1

TMO UYGULAMALARI

12 OCAK 2012 ADANA

T.C.TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİGENEL MÜDÜRLÜĞÜ

2

Uluslararası Tahıl Konseyi (IGC) verilerine göre, 2012/13

döneminde küresel buğday üretiminin 654 milyon tonla bir

önceki yıla göre 41 milyon ton azalması beklenmektedir.

Üretimdeki düşüşte özellikle önemli ihracatçı ülkeler olan

Rusya, Ukrayna ve Kazakistan’ın üretimlerindeki 37,5 milyon

tonluk azalış önemli rol oynamıştır.

Toplam tüketim miktarı ise 678 milyon tonla bu dönem

dünyada üretilen miktarın 24 milyon ton üzerindedir.

DÜNYA PİYASALARI

3

Ülkemizde ise bu yıl 20,1 milyon ton buğday, 7,1 milyon ton arpa ve 4,6 milyon ton mısır üretimi gerçekleşmiştir. Bu yılki buğday üretimimiz geçen yıla göre 1,7 milyon ton, arpa üretimimiz 0,5 milyon ton düşüş göstermiş, mısır üretimimiz ise geçen yıla göre 0,4 milyon ton artmıştır.

Buğday ve arpa üretimlerindeki azalışın sebepleri arasında; kış mevsiminin uzun ve soğuk geçmesinden dolayı yaşanan don zararı ile ilkbaharda, özellikle Nisan ayında beklenen yağışların alınamaması ve hava sıcaklığının düşük seyretmesi sayılabilir.

Ülkemizde 2013/14 sezonuna yönelik hububat ekilişleri tamamlanmış olup ülke genelinde bitki çıkışları iyi durumdadır.

YURT İÇİ PİYASALAR

4

Taahhütname karşılığı buğday alımlarına, 31 Mayıs 2012 itibariyle başlanılmış,

18 Haziran 2012 tarihinde 2012 dönemi buğday müdahale alım fiyatları AKS için 665 TL/ton, makarnalık buğday için ise 705 TL/ton olarak açıklanarak peşin ve emanet alımlara başlanılmış,

Arpa için bu yıl alım fiyatı açıklanmamış, 28 Ağustos 2012 tarihinde 2012 dönemi mısır müdahale

alım fiyatı 595 TL/ton olarak açıklanmış, 14 Eylül 2012 tarihinde 2012 dönemi (Osmancık çeşidi

için) çeltik müdahale alım fiyatı 1.165 TL/ton olarak açıklanmıştır.

2012/13 SEZONU TMO MÜDAHALE ALIMLARI

5

TMO’NUN HUBUBAT ALIM MİKTARLARI

YILLAR BUĞDAY ARPA ÇAVDAR YULAF MISIR ÇELTİK

2006 1.456.693 724.738 6.311 2.194 - 87.384

2007 121.968 2.755 46 - - 33.440

2008 62.933 155 - - 832.378 501

2009 3.771.313 1.293.487 48.387 4.127 183.467 -

2010 980.233 916.546 15.661 394 83.491 -

2011 823.988 167.214 1.766 - 47.632 12.849

2012* 1.634.449 - - - 94.536 41.304

(Ton)

* 10.01.2013 tarihi itibariyledir.

6

Kuruluşumuz, piyasa fiyatlarındaki gelişmeleri de dikkate alarak piyasa istikrarının korunması amacıyla; müdahale alımlarıyla beraber, Ağustos ayından itibaren yapmış olduğu iç satışlarla piyasa fiyatlarının aşırı yükselmesini önlemiş ve sektörün hammadde ihtiyacının karşılanmasına yardımcı olmuştur.Hasatla birlikte, yurt içi arzdaki artışın yanı sıra TMO uygulamalarının da etkisiyle iç fiyatlar gevşemiş ve Haziran ayı başlarına göre dünya piyasalarında buğday fiyatları yaklaşık % 17 civarında artarken yurt içi piyasalarda artış oranı buğdayda yaklaşık % 10 seviyelerinde kalmıştır.

TMO MÜDAHALELERİ

7

İç piyasada Haziran başında 660 TL/Ton civarında olan ortalama AKS buğday fiyatı, günümüzde 724 TL/Ton (+ % 10) düzeyinde seyretmektedir.İç piyasada Haziran ayı başlarında 580 TL/Ton olan mısır fiyatı bugün de 577 TL/Ton (- % 1) seviyesindedir.İç piyasada Haziran ayı başlarında 950 TL/Ton olan soya fasulyesi bugün itibariyle 1.075 TL/Ton (+ % 13) civarındadır.İç piyasada Haziran ayında 560 TL/Ton olan arpa fiyatı, bugün itibariyle 706 TL/Ton (+ % 26) civarındadır.İç piyasada Haziran ayı başlarında 1.063 TL/Ton olan Osmancık çeşidi çeltik fiyatı bugün 1.186 TL/Ton (+ % 12) seviyesindedir. Osmancık çeşidi pirinç fiyatı ise Haziran ayı başında 1.690 TL/Ton iken bugün 2.055 TL/Ton (+ % 22) seviyesindedir.

YURT İÇİ PİYASALAR

8

Kuruluşumuzca müdahale alımlarının yanı sıra piyasa istikrarının sağlanmasına yönelik olarak içinde bulunduğumuz dönemde yapılan uygulamalar ise;30 Temmuz 2012 tarihinde 102 bin ton arpanın 589 TL/Ton fiyatla satışa açılması,13 Eylül 2012 tarihinde 95 bin ton arpanın 594 TL/Ton fiyatla satışa açılması, 24 Eylül 2012 tarihinde bisküvi sektörü için 50 bin ton buğdayın 649 TL/Ton fiyatla satışa açılması, 01 Ekim 2012 tarihinde 110 bin tonu besici, yetiştirici ve yemcilere 90 gün vadeli ve vade farksız, 20 bin tonu ise tüccarlara peşin bedel mukabili olmak üzere toplam 130 bin ton arpanın 599 TL/Ton fiyatla satışa açılması,

2012/13 SEZONU TMO SATIŞ UYGULAMALARI -1-

9

09 Ekim 2012 tarihinde 330 bin ton ekmeklik buğdayın 670–690 TL/Ton fiyatlarla un fabrikalarına yönelik olarak satışa açılması,13 Ekim 2012 tarihinde 90 bin tonu besici, yetiştirici ve yemcilere 90 gün vadeli ve vade farksız, 10 bin tonu ise tüccarlara peşin bedel mukabili olmak üzere toplam 100 bin ton arpanın 599 TL/Ton fiyatla satışa açılması,14 Kasım 2012 tarihinde 213 bin tonu 670 ve 690 TL/Ton fiyatlarla 90 gün vadeli ve vade farksız, 154 bin tonu ise 715 ve 725 TL/Ton fiyatlarla peşin bedel mukabili olmak üzere toplam 367 bin ton ekmeklik buğdayın un fabrikalarına yönelik olarak satışa açılması,23 Kasım 2012 tarihinde 53 bin ton düşük vasıflı ekmeklik buğdayın 659 TL/Ton fiyattan peşin bedel mukabilinde bisküvi fabrikaları ile kadayıflık un üreten un fabrikalarına yönelik olarak satışa açılması,

2012/13 SEZONU TMO SATIŞ UYGULAMALARI -2-

10

23 Kasım 2012 tarihinde 24 bin ton çavdar ve 27 ton tritikalenin 649 TL/Ton fiyattan peşin bedel mukabili satışa açılması,18 Aralık 2012 tarihinde 100 bin ton arpanın, 620 TL/Ton fiyatla, besici ve yetiştiriciler, kanatlı hayvan besiciliği ve yetiştiriciliği yapanlar, yemini kendisi imal eden işletmeler ile yem fabrikalarına yönelik olmak üzere 2 ay vadeli ve vade farksız satışa açılması,

2012/13 SEZONU TMO SATIŞ UYGULAMALARI -3-

11

YILLARA GÖRE TMO İHRACATI (Ton)

YILLAR BUĞDAY ARPA MISIR

2006 667.885 407.841 159.967

2007 - 215.233 - 

2008 -  29.433 2.300

2009 217.512 286.177 311.393

2010 1.189.372 499.770 -

2011 - - -

2012  100.693 102.070 -

12

YILLARA GÖRE TMO İTHALATI

YILLAR BUĞDAY ARPA MISIR PİRİNÇ

2006 - -  - -

2007 229.523 - 340.594 -

2008 723.578 64.249 540.443 31.000

2009 176.497 - -  19.750

2010 - - -  20.000

2011 448.272  - -  -

2012 -  - -  -

(Ton)

13

Kuruluşumuzca, klasik müdahale yöntemleri geliştirilerek; Alımlarda fiziksel analizle beraber kimyasal analiz,Randevulu alım sistemi, Tüccar ve sanayiciden alım, Ürün senedi karşılığı alım, İthalat ve ihracatın yanında gümrük düzenlemeleri, Sektörden düzenli olarak görüş alınması,Lisanslı depoculuk uygulamasının hayata geçirilmesi gibi yenilikler sağlanmıştır.

Ayrıca piyasaların takibi için;

Yurtiçinde 81 il, 25 personel,

Yurtdışında 29 ülke 25 personel,

olmak üzere oluşturulan toplam 50 kişilik grup ile piyasalar gelişmiş ülkeler seviyesinde günlük olarak izlenmektedir.

TMO UYGULAMALARI

14

Ülkemizden yapılacak tohumluklar hariç buğday ve mahlut, arpa, mısır ve karabuğday ihracatlarının Kuruluşumuz iznine tabi tutulması,

AB ülkelerinden gümrük vergisi ödenmeksizin ithal edilebilecek tarife kontenjanlarının Kuruluşumuza tahsis edilmiştir.

Kuruluşumuzun % 0 gümrük vergisi oranı ile 1 milyon ton buğday, 500 bin ton arpa ve 500 bin ton mısır ithalatı için yetkilendirilmiştir.

Piyasalardaki istikrarın devamı amacıyla iç satışlarımızın yanı sıra 9 Ocak 2013 tarihinde 200 bin ton yemlik arpa ithalat ihalesi gerçekleştirilmiştir.

Besiciliğin yoğun olduğu ve yeterli stok bulunmayan Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerine arpa sevkiyatı yapılmak suretiyle bölgedeki yem fabrikaları ile besici ve yetiştiricilerin hammadde ihtiyaçları karşılanmıştır.

TMO’NUN DİĞER PİYASA DÜZENLEME UYGULAMALARI

15

İLGİNİZE TEŞEKKÜR EDERİZ