TecklenburgerLand

MÜNSTERLAND e.V.Verein zur Förderung des Münsterlandes

Töddenland-circuitWandelen in hetnoordelijke Münsterlanden in het zuidelijkeEemsland

Olie- en korenmolen, Hopsten Recker Moor

Impressum:Uitg.:Gemeenten Mettingen, Recke, Hopsten,Stadtmarketing Ibbenbüren GmbH, Touristikverein Freren-Lengerich-Spelle e.V.Vormgeving:Grafik Studio Mitschke, Ibbenbüren

Vertaling: Maria Seidel-Merckx, GrevenDruck: Moorkamp, MettingenFoto`s: Archief der uitgevers1e oplage, februari 2009 20.000 exemplaren

Organisatoren/informaties/reserveringen

Tourist-Information MettingenClemensstraße 2, 49497 MettingenTel. 00 49 54 52/ 52 13 Fax 00 49 54 52/ 5 29 13www.mettingen.de, E-Mail: touristinfo@mettingen.de

Tourist-Information IbbenbürenBachstr. 14, 49477 IbbenbürenTel. 00 49 54 51/ 5 45 45 40Fax 00 49 54 51/ 5 45 45 90www.tourismus-ibbenbueren.deE-Mail: touristinformation@tourismus-ibbenbueren.de

Touristikverein Freren-Lengerich-Spelle e.V.Mühlenstr. 39, 49832 FrerenTel. 00 49 59 02/ 940 800Fax 00 49 59 02/ 940 802www.touristikverein-fls.deE-Mail: info@touristikverein-fls.de

Tourist-Information ReckeHauptstraße 28, 49509 ReckeTel. 00 49 54 53/ 910-40 Fax 00 49 54 53/ 910-11www.recke.de, E-Mail: seibel@recke.de

Tourist-Information HopstenBunte Str. 35, 48496 HopstenTel. 00 49 54 58/ 93 25-0 Fax 00 49 54 58/ 93 25-93www.hopsten.de, E-Mail: info@hopsten.de

Boeking en informatie Informatie

Bezienswaardigheden langs het Töddenlandcircuit

MettingenHet door de staat erkende recreatieoord is de heimat van de „Tüöt-ten“ of „Tödden“ en de ideale bestemming voor een vakantie vol

afwisseling. Hellingen vormen het panorama van het land-schap en in de staatsbossen en in het Vinter Moor (moeras)voelen zich wandelaars in hun element. Het Töddenlandcir-cuit leidt door het Köllbach-, Ölmühlen- en Fahlbachdal endaar vergeet je helemaal de dagelijkse jachtigheid. Naastbezienswaardigheden zoals het Schultenhof-ensemble metSektmanufactuur en Kunstspeicher, zetten ook het Tüötten-,het school- en het postmuseum hun deuren open.

IbbenbürenTussen Schafberg en Teuto lokt Ib benbüren, het centrum van deregio, met stedelijk flair en landelijkeidylle. De binnenstad met haar

monumenten zoals een vroegere weverij, het stadsmuseum,cafés en restaurants nodigt uit tot gezellig rondslenteren;het meer Aasee garandeert ontspanning in het groen. Tenzuiden van het centrum kan men vanuit een natuurmonu-ment, de Dörenther Klippen, van het vergezicht over hetMünsterland genieten en een bezoek brengen aan de kruid-tuin Botanischer Garten of het natuurbelevenispark Dörenthe met een oppervlakte van 40.000 m2.

Zuidelijk EemslandBeleef in het „Zuidelijk Eemsland“ deromantiek van een streek die bijzon-der rijk is aan geschiedenis en cul-tuur. In de plaatsen Freren, Beesten

en Schapen vindt u stille bossen, hunnengraven uit het ste-

nen tijdperk en een idyllische dorpskom. Laat u ontvoerennaar een haast vergeten wereld en ontdek in Freren de wa-terburcht Gut Hange uit de 13e eeuw en de 150 jaar oudeTöddenkamer. De „stralenmadonna“ in Beesten en het Töd-denhaus Urschen zijn even bezienswaardig als de besten-dige tentoonstelling in het „Alte Pfarrhaus“ in Schapen datherinnert aan een lang vervlogen Töddentijd..

ReckeAan de Töddentijd herinneren devakwerkhuizen in de dorpskom. Wandelen en fietsen – en daarna inde zwavelbadplaats Steinbeck lekker

verpozen, zo is uw vrijetijd een plezier. Maritiem flair biedtde jachthaven Recke aan het Mittellandkanaal met panora-macafé. In het heemkunde- en mandenmuseum „Alte Ru-themühle“, een gewezen watermolen, wordt heimat-geschiedenis weer levend. Bij verschillende demonstratieslaten ambachtslieden en kunstenaars zich over hun schouder kijken.

Hopsten – Schale – HalverdeDe gemeente Hopsten heeft de Tödden zelfs in het gemeentewapenvereeuwigd. In de historische centravan de dorpen Hopsten, Schale en

Halverde vindt men nog veel van de oude Tödden- en vak-werkhuizen, bvb. „Haus Nieland“, het bewoonde Töddenmu-seum, die van de rijkdom van de reizende koopliedengetuigen. Natuurliefhebbers komen in het moeras van Hal-verde op hun kosten of komen op het natuurbelevenispad inSchale meer te weten over het natuurlijke milieu van voch-tige weiden en bossen. Idyllisch gelegen wacht de olie- enkorenmolen in Halverde erop te worden verkend.

Teutoburgerwoud

Eemsland

Münsterland

Freren

Beesten Schapen

Schale

Halverde

HopstenRecke

Mettingen

Ibbenbüren

Gut Hange

Dickenberg

Steinbeck

18 km

12 km

10 km

12km

14 km

7 km9 km

13 km

6,5 km

6,5 km

7,5 km

19,5

km

Mittellandkanaal

Dortmund-Eems-Kanaal

Münster

Osnabrück

Dortmund

NederlandEnschede

Eemsland

Münsterland

Beschermd natuurgebiedHeiliges Meer

RecreatiegebiedSaller See

Natuurbelevenispad

Beschermd natuurgebiedHalverder Moor

Handelswegnaar Rheine

Handelsweg naar Osnabrück

Beschermd natuurgebiedRecker Moor /Halverder Moor

Beschermd natuurgebiedDüsterdieker laagte

Recreatiecomplex Aasee

NatuurmonumentDörenther Klippen

In het „Land der Tödden“ op pad – Ons wandelaanbod voor u!

Wandelingen op het Töddenland-circuit zijn mogelijk vanaf één dagetappe tot zes dagetappes. Hier vindt u ons basisaanbod:

Wandeling van 2 dagen langs het Töddenland-circuitdagtrajecten met lengte naar believenPrestaties:1 x overn/ontb in 3- tot 4sterrenhotels of goede Gasthöfen1 x 3gangenavondmenu volgens seizoen, 1 x Töddendrankkaartenmateriaal met trajectbeschrijvingBagagetransfer op aanvraag

Prijs:vanaf 52,50 euro p.p. in twpk in 3- of 4sterrenhotelvanaf 48,00 euro p.p. in twpk in een goed GasthofPer nacht verlenging: vanaf 35,00 euro p.p. in twpk.

De start is op alle plaatsen langs het Töddenlandwandel-circuit mogelijk. Graag stellen wij u de door u gewenstetocht met individuele dagetappes samen. De dichtst-bijzijnde stations zijn Ibbenbüren, Rheine of Lingen.

Overigens... het Töddenland kan men ook per fiets verkennen. Informeer naar ons aanbod.

KaartenmateriaalTe verkrijgen in alle Tourist-Informationen langs het traject.

TöddenlandwandelcircuitWandelkaart, maatstaf 1:50.000 met traject-beschrijving voor de prijs van 3,00 euro

„Handelsweg“Folder en set van 3 wandelkaarten, Maatstaf1:30.000 voor de prijs van 10,00 euro (aparte kaarten Osnabrück-Rheine, Rheine-Oldenzaal of Oldenzaal-Deventer 4,00 euro per stuk) De landelijke „Handelsweg“ is een aaneensluiting van de Duitse „Töddenweg“ met het Nederlandse „marskramerpad“ en volgt over 300 km de sporen van de „Tödden“ van Osnabrück tot in Nederland.

Huis Telsemeyer, Mettingen Dörenther Klippen, IbbenbürenRecreatiegebied Saller See, zuidelijk Eemsland

Een wandelweg door het „Land der Tödden“

Töddenland-circuit

Volg op het Töddenland-circuit 135 km de sporen van de„Tödden“ of „Tüötten“. Het waren reizende kooplieden,die in de 17e tot 19e eeuw met hun rollen linnen of an-dere koopwaar op de rug tot naar Nederland trokkenom hun producten te verkopen en die op deze manierbekende bedrijven zoals C&A en Hetttlage opgerichthebben.De weg splitst zich af van de landelijke hoofdweg enleidt u „grensoverschrijdend“ door het noordelijkeMunsterland/Tecklenburger Land en het zuidelijkeEemsland. Landschappelijk gezien verkent u de uitlopersvan het Wiehengebergte en de rand van het Teutobur-gerwoud evenzo als vlakke heide- en moeraslandschap-pen.In de plaatsen langs de weg leert u het Tuötten-museum en andere bezienswaardigheden uit de„Töddentijd“ kennen en bovendien zulke spannendebestemmingen als de Dörenther Klippen, het recreatie-gebied Saller See, het „Heiliges Meer“ of de zwavelbad-plaats Steinbeck.Hartelijk welkom in Töddenland!Onze gastheren verheugen er zich op u culinair tekunnen verwennen.Tourist-InformationenMettingen, Ibbenburen, Recke en Hopsten alsookder Touristikverein Freren-Lengerich-Spelle e.V.