tna response to the llrc - executive summary sinhala
DESCRIPTION
ද්රවිඩ සන්ධානය උගත් පාඩම් අත්නොහරියිTRANSCRIPT
úOdhl idrdxYh
i. hqoaOfha f.dÿre njg m;ajQjka w;=ßka jeä n,mEulg ,lajQjkaf.a ksfhdað;hska f,i
fou< cd;sl ikaOdkh YS% ,xldfõ ienE m%;sikaOdkhla we;slsÍug kï i;H" hqla;sh yd
ydksmQrkh u; mokïjQ úkaÈ;hkaf.a whs;sjdislï iy;sl flfrk úYajdikSh j.ùfï
ls%hdj,shla wjYHh hk u;fha wLKavj isg we;' 2010 uehs 15 jk Èk ckdêm;sjrhd
úiska W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu kï lrkq ,enQ w;r tu fldñiu j.ùu
iïnkaO .eg¿ ms,sn|j lghq;= lrkq we;ehs f,dalhg lshd mdk ,§'
ii. W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñifï lshdj,sh yd mßphka fou< ck;djf.a úYajdih
Èkd .ekSug wiu;aj we;' j.ùfï ls%hdj,sh iïnkaOfhka wod, jkakdjQ wka;¾cd;sl
m%ñ;Ska ;Dma; lsÍugo fldñiu wiu;aj we;'
iii. idudðl;ajfha ckjd¾.sl wiu;=,s;;djh" ne¢hdjka ms,sn| .egqï iy neÆne,aug
idudðlhkaf.a iajdëk;ajhla fkdue;sùu" fmdÿfõ wka;¾cd;sl udkqIjd§ kS;sh iy
wka;¾cd;sl udkj ysñlï kS;sh ms,sn| idudðlhkaf.a m%ùK;ajh w,amùu" úkaÈ;hkaf.a
ksfhdað;hka iuÕ fyda mq¿,aj fou< m%cdj iuÕ W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñifï
úêksfhda.h iïnkaOfhka ljr fyda woyia úuiSul ksr; fkdùu hkdÈh
fya;=fldgf.k fldñifï iajdëk;ajh yd YlH;djh ms,sn| nrm;, iel ixldjka we;s
lrjhs'
iv. ;jo" W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñifï l%ufõoh ;=, úkaÈ;hkaf.a øDIaÀfldaKhka
i|yd ,ndÿkafka idfmaCIj wvq jeo.;aluls' ksoiqkla f,i fld<U yd wfkl=;a
Èia;s%hkays idCIs tla/ia lsÍu i|yd W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu .;l< ld<hg
idfmaCIj W;=f¾ yd kef.kysr ta i|yd .;l< ld<h m%udKj;a fkdùu b;d
lK.dgqodhlh' fld<U idCIs ,nd.ekSu i|yd Èk y;,sia my;a /iaùu yd ii|d n,k
l, W;=f¾ yd kef.kysr ta fjkqfjka .;l< uq¿ Èk .Kk Èk úis folla muKls'
idCIslrejkaf.a idCIs ,nd§ï isud lsÍug fya;=j f,i fldñiu ks;r olajd isáfha ta
i|yd m%udKj;a ld<hla fkdue;s njhs'
v. idCIslrejkag wdrCIdj iemhSu i|yd jk M,odhS jevigyklao W.;A mdvï yd
m%;sikaOdk fldñiu i;= fkdjqks' idCIslrejkaf.a wdrCIdj ms,sn|j fldñifï
idudðlhka ork ,o wdl,amh ;;ajhka ;j;a kr; w;g yeÍug fya;=úh' W.;a mdvï yd
m%;sikaOdk fldñifï ld¾hhka ksud ùfuka miqj ;ukag we;súh yels ;¾ckhka iy
fldñifï idudðlhka muKla isáh§ ,ndfok m%ldYhkays ryis.;Ndjh ms,sn|j
idCIslrejka meñKs,s lsÍfï§ ta iïnkaOfhka Tjqka m%udKj;a Wkkaÿjla fkd±laùu
m%;HCI jYfhka idCIslrejkaf.a wdrCIdj ;yjqre lsÍu iïnkaOfhka nrm;,
wk;=reodhl njla ks¾udKh lrk ,§' jOysxidjg ,lalsÍu yd ,sx.sl wvkaf;aÜgï lsÍu
ms,sn|j meñKs,s l< l,auqfKa m%foaYfha tla idCIsldßhl miqj wmrdO mÍCIK
fomd¾;fïka;=fõ y;rjk ;Ügqjg le|jkq ,eîu fuhg tla ksoiqkls' hqO wmrdO
iïnkaOfhka rchg fpdaokd t,a, lrkakka flfrys YS% ,xldj ;=, mj;akd tÈßjd§
mßirh ;=, rcfha fcHIAG ks,OdÍka hqO wmrdO yd iïnkaO njg idCIs ,ndfok
idCIslrejkaf.ka m,s.ekSula fkdlrkq we;s njg idCIslrejka yd úkaÈ;hka ;=,
úYajdihla ks¾udKh lrkq fkd,nkafka kï ljr fyda j.ùfï hka;%Khla ksr¾:l njg
m;ajkq we;' ;jo fï jk úg úfoaYhkays Ôj;ajk weiska ÿgq idCIslrejkaf.a idCIs
ùäfhda ud¾.fhka ,nd.ekSug fhduqfkdùu m,s.ekSug ,laùu ms,sn| ìfhka ksoyiajQ
fuu whj¿kaf.a idCIs W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñifuka neyer lsÍug fya;=úh'
vi. hqoaOfha wjika wÈhf¾§ isÿjQ W,a,x>khùï ms,sn| wjxl j.ùula ks¾udKh lsÍfï
ld¾hh i|yd m%udKj;a iïm;a fyda ld¾h uKav,hla W.;a mdvï yd m%;sikaOdk
fldñiu i;= fkdùh' ;jo" W;=f¾ yd kef.kysr idCIslrejkaf.a idCIs ,nd.ekSu i|yd
fjkal< ieisjdrhka .Kk m%udKj;a fkdjQ neúka idCIslrejkag ish idCIs ,nd§ug
,enqKq ld<h m%udKj;a fkdùh' fndfyda wjia:djkays§ idCIS §ug n,dfmdfrd;a;=jQjkag ta
i|yd lsisÿ wjia:djla fkd,enqKq w;r Tjqkag yqfola ish woyia fldñiu fj; ,sÅ;j
tjk f,ig okajd isàu muKla isÿflßk'
vii. jirlg;a fmr ksl=;a flrekq W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñifï wka;¾ld,Sk
ks¾foaYhka ;ju;a w¾:j;a f,i ls%hdjg kxjkq ,en fkdue;' tajd ls%hdjg kexùu
iy;sl lrkq msKsi kï lrkq ,enQ wka;¾ wdh;ksl WmfoaYl lñgqj úiska ksl=;a lrkq
,enQ m%.;s jd¾;dj uÕska wkdjrkh jkafka ienE m%.;shla fkdue;sh hkak ñi wka hula
fkdfõ' fuu wka;¾ld,Sk ks¾foaYhka ls%hdjg kexúug rch wiu;aùu úiska ix{dlrkq
,nkafka" tfia;a ke;skï ;yjqre lrkq ,nkafka fldñifï wjika ks¾foaYhka ls%hdjg
kexùug rch ;=, m%udKj;a lemùula fkdue;s njhs'
viii. kS;sh ms,sn| .eg¿ we;=¿ ldrKdjka .Kkdjla iïnkaOfhka lghq;= lsÍu wruqKq
fldgf.k 2011 foieïn¾ 16 jk Èk md¾,sfïka;=j yryd W.;a mdvï yd m%;sikaOdk
fldñifï wjika jd¾;dj bÈßm;a flreks' kuq;a hqO wmrdO yd udkj j¾.hdg tfrys
wdmrdO ia:dms; flfrk wka;¾cd;sl udkqIjd§ kS;sh W,a,x>kh lsÍï iïnkaOfhka YS%
,xld rchg tfrysj t,a,jQ úYajdikSh fpdaokdjka W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu
úiska fkd;ldyer we;' jkaksfha isá isú,a jeishka fj; wdydr yd fT!IO ,eîu
je,elaùu msKsi jqjukdfjkau tu msßi wvqfjka ;lafiare lsÍu" hqO uqla; l,dmhkays
/£ isá isú,a jeishkaf.a Ôú; jqjukdfjkau fyda fkdie,ls,su;a f,i wk;=f¾ fy,Su"
frday,a we;=¿ isú,a jia;+ka b,lalfldg myr§u" Ndr jkakka >d;kh lsÍu fyda w;=reoka
lsÍu hkd§ fpdaokdjka fï w;r fõ'
ix. by; fpdaokdjka iïnkaOfhka lghq;= lsÍu ms,sn| W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñifï
m%fõYh iy l%ufõoh fya;= folla ksid fodaI iy.; úh( ^1& f;dard.;a idCIs muKla
fhdod.eksu ^2& lreKq i|yd kS;sh wod, lsÍug wiu;aùu'
x. W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu W;=re yd kef.kysr fiajh l< rcfha
ffjµjrekaf.a idCIs fkdfhlajr Wmqgd olajkafka tu ffjµjreka idCIs ,ndÿka ikao¾Nh
wod,lr fkd.ksñks' tkï hqoaOfha wjika wÈhf¾ meje;s ;;ajh ms,sn| l,ska Tjqka
úiska ,ndÿka m%ldYhka m%isoaêfha neyer lrkq ,eîfuka miqj Tjqkaj W;awvx.=jg .kq
,eîh hkakhs' tneúka fuu ffjµjreka úiska W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu fj;
,ndÿka idCIsj, úYajdijka; nj fnfyúkau m%YAK iy.;h' tfukau kshuqjka rys;
hdkd uÕska ,nd.;a .=jka o¾Yk jeks b;d ;SrKd;aul idCIs le|ùug fldñiu
wiu;aúh' úfYAIfhka iEu m%ydrhlau ùäfhda má.; lsÍï isÿlrkq ,enQ njg;a" wKfok
ks,OdÍkaf.ka ks, wkque;sh iys;j m%ydr t,a, lrkq ,enQ njg;a wdrCIl wxY
idCIslrejka úiska ms,sf.k ;sìh§ .=jka m%ydr ms,sn| ùäfhda mg iy ñ,sgß f,d.a
igyka le|jkq fkd,enqKs' uq,;sjqys WmÈidm;s f,i lghq;=l< bfu,avd iql=ud¾ úiska
imhkq ,enQ ck.yk ;lafiare flfrys fyda wka;¾cd;sl ksfhdað;dh;khka fj;ska
wdydr b,a,d isàfuka j,lsk f,ig kshu lrñka jkaksfha WmÈidm;sjreka fj;
w;HdjYH fiajd flduidßia fckrd,ajrhd úiska tjk ,o ,smsfha wjHdcNdjh flfrys
m%udKj;a wjOdkhla fhduq lsÍug W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu wiu;aj we;'
tfukau 2009 fmnrjdß ueo Nd.fha§ jkaksfha ck.ykh fnfyúkau wj;lafiare lrñka
wdrCIl wud;HdxYh úiska ksfõok ksl=;alr we;sh hk ldrKh fldñiu úiska
ie,ls,a,g f.k fkdue;' tjeks ksfõokhka úiska jkaksfha l=i.skafka ±fjñka isá
ck;dj fj; wdydr <Õdùu je,elaùu i|yd rcfha me;af;ka ork ,oaodjQ l%ñl
W;aidyhla ms,sn|j weÕùï lrk w;r W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu úiska th
b;d ishqïj úNd.fldg ne,sh hq;=j ;sìk'
xi. tfukau W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu lreKq i|yd ksjerÈ whqßka kS;sh wod,
lsÍugo wiu;a fjhs' wka;¾cd;sl udkqIjd§ kS;sh W,a,x>kh lsÍï isÿùfï úhyelshdjka
iómj .eUqßka lsÍug;a" isÿj we;s njg úYajdikSh f,i fpdAokd t,a, ù mj;sk
W,,x>kh lsÍï ms,sn| cd;Hka;r wmrdO kS;sh ;=, jk m%;smdokhka flfrys wjOdkh
fhduq lsÍugo th wiu;a fjhs' fldñiu jerÈ iy.; f,i wka;¾cd;sl udkqIjd§ kS;sh
;=, zisú,a jeishdZ iy zisú,a ck;djZ ms,sn|j jk w¾: ksrEmkhka wmyeÈ,s nj lshd
isáhs' m<uqj wka;¾cd;sl udkqIjd§ kS;sh ;=,ska zisú,a jeishdZ hkakg ksis w¾:
ksrEmkhla fidhd.ekSu i|yd W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu tÈßjd§ ls%hdjkays
Rcq yd wLKav iyNd.S;ajh ms,sn| w¾:ksrEmkh iy th ls%hdjg kxjkq ,nk wdldrhka
úNd. l< hq;=j ;sìK' tmuKla fkdj tÈßjd§ ls%hdjka i|yd Rcq iyNd.S;ajhla ±Íu
hk Wmudkh ;Dma; lsÍug wiu;a ljrl=jqj zisú,a jeishl=Z nj;a" Tyq fyda weh b,lal
l< fkdyels nj;a wka;¾cd;sl udkqIjd§ kS;sh meyeÈ,sj olajhs' kS;sh ms,sn| wjOdkh
fhduq lrkq fjkqjg W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu YS% ,dxlsh w;a±lSfï zfmr
fkdÿgqúrEZ iajNdjh ms,sn|j olajñka wjOdkh fjk;l fhduq lÍug W;aidy lrhs'
tfiaj;=ÿ ztÈßjd§ ls%hdjkays Rcqqj iyNd.S fkdùuZ hk ixl,amh w¾: ksrEmkh lrkq
msKsi wod, lr.kq ,nk Wmudkh YS% ,dxlSh ;;ajhg wod, fkdjkafka wehso hkakg
fya;= fkdolajhs' tmuKla fkdj isú,a jeishkag tfrys m%ydrhka mQ¾K jYfhka ;ykï
lsÍu zjeäjYfhka isú,a jeishkaf.ka iukaú;Z ck.ykhla olajd me;sfrk nj;a" isú,a
ckldh ;=, isú,a jeishka hk w¾:ksrEmkh ;=,g fkd.efkk ;eke;a;ka ^tkï
igkalrejka& /£ isá muKska tlS ckldfha isú,a jeishka hk ;;ajh wysñ fkdjk nj;a
;SrKh lrkq ,enQ l,ska meje;s hqf.daiaf,daúhdj i|yd jQ wka;¾cd;sl wmrdO
wêlrKfha kS;s óudxih i,ld ne,Sug ljr fyda W;aidyhla fkdorhs'
xii. W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñifï ks.ukh jkafka rcfha wdrCIl wxY hqO uqla;
l,dmfha /|S isá isú,a jeishka ys;d u;d b,lal fkdl, njh' t,aààBh hqO uqla;
l,dmh ;=, ck;dj iuÕ ñY% fjñka Tjqka tu m%foaYfhka msg;g hdu j,ldÆ njg
úYajdikSh idCIs mj;sk kuq;a fldñiu ms,s.kakd tlu wdLHdkh jkafka rcfha wdrCIl
wxY úiska isÿlrk ,oafoa yqfola hqO uqla; l,dmfha isg t,aààB h úiska t,a, l<
m%ydrhkag m%;spdr ±laùu muKlah hkak muKs'
xiii. m<uqj" lsishï m%ydrhla hqla;siy.; yuqoduh ia:dms;hla yd hqla;s iy.; fkdjk isú,a
ckldhla hk folu tljr b,lal flfrk úg tu m%ydrh hqla;s iy.; fkdjk njg
i,lkq ,nk ms,s.;a wka;¾cd;sl udkqIjd§ kS;s uQ,O¾uhka th fkdi,ld yßhs'
xiv. fojkqj" .egqfï f.dÿre njg m;ajQjka bÈsßm;a lrk úúOdldr úia;r iy úfYAIfhkau
hqO uqla; l,dmh ;=, iq;ka;srmqrï uxikaêfha msysgd ;snQ tlai;a cd;Skaf.a uOHia:dkh
fj; myr§u W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu jeä leue;a;la olajk zt,aààB
m%ydrhkag m%;sm%ydr t,a, lsÍuZ hk widOdrK idudkHlrKh lrk ,o wdLHdkh yd
.e,mSug wiu;a fjhs'
xv. ;=kajkqj" wdrCIl wxYhkays ls%hdl,dmh iudkqmd;sl;djh ms,sn| uQ,O¾uhkag wkql+,
jk njg fldñiu jerÈ ks.ukhla lrhs' W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu m%ydrhka
iudkqmd;sl njg jk ish ks.ukhg t<efUkafka mQ¾jdfmaCIs; yuqoduh jdisiy.; nj
yd isú,a urK ika;=,k mÍCIdj wod, lrñka fkdfõ' tla tla m%ydrhlska wk;=rgm;a
isú,a jeishka ixLHdj ms,sn| idOdrK ;lafiare lsÍulska f;drj fuu mÍCIKh ksis
wdldrfhka ls%hdjg kexùu l< fkdyelsh' ;jo" úfYAIfhkau fojk yd ;=kajk hqO
uqla; l,dmhkays isú,a jeishkag isÿjQ wk;=re wju lsÍu i|yd nr wú fhdod .ekSu
fjkqjg wdrCIl yuqodjkag fjk;a úl,amhka fhdod .ekSfï yelshdj ;snqfKao hkak
ms,sn|j fldñiu .eUqre úu¾Ikhlg ,la fkdlrhs' wdfhdack wdrjq,a iu:lsÍfï
wka;¾cd;sl uOHia:dkh úiska 1990 § olajk ,o wm%lg yd wkod, mQ¾jdo¾Yhka ud,djla
Wmqgd olajñka hqoaOh isÿjQ ish¿ ;;ajhka m%;sks¾udKh lsÍu l< fkdyelsh hk
ks.ukhg W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu t<efUhs' kuq;a b,lalhlg myr§ug
fmr wfmaCIs; m%;HCI yd Rcq yuqoduh ch.%yKhg iudkqmd;slj tys m%;sM,hla f,i
isÿúh yels Ôú; wysñùï" isú,a jeishkag ydks isÿùï" isú,a foam,j,g ydks isÿùï fyda
fï ish,af,a iïñY%Khla isÿfõo hkak wKfok ks,OdÍka úiska i,ld ne,sh hq;= njg
hqf.daiaf,daúhdj i|yd jQ wka;¾cd;sl wmrdO wêlrKh úiska ,ndfok ,o fkdfnÿkq
;Skaÿj Wmqgd ±laúug fldñiu wiu;afõ' hqf.daiaf,dúhdj i|yd jQ wka;¾cd;sl wmrdO
wêlrKfha ;SrKhjQfha tjeks ydks isÿjk nj wfmaCId l<yels kï m%ydrh isÿ fkdl<
hq;= njh'
xvi. ;jo" fojk yd f;jk hqO uqla; l,dmhka talmd¾Yaúlj m%ldYhg m;alsÍfï m%;sM,hka
;lafiare lsÍugo W.;a mdvï m%;sikaOdk fldñiu wiu;a fjhs' m<jk hqO uqla;
l,dmfha§ ,o w;a±lsï iy isú,a jeishka yd iïñY%Khùfï t,aààB fha Wml%uh ms,sn|
w;a±lsï ;=, isú,a jeishka nrm;, wka;rdhlg wkdjrkh ùug úYd, bvla we;s nj
rch úiska fojk yd f;jk hqO uqla; l,dmhka m%ldYhg m;alsÍfï§ fyd¢kau ±k
isáfhah hkak b;d myiqfjka wkqudk l< yel' hqO uqla; ld,mhka ;=, t,aààB h /£
isàu ksid tajd m%ydrhg ,laúh yels nj oksñkau kej; kej;;a hqO uqla; l,dmhka
m%ldYhg m;alsÍfuka rch jqjukdfjkau fyda fkdie,ls,su;a f,i isú,a jeishka
wk;=f¾ fy,k ,oafoah hk fpdaokdjg fuu wkqudkh úYajdikSh;ajhla ,ndfohs'
xvii. rchg tfrys ish¿ fpdaokdjka ms,sn| W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñifï iuia:
úYaf,aIKh w;su;a mriamr;djka úYo lrkakls' tla w;lska wdrCIl yuqod iEu
m%ydrhlau b;d mfriaiï iy.;j ie,iqï l< nj;a" hqO uqla; l,dmh ;=, isú,a jeishka
/£ isák ia:dk ms,sn| b;du ksrjµ f,i ±kq.eksu i|yd kùk l%ufõohka Ndú;d l<
nj;a W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu ms,s.kS' wfkla w;g isÿjQ isú,a urK
wkOHdYslj isÿjQ tajd jk nj;a tajd isÿjQfha f;dard.ekSug fjk;a úla,mhla fkdue;s
fmr fkdjQ úrE ;;ajhla ;=,§ nj;a lshdisáhs' t,aààB fha ld,;=jlal= m%ydrhkag
m%;sm%ydr t,a, lsÍfï ;SrKhka .kq ,enQfha t;ekays lghq;=l< lafIa;% wKfok ks,OdÍka
b;d blauka yd l,n,ldÍ ;;ajhka u; jk neúka fojrla is;Sug wjia:djla fkdjQ njg
fldñiu ks.ukh lrhs' w;sYhskau w;d¾lsl fuu úYaf,aIKh ;=,ska ksrEmkh jkafka
rchg tfrysj mj;akd fpdaokdjka ms,sn|j wjxlj úu¾IKh lsÍug W.;a mdvï yd
m%;sikaOdk fldñifï we;s miqng njhs'
xviii. wdrCIl yuqodjka jqjukdfjkau frday,a b,lal lrñka m%ydr t,a, l< njg jk
fpdaokdjka iïnkaOfhka jk W.;a mdvï m%;sikaOdk fldñifï úYaf,aIKh
iïnkaOfhkao fuu úfõpkhu t,a, l< yel' frday,a fI,a m%ydrhkag ,lajQfhah hk
lreK ms,s.kakd fldñiu ;dCIKsl m%d:ñl idCIs fkdue;sùu fya;=fjka fuu fI,a
m%ydr t,a, lsÍu iïnkaOfhka ljr md¾Yajh j.lsj hq;=o hkak ms,sn| ksYaÑ;
ks.ukhlg t<eôh fkdyels njg ks.ukh lrhs' isú,a jeishkag jk ydks wju lsÍu
i|yd wdrCIl wxY úiska .kq ,enQ njg olajk mq¾jdrCIdjka foi ne,sfï§ fuu
wdia:dkh ms,s.; yelalla fkdfõ' isú,a jeishkag isÿjk ydks wju lsÍu i|yd Tjqkaf.a
ixp,khka ksÍCIKh l<yels jk mßÈ fndfydaúg z;;H ld<fhaZ .egqï l<dmh
ksÍCIKhg yelshdj mj;akd ksÍCIK WmlrK wdrCIl wxY i;=j meje;s njg fldñiu
bÈßfha idCIs bÈßm;a úh' kuq;a tjeks ksÍCIK má.; lsÍï idCIs f,i le|ùug fyda
frday,a fj; fI,a m%ydr t,a,úu ms,sn| jeäÿr mÍCIK isÿl< hq;= njg ks¾foaY lsÍug
fldñiu wiu;aj we;'
xix. wdrCIl wxY fj; Ndrùfuka fyda w;awvx.=jg m;aúfuka miqj ;eke;a;ka w;=reokaùï
ms,sn| fpdaokdjka oyilg jeä m%udKhla W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu fj;
bÈßm;a úh' fï wkqj tlS w;=reoka lsÍfï fpdaokdjka iïnkaOfhka mÍCIK meje;aùu
iy ksis wmrdO kvq lghq;= isÿlrkq msKsi tlS f;dr;=re kS;sm;sjrhd fj; ,nd§ug
i|yd úfYAI flduidßiajrfhla m;alrk f,ig fldñiu ks¾foaY lrhs' flfiakuq;a"
W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu meyeÈ,sj lshd isákafka fuu w;=reoka lsÍï iaj,am
fokl= úiska isÿlrkq ,enQ yqfol,d isÿùï jk njhs' we;a; jYfhkau mq;a;,fï meje;s
idCIs úuiSfï ieishl§ W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñifï iNdm;sjrhd ljr fyda
mÍCIK meje;aùfï ls%hdjla wk;a¾.;fldg .ksñka ish úêksfhda.h w¾: ksrEmkh lsÍu
m%;slaFIam lr isák ,§' ish mÍCIK meje;aùfï yelshdj tfia neyerfldg ;sìh§ 2009
uehs 17 iy 20 w;r ld<h ;=, isÿjQ oyilg jeä w;=reokaùï ie,iqï iy.;j fkdj
tlsfkl iïnkaOhlska f;drj isÿjQ yqfol,d isÿùï njg ksYaÑ;j ks.ukh lrhs' fufia
lreKq jerÈ f,i ±laùu wkd.; mÍCIKhlg w.;s.dó f,i n,mdk w;r tlS ks.ukh
n,y;aldÍ w;=reokalsÍï iy hg;ajQjka >d;kh lsÍfï ie,iqï iy.; ls%hdjka
iïnkaOfhka t,aj we;s hqO wmrdO yd udkj ixy;shg tfrys wmrdO fpdaokdjka
iïnkaOfhka m%;spdr ±laùu wruqKq lr.;a;la fjhs'
xx. W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu hqoaOfha wjika wÈhf¾§ isú,a jeishkag isÿjQ ydksh
wjOdkhg ,laúh hq;= zuQ,slZ m%YaKhla njg;a" th zúêksfhda.fha wksjd¾h wx.hlaZ
njg;a ms,sf.k ;sìh§;a fldñiu tlS ydksj, mßudkh ms,sn| m%udKj;a wjOdkhla
fhduqlr fkdue;' hqO uqla; l,dmfha fldgqù isá isú,a jeishkaf.a ixLHdj iïnkaOfhka
m%Odk uQ,dY% follska fldñiu fj; ksYaÑ; idCIs bÈßm;a úh' ta ukakdru w.ro.=re
rdhmamq fcdaIma ;=uka iy tu ld<fha uq,;sjqys WmÈidm;s f,i lghq;= l< bfu,avd
iql=ud¾ uy;añh fj;sks' uq,;sjq iy ls,sfkdÉÑfha lÉfÉßj, ixLHd f,aLKhkag wkqj
2008 Tlaf;dan¾ udih jk úg jkaksfha Ôj;ajQ msßif.a ixLHdj 429"059 la f,i ukakdru
w.ro.=re;=uka úiska olajd isák ,o w;r" uq,;sjq WmÈidm;sjßh idCIs foñka lshd isáfha
;ukaf.a ±kqug wkqj 2009 ckjdßjk úg mq;=ud;,ka hqO uqla; l,dmfha /£ isá isú,a
jeishka ixLHdj 360"000 la muK jQ njhs' jkaksfha isg rcfha md,k m%foaY fj meñKs
isú,a jeishka ixLHdj 282"380 la jQ neúka 75"000 la yd 146"679 la w;r msßila ms,sn|j
;jÿrg;a lsisÿ úia;rhla fkdue;' fï m%Odk idCIs ;uka yuqfõ bÈßm;aj ;sìh§;a isú,a
jeishka m%udKhla ms,sn| lsisÿ f;dr;=rla fkdùu iy hqoaOfha wjika wÈhf¾§ Tjqka
ñhhdug ;snQ úhyelshdj ms,sn|j fyda W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu lsisÿ i|ykla
fkdlrhs'
xxi. w;=reokalsÍï iy meyerf.khdï" /|úhkag ie,lSu" kS;s úfrdaë ikakoaO lKavdhï"
<uqka n,y;aldrfhka n|jd.ekSï ms,sn| fpdaokdjka" f.dÿre njg m;ajQ lKavdhï"
wNHka;ßlj wj;ekajQ ;eke;a;ka" W;=f¾ yd kef.kysr uqia,sï m%cdjka" woyia m%ldY
lsÍfï ksoyi yd f;dr;=re ±k.eksfï whs;sh" wd.u weoySfï ksoyi" iud.ufha ksoyi
yd hdfï yd Bfï ksoyi hkd§ jQ udkj ysñlï .eg¿ .Kkdjla iïnkaOfhka W.;a
mdvï yd m%;sikaOdk fldñiug lghq;= lsÍug isÿúh' flfiafj;;a tu fldñiu iuyr
ixlS¾K .eg¿ wjOdkhg ,lalsÍug wiu;a jQ w;r tys m%fõYh ;=, .eíj meje;s jrKSh
iajrEmh bka wkdjrkh fõ' WodyrKhla f,i udkj ysñlï lvlsÍï .Kkdjla
iïnkaOfhka fpdaokd t,a,ù we;s bksh Ndr;S iïnkaOfhka flduifï jd¾;dfõ udkj
ysñlï lvùï ms,sn| mßÉfþofha i|ykla fkdue;' kef.kysr m<d; ;=, isÿjQ
w;=reokalsÍï iïnkaOfhka fuu ;eke;a;df.a iïnkaOh i|yka lrkq fjkqjg ish
zm%;sikaOdkhZ ms,sn| mßÉfþofha§ fldñiu Tyq ms,sn| fkdmeyeÈ,s i|yka lsÍula lrhs'
fuu ;eke;a;d iïnkaOfhka bÈßm;ajQ idCIs ms,sn|j fyda àtïùmS iy YS%,ksm iuÕ Tyqg
we;s iïnkaOh ms,sn|j jk fpdaokdjka ms,sn| jeäÿr f;dr;=re úu¾IKh lsÍug
fldñiu W;aiql fkdfõ'
xxii. fulS ;;ajhka ;=, W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu ish wmCImd;S;ajh yd
úYajdikSh;ajh ySk fldgf.k we;s w;r jrolrejkag o~qjï fkd,nd isàug ;jÿrg;a
Yla;shla fjhs'
xxiii. W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu fndfyduhla wjia:djkays§ zldrKh ms,sn|j
fidhdn,k njgZ ÿlg m;a idCIslrejka fj; fmdfrdkaÿ jQ w;r tuÕska w;=reokaùï"
r|jd ;nd.ekSï" bvï w,a,d .eksï" myr§ï" wvkaf;aÜgï lsÍï" nf,ka uqo,a ,nd.ekSï
yd urK hkd§ jYfhka jQ ;ks ;ks isÿùï ms,sn|j ;jÿrg;a fidhdne,SSula lsÍug
fmdfrdkaÿ úh' flfiafj;;a tys jd¾;dfõ ;jÿrg;a lghq;= lsÍu hehs lshk ixCIsma;
ixLHd;aul úYaf,aIKhla muKla we;=,;a jk w;r wod, idCIslrejkag thska lsisÿ
m%fhdackhla w;afkdfõ' fldñiu ;uka úiska fidhd.kq ,enQ ksYaÑ; f;dr;=re wod,
ksYaÑ; idCIslrejka fj; ikaksfõokh lrkq ,nkafka flfiao hkak meyeÈ,s ke;'
idCIslrejkag ta fj; m%fõYhla mj;skafka hehs Wml,amkh l<o m%isoaO idCIs úuiSfï
ieisj,§ ,nd§ug fmdfrdkaÿjQ ms,s;=re fldñifï wjika jd¾;dj ;=, wka;¾.; fkdjk
nj fmkS hhs'
xxiv. iudc ,sx.sl;ajh iïnkaO .eg¿ iïnkaOfhka lghq;= lsÍfï§ ish fkdyelshdjka
;lafiare lsÍugo W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu wiu;a fjhs' fldñifï ixhq;sh
iy m%fõYh i;H wkdjrkh lsÍfï§ ldka;djka fj; n,j;a ndOlhla úh' tmuKla
fkdj W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu ia;S% idCIslrejka iïnkaOfhka zwl%ñlZ"
zwf.!rjkShZ iy zneyer lsÍfïZ wdl,amhlska hq;=j lghq;= l< njg jd¾;d ù we;' idCIS
§fï§ y~djeàu iïnkaOfhka fldñiu ldka;djkag ;rjgq lsÍï isÿl< njg;a" jdäl
idCIs fjkqjg ,sÅ; m%ldYhka ,ndfok f,ig n,l< njg;a jd¾;d mj;S' fï wkqj
fldñiu bÈßfha ish w;a±lSï lshdmEfï§ ld;a;djkag wkqlïmd úrys; wdldrfhka
lghq;= lsÍulg uqyqK mEug isÿúh'
xxv. udkj ysñlï iïnkaOfhka jk W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñifï ks¾foaYhka
fndfyduhla wêlrKh" kS;sm;s fomd¾;fïka;=j" cd;sl fmd,sia fldñiu iy rdcH fiajd
fldñIka iNdj we;=¿ wdh;k .Kkdjl iajdëk;ajh mQ¾j Wml,amkh lrhs' fï wkqj
wdKavql%u jHjia:djg isÿlrk ,o oy wg jk ixfYdaOkh wLKavj ls%hd;aul lsÍu W.;a
mdvï yd m%;sikaOdk fldñifï wjika ks¾foaYhka ls%hdjg kexùfï§ ch.; fkdyels
wNsfhda.hla wNsuqL lrhs'
xxvi. j.ùu iïnkaOfhka Rcqju wod, jkakdjQ ldrKdjka .Kkdjla iïnkaOfhkao W.;a
mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu ks¾faoY bÈßm;a lrhs' fuu ks¾foaYhka ;=, idOkSh wx.
mj;sk w;r tajd ls%hdjg kxjkq ,enqjfyd;a fou< cd;sl ikaOdkh úisk idorj ms,s.kq
,nkq yd iyfhda.h olajkq we;' flfiafj;;a j.ùu iïnkaO .eg¿j,g úi÷ula hehs
fuu ks¾foaYhka jrojd jgyd.; hq;= ke;'
xxvii. j.ùu yd wod, fkdjQ W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñifï ks¾foaYhka w;r n,h
fnodyeÍu ms,sn| ks¾foaYhkao fõ' n,h fnodyeÍu u; mokï jQ foaYmd,k úi÷ula
ckjd¾.sl .eg¿j fukau m%cd;dka;s%l wdh;khkag wNsfhda.j we;s wfkl=;a nrm;,
.eg¿ j,g m%;sl¾uhla jkq we;s nj fldñiu wjOdrkh lrhs' ìï uÜgu ;=, uyck
iyNd.S;ajh jeä lsÍu i|yd m,d;a md,k wdh;k fj; n,h fnod yeÍug fldñiu
ks¾foaY lrhs' ;jo" m<d; iNd l%ufha ls%hdldÍ;ajfh jk wvq¨yq~q;djka rcfha
wjOdkhg ,la úhhq;= njg th ks¾foaY lrhs' kuq;a tys ienE wdlD;sh w;ska .;al< W.;a
mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu úiska bÈßm;afldg we;s tlu iaÓridr fhdackdj jkafka
m<d;a ;=, foaYmd,k kdhl;ajh iy ck;dj w;r úYajdijka;Ndjh ms,sn| yeÕSula
ks¾udKh lsÍu i|yd m<df;a ksfhdað;hskaf.ka iukaú; jkakdjQ fojk iNdjla ia:dms;
lsÍuhs' n,h fnodyeÍu iïnkaOfhka jk fuu wNsm%dhka fndfyda fihskau w,xldr
fhÿï jkjd ñi 2005 jif¾§ ckdêm;sjrhd úiska ia:dms; lrk ,o i¾j mdlaIsl
ksfhdað; lñgqfõ nyq;r jd¾;djo we;=,;aj bÈßm;ajQ w;S; fhdackdjka ii|d fkdn,hs'
tfiaj;=ÿ uE;l§ oy;=kajk wdKavql%u jHjia:d ixfYdaOkh ls%hd;aul lsÍu iïnkaOfhka
ckdêm;sjrhd úiska isÿlrk ,o woyia ±laùï foi ne,Sfï§ W.;a mdvï yd m%;sikaOdk
flduifï wju fhdackdjka mjd ls%hdjg kxjkq ,eîu iel iys;h' fuu woyia ±laùï
j¾;udk rch wjxl f,i ck;dj fj; w¾:dkaú; n,h fnodyeßula mokï lr.;a
foaYmd,k úi÷ula ,nd§ug iQodkï fkdue;s njg fou< m%cdj ;=, jk ìh jvd;a ;yjqre
lrhs'
xxviii. W.;a mdvï yd m%;sikaOdk fldñiu tla;rd wldrhlska W;=f¾ yuqodfõ wd.ka;=lNdjh
ms,sf.k we;' fou< cd;sl ikaOdkh fuh wjia:djka .Kkdjl§u uyck wjOdkhg
,lafldg we;' yels;dla blaukska wdrCIl yuqodjka isú,a mßmd,kh yd iïnkaO
ls%hdldlruj,ska bj;aùfï wjYH;dj fldñiu ms,s.kS' fou< cd;sl ikaOdkh fuu
ks¾foaYh iïnkaOfhka ish i;=g m<lrk w;r ó<Õ udi lsysmh ;=, th ls%hdjg
kexùfï m%.;sh ms,sn|j ksrCIKh lrñka th ck;djg jd¾;d lrkq we;'
xxix. fulS Okd;aul ksrfoaYhkag wu;rj i;H" idOdrK;ajh yd tlgtl lsÍï fkdlrkq
,eîug ^m,s.ekSï fkdlrk njg jk iqrCIs;hkao we;=,;aj& úkaÈ;hkag we;s whs;sh
wdrCId lrkq ,nk wka;¾cd;sl m%ñ;Skag wkql, j.ùfï ls%hdj,shla yels blaukska
w;HdjYHj we;' fulS Wmudkhka ;Dma; jkakdjQ ls%hdj,shla wdrïN lsÍug rch
wiu;aùu fya;=fjka fjka tlai;a cd;Skaf.a uyf,alïjrhdf.a úfYAI{ lñgqfõ
ks¾foaYhkag wkql+,j YS% ,xldj ;=, j.ùu bÈßhg f.khdu iy m%;sikaOdkh Èß.ekaùu
i|yd mshjr .kakd f,ig fou< cd;sl ikaOdkh cd;Hka;r m%cdjf.ka b,a,d isáhs'