nitelikte olmalıdır.

c) Boyama ve Çizgi Çalışmaları: Boyama ve çizgi çalışmalarına başlamadan önce öğrencilerin kalemi hangi eliyle tuttuğu tespit edilmelidir. Sol elini kullanan öğrenciler, sağ ellerini kullanmaları hususunda zorlanmamalıdır. İki elini de kullanabilen öğrenciler hangi elle daha rahat yazmakta iseler o eli kullanmaya teşvik edilmelidir.

Çizgi çalışmaları yazılacak harfin yapısal özelliklerine uygun olarak harflerin yazım yönleri, ana karakterleri ve yazım estetiği göz önüne alınarak öğrencilere el esnekliği kazandıracak nitelikte olmalıdır.

Dik temel harflerle yazmaya hazırlık için dik, eğik, dairesel ve yatay çizgiler çizdirilmelidir. Dik Temel yazma biçiminde dairesel çizgi öğretilirken saatin 2 noktasından başlanmalı, sola doğru eller kâğıttan kaldırılmadan aynı noktaya gelene kadar çizdirilmelidir. Dik temel harflerin yazılış yönleri, soldan sağa ve yukarıdan aşağıya doğru gösterilmelidir.

2) İlk Okuma Yazmaya Başlama ve İlerleme

İlk okuma yazmada kullanılacak dik temel harfler Şekil 1’de gösterilmiştir.

Şekil 1. TTKB Dik Temel Harfler

12


Okuma yazma öğretimi süreci boyunca dört çizgi, üç aralıktan oluşan standart Yazı Defteri kullanılmalıdır. Yazı defterindeki satır aralığı, 4 5 4 oranında, en az 1,3 cm genişliğinde olmalıdır. Yazı defterindeki satırlar ilk okuma yazma öğretimi boyunca kullanılacak materyallerde harflerin ve hecelerin verildiği aşamalar daha geniş satır aralığı kullanılmalıdır.

Okuma yazma öğretimi tamamlandıktan sonra standart yazı defteri veya çizgili defter kullanma kararı, öğretmen ve öğrencilerin inisiyatifindedir. Yazmada zorluk yaşayan öğrenciler ile yazma çalışmalarına standart yazı defteri ile devam edilebilir.

a) Sesi hissetme, tanıma ve ayırt etme

Okuma yazma öğretiminde ilk olarak ses hissettirilmelidir. Ses öğretilirken görselden hareketle harf senaryosu, tekerleme, şarkı ve bilmecelerden yararlanılabilir. Ardından öğrencilere sesin karşılığı olan harf gösterilmeli ve ses harf ilişkisi kavratılmalıdır.

b) Harfi okuma ve yazma

Ses harf ilişkisi kavratıldıktan sonra harflerin okunmasına ve yazılmasına geçilmelidir. Öğrenci yazma çalışmalarında harflerin yazım şekilleri, yönleri, geometrisi, eğimi, dikliği konusunda zorlanmamalıdır. Öncelikle öğrencilerin harfin temel formunu oluşturmaları beklenmelidir. Önce büyük harfin yazımı hemen ardından küçük harfin yazımı yönleriyle birlikte gösterilmelidir.

Dik temel yazı ile ilk okuma yazma öğretimi aşağıdaki harf grupları sırasına göre yapılmalıdır. Okuma yazma çalışmalarındaki dik temel yazı için hazırlanan harf grupları Tablo 1’de sunulmuştur.

1. Grup e, l, a, k, i, n E, L, A, K, İ, N

2. Grup o, m, u, t, ü, y O, M, U, T, Ü, Y

3. Grup ö, r, ı, d, s, b Ö, R, I, D, S, B

4. Grup z, ç, g, ş, c, p Z, Ç, G, Ş, C, P

5. Grup h, v, ğ, f, j H, V, Ğ, F, J

Tablo 1. Dik Temel Yazı Harf Grupları

c) Harflerden heceler, hecelerden kelimeler, kelimelerden cümleler oluşturma

Birinci harf grubunun ikinci harfi olan “l” öğretiminden sonra hece öğretimine geçilmelidir. Hece öğretimi sırasında büyük harf kullanılmamalıdır. Hece tek başına değerlendirilmeli ve küçük harflerle gösterilmelidir.

İlk önce “e” sesine, sonra “l” sesine vurgu yaparak iki sesin birlikte söylenmesi sağlanmalıdır.

Örnek: e+l = el kapalı hecesine ulaşılmalıdır.

Kapalı hecenin gösteriminden sonra açık hece gösterilmelidir.

Örnek: l+e = le açık hecesine ulaşılmalıdır.

Harflerde ilerlendikçe her zaman önce kapalı hecelere sonra açık hecelere ulaşılmalıdır. Ardından üç ve dört harfli heceler gösterilmelidir. Oluşturulacak üç ve dört harfli heceler öğrencinin anlamlandırabileceği kelimelerden seçilmelidir. Anlamını bilemeyeceği türden kelimelere yer verilmemelidir. Hece türlerinin

13


tamamı kolaydan zora doğru aşamalı olarak tanıtılmalıdır.

Örnek: a, al, la, kel, kal, kalk

Bu heceleri oluştururken anlamlı ve işlek hecelere öncelik verilmelidir.

Kelimeler oluşturulurken görsellerle desteklenebilecek, öğrencinin ön bilgileriyle anlamlandırabileceği kelimelere öncelik verilmelidir.

Örnek: e + la = Ela

la + le = lale

ka + le = kale

e + lek = elek

Yeni oluşturulan kelimeler gösterildikten sonra cümle içinde kullanılmalıdır. Kelimelerin arasında uygun boşluklar bırakmaları sağlanmalıdır.

Örnek: elek Ela elek al.

Cümleler oluşturulurken okunuşu ve yazılışı öğretilmemiş kelimelerin yerine görseller kullanılmamalıdır.

Örnek: «Ela elma al.» cümlesinde «elma» kelimesinin okunuşu ve yazılışı bu harf grubunda öğretilmediğinden «elma» kelimesinin yerine görseli kullanılarak cümle oluşturulmamalıdır. Ela al. Sadece okunuşu ve yazılışı öğretilmiş kelimelerin yerine görsel kullanılabilir.

Örnek: «Ela lale al.» Bu cümlede «lale» kelimesinin okunuşu ve yazılışı öğretildiği için bu kelimenin yerine

görseli kullanılarak cümle oluşturulabilir ve etkinliklerde kullanılabilir. Ela al. Ela ........ al.

(lale)

Büyük harflerin kullanımı cümle başlarında, özel isimlerde ve başlıklarda vurgulanmalıdır.

Örnek: Özel isimleri yazma: Ela, Lale, Nil

Cümleye büyük harfle başlama: Kek al.

Başlıkları büyük harfle yazma:

AL

Al Ela al.

Ela kek al.

Eline kek al.

Noktalama işaretlerinin kullanımına yeri geldikçe değinilmelidir.

İlk cümle oluşturulduğunda nokta işareti kullanılmalıdır.

Örnek: Ela lale al.

İlk soru cümlesi oluşturulduğunda soru işareti kullanılmalıdır.

Örnek: Melek o kalem kimin?

Soru ekinin yazım kuralı olan “mı’nın ayrı yazılması” gösterilmemelidir. Soru eki olarak “mı” metin içinde okunabilir.

Ünlem işareti son harf grubunda gösterilmelidir. Örnekte belirtilen kullanımı dışına çıkılmamalıdır.

Örnek: Ah, elim acıdı!

Kısa çizgi kullanımı satır sonuna sığmayan kelimeleri hecelerine bölerken gösterilmelidir. Kısa çizginin

14


diğer kullanımları gösterilmemelidir.

Kesme işareti, sadece özel isme gelen ekler ayrılırken gösterilmelidir.

Örnek: Nil’e , Nalan’a, Nail’e

Noktalama işaretlerinin kullanımları gösterildikten sonra pekiştirme etkinlikleri yapılmalıdır.

d) Metin okuma

Metinlerde öğrenci için anlamlı olmayan cümlelerden metinler hazırlanmamalı ve okutulmamalıdır.

Tekerleme,bilmece ,sayışma, mani ve ninniler bu kapsamın dışındadır.

3) Bağımsız Okuma ve Yazma

Seslerin tamamı kavratıldıktan sonra ve temaya bașlamadan önce en az iki hafta süreyle öğretmenin rehberliğinde akıcı okuma düzeyini geliștirmek amacıyla okuma çalıșmaları (sessiz ve sesli okuma, sesleri doğru çıkarma, vurgu tonlama, anlamlı okuma, koro hâlinde okuma, metin üzerinde konușma vb.) yapılmalıdır. Bu süreçte öğretmenler, bireysel farklılıkları göz önüne alarak öğrencilerin akıcı okuma becerilerini geliștirme çalıșmalarını yürütebilir. Öğrencilerin dil gelișimine (doğru telaffuz, akıcılık, sesleri ayırt etme vb.) katkıda bulunan tekerlemelerin ilk okuma yazma öğretiminde kullanılması önerilmektedir.Okumayı geliștirmeye yönelik tekerleme, sayıșma, ninni, bilmece ve maniler sıklıkla kullanılmalıdır.

1.sınıfta okuma ve yazma süreci tamamlanır.

2.sınıfta öğrencilere okuma yazma becerilerini geliştirmeye yönelik çalışmalar yaptırılır.

3 ve 4. sınıfta ise öğrencilerin kendine has yazı alışkanlığı kazanmasına yönelik yazı çalışmaları yaptırılır.

3 ve 4. sınıf düzeyinde yazı çalışmaları;

Türkçe dersinin haftada bir saatinin yazı çalışmalarına ayrılması gerekmektedir. Yazı çalışmaları, öğrencilerin düzgün, temiz ve okunaklı yazılar yazması, harflerin aslî ve ilave unsurlarını kavraması, bunları yazılarında uygulaması ve ikinci şahıslar tarafından okunabilir şekilde yazma becerisi kazanması hedeflenmektedir. Yazı çalışmaları ile öğrencilerin bu düzeyde kendilerine özgü yazma becerisi edinmeleri ve geliştirmeleri beklenmektedir.

Başlangıçta öğrencilere yazarken temel düzeyde harflerin yönü, şekli ve yapısal özellikleri hatırlatılır.Ardından harflerin aslî ve ilave unsurlarına dikkat ederek yazmaları istenmektedir.

Harflerin yapısal özelliklerinin hatırlatılmasının ardından aşamalı olarak kelime ve cümle çalışmalarına geçilmelidir. İlk olarak şırıl şırıl, vızır vızır gibi yansıma sözcükler ve usul usul, uzak yakın gibi ikilemeler yazdırılmalıdır. Ardından meyveler, sebzeler, şehirler ve eşyalar gibi aynı kavram alanına giren sözcükler yazdırılmalıdır. Bu çalışmaları atasözü, şiir, özdeyiş, sayışma, mani, ninni ve tekerleme yazma çalışmaları takip etmelidir. Uygulamalar sırasında büyük ve küçük harflerin birlikte kullanıldığı kısa cümleler seçilmelidir. Yazı çalışmalarını zevkli biçimde sürdürmek için çeşitli resim, şekil, renk ve süslemeler de yaptırılmalıdır. Öğrenciler için örnek çalışmalar hazırlanmalıdır. Bu çalışmaları öğrencilerin kopya etmeleri sağlanmalıdır. Yazılarını özenli ve düzenli yazmaları gerektiği vurgulanmalıdır.

Öğrencilerin seri ve işlek olarak yazmaları ve kendilerine has yazı biçimlerini kullanmaları teşvik edilmelidir.

Bu süreçteki nihai hedef öğrencilerin tertip ve düzen alışkanlıklarının geliştirilmesidir. Yazının kâğıt üzerinde diziliş ve yazılışına dikkat etmeleri, buna uygun şekil, resim ve renklerle süslemeler yapmaları sağlanmalıdır. Bu uygulamayı öğrencinin kâğıt üzerine dengeli, orantılı ve kelimeler arasında uygun boşluklar bırakacak biçimde yazılar yazması takip etmelidir.

Sonuç olarak öğrencilerden kendilerine has, okunaklı ve düzgün yazmaları ve yazılarını güzelleştirmeleri beklenmektedir.

15


Temalara İlişkin Açıklamalar

Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın uygulanması sürecinde her sınıf düzeyinde 8 tema işlenmesi öngörülmüştür. Bu temalardan; “Erdemler”, “Millî Kültürümüz”, “Millî Mücadele ve Atatürk” temalarının her sınıf düzeyinde işlenmesi zorunludur. Zorunlu temalar dışında verilen diğer temalar seçmeli olup kitap yazarlarınca belirlenecektir. Öğrenme öğretme sürecinde işlenmesi ve öğretim materyallerinde yer verilmesi öngörülen temalar ve bu temalarla ilgili konu önerileri Tablo 2’de sunulmuştur.

Temalar ve Konu Önerileri

ERDEMLER

ahlak, alçak gönüllülük, azim, cömertlik, dayanışma, dostluk, dürüstlük, güven, iyilikseverlik, kardeşlik, merhamet, paylaşma, sabır, sadakat, saygı, sevgi, sılayırahim, vefa, vicdanlı olmak, yardımlaşma vb.

MİLLÎ KÜLTÜRÜMÜZ

aile, bayrak, büyüklerimiz, dinî bayramlar, gelenekler, geleneksel sporlar, insan ilişkileri, kültürel miras, mekânlar, millî bayramlar, şehirlerimiz, sıla, tarihî mekânlar, tarihî şahsiyetler, tarihî eserlerimiz, Türkçe, vakıf kültürü, vatan, yurdumuz vb.

MİLLÎ MÜCADELE VE ATATÜRK

15 Temmuz, Atatürk, Çanakkale, cesaret, Cumhuriyet, fedakârlık, gazilik, İstiklâl Marşı, kahramanlık, Kut’ül Amare, millî egemenlik, millî irade, millî kimlik, millî mücadele, Sarıkamış Harekâtı, şehitlik, vatanseverlik vb.

BİREY VE TOPLUM

ana dili, adalet, barış, bireysel farklılıklar, çok dillilik, çok kültürlülük, dayanışma, devlet, dezavantajlı gruplar, empati, eşitlik, farklılıklara saygı, gurbet, haram, hayat becerileri, helal, hukuk, hükümet, iktidar, kardeşlik, kent kültürü, komşuluk ilişkileri, kul hakkı, kültürel farklılıklar, küreselleşme, medeniyet, meslekler, misafirperverlik, selamlaşma, siyaset, sosyal içerme, sosyokültürel farkındalık, toplumsal kurallar, vatandaşlık, zaman yönetimi vb.

OKUMA KÜLTÜRÜ

bilgi okuryazarlığı, çoklu okuryazarlık, dijital okuryazarlık, dil sevgisi, edebî şahsiyetler, e-kitap, eleştirel okuryazarlık, kitabevi, kitaplar, kütüphaneler, metinler arasılık, okuma alışkanlığı, okuma serüveni, okuma sevgisi, okur kimliği, sözlük kültürü, süreli yayınlar, teknoloji okuryazarlığı, yaratıcı okuma, yazılı kültür, z-kitap, z-kütüphane vb.

İLETİŞİM

aile iletişimi, bilgi iletişimi, diğer canlılarla iletişim, etkili iletişim, iletişim becerileri, insanlarla iletişim, kitle iletişim araçları, komşuluk, kültürel iletişim, kültürler arası iletişim, medya okuryazarlığı, öğrenci hareketliliği, öğrenci öğretmen iletişimi vb.

HAK VE ÖZGÜRLÜKLER

bireysel haklar, birinci kuşak haklar, çocuk hakları, demokrasi, din ve vicdan özgürlüğü, düşünce özgürlüğü, eğitim hakkı, engelli hakları, eşitlik, haberleşme özgürlüğü, hakkını savunma, hasta hakları, hayvan hakları, ifade özgürlüğü, ikinci kuşak haklar, inanç hakkı, insan hakları, kişi dokunulmazlığı, merhamet, özel hayatın gizliliği, özgürlükler, seyahat özgürlüğü, temel hak ve özgürlükler, toplumsal cinsiyet adaleti, toplumsal cinsiyet eşitliği, yaşama hakkı vb.

16


KİŞİSEL GELİŞİM

başarı, beceri, çalışkanlık, çatışma yönetimi, empati, girişimcilik, karar verme, kendini tanıma, kişilik tipleri, meslek seçimi, motivasyon, öğrenmeyi öğrenme, olumlu düşünme, öz denetim, öz eleştiri, öz güven, öz saygı, sorumluluk, sosyal gelişim, yetenek, yeterlilik, zaman yönetimi vb.

BİLİM VE TEKNOLOJİ

bilim insanları, bilim okuryazarlığı, bilişim okuryazarlığı, etik, girişimcilik, haberleşme, hayal gücü, iletişim, keşif ve icatlar, matematik okuryazarlığı, merak duygusu, olay, olgu, patent, sosyal medya, tasarım, teknoloji, telif, ulaşım, yenilikçilik vb.

SAĞLIK VE SPOR

adil oyun, beden eğitimi, beden sağlığı, beslenme, centilmenlik, dengeli beslenme, hareketlilik, hastalıklardan korunma, ilaç kullanımı, ilk yardım, öz bakım, ruh sağlığı, sağlıklı beslenme, sağlıklı yaşam, spor kültürü, sportmenlik, temizlik, uyku vb.

ZAMAN VE MEKÂN

çevremiz, evimiz, geçmiş şimdi gelecek, gezginler, odamız, okulumuz, şehirler, sınıfımız, ülkeler vb.

DUYGULAR

bağışlama, beğenme, duygu yönetimi, heyecan, kaygı, kıskançlık, korku, mutluluk, özlem, sevgi, sitem, takdir etme, umut, üzüntü, veda, yalnızlık vb.

DOĞA VE EVREN

bitkiler, canlılar, çevre, çevrenin korunması, doğa, doğa olayları, doğal afetler, dünya, evren, gece, gezegenler, gündüz, hayvanlar, iklim, kar, manzaralar, mevsimler, renkler, uzay, yağmur, yeryüzü, yıldızlar, zaman bilinci vb.

SANAT

afiş, bale, cilt, söz sanatları, ebru, edebiyat, estetik, estetik duyarlılık, festival, fotoğraf, gala, geleneksel sanatlar, gölge oyunu, grafik, grafiti, heykel, mimari, minyatür, müzik, opera, özgünlük, pandomim, peyzaj, resim, seramik, sinema, tezhip, tiyatro, yenilikçi düşünme vb.

VATANDAŞLIK

adalet, alın teri, çalışma, emek, eşitlik, göç, göçmenlik, görev bilinci, hukukun üstünlüğü, iş birliği, mültecilik, özgürlük, paylaşma, sorumluluk, üretme, vergi bilinci vb.

ÇOCUK DÜNYASI

çocuk kültürü, çocuk müzesi, dijital oyunlar, eğlence, geleneksel çocuk oyunları, hayal, hobiler, keşif, lunapark, merak, mizah, okul, oyun, oyuncak, rüya, sokak oyunları vb.

Tablo 2. Temalar ve Konu Önerileri

Metin Sayısı ve Metin Türlerine İlişkin Açıklamalar

Türkçe dersinde temel dil becerilerinin kazandırılmasında metinlerden yararlanılır. Metinlerin seçiminde aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır.

• Tüm sınıf düzeylerinde 8 tema ve her temada 4 metin kullanılacaktır. Bu metinlerin 3’ü okuma 1’i dinleme/izleme metnidir. Böylece kitap bütününde toplamda 32 okuma ve dinleme/izleme metni kullanılacaktır.

17


• Her sınıf düzeyinde temalara uygun ve eşit dağılım olması kaydıyla 8 serbest okuma metnine yer verilmelidir. Bu metinlerle beraber ders kitabında toplamda 40 metin yer alacaktır.

• Metin türleri 3 ana biçim altında toplanmıştır: Bilgilendirici, hikâye edici, şiir. Belirtilen metin sayıları içinde kalmak kaydıyla hangi temada, hangi metin türlerinin yer alacağı ders kitabı yazarının/yazarlarının tercihine bağlıdır. Metin türlerinin dengeli dağılıp dağılmadığı metin biçimlerine göre belirlenecektir. Örneğin “Bilim ve Teknoloji” temasında bilgilendirici metin daha fazla olabilir. Başka bir temada ise şiir türündeki metinlere daha fazla yer verilebilir. Ancak ilke olarak metin türlerinin temalar arasında, kitap bütününde dengeli bir şekilde dağılımının sağlanması esastır. Tablo 3’te yer alan biçimler altındaki türler, kazanımlar göz önünde bulundurularak ders kitabında kullanılacaktır.

TÜRLER 1 2 3 4 5 6 7 8BİLGİLENDİRİCİ METİNLERAnı + + + + + + +Biyografiler, Otobiyografiler + +Blog + + +Dilekçe + + +Efemera ve Broşür (liste, diyagram, tablo, grafik, kroki, harita, afiş vb. karma içerikli metinler) + + + + + + +

e-posta + + + + + +Günlük + + + + +Haber Metni, Reklam + + + + + + +Kartpostal + + +Kılavuzlar (kullanım kılavuzları, tarifname, talimatnameler vb.) + + + + + + +

Gezi Yazısı + + +Makale / Fıkra / Söyleşi /Deneme + + + +Mektup + + + +Özlü Sözler (atasözü, deyim, duvar yazıları, döviz vb.) + + + +Özlü Sözler (vecize, atasözü, deyim, aforizma, duvar yazıları, motto, döviz vb.) + + + +

Sosyal Medya Mesajları + + + + +HİKÂYE EDİCİ METİNLERÇizgi Roman + + + + + + + +Fabl + + + + + + + +Hikâye + + + + + + + +Karikatür + + + + + + + +Masal / Efsane / Destan + + + + + + + +Mizahi Fıkra + + + + + + + +Roman + + + + +Tiyatro + + + + + + + +ŞİİRMani / Ninni + + + +Şarkı / Türkü + + + + + + + +Şiir + + + + + + + +Tekerleme / Sayışmaca / Bilmece + + + +

Tablo 3. Sınıf Düzeylerine Göre Metin Türlerinin Dağılımı• Birinci sınıfın birinci döneminde 16 dinleme/izleme metni, 2. döneminde ise 12 okuma ve 4 dinleme/izleme

metni yer almalıdır. 1. sınıfın 2. döneminde kullanılacak toplam 4 dinleme/izleme metninin 2’si hikâye edici, 1’i bilgilendirici ve 1’i şiir türünde seçilmelidir. Ayrıca ilk okuma sürecinde dil gelişimini hızlandırabilmek amacıyla şiir dışında bilmece, tekerleme, sayışmaca, mani, ninni gibi türler de kullanılmalıdır.

18


Ders Kitaplarına Alınacak Metinlerin Nitelikleri

Türkçe ders kitabına alınacak metinlerin aşağıdaki nitelikleri sağlaması gerekir:

1. Ders kitaplarına alanda yaygın olarak kabul görmüş yazar ve eserlerden, edebî ve kültürel değer taşıyan metinler alınmalıdır. Türk cumhuriyetleri ve Balkan Türkleri edebiyatlarından eserlere yer verilmelidir.

2. Seçilen metinler ikincil aktarımlar yerine yazarın eserinden alınmalıdır.

3. Ders kitaplarında “Bu kitap için yazılmıştır.” ifadesini içeren metinler kullanılmamalıdır. Yalnızca 1.sınıf ders kitaplarında ders kitabının yazarı/yazarları tarafından yazılan en fazla iki metne yer verilebilir.

4. Aynı yayınevine ait kitaplarda bir sınıf düzeyi için seçilen metin, başka bir sınıf düzeyinde kullanılmamalıdır.

5. Öğrencilerin duygu ve düşünce dünyasını zenginleştirmek amacıyla aynı yazar ve/veya şairlerden (serbest okuma metinleri hariç, ders kitabı yazarı/yazarları tarafından yazılan metinler dâhil) en fazla iki metin seçilmelidir.

6. Dünya edebiyatından seçilen metinler, doğru ve nitelikli çevirilerden alınmalıdır.

7. Ders kitabında temaları destekler nitelikte edebî ve estetik değer taşıyan serbest okuma metinlerine yer verilmelidir.

8. Tamamı ders kitabına alınamayacak uzunluktaki roman, hikâye, tiyatro, destan gibi türlerdeki eserlerden yapılan alıntılarda eserdeki bağlamın yakalanabilmesi için metnin başında eserin seçilen bölümüne kadar olan kısmın kısa özeti verilmelidir. Seçilen metnin eserin hangi bölümünden alındığına dair kısa bir açıklama yapılmalıdır.

9. Metinlerdeki eğitsel yönden uygun olmayan ifadeler (argo ve küfür, olumsuz örnek oluşturabilecek davranışlar, cinsellik, şiddet vb. içeren unsurlar) metnin bütünlüğünü bozmamak kaydıyla çıkarılmalıdır.

10. Yazarın söyleyişinden ya da Türkçenin dönemsel söyleniş özelliklerinden kaynaklı yazım farklılıkları hata olarak nitelendirilip düzeltilmez. Metin içerisinde yer alan dönemsel farklılıklara (yazım ve noktalama) yönelik açıklamalar dipnot şeklinde verilmelidir. Ayrıca bu hususlardan öğretim amaçlı olarak yararlanılabilir.

11. Ders kitabında gazete haberi, reklam, dilekçe, tutanak, öz geçmiş, ağ günlüğü (blog), sosyal medya uygulamalarında yer alan yazı türlerinde ders kitabının yazarı/yazarları tarafından üretilen metinler de kullanılabilir. Bu türler 3 ve 5. maddelerdeki açıklamalar kapsamında değerlendirilmez.

12. Metinlerde tema ve kazanımlara uygun olarak metnin bütünlüğü ve tutarlılığı korunmak kaydıyla bazı bölümler çıkarılarak kısaltmaya gidilebilir. Çıkarılan bölümler parantez içinde üç nokta ile gösterilmelidir.

13. Çeşitli metinler içinde yer alan kimi bağımsız ve kendi iç bütünlüğüne sahip anı, fıkra, anekdot vb. bölümler metin olarak seçilebilir.

14. Yazar ve şairlerin biyografilerinde yalnızca edebî yönleri ön plana çıkarılmalıdır.

19


TÜRKÇE DERSİ 1-8. SINIFLAR DERS KİTABI FORMA SAYILARI VE EBATLARI

Dersin Adı En Fazla Forma Sayısı* Ebadıİlk Okuma Yazma Kitabı 13 19,5 cm ve 27,5 cm

Türkçe Dersi 1. Sınıf 10 19,5 cm ve 27,5 cmTürkçe Dersi 2. Sınıf 20 19,5 cm ve 27,5 cmTürkçe Dersi 3. Sınıf 20 19,5 cm ve 27,5 cmTürkçe Dersi 4. Sınıf 17 19,5 cm ve 27,5 cmTürkçe Dersi 5. Sınıf 16 19,5 cm ve 27,5 cmTürkçe Dersi 6. Sınıf 18 19,5 cm ve 27,5 cmTürkçe Dersi 7. Sınıf 18 19,5 cm ve 27,5 cmTürkçe Dersi 8. Sınıf 19 19,5 cm ve 27,5 cm

*En fazla forma sayıları yazılmıştır. Hazırlanacak Ders Kitabı daha az forma sayılarında da olabilir.

TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI’NIN YAPISI

1. ÖĞRETİM PROGRAMININ YAPISI

Türkçe Dersi Öğretim Programı giriş, öğretim programının uygulanması ve öğretim programının yapısı bölümlerinden oluşmaktadır.

2. KAZANIMLARIN YAPISI

Tematik yaklaşımla hazırlanan Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda yer alan kazanımlar her sınıf düzeyi için dört temel dil becerisi altında gruplandırılmıştır. Kazanımların yapısı Şekil 2’de sunulmuştur.

T.1.2. KONUŞMA

T.1.2.1. Kelimeleri anlamlarına uygun kullanır.

Konuşmalarında yeni öğrendiği kelimeleri kullanması teşvik edilir.

Kazanım

Ders KoduSınıf Düzeyi

Beceri Alanı NoKazanım No

Kazanım Açıklaması

Şekil 2. Kazanımların Yapısı

3. KAZANIMLAR VE AÇIKLAMALARI

Kazanımlar dinleme/izleme, konuşma, okuma ve yazma becerilerine göre gruplandırılarak sınıf düzeylerine göre farklı başlıklar altında verilmiştir. Bazı kazanımların gerçekleştirilmesinde dikkat edilmesi gereken hususlar, ilgili kazanımların altında açıklama olarak belirtilmiştir. Ayrıca sınıf düzeylerine göre sınırlılıklara da kazanım açıklamalarında yer verilmiştir.

20


1. SINIF KAZANIM VE AÇIKLAMALARI

T.1.1. DİNLEME/İZLEME

T.1.1.1. Doğal ve yapay ses kaynaklarından çıkan sesleri ayırt eder.

Doğal ve yapay ses kaynakları hakkında bilgi verilmez.

T.1.1.2. Duyduğu sesleri taklit eder.

T.1.1.3. Seslere karşılık gelen harfleri ayırt eder.

T.1.1.4. Görselden/görsellerden hareketle dinleyeceği/izleyeceği metin hakkında tahminde bulunur.

T.1.1.5. Dinlediklerinde/izlediklerinde geçen olayların gelişimi hakkında tahminde bulunur.

T.1.1.6. Dinlediği/izlediği metni anlatır.

Olayları oluş sırasına göre anlatması için teşvik edilir.

T.1.1.7. Dinlediklerinin/izlediklerinin konusunu belirler.

T.1.1.8. Dinlediklerine/izlediklerine yönelik sorulara cevap verir.

Sadece olay, şahıs ve varlık kadrosuna yönelik sorular (ne, kim) yöneltilir.

T.1.1.9. Sözlü yönergeleri uygular.

Yönerge sayısı beş aşamadan fazla olmamalıdır.

T.1.1.10. Dinleme stratejilerini uygular.

a) Dinlerken/izlerken nezaket kurallarına (söz kesmeden dinleme, söz alarak konuşma) uymanın önemi vurgulanır.

b) Öğrencilerin dikkatlerini dinlediklerine/izlediklerine yoğunlaştırmaları sağlanır.

T.1.1.11. Konuşmacının sözlü olmayan mesajlarını kavrar.

T.1.2. KONUŞMA


Konuşmalarında yeni öğrendiği kelimeleri kullanması teşvik edilir.

T.1.2.2. Hazırlıksız konuşmalar yapar.

T.1.2.3. Çerçevesi belirli bir konu hakkında konuşur.

a) Öğrencilerin kendilerini tanıtmaları sağlanır.

b) Öğrencilerin çevrelerini ve çevrelerindeki kişileri tanıtmaları sağlanır.

T.1.2.4. Konuşma stratejilerini uygular.

a) Göz teması kurmanın; işitilebilir ses tonuyla, konu dışına çıkmadan, kelimeleri doğru telaffuz ederek konuşmanın önemi vurgulanır.

b) Konuşmalar sırasında nezaket kurallarına (yerinde hitap ifadeleri kullanma, başkalarının sözünü kesmeme, söz alarak konuşmaya katılma, karşısındakini saygıyla dinleme) uygun davranılması gerektiği hatırlatılır.

21


T.1.3. OKUMA

Okumaya Hazırlık

T.1.3.1. Okuma materyalindeki temel bölümleri tanır.

Kitabın ön kapak, arka kapak ve içeriği hakkında kısaca bilgi verilir.

T.1.3.2. Harfi tanır ve seslendirir.

T.1.3.3. Hece ve kelimeleri okur.

T.1.3.4. Basit ve kısa cümleleri okur.

T.1.3.5. Kısa metinleri okur.

Akıcı Okuma

T.1.3.6. Noktalama işaretlerine dikkat ederek okur.

T.1.3.7. Vurgu, tonlama ve telaffuza dikkat ederek okur.

T.1.3.8. Şiir okur.

Kısa şiirleri ve İstiklâl Marşı’nın ilk iki kıtasını okumaları sağlanır.

T.1.3.9. Görsellerden hareketle kelimeleri ve anlamlarını tahmin eder.

Kelime haritası, kelime kartları ve benzer araçlardan yararlanılır.

T.1.3.10. Farklı yazı karakterleri ile yazılmış yazıları okur.

Her türlü basılı içerik, katalog, tabela, reklam panoları, kitap kapakları gibi çeşitli yüzeylerdeki farklı yazı karakterleri ile yazılmış yazıları okumaları sağlanır.

T.1.3.11. Kelimelerin zıt anlamlılarını tahmin eder.

T.1.3.12. Okuma stratejilerini uygular.

Öğrencilerin sesli ve sessiz okuma yapmaları sağlanır.

Anlama

T.1.3.13. Görsellerle ilgili soruları cevaplar.

T.1.3.14. Görsellerden hareketle okuyacağı metnin içeriğini tahmin eder.

T.1.3.15. Metinle ilgili soruları cevaplar.

T.1.3.16. Okuduklarını ana hatlarıyla anlatır.

T.1.3.17. Metnin konusunu belirler.

T.1.3.18. Metnin içeriğine uygun başlık/başlıklar belirler.

T.1.3.19. Şekil, sembol ve işaretlerin anlamlarını kavrar.

T.1.4. YAZMA

T.1.4.1. Boyama ve çizgi çalışmaları yapar.

Yazma materyalleri hakkında kısa bilgi verilerek uygun biçimde kullanılması sağlanır.

T.1.4.2. Harfleri tekniğine uygun yazar.

T.1.4.3. Hece ve kelimeler yazar.

T.1.4.4. Rakamları tekniğine uygun yazar.

22


T.1.4.5. Anlamlı ve kurallı cümleler yazar.

T.1.4.6. Görsellerle ilgili kelime ve cümleler yazar.

T.1.4.7. Harfler, kelimeler ve cümleler arasında uygun boşluklar bırakır.

T.1.4.8. Büyük harfleri ve noktalama işaretlerini uygun şekilde kullanır.

a) Büyük harflerin cümleye başlarken, özel isimleri ve başlıkları yazarken kullanıldığı, örneklerle vurgulanır.

b) Nokta, soru işareti, ünlem işareti, kısa çizgi ve kesme işaretlerinin yaygın kullanılan işlevleri üzerinde durulur.

T.1.4.9. Yazılarını görsel unsurlarla destekler.

T.1.4.10. Yazdıklarını gözden geçirir.

Öğrencilerin yazdıklarını harf hatası, harf ve hece eksikliği, yazım ve noktalama kuralları açısından gözden geçirmeleri ve düzenlemeleri sağlanır.

T.1.4.11. Yazdıklarını paylaşır.

Öğrenciler yazdıklarını sınıf içinde okumaları, okul veya sınıf panosunda sergilemeleri için teşvik edilir. Öğrencilere yazdıklarını sınıf içinde okumaları konusunda ısrar edilmemelidir.

T.1.4.12. Yazma çalışmaları yapar.

a) Dikte, bakarak ve serbest yazma çalışmaları yaptırılır.

b) Yazma düzenine, sayfanın tamamının kullanılmasına ve temizliğine dikkat edilmesi gerektiği vurgulanır.

T.1.4.13. Yazma stratejilerini uygular.

23




T.2.1.1. Görselden/görsellerden hareketle dinleyeceği/izleyeceği metnin konusunu tahmin eder.

T.2.1.2. Dinlediklerinde /izlediklerinde geçen olayların gelişimi ve sonucu hakkında tahminde bulunur.

T.2.1.3. Dinlediği/izlediği metni anlatır.

Olayların oluş sırasına göre anlatılması sağlanır.



Olay, şahıs, varlık kadrosu ve mekâna yönelik sorular (ne, kim, nerede) yöneltilir.

T.2.1.6. Dinlediklerine/izlediklerine farklı başlıklar önerir.



a) Nezaket kurallarına (söz kesmeden dinleme, söz alma, dinleyiciyi izleme ve göz teması kurma) uygun dinlemenin önemi hatırlatılır.

b) Öğrenciler, dikkatlerini dinlediklerine/izlediklerine yoğunlaştırmaları için teşvik edilir.


T.2.2. KONUŞMA


Öğrenciler konuşmalarında yeni öğrendikleri kelimeleri kullanmaları için teşvik edilir.



Öğrencilerin tanıdıkları kişiler, bildikleri yerler ve yaşadıkları olaylar hakkında konuşmalar yapmaları sağlanır.


a) Beden dili hakkında kısa bilgi verilir. Öğrenciler konuşmalarında beden dilini etkili kullanmaları için teşvik edilir.

b) Konuşmalarda nezaket kurallarına uymanın (yerinde hitap ifadeleri kullanma, göz teması kurma, işitilebilir ses tonuyla, konu dışına çıkmadan, kelimeleri doğru telaffuz ederek konuşma) önemi hatırlatılır.

c) Akranlarla ve yetişkinlerle iletişimde dikkat edilecek hususlar belirtilir.

T.2.3. OKUMA

Akıcı Okuma

T.2.3.1. Okuma materyallerindeki temel bölümleri tanır.

Okuma materyallerindeki içindekiler ve sözlük bölümleri tanıtılarak işlevlerine değinilir.


24




Öğrencilere kısa şiir ve İstiklâl Marşı’nın ilk iki kıtasını okuma ve ezberleme ezberleme çalışmaları -zorlamamak kaydıyla- yaptırılır.



Öğrencilerin sesli ve sessiz okuma yapmaları sağlanır.

Söz Varlığı

T.2.3.7. Görselden/görsellerden hareketle bilmediği kelimeleri ve anlamlarını tahmin eder.

a) Resimli sözlük, sözlük, kelime haritası, kelime kartları ve benzer araçlardan yararlanılır.

b) Öğrencilerin yeni öğrendikleri kelime ve kelime gruplarından sözlük oluşturmaları sağlanır.

T.2.3.8. Kelimelerin zıt anlamlılarını tahmin eder.

T.2.3.9. Kelimelerin eş anlamlılarını tahmin eder.

Anlama


T.2.3.11. Görsellerden hareketle okuyacağı metnin konusunu tahmin eder.


Olayların oluş sırasına göre anlatılmasına dikkat edilir.

T.2.3.13. Okuduğu metnin konusunu belirler.

T.2.3.14. Okuduğu metinle ilgili soruları cevaplar.

T.2.3.15. Okuduğu metnin içeriğine uygun başlık/başlıklar belirler.

T.2.3.16. Metin türlerini tanır.

Örneklerle desteklenerek düzyazı ve şiir hakkında kısa bilgi verilir.

T.2.3.17. Okuduğu metindeki hikâye unsurlarını belirler.

Metnin şahıs ve varlık kadrosu unsurlarına değinilir.

T.2.3.18. Yazılı yönergeleri kavrar.

Görsellerle desteklenerek kısa ve basit yemek tarifleri ile çocuk oyunları yönergelerinden faydalanılır.


Geri dönüşüm işaretleri ve özel gereksinimli bireylere yönelik semboller üzerinde durulur.

25


T.2.4. YAZMA

T.2.4.1. Anlamlı ve kurallı cümleler yazar.

T.2.4.2. Şiir yazar.

T.2.4.3. Kısa metinler yazar.

a) Kartpostal ve/veya tebrik kartı yazdırılır.

b) Öğrenciler günlük tutmaları için teşvik edilir.

c) Olayları oluş sırasına göre yazmaları sağlanır.

T.2.4.4. Kısa yönergeler yazar.

Öğrencilerin basit yemek tarifi ile çocuk oyunu yönergeleri yazmaları sağlanır.

T.2.4.5. Yazılarını görsel unsurlarla destekler.

T.2.4.6. Formları yönergelerine uygun doldurur.

Kimlik bilgilerini (adı, soyadı, doğum yeri, doğum tarihi vb.) içeren formları doldurmaları sağlanır.

T.2.4.7. Yazdıklarının içeriğine uygun başlık belirler.

T.2.4.8. Büyük harf ve noktalama işaretlerini uygun yerlerde kullanır.

a) Büyük harflerin adres yazımında, bayram isimleri (Cumhuriyet Bayramı, Kurban Bayramı vb.) ve tarihlerin (29 Mayıs 1453 vb.) yazımında kullanıldığı belirtilir.

b) Nokta, virgül, ünlem, soru işareti, kısa çizgi, konuşma çizgisi ve kesme işaretlerinin yaygın kullanılan işlevleri üzerinde durulur.

T.2.4.9. Harfler, kelimeler ve cümleler arasında uygun boşluklar bırakır.

T.2.4.10. Yazdıklarını düzenler.

Öğrencilerin yazdıklarını harf hatası, hece eksikliği ile yazım ve noktalama kuralları açısından gözden geçirmeleri ve düzenlemeleri sağlanır.



T.2.4.12. Yazma çalışmaları yapar.

a) Dikte, bakarak ve serbest yazma çalışmaları yaptırılır.

b) Yazma düzenine, sayfanın tamamının kullanılmasına ve temizliğine dikkat edilmesi gerektiği vurgulanır.

T.2.4.13. Soru ekini kuralına uygun yazar.


26





T.3.1.2. Dinlediklerinde/izlediklerinde geçen olayların gelişimi ve sonucu hakkında tahminde bulunur.

T.3.1.3. Dinlediği/izlediği metni ana hatlarıyla anlatır.

T.3.1.4. Dinlediklerinde/izlediklerinde geçen, bilmediği kelimelerin anlamını tahmin eder.


T.3.1.6. Dinlediklerinin/izlediklerinin ana fikrini/ana duygusunu belirler.


Olay, şahıs, varlık kadrosu ve mekâna yönelik sorular (ne, kim, nerede ve nasıl) yöneltilir.


T.3.1.9. Dinlediği/izlediği hikâye edici metinleri canlandırır.

T.3.1.10. Dinledikleriyle/izledikleriyle ilgili görüşlerini ifade eder.



a) Dinlerken nezaket kurallarına uymaları gerektiği hatırlatılır.

b) Öğrenciler, dikkatlerini dinlediklerine/izlediklerine yoğunlaştırmaları için teşvik edilir.


T.3.2. KONUŞMA


Konuşmalarında yeni öğrendiği kelimeleri kullanmaları için teşvik edilir.



Öğrencilerin temalar çerçevesinde kendi belirledikleri ya da öğretmen tarafından belirlenen bir konu hakkında konuşma yapmaları sağlanır.


a) Konuşmalarda nezaket kurallarına uymanın (yerinde hitap ifadeleri kullanma, göz teması kurma, işitilebilir ses tonuyla, konu dışına çıkmadan, kelimeleri doğru telaffuz ederek konuşma) önemi hatırlatılır.

b) Beden dilini etkin kullanmanın önemi vurgulanır.

T.3.2.5. Sınıf içindeki tartışma ve konuşmalara katılır.

a) Öğrenciler konuşma/tartışma sırasında kendi düşüncelerini uygun şekilde ifade etmeleri için teşvik edilir.

b) Başkalarını dinleme, uygun hitap ifadeleri kullanma, başkalarının sözünü kesmeme, konuşmanın bitmesini bekleme, akış içinde söz alarak konuşmaya katılma, karşısındakini saygıyla ve sabırla dinlemenin gerekliliği hatırlatılır.

27


T.3.2.6. Konuşmalarında yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanır.

T.3.3. OKUMA

Akıcı Okuma

T.3.3.1. Okuma materyallerindeki temel bölümleri tanır.

Okuma materyallerindeki içindekiler, sözlük ve kaynakça bölümleri tanıtılarak kısaca işlevlerine değinilir.




Öğrencilere kısa şiir ve İstiklâl Marşı’nın ilk altı kıtasını okuma ve ezberleme çalışmaları -zorlamamak kaydıyla- yaptırılır.



Öğrencilerin sesli, sessiz ve tahmin ederek okuma yapmaları sağlanır.

Söz Varlığı

T.3.3.7. Görselden/görsellerden hareketle bilmediği kelimelerin anlamlarını tahmin eder.

a) Resimli sözlük, kavram haritası, sözlük, deyimler ve atasözleri sözlüğü ve benzer araçlardan yararlanılır.


T.3.3.8. Kelimelerin zıt anlamlılarını bulur.

T.3.3.9. Kelimelerin eş anlamlılarını bulur.

T.3.3.10. Eş sesli kelimelerin anlamlarını ayırt eder.

Anlama


T.3.3.12. Görsellerden hareketle okuyacağı metnin konusunu tahmin eder.


Olayların oluş sırasına göre anlatılması sağlanır.


T.3.3.15. Metnin ana fikri/ana duygusunu belirler.


T.3.3.17. Metinle ilgili sorular sorar.

T.3.3.18. Okuduğu metindeki hikâye unsurlarını belirler.

Metnin olay örgüsü, mekân, şahıs ve varlık kadrosu unsurlarına değinilir.


T.3.3.20. Metin türlerini ayırt eder.

Hikâye edici, bilgilendirici metin ve şiir hakkında örneklerden yararlanılarak genel kısa bilgiler verilir.

28


T.3.3.21. Metinleri oluşturan ögeleri tanır.

a) Başlık ve paragraf hakkında kısa bilgi verilir.

b) Kıta ve dize hakkında kısa bilgi verilir.

T.3.3.22. Kısa ve basit dijital metinlerdeki mesajı kavrar.

Elektronik posta ve sosyal medya içeriklerine (davet, teşekkür mesajları vb.) yer verilir.

T.3.3.23. Metindeki gerçek ve hayalî ögeleri ayırt eder.

T.3.3.24. Okudukları ile ilgili çıkarımlar yapar.

a) Metindeki problem durumlarının tespit edilmesi ve bunlara farklı çözüm yolları bulunması sağlanır.

b) Metindeki durumlarla kendi yaşantıları arasında ilişki kurmaları teşvik edilir.

T.3.3.25. Görsellerle okuduğu metnin içeriğini ilişkilendirir.

Görsel ve konu arasındaki ilişki vurgulanır.


Bilişim teknolojileri (bilgisayar, tablet) ve iletişim araçlarında kullanılan şekil ve semboller üzerinde durulur.

T.3.3.27. Yazılı yönergeleri kavrar.

Harita, ilan, afiş, ürün etiketi, kullanım kılavuzu gibi materyallerden faydalanılır.

T.3.3.28. Tablo ve grafiklerde yer alan bilgilere ilişkin soruları cevaplar.

T.3.4. YAZMA



a) Mektup ve/veya anı yazdırılır.

b) Öğrenciler günlük tutmaları için teşvik edilir.

c) Olayları oluş sırasına göre yazmaları sağlanır.

T.3.4.3. Hikâye edici metin yazar.

a) Öğrenciler, yazılarında varlıkların niteliklerini bildiren kelimeleri kullanmaları için teşvik edilir.

b) Olayların oluş sırasına göre yazılması gerektiği vurgulanır.

c) Öğrenciler yazılarına duygu ve düşüncelerini aktarmaları için teşvik edilir.


T.3.4.5. Kısa yönergeler yazar.

Öğrencilerin basit bir etkinlik ve çocuk oyunu yönergesi yazmaları sağlanır.


T.3.4.7. Büyük harfleri ve noktalama işaretlerini uygun yerlerde kullanır.

a) Nokta, virgül, iki nokta, ünlem, tırnak işareti, soru işareti, kısa çizgi, konuşma çizgisi ve kesme işaretinin yaygın kullanılan işlevleri üzerinde durulur.

b) Kurum adlarının baş harflerinde, dizelerin başında, yer adlarının yazımında büyük harf kullanımı üzerinde durulur.

29


T.3.4.8. Yazılarında eş sesli kelimeleri anlamlarına uygun kullanır.

T.3.4.9. Yazdıklarını zenginleştirmek için çizim ve görseller kullanır.

T.3.4.10. Görsellerdeki olayları ilişkilendirerek yazı yazar.


Yapılacak düzenleme çalışması sınıf düzeyine uygun yazım ve noktalama kuralları ile sınırlı tutulur.



T.3.4.13. Harfleri yapısal özelliklerine uygun yazar.

Öğrencilerin yazılarında harfleri asli ve ilave unsurlarına dikkat ederek yazmaları sağlanır.

T.3.4.14. Harflerin yapısal özelliklerine uygun kelime ve cümleler yazar.

Öğrencilerin yazılarında kelimeler arasında uygun boşlukları bırakarak özenli, okunaklı ve düzgün yazmaları yazmaları sağlanır.

T.3.4.15. Harflerin yapısal özelliklerine uygun kısa metinler yazar.

Serbest veya bakarak kısa metinler yazmaları sağlanır.

T.3.4.16. Yazdıklarında yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanır.


30






T.4.1.3. Dinlediği/izlediği metni ana hatlarıyla anlatır.





Olay, şahıs, varlık kadrosu ve mekâna yönelik sorular (ne, kim, nerede, nasıl, neden ve ne zaman) yöneltilir.


T.4.1.9. Dinledikleriyle/izledikleriyle ilgili görüşlerini ifade eder.


T.4.1.11. Dinlediklerinin/izlediklerinin içeriğini değerlendirir.

a) Öğrencilere medya metinleri (reklam, kamu spotu vb.) dinletilerek/izletilerek bunların hedef kitlesi ve amacı hakkında çıkarımda bulunmaları sağlanır.

b) Öğrencilerin dinledikleri/izlediklerinin içeriğini tutarlılık açısından sorgulamaları sağlanır.


a) Öğrencilerin dikkatlerini yoğunlaştırmaları sağlanır.

b) Dinlerken/izlerken hoşuna giden cümleleri, önemli bilgileri vb. not almaları konusunda teşvik edilir.


T.4.2. KONUŞMA



T.4.2.3. Hazırlıklı konuşmalar yapar.

a) Öğrencilerin izledikleri bir filmi tanıtmaları, görüş ve düşüncelerini belirterek anlatmaları sağlanır.

b) Öğrencilerin verilen bir konuyu görsellerle destekleyerek kısa sunum hazırlamaları ve prova yapmaları sağlanır.


a) Nezaket kurallarına uygun konuşulması gerektiği hatırlatılır.

b) Beden dilini etkin kullanmanın önemi vurgulanır.

T4.2.5. Sınıf içindeki tartışma ve konuşmalara katılır.

a) Öğrenciler konuşma/tartışma sırasında kendi düşüncelerini uygun şekilde ifade etmeleri için teşvik edilir.

b) Farklı bakış açılarına anlayışla yaklaşmanın önemi vurgulanır.

31


c) Başkalarını dinleme, uygun hitap ifadeleri kullanma, başkalarının sözünü kesmeme, konuşmanın bitmesini bekleme, akış içinde söz alarak konuşmaya katılma, karşısındakini saygıyla ve sabırla dinlemenin gerekliliği hatırlatılır.

d) Bir konuşmadaki/tartışmadaki bakış açılarını ayırt etmeleri sağlanır.


T.4.3. OKUMA

Akıcı Okuma

T.4.3.1. Noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli ve sessiz okur.



Öğrencilere kısa şiir ve İstiklâl Marşı’nın ilk on kıtasını okuma ve ezberleme çalışmaları -zorlamamak kaydıyla- yaptırılır.

T.4.3.4. Metinleri türün özelliklerine uygun biçimde okur.

Hikâye edici ve bilgilendirici metinler ile şiir okutulur.


T.4.3.6 Okuma stratejilerini uygular.

Öğrencilerin sesli, sessiz, tahmin ederek ve soru sorarak okuma yapmaları sağlanır.

Söz Varlığı




T.4.3.10. Okuduğu metindeki gerçek, mecaz ve terim anlamlı sözcükleri belirler.

T.4.3.11. Deyim ve atasözlerinin metnin anlamına katkısını kavrar.

T.4.3.12. Bağlamdan yararlanarak bilmediği kelime ve kelime gruplarının anlamını tahmin eder.

a) Öğrencilerin tahmin ettikleri kelime ve kelime gruplarının anlamlarını sözlüklerden kontrol etmeleri sağlanır.


Anlama


T.4.3.14. Görsellerden ve başlıktan hareketle okuyacağı metnin konusunu tahmin eder.


Olayların oluş sırasına göre anlatılmasına dikkat edilir.


T.4.3.17. Metnin ana fikri/ana duygusunu belirler.


32



T.4.3.20. Okuduğu metinlerdeki hikâye unsurlarını belirler.

Metnin konusu, olay örgüsü, mekân, zaman şahıs ve varlık kadrosu unsurlarına değinilir.

T.4.3.21. Okuduğu metnin içeriğine uygun başlık belirler.


Haritalar, medya işaretleri ve sembolleri üzerinde durulur.


Hikâye edici, bilgilendirici metinler ve şiir türünden örneklere yer verilerek genel, kısa bilgilendirme yapılır.

T.4.3.24. Hikâye edici ve bilgilendirici metinleri oluşturan ögeleri tanır.

Giriş, gelişme ve sonuç/serim, düğüm ve çözüm bölümleri hakkında kısa bilgi verilir.

T.4.3.25. Yönergeleri kavrar.

Harita, ilan, afiş, ilaç prospektüsü, ürün etiketi, kullanım kılavuzu gibi materyallerden faydalanılır.

T.4.3.26. Metindeki gerçek ve hayalî ögeleri ayırt eder.

T.4.3.27. Okuduğu metindeki kahramanların özelliklerini karşılaştırır.

Kahramanların fiziksel ve kişilik özelliklerinin karşılaştırılması sağlanır.

T.4.3.28. Okudukları ile ilgili çıkarımlar yapar.

a) Neden-sonuç, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme gibi çıkarımlar yapılması sağlanır.

b) Öğrenciler metinde işaret edilen problem durumlarını tespit etmeleri ve bunlara farklı çözüm yolları bulmaları için teşvik edilir.

c) Yazarın olaylara bakış açısını belirlemesi sağlanır.

T.4.3.29. Görsellerle okuduğu metnin içeriğini ilişkilendirir.

Görsellerin metinde aktarılan anlama nasıl katkı sağladığını (duygu oluşturma, kahramanların veya yerlerin özelliklerini vurgulama vb.) açıklaması ve yorumlaması sağlanır.

T.4.3.30. Metindeki renkli, altı çizili, koyu ifadelerin önemli noktaları vurguladığını kavrar.

T.4.3.31. Metinler arasında karşılaştırma yapar.

Metinlerin konuları ve karakterleri açısından karşılaştırılması sağlanır.

T.4.3.32. Kısa ve basit dijital metinlerdeki mesajı kavrar.

Elektronik posta ve sosyal medya içeriklerine (tebrik, ilan ve duyuru mesajları vb.) yer verilir.

T.4.3.33. Medya metinlerini değerlendirir.

Farklı türdeki medya metinlerinin (reklam amaçlı el ilanları, web siteleri, seyahat broşürleri, el kitapları, bloglar vb.) amacı ve hedef kitlesi hakkında görüş bildirilmesi sağlanır.

T.4.3.34. Grafik, tablo ve çizelgelerle ilgili soruları cevaplar.

T.4.3.35. Bilgi kaynaklarını etkili bir şekilde kullanır.

Bilgiye erişmek için basılı ve dijital içeriklerdeki içindekiler ve sözlük bölümünden nasıl yararlanılacağına ilişkin bilgi verilir.

T.4.3.36. Bilgi kaynaklarının güvenilirliğini sorgular.

Yazılı kaynakların (dergi, kitap, broşür, gazete vb.) incelenmesi ve değerlendirilmesi sağlanır.

33


T.4.3.37. Okuduğu metindeki olaylara ilişkin düşüncelerini ifade eder.

T.4.4. YAZMA


T.4.4.2. Bir işin işlem basamaklarına ilişkin yönergeler yazar.

Öğrencilerin bir aletin kullanılma aşamalarını anlatan broşür hazırlamaları, bir oyunun aşamalarını anlatan kitapçık hazırlamaları ya da yol tarifi yazmaları sağlanır.


a) Olayların oluş sırasına göre yazılmasının gerekliliği hatırlatılır.

b) Kişi, olay ve mekân unsurlarının anlatılması sağlanır.

T.4.4.4. Bilgilendirici metin yazar.

a) Yazdıklarında duygu ve düşüncelerini aktarmaları için teşvik edilir.

b) Verilen ya da kendi belirledikleri bir konu hakkında araştırma yapmaları sağlanır.

T.4.4.5. Hayalî ögeler barındıran kısa metin yazar.

T.4.4.6. Görselleri ilişkilendirerek bir olayı anlatır.





a) Yay ayraç, üç nokta, eğik çizgi, soru işareti, nokta, virgül, iki nokta, ünlem, tırnak işareti, kısa çizgi, konuşma çizgisi ve kesme işaretinin yaygın kullanılan işlevleri üzerinde durulur.

b) Kitap, dergi, gezegen ve yıldız adlarının yazımı ile iki noktadan sonra büyük harf kullanıldığı belirtilir.


a) Öğrenciler yazdıklarını dil bilgisi ve anlatım bozuklukları yönünden kontrol etmeye teşvik edilir.

b) Sınıf düzeyine uygun yazım ve noktalama kuralları ile sınırlı tutulur.


a) Öğrenciler yazdıklarını sınıf içinde okumaları, okul veya sınıf panosunda sergilemeleri için teşvik edilir. Öğrencilere yazdıklarını sınıf içinde okumaları konusunda ısrar edilmemelidir.

b) Öğrenciler kompozisyon ve şiir yarışmalarına katılmaları için teşvik edilmelidir.

T.4.4.13. Yazılarında eş sesli kelimeleri anlamlarına uygun kullanır.

T.4.4.14. Yazdıklarını zenginleştirmek için çizim, grafik ve görseller kullanır.

T.4.4.15. İmza atar.

İmzanın anlamı ve ismin baş harfi ile soy ismin bütününü sembolize etmesi gerektiği vurgulanır. Öğrencilere imzalarını belirlemeleri için kılavuzluk yapılır.

T.4.4.16. Kısaltmaları ve kısaltmalara gelen ekleri doğru yazar.

34


T.4.4.17. Sayıları doğru yazar.

Sayıların harflerle yazımı, birden fazla kelimeden oluşan sayıların yazımı, Romen rakamlarının yazımı üzerinde durulur.

T.4.4.18. Yazılarında bağlaçları kuralına uygun kullanır.

“de” ve “ki” bağlaçlarını doğru yazmaları sağlanır.

T.4.4.19. Yazılarında kelimeleri gerçek, mecaz ve terim anlamları ile kullanır.

T.4.4.20. Harflerin yapısal özelliklerine uygun metin yazar.

Öğrencilerin kendi yazı stillerini oluşturmaları teşvik edilir.


T.4.4.22. Pekiştirmeli sözcükleri doğru yazar.

35






Öğrencilerin kelime anlamlarına yönelik tahminleri ile sözlük anlamlarını karşılaştırmaları sağlanır.


T.5.1.4. Dinlediklerinin/izlediklerinin ana fikrini/ana duygusunu tespit eder.

T.5.1.5. Dinlediklerini/izlediklerini özetler.

T.5.1.6. Dinledikleri/izlediklerine yönelik sorulara cevap verir.

T.5.1.7. Dinlediklerine/izlediklerine yönelik farklı başlıklar önerir.




a) Çizgi film vb. izletilerek örtülü anlamlar hakkında çıkarımda bulunulması sağlanır.

b) Öğrencilerin dinlediklerindeki/izlediklerindeki tutarlılığı sorgulamaları sağlanır.

T.5.1.11. Dinledikleriyle/izledikleriyle ilgili görüşlerini bildirir.


Not alarak, katılımlı,grup hâlinde dinleme gibi yöntem ve teknikleri uygulamaları sağlanır.

T.5.2. KONUŞMA

T.5.2.1. Hazırlıklı konuşma yapar.

Öğrencilerin verilen bir konuyu görsellerle destekleyerek kısa sunum hazırlamaları ve sunum öncesinde prova yapmaları sağlanır.

T.5.2.2. Hazırlıksız konuşma yapar.


Serbest, güdümlü, kelime ve kavram havuzundan seçerek konuşma gibi yöntem ve tekniklerin kullanılması sağlanır.

T.5.2.4. Konuşmalarında beden dilini etkili bir şekilde kullanır.


T.5.2.6. Konuşmalarında uygun geçiş ve bağlantı ifadelerini kullanır.

Ama, fakat, ancak ve lakin ifadelerini kullanmaları sağlanır.


36


T.5.3. OKUMA

Akıcı Okuma


T.5.3.2. Metni türün özelliklerine uygun biçimde okur.

Öğrencilerin seviyelerine uygun, edebî değeri olan şiirleri ve kısa yazıları türünün özelliğine göre okumaları ve ezberlemeleri sağlanır.


T.5.3.4. Okuma stratejilerini kullanır.

Sesli, sessiz, tahmin ederek, grup hâlinde, soru sorarak, söz korosu, ezberleyerek ve hızlı okuma gibi yöntem ve teknikleri kullanmaları sağlanır.

Söz Varlığı


a) Öğrencilerin tahmin ettikleri kelime ve kelime gruplarını öğrenmek için görseller, sözlük, atasözleri ve deyimler sözlüğü vb. araçları kullanmaları sağlanır.

b) Öğrencinin öğrendiği kelime ve kelime gruplarından sözlük oluşturması teşvik edilir.

T.5.3.6. Deyim ve atasözlerinin metne katkısını belirler.




T.5.3.10. Kökleri ve ekleri ayırt eder.

T.5.3.11. Yapım ekinin işlevlerini açıklar.

Yapım ekleri ezberletilmez, işlevleri sezdirilir. Kelime türetmenin mantığı kavratılır.

Anlama


Hikâye, fabl, masal, haber metni türleri tanıtılır. Metin türleri ile ilgili ayrıntılı bilgi verilmez.

T.5.3.13. Okuduklarını özetler.

T.5.3.14. Metnin ana fikrini/ana duygusunu belirler.

T.5.3.15. Metinde ele alınan sorunlara farklı çözümler üretir.

T.5.3.16. Metindeki hikâye unsurlarını belirler.

Olay örgüsü, mekân, zaman, şahıs ve varlık kadrosu, anlatıcı vb. gibi hikâye unsurları üzerinde durulur.

T.5.3.17. Metni yorumlar.

a) Yazarın bakış açısını fark etmeleri, olayları ele alış şeklini yorumlamaları ve öğrencilerin metinle ilgili kendi bakış açılarını ifade etmeleri sağlanır.

b) Metin içeriğinin yorumlanması sırasında metinlerdeki örneklere ve ayrıntılara atıf yapılması sağlanır.


T.5.3.19. Metinle ilgili sorulara cevap verir.

Metin içi ve metin dışı anlam ilişkileri kurulur.

37



T.5.3.21. Görsellerden ve başlıktan hareketle okuyacağı metnin konusunu tahmin eder.


a) Resim ve karikatürleri yorumlayarak görüşlerini bildirmeleri sağlanır.

b) Haberi/bilgiyi görsel yorumcuların nasıl ilettikleri üzerinde durulur.

T.5.3.23. Metinde önemli noktaların vurgulanış biçimlerini kavrar.

a) Altını çizmenin, koyu veya italik yazmanın, renklendirmenin, farklı punto veya font kullanmanın işlevi vurgulanır.

b) Köprü metinlerin (Hipertekst) dış bağlantı olduğu belirtilir.



İnternet, sinema ve televizyonun verdiği iletileri değerlendirmeleri sağlanır.

T.5.3.26. Metni oluşturan unsurlar arasındaki geçiş ve bağlantı ifadelerinin anlama olan katkısını değerlendirir.

Ama, fakat, ancak ve lakin ifadeleri üzerinde durulur.


Metinleri biçim ve tür gibi açılardan karşılaştırmaları sağlanır.

T.5.3.28. Bilgi kaynaklarını etkili şekilde kullanır.


Bilimsel çalışmalarda ağırlıklı olarak “edu” ve “gov” uzantılı sitelerin kullanıldığı vurgulanır.

T.5.3.30. Metindeki gerçek ve kurgusal unsurları ayırt eder.

T.5.3.31. Okudukları ile ilgili çıkarımlarda bulunur.

Neden-sonuç, amaç-sonuç, koşul, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme, duygu belirten ifadeler, abartma, nesnel ve öznel çıkarımlar üzerinde durulur.

T.5.3.32. Metindeki söz sanatlarını tespit eder.

Benzetme (teşbih) ve kişileştirme (teşhis) söz sanatları verilir.

T.5.3.33. Okuduğu metindeki gerçek, mecaz ve terim anlamlı sözcükleri ayırt eder.

T.5.3.34. Grafik, tablo ve çizelgeyle sunulan bilgilere ilişkin soruları cevaplar.

T.5.4. YAZMA

T.5.4.1.Şiir yazar.


a) Öğrencilerin konu ve ana fikri belirlemeleri, buna göre giriş, gelişme, sonuç bölümlerinden oluşan bir metin taslağı oluşturmaları, bu bölümlerde yazacaklarını belirlemeleri sağlanır.

b) Öğrenciler yeni öğrendikleri kelimeleri kullanmaya ve günlük hayattan örnekler vermeye teşvik edilir.

c) Anlatımı desteklemek için grafik ve tablo kullanmaları sağlanır.

38



a) Öğrencilerin günlük hayattaki gözlem ve deneyimlerine dayanarak hikâye konusu ve hikâye unsurlarını belirlemeleri sağlanır.

b) Öğrenciler, yazım kılavuzundan yararlanmaları ve yeni öğrendikleri kelimeleri kullanmaları için teşvik edilir.


Güdümlü, metin tamamlama, bir metni kendi kelimeleri ile yeniden oluşturma, boşluk doldurma, grup olarak yazma gibi yöntem ve tekniklerin kullanılması sağlanır.


Yay ayraç, üç nokta, eğik çizgi, soru işareti, nokta, virgül, iki nokta, ünlem, tırnak işareti, kısa çizgi, konuşma çizgisi, kesme işareti, noktalı virgül ve köşeli ayraç işaretlerinin yaygın kullanılan işlevleri üzerinde durulur.

T.5.4.6. Bir işin işlem basamaklarını yazar.

T.5.4.7. Yazılarını zenginleştirmek için atasözleri, deyimler ve özdeyişler kullanır.

T.5.4.8. Sayıları doğru yazar.

Kesirli sayıların, sıra ve üleştirme sayılarının, dört veya daha çok basamaklı sayıların yazımları üzerinde durulur.


Sınıf düzeyine uygun yazım ve noktalama kuralları ile sınırlı tutulur.


Öğrenciler, yazdıklarını sınıf ve okul panosu gibi farklı ortamlarda paylaşmaya teşvik edilir.

T.5.4.11. Yazılarında ses olaylarına uğrayan kelimeleri doğru kullanır.

Ünlü düşmesi, ünlü daralması, ünsüz benzeşmesi, ünsüz yumuşaması ve ünsüz türemesi ses olayları üzerinde durulur.




Öğrenciler dilekçe yazmaya teşvik edilir.


T.5.4.16. Yazılarında uygun geçiş ve bağlantı ifadelerini kullanır.

Ama, fakat, ancak ve lakin ifadelerini kullanmaları sağlanır.

39






Öğrencilerin tahminlerini kelimelerin sözlük anlamları ile karşılaştırmaları sağlanır.









a) Öğrencilere reklam filmleri dinletilerek/izletilerek bunlardaki mesajların ve örtülü anlamların tespit edilmesine yönelik çalışmalar yaptırılır.

b) Öğrencilerin içeriklerdeki tutarlılığı sorgulamaları sağlanır.



Katılımlı, katılımsız,grup hâlinde ve not alarak dinleme gibi yöntem ve teknikleri uygulamaları sağlanır.

T.6.2. KONUŞMA


Öğrencilerin verilen bir konu hakkında görsellerle destekleyerek kısa sunum hazırlamaları ve prova yapmaları sağlanır.


T.6.2.3.Konuşma stratejilerini uygular.

Serbest, güdümlü, yaratıcı, hafızada tutma tekniği ve kelime kavram havuzundan seçerek konuşma gibi yöntem ve tekniklerin kullanılması sağlanır.




Ama, fakat, ancak, lakin, bununla birlikte ve buna rağmen ifadelerini kullanmaları sağlanır.


40


T.6.3. OKUMA

Akıcı Okuma






Sesli, sessiz, tahmin ederek, not alarak, soru sorarak, okuma tiyatrosu ve hızlı okuma gibi yöntem ve teknikleri kullanmaları sağlanır.

Söz Varlığı


a) Öğrencilerin tahmin ettikleri kelime ve kelime gruplarını öğrenmek için sözlük, atasözleri ve deyimler sözlüğü vb. araçları kullanmaları sağlanır.



T.6.3.7. Çekim eklerinin işlevlerini ayırt eder.

İsim çekim ekleri (çoğul eki, hâl ekleri, iyelik ekleri ve soru eki) üzerinde durulur.

T.6.3.8. İsim ve sıfatların metnin anlamına olan katkısını açıklar.

T.6.3.9. İsim ve sıfat tamlamalarının metnin anlamına olan katkısını açıklar.

T.6.3.10. Edat, bağlaç ve ünlemlerin metnin anlamına olan katkısını açıklar.

T.6.3.11. Basit, türemiş ve birleşik kelimeleri ayırt eder.

T.6.3.12. Zamirlerin metnin anlamına olan katkısını açıklar.


Ama, fakat, ancak, lakin, bununla birlikte ve buna rağmen ifadeleri üzerinde durulur.

Anlama


Konuşturma (intak) ve karşıtlık (tezat) söz sanatları verilir.

T.6.3.15. Görselden ve başlıktan hareketle okuyacağı metnin konusunu tahmin eder.







T.6.3.21. Metnin içeriğine uygun başlık belirler.

41



Olay örgüsü, mekân, zaman, şahıs ve varlık kadrosu, anlatıcı üzerinde durulur.


T.6.3.24. Metnin içeriğini yorumlar.

a) Yazarın olaylara bakış açısının tespit edilmesi sağlanır.

b) Metindeki öznel ve nesnel yaklaşımların tespit edilmesi sağlanır.

c) Metindeki örnek ve ayrıntılara atıf yapılması sağlanır.


Metinlerin tema, konu, olay örgüsü ve karakterler açısından karşılaştırılması sağlanır.


a) Anı, mektup, tiyatro, gezi yazısı türleri öğretilmelidir.

b) Metin türlerine ilişkin ayrıntılı bilgi verilmemelidir.

T.6.3.27. Şiirin şekil özelliklerini açıklar.

Şiirde kafiye, redif gibi ahenk unsurları üzerinde durulur, bunların türlerine değinilmez.



Neden-sonuç, amaç-sonuç, koşul, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme, duygu belirten ifadeler, abartma üzerinde durulur.


a) Öğrencilerin haber fotoğrafları ve karikatürleri yorumlayarak görüşlerini bildirmeleri sağlanır.

b) Haberi/bilgiyi görsel yorumcuların nasıl ilettiklerinin sorgulanması sağlanır.


Altını çizmenin, koyu veya italik yazmanın, renklendirmenin, farklı punto veya font kullanmanın işlevi vurgulanır.





a) İnternet/yazılı (dergi, kitap, broşür, gazete vb.) kaynakların güvenilirliklerinin sorgulanması sağlanır.

b) Bilimsel çalışmalarda ağırlıklı olarak “edu” ve “gov” uzantılı sitelerin kullanıldığı vurgulanır.

T.6.3.35. Grafik, tablo ve çizelgeyle sunulan bilgileri yorumlar.

T.6.4. YAZMA



a) Öğrencilerin konu ve ana fikri belirlemeleri, buna göre giriş, gelişme, sonuç bölümlerinde yazacaklarının taslağını oluşturmaları ve ilk paragrafta amaçlarını ifade etmeleri sağlanır.

42


b) Öğrenciler yazılarında günlük hayattan örnekler vermeleri için teşvik edilir.


a) Öğrencilerin zaman, mekân, şahıs ve olay unsurlarını belirlemeleri, hikâyenin serim, düğüm ve çözüm bölümlerinde anlatacaklarının taslağını oluşturmaları sağlanır.

b) Öğrenciler yazım kılavuzundan yararlanmaları ve yeni öğrendiği kelimeleri kullanmaları için teşvik edilir.


Güdümlü, serbest, kontrollü, tahminde bulunma, metin tamamlama, bir metni kendi kelimeleri ile yeniden oluşturma, boşluk doldurma, grup olarak yazma gibi yöntem ve tekniklerin kullanılması sağlanır.

T.6.4.5. Yazdıklarını desteklemek için gerektiğinde grafik ve tablo kullanır.

T.6.4.6. Bir işi işlem basamaklarına göre yazar.




Ama, fakat, ancak, lakin, bununla birlikte ve buna rağmen ifadelerinin kullanılması sağlanır.


a) Anlam bütünlüğünü bozan ifadelerin belirlenmesi ve düzeltilmesi sağlanır, kavramsal olarak anlatım bozukluğu konusuna değinilmez.

b) Metinde yer alan yazım ve noktalama kuralları ile sınırlı tutulur.


Öğrenciler yazdıklarını sınıf ve okul panosu ile sosyal medyada paylaşmaya teşvik edilir.




Duyuru, ilan ve reklam metinleri yazdırılır.

43








T.7.1.4. Dinledikleri/izlediklerine yönelik soruları cevaplar.





T.7.1.9. Dinlediklerinde/izlediklerinde başvurulan düşünceyi geliştirme yollarını tespit eder.

Düşünceyi geliştirme yollarından tanımlama, karşılaştırma ve benzetmenin belirlenmesi sağlanır.

T.7.1.10. Dinlediklerinde/izlediklerinde tutarlılığı sorgular.



a) Medya metinlerindeki örtülü anlamı belirlemesi sağlanır.

b) Medya metinlerinin hedef kitlesi ve amacınının sorgulanması sağlanır.


Empati kurarak,katılımlı, katılımsız, not alarak dinleme gibi yöntem ve teknikleri uygulamaları sağlanır.


T.7.2. KONUŞMA


Öğrencilerin düşüncelerini mantıksal bir bütünlük içinde sunmaları, görsel, işitsel vb. destekleyici materyaller kullanarak sunu hazırlamaları sağlanır.



Katılımlı, yaratıcı, güdümlü, empati kurma, tartışma ve eleştirel konuşma gibi yöntem ve tekniklerinin kullanılması sağlanır.




Oysaki, başka bir deyişle, özellikle, ilk olarak ve son olarak ifadelerini kullanmaları sağlanır.


44


T.7.3. OKUMAT.Akıcı OkumaT.7.3.1. Noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli ve sessiz okur.T.7.3.2. Metni türün özelliklerine uygun biçimde okur.



T.7.3.4. Okuma stratejilerini kullanır.Göz atarak, özetleyerek, not alarak, işaretleyerek ve tartışarak okuma gibi yöntem ve teknikleri kullanmaları sağlanır.

Söz Varlığı

T.7.3.5. Bağlamdan hareketle bilmediği kelime ve kelime gruplarının anlamını tahmin eder.





Oysaki, başka bir deyişle, özellikle, ilk olarak ve son olarak ifadeleri üzerinde durulur.


Kişileştirme (teşhis), konuşturma (intak), karşıtlık (tezat) ve abartma (mübalağa) söz sanatları verilir.

T.7.3.9. Çekim eklerinin işlevlerini ayırt eder.

a) Fiil çekim ekleri (kip ve kişi ekleri) üzerinde durulur.

b) Fiillerde anlam kayması konusu üzerinde durulur.

T.7.3.10. Basit, türemiş ve birleşik fiilleri ayırt eder.

T.7.3.11. Zarfların metnin anlamına olan katkısını açıklar.

T.7.3.12. Fiillerin anlam özelliklerini fark eder.

İş (kılış), oluş ve durum fiillerinin anlam özellikleri üzerinde durulur.

T.7.3.13. Anlatım bozukluklarını tespit eder.

Anlam yönünden anlatım bozuklukları üzerinde durulur.AnlamaT.7.3.14. Görsellerden ve başlıktan hareketle okuyacağı metnin konusunu tahmin eder.




T.7.3.18. Metindeki yardımcı fikirleri belirler.



45












Bakış açısı ve mesajlar karşılaştırılır.





Metinlerdeki neden-sonuç, amaç-sonuç, koşul, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme, duygu belirten ifadeler ve abartma üzerinde durulur.


a) Söyleşi, biyografi, otobiyografi, günlük türleri üzerinde durulur.



a) Duvar yazısı ve karikatürlerin incelenmesi ve bunlarla ilgili görüş bildirilmesi sağlanır.






a) İnternet/yazılı (dergi, kitap, broşür, gazete vb.) kaynakların güvenilirliklerinin sorgulanması sağlanır.



T.7.3.35. Metinlerin yazılı hâli ile medya sunumlarını karşılaştırır.

a) Hikâye, masal, fıkra gibi metinlerin; çizgi film, animasyon gibi medya sunumları ile karşılaştırması sağlanır.

b) Kahramanlar, mekân, zaman ve olay yönlerinden karşılaştırılması sağlanır.

T.7.3.36. Metindeki anlatım biçimlerini belirler.

T.7.3.37. Metinde kullanılan düşünceyi geliştirme yollarını belirler.

46


T.7.3.38. Metindeki iş ve işlem basamaklarını kavrar.

Talimatnamelerin okunması sağlanır.

T.7.4. YAZMA



a) Öğrencilerin giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinde yazacaklarını belirleyerek bir metin taslağı oluşturmaları, düşünceyi geliştirme yollarını kullanmaları, yazılı ve çoklu medya kaynaklarından görüşlerini destekleyecek kanıtlar sunmaları sağlanır.

b) Öğrenciler günlük hayattan örnekler vermeye teşvik edilir.


a) Öğrencilerin zaman, mekân, şahıs ve olay unsurlarını belirleyerek hikâyenin serim, düğüm ve çözüm bölümlerinin taslağını oluşturmaları sağlanır.

b) Öğrencilerin yazım kılavuzundan yararlanmaları ve yeni öğrendiği kelimeleri kullanmaları teşvik edilir.


Not alma, özet çıkarma, serbest, kontrollü, kelime ve kavram havuzundan seçerek yazma, bir metinden hareketle yazma ve duyulardan hareketle yazma gibi yöntem ve tekniklerin kullanılması sağlanır.

T.7.4.5. Anlatımı desteklemek için grafik ve tablo kullanır.

T.7.4.6. Bir işi işlem basamaklarına göre yazar.


T.7.4.8. Yazılarında anlatım biçimlerini kullanır.




Haber metni ve/veya anı yazmaya teşvik edilir.


T.7.4.13. Ek fiili işlevlerine uygun olarak kullanır.

T.7.4.14. Araştırmalarının sonuçlarını yazılı olarak sunar.

a) Öğrencilerin taslak hazırlamaları, taslaklarında giriş, gelişme, sonuç bölümlerine yer vermeleri sağlanır.

b) Kaynak gösterme hakkında bilgi verilir.


Oysaki, başka bir deyişle, özellikle, ilk olarak ve son olarak ifadelerini kullanmaları sağlanır.


a) Anlama dayalı anlatım bozuklukları bakımından yazdıklarını gözden geçirmesi ve düzeltmesi sağlanır.



Öğrenciler yazdıklarını sınıf ve okul panosu ile sosyal medya ortamlarında paylaşmaya, şiir ve kompozisyon yarışmalarına katılmaya teşvik edilir.

47





T.8.1.2. Dinlediklerinde/izlediklerinde geçen bilmediği kelimelerin anlamını tahmin eder.




T.8.1.5. Dinlediklerinin/izlediklerinin konusunu tespit eder.




T.8.1.9. Dinlediklerinde/izlediklerinde tutarlılığı sorgular.


T.8.1.11. Dinledikleri/izledikleri medya metinlerini değerlendirir.

Medya metinlerinin amacını ve kaynağını sorgulamaları sağlanır.

T.8.1.12. Dinlediklerinde/izlediklerinde başvurulan düşünceyi geliştirme yollarını tespit eder.

Düşünceyi geliştirme yollarından örneklendirme, tanık gösterme ve sayısal verilerden yararlanma belirlenir.



Seçici, yaratıcı, eleştirel, empati kurarak, not alarak dinleme gibi yöntem ve teknikleri uygulamaları sağlanır.

T.8.2. KONUŞMA


a) Öğrencilerin düşüncelerini mantıksal bir bütünlük içinde sunmaları, görsel, işitsel vb. destekleyici materyaller kullanmaları, sunu hazırlamaları sağlanır.

b)Öğrenciler araştırma sonuçlarını sempozyum, panel, forum vb. ortamlarda sunmaya teşvik edilir.



Yaratıcı, güdümlü, empati kurma, tartışma, ikna etme ve eleştirel konuşma gibi yöntem ve tekniklerinin kullanılması sağlanır.





48


T.8.3. OKUMA

Akıcı Okuma






Göz atarak, özetleyerek, not alarak, tartışarak ve eleştirerek okuma gibi yöntem ve teknikleri kullanmaları sağlanır.

Söz Varlığı




T.8.3.6. Deyim, atasözü ve özdeyişlerin metne katkısını belirler.


Benzetme (teşbih), kişileştirme (teşhis), konuşturma (intak) ve karşıtlık (tezat), abartma (mübalağa) söz sanatlarının belirlenmesi sağlanır.

T.8.3.8. Metindeki anlatım bozukluklarını belirler.

Dil bilgisi yönünden anlatım bozuklukları üzerinde durulur.

T.8.3.9. Fiilimsilerin cümledeki işlevlerini kavrar.

Fiilimsilerin türleri fark ettirilir. Ekler ezberletilmez.

T.8.3.10. Geçiş ve bağlantı ifadelerinin metnin anlamına olan katkısını değerlendirir.

Oysaki, başka bir deyişle, özellikle, kısaca, böylece, ilk olarak ve son olarak ifadeleri üzerinde durulur.

T.8.3.11. Metindeki anlatım biçimlerini belirler.

Anlama

T.8.3.12. Görsel ve başlıktan hareketle okuyacağı metnin konusunu tahmin eder.



Metin içi ve metin dışı anlam ilişkisi kurulur.




T.8.3.18. Metindeki yardımcı fikirleri belirler.


49


T.8.3.20.Okuduğu metinlerdeki hikâye unsurlarını belirler.








Aynı metnin çeviri, farklı baskı vb. özellikleri itibarıyla karşılaştırılması sağlanır.



Neden-sonuç, amaç-sonuç, koşul, karşılaştırma, benzetme, örneklendirme, abartma, nesnel, öznel ve duygu belirten ifadeler üzerinde durulur.


a) Fıkra (köşe yazısı), makale, deneme, roman, destan türleri üzerinde durulur.



a) Çizgi roman ve karikatürleri yorumlayarak görüşlerini bildirmeleri sağlanır.




T.8.3.29. Medya metinlerini analiz eder.

Medya metinlerinin amaçlarının (kültür aktarma, olay yorumlama, bilgilendirme, eğlendirme, ikna etme) belirlenmesi sağlanır.



a) Blog ve şahsi internet sayfalarındaki bilgilerin güvenilirliği konusunda çalışmalar yapılır.



T.8.3.33. Edebî eserin yazılı metni ile medya sunumunu karşılaştırır.

Kahramanlar, mekân, zaman ve olay yönünden karşılaştırılması sağlanır.

T.8.3.34. Okuduklarında kullanılan düşünceyi geliştirme yollarını belirler.

T.8.3.35. Metindeki iş ve işlem basamaklarını kavrar.

Kullanım kılavuzları inceletilir.

50


T.8.4. YAZMAT.8.4.1. Şiir yazar.T.8.4.2. Bilgilendirici metin yazar.

a) Öğrencilerin belirledikleri bir konu ve ana fikir etrafında giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşan bir metin taslağı oluşturmaları, gelişme bölümünde düşünceyi geliştirme yollarını kullanarak görüşlerini ifade etmeleri, görüşlerini destekleyecek kanıtlar sunmaları, sonuç bölümünde ise görüşlerini sonuca bağlamaları sağlanır.

b) Öğrenciler günlük hayattan örnekler vermeye teşvik edilir.

T.8.4.3. Hikâye edici metin yazar.a) Öğrencilerin anlatımın türü ve konusuna göre gerçekçi veya hayalî ögeleri tasarlamaları, uyumlu bir zaman ve mekân kurgusu yapmaları, serim, düğüm ve çözüm bölümlerine yer vermeleri sağlanır.

b) Öğrenciler yazım kılavuzundan yaralanmaya, günlük hayattan örnekler vermeye yönlendirilir.

T.8.4.4. Yazma stratejilerini uygular.Not alma, özet çıkarma, eleştirel, yaratıcı, serbest, kelime ve kavram havuzundan seçerek yazma, bir metinden ve duyulardan hareketle yazma gibi yöntem ve tekniklerin kullanılması sağlanır.

T.8.4.5. Anlatımı desteklemek için grafik ve tablo kullanır.T.8.4.6. Bir işi işlem basamaklarına göre yazar.T.8.4.7. Yazılarını zenginleştirmek için atasözleri, deyimler ve özdeyişler kullanır.T.8.4.8. Yazılarında mizahi ögeler kullanır.T.8.4.9. Yazılarında anlatım biçimlerini kullanır.T.8.4.10. Yazdıklarında yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanır.T.8.4.11. Formları yönergelerine uygun doldurur.T.8.4.12. Kısa metinler yazar.

Haber metni, günlük ve anı yazmaya teşvik edilir.

T.8.4.13. Yazdıklarının içeriğine uygun başlık belirler. T.8.4.14. Araştırmalarının sonuçlarını yazılı olarak sunar.

a) Öğrencilerin taslak hazırlamaları, taslaklarında giriş, gelişme, sonuç bölümlerine yer vermeleri sağlanır.

b) Kaynak gösterme hakkında bilgi verilir.

T.8.4.15. Yazılarında uygun geçiş ve bağlantı ifadelerini kullanır.Oysaki, başka bir deyişle, özellikle, ilk olarak ve son olarak ifadelerinin kullanılması sağlanır.

T.8.4.16. Yazdıklarını düzenler.a) Dil bilgisine dayalı anlatım bozuklukları bakımından yazdıklarını gözden geçirmesi ve düzeltmesi sağlanır.


T.8.4.17. Yazdıklarını paylaşır.Öğrenciler yazdıklarını sınıf ve okul panosu ile sosyal medya ortamlarında paylaşmaya, şiir ve kompozisyon yarışmalarına katılmaya teşvik edilir.

T.8.4.18. Cümlenin ögelerini ayırt eder.T.8.4.19. Cümle türlerini tanır.

Kavramsal tanımlamalara girilmez.

T.8.4.20. Fiillerin çatı özelliklerinin anlama olan katkısını kavrar. Kavram tanımlarına girilmeden anlamsal farklılıklara değinilir.

51


T.1.

1. D

İNLE

ME/

İZLE

ME

T.1.

1.1.

Doğ

al v

e ya

pay

ses

kayn

akla

rında

n çı

kan

sesl

eri a

yırt

ede

r.

Doğ

al v

e ya

pay

ses

kayn

akla

rı ha

kkın

da b

ilgi

veril

mez

.

T.1.

1.2.

Duy

duğu

ses

leri

takl

it ed

er.

T.1.

1.3.

Ses

lere

kar

şılık

ge

len

harfl

eri a

yırt

ede

r.

T.1.

1.4.

Gör

seld

en/

görs

elle

rden

har

eket

le

dinl

eyec

eği/i

zley

eceğ

i m

etin

hak

kınd

a ta

hmin

de

bulu

nur.

T.1.

1.5.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

geç

en

olay

ların

gel

işim

i hak

kınd

a ta

hmin

de b

ulun

ur.

T.1.

1.6.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

met

ni a

nlat

ır.

Ola

ylar

ı olu

ş sı

rası

na g

öre

anla

tmas

ı içi

n te

şvik

edi

lir.

T.1.

1.7.

Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u be

lirle

r.

T.1.

1.8.

Din

ledi

kler

ine/

izle

dikl

erin

e yö

nelik

so

rula

ra c

evap

ver

ir.

Sade

ce o

lay,

şah

ıs v

e va

rlık

kadr

osun

a yö

nelik

sor

ular

(n

e, k

im) y

önel

tilir.

T.1.

1.9.

Söz

lü y

öner

gele

ri uy

gula

r.

Yöne

rge

sayı

sı b

eş

aşam

adan

fazl

a ol

mam

alıd

ır.

T.1.

1.10

. Din

lem

e st

rate

jiler

ini u

ygul

ar.

a) D

inle

rken

/izle

rken

nez

aket

ku

ralla

rına

(söz

kes

med

en

dinl

eme,

söz

ala

rak

konu

şma)

uy

man

ın ö

nem

i vur

gula

nır.

b) Ö

ğren

cile

rin d

ikka

tlerin

i di

nled

ikle

rine/

izle

dikl

erin

e yo

ğunl

aştır

mal

arı s

ağla

nır.

1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

T.5.

1. D

İNLE

ME/

İZLE

ME

T.5.

1.1.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

geç

en

olay

ların

gel

işim

i ve

sonu

cu

hakk

ında

tahm

inde

bul

unur

.

T.5.

1.2.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

geç

en,

bilm

ediğ

i kel

imel

erin

an

lam

ını t

ahm

in e

der.

Öğr

enci

lerin

kel

ime

anla

mla

rına

yöne

lik ta

hmin

leri

ile s

özlü

k an

lam

ların

ı ka

rşıla

ştırm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.5.

1.3.

Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u be

lirle

r.

T.5.

1.4.

Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

ana

fikr

ini/a

na

duyg

usun

u te

spit

eder

.

T.5.

1.5.

Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i öze

tler.

T.5.

1.6.

Din

ledi

kler

i/iz

ledi

kler

ine

yöne

lik

soru

lara

cev

ap v

erir.

T.5.

1.7.

Din

ledi

kler

ine/

izle

dikl

erin

e yö

nelik

fark

lı ba

şlık

lar ö

nerir

.

T.5.

1.8.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

hikâ

ye e

dici

met

inle

ri ca

nlan

dırır

.

T.5.

1.9.

Kon

uşm

acın

ın s

özlü

ol

may

an m

esaj

ların

ı kav

rar.

T.5.

1.10

. Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

içer

iğin

i de

ğerle

ndiri

r.

a) Ç

izgi

film

vb.

izle

tiler

ek

örtü

lü a

nlam

lar h

akkı

nda

çıka

rımda

bul

unul

mas

ı sa

ğlan

ır.

b) Ö

ğren

cile

rin

dinl

edik

lerin

deki

/iz

ledi

kler

inde

ki tu

tarlı

lığı

sorg

ulam

alar

ı sağ

lanı

r.

T.5.

1.11

. Din

ledi

kler

iyle

/iz

ledi

kler

iyle

ilgi

li gö

rüşl

erin

i bild

irir.

T.3.

1. D

İNLE

ME/

İZLE

ME

T.3.

1.1.

Gör

seld

en/

görs

elle

rden

har

eket

le

dinl

eyec

eği/i

zley

eceğ

i m

etni

n ko

nusu

nu ta

hmin

ed

er.

T.3.

1.2.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

geç

en

olay

ların

gel

işim

i ve

sonu

cu

hakk

ında

tahm

inde

bul

unur

.

T.3.

1.3.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

met

ni a

na h

atla

rıyla

anl

atır.

T.3.

1.4.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

geç

en,

bilm

ediğ

i kel

imel

erin

an

lam

ını t

ahm

in e

der.

T.3.

1.5.

Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u be

lirle

r.

T.3.

1.6.

Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

ana

fikr

ini/a

na

duyg

usun

u be

lirle

r.

T.3.

1.7.

Din

ledi

kler

ine/

izle

dikl

erin

e yö

nelik

so

rula

ra c

evap

ver

ir.

Ola

y, ş

ahıs

, var

lık k

adro

su

ve m

ekân

a yö

nelik

sor

ular

(n

e, k

im, n

ered

e ve

nas

ıl)

yöne

ltilir

.

T.3.

1.8.

Din

ledi

kler

ine/

izle

dikl

erin

e fa

rklı

başl

ıkla

r ön

erir.

T.3.

1.9.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

hikâ

ye e

dici

met

inle

ri ca

nlan

dırır

.

T.3.

1.10

. Din

ledi

kler

iyle

/iz

ledi

kler

iyle

ilgi

li gö

rüşl

erin

i ifa

de e

der.

T.3.

1.11

. Söz

lü y

öner

gele

ri uy

gula

r.

T.3.

1.12

. Din

lem

e st

rate

jiler

ini u

ygul

ar.

a) D

inle

rken

nez

aket

ku

ralla

rına

uym

alar

ı ger

ektiğ

i ha

tırla

tılır.

T.7.

1. D

İNLE

ME/

İZLE

ME

T.7.

1.1.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

geç

en

olay

ların

gel

işim

i ve

sonu

cu

hakk

ında

tahm

inde

bul

unur

.

T.7.

1.2.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

geç

en,

bilm

ediğ

i kel

imel

erin

an

lam

ını t

ahm

in e

der.

Öğr

enci

lerin

kel

ime

anla

mla

rına

yöne

lik ta

hmin

leri

ile s

özlü

k an

lam

ların

ı ka

rşıla

ştırm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.7.

1.3.

Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i öze

tler.

T.7.

1.4.

Din

ledi

kler

i/iz

ledi

kler

ine

yöne

lik

soru

ları

ceva

plar

.

T.7.

1.5.

Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u be

lirle

r.

T.7.

1.6.

Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

ana

fikr

ini/a

na

duyg

usun

u be

lirle

r.

T.7.

1.7.

Din

ledi

kler

ine/

izle

dikl

erin

e yö

nelik

fark

lı ba

şlık

lar ö

nerir

.

T.7.

1.8.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

hikâ

ye e

dici

met

inle

ri ca

nlan

dırır

.

T.7.

1.9.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

baş

vuru

lan

düşü

ncey

i gel

iştir

me

yolla

rını t

espi

t ede

r.

Düş

ünce

yi g

eliş

tirm

e yo

lların

dan

tanı

mla

ma,

ka

rşıla

ştırm

a ve

ben

zetm

enin

be

lirle

nmes

i sağ

lanı

r.

T.7.

1.10

. Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

tuta

rlılığ

ı so

rgul

ar.

T.7.

1.11

. Din

ledi

kler

iyle

/iz

ledi

kler

iyle

ilgi

li gö

rüşl

erin

i bild

irir.

T.2.

1. D

İNLE

ME/

İZLE

ME

T.2.

1.1.

Gör

seld

en/

görs

elle

rden

har

eket

le

dinl

eyec

eği/i

zley

eceğ

i m

etni

n ko

nusu

nu ta

hmin

ed

er.

T.2.

1.2.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

geç

en

olay

ların

gel

işim

i ve

sonu

cu

hakk

ında

tahm

inde

bul

unur

.

T.2.

1.3.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

met

ni a

nlat

ır.

Ola

ylar

ın o

luş

sıra

sına

gör

e an

latıl

mas

ı sağ

lanı

r.

T.2.

1.4.

Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u be

lirle

r.

T.2.

1.5.

Din

ledi

kler

ine/

izle

dikl

erin

e yö

nelik

so

rula

ra c

evap

ver

ir.

Ola

y, ş

ahıs

, var

lık k

adro

su v

e m

ekân

a yö

nelik

sor

ular

(ne,

ki

m, n

ered

e) y

önel

tilir.

T.2.

1.6.

Din

ledi

kler

ine/

izle

dikl

erin

e fa

rklı

başl

ıkla

r ön

erir.

T.2.

1.7.

Söz

lü y

öner

gele

ri uy

gula

r.

T.2.

1.8.

Din

lem

e st

rate

jiler

ini

uygu

lar.

a) N

ezak

et k

ural

ların

a (s

öz

kesm

eden

din

lem

e, s

öz

alm

a, d

inle

yici

yi iz

lem

e ve

gö

z te

mas

ı kur

ma)

uyg

un

dinl

emen

in ö

nem

i hat

ırlat

ılır.

b) Ö

ğren

cile

r, di

kkat

lerin

i di

nled

ikle

rine/

izle

dikl

erin

e yo

ğunl

aştır

mal

arı i

çin

teşv

ik

edilir

.

T.2.

1.9.

Kon

uşm

acın

ın s

özlü

ol

may

an m

esaj

ların

ı kav

rar.

T.6.

1. D

İNLE

ME/

İZLE

ME

T.6.

1.1.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

geç

en

olay

ların

gel

işim

i ve

sonu

cu

hakk

ında

tahm

inde

bul

unur

.

T.6.

1.2.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

geç

en,

bilm

ediğ

i kel

imel

erin

an

lam

ını t

ahm

in e

der.

Öğr

enci

lerin

tahm

inle

rini

kelim

eler

in s

özlü

k an

lam

ları

ile k

arşı

laşt

ırmal

arı s

ağla

nır.

T.6.

1.3.

Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i öze

tler.

T.6.

1.4.

Din

ledi

kler

i/iz

ledi

kler

ine

yöne

lik

soru

lara

cev

ap v

erir.

T.6.

1.5.

Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u be

lirle

r.

T.6.

1.6.

Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

ana

fikr

ini/a

na

duyg

usun

u te

spit

eder

.

T.6.

1.7.

Din

ledi

kler

ine/

izle

dikl

erin

e yö

nelik

fark

lı ba

şlık

lar ö

nerir

.

T.6.

1.8.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

hikâ

ye e

dici

met

inle

ri ca

nlan

dırır

.

T.6.

1.9.

Kon

uşm

acın

ın s

özlü

ol

may

an m

esaj

ların

ı kav

rar.

T.6.

1.10

. Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

içer

iğin

i de

ğerle

ndiri

r.

a) Ö

ğren

cile

re re

klam

fil

mle

ri di

nlet

ilere

k/iz

letil

erek

bu

nlar

daki

mes

ajla

rın v

e ör

tülü

anl

amla

rın te

spit

edilm

esin

e yö

nelik

çal

ışm

alar

ya

ptırı

lır.

b) Ö

ğren

cile

rin iç

erik

lerd

eki

tuta

rlılığ

ı sor

gula

mal

arı

sağl

anır.

T.6.

1.11

. Din

ledi

kler

iyle

/iz

ledi

kler

iyle

ilgi

li gö

rüşl

erin

i bild

irir.

T.4.

1. D

İNLE

ME/

İZLE

ME

T.4.

1.1.

Gör

seld

en/

görs

elle

rden

har

eket

le

dinl

eyec

eği/i

zley

eceğ

i m

etni

n ko

nusu

nu ta

hmin

ed

er.

T.4.

1.2.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

geç

en

olay

ların

gel

işim

i ve

sonu

cu

hakk

ında

tahm

inde

bul

unur

.

T.4.

1.3.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

met

ni a

na h

atla

rıyla

anl

atır.

T.4.

1.4.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

geç

en,

bilm

ediğ

i kel

imel

erin

an

lam

ını t

ahm

in e

der.

T.4.

1.5.

Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u be

lirle

r.

T.4.

1.6.

Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

ana

fikr

ini/a

na

duyg

usun

u be

lirle

r.

T.4.

1.7.

Din

ledi

kler

ine/

izle

dikl

erin

e yö

nelik

so

rula

ra c

evap

ver

ir.

Ola

y, ş

ahıs

, var

lık k

adro

su v

e m

ekân

a yö

nelik

sor

ular

(ne,

ki

m, n

ered

e, n

asıl,

ned

en v

e ne

zam

an) y

önel

tilir.

T.4.

1.8.

Din

ledi

kler

ine/

izle

dikl

erin

e fa

rklı

başl

ıkla

r ön

erir.

T.4.

1.9.

Din

ledi

kler

iyle

/iz

ledi

kler

iyle

ilgi

li gö

rüşl

erin

i ifa

de e

der.

T.4.

1.10

. Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

hikâ

ye e

dici

met

inle

ri ca

nlan

dırır

.

T.4.

1.11

. Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

içer

iğin

i de

ğerle

ndiri

r.

a) Ö

ğren

cile

re m

edya

m

etin

leri

(rekl

am, k

amu

spot

u vb

.) di

nlet

ilere

k/iz

letil

erek

bu

nlar

ın h

edef

kitl

esi v

e am

acı h

akkı

nda

çıka

rımda

bu

lunm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.8.

1. D

İNLE

ME/

İZLE

ME

T.8.

1.1.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

geç

en

olay

ların

gel

işim

i ve

sonu

cu

hakk

ında

tahm

inde

bul

unur

.

T.8.

1.2.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

geç

en

bilm

ediğ

i kel

imel

erin

an

lam

ını t

ahm

in e

der.

Öğr

enci

lerin

kel

ime

anla

mla

rına

yöne

lik ta

hmin

leri

ile s

özlü

k an

lam

ların

ı ka

rşıla

ştırm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.8.

1.3.

Din

ledi

kler

ini/

izle

dikl

erin

i öze

tler.

T.8.

1.4.

Din

ledi

kler

i/iz

ledi

kler

ine

yöne

lik

soru

lara

cev

ap v

erir.

T.8.

1.5.

Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

kon

usun

u te

spit

eder

.

T.8.

1.6.

Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

ana

fikr

ini/a

na

duyg

usun

u te

spit

eder

.

T.8.

1.7.

Din

ledi

kler

ine/

izle

dikl

erin

e yö

nelik

fark

lı ba

şlık

lar ö

nerir

.

T.8.

1.8.

Din

ledi

ği/iz

ledi

ği

hikâ

ye e

dici

met

inle

ri ca

nlan

dırır

.

T.8.

1.9.

Din

ledi

kler

inde

/iz

ledi

kler

inde

tuta

rlılığ

ı so

rgul

ar.

T.8.

1.10

. Din

ledi

kler

iyle

/iz

ledi

kler

iyle

ilgi

li gö

rüşl

erin

i bild

irir.

T.8.

1.11

. Din

ledi

kler

i/iz

ledi

kler

i med

ya m

etin

lerin

i de

ğerle

ndiri

r.

Med

ya m

etin

lerin

in a

mac

ını

ve k

ayna

ğını

sor

gula

mal

arı

sağl

anır.

52


T.1.

1.11

. Kon

uşm

acın

ın

sözl

ü ol

may

an m

esaj

ların

ı ka

vrar

.

1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

T.5.

1.12

. Din

lem

e st

rate

jiler

ini u

ygul

ar.

Not

ala

rak,

kat

ılımlı,

grup

hâ

linde

din

lem

e gi

bi y

önte

m

ve te

knik

leri

uygu

lam

alar

ı sa

ğlan

ır.

b) Ö

ğren

cile

r, di

kkat

lerin

i di

nled

ikle

rine/

izle

dikl

erin

e yo

ğunl

aştır

mal

arı i

çin

teşv

ik

edilir

.

T.3.

1.13

. Kon

uşm

acın

ın

sözl

ü ol

may

an m

esaj

ların

ı ka

vrar

.

T.7.

1.12

. Din

ledi

kler

inin

/iz

ledi

kler

inin

içer

iğin

i de

ğerle

ndiri

r.

a) M

edya

met

inle

rinde

ki

örtü

lü a

nlam

ı bel

irlem

esi

sağl

anır.

b) M

edya

met

inle

rinin

he

def k

itles

i ve

amac

ının

ın

sorg

ulan

mas

ı sağ

lanı

r.

T.7.

1.13

. Din

lem

e st

rate

jiler

ini u

ygul

ar.

Empa

ti ku

rara

k,ka

tılım

lı,

katıl

ımsı

z, n

ot a

lara

k di

nlem

e gi

bi y

önte

m v

e te

knik

leri

uygu

lam

alar

ı sağ

lanı

r.

T.7.

1.14

. Kon

uşm

acın

ın

sözl

ü ol

may

an m

esaj

ların

ı ka

vrar

.

T.6.

1.12

. Din

lem

e st

rate

jiler

ini u

ygul

ar.

Katıl

ımlı,

kat

ılımsı

z,gr

up

hâlin

de v

e no

t ala

rak

dinl

eme

gibi

yön

tem

ve

tekn

ikle

ri uy

gula

mal

arı s

ağla

nır.

b) Ö

ğren

cile

rin d

inle

dikl

eri/

izle

dikl

erin

in iç

eriğ

ini t

utar

lılık

açıs

ında

n so

rgul

amal

arı

sağl

anır.

T.4.

1.12

. Din

lem

e st

rate

jiler

ini u

ygul

ar.

a) Ö

ğren

cile

rin d

ikka

tlerin

i yo

ğunl

aştır

mal

arı s

ağla

nır.

b) D

inle

rken

/izle

rken

hoş

una

gide

n cü

mle

leri,

öne

mli

bilg

ileri

vb. n

ot a

lmal

arı

konu

sund

a te

şvik

edi

lir.

T.4.

1.13

. Kon

uşm

acın

ın

sözl

ü ol

may

an m

esaj

ların

ı ka

vrar

.

T.8.

1.12

. Din

ledi

kler

inde

/

izle

dikl

erin

de b

aşvu

rula

n dü

şünc

eyi g

eliş

tirm

e yo

lların

ı tes

pit e

der.

Düş

ünce

yi g

eliş

tirm

e yo

lların

dan

örne

klen

dirm

e,

tanı

k gö

ster

me

ve s

ayıs

al

veril

erde

n ya

rarla

nma

belir

leni

r.

T.8.

1.13

. Kon

uşm

acın

ın

sözl

ü ol

may

an m

esaj

ların

ı ka

vrar

.

T.8.

1.14

. Din

lem

e st

rate

jiler

ini u

ygul

ar.

Seçi

ci, y

arat

ıcı,

eleş

tirel

, em

pati

kura

rak,

not

ala

rak

dinl

eme

gibi

yön

tem

ve

tekn

ikle

ri uy

gula

mal

arı

sağl

anır.

53


T.1.

2. K

ON

UŞM

A

T.1.

2.1.

Kel

imel

eri

anla

mla

rına

uygu

n ku

llanı

r.

Konu

şmal

arın

da y

eni

öğre

ndiğ

i kel

imel

eri

kulla

nmas

ı teş

vik

edilir

.

T.1.

2.2.

Haz

ırlık

sız

konu

şmal

ar y

apar

.

T.1.

2.3.

Çer

çeve

si b

elirl

i bir

konu

hak

kınd

a ko

nuşu

r.

a) Ö

ğren

cile

rin k

endi

lerin

i ta

nıtm

alar

ı sağ

lanı

r.

b) Ö

ğren

cile

rin ç

evre

lerin

i ve

çev

rele

rinde

ki k

işile

ri ta

nıtm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.1.

2.4.

Kon

uşm

a st

rate

jiler

ini u

ygul

ar.

a) G

öz te

mas

ı kur

man

ın;

işiti

lebi

lir s

es to

nuyl

a,

konu

dış

ına

çıkm

adan

, ke

limel

eri d

oğru

tela

ffuz

eder

ek k

onuş

man

ın ö

nem

i vu

rgul

anır.

b) K

onuş

mal

ar s

ırası

nda

neza

ket k

ural

ların

a (y

erin

de h

itap

ifade

leri

kulla

nma,

baş

kala

rının

sö

zünü

kes

mem

e, s

öz

alar

ak k

onuş

may

a ka

tılm

a,

karş

ısın

daki

ni s

aygı

yla

dinl

eme)

uyg

un d

avra

nılm

ası

gere

ktiğ

i hat

ırlat

ılır.

1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

T.5.

2. K

ON

UŞM

A

T.5.

2.1.

Haz

ırlık

lı ko

nuşm

a ya

par.

Öğr

enci

lerin

ver

ilen

bir k

onuy

u gö

rsel

lerle

de

stek

leye

rek

kısa

sun

um

hazı

rlam

alar

ı ve

sunu

m

önce

sind

e pr

ova

yapm

alar

ı sa

ğlan

ır.

T.5.

2.2.

Haz

ırlık

sız

konu

şma

yapa

r.

T.5.

2.3.

Kon

uşm

a st

rate

jiler

ini u

ygul

ar.

Serb

est,

güdü

mlü

, kel

ime

ve

kavr

am h

avuz

unda

n se

çere

k ko

nuşm

a gi

bi y

önte

m v

e te

knik

lerin

kul

lanı

lmas

ı sa

ğlan

ır.

T.5.

2.4.

Kon

uşm

alar

ında

be

den

dilin

i etk

ili b

ir şe

kild

e ku

llanı

r.

T.5.

2.5.

Kel

imel

eri

anla

mla

rına

uygu

n ku

llanı

r.

T.5.

2.6.

Kon

uşm

alar

ında

uy

gun

geçi

ş ve

bağ

lant

ı ifa

dele

rini k

ulla

nır.

Ama,

faka

t, an

cak

ve la

kin

ifade

lerin

i kul

lanm

alar

ı sa

ğlan

ır.

T.5.

2.7.

Kon

uşm

alar

ında

ya

banc

ı dill

erde

n al

ınm

ış,

dilim

ize

henü

z ye

rleşm

emiş

ke

limel

erin

Tür

kçel

erin

i ku

llanı

r.

T.3.

2. K

ON

UŞM

A

T.3.

2.1.

Kel

imel

eri

anla

mla

rına

uygu

n ku

llanı

r.

Konu

şmal

arın

da y

eni

öğre

ndiğ

i kel

imel

eri

kulla

nmal

arı i

çin

teşv

ik e

dilir

.

T.3.

2.2.

Haz

ırlık

sız

konu

şmal

ar y

apar

.

T.3.

2.3.

Çer

çeve

si b

elirl

i bir

konu

hak

kınd

a ko

nuşu

r.

Öğr

enci

lerin

tem

alar

çe

rçev

esin

de k

endi

be

lirle

dikl

eri y

a da

öğr

etm

en

tara

fında

n be

lirle

nen

bir k

onu

hakk

ında

kon

uşm

a ya

pmal

arı

sağl

anır.

T.3.

2.4.

Kon

uşm

a st

rate

jiler

ini u

ygul

ar.

a) K

onuş

mal

arda

nez

aket

ku

ralla

rına

uym

anın

(yer

inde

hi

tap

ifade

leri

kulla

nma,

gö

z te

mas

ı kur

ma,

işiti

lebi

lir

ses

tonu

yla,

kon

u dı

şına

çı

kmad

an, k

elim

eler

i doğ

ru

tela

ffuz

eder

ek k

onuş

ma)

ön

emi h

atırl

atılır

.

b) B

eden

dilin

i etk

in

kulla

nman

ın ö

nem

i vur

gula

nır.

T.3.

2.5.

Sın

ıf iç

inde

ki

tart

ışm

a ve

kon

uşm

alar

a ka

tılır.

a) Ö

ğren

cile

r kon

uşm

a/ta

rtışm

a sı

rası

nda

kend

i dü

şünc

eler

ini u

ygun

şek

ilde

ifade

etm

eler

i içi

n te

şvik

ed

ilir.

b) B

aşka

ların

ı din

lem

e,

uygu

n hi

tap

ifade

leri

kulla

nma,

baş

kala

rının

sö

zünü

kes

mem

e,

konu

şman

ın b

itmes

ini

bekl

eme,

akı

ş iç

inde

söz

al

arak

kon

uşm

aya

katıl

ma,

ka

rşıs

ında

kini

say

gıyl

a ve

sa

bırla

din

lem

enin

ger

eklili

ği

hatır

latıl

ır.

T.7.

2. K

ON

UŞM

A

T.7.

2.1.

Haz

ırlık

lı ko

nuşm

a ya

par.

Öğr

enci

lerin

düş

ünce

lerin

i m

antık

sal b

ir bü

tünl

ük iç

inde

su

nmal

arı,

görs

el, i

şits

el

vb. d

este

kley

ici m

ater

yalle

r ku

llana

rak

sunu

haz

ırlam

alar

ı sa

ğlan

ır.

T.7.

2.2.

Haz

ırlık

sız

konu

şma

yapa

r.

T.7.

2.3.

Kon

uşm

a st

rate

jiler

ini u

ygul

ar.

Katıl

ımlı,

yar

atıc

ı, gü

düm

lü,

empa

ti ku

rma,

tartı

şma

ve

eleş

tirel

kon

uşm

a gi

bi y

önte

m

ve te

knik

lerin

in k

ulla

nılm

ası

sağl

anır.

T.7.

2.4.

Kon

uşm

alar

ında

be

den

dilin

i etk

ili b

ir şe

kild

e ku

llanı

r.

T.7.

2.5.

Kel

imel

eri

anla

mla

rına

uygu

n ku

llanı

r.

T.7.

2.6.

Kon

uşm

alar

ında

uy

gun

geçi

ş ve

bağ

lant

ı ifa

dele

rini k

ulla

nır.

Oys

aki,

başk

a bi

r dey

işle

, öz

ellik

le, i

lk o

lara

k ve

son

ol

arak

ifad

eler

ini k

ulla

nmal

arı

sağl

anır.

T.7.

2.7.

Kon

uşm

alar

ında

ya

banc

ı dill

erde

n al

ınm

ış,

dilim

ize

henü

z ye

rleşm

emiş

ke

limel

erin

Tür

kçel

erin

i ku

llanı

r.

T.2.

2. K

ON

UŞM

A

T.2.

2.1.

Kel

imel

eri

anla

mla

rına

uygu

n ku

llanı

r.

Öğr

enci

ler k

onuş

mal

arın

da

yeni

öğr

endi

kler

i kel

imel

eri

kulla

nmal

arı i

çin

teşv

ik e

dilir

.

T.2.

2.2.

Haz

ırlık

sız

konu

şmal

ar y

apar

.

T.2.

2.3.

Çer

çeve

si b

elirl

i bir

konu

hak

kınd

a ko

nuşu

r.

Öğr

enci

lerin

tanı

dıkl

arı k

işile

r, bi

ldik

leri

yerle

r ve

yaşa

dıkl

arı

olay

lar h

akkı

nda

konu

şmal

ar

yapm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.2.

2.4.

Kon

uşm

a st

rate

jiler

ini u

ygul

ar.

a) B

eden

dili

hakk

ında

kı

sa b

ilgi v

erilir

. Öğr

enci

ler

konu

şmal

arın

da b

eden

dilin

i et

kili

kulla

nmal

arı i

çin

teşv

ik

edilir

.

b) K

onuş

mal

arda

nez

aket

ku

ralla

rına

uym

anın

(yer

inde

hi

tap

ifade

leri

kulla

nma,

gö

z te

mas

ı kur

ma,

işiti

lebi

lir

ses

tonu

yla,

kon

u dı

şına

çı

kmad

an, k

elim

eler

i doğ

ru

tela

ffuz

eder

ek k

onuş

ma)

ön

emi h

atırl

atılır

.

c) A

kran

larla

ve

yetiş

kinl

erle

ile

tişim

de d

ikka

t edi

lece

k hu

susl

ar b

elirt

ilir.

T.6.

2. K

ON

UŞM

A

T.6.

2.1.

Haz

ırlık

lı ko

nuşm

a ya

par.

Öğr

enci

lerin

ver

ilen

bir

konu

hak

kınd

a gö

rsel

lerle

de

stek

leye

rek

kısa

sun

um

hazı

rlam

alar

ı ve

prov

a ya

pmal

arı s

ağla

nır.

T.6.

2.2.

Haz

ırlık

sız

konu

şma

yapa

r.

T.6.

2.3.

Kon

uşm

a st

rate

jiler

ini u

ygul

ar.

Serb

est,

güdü

mlü

, yar

atıc

ı, ha

fızad

a tu

tma

tekn

iği v

e ke

lime

kavr

am h

avuz

unda

n se

çere

k ko

nuşm

a gi

bi

yönt

em v

e te

knik

lerin

ku

llanı

lmas

ı sağ

lanı

r.

T.6.

2.4.

Kon

uşm

alar

ında

be

den

dilin

i etk

ili b

ir şe

kild

e ku

llanı

r.

T.6.

2.5.

Kel

imel

eri

anla

mla

rına

uygu

n ku

llanı

r.

T.6.

2.6.

Kon

uşm

alar

ında

uy

gun

geçi

ş ve

bağ

lant

ı ifa

dele

rini k

ulla

nır.

Ama,

faka

t, an

cak,

la

kin,

bun

unla

birl

ikte

ve

buna

rağm

en if

adel

erin

i ku

llanm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.6.

2.7.

Kon

uşm

alar

ında

ya

banc

ı dill

erde

n al

ınm

ış,

dilim

ize

henü

z ye

rleşm

emiş

ke

limel

erin

Tür

kçel

erin

i ku

llanı

r.

T.4.

2. K

ON

UŞM

A

T.4.

2.1.

Kel

imel

eri

anla

mla

rına

uygu

n ku

llanı

r.

T.4.

2.2.

Haz

ırlık

sız

konu

şmal

ar y

apar

.

T.4.

2.3.

Haz

ırlık

lı ko

nuşm

alar

yap

ar.

a) Ö

ğren

cile

rin iz

ledi

kler

i bi

r film

i tan

ıtmal

arı,

görü

ş ve

düş

ünce

lerin

i bel

irter

ek

anla

tmal

arı s

ağla

nır.

b) Ö

ğren

cile

rin v

erile

n bi

r kon

uyu

görs

elle

rle

dest

ekle

yere

k kı

sa s

unum

ha

zırla

mal

arı v

e pr

ova

yapm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.4.

2.4.

Kon

uşm

a st

rate

jiler

ini u

ygul

ar.

a) N

ezak

et k

ural

ların

a uy

gun

konu

şulm

ası g

erek

tiği

hatır

latıl

ır.

b) B

eden

dilin

i etk

in

kulla

nman

ın ö

nem

i vur

gula

nır.

T4.2

.5. S

ınıf

için

deki

ta

rtış

ma

ve k

onuş

mal

ara

katıl

ır.

a) Ö

ğren

cile

r kon

uşm

a/ta

rtışm

a sı

rası

nda

kend

i dü

şünc

eler

ini u

ygun

şek

ilde

ifade

etm

eler

i içi

n te

şvik

ed

ilir.

b) F

arkl

ı bak

ış a

çıla

rına

anla

yışl

a ya

klaş

man

ın ö

nem

i vu

rgul

anır.

c) B

aşka

ların

ı din

lem

e,

uygu

n hi

tap

ifade

leri

kulla

nma,

baş

kala

rının

sö

zünü

kes

mem

e,

konu

şman

ın b

itmes

ini

bekl

eme,

akı

ş iç

inde

söz

al

arak

kon

uşm

aya

katıl

ma,

ka

rşıs

ında

kini

say

gıyl

a ve

sa

bırla

din

lem

enin

ger

eklili

ği

hatır

latıl

ır.

d) B

ir ko

nuşm

adak

i/ta

rtışm

adak

i bak

ış a

çıla

rını

ayırt

etm

eler

i sağ

lanı

r.

T.8.

2. K

ON

UŞM

A

T.8.

2.1.

Haz

ırlık

lı ko

nuşm

a ya

par.

a) Ö

ğren

cile

rin d

üşün

cele

rini

man

tıksa

l bir

bütü

nlük

iç

inde

sun

mal

arı,

görs

el,

işits

el v

b. d

este

kley

ici

mat

erya

ller k

ulla

nmal

arı,

sunu

ha

zırla

mal

arı s

ağla

nır.

b)Ö

ğren

cile

r ara

ştırm

a so

nuçl

arın

ı sem

pozy

um,

pane

l, fo

rum

vb.

orta

mla

rda

sunm

aya

teşv

ik e

dilir

.

T.8.

2.2.

Haz

ırlık

sız

konu

şma

yapa

r.

T.8.

2.3.

Kon

uşm

a st

rate

jiler

ini u

ygul

ar.

Yara

tıcı,

güdü

mlü

, em

pati

kurm

a, ta

rtışm

a, ik

na e

tme

ve

eleş

tirel

kon

uşm

a gi

bi y

önte

m

ve te

knik

lerin

in k

ulla

nılm

ası

sağl

anır.

T.8.

2.4.

Kon

uşm

alar

ında

be

den

dilin

i etk

ili b

ir şe

kild

e ku

llanı

r.

T.8.

2.5.

Kel

imel

eri

anla

mla

rına

uygu

n ku

llanı

r.

T.8.

2.6.

Kon

uşm

alar

ında

ya

banc

ı dill

erde

n al

ınm

ış,

dilim

ize

henü

z ye

rleşm

emiş

ke

limel

erin

Tür

kçel

erin

i ku

llanı

r.

T.8.

2.7.

Kon

uşm

alar

ında

uy

gun

geçi

ş ve

bağ

lant

ı ifa

dele

rini k

ulla

nır.

54


1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

T.3.

2.6.

Kon

uşm

alar

ında

ya

banc

ı dill

erde

n al

ınm

ış,

dilim

ize

henü

z ye

rleşm

emiş

ke

limel

erin

Tür

kçel

erin

i ku

llanı

r.

T.4.

2.6.

Kon

uşm

alar

ında

ya

banc

ı dill

erde

n al

ınm

ış,

dilim

ize

henü

z ye

rleşm

emiş

ke

limel

erin

Tür

kçel

erin

i ku

llanı

r.

55


T.1.

3. O

KU

MA

Oku

may

a H

azırl

ık

T.1.

3.1.

Oku

ma

mat

erya

linde

ki te

mel

bö

lüm

leri

tanı

r.

Kita

bın

ön k

apak

, ark

a ka

pak

ve iç

eriğ

i hak

kınd

a kı

saca

bi

lgi v

erilir

.

T.1.

3.2.

Har

fi ta

nır v

e se

slen

dirir

.

T.1.

3.3.

Hec

e ve

kel

imel

eri

okur

.

T.1.

3.4.

Bas

it ve

kıs

a cü

mle

leri

okur

.

T.1.

3.5.

Kıs

a m

etin

leri

okur

.

Akı

cı O

kum

a

T.1.

3.6.

Nok

tala

ma

işar

etle

rine

dikk

at e

dere

k ok

ur.

T.1.

3.7.

Vur

gu, t

onla

ma

ve te

laffu

za d

ikka

t ede

rek

okur

.

T.1.

3.8.

Şiir

oku

r.

Kıs

a şi

irler

i ve

İstik

lâl

Mar

şı’n

ın il

k ik

i kıta

sını

ok

umal

arı s

ağla

nır.

T.1.

3.9.

Gör

selle

rden

ha

reke

tle k

elim

eler

i ve

anla

mla

rını t

ahm

in e

der.

Kelim

e ha

ritas

ı, ke

lime

kartl

arı v

e be

nzer

ara

çlar

dan

yara

rlanı

lır.

T.1.

3.10

. Far

klı y

azı

kara

kter

leri

ile y

azılm

ış

yazı

ları

okur

.

Her

türlü

bas

ılı iç

erik

, kat

alog

, ta

bela

, rek

lam

pan

olar

ı, ki

tap

kapa

klar

ı gib

i çeş

itli

yüze

yler

deki

fark

lı ya

zı

kara

kter

leri

ile y

azılm

ış

yazı

ları

okum

alar

ı sağ

lanı

r.

T.1.

3.11

. Kel

imel

erin

zıt

anla

mlıl

arın

ı tah

min

ede

r.

1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

T.5.

3. O

KU

MA

Akı

cı O

kum

a

T.5.

3.1.

Nok

tala

ma

işar

etle

rine

dikk

at e

dere

k se

sli v

e se

ssiz

oku

r.

T.5.

3.2.

Met

ni tü

rün

özel

likle

rine

uygu

n bi

çim

de

okur

.

Öğr

enci

lerin

sev

iyel

erin

e uy

gun,

ede

bî d

eğer

i ola

n şi

irler

i ve

kısa

yaz

ıları

türü

nün

özel

liğin

e gö

re o

kum

alar

ı ve

ezbe

rlem

eler

i sağ

lanı

r.

T.5.

3.3.

Far

klı y

azı

kara

kter

leri

ile y

azılm

ış

yazı

ları

okur

.

T.5.

3.4.

Oku

ma

stra

tejil

erin

i ku

llanı

r.

Sesl

i, se

ssiz

, tah

min

ede

rek,

gr

up h

âlin

de, s

oru

sora

rak,

sö

z ko

rosu

, ezb

erle

yere

k ve

hız

lı ok

uma

gibi

yön

tem

ve

tekn

ikle

ri ku

llanm

alar

ı sa

ğlan

ır.

Söz

Varlı

ğı

T.5.

3.5.

Bağ

lam

dan

yara

rlana

rak

bilm

ediğ

i ke

lime

ve k

elim

e gr

upla

rının

an

lam

ını t

ahm

in e

der.

a) Ö

ğren

cile

rin ta

hmin

et

tikle

ri ke

lime

ve k

elim

e gr

upla

rını ö

ğren

mek

için

gö

rsel

ler,

sözl

ük, a

tasö

zler

i ve

dey

imle

r söz

lüğü

vb.

ar

açla

rı ku

llanm

alar

ı sağ

lanı

r.

b) Ö

ğren

cini

n öğ

rend

iği

kelim

e ve

kel

ime

grup

ların

dan

sözl

ük o

luşt

urm

ası t

eşvi

k ed

ilir.

T.5.

3.6.

Dey

im v

e at

asöz

lerin

in m

etne

ka

tkıs

ını b

elirl

er.

T.5.

3.7.

Kel

imel

erin

eş

anla

mlıl

arın

ı bul

ur.

T.3.

3. O

KU

MA

Akı

cı O

kum

a

T.3.

3.1.

Oku

ma

mat

erya

llerin

deki

tem

el

bölü

mle

ri ta

nır.

Oku

ma

mat

erya

llerin

deki

iç

inde

kile

r, sö

zlük

ve

kayn

akça

böl

ümle

ri ta

nıtıl

arak

kı

saca

işle

vler

ine

deği

nilir

.

T.3.

3.2.

Nok

tala

ma

işar

etle

rine

dikk

at e

dere

k ok

ur.

T.3.

3.3.

Vur

gu, t

onla

ma

ve te

laffu

za d

ikka

t ede

rek

okur

.

T.3.

3.4.

Şiir

oku

r.

Öğr

enci

lere

kıs

a şi

ir ve

İs

tiklâ

l Mar

şı’n

ın il

k al

tı kı

tası

nı o

kum

a ve

ezb

erle

me

çalış

mal

arı -

zorla

mam

ak

kayd

ıyla

- yap

tırılır

.

T.3.

3.5.

Far

klı y

azı

kara

kter

leri

ile y

azılm

ış

yazı

ları

okur

.

T.3.

3.6.

Oku

ma

stra

tejil

erin

i uy

gula

r.

Öğr

enci

lerin

ses

li, s

essi

z ve

tahm

in e

dere

k ok

uma

yapm

alar

ı sağ

lanı

r.

Söz

Varlı

ğı

T.3.

3.7.

Gör

seld

en/

görs

elle

rden

har

eket

le

bilm

ediğ

i kel

imel

erin

an

lam

ların

ı tah

min

ede

r.

a) R

esim

li sö

zlük

, kav

ram

ha

ritas

ı, sö

zlük

, dey

imle

r ve

atas

özle

ri sö

zlüğ

ü ve

ben

zer

araç

lard

an y

arar

lanı

lır.

b) Ö

ğren

cile

rin y

eni

öğre

ndik

leri

kelim

e ve

ke

lime

grup

ların

dan

sözl

ük

oluş

turm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.3.

3.8.

Kel

imel

erin

zıt

anla

mlıl

arın

ı bul

ur.

T.3.

3.9.

Kel

imel

erin

eş

anla

mlıl

arın

ı bul

ur.

T.7.

3. O

KU

MA

T.A

kıcı

Oku

ma

T.7.

3.1.

Nok

tala

ma

işar

etle

rine

dikk

at e

dere

k se

sli v

e se

ssiz

oku

r.

T.7.3

.2. M

etni

türü

n öz

ellik

lerin

e uy

gun

biçi

mde

oku

r.

Öğr

enci

lerin

sev

iyel

erin

e uy

gun,

ede

bî d

eğer

i ola

n şi

irler

i ve

kısa

yaz

ıları

türü

nün

özel

liğin

e gö

re o

kum

alar

ı ve

ezbe

rlem

eler

i sağ

lanı

r.

T.7.

3.3.

Far

klı y

azı

kara

kter

leri

ile y

azılm

ış

yazı

ları

okur

.

T.7.

3.4.

Oku

ma

stra

tejil

erin

i ku

llanı

r.

Göz

ata

rak,

öze

tleye

rek,

no

t ala

rak,

işar

etle

yere

k ve

ta

rtışa

rak

okum

a gi

bi y

önte

m

ve te

knik

leri

kulla

nmal

arı

sağl

anır.

Söz

Varlı

ğı

T.7.

3.5.

Bağ

lam

dan

hare

ketle

bilm

ediğ

i kel

ime

ve k

elim

e gr

upla

rının

an

lam

ını t

ahm

in e

der.

a) Ö

ğren

cile

rin, k

elim

e ve

ke

lime

grup

ların

ı öğr

enm

ek

için

söz

lük,

ata

sözl

eri v

e de

yim

ler s

özlü

ğü v

b. a

raçl

ar

kulla

nmal

arı t

eşvi

k ed

ilir.

b) Ö

ğren

cini

n öğ

rend

iği

kelim

e ve

kel

ime

grup

ların

dan

sözl

ük o

luşt

urm

ası t

eşvi

k ed

ilir.

T.7.

3.6.

Dey

im v

e at

asöz

lerin

in m

etne

ka

tkıs

ını b

elirl

er.

T.7.

3.7.

Met

ni o

luşt

uran

un

surla

r ara

sınd

aki g

eçiş

ve

bağ

lant

ı ifa

dele

rinin

an

lam

a ol

an k

atkı

sını

de

ğerle

ndiri

r.

Oys

aki,

başk

a bi

r dey

işle

, öz

ellik

le, i

lk o

lara

k ve

son

ol

arak

ifad

eler

i üze

rinde

du

rulu

r.

T.2.

3. O

KU

MA

Akı

cı O

kum

a

T.2.

3.1.

Oku

ma

mat

erya

llerin

deki

tem

el

bölü

mle

ri ta

nır.

Oku

ma

mat

erya

llerin

deki

iç

inde

kile

r ve

sözl

ük b

ölüm

leri

tanı

tılar

ak iş

levl

erin

e de

ğini

lir.

T.2.

3.2.

Nok

tala

ma

işar

etle

rine

dikk

at e

dere

k ok

ur.

T.2.

3.3.

Vur

gu, t

onla

ma

ve te

laffu

za d

ikka

t ede

rek

okur

.

T.2.

3.4.

Şiir

oku

r.

Öğr

enci

lere

kıs

a şi

ir ve

İstik

lâl

Mar

şı’n

ın il

k ik

i kıta

sını

oku

ma

ve e

zber

lem

e ça

lışm

alar

ı -z

orla

mam

ak k

aydı

yla-

ya

ptırı

lır.

T.2.

3.5.

Far

klı y

azı

kara

kter

leri

ile y

azılm

ış

yazı

ları

okur

.

T.2.

3.6.

Oku

ma

stra

tejil

erin

i uy

gula

r.

Öğr

enci

lerin

ses

li ve

ses

siz

okum

a ya

pmal

arı s

ağla

nır.

Söz

Varlı

ğı

T.2.

3.7.

Gör

seld

en/

görs

elle

rden

har

eket

le

bilm

ediğ

i kel

imel

eri v

e an

lam

ların

ı tah

min

ede

r.

a) R

esim

li sö

zlük

, söz

lük,

ke

lime

harit

ası,

kelim

e ka

rtlar

ı ve

benz

er a

raçl

arda

n ya

rarla

nılır

.

b) Ö

ğren

cile

rin y

eni

öğre

ndik

leri

kelim

e ve

ke

lime

grup

ların

dan

sözl

ük

oluş

turm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.2.

3.8.

Kel

imel

erin

zıt

anla

mlıl

arın

ı tah

min

ede

r.

T.2.

3.9.

Kel

imel

erin

eş

anla

mlıl

arın

ı tah

min

ede

r.

T.6.

3. O

KU

MA

Akı

cı O

kum

a

T.6.

3.1.

Nok

tala

ma

işar

etle

rine

dikk

at e

dere

k se

sli v

e se

ssiz

oku

r.

T.6.

3.2.

Met

ni tü

rün

özel

likle

rine

uygu

n bi

çim

de

okur

.

Öğr

enci

lerin

sev

iyel

erin

e uy

gun,

ede

bî d

eğer

i ola

n şi

irler

i ve

kısa

yaz

ıları

türü

nün

özel

liğin

e gö

re o

kum

alar

ı ve

ezbe

rlem

eler

i sağ

lanı

r.

T.6.

3.3.

Far

klı y

azı

kara

kter

leri

ile y

azılm

ış

yazı

ları

okur

.

T.6.

3.4.

Oku

ma

stra

tejil

erin

i ku

llanı

r.

Sesl

i, se

ssiz

, tah

min

ed

erek

, not

ala

rak,

sor

u so

rara

k, o

kum

a tiy

atro

su

ve h

ızlı

okum

a gi

bi y

önte

m

ve te

knik

leri

kulla

nmal

arı

sağl

anır.

Söz

Varlı

ğı

T.6.

3.5.

Bağ

lam

dan

yara

rlana

rak

bilm

ediğ

i ke

lime

ve k

elim

e gr

upla

rının

an

lam

ını t

ahm

in e

der.

a) K

elim

e ve

kel

ime

grup

ların

ı öğr

enm

ek iç

in

sözl

ük, a

tasö

zler

i ve

deyi

mle

r söz

lüğü

vb.

ara

çlar

ku

llanı

lmas

ı teş

vik

edilir

.

b) Ö

ğren

cini

n öğ

rend

iği

kelim

e ve

kel

ime

grup

ların

dan

sözl

ük o

luşt

urm

ası t

eşvi

k ed

ilir.

T.6.

3.6.

Dey

im v

e at

asöz

lerin

in m

etne

ka

tkıs

ını b

elirl

er.

T.6.

3.7.

Çek

im e

kler

inin

iş

levl

erin

i ayı

rt e

der.

İsim

çek

im e

kler

i (ço

ğul e

ki,

hâl e

kler

i, iy

elik

ekl

eri v

e so

ru

eki)

üzer

inde

dur

ulur

.

T.4.

3. O

KU

MA

Akı

cı O

kum

a

T.4.

3.1.

Nok

tala

ma

işar

etle

rine

dikk

at e

dere

k se

sli v

e se

ssiz

oku

r.

T.4.

3.2.

Vur

gu, t

onla

ma

ve te

laffu

za d

ikka

t ede

rek

okur

.

T.4.

3.3.

Şiir

oku

r.

Öğr

enci

lere

kıs

a şi

ir ve

İstik

lâl

Mar

şı’n

ın il

k on

kıta

sını

oku

ma

ve e

zber

lem

e ça

lışm

alar

ı -z

orla

mam

ak k

aydı

yla-

ya

ptırı

lır.

T.4.

3.4.

Met

inle

ri tü

rün

özel

likle

rine

uygu

n bi

çim

de

okur

.

Hik

âye

edic

i ve

bilg

ilend

irici

m

etin

ler i

le ş

iir o

kutu

lur.

T.4.

3.5.

Far

klı y

azı

kara

kter

leri

ile y

azılm

ış

yazı

ları

okur

.

T.4.

3.6

Oku

ma

stra

tejil

erin

i uy

gula

r.

Öğr

enci

lerin

ses

li, s

essi

z,

tahm

in e

dere

k ve

sor

u so

rara

k ok

uma

yapm

alar

ı sa

ğlan

ır.

Söz

Varlı

ğı

T.4.

3.7.

Kel

imel

erin

zıt

anla

mlıl

arın

ı bul

ur.

T.4.

3.8.

Kel

imel

erin

eş

anla

mlıl

arın

ı bul

ur.

T.4.

3.9.

Eş

sesl

i kel

imel

erin

an

lam

ların

ı ayı

rt e

der.

T.4.

3.10

. Oku

duğu

m

etin

deki

ger

çek,

mec

az

ve te

rim a

nlam

lı sö

zcük

leri

belir

ler.

T.4.

3.11

. Dey

im v

e at

asöz

lerin

in m

etni

n an

lam

ına

katk

ısın

ı kav

rar.

T.8.

3. O

KU

MA

Akı

cı O

kum

a

T.8.

3.1.

Nok

tala

ma

işar

etle

rine

dikk

at e

dere

k se

sli v

e se

ssiz

oku

r.

T.8.

3.2.

Met

ni tü

rün

özel

likle

rine

uygu

n bi

çim

de

okur

.

Öğr

enci

lerin

sev

iyel

erin

e uy

gun,

ede

bî d

eğer

i ola

n şi

irler

i ve

kısa

yaz

ıları

türü

nün

özel

liğin

e gö

re o

kum

alar

ı ve

ezbe

rlem

eler

i sağ

lanı

r.

T.8.

3.3.

Far

klı y

azı

kara

kter

leri

ile y

azılm

ış

yazı

ları

okur

.

T.8.

3.4.

Oku

ma

stra

tejil

erin

i ku

llanı

r.

Göz

ata

rak,

öze

tleye

rek,

no

t ala

rak,

tartı

şara

k ve

el

eştir

erek

oku

ma

gibi

yö

ntem

ve

tekn

ikle

ri ku

llanm

alar

ı sağ

lanı

r.

Söz

Varlı

ğı

T.8.

3.5.

Bağ

lam

dan

yara

rlana

rak

bilm

ediğ

i ke

lime

ve k

elim

e gr

upla

rının

an

lam

ını t

ahm

in e

der.

a) K

elim

e ve

kel

ime

grup

ların

ı öğr

enm

ek iç

in

sözl

ük, a

tasö

zler

i ve

deyi

mle

r söz

lüğü

vb.

ara

çlar

ku

llanı

labi

lir.

b) Ö

ğren

cini

n öğ

rend

iği

kelim

e ve

kel

ime

grup

ların

dan

sözl

ük o

luşt

urm

ası t

eşvi

k ed

ilir.

T.8.

3.6.

Dey

im, a

tasö

zü v

e öz

deyi

şler

in m

etne

kat

kısı

nı

belir

ler.

T.8.

3.7.

Met

inde

ki s

öz

sana

tların

ı tes

pit e

der.

Benz

etm

e (te

şbih

), ki

şile

ştirm

e (te

şhis

), ko

nuşt

urm

a (in

tak)

ve

karş

ıtlık

(te

zat),

aba

rtma

(müb

alağ

a)

56


T.1.

3.12

. Oku

ma

stra

tejil

erin

i uyg

ular

.

Öğr

enci

lerin

ses

li ve

ses

siz

okum

a ya

pmal

arı s

ağla

nır.

Anl

ama

T.1.

3.13

. Gör

selle

rle il

gili

soru

ları

ceva

plar

.

T.1.

3.14

. Gör

selle

rden

ha

reke

tle o

kuya

cağı

met

nin

içer

iğin

i tah

min

ede

r.

T.1.

3.15

. Met

inle

ilgi

li so

rula

rı ce

vapl

ar.

T.1.

3.16

. Oku

dukl

arın

ı ana

ha

tlarıy

la a

nlat

ır.

T.1.

3.17

. Met

nin

konu

sunu

be

lirle

r.

T.1.

3.18

. Met

nin

içer

iğin

e uy

gun

başl

ık/b

aşlık

lar

belir

ler.

T.1.

3.19

. Şek

il, s

embo

l ve

işar

etle

rin a

nlam

ların

ı ka

vrar

.

1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

T.5.

3.8.

Kel

imel

erin

zıt

anla

mlıl

arın

ı bul

ur.

T.5.

3.9.

Eş

sesl

i kel

imel

erin

an

lam

ların

ı ayı

rt e

der.

T.5.

3.10

. Kök

leri

ve e

kler

i ay

ırt e

der.

T.5.

3.11

. Yap

ım e

kini

n iş

levl

erin

i açı

klar

.

Yapı

m e

kler

i ezb

erle

tilm

ez,

işle

vler

i sez

diril

ir. K

elim

e tü

retm

enin

man

tığı k

avra

tılır.

Anl

ama

T.5.

3.12

. Met

in tü

rlerin

i ayı

rt

eder

.

Hik

âye,

fabl

, mas

al, h

aber

m

etni

türle

ri ta

nıtıl

ır. M

etin

tü

rleri

ile il

gili

ayrın

tılı b

ilgi

veril

mez

.

T.5.

3.13

. Oku

dukl

arın

ı öz

etle

r.

T.5.

3.14

. Met

nin

ana

fikrin

i/an

a du

ygus

unu

belir

ler.

T.5.

3.15

. Met

inde

ele

alın

an

soru

nlar

a fa

rklı

çözü

mle

r ür

etir.

T.5.

3.16

. Met

inde

ki h

ikây

e un

surla

rını b

elirl

er.

Ola

y ör

güsü

, mek

ân, z

aman

, şa

hıs

ve v

arlık

kad

rosu

, an

latıc

ı vb.

gib

i hik

âye

unsu

rları

üzer

inde

dur

ulur

.

T.5.

3.17

. Met

ni y

orum

lar.

a) Y

azar

ın b

akış

açı

sını

fark

et

mel

eri,

olay

ları

ele

alış

şe

klin

i yor

umla

mal

arı v

e öğ

renc

ilerin

met

inle

ilgi

li ke

ndi b

akış

açı

ların

ı ifa

de

etm

eler

i sağ

lanı

r.

b) M

etin

içer

iğin

in

yoru

mla

nmas

ı sıra

sınd

a m

etin

lerd

eki ö

rnek

lere

ve

ayrın

tılar

a at

ıf ya

pılm

ası

sağl

anır.

T.5.

3.18

. Met

inle

ilgi

li so

rula

r sor

ar.

T.3.

3.10

. Eş

sesl

i kel

imel

erin

an

lam

ların

ı ayı

rt e

der.

Anl

ama

T.3.

3.11

. Gör

selle

rle il

gili

soru

ları

ceva

plar

.

T.3.

3.12

. Gör

selle

rden

ha

reke

tle o

kuya

cağı

met

nin

konu

sunu

tahm

in e

der.

T.3.

3.13

. Oku

dukl

arın

ı ana

ha

tlarıy

la a

nlat

ır.

Ola

ylar

ın o

luş

sıra

sına

gör

e an

latıl

mas

ı sağ

lanı

r.

T.3.

3.14

. Oku

duğu

met

nin

konu

sunu

bel

irler

.

T.3.

3.15

. Met

nin

ana

fikri/

ana

duyg

usun

u be

lirle

r.

T.3.

3.16

. Oku

duğu

met

inle

ilg

ili s

orul

arı c

evap

lar.

T.3.

3.17

. Met

inle

ilgi

li so

rula

r sor

ar.

T.3.

3.18

. Oku

duğu

m

etin

deki

hik

âye

unsu

rların

ı bel

irler

.

Met

nin

olay

örg

üsü,

mek

ân,

şahı

s ve

var

lık k

adro

su

unsu

rların

a de

ğini

lir.

T.3.

3.19

. Oku

duğu

met

nin

içer

iğin

e uy

gun

başl

ık/

başl

ıkla

r bel

irler

.

T.3.

3.20

. Met

in tü

rlerin

i ayı

rt

eder

.

Hik

âye

edic

i, bi

lgile

ndiri

ci

met

in v

e şi

ir ha

kkın

da

örne

kler

den

yara

rlanı

lara

k ge

nel k

ısa

bilg

iler v

erilir

.

T.3.

3.21

. Met

inle

ri ol

uştu

ran

ögel

eri t

anır.

a) B

aşlık

ve

para

graf

ha

kkın

da k

ısa

bilg

i ver

ilir.

b) K

ıta v

e di

ze h

akkı

nda

kısa

bi

lgi v

erilir

.

T.7.

3.8.

Met

inde

ki s

öz

sana

tların

ı tes

pit e

der.

Kişi

leşt

irme

(teşh

is),

konu

ştur

ma

(inta

k),

karş

ıtlık

(tez

at) v

e ab

artm

a (m

übal

ağa)

söz

san

atla

rı ve

rilir.

T.7.

3.9.

Çek

im e

kler

inin

iş

levl

erin

i ayı

rt e

der.

a) F

iil çe

kim

ekl

eri (

kip

ve k

işi

ekle

ri) ü

zerin

de d

urul

ur.

b) F

iiller

de a

nlam

kay

mas

ı ko

nusu

üze

rinde

dur

ulur

.

T.7.

3.10

. Bas

it, tü

rem

iş v

e bi

rleşi

k fii

lleri

ayırt

ede

r.

T.7.

3.11

. Zar

fların

met

nin

anla

mın

a ol

an k

atkı

sını

aç

ıkla

r.

T.7.

3.12

. Fiil

lerin

anl

am

özel

likle

rini f

ark

eder

.

İş (k

ılış),

oluş

ve

duru

m

fiille

rinin

anl

am ö

zellik

leri

üzer

inde

dur

ulur

.

T.7.

3.13

. Anl

atım

bo

zukl

ukla

rını t

espi

t ede

r.

Anla

m y

önün

den

anla

tım

bozu

kluk

ları

üzer

inde

dur

ulur

.

Anl

ama

T.7.

3.14

. Gör

selle

rden

ve

baş

lıkta

n ha

reke

tle

okuy

acağ

ı met

nin

konu

sunu

tahm

in e

der.

T.7.

3.15

. Oku

dukl

arın

ı öz

etle

r.

T.7.

3.16

. Met

nin

konu

sunu

be

lirle

r.

T.7.

3.17

. Met

nin

ana

fikrin

i/an

a du

ygus

unu

belir

ler.

T.7.

3.18

. Met

inde

ki y

ardı

mcı

fik

irler

i bel

irler

.

T.7.

3.19

. Met

inle

ilgi

li so

rula

rı ce

vapl

ar.

Met

in iç

i ve

met

in d

ışı a

nlam

iliş

kile

ri ku

rulu

r.

Anl

ama

T.2.

3.10

. Gör

selle

rle il

gili

soru

ları

ceva

plar

.

T.2.

3.11

. Gör

selle

rden

ha

reke

tle o

kuya

cağı

met

nin

konu

sunu

tahm

in e

der.

T.2.

3.12

. Oku

dukl

arın

ı ana

ha

tlarıy

la a

nlat

ır.

Ola

ylar

ın o

luş

sıra

sına

gör

e an

latıl

mas

ına

dikk

at e

dilir

.

T.2.

3.13

. Oku

duğu

met

nin

konu

sunu

bel

irler

.

T.2.

3.14

. Oku

duğu

met

inle

ilg

ili s

orul

arı c

evap

lar.

T.2.

3.15

. Oku

duğu

met

nin

içer

iğin

e uy

gun

başl

ık/

başl

ıkla

r bel

irler

.

T.2.

3.16

. Met

in tü

rlerin

i ta

nır.

Örn

ekle

rle d

este

klen

erek

dü

zyaz

ı ve

şiir

hakk

ında

kıs

a bi

lgi v

erilir

.

T.2.

3.17

. Oku

duğu

m

etin

deki

hik

âye

unsu

rların

ı bel

irler

.

Met

nin

şahı

s ve

var

lık

kadr

osu

unsu

rların

a de

ğini

lir.

T.2.

3.18

. Yaz

ılı y

öner

gele

ri ka

vrar

.

Gör

selle

rle d

este

klen

erek

kı

sa v

e ba

sit y

emek

ta

rifler

i ile

çoc

uk o

yunl

arı

yöne

rgel

erin

den

fayd

alan

ılır.

T.2.

3.19

. Şek

il, s

embo

l ve

işar

etle

rin a

nlam

ların

ı ka

vrar

.

Ger

i dön

üşüm

işar

etle

ri ve

öz

el g

erek

sini

mli

bire

yler

e yö

nelik

sem

bolle

r üze

rinde

du

rulu

r.

T.6.

3.8.

İsim

ve

sıfa

tların

m

etni

n an

lam

ına

olan

ka

tkıs

ını a

çıkl

ar.

T.6.

3.9.

İsim

ve

sıfa

t ta

mla

mal

arın

ın m

etni

n an

lam

ına

olan

kat

kısı

nı

açık

lar.

T.6.

3.10

. Eda

t, ba

ğlaç

ve

ünle

mle

rin m

etni

n an

lam

ına

olan

kat

kısı

nı a

çıkl

ar.

T.6.

3.11

. Bas

it, tü

rem

iş v

e bi

rleşi

k ke

limel

eri a

yırt

ed

er.

T.6.

3.12

. Zam

irler

in m

etni

n an

lam

ına

olan

kat

kısı

nı

açık

lar.

T.6.

3.13

. Met

ni o

luşt

uran

un

surla

r ara

sınd

aki g

eçiş

ve

bağ

lant

ı ifa

dele

rinin

an

lam

a ol

an k

atkı

sını

de

ğerle

ndiri

r.

Ama,

faka

t, an

cak,

laki

n,

bunu

nla

birli

kte

ve b

una

rağm

en if

adel

eri ü

zerin

de

duru

lur.

Anl

ama

T.6.

3.14

. Met

inde

ki s

öz

sana

tların

ı tes

pit e

der.

Konu

ştur

ma

(inta

k) v

e ka

rşıtl

ık (t

ezat

) söz

san

atla

rı ve

rilir.

T.6.

3.15

. Gör

seld

en

ve b

aşlık

tan

hare

ketle

ok

uyac

ağı m

etni

n ko

nusu

nu ta

hmin

ede

r.

T.6.

3.16

. Oku

dukl

arın

ı öz

etle

r.

T.6.

3.17

. Met

inle

ilgi

li so

rula

rı ce

vapl

ar.

Met

in iç

i ve

met

in d

ışı a

nlam

iliş

kile

ri ku

rulu

r.

T.6.

3.18

. Met

inle

ilgi

li so

rula

r sor

ar.

T.6.

3.19

. Met

nin

konu

sunu

be

lirle

r.

T.4.

3.12

. Bağ

lam

dan

yara

rlana

rak

bilm

ediğ

i ke

lime

ve k

elim

e gr

upla

rının

an

lam

ını t

ahm

in e

der.

a) Ö

ğren

cile

rin ta

hmin

et

tikle

ri ke

lime

ve k

elim

e gr

upla

rının

anl

amla

rını

sözl

ükle

rden

kon

trol e

tmel

eri

sağl

anır.

b) Ö

ğren

cile

rin y

eni

öğre

ndik

leri

kelim

e ve

ke

lime

grup

ların

dan

sözl

ük

oluş

turm

alar

ı sağ

lanı

r.

Anl

ama

T.4.

3.13

. Gör

selle

rle il

gili

soru

ları

ceva

plar

.

T.4.

3.14

. Gör

selle

rden

ve

baş

lıkta

n ha

reke

tle

okuy

acağ

ı met

nin

konu

sunu

tahm

in e

der.

T.4.

3.15

. Oku

dukl

arın

ı ana

ha

tlarıy

la a

nlat

ır.

Ola

ylar

ın o

luş

sıra

sına

gör

e an

latıl

mas

ına

dikk

at e

dilir

.

T.4.

3.16

. Oku

duğu

met

nin

konu

sunu

bel

irler

.

T.4.

3.17

. Met

nin

ana

fikri/

ana

duyg

usun

u be

lirle

r.

T.4.

3.18

. Oku

duğu

met

inle

ilg

ili s

orul

arı c

evap

lar.

T.4.

3.19

. Met

inle

ilgi

li so

rula

r sor

ar.

T.4.

3.20

. Oku

duğu

m

etin

lerd

eki h

ikây

e un

surla

rını b

elirl

er.

Met

nin

konu

su, o

lay

örgü

sü,

mek

ân, z

aman

şah

ıs v

e va

rlık

kadr

osu

unsu

rların

a de

ğini

lir.

T.4.

3.21

. Oku

duğu

met

nin

içer

iğin

e uy

gun

başl

ık

belir

ler.

T.4.

3.22

. Şek

il, s

embo

l ve

işar

etle

rin a

nlam

ların

ı ka

vrar

.

Har

itala

r, m

edya

işar

etle

ri ve

se

mbo

lleri

üzer

inde

dur

ulur

.

söz

sana

tların

ın b

elirl

enm

esi

sağl

anır.

T.8.

3.8.

Met

inde

ki a

nlat

ım

bozu

kluk

ların

ı bel

irler

.

Dil

bilg

isi y

önün

den

anla

tım

bozu

kluk

ları

üzer

inde

dur

ulur

.

T.8.

3.9.

Fiil

imsi

lerin

cü

mle

deki

işle

vler

ini k

avra

r.

Fiilim

sile

rin tü

rleri

fark

etti

rilir.

Ek

ler e

zber

letil

mez

.

T.8.

3.10

. Geç

iş v

e ba

ğlan

tı ifa

dele

rinin

met

nin

anla

mın

a ol

an k

atkı

sını

de

ğerle

ndiri

r.

Oys

aki,

başk

a bi

r dey

işle

, öz

ellik

le, k

ısac

a, b

öyle

ce, i

lk

olar

ak v

e so

n ol

arak

ifad

eler

i üz

erin

de d

urul

ur.

T.8.

3.11

. Met

inde

ki a

nlat

ım

biçi

mle

rini b

elirl

er.

Anl

ama

T.8.

3.12

. Gör

sel v

e ba

şlık

tan

hare

ketle

oku

yaca

ğı m

etni

n ko

nusu

nu ta

hmin

ede

r.

T.8.

3.13

. Oku

dukl

arın

ı öz

etle

r.

T.8.

3.14

. Met

inle

ilgi

li so

rula

rı ce

vapl

ar.

Met

in iç

i ve

met

in d

ışı a

nlam

iliş

kisi

kur

ulur

.

T.8.

3.15

. Met

inle

ilgi

li so

rula

r sor

ar.

T.8.

3.16

. Met

nin

konu

sunu

be

lirle

r.

T.8.

3.17

. Met

nin

ana

fikrin

i/an

a du

ygus

unu

belir

ler.

T.8.

3.18

. Met

inde

ki y

ardı

mcı

fik

irler

i bel

irler

.

T.8.

3.19

. Met

nin

içer

iğin

e uy

gun

başl

ık/b

aşlık

lar

belir

ler.

T.8.

3.20

.Oku

duğu

m

etin

lerd

eki h

ikây

e un

surla

rını b

elirl

er.

57


1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

T.5.

3.19

. Met

inle

ilgi

li so

rula

ra c

evap

ver

ir.

Met

in iç

i ve

met

in d

ışı a

nlam

iliş

kile

ri ku

rulu

r.

T.5.

3.20

. Met

nin

konu

sunu

be

lirle

r.

T.5.

3.21

. Gör

selle

rden

ve

baş

lıkta

n ha

reke

tle

okuy

acağ

ı met

nin

konu

sunu

tahm

in e

der.

T.5.

3.22

. Gör

selle

rle il

gili

soru

ları

ceva

plar

.

a) R

esim

ve

karik

atür

leri

yoru

mla

yara

k gö

rüşl

erin

i bi

ldirm

eler

i sağ

lanı

r.

b) H

aber

i/bilg

iyi g

örse

l yo

rum

cula

rın n

asıl

iletti

kler

i üz

erin

de d

urul

ur.

T.5.

3.23

. Met

inde

öne

mli

nokt

alar

ın v

urgu

lanı

ş bi

çim

lerin

i kav

rar.

a) A

ltını

çiz

men

in, k

oyu

veya

ital

ik y

azm

anın

, re

nkle

ndirm

enin

, far

klı p

unto

ve

ya fo

nt k

ulla

nman

ın iş

levi

vu

rgul

anır.

b) K

öprü

met

inle

rin

(Hip

erte

kst)

dış

bağl

antı

oldu

ğu b

elirt

ilir.

T.5.

3.24

. Oku

duğu

met

nin

içer

iğin

e uy

gun

başl

ık/

başl

ıkla

r bel

irler

.

T.5.

3.25

. Med

ya m

etin

lerin

i de

ğerle

ndiri

r.

İnte

rnet

, sin

ema

ve

tele

vizy

onun

ver

diği

ilet

ileri

değe

rlend

irmel

eri s

ağla

nır.

T.5.

3.26

. Met

ni o

luşt

uran

un

surla

r ara

sınd

aki g

eçiş

ve

bağ

lant

ı ifa

dele

rinin

an

lam

a ol

an k

atkı

sını

de

ğerle

ndiri

r.

Ama,

faka

t, an

cak

ve la

kin

ifade

leri

üzer

inde

dur

ulur

.

T.3.

3.22

. Kıs

a ve

bas

it di

jital

m

etin

lerd

eki m

esaj

ı kav

rar.

Elek

troni

k po

sta

ve s

osya

l m

edya

içer

ikle

rine

(dav

et,

teşe

kkür

mes

ajla

rı vb

.) ye

r ve

rilir.

T.3.

3.23

. Met

inde

ki g

erçe

k ve

hay

alî ö

gele

ri ay

ırt e

der.

T.3.

3.24

. Oku

dukl

arı i

le il

gili

çıka

rımla

r yap

ar.

a) M

etin

deki

pro

blem

du

rum

ların

ın te

spit

edilm

esi

ve b

unla

ra fa

rklı

çözü

m y

olla

rı bu

lunm

ası s

ağla

nır.

b) M

etin

deki

dur

umla

rla k

endi

ya

şant

ıları

aras

ında

iliş

ki

kurm

alar

ı teş

vik

edilir

.

T.3.

3.25

. Gör

selle

rle

okud

uğu

met

nin

içer

iğin

i ili

şkile

ndiri

r.

Gör

sel v

e ko

nu a

rası

ndak

i iliş

ki v

urgu

lanı

r.

T.3.

3.26

. Şek

il, s

embo

l ve

işar

etle

rin a

nlam

ların

ı ka

vrar

.

Biliş

im te

knol

ojile

ri (b

ilgis

ayar

, ta

blet

) ve

iletiş

im a

raçl

arın

da

kulla

nıla

n şe

kil v

e se

mbo

ller

üzer

inde

dur

ulur

.

T.3.

3.27

. Yaz

ılı y

öner

gele

ri ka

vrar

.

Har

ita, i

lan,

afiş

, ürü

n et

iket

i, ku

llanı

m k

ılavu

zu g

ibi

mat

erya

llerd

en fa

ydal

anılır

.

T.3.

3.28

. Tab

lo v

e gr

afikl

erde

yer

ala

n bi

lgile

re

ilişk

in s

orul

arı c

evap

lar.

T.7.

3.20

. Met

inle

ilgi

li so

rula

r sor

ar.

T.7.

3.21

. Met

inde

ki h

ikây

e un

surla

rını b

elirl

er.

Ola

y ör

güsü

, mek

ân, z

aman

, şa

hıs

ve v

arlık

kad

rosu

, an

latıc

ı üze

rinde

dur

ulur

.

T.7.

3.22

. Met

nin

içer

iğin

i yo

rum

lar.

a) Y

azar

ın o

layl

ara

bakı

ş aç

ısın

ın te

spit

edilm

esi

sağl

anır.

b) M

etin

deki

özn

el v

e ne

snel

ya

klaş

ımla

rın te

spit

edilm

esi

sağl

anır.

c) M

etin

deki

örn

ek v

e ay

rıntıl

ara

atıf

yapı

lmas

ı sa

ğlan

ır.

T.7.

3.23

. Met

nin

içer

iğin

e uy

gun

başl

ık/b

aşlık

lar

belir

ler.

T.7.

3.24

. Met

inde

ele

alın

an

soru

nlar

a fa

rklı

çözü

mle

r ür

etir.

T.7.

3.25

. Met

inle

r ara

sınd

a ka

rşıla

ştırm

a ya

par.

Bakı

ş aç

ısı v

e m

esaj

lar

karş

ılaşt

ırılır

.

T.7.

3.26

. Met

inde

ki g

erçe

k ve

kur

gusa

l uns

urla

rı ay

ırt

eder

.

T.7.

3.27

. Met

inde

öne

mli

nokt

alar

ın v

urgu

lanı

ş bi

çim

lerin

i kav

rar.

Altın

ı çiz

men

in, k

oyu

veya

ital

ik y

azm

anın

, re

nkle

ndirm

enin

, far

klı p

unto

ve

ya fo

nt k

ulla

nman

ın iş

levi

vu

rgul

anır.

T.7.

3.28

. Oku

dukl

arı i

le il

gili

çıka

rımla

rda

bulu

nur.

Met

inle

rdek

i ned

en-s

onuç

, am

aç-s

onuç

, koş

ul,

karş

ılaşt

ırma,

ben

zetm

e,

örne

klen

dirm

e, d

uygu

be

lirte

n ifa

dele

r ve

abar

tma

üzer

inde

dur

ulur

.

T.6.

3.20

. Met

nin

ana

fikrin

i/an

a du

ygus

unu

belir

ler.

T.6.

3.21

. Met

nin

içer

iğin

e uy

gun

başl

ık b

elirl

er.

T.6.

3.22

. Met

inde

ki h

ikây

e un

surla

rını b

elirl

er.

Ola

y ör

güsü

, mek

ân, z

aman

, şa

hıs

ve v

arlık

kad

rosu

, an

latıc

ı üze

rinde

dur

ulur

.

T.6.

3.23

. Met

inde

ele

alın

an

soru

nlar

a fa

rklı

çözü

mle

r ür

etir.

T.6.

3.24

. Met

nin

içer

iğin

i yo

rum

lar.

a) Y

azar

ın o

layl

ara

bakı

ş aç

ısın

ın te

spit

edilm

esi

sağl

anır.

b) Ö

znel

ve

nesn

el

yakl

aşım

ların

tesp

it ed

ilmes

i sa

ğlan

ır.

c) M

etin

deki

örn

ek v

e ay

rıntıl

ara

atıf

yapı

lmas

ı sa

ğlan

ır.

T.6.

3.25

. Met

inle

r ara

sınd

a ka

rşıla

ştırm

a ya

par.

Met

inle

rin te

ma,

kon

u,

olay

örg

üsü

ve k

arak

terle

r aç

ısın

dan

karş

ılaşt

ırılm

ası

sağl

anır.

T.6.

3.26

. Met

in tü

rlerin

i ayı

rt

eder

.

a) A

nı, m

ektu

p, ti

yatro

, gez

i ya

zısı

türle

ri öğ

retil

mel

idir.

b) M

etin

türle

rine

ilişki

n ay

rıntıl

ı bilg

i ver

ilmem

elid

ir.

T.6.

3.27

. Şiir

in ş

ekil

özel

likle

rini a

çıkl

ar.

Şiird

e ka

fiye,

redi

f gib

i ahe

nk

unsu

rları

üzer

inde

dur

ulur

, bu

nlar

ın tü

rlerin

e de

ğini

lmez

.

T.6.

3.28

. Met

inde

ki g

erçe

k ve

kur

gusa

l uns

urla

rı ay

ırt

eder

.

T.4.

3.23

. Met

in tü

rlerin

i ayı

rt

eder

.

Hik

âye

edic

i, bi

lgile

ndiri

ci

met

inle

r ve

şiir

türü

nden

ör

nekl

ere

yer v

erile

rek

gene

l, kı

sa b

ilgile

ndirm

e ya

pılır

.

T.4.

3.24

. Hik

âye

edic

i ve

bilg

ilend

irici

met

inle

ri ol

uştu

ran

ögel

eri t

anır.

Giri

ş, g

eliş

me

ve s

onuç

/se

rim, d

üğüm

ve

çözü

m

bölü

mle

ri ha

kkın

da k

ısa

bilg

i ve

rilir.

T.4.

3.25

. Yön

erge

leri

kavr

ar.

Har

ita, i

lan,

afiş

, ila

ç pr

ospe

ktüs

ü, ü

rün

etik

eti,

kulla

nım

kıla

vuzu

gib

i m

ater

yalle

rden

fayd

alan

ılır.

T.4.

3.26

. Met

inde

ki g

erçe

k ve

hay

alî ö

gele

ri ay

ırt e

der.

T.4.

3.27

. Oku

duğu

m

etin

deki

kah

ram

anla

rın

özel

likle

rini k

arşı

laşt

ırır.

Kahr

aman

ların

fizi

ksel

ve

kiş

ilik ö

zellik

lerin

in

karş

ılaşt

ırılm

ası s

ağla

nır.

T.4.

3.28

. Oku

dukl

arı i

le il

gili

çıka

rımla

r yap

ar.

a) N

eden

-son

uç,

karş

ılaşt

ırma,

ben

zetm

e,

örne

klen

dirm

e gi

bi ç

ıkar

ımla

r ya

pılm

ası s

ağla

nır.

b) Ö

ğren

cile

r met

inde

işar

et

edile

n pr

oble

m d

urum

ların

ı te

spit

etm

eler

i ve

bunl

ara

fark

lı çö

züm

yol

ları

bulm

alar

ı iç

in te

şvik

edi

lir.

c) Y

azar

ın o

layl

ara

bakı

ş aç

ısın

ı bel

irlem

esi s

ağla

nır.

T.4.

3.29

. Gör

selle

rle

okud

uğu

met

nin

içer

iğin

i ili

şkile

ndiri

r.

Gör

selle

rin m

etin

de

akta

rılan

anl

ama

nası

l kat

kı

sağl

adığ

ını (

duyg

u ol

uştu

rma,

ka

hram

anla

rın v

eya

yerle

rin

özel

likle

rini v

urgu

lam

a vb

.) aç

ıkla

mas

ı ve

yoru

mla

mas

ı sa

ğlan

ır.

Ola

y ör

güsü

, mek

ân, z

aman

, şa

hıs

ve v

arlık

kad

rosu

, an

latıc

ı üze

rinde

dur

ulur

.

T.8.

3.21

. Met

nin

içer

iğin

i yo

rum

lar.

a) Y

azar

ın o

layl

ara

bakı

ş aç

ısın

ın te

spit

edilm

esi

sağl

anır.

b) M

etin

deki

özn

el v

e ne

snel

ya

klaş

ımla

rın te

spit

edilm

esi

sağl

anır.

c) M

etin

deki

örn

ek v

e ay

rıntıl

ara

atıf

yapı

lmas

ı sa

ğlan

ır.

T.8.

3.22

. Met

inde

ele

alın

an

soru

nlar

a fa

rklı

çözü

mle

r ür

etir.

T.8.

3.23

. Met

inle

r ara

sınd

a ka

rşıla

ştırm

a ya

par.

Aynı

met

nin

çevi

ri, fa

rklı

bask

ı vb.

öze

llikle

ri iti

barıy

la

karş

ılaşt

ırılm

ası s

ağla

nır.

T.8.

3.24

. Met

inde

ki g

erçe

k ve

kur

gusa

l uns

urla

rı ay

ırt

eder

.

T.8.

3.25

. Oku

dukl

arı i

le il

gili

çıka

rımla

rda

bulu

nur.

Ned

en-s

onuç

, am

aç-

sonu

ç, k

oşul

, kar

şıla

ştırm

a,

benz

etm

e, ö

rnek

lend

irme,

ab

artm

a, n

esne

l, öz

nel

ve d

uygu

bel

irten

ifad

eler

üz

erin

de d

urul

ur.

T.8.

3.26

. Met

in tü

rlerin

i ayı

rt

eder

.

a) F

ıkra

(köş

e ya

zısı

), m

akal

e,

dene

me,

rom

an, d

esta

n tü

rleri

üzer

inde

dur

ulur

.

b) M

etin

türle

rine

ilişki

n ay

rıntıl

ı bilg

i ver

ilmem

elid

ir.

T.8.

3.27

. Gör

selle

rle il

gili

soru

ları

ceva

plar

.

a) Ç

izgi

rom

an v

e ka

rikat

ürle

ri yo

rum

laya

rak

görü

şler

ini

bild

irmel

eri s

ağla

nır.

b) H

aber

i/bilg

iyi g

örse

l yo

rum

cula

rın n

asıl

iletti

kler

i üz

erin

de d

urul

ur.

58


1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

T.5.

3.27

. Met

inle

r ara

sınd

a ka

rşıla

ştırm

a ya

par.

Met

inle

ri bi

çim

ve

tür g

ibi

açıla

rdan

kar

şıla

ştırm

alar

ı sa

ğlan

ır.

T.5.

3.28

. Bilg

i kay

nakl

arın

ı et

kili

şeki

lde

kulla

nır.

T.5.

3.29

. Bilg

i kay

nakl

arın

ın

güve

nilir

liğin

i sor

gula

r.

Bilim

sel ç

alış

mal

arda

ağı

rlıkl

ı ol

arak

“edu

” ve

“gov

” uz

antıl

ı site

lerin

kul

lanı

ldığ

ı vu

rgul

anır.

T.5.

3.30

. Met

inde

ki g

erçe

k ve

kur

gusa

l uns

urla

rı ay

ırt

eder

.

T.5.

3.31

. Oku

dukl

arı i

le il

gili

çıka

rımla

rda

bulu

nur.

Ned

en-s

onuç

, am

aç-

sonu

ç, k

oşul

, kar

şıla

ştırm

a,

benz

etm

e, ö

rnek

lend

irme,

du

ygu

belir

ten

ifade

ler,

abar

tma,

nes

nel v

e öz

nel

çıka

rımla

r üze

rinde

dur

ulur

.

T.5.

3.32

. Met

inde

ki s

öz

sana

tların

ı tes

pit e

der.

Benz

etm

e (te

şbih

) ve

kişi

leşt

irme

(teşh

is) s

öz

sana

tları

veril

ir.

T.5.

3.33

. Oku

duğu

m

etin

deki

ger

çek,

mec

az

ve te

rim a

nlam

lı sö

zcük

leri

ayırt

ede

r.

T.5.

3.34

. Gra

fik, t

ablo

ve

çize

lgey

le s

unul

an b

ilgile

re

ilişk

in s

orul

arı c

evap

lar.

T.7.

3.29

. Met

in tü

rlerin

i ayı

rt

eder

.

a) S

öyle

şi, b

iyog

rafi,

ot

obiy

ogra

fi, g

ünlü

k tü

rleri

üzer

inde

dur

ulur

.

b) M

etin

türle

rine

ilişki

n ay

rıntıl

ı bilg

i ver

ilmem

elid

ir.

T.7.

3.30

. Gör

selle

rle il

gili

soru

ları

ceva

plar

.

a) D

uvar

yaz

ısı v

e ka

rikat

ürle

rin in

cele

nmes

i ve

bun

larla

ilgi

li gö

rüş

bild

irilm

esi s

ağla

nır.

b) H

aber

i/bilg

iyi g

örse

l yo

rum

cula

rın n

asıl

iletti

kler

i üz

erin

de d

urul

ur.

T.7.

3.31

. Med

ya m

etin

lerin

i de

ğerle

ndiri

r.

İnte

rnet

, sin

ema

ve

tele

vizy

onun

ver

diği

ilet

ileri

değe

rlend

irmel

eri s

ağla

nır.

T.7.

3.32

. Bilg

i kay

nakl

arın

ı et

kili

bir ş

ekild

e ku

llanı

r.

T.7.

3.33

. Bilg

i kay

nakl

arın

ın

güve

nilir

liğin

i sor

gula

r.

a) İn

tern

et/y

azılı

(der

gi,

kita

p, b

roşü

r, ga

zete

vb.

) ka

ynak

ların

güv

enilir

likle

rinin

so

rgul

anm

ası s

ağla

nır.

b) B

ilimse

l çal

ışm

alar

da

ağırl

ıklı

olar

ak “e

du” v

e “g

ov”

uzan

tılı s

itele

rin k

ulla

nıld

ığı

vurg

ulan

ır.

T.7.

3.34

. Gra

fik, t

ablo

ve

çize

lgey

le s

unul

an b

ilgile

ri yo

rum

lar.

T.6.

3.29

. Oku

dukl

arı i

le il

gili

çıka

rımla

rda

bulu

nur.

Ned

en-s

onuç

, am

aç-

sonu

ç, k

oşul

, kar

şıla

ştırm

a,

benz

etm

e, ö

rnek

lend

irme,

du

ygu

belir

ten

ifade

ler,

abar

tma

üzer

inde

dur

ulur

.

T.6.

3.30

. Gör

selle

rle il

gili

soru

ları

ceva

plar

.

a) Ö

ğren

cile

rin h

aber

fo

toğr

aflar

ı ve

karik

atür

leri

yoru

mla

yara

k gö

rüşl

erin

i bi

ldirm

eler

i sağ

lanı

r.

b) H

aber

i/bilg

iyi g

örse

l yo

rum

cula

rın n

asıl

iletti

kler

inin

so

rgul

anm

ası s

ağla

nır.

T.6.

3.31

. Met

inde

öne

mli

nokt

alar

ın v

urgu

lanı

ş bi

çim

lerin

i kav

rar.

Altın

ı çiz

men

in, k

oyu

veya

ital

ik y

azm

anın

, re

nkle

ndirm

enin

, far

klı p

unto

ve

ya fo

nt k

ulla

nman

ın iş

levi

vu

rgul

anır.

T.6.

3.32

. Med

ya m

etin

lerin

i de

ğerle

ndiri

r.

İnte

rnet

, sin

ema

ve

tele

vizy

onun

ver

diği

ilet

ileri

değe

rlend

irmel

eri s

ağla

nır.

T.6.

3.33

. Bilg

i kay

nakl

arın

ı et

kili

bir ş

ekild

e ku

llanı

r.

T.6.

3.34

. Bilg

i kay

nakl

arın

ın

güve

nilir

liğin

i sor

gula

r.

a) İn

tern

et/y

azılı

(der

gi,

kita

p, b

roşü

r, ga

zete

vb.

) ka

ynak

ların

güv

enilir

likle

rinin

so

rgul

anm

ası s

ağla

nır.

b) B

ilimse

l çal

ışm

alar

da

ağırl

ıklı

olar

ak “e

du” v

e “g

ov”

uzan

tılı s

itele

rin k

ulla

nıld

ığı

vurg

ulan

ır.

T.6.

3.35

. Gra

fik, t

ablo

ve

çize

lgey

le s

unul

an b

ilgile

ri yo

rum

lar.

T.4.

3.30

. Met

inde

ki

renk

li, a

ltı ç

izili

, koy

u ifa

dele

rin ö

nem

li no

ktal

arı

vurg

ulad

ığın

ı kav

rar.

T.4.

3.31

. Met

inle

r ara

sınd

a ka

rşıla

ştırm

a ya

par.

Met

inle

rin k

onul

arı v

e ka

rakt

erle

ri aç

ısın

dan

karş

ılaşt

ırılm

ası s

ağla

nır.

T.4.

3.32

. Kıs

a ve

bas

it di

jital

m

etin

lerd

eki m

esaj

ı kav

rar.

Elek

troni

k po

sta

ve s

osya

l m

edya

içer

ikle

rine

(tebr

ik,

ilan

ve d

uyur

u m

esaj

ları

vb.)

yer v

erilir

.

T.4.

3.33

. Med

ya m

etin

lerin

i de

ğerle

ndiri

r.

Fark

lı tü

rdek

i med

ya

met

inle

rinin

(rek

lam

am

açlı

el

ilanl

arı,

web

site

leri,

sey

ahat

br

oşür

leri,

el k

itapl

arı,

blog

lar

vb.)

amac

ı ve

hede

f kitl

esi

hakk

ında

gör

üş b

ildiri

lmes

i sa

ğlan

ır.

T.4.

3.34

. Gra

fik, t

ablo

ve

çize

lgel

erle

ilgi

li so

rula

rı ce

vapl

ar.

T.4.

3.35

. Bilg

i kay

nakl

arın

ı et

kili

bir ş

ekild

e ku

llanı

r.

Bilg

iye

eriş

mek

için

bas

ılı ve

di

jital

içer

ikle

rdek

i içi

ndek

iler

ve s

özlü

k bö

lüm

ünde

n na

sıl

yara

rlanı

laca

ğına

iliş

kin

bilg

i ve

rilir.

T.4.

3.36

. Bilg

i kay

nakl

arın

ın

güve

nilir

liğin

i sor

gula

r.

Yazı

lı ka

ynak

ların

(der

gi,

kita

p, b

roşü

r, ga

zete

vb

.) in

cele

nmes

i ve

değe

rlend

irilm

esi s

ağla

nır.

T.4.

3.37

. Oku

duğu

m

etin

deki

ola

ylar

a ili

şkin

dü

şünc

eler

ini i

fade

ede

r.

T.8.

3.28

. Met

inde

öne

mli

nokt

alar

ın v

urgu

lanı

ş bi

çim

lerin

i kav

rar.

Altın

ı çiz

men

in, k

oyu

veya

ital

ik y

azm

anın

, re

nkle

ndirm

enin

, far

klı p

unto

ve

ya fo

nt k

ulla

nman

ın iş

levi

vu

rgul

anır.

T.8.

3.29

. Med

ya m

etin

lerin

i an

aliz

ede

r.

Med

ya m

etin

lerin

in

amaç

ların

ın (k

ültü

r ak

tarm

a, o

lay

yoru

mla

ma,

bi

lgile

ndirm

e, e

ğlen

dirm

e,

ikna

etm

e) b

elirl

enm

esi

sağl

anır.

T.8.

3.30

. Bilg

i kay

nakl

arın

ı et

kili

bir ş

ekild

e ku

llanı

r.

T.8.

3.31

. Bilg

i kay

nakl

arın

ın

güve

nilir

liğin

i sor

gula

r.

a) B

log

ve ş

ahsi

inte

rnet

sa

yfal

arın

daki

bilg

ilerin

gü

veni

lirliğ

i kon

usun

da

çalış

mal

ar y

apılır

.

b) B

ilimse

l çal

ışm

alar

da

ağırl

ıklı

olar

ak “e

du” v

e “g

ov”

uzan

tılı s

itele

rin k

ulla

nıld

ığı

vurg

ulan

ır.

T.8.

3.32

. Gra

fik, t

ablo

ve

çize

lgey

le s

unul

an b

ilgile

ri yo

rum

lar.

T.8.

3.33

. Ede

bî e

serin

yaz

ılı

met

ni il

e m

edya

sun

umun

u ka

rşıla

ştırı

r.

Kahr

aman

lar,

mek

ân,

zam

an v

e ol

ay y

önün

den

karş

ılaşt

ırılm

ası s

ağla

nır.

T.8.

3.34

. Oku

dukl

arın

da

kulla

nıla

n dü

şünc

eyi

geliş

tirm

e yo

lların

ı bel

irler

.

T.8.

3.35

. Met

inde

ki iş

ve

işle

m b

asam

akla

rını k

avra

r.

Kulla

nım

kıla

vuzl

arı i

ncel

etilir

.

59


1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

T.7.

3.35

. Met

inle

rin y

azılı

hâ

li ile

med

ya s

unum

ların

ı ka

rşıla

ştırı

r.

a) H

ikây

e, m

asal

, fık

ra

gibi

met

inle

rin; ç

izgi

film

, an

imas

yon

gibi

med

ya

sunu

mla

rı ile

kar

şıla

ştırm

ası

sağl

anır.

b) K

ahra

man

lar,

mek

ân,

zam

an v

e ol

ay y

önle

rinde

n ka

rşıla

ştırı

lmas

ı sağ

lanı

r.

T.7.

3.36

. Met

inde

ki a

nlat

ım

biçi

mle

rini b

elirl

er.

T.7.

3.37

. Met

inde

kul

lanı

lan

düşü

ncey

i gel

iştir

me

yolla

rını b

elirl

er.

T.7.

3.38

. Met

inde

ki iş

ve

işle

m b

asam

akla

rını k

avra

r.Ta

limat

nam

eler

in o

kunm

ası

sağl

anır.

60


T.1.

4. Y

AZM

A

T.1.

4.1.

Boy

ama

ve ç

izgi

ça

lışm

alar

ı yap

ar.

Yazm

a m

ater

yalle

ri ha

kkın

da

kısa

bilg

i ver

ilere

k uy

gun

biçi

mde

kul

lanı

lmas

ı sağ

lanı

r.

T.1.

4.2.

Har

fleri

tekn

iğin

e uy

gun

yaza

r.

T.1.

4.3.

Hec

e ve

kel

imel

er

yaza

r.

T.1.

4.4.

Rak

amla

rı te

kniğ

ine

uygu

n ya

zar.

T.1.

4.5.

Anl

amlı

ve k

ural

lı cü

mle

ler y

azar

.

T.1.

4.6.

Gör

selle

rle il

gili

kelim

e ve

cüm

lele

r yaz

ar.

T.1.

4.7.

Har

fler,

kelim

eler

ve

cüm

lele

r ara

sınd

a uy

gun

boşl

ukla

r bıra

kır.

T.1.

4.8.

Büy

ük h

arfle

ri ve

no

ktal

ama

işar

etle

rini

uygu

n şe

kild

e ku

llanı

r.

a) B

üyük

har

flerin

cüm

leye

ba

şlar

ken,

öze

l isi

mle

ri ve

baş

lıkla

rı ya

zark

en

kulla

nıld

ığı,

örne

kler

le

vurg

ulan

ır.

b) N

okta

, sor

u iş

aret

i, ün

lem

iş

aret

i, kı

sa ç

izgi

ve

kesm

e iş

aret

lerin

in y

aygı

n ku

llanı

lan

işle

vler

i üze

rinde

dur

ulur

.

T.1.

4.9.

Yaz

ıların

ı gör

sel

unsu

rlarla

des

tekl

er.

T.1.

4.10

. Yaz

dıkl

arın

ı gö

zden

geç

irir.

Öğr

enci

lerin

yaz

dıkl

arın

ı har

f ha

tası

, har

f ve

hece

eks

ikliğ

i, ya

zım

ve

nokt

alam

a ku

ralla

rı aç

ısın

dan

gözd

en g

eçirm

eler

i ve

düz

enle

mel

eri s

ağla

nır.

1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

T.5.

4. Y

AZM

A

T.5.

4.1.

Şiir

yaza

r.

T.5.

4.2.

Bilg

ilend

irici

met

in

yaza

r.

a) Ö

ğren

cile

rin k

onu

ve

ana

fikri

belir

lem

eler

i, bu

na

göre

giri

ş, g

eliş

me,

son

uç

bölü

mle

rinde

n ol

uşan

bir

met

in ta

slağ

ı olu

ştur

mal

arı,

bu b

ölüm

lerd

e ya

zaca

klar

ını

belir

lem

eler

i sağ

lanı

r.

b) Ö

ğren

cile

r yen

i öğ

rend

ikle

ri ke

limel

eri

kulla

nmay

a ve

gün

lük

haya

ttan

örne

kler

ver

mey

e te

şvik

edi

lir.

c) A

nlat

ımı d

este

klem

ek iç

in

grafi

k ve

tabl

o ku

llanm

alar

ı sa

ğlan

ır.

T.5.

4.3.

Hik

âye

edic

i met

in

yaza

r.

a) Ö

ğren

cile

rin g

ünlü

k ha

yatta

ki g

özle

m v

e de

neyi

mle

rine

daya

nara

k hi

kâye

kon

usu

ve h

ikây

e un

surla

rını b

elirl

emel

eri

sağl

anır.

b) Ö

ğren

cile

r, ya

zım

kı

lavu

zund

an y

arar

lanm

alar

ı ve

yen

i öğr

endi

kler

i kel

imel

eri

kulla

nmal

arı i

çin

teşv

ik e

dilir

.

T.5.

4.4.

Yaz

ma

stra

tejil

erin

i uy

gula

r.

Güd

ümlü

, met

in ta

mam

lam

a,

bir m

etni

ken

di k

elim

eler

i ile

ye

nide

n ol

uştu

rma,

boş

luk

dold

urm

a, g

rup

olar

ak y

azm

a gi

bi y

önte

m v

e te

knik

lerin

ku

llanı

lmas

ı sağ

lanı

r.

T.3.

4. Y

AZM

A

T.3.

4.1.

Şiir

yaz

ar.

T.3.

4.2.

Kıs

a m

etin

ler y

azar

.

a) M

ektu

p ve

/vey

a an

ı ya

zdırı

lır.

b) Ö

ğren

cile

r gün

lük

tutm

alar

ı iç

in te

şvik

edi

lir.

c) O

layl

arı o

luş

sıra

sına

gör

e ya

zmal

arı s

ağla

nır.

T.3.

4.3.

Hik

âye

edic

i met

in

yaza

r.

a) Ö

ğren

cile

r, ya

zıla

rında

va

rlıkl

arın

nite

likle

rini b

ildire

n ke

limel

eri k

ulla

nmal

arı i

çin

teşv

ik e

dilir

.

b) O

layl

arın

olu

ş sı

rası

na g

öre

yazı

lmas

ı ger

ektiğ

i vur

gula

nır.

c) Ö

ğren

cile

r yaz

ıların

a du

ygu

ve d

üşün

cele

rini

akta

rmal

arı i

çin

teşv

ik e

dilir

.

T.3.

4.4.

Yaz

dıkl

arın

ın

içer

iğin

e uy

gun

başl

ık

belir

ler.

T.3.

4.5.

Kıs

a yö

nerg

eler

ya

zar.

Öğr

enci

lerin

bas

it bi

r etk

inlik

ve

çoc

uk o

yunu

yön

erge

si

yazm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.3.

4.6.

For

mla

rı yö

nerg

eler

ine

uygu

n do

ldur

ur.

T.3.

4.7.

Büy

ük h

arfle

ri ve

no

ktal

ama

işar

etle

rini

uygu

n ye

rlerd

e ku

llanı

r.

a) N

okta

, virg

ül, i

ki n

okta

, ün

lem

, tırn

ak iş

aret

i, so

ru

işar

eti,

kısa

çiz

gi, k

onuş

ma

çizg

isi v

e ke

sme

işar

etin

in

yayg

ın k

ulla

nıla

n iş

levl

eri

üzer

inde

dur

ulur

.

b) K

urum

adl

arın

ın b

aş

harfl

erin

de, d

izel

erin

baş

ında

, ye

r adl

arın

ın y

azım

ında

bü

yük

harf

kulla

nım

ı üze

rinde

du

rulu

r.

T.7.

4. Y

AZM

A

T.7.

4.1.

Şiir

yaz

ar.

T.7.

4.2.

Bilg

ilend

irici

met

in

yaza

r.

a) Ö

ğren

cile

rin g

iriş,

gel

işm

e ve

son

uç b

ölüm

lerin

de

yaza

cakl

arın

ı bel

irley

erek

bir

met

in ta

slağ

ı olu

ştur

mal

arı,

düşü

ncey

i gel

iştir

me

yolla

rını

kulla

nmal

arı,

yazı

lı ve

çok

lu

med

ya k

ayna

klar

ında

n gö

rüşl

erin

i des

tekl

eyec

ek

kanı

tlar s

unm

alar

ı sağ

lanı

r.

b) Ö

ğren

cile

r gün

lük

haya

ttan

örne

kler

ver

mey

e te

şvik

edi

lir.

T.7.

4.3.

Hik

âye

edic

i met

in

yaza

r.

a) Ö

ğren

cile

rin z

aman

, m

ekân

, şah

ıs v

e ol

ay

unsu

rların

ı bel

irley

erek

hi

kâye

nin

serim

, düğ

üm v

e çö

züm

böl

ümle

rinin

tasl

ağın

ı ol

uştu

rmal

arı s

ağla

nır.

b) Ö

ğren

cile

rin y

azım

kı

lavu

zund

an y

arar

lanm

alar

ı ve

yen

i öğr

endi

ği k

elim

eler

i ku

llanm

alar

ı teş

vik

edilir

.

T.7.

4.4.

Yaz

ma

stra

tejil

erin

i uy

gula

r.

Not

alm

a, ö

zet ç

ıkar

ma,

se

rbes

t, ko

ntro

llü, k

elim

e ve

kav

ram

hav

uzun

dan

seçe

rek

yazm

a, b

ir m

etin

den

hare

ketle

yaz

ma

ve

duyu

lard

an h

arek

etle

yaz

ma

gibi

yön

tem

ve

tekn

ikle

rin

kulla

nılm

ası s

ağla

nır.

T.7.

4.5.

Anl

atım

ı de

stek

lem

ek iç

in g

rafik

ve

tabl

o ku

llanı

r.

T.7.

4.6.

Bir

işi i

şlem

ba

sam

akla

rına

göre

yaz

ar.

T.7.

4.7.

Yaz

ıların

ı ze

ngin

leşt

irmek

için

at

asöz

leri,

dey

imle

r ve

özde

yişl

er k

ulla

nır.

T.2.

4. Y

AZM

A

T.2.

4.1.

Anl

amlı

ve k

ural

lı cü

mle

ler y

azar

.

T.2.

4.2.

Şiir

yaz

ar.

T.2.

4.3.

Kıs

a m

etin

ler y

azar

.

a) K

artp

osta

l ve/

veya

tebr

ik

kartı

yaz

dırıl

ır.

b) Ö

ğren

cile

r gün

lük

tutm

alar

ı iç

in te

şvik

edi

lir.

c) O

layl

arı o

luş

sıra

sına

gör

e ya

zmal

arı s

ağla

nır.

T.2.

4.4.

Kıs

a yö

nerg

eler

ya

zar.

Öğr

enci

lerin

bas

it ye

mek

ta

rifi il

e ço

cuk

oyun

u yö

nerg

eler

i yaz

mal

arı

sağl

anır.

T.2.

4.5.

Yaz

ıların

ı gör

sel

unsu

rlarla

des

tekl

er.

T.2.

4.6.

For

mla

rı yö

nerg

eler

ine

uygu

n do

ldur

ur.

Kim

lik b

ilgile

rini (

adı,

soya

dı,

doğu

m y

eri,

doğu

m ta

rihi v

b.)

içer

en fo

rmla

rı do

ldur

mal

arı

sağl

anır.

T.2.

4.7.

Yaz

dıkl

arın

ın

içer

iğin

e uy

gun

başl

ık

belir

ler.

T.2.

4.8.

Büy

ük h

arf v

e no

ktal

ama

işar

etle

rini

uygu

n ye

rlerd

e ku

llanı

r.

a) B

üyük

har

flerin

adr

es

yazı

mın

da, b

ayra

m is

imle

ri (C

umhu

riyet

Bay

ram

ı, Ku

rban

Ba

yram

ı vb.

) ve

tarih

lerin

(29

May

ıs 1

453

vb.)

yazı

mın

da

kulla

nıld

ığı b

elirt

ilir.

b) N

okta

, virg

ül, ü

nlem

, sor

u iş

aret

i, kı

sa ç

izgi

, kon

uşm

a çi

zgis

i ve

kesm

e iş

aret

lerin

in

yayg

ın k

ulla

nıla

n iş

levl

eri

üzer

inde

dur

ulur

.

T.2.

4.9.

Har

fler,

kelim

eler

ve

cüm

lele

r ara

sınd

a uy

gun

boşl

ukla

r bıra

kır.

T.6.

4. Y

AZM

A

T.6.

4.1.

Şiir

yaz

ar.

T.6.

4.2.

Bilg

ilend

irici

met

in

yaza

r.

a) Ö

ğren

cile

rin k

onu

ve

ana

fikri

belir

lem

eler

i, bu

na

göre

giri

ş, g

eliş

me,

son

uç

bölü

mle

rinde

yaz

acak

ların

ın

tasl

ağın

ı olu

ştur

mal

arı v

e ilk

pa

ragr

afta

am

açla

rını i

fade

et

mel

eri s

ağla

nır.

b) Ö

ğren

cile

r yaz

ıların

da

günl

ük h

ayat

tan

örne

kler

ve

rmel

eri i

çin

teşv

ik e

dilir

.

T.6.

4.3.

Hik

âye

edic

i met

in

yaza

r.

a) Ö

ğren

cile

rin z

aman

, m

ekân

, şah

ıs v

e ol

ay

unsu

rların

ı bel

irlem

eler

i, hi

kâye

nin

serim

, düğ

üm

ve ç

özüm

böl

ümle

rinde

an

lata

cakl

arın

ın ta

slağ

ını

oluş

turm

alar

ı sağ

lanı

r.

b) Ö

ğren

cile

r yaz

ım

kıla

vuzu

ndan

yar

arla

nmal

arı

ve y

eni ö

ğren

diği

kel

imel

eri

kulla

nmal

arı i

çin

teşv

ik e

dilir

.

T.6.

4.4.

Yaz

ma

stra

tejil

erin

i uy

gula

r.

Güd

ümlü

, ser

best

, kon

trollü

, ta

hmin

de b

ulun

ma,

met

in

tam

amla

ma,

bir

met

ni

kend

i kel

imel

eri i

le y

enid

en

oluş

turm

a, b

oşlu

k do

ldur

ma,

gr

up o

lara

k ya

zma

gibi

yö

ntem

ve

tekn

ikle

rin

kulla

nılm

ası s

ağla

nır.

T.6.

4.5.

Yaz

dıkl

arın

ı de

stek

lem

ek iç

in

gere

ktiğ

inde

gra

fik v

e ta

blo

kulla

nır.

T.6.

4.6.

Bir

işi i

şlem

ba

sam

akla

rına

göre

yaz

ar.

T.6.

4.7.

Yaz

ıların

ı ze

ngin

leşt

irmek

için

at

asöz

leri,

dey

imle

r ve

özde

yişl

er k

ulla

nır.

T.4.

4. Y

AZM

A

T.4.

4.1.

Şiir

yaz

ar.

T.4.

4.2.

Bir

işin

işle

m

basa

mak

ların

a ili

şkin

yö

nerg

eler

yaz

ar.

Öğr

enci

lerin

bir

alet

in

kulla

nılm

a aş

amal

arın

ı an

lata

n br

oşür

haz

ırlam

alar

ı, bi

r oyu

nun

aşam

alar

ını

anla

tan

kita

pçık

haz

ırlam

alar

ı ya

da

yol t

arifi

yaz

mal

arı

sağl

anır.

T.4.

4.3.

Hik

âye

edic

i met

in

yaza

r.

a) O

layl

arın

olu

ş sı

rası

na

göre

yaz

ılmas

ının

ger

eklili

ği

hatır

latıl

ır.

b) K

işi,

olay

ve

mek

ân

unsu

rların

ın a

nlat

ılmas

ı sa

ğlan

ır.

T.4.

4.4.

Bilg

ilend

irici

met

in

yaza

r.

a) Y

azdı

klar

ında

duy

gu v

e dü

şünc

eler

ini a

ktar

mal

arı i

çin

teşv

ik e

dilir

.

b) V

erile

n ya

da

kend

i be

lirle

dikl

eri b

ir ko

nu

hakk

ında

ara

ştırm

a ya

pmal

arı

sağl

anır.

T.4.

4.5.

Hay

alî ö

gele

r ba

rındı

ran

kısa

met

in y

azar

.

T.4.

4.6.

Gör

selle

ri ili

şkile

ndire

rek

bir o

layı

an

latır

.

T.4.

4.7.

Yaz

dıkl

arın

ın

içer

iğin

e uy

gun

başl

ık

belir

ler.

T.4.

4.8.

Yaz

dıkl

arın

da

yaba

ncı d

iller

den

alın

mış

, di

limiz

e he

nüz

yerle

şmem

iş

kelim

eler

in T

ürkç

eler

ini

kulla

nır.

T.4.

4.9.

For

mla

rı yö

nerg

eler

ine

uygu

n do

ldur

ur.

T.8.

4. Y

AZM

A

T.8.

4.1.

Şiir

yaz

ar.

T.8.

4.2.

Bilg

ilend

irici

met

in

yaza

r.

a) Ö

ğren

cile

rin b

elirl

edik

leri

bir k

onu

ve a

na fi

kir e

trafın

da

giriş

, gel

işm

e ve

son

uç

bölü

mle

rinde

n ol

uşan

bir

met

in ta

slağ

ı olu

ştur

mal

arı,

geliş

me

bölü

mün

de

düşü

ncey

i gel

iştir

me

yolla

rını

kulla

nara

k gö

rüşl

erin

i ifa

de e

tmel

eri,

görü

şler

ini

dest

ekle

yece

k ka

nıtla

r su

nmal

arı,

sonu

ç bö

lüm

ünde

is

e gö

rüşl

erin

i son

uca

bağl

amal

arı s

ağla

nır.

b) Ö

ğren

cile

r gün

lük

haya

ttan

örne

kler

ver

mey

e te

şvik

edi

lir.

T.8.

4.3.

Hik

âye

edic

i met

in

yaza

r.

a) Ö

ğren

cile

rin a

nlat

ımın

tü

rü v

e ko

nusu

na g

öre

gerç

ekçi

vey

a ha

yalî

ögel

eri

tasa

rlam

alar

ı, uy

umlu

bir

zam

an v

e m

ekân

kur

gusu

ya

pmal

arı,

serim

, düğ

üm

ve ç

özüm

böl

ümle

rine

yer

verm

eler

i sağ

lanı

r.

b) Ö

ğren

cile

r yaz

ım

kıla

vuzu

ndan

yar

alan

may

a,

günl

ük h

ayat

tan

örne

kler

ve

rmey

e yö

nlen

diril

ir.

T.8.

4.4.

Yaz

ma

stra

tejil

erin

i uy

gula

r.

Not

alm

a, ö

zet ç

ıkar

ma,

el

eştir

el, y

arat

ıcı,

serb

est,

kelim

e ve

kav

ram

ha

vuzu

ndan

seç

erek

yaz

ma,

bi

r met

inde

n ve

duy

ular

dan

hare

ketle

yaz

ma

gibi

yön

tem

ve

tekn

ikle

rin k

ulla

nılm

ası

sağl

anır.

T.8.

4.5.

Anl

atım

ı de

stek

lem

ek iç

in g

rafik

ve

tabl

o ku

llanı

r.

61


T.1.

4.11

. Yaz

dıkl

arın

ı pa

ylaş

ır.

Öğr

enci

ler y

azdı

klar

ını s

ınıf

için

de o

kum

alar

ı, ok

ul v

eya

sını

f pan

osun

da s

ergi

lem

eler

i iç

in te

şvik

edi

lir. Ö

ğren

cile

re

yazd

ıkla

rını s

ınıf

için

de

okum

alar

ı kon

usun

da ıs

rar

edilm

emel

idir.

T.1.

4.12

. Yaz

ma

çalış

mal

arı

yapa

r.

a) D

ikte

, bak

arak

ve

serb

est

yazm

a ça

lışm

alar

ı yap

tırılır

.

b) Y

azm

a dü

zeni

ne, s

ayfa

nın

tam

amın

ın k

ulla

nılm

asın

a ve

te

miz

liğin

e di

kkat

edi

lmes

i ge

rekt

iği v

urgu

lanı

r.

T.1.

4.13

. Yaz

ma

stra

tejil

erin

i uy

gula

r.

1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

T.5.

4.5.

Büy

ük h

arfle

ri ve

no

ktal

ama

işar

etle

rini

uygu

n ye

rlerd

e ku

llanı

r.

Yay

ayra

ç, ü

ç no

kta,

eği

k çi

zgi,

soru

işar

eti,

nokt

a,

virg

ül, i

ki n

okta

, ünl

em, t

ırnak

iş

aret

i, kı

sa ç

izgi

, kon

uşm

a çi

zgis

i, ke

sme

işar

eti,

nokt

alı v

irgül

ve

köşe

li ay

raç

işar

etle

rinin

yay

gın

kulla

nıla

n iş

levl

eri ü

zerin

de d

urul

ur.

T.5.

4.6.

Bir

işin

işle

m

basa

mak

ların

ı yaz

ar.

T.5.

4.7.

Yaz

ıların

ı ze

ngin

leşt

irmek

için

at

asöz

leri,

dey

imle

r ve

özde

yişl

er k

ulla

nır.

T.5.

4.8.

Say

ıları

doğr

u ya

zar.

Kesi

rli s

ayıla

rın, s

ıra v

e ül

eştir

me

sayı

ların

ın, d

ört

veya

dah

a ço

k ba

sam

aklı

sayı

ların

yaz

ımla

rı üz

erin

de

duru

lur.

T.5.

4.9.

Yaz

dıkl

arın

ı dü

zenl

er.

Sını

f düz

eyin

e uy

gun

yazı

m

ve n

okta

lam

a ku

ralla

rı ile

sı

nırlı

tutu

lur.

T.5.

4.10

. Yaz

dıkl

arın

ı pa

ylaş

ır.

Öğr

enci

ler,

yazd

ıkla

rını s

ınıf

ve o

kul p

anos

u gi

bi fa

rklı

orta

mla

rda

payl

aşm

aya

teşv

ik

edilir

.

T.5.

4.11

. Yaz

ıların

da

ses

olay

ların

a uğ

raya

n ke

limel

eri d

oğru

kul

lanı

r.

Ünl

ü dü

şmes

i, ün

lü

dara

lmas

ı, ün

süz

benz

eşm

esi,

ünsü

z yu

muş

amas

ı ve

ünsü

z tü

rem

esi s

es o

layl

arı ü

zerin

de

duru

lur.

T.3.

4.8.

Yaz

ıların

da e

ş se

sli

kelim

eler

i anl

amla

rına

uygu

n ku

llanı

r.

T.3.

4.9.

Yaz

dıkl

arın

ı ze

ngin

leşt

irmek

için

çiz

im

ve g

örse

ller k

ulla

nır.

T.3.

4.10

. Gör

selle

rdek

i ol

ayla

rı ili

şkile

ndire

rek

yazı

ya

zar.

T.3.

4.11

. Yaz

dıkl

arın

ı dü

zenl

er.

Yapı

laca

k dü

zenl

eme

çalış

mas

ı sın

ıf dü

zeyi

ne

uygu

n ya

zım

ve

nokt

alam

a ku

ralla

rı ile

sın

ırlı t

utul

ur.

T.3.

4.12

. Yaz

dıkl

arın

ı pa

ylaş

ır.

Öğr

enci

ler y

azdı

klar

ını s

ınıf

için

de o

kum

alar

ı, ok

ul v

eya

sını

f pan

osun

da s

ergi

lem

eler

i iç

in te

şvik

edi

lir. Ö

ğren

cile

re

yazd

ıkla

rını s

ınıf

için

de

okum

alar

ı kon

usun

da ıs

rar

edilm

emel

idir.

T.3.

4.13

. Har

fleri

yapı

sal

özel

likle

rine

uygu

n ya

zar.

Öğr

enci

lerin

yaz

ıların

da

harfl

eri a

sli v

e ila

ve

unsu

rların

a di

kkat

ede

rek

yazm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.3.

4.14

. Har

flerin

yap

ısal

öz

ellik

lerin

e uy

gun

kelim

e ve

cüm

lele

r yaz

ar.

Öğr

enci

lerin

yaz

ıların

da

kelim

eler

ara

sınd

a uy

gun

boşl

ukla

rı bı

raka

rak

özen

li,

okun

aklı

ve d

üzgü

n ya

zmal

arı

yazm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.3.

4.15

. Har

flerin

yap

ısal

öz

ellik

lerin

e uy

gun

kısa

m

etin

ler y

azar

.

Serb

est v

eya

baka

rak

kısa

m

etin

ler y

azm

alar

ı sağ

lanı

r.

T.7.

4.8.

Yaz

ıların

da a

nlat

ım

biçi

mle

rini k

ulla

nır.

T.7.

4.9.

Yaz

dıkl

arın

da

yaba

ncı d

iller

den

alın

mış

, di

limiz

e he

nüz

yerle

şmem

iş

kelim

eler

in T

ürkç

eler

ini

kulla

nır.

T.7.

4.10

. For

mla

rı yö

nerg

eler

ine

uygu

n do

ldur

ur.

T.7.

4.11

. Kıs

a m

etin

ler

yaza

r.

Hab

er m

etni

ve/

veya

anı

ya

zmay

a te

şvik

edi

lir.

T.7.

4.12

. Yaz

dıkl

arın

ın

içer

iğin

e uy

gun

başl

ık

belir

ler.

T.7.

4.13

. Ek

fiili

işle

vler

ine

uygu

n ol

arak

kul

lanı

r.

T.7.

4.14

. Ara

ştırm

alar

ının

so

nuçl

arın

ı yaz

ılı o

lara

k su

nar.

a) Ö

ğren

cile

rin ta

slak

ha

zırla

mal

arı,

tasl

akla

rında

gi

riş, g

eliş

me,

son

uç

bölü

mle

rine

yer v

erm

eler

i sa

ğlan

ır.

b) K

ayna

k gö

ster

me

hakk

ında

bilg

i ver

ilir.

T.7.

4.15

. Yaz

ıların

da u

ygun

ge

çiş

ve b

ağla

ntı i

fade

lerin

i ku

llanı

r.

Oys

aki,

başk

a bi

r dey

işle

, öz

ellik

le, i

lk o

lara

k ve

son

ol

arak

ifad

eler

ini k

ulla

nmal

arı

sağl

anır.

T.7.

4.16

. Yaz

dıkl

arın

ı dü

zenl

er.

a) A

nlam

a da

yalı

anla

tım

bozu

kluk

ları

bakı

mın

dan

yazd

ıkla

rını g

özde

n ge

çirm

esi

ve d

üzel

tmes

i sağ

lanı

r.

b) M

etin

de y

er a

lan

yazı

m v

e no

ktal

ama

kura

lları

ile s

ınırl

ı tu

tulu

r.

T.2.

4.10

. Yaz

dıkl

arın

ı dü

zenl

er.

Öğr

enci

lerin

yaz

dıkl

arın

ı ha

rf ha

tası

, hec

e ek

sikl

iği i

le

yazı

m v

e no

ktal

ama

kura

lları

açıs

ında

n gö

zden

geç

irmel

eri

ve d

üzen

lem

eler

i sağ

lanı

r.

T.2.

4.11

. Yaz

dıkl

arın

ı pa

ylaş

ır.

Öğr

enci

ler y

azdı

klar

ını s

ınıf

için

de o

kum

alar

ı, ok

ul v

eya

sını

f pan

osun

da s

ergi

lem

eler

i iç

in te

şvik

edi

lir. Ö

ğren

cile

re

yazd

ıkla

rını s

ınıf

için

de

okum

alar

ı kon

usun

da ıs

rar

edilm

emel

idir.

T.2.

4.12

. Yaz

ma

çalış

mal

arı

yapa

r.

a) D

ikte

, bak

arak

ve

serb

est

yazm

a ça

lışm

alar

ı yap

tırılır

.

b) Y

azm

a dü

zeni

ne, s

ayfa

nın

tam

amın

ın k

ulla

nılm

asın

a ve

te

miz

liğin

e di

kkat

edi

lmes

i ge

rekt

iği v

urgu

lanı

r.

T.2.

4.13

. Sor

u ek

ini k

ural

ına

uygu

n ya

zar.

T.2.

4.14

. Yaz

ma

stra

tejil

erin

i uy

gula

r.

T.6.

4.8.

Yaz

dıkl

arın

ın

içer

iğin

e uy

gun

başl

ık

belir

ler.

T.6.

4.9.

Yaz

ıların

da u

ygun

ge

çiş

ve b

ağla

ntı i

fade

lerin

i ku

llanı

r.

Ama,

faka

t, an

cak,

laki

n,

bunu

nla

birli

kte

ve b

una

rağm

en if

adel

erin

in

kulla

nılm

ası s

ağla

nır.

T.6.

4.10

. Yaz

dıkl

arın

ı dü

zenl

er.

a) A

nlam

büt

ünlü

ğünü

bo

zan

ifade

lerin

bel

irlen

mes

i ve

düz

eltil

mes

i sağ

lanı

r, ka

vram

sal o

lara

k an

latım

bo

zukl

uğu

konu

suna

de

ğini

lmez

.

b) M

etin

de y

er a

lan

yazı

m v

e no

ktal

ama

kura

lları

ile s

ınırl

ı tu

tulu

r.

T.6.

4.11

. Yaz

dıkl

arın

ı pa

ylaş

ır.

Öğr

enci

ler y

azdı

klar

ını s

ınıf

ve o

kul p

anos

u ile

sos

yal

med

yada

pay

laşm

aya

teşv

ik

edilir

.

T.6.

4.12

. Yaz

dıkl

arın

da

yaba

ncı d

iller

den

alın

mış

, di

limiz

e he

nüz

yerle

şmem

iş

kelim

eler

in T

ürkç

eler

ini

kulla

nır.

T.6.

4.13

. For

mla

rı yö

nerg

eler

ine

uygu

n do

ldur

ur.

T.6.

4.14

. Kıs

a m

etin

ler

yaza

r.

Duy

uru,

ilan

ve

rekl

am

met

inle

ri ya

zdırı

lır.

T.4.

4.10

. Büy

ük h

arfle

ri ve

nok

tala

ma

işar

etle

rini

uygu

n ye

rlerd

e ku

llanı

r.

a) Y

ay a

yraç

, üç

nokt

a, e

ğik

çizg

i, so

ru iş

aret

i, no

kta,

vi

rgül

, iki

nok

ta, ü

nlem

, tırn

ak

işar

eti,

kısa

çiz

gi, k

onuş

ma

çizg

isi v

e ke

sme

işar

etin

in

yayg

ın k

ulla

nıla

n iş

levl

eri

üzer

inde

dur

ulur

.

b) K

itap,

der

gi, g

ezeg

en v

e yı

ldız

adl

arın

ın y

azım

ı ile

iki

nokt

adan

son

ra b

üyük

har

f ku

llanı

ldığ

ı bel

irtilir

.

T.4.

4.11

. Yaz

dıkl

arın

ı dü

zenl

er.

a) Ö

ğren

cile

r yaz

dıkl

arın

ı dil

bilg

isi v

e an

latım

boz

uklu

klar

ı yö

nünd

en k

ontro

l etm

eye

teşv

ik e

dilir

.

b) S

ınıf

düze

yine

uyg

un

yazı

m v

e no

ktal

ama

kura

lları

ile s

ınırl

ı tut

ulur

.

T.4.

4.12

. Yaz

dıkl

arın

ı pa

ylaş

ır.

a) Ö

ğren

cile

r yaz

dıkl

arın

ı sın

ıf iç

inde

oku

mal

arı,

okul

vey

a sı

nıf p

anos

unda

ser

gile

mel

eri

için

teşv

ik e

dilir

. Öğr

enci

lere

ya

zdık

ların

ı sın

ıf iç

inde

ok

umal

arı k

onus

unda

ısra

r ed

ilmem

elid

ir.

b) Ö

ğren

cile

r kom

pozi

syon

ve

şiir

yar

ışm

alar

ına

katıl

mal

arı i

çin

teşv

ik

edilm

elid

ir.

T.4.

4.13

. Yaz

ıların

da e

ş se

sli k

elim

eler

i anl

amla

rına

uygu

n ku

llanı

r.

T.4.

4.14

. Yaz

dıkl

arın

ı ze

ngin

leşt

irmek

için

çiz

im,

grafi

k ve

gör

selle

r kul

lanı

r.

T.8.

4.6.

Bir

işi i

şlem

ba

sam

akla

rına

göre

yaz

ar.

T.8.

4.7.

Yaz

ıların

ı ze

ngin

leşt

irmek

için

at

asöz

leri,

dey

imle

r ve

özde

yişl

er k

ulla

nır.

T.8.

4.8.

Yaz

ıların

da m

izah

i ög

eler

kul

lanı

r.

T.8.

4.9.

Yaz

ıların

da a

nlat

ım

biçi

mle

rini k

ulla

nır.

T.8.

4.10

. Yaz

dıkl

arın

da

yaba

ncı d

iller

den

alın

mış

, di

limiz

e he

nüz

yerle

şmem

iş

kelim

eler

in T

ürkç

eler

ini

kulla

nır.

T.8.

4.11

. For

mla

rı yö

nerg

eler

ine

uygu

n do

ldur

ur.

T.8.

4.12

. Kıs

a m

etin

ler

yaza

r.

Hab

er m

etni

, gün

lük

ve a

nı

yazm

aya

teşv

ik e

dilir

.

T.8.

4.13

. Yaz

dıkl

arın

ın

içer

iğin

e uy

gun

başl

ık

belir

ler.

T.8.

4.14

. Ara

ştırm

alar

ının

so

nuçl

arın

ı yaz

ılı o

lara

k su

nar.

a) Ö

ğren

cile

rin ta

slak

ha

zırla

mal

arı,

tasl

akla

rında

gi

riş, g

eliş

me,

son

uç

bölü

mle

rine

yer v

erm

eler

i sa

ğlan

ır.

b) K

ayna

k gö

ster

me

hakk

ında

bilg

i ver

ilir.

T.8.

4.15

. Yaz

ıların

da u

ygun

ge

çiş

ve b

ağla

ntı i

fade

lerin

i ku

llanı

r.

Oys

aki,

başk

a bi

r dey

işle

, öz

ellik

le, i

lk o

lara

k ve

son

ol

arak

ifad

eler

inin

kul

lanı

lmas

ı sa

ğlan

ır.

62


1. S

INIF

TÜR

KÇ

E D

ERSİ

ÖĞ

RET

İM P

RO

GR

AM

I KA

ZAN

IM V

E A

ÇIK

LAM

ALA

R T

AB

LOSU

2. S

INIF

3.

SIN

IF

4. S

INIF

5.

SIN

IF

6. S

INIF

7.

SIN

IF8.

SIN

IF

T.5.

4.12

. Yaz

dıkl

arın

da

yaba

ncı d

iller

den

alın

mış

, di

limiz

e he

nüz

yerle

şmem

iş

kelim

eler

in T

ürkç

eler

ini

kulla

nır.

T.5.

4.13

. For

mla

rı yö

nerg

eler

ine

uygu

n do

ldur

ur.

T.5.

4.14

. Kıs

a m

etin

ler

yaza

r.

Öğr

enci

ler d

ilekç

e ya

zmay

a te

şvik

edi

lir.

T.5.

4.15

. Yaz

dıkl

arın

ın

içer

iğin

e uy

gun

başl

ık

belir

ler.

T.5.

4.16

. Yaz

ıların

da u

ygun

ge

çiş

ve b

ağla

ntı i

fade

lerin

i ku

llanı

r.

Ama,

faka

t, an

cak

ve la

kin

ifade

lerin

i kul

lanm

alar

ı sa

ğlan

ır.

T.3.

4.16

. Yaz

dıkl

arın

da

yaba

ncı d

iller

den

alın

mış

, di

limiz

e he

nüz

yerle

şmem

iş

kelim

eler

in T

ürkç

eler

ini

kulla

nır.

T.3.

4.17

. Yaz

ma

stra

tejil

erin

i uy

gula

r.

T.7.

4.17

. Yaz

dıkl

arın

ı pa

ylaş

ır.

Öğr

enci

ler y

azdı

klar

ını

sını

f ve

okul

pan

osu

ile

sosy

al m

edya

orta

mla

rında

pa

ylaş

may

a, ş

iir v

e ko

mpo

zisy

on y

arış

mal

arın

a ka

tılm

aya

teşv

ik e

dilir

.

T.4.

4.15

. İm

za a

tar.

İmza

nın

anla

mı v

e is

min

baş

ha

rfi il

e so

y is

min

büt

ünün

ü se

mbo

lize

etm

esi g

erek

tiği

vurg

ulan

ır. Ö

ğren

cile

re

imza

ların

ı bel

irlem

eler

i içi

n kı

lavu

zluk

yap

ılır.

T.4.

4.16

. Kıs

altm

alar

ı ve

kısa

ltmal

ara

gele

n ek

leri

doğr

u ya

zar.

T.4.

4.17

. Say

ıları

doğr

u ya

zar.

Sayı

ların

har

flerle

yaz

ımı,

bird

en fa

zla

kelim

eden

ol

uşan

say

ıların

yaz

ımı,

Rom

en ra

kam

ların

ın y

azım

ı üz

erin

de d

urul

ur.

T.4.

4.18

. Yaz

ıların

da

bağl

açla

rı ku

ralın

a uy

gun

kulla

nır.

“de”

ve

“ki”

bağl

açla

rını

doğr

u ya

zmal

arı s

ağla

nır.

T.4.

4.19

. Yaz

ıların

da

kelim

eler

i ger

çek,

mec

az v

e te

rim a

nlam

ları

ile k

ulla

nır.

T.4.

4.20

. Har

flerin

yap

ısal

öz

ellik

lerin

e uy

gun

met

in

yaza

r.

Öğr

enci

lerin

ken

di y

azı

stille

rini o

luşt

urm

alar

ı teş

vik

edilir

.

T.4.

4.21

. Yaz

ma

stra

tejil

erin

i uy

gula

r.

T.4.

4.22

. Pek

iştir

mel

i sö

zcük

leri

doğr

u ya

zar.

T.8.

4.16

. Yaz

dıkl

arın

ı dü

zenl

er.

a) D

il bi

lgis

ine

daya

lı an

latım

bo

zukl

ukla

rı ba

kım

ında

n ya

zdık

ların

ı göz

den

geçi

rmes

i ve

düz

eltm

esi s

ağla

nır.

b) M

etin

de y

er a

lan

yazı

m v

e no

ktal

ama

kura

lları

ile s

ınırl

ı tu

tulu

r.

T.8.

4.17

. Yaz

dıkl

arın

ı pa

ylaş

ır.

Öğr

enci

ler y

azdı

klar

ını

sını

f ve

okul

pan

osu

ile

sosy

al m

edya

orta

mla

rında

pa

ylaş

may

a, ş

iir v

e ko

mpo

zisy

on y

arış

mal

arın

a ka

tılm

aya

teşv

ik e

dilir

.

T.8.

4.18

. Cüm

leni

n ög

eler

ini

ayırt

ede

r.

T.8.

4.19

. Cüm

le tü

rlerin

i ta

nır.

Kavr

amsa

l tan

ımla

mal

ara

giril

mez

.

T.8.

4.20

. Fiil

lerin

çat

ı öz

ellik

lerin

in a

nlam

a ol

an

katk

ısın

ı kav

rar.

Kavr

am ta

nım

ların

a gi

rilm

eden

anl

amsa

l fa

rklılı

klar

a de

ğini

lir.

63


tÜrkÇe dersİ ÖĞretİm...

Documents