tme ve çi̇ğneme kaslari
DESCRIPTION
anatomyTRANSCRIPT
TEMPOROMANDİBULAR
EKLEM VE ÇİĞNEME
KASLARI
Doç. Dr. Fatih ÖZAN
AİBÜ DİŞ HEKİMLİĞİ
FAKÜLTESİ
AĞIZ DİŞ VE ÇENE
CERRAHİSİ ANABİLİM
DALI
Tüm çiğneme kasları kafatasından
başlarlar ve mandibulada sonlanırlar
Tüm çiğneme kasları trigeminal sinirin
mandibular dalınca innerve edilir
Tüm çiğneme kasları 1. faringeal
arktan oluşurlar
Mandibulanın hareketleri
1. Yukarı
2. Aşağı
3. Öne
4. Geri
5. Kayma
KAS ORİJİN YAPIŞTIĞI YER GÖREVİ
Masseter,
superficial kısım
(büyük parça)
Zygomatik arkın ön
2/3’ünün inferyor
kenarı
Angulus mandibula
Ramusun inferyor ve
lateral kısımları
Man
dib
ula
ele
vasyo
nu
Masseter, derin
kısım (daha ufak
parça)
Zygomatik arkın medial
kenarı
Zygomatik arkın arka
1/3’ünün inferyor
kenarı
Superolateral ramus
Koronoid çıkıntı
Temporalis
(anterior, medial,
posterior kısım)
Temporal fossanın
tamamı
Koronıid çıkıntı •Mandibula
elevasyonu
•Posteryor lifleri
mandibulaya
geri hareket
Medial pterygoid
(derin kısım)
Lateral pterygoid
plate’in medial yüzeyi
Ramus medial yüzeyi
ve angulus mandibula
•Mandibula
elevasyonu
•Mandibula
protrüzyonu
•Yana
hareketler
Medial pterygoid
(yüzeyel kısım)
Maksillar tüber
Palatal kemiğin
pyramidal çıkıntısı
Lateral pterygoid
(üst parça)
Sfenoid kemiğin
büyük kanadı
İnfratemporal krest
Artiküler disk ve
temporomandibula
r eklem kapsülü
Mandibulayı öne
ve aşağı çeker
Lateral kayma
hareketleriLateryal pterygoid
(alt parça)
Lateral pterygoid
plate lateral yüzeyi
Mandibula kondil
boynunda bulunan
pterygoid çukurluk
Primer Çiğneme Kasları
Temporalis
Masseter
Lateral Pterigoid
Medial pterigoid
Çiğnemenin Yardımcı Kasları
Suprahyoid
1. Digastric
2. Stylohyoid
3. Mylohyoid
4. Geniohyoid
Infrahyoid
muscles
1. Sternohyoid
2. Thyrohyoid
3. Omohyoid
Fonksiyonları açısından çiğneme kasları:
Çene kapatıcılar
1. Masseter
2. Temporalis
3. Medial pterygoid
Çene açıcılar
1. Lateral pterygoid
2. Anterior digastric
3. Geniohyoid
4. Mylohyoid
Temporal Kas
Temporal kas
Arterial destek:
1. Deep Temporal arter
Sinir desteği:
1. Deep temporal n
Fonksiyonları
Mandibulaya Elevasyon
Mandibulaya Retraksiyon
Büyük azı dişler arasında besinlerin
öğütülmesi
Posteryor fibrilleri ile protrüze pozisyondaki
mandibulayı geri yerine getirir
Mandibulaya bir taraftan bir tarafa kayma
hareketi yaptırır
Posteryor diş kayıplarında masseter,
anteryor temporal ve digastrik kaslar
arasında dengesizlik oluşmaktadır
İmmediat alt ve üst tam protezlerin
kullanımı ısırma hareketi esnasında
çalışan çene kapatıcı kasların
inaktivasyonunu ortadan kaldırmaktadır
Yeni protez kullanan hastaların
maksimum çiğneme kuvvetleri uzun
süredir protez kullanan hastalara göre
belirgin biçimde daha azdır
Masseter kas
Arter desteği:
1. Masseteric arter
Sinir desteği:
1. Massetric n.
Lateral pterygoid kas
Sinir desteği:
Trigeminal sinirin Pterygoid dalı
Arter desteği:
Maksillar arterin Pterygoid dalı
Fonksiyonları:
Mandibulayı aşağı çekmek
Ağzın açılması esnasında çeneyi öne
çekmek
Kayma hareketi
Medial pterygoid kas
Arter desteği:
1. Maksillar arterin Pterygoid dalı
Sinir desteği:
1. Mandibular sinirin medial pterygoid
dalı
Fonksiyonları
1. Mandibula elevasyonu
2. Ağzın kapanması
Sinir bloğu sonrası trismus oluştuğunda
sebep olan kastır
Yardımcı kaslar
Suprahyoid
Digastric
Stylohyoid
Mylohyoid
Geniohyoid
Infrahyoid kaslar
Sternohyoid
Thyrohyoid
Omohyoid
Digastrik kas
Orijin anterior karın - digastric fossa
(mandibula); posterior karın –
temporal kemiğin mastoid çıkıntısı
İnsersiyon Intermediate tendon
(hyoid kemik)
Arter
Anterior karın – facial arterin
Submental dalı
Posterior karın -occipital arter
Sinir
Anterior karın - mylohyoid sinir;
posterior karın - CN VII
Stylohyoid kas
Mylohyoid kas
Arter:
Inferior alveolar arterin Mylohyoid dalı
Sinir
Inferior alveolar sinirin mylohyoid kısmı
Görevleri
Oral kaviteyi tabanını yükseltir, hyoid
kemiği, dili eleve eder, mandibulayı aşağı
çeker
Geniohyoid kas
Arter : Facial arter
Sinir: Hypoglossal n
Yutkunma esnasında hyoid kemiği ve
dili yukarı taşır
Sternohyoid
Thyrohyoid
Omohyoid
TEMPOROMANDİBULAR
EKLEM (TME) ANATOMİSİ
PASİF KOMPONENTLERİ
Kemik
◦ Mandibula kondiler parça
◦ Artiküler eminens
◦ Fossa mandibulae
Artiküler disk
Kapsül ve ligamentler
AKTİP KOMPONENTLERİ
Çiğneme kasları
◦ Masseter
◦ Temporal
◦ Medial pterygoid
◦ Lateral pterygoid
Ginglymoarthrodial eklem olarak
adlandırılır :
- menteşe hareketi ~ ginglymoid eklem
- kayma hareketi ~ arthrodial eklem
TME artiküler disk tarafından superior ve inferior
boşluklara ayrılır
1. Superior kavite
- Superior : fossa mandibula
Inferior : discus articularis
- Kondil ve artiküler eminens arasında Kayma hareketi
gerçekleşir
2. Inferior kavite
- Superior : discus articularis
Inferior : condyle
- diskin alt yüzeyi ile kondil yüzeyi arasında menteşe
hareketi gerçekleşir
MANDIBULAR FOSSA
- Temporal kemiğin squamoz parçasıdır
(konkav)
- Anterior : artiküler eminence olarak
adlandırılan dış bükey kemik çıkıntısı
vardır
- Posterior : squamotympanic fissure (M-L)
~ anteromedial : petrosquamous fissure
~ posteromedial : petrotympanic fissure
KAPSÜL ve LİGAMENTLER
1. Capsular ligament
Tüm TME yüzeyini çevreler
Üstte mandibular fossa artiküler yüzeyi ve artiküler
eminense altta collum mandibulaya bağlanır
Görevi:
artiküler yüzeyleri birbirinden ayıracak medial,
lateral veya inferior yönlerden gelen kuvvetlere karşı
direnç oluşturmak
synovial sıvının muhafazası
2.Collateral ( discal ) ligament
- Diskin medial ve lateralinden kondil başına
~ the medial discal ligament
~ the lateral discal ligament
- Eklemi üst ve alt eklem boşluklarına ayırır
- Kollajenöz bağ dokusundan oluşmuştur
- Görevi:
~ menteşe hareketi esnasında diskin kondille
beraber pasif hareketine izin verir
~ kondil artkiler yüzeyinde diskin kondille
beraber dönmesine olanak sağlar
Bu iki ligament kondil ve artiküler disk
arasında menteşe hareketinin
yapılmasından sorumludur
Vasküler desteğe sahiptirler ve
innervasyonları vardır
3.Temporomandibular ligament
- capsular ligamentin lateral yüzeyinde
uzanır
- İki kısımdan oluşur:
*Dış çapraz kısım ~ kondilin aşırı
kaymasını engeller yani ağız açıklığını
sınırlandırır
* İç horizontal kısım ~ kondilin
posteryora olan hareketlerini sınırlandırır
4.Sphenomandibular ligament
- Yardımcı ligamenttir
- Sfenoid kemik spin’inden lingula mandibula’ya
uzanır
5.Stylomandibular ligament
- İkinci yardımcı ligamenttir
- Styloid çıkıntıdan aşağı öne doğru giderek
angulus mandibula ve ramusun posteryor
kenarına uzanır
- Mandibulanın aşırı protruzif hareketlerini
sınırlandırır
ARTICULAR DİSK
- Damar ve sinir fibrilleri içermeyen yoğun fibroz
bağ dokusu yapısındadır
- Sagittal düzlemde kalınlığına göre 3 bölgeye
ayrılır:
- anterior
- posterior ~ anterior kenardan biraz daha
kalındır
- central bölge en ince olan bölgedir ~
intermediate bölge ~ kondilin normalde
- Anterior görünüm ~ diskin mediali genellikle
lateralinden daha kalındır ~ eklemin
medialine doğru kondil ve artiküler fossa
arasında boşluk daha fazladır
- Hareket esnasında disk oldukça esnektir
böylece artiküler yüzeylerin istediği
fonksiyonellik elde edilebilmektedir
- Yıkıcı kuvvetler veya yapısal değişiklikler
olmadığı sürece disk morfolojisini
korumaktadır
RETRODİSKAL DOKU
- Artiküler disk posteryorda bu yapı ile ilişkidedir
- Çok iyi vaskülarize ve innerve gevşek bağ dokusu yapısındadır
- Superior: superior retrodiscal lamina
(elastik fibrillerden oluşur) ~ bilaminary zone
Diski posteryorda timpanik parçaya bağlar
- Inferior : inferior retrodiscal lamina
( kollajenöz fibrillerden oluşur)
Disk posteryor kenarının inferyorunu kondil artiküler yüzeyinin
posteryoruna bağlar
- Posteryorda büyük venöz pleksüs ile bağlantılıdır ~ kondil öne doğru
hareket ettiğinde kanla dolar
Diskin anteryoru kapsüler ligamente bağlıdır
- Superior : temporal kemiğin artiküler
yüzeyinin anteryor kenarına
- Inferior : kondil artiküler yüzeyinin anteryor
kenarına
- kollajen fibrillerden oluşur
Anteryorda disk tendinöz fibriller vasıtasıyla
superyor lateral pterygoid kasa yapışıktır.
TEŞEKKÜR EDERİM