tnel-kalip-sistemleri.pdf

Upload: valenciasom

Post on 10-Feb-2018

358 views

Category:

Documents


10 download

TRANSCRIPT

  • 7/22/2019 Tnel-kalip-sistemleri.pdf

    1/15

    1

    TNEL KALIP

    AFYONKOCATEPE NVERSTES

    TEKNK ETM FAKLTES

    YAPI TEKNOLOJLER II DERS

    R. GRV. GKHAN GRHAN

    080301004 BRGL KESER

    YAPI RETMENL III N.

  • 7/22/2019 Tnel-kalip-sistemleri.pdf

    2/15

    2

    TANIM

    Tnel kalp sistemi, binalarn deme ve duvarlarnn byk kalp elemanlarile birden dkld, yerinde dkme bir yapm sistemidir.Sistem sa panolardanolusur. Tnel Kalplar drt yz kapal kalp birimlerdir.Besinci yz kalbn zerineoturdugu dsemedir. Altnc yz ise kalbn karlmasiinak braklr. Kalpyzeyleri 3-4 mm kalnlgnda elik levhalardan olusur. Bu sistemde dsemeler kenarndan perdelere mesnetlenir. Cephe elemanlar,merdivenler, sahanlklar, blmeduvarlar, bacalar vb. n yapml retilir ve ana sistemlebirlestirilir. Beton iinde kap,pencere, baca deligi gibi bosluklar olusturmak iin elikrezervasyon elemanlarkullanlr. Elektrik ve su tesisatlar kalbn iine ncedenyerlestirilir.

    Hazr kalplar ile binann tayc elemanlar betonarme olarak retilmekte,

    temeller, at ve bitirme ilerinin ounluu geleneksel teknikler ilegerekletirilmektedir. ve d blme duvarlar ise ounlukla hazr panellerdenoluturulmaktadr. Tnel kalplar ile bir hacmin en ok duvar dklebilmektedir.Ak kalan ksmdan karlan kalplar, vin yardmyla baka bir noktada tekrarkurulmaktadr.

    Tnel kalp sistemleri, ok hzl insaat temposu saglamas, kalbnkurulmasnda uygulama kolaylg ile ne kar.. Zaman, kalite ve fabrikasyontutarllgn esneklik ve tasarrufla birlestiren bir sistemdir Kule vin yardmyla monteve demonte edilir. Bu sistemde perde ve dsemeler birlikte kalplanr. Bu kalplar;

    ince sa levhalardan ve elik profillerden olusurlar. Tnel kalp sistemini olusturan

  • 7/22/2019 Tnel-kalip-sistemleri.pdf

    3/15

    3

    kalp elemanlar fabrikalarda retilir ve standart llerde imalat yaplr, ller genelolarak;

    Derinlik :62,5125250 cm. ve katlar olarak degismektedir.En :105115- 125 cm ve zeri olarak devam etmektedirYkseklik :230300 cm olarak imalat yaplr

    TNEL KALIP ELEMANLARI

    .

  • 7/22/2019 Tnel-kalip-sistemleri.pdf

    4/15

    4

    Yarm tnellerle kullanlacak mekana gre esitli kombinasyonlar yaplaraktam tnel kalp elde edilebilir.Tam tnel kalplarn agrlklar 80 kg/m2 dir. Elemanuzunlugu: 0.625 - 1.25 - 2.5m, genislik ynnde byme olaslg 1,8 m(ek paraile);maksimum aklk 6,2 m dir.Standart tnel genislikleri 1,05 - 1,35 - 1,65 - 1,95 -2,25 - 2,55 - 2,85 dir. Degisik kombinasyonlarla 2,1-5,7 m arasnda aklklar iinstandart tnel kalplar elde edilir.

    iki Kse Ve _ki Yarm Tnelden Olusan Tam Tnel Kalp

    Yarm tnel kalplarda ise; agrlk 70 kg/m2; maksimum aklk 5,7 mdir.Standart tnel ykseklikleri 2,3 - 4,00 m, ye kadardr. Tnel kalp yksekligi (H)dsemestnden st dsemenin altna kadar olan yksekliktir.

  • 7/22/2019 Tnel-kalip-sistemleri.pdf

    5/15

    5

    Tnel kalp kesin boyutludur, her defasnda kalplarn lmlemedekibecerisine bagl kalmakszn, standart ykseklik ve aklk kolaylkla elde edilebilir.Tnel kalp sisteminin bu zelliginden dolay kalp montaj srasnda yerine uydurmaveya alstrma sorunlar olmadg iin zamandan kazan saglamaktadr. Sisteminboyutlarndaki hassasiyet kaba ve ince yap islerinde standartlasmaya neden olduguiin retimde ve imalatta nemli maliyet dssleri olmaktadr. Tasarm srasndakalpllerine bagl kalnmaldr aksi takdirde zel olarak kalp imal ettirmekmaliyeti okdaha fazla artrmaktadr

    Kalp imalat iin mimari projelerin simetrik planl olmas kalbn kurulmasvehz asndan kolaylk saglar. Uygulamada kullanlacak kalp miktarnn hemenhemen 2 kat iskele kullanlmas zorunludur. Tnel kalp sisteminin santiyedesklpyeniden monte edilmesi diger geleneksel yntemlere gre ok kolaydr,vasfl isi ve

    usta says ile diger sistemlere gre daha az isilik maliyeti vardr. Busistemde hergn bir kat yaplabilir. Bu nedenle zaman asndan alternatifi yoktur.Bu sistemleyaplan yaplarn tamam perdeli yaplar oldugu iin depremkuvvetlerine karsgsterdigi rijitlik ok yksektir. Tnel kalp sisteminde temeleleman bir dikey, birdeyatay elik panodan olusan yarm tneldir. ki yarm tnelbirleserek bir niteyiolusturur.

  • 7/22/2019 Tnel-kalip-sistemleri.pdf

    6/15

    6

    Tnel kalpsistemlerin uygulama admlar .

    Yap temeli, temel zerine tasyc filizler braklarak dklr Temel zerinde L ksebentler ile akslar monte edilir. Son olarak tnel kalp sistemi kurum islemi yaplr. Bir gn ierisinde beton dkm islemi tamamlanr ve kalbn skm isleri

    baslar.

    Tnel kalp sistemler bir gn ierisinde bir kat betonunun dklmesineolanak saglar. Bir sonraki gn ncelikle bir gn nce dklen betonun kalitesininkontrol edilmesi gerekir. Kr uygulamas beton dkm srasnda baslar ve havasartlarna gre birka saat srer. Yeterli krn saglanmas asndan stclar busartlarda en iyi katky saglar. Beton kalitesi yeterli bulunduktan sonra kule vinlerin

    yardmyla kalplar alnmaya baslanr. Bu srada kalplar temizlenir ve yaglanrlar.Perde donats ve kolon demirleri baglanmstr. Kalplar L ksebentlerin (akslarn)zerine oturtulmaya baslanr, bu srada yarm tnel kalplar bir dseme olusturmayabaslarlar ve dsemedonatlar baglanr. Elektrik ve mekanik tesisat iinrezervasyonlar konulup gerekli kontroller yapldktan sonra beton dkm baslar. Busrada gerek grlrse stclar yaklr ve kurutma islemi baslams olur. Bylece birgnlk dng tamamlanms olur ve bir sonraki gn iin hazrlklar baslar. Ertesi gnnce ds kalplar sklr daha sonrayarm tnellerden bir tanesi dsrlerektekerlekleri zerinde (kule vin tarafndan) dsarya dogru ekilir ve bylece skmislemi tamamlanms olur. Ksacas bu sistemde kr yoluyla, betona ksa sredegerekli mukavemet verilebildiginden, kalb ok ksa sre sonra skmek, yine ksasrede kurmak yeniden beton dkmek hi zor degildir.

    Tnel kalp sistemi ile retim hz, geleneksel yntemlere gre ok yksektir.Birbina insasnda kalp isiligi bu sistemle yarm gnde hazrlanmakta ve ayngnbetonu dklerek bitirilmektedir. Bir gnlk rotasyonlarla kullanlabilen bukalplarn iine; kap ve pencere boslugu iin kasa rezervasyonlar yerlestirilebilir.Ayrca kalp kurulumu srasnda, elektrik tesisat isleri iin dsemede ve perdegvdesinde; bos boru ve buatlarn yerlestirilmesiyle daha sonra yaplacak isler ok

    nceden bitirilmis olmaktadr. Geleneksel yntemlerdeki gibi is ve kalp iskelesigerektirmemektedir. Tnel kalp sistemine has iskele sistemi vardr ve son derecepratiktir. Bu nedenle iskele kurmak iin zaman harcamaya gerek kalmamstr. Cepheelemanlar (balkon prekastlar vb.), blme duvarlar, merdivenler hazr oldugu iinmontajlar ksa srmekte ve zaman kazanc olmaktadr.

    Tnel kalp sistemlerin ilk yatrm maliyetiok yksek olsa dahi sonuta iyibakml ve deformasyonu az bir tnel kalp sistemi en az 600 kezkullanlabilmektedir.Bu sekilde kullanldg zaman maliyet dsrlebilmektedir.Tnel kalp sistemleri,

    yzeylerinin dzgn olusundan dolay defalarcakullanlmakta ve elde edilen betonyzeyi dzgn olmaktadr. Geleneksel kalpsistemiyle yaplan yaplardaki gibi svaya

  • 7/22/2019 Tnel-kalip-sistemleri.pdf

    7/15

    7

    gerek kalmamaktadr. Ayrca yinegeleneksel kalp sistemiyle yaplan yaplardakarslaslan kalp sismesi gibi hatalartnel kalp sistemiyleyaplan yaplardakesinlikle meydana gelmemektedir. Tnel kalp sistemlerin kurum ve skm niteliklieleman kullanlmashalinde ok basittir. Dseme ve perdede hasr eligi kullanlmasisiligi kolaylastrmaktadr. Kule vin sadece kalp kurum ve skmn yapmamaktaayrcadonatnn, kaba ve ince imalat malzemelerinin yatay ve dikey tasnmasnkolaylastrmaktadr.

    Tnel Kalp Sistemi Olusturan Elemanlar

    Ana tnel kalp; perde duvarlar ve dsemeyi olusturan kalp elemandr.zel ek kalp paralar;tnel kalp dkmndeki delikler, konsollar, dseme veperde alnlar gibi paralardr.alsma platformu;dklen betonun prizini aldktan sonra kalplarn ekildikleriyan platformlardr. Tnel kalplar bu platformlara srlerek gtrlr. Yerlesimi kulevinle olur.Destek elemanlar;tnel kalbn kesitine beton dkm ile gelecek ykleri almakiin konulan dikme, kriko tekerler, payanda gibi elemanlardr

    Tnel Kalp Destek Elemanlar

  • 7/22/2019 Tnel-kalip-sistemleri.pdf

    8/15

    8

    Krleme elemanlar;tnel kalbn ii stlarak ya da tnel kalbn ierisinebuhar veya suyun dolastg kanallar konularak yaplr. Eger tnel kalbn iistlacaksa;tnelin ks agz plastik perdeyle kapatlr. Tnel iinde ocaklaryaklarak betonun ksasrede priz almas saglanr.Diger yntemde tnel kalbnyan taraflarna vedsemenin altna scak su veya buhar iin kullanlacak kanallaraslr.

    Tnel Kalbn Krleme in Koruyucu Perdelerle Kapatlmas

    Aks betonu dkmn saglayan elemanlar;tnel kalp elemanlarn bir stbetondaki konumunu belirtmek iin aks betonu kalb (sokl) kullanlr.Aksbetonuiindeki perdeli bosluklar saglamak iin kapatma elemanlar kullanlr. Yerinekonulankalbn gerekli kot ayarlamalar yaplr, ykseltilip alaltlabilir vesabitlestirilerek kalpdevreye sokulur.

    Aks Beton Kalb (Sokl)

  • 7/22/2019 Tnel-kalip-sistemleri.pdf

    9/15

    9

    Tnel Kalp Sistemi le lgili Olarak Nelere DikkatEdilmelidir

    Montaj Aamas

    dik panolar birletirmek dik panolara yatay panolar birletirmekKontrafij (prop) dikme tekeri ve atallar monte etmekArka panolar monte etmekTerazi putralinin montajn yapmakArlk merkezine kaldrma delii amak

    Kalb numaralamakKalb istiflemekKalp elemanlarn koruyucudan arndrmakDeme ve perde aln elemanlarn kalba monte etmekRezervasyon elemanlarnn yerini belirlemekD cephe panolarna beton iskelesi monte etmekPlatform iskelesini oluturmakPlatformu oluturmakKorkuluk montaj yapmak

    Kurum Aamas

    Kalb Yerine KurmakAksa tnel kalp kotu vermekKalb teraziye almakSaplamalar (bulon, tij) takmakRezervasyon elemanlarn monte etmekAnkraj elemanlarn monte etmek

    Yarm tnelleri birletirmekSaplamalar skmakDcephe panosunu monte etmekKalb akle almakDeme ters sehimini vermekMesafe ayar elemanlarn monte etmekAks kebentlerini monte etmekKalp son kontroln yapmakKalb stmak ( gerekiyorsa)

    Beton dkm srasnda kalb kontrol etmek

  • 7/22/2019 Tnel-kalip-sistemleri.pdf

    10/15

    10

    Skm Aamas

    Aks kebentlerini skmekSaplamalar skmek

    D cephe kalbn yerinden almakDikme tekerlerini bastrmakTavan ve arka pano kancalarn skmekYarm tneli tekerlekler zerine drmekKalb darya kartmakRezervasyon elemanlarn skmekBetondan konikleri skmekTeleskobik dikme ile demeyi desteklemekKalp kartma iskelesini bir st kata almak

    Kalb Bir Sonraki Dkme Hazrlamak

    Kalp yzeylerinden beton atklarn temizlemekKalp tamirat yapmakKalp yzeyine kalp ayrc srmekKalb istiflemekKalb bir sonraki kurma yerine nakil etmek

    Tnel Kalp Sisteminin TasarmTnel kalp sistemlerde dseme kalnlklar esittir. Dsk dseme genellikle

    yaplmaz. Dsk dsemenin olmays ve sarkan tesisat elemanlarnn yokedilebilmesi iin asma tavan yaplr. Yapda girinti-knt olmas istenmez. Katykseklikleri esittir.Dsemeler kenarndan perdelere mesnetlidir. Bu tarafkapal hcrenindsarya tekerleklerle karlabilmesi iin her hcrenin dsa bakanyz ak olmaldr.Ak olan mesnetlenmemis kenarn zerine gelecek duvaryknn karslanmas,perdeler aras aks srekliliginin saglanmas bu kenardaolusabilecek sehimlerin engellenmesi amacyla dseme yksekliginde, 30-60 cmeninde kirisler olusturulur. Perde duvar dogrultular, yapnn iki yndeki rijitlikleri vetnelin ks ynleri gznne alnarak tasarlanmaldr. Binada her iki dogrultuda oksayda perde oldugundantemeli iki ynde srekli yapmak gerekir. Ancak sreklitemeller, yapm ve kalpbakmndan dolay kacak glkten dolay tercih edilmez.Tnel kalp sistemlerdeplak temel tercih edilir.Yapnn konumlandrmasnda aynkule vin ile en az iki yapnnretilmesi saglanmaldr.

    Santiye Uygulamalar

    Tnel kalp sisteminde zeminin kazlp temelin insa edilmesi geleneksel

  • 7/22/2019 Tnel-kalip-sistemleri.pdf

    11/15

    11

    yntemlerle olur. Grobeton (10 cm kalnlgnda) dklr, temel kalplar hazrlanr,donatlar yerlestirilir, temel betonu ardndan bodrum kat dseme betonu dklr.Tnel kalp sisteminin uygulamasnda ilk nce elemanlarn st kotundakikonumlar iin aks betonu(sokl) dklr. Aks betonu dseme st kotundan yaklask10cm ykseklikte perdeler boyunca dklr. Perde donatlar baglanrElektrik tesisat mknatsl tutucular yardmyla donatya baglanr. Kalplarn yzeyleritemizlenir, zerine kalp yag srlr. Hazr olan tnel kalpuygulanacag kotagetirilir, aks betonuna dayal olarak yerine yerlestirilir, kot izgisineykseltilir, digertnel kalpta yerlestirilir, dseme panellerinin birbirleriyle olan baglantlar yaplr,dseme panellerine destek olan elemanlar yardmyla dsemeye terssehim verilir.Konikler sklr, duvar ve dseme alnlar kapatlr. [1] Hasr elikler,donatlar yerlerine monte edilir.

    Perde Donat Yerlesimi Elektrik Tesisatnn Hasrlara Baglanmas

    Dseme Hasr eliklerinin Yerlesimi

  • 7/22/2019 Tnel-kalip-sistemleri.pdf

    12/15

    12

    Perdenin diger yzne gelen kalp yerine yerlestirilir, i-ds kalplar arasbaglantlar yaplr, perde ve dseme aln elemanlar sabitlenir, dseme zerindekitm donat ve rezervasyonlar yerlestirilir. Aks betonu kalplar yerlestirilir. Istclartneliniine konur, tnel agzlar naylon bezlerle ya da katranl rtlerle kapatlrDsemeve perde betonlar birlikte dklr.

    Krleme baslar. Kr iin buhar, gaz, mazot, scak su gibi yntemler kullanlr.Trkiyede yaplan tnel kalp sistemlerde kalbn iine btan gaz sobas yerlestirilir. Yaz aylarnda 5 saat, ks aylarnda 8 saat50C de krleme yaplr. Gece boyuncakapatlan koruyucu perdeler sabah alr. Tnelin ds kalpla olan baglantlar zlr.Ayarl dikmelerden biri gevsetilir, alt ayar vidalar gevsetilir ve kalp tekerliklerizerinde dsarya itilir. Yerine betona zarar gelmemesi iin dikmelerkonur. Kulevinle kaldrlarak yeni yerine yerlestirilir. Tnel kalplar kulevinlere gen asklarlaaslr. Prekast elemanlar diger birimlerin alsma dzeniniaksatmyorsa yerlerinemonte edilir. Alt katlarn ince insaat isleri ve tesisat islenmesi gn boyu devam eder.

    Tnel Kalp Sistemlerle nsa Edilen Binalarda Kullanlan YapMalzemeleri

    Tnel kalp sistemlerde, dsemelerde, cephe panellerinde ve perde gvdelerindeS500 hasr eligi; perde ularnda, temelde, aks devamllg saglayan baglamadsemelerinde, etriyelerde ve diger yap elemanlarnda ise S420 eligi kullanlr.Hasrelik, nervrl ubuklardan nokta kaynag ile yaplan donat malzemesidir.Standart hasrlarn boylar 5.00, enleri 2.15 m dir. Projeye gre degisik boyutlardaretilirler. ki tip hasr elik vardr.

    1) Her iki ynde alsan yap elemanlar iin Q tipi hasrlar2) Tek ynde alsan yap elemanlar iin R tipi hasrlar

  • 7/22/2019 Tnel-kalip-sistemleri.pdf

    13/15

    13

    Q hasrlar;Her iki yndeki ubuk aralklar esittir.(15x15 cm) kidogrultuda alsan dsemeler ile perde gvdelerinde kullanlr.

    R hasrlar; En ubuk aralklar boy ubuk aralklarndan farkldr.(15x25 cm)Tek dogrultuda alsan dsemelerde, dseme mesnetlerinde kullanlr.

    Hasr elik kullanlrken boyuna ve enine eklemeler gerekecektir. Asal dogrultudabindirme boyu en az gz aralg, 50 cm tevzi ynde ise ek bindirmeboyu en az birgz aralg 20 cmdir.

    Tnel Kalp Sisteminde Donat Dzenlenmesi

    Tnel kalp sistemlerde, dseme kalnlg minumum 14 cm olmakta ve akmasnr en az 5000 kg/cm2 olan hasr eligi (S500) kullanlmaktadr. Aklg ok fazlaolan dsemelerde iki kat hasr elik donat kullanlr. Dsemelerde st donat eligiTR sembolyle gsterilir. st donat ve alt donaty birbirinden ayrmak iin sehpadonats kullanlr. Sehpa donats, kullanlan hasr elikten yaplr. Tnel kalpsistemlerde dsemenin alsma yn kalbn ks ynne gre seilmelidir. Dseme3 ynden perdelere mesnetlendigi iin kalbn ktg dogrultuda alsmas gerekir.Aksi takdirde, dseme mesnetlenmedigi yne alsacagndan daha fazla yk alacakve tasarm srasnda dseme kalnlgnn ve donat alannn artrlmas gerekecektir.Dsemelerin mesnetlendigi blgelerde tek ynl alsan R tipi hasr donatlarkullanlr. Kalp sisteminin teknolojisi geregi dsemelerin taraf perdelere

  • 7/22/2019 Tnel-kalip-sistemleri.pdf

    14/15

    14

    mesnetli olmasna ragmen bir taraf kalbn karlmas iin bosta braklr.Dsemenin bosta kalan ucunda duvar ykn almak iin ve bu ykn perdelereaktarlabilmesi iin bant kirisler olusturulur. Bant kirislerin yksekligi dsemekalnlgnda olup eni 20 ~ 60 cm arasnda degismektedir. Bant kirisler, firketedonats ve firketelerin ierisinden geirilen dz nervrl demirlerden olusturulur.Firketeler, hasr donatlarn U seklinde kvrlmasyla olusturulur. Firketeler, kirislergibi st ve alt montaj donats olacak sekilde tasarlanrlar.

    Tnel kalp sistemlerde, perde gvdeleri hasr elik donat kullanlaraktasarlanrlar. Tnel kalp sistemlerle yaplan yaplarda perdeler tm depremkuvvetlerini tasyacak sekilde boyutlandrlrlar. Tnel kalp sistemi kullanlanyaplarda bina yksekligince perde kalnlg degismez. Perde gvdelerinde, akmasnr en az 5000kg/cm2 olan hasr eligi (S500) kullanlmaktadr. Perde ularnda,nervrl demirden kolonlar kullanlr. Perde gvdesinde Q tipi hasr elik donatkullanlr ve hasr elikler en az 3 gz bindirilecek sekilde montaj yaplr. Perde

    gvdesinde karslkl olarak hasr donatlarn dzgn bir sekilde montajlanmasnayardmc olmak ve beton dklrken donatnn yer degistirmesine engel olmakamacyla hasr donatlar arasna m2 ye en az 10 adet gelecek sekilde iroz demirlerimonte edilir. iroz demirleri 8 demirden bir ucu kancal, bir ucu gnyeli olacaksekilde imal edilirler. iroz boylar, 20 cm kalnlgndaki perdeler iin 35 cm olaraktasarlanrlar.

    Tnel Kalp Sisteminin AvantajlarTnel kalp sisteminin getirdigi avantajlar asagda belirtilmistir:

    lkemizin deprem blgesinde olmas nedeniyle dseme ve perdelerinbirlikte dkldg, monolitik bir yap elde etmemiz nemli bir avantajdr.

    Kalplarn ilk kurulmas, kule vin yardmyla tasmasnn yaplmas vemm hassasiyetinde imalat yaplabilmesi isilik ynnden avantaj saglar.

    retim hz yksektir, kendi iinde gruplasms (skmc, kurumcu,demirci, elektrik ve mekanik tesisat gibi) ekiplerle ortalama 15 ~ 20 kisiile gnlk 150 ~ 280 m2 is verilebilir.

    n retimi yaplabilecek balkon ve merdiven prekast ile zamandan veisilikten tasarruf saglanabilir, oklu konut retimlerinde fabrikasyonretimi sayesinde malzeme zayiat en aza inmektedir.

    Tnel kalp sistemiyle yaplan yaplarn, tm perdeli yaplar oldugu iindepreme kars ve yangna kars dayanm yksektir.

    _lk yatrm maliyeti ok yksek olmasna ragmen ortalama 600 kezkullanlmas, bakmlarnn dzgn yaplmas ile kullanm saysnnartrlmas kalp maliyetini dsrmektedir.

    Geleneksel yntemlere gre tnel kalp sistemlerin yapm sresi daha

    ksadr.

  • 7/22/2019 Tnel-kalip-sistemleri.pdf

    15/15

    15

    Tnel Kalp Sisteminin Dezavantajlar

    Tnel kalp sisteminin getirdigi dezavantajlar asagda belirtilmistir:ilk yatrm maliyeti yksek oldugu iin toplu konutlarn dsnda

    uygulanmas maliyet asndan olumlu degildir.Tnel kalp sistemi ile retilen yaplarda, konutlar arasnda ses yaltm

    saglanamamaktadr.Havadaki nem oran yksek olan blgelerde, basta yapnn ds cephesi

    olmak zere, byk blmnn beton olmas, romatizmal hastalklaraneden olmaktadr.

    Tnel kalp sistemi modellerin olusturulmas srasnda mimari tasarm

    snrlayac kstlar olan birkalp sistemidir.