རགས་བརད་དཔག་བསམ་འཁ་ཤང་དན་བསས།       

      ས་བ་ཊ་བད་སབ་ས་ཁབ་ཡག་ཚང་།      

བར་བན་ལ་ཡལ་ནས་ལང་བ།

༡༦

རགས་བརད་དཔག་བསམ་འཁ་ཤང་དན་བསས།

བར་བན་ལ་ཡལ་ནས་ལང་བ།

Copyright © 2012

ISBN: 978-93-82205-03-6

Compiled by : Tenzin Wangdue Edited by: Sangye Tandar Naga

Design & Layout : Lobsang Gonpo Illustrations : Ngawang Dorjee

Published by: Sambhota Tibetan Schools Society, Session Road, Dharamsala -176215

Distt: Kangra (H.P.), INDIA

Phone: 01892-228877 / 226877 Email: stsa1999@yahoo.co.in Website: www.sambhota.org

ACKNOWLEDGEMENT:

“This book was published with support from the Trans-Himalayan Aid Society of Canada”.

༡༦

དཀར་ཆག

དན་གཉས་པ། ཉར་སས་ཀ་རགས་བརད།.........................................1

དན་གསམ་པ། ཀ་ལ་སངས་ཡག་བཏང་བའ་རགས་བརད།................... 7

དན་བཞ་པ། ས་གཞ་ཕལ་བའ་རགས་བརད།............................... 10

དན་ལ་པ། རན་ཅང་འབལ་འབང་ག་རགས་བརད།..................... 12

དན་དག་པ། བ་ད་རའ་རགས་བརད།.......................................... 15

དན་བདན་པ། ཀ་ན་ཡ་ཀའ་རགས་རད།........................................ 18

དན་བརད་པ། བར་བན་ལང་བའ་རགས་བརད།...............................21

དན་དག་པ། དབང་ཆན་སའ་རགས་བརད།...................................24

བརད་ཅ་པ། རབ་བཟང་ག་རགས་བརད།......................................28

ག་གཅག་པ། རའ་མཆག་ག་རགས་བརད།...................................32

1

དན་གཉས་པ། ཉར་སས་ཀ་རགས་བརད།

སད་ཚང་བ་མ་ནར་ལ་རམ་ཆ་བས།

མཐའ་མ་ཉས་ཆད་ཕག་ས་རང་ལག་བཅད།

༄༅། །སན་གང་ཁར་བཅམ་བརག་ཏ་སས་པ་ཟར་བའ་སས་ཚང་མཁན་ཞག་ཡད། ད་ལ་

བ་ཉར་སས་ཟར་བ་བསད་ནམས་དང་ལན་པ་ཞག་བང་། ད་མ་སས་གང་ནས་ཕ་སས་པས། གལ་

ཏ་ཕ་ག་བ་ཞག་སས་ན་དག་སང་ཤ་ནའ་གས་ཅན་ག་སབ་མར་འབལ་དགས་སམ། ད་ནས་ཏག་

ཏག་བ་ཞག་སས་ཤང་ཆན་པ་ཆགས་དས་ག་པ་རམས་ལ་དད་པ་ཆན་པ་ཡད་པས་ན་ཕ་ནང་ག་

གགས་དང་བར་ཆད་ཀས་མ་ཚགས། ད་ནས་ཕ་སས་པས་བ་ལ་ཙནན་དང་། ག་ར་དང་། ཨ་ཀ་

ར་དང་ ག་བར་ལ་སགས་སས་སན་ག་ར་རམས་སབ་སངས་དང་དའ་གཡས་སར་བད་ཐབས་

སགས་ཀ་ཤས་བ་རམས་བསབས་ཏ་མཁས་པར་གར།

ད་ནས་སད་ཚང་མ་ནར་ལས་བན་ཞས་པས་རང་ག་གཡག་མ་སས་ཉ་བར་བཏང་བས་ 

གཡག་མས་ཉར་སས་ཀ་གཟགས་དང་། ཡན་ཏན་རམས་མཐང་ནས་དའ་ལ་རས་སད་ཚང་མར་

བཤད་པས་ སད་ཚང་མ་ཡད་མག་ནས་ཉར་སས་འགགས་ས་བཏང་ཡང་ཉར་སས་ཀས་ད་འད་

ཡག་པ་མན་སམ་ས་འགགས་མ་དར་འཛམ་དང་བཅས་ཏ་སས་པ། བ་མ་ད་དང་ང་གཉས་ད་ལ་

འཕད་པའ་དས་མ་ཡན་ཟར་ནས་མ་ཕན་ སད་ཚང་མས་ཉར་སས་དང་གཉན་སག་པའ་སལ་པ་

མ་འདག་བསམ་ནས་རང་སམས་ཁ་ཐག་ཆད་པའ་སབས། ཚང་དཔན་ཞག་ག་བ་ལང་ཚ་དང་

ལན་པ་ཞག་ཁམ་ད་ཡད་མས་ཀང་། ཡང་བང་ཕགས་ནས་འང་པའ་ཚང་པ་ནར་ལན་ཟར་བ་ཞག་

དར་སབས་ཏ་མཚན་ཞག་མ་དང་མཉམ་ད་ཉལ་ཞང་མ་ལ་གས་དང་གསར་སགས་མང་པ་སན། 

ད་ནས་སད་ཚང་མ་དང་མའ་ཨ་མ་གས་བས་པར། ཁ་ག་ས་མ་གཞན་ན་ད་གཟགས་དང་རམ་པ་

ལགས་ཀང་ནར་མད་པས་ཟ་ར་དང་འཐང་ར་གཞན་ནས་འབར་དཀའ་བར་བརན་བསད་ཀང་མ་

འག། ཚང་དཔན་ནར་ལན་ད་ནར་དང་ལན་ཅང་རང་ཅག་ན་ར་ནར་ཁ་ནའ་ཆད་ད་ཡན་པས་

ནར་ལན་འད་ཉར་རའ་དན་ད་གཞན་ན་ད་གསད་པར་གས་བས་ནས་ཟས་ས་དག་བཏབ་ནས་

 2 

3

བན་ཏ་བསད། ད་ནས་དས་ཡན་གང་མཚམས་སང་བས་ཡལ་མ་རམས་ཀས་ཚང་པའ་བ་ད་སད་

ཚང་མའ་ནང་ད་སང་ཡང་ད་བར་ཕ་ལ་འཐན་ར་མ་འདག་ཅས་གང་སང་མང་པ་བང་ས་མཐར་

བ་དའ་སན་ཉ་ད་རམས་མའ་ཁམ་ད་འཚལ་བར་ཕན་པས་གད་སགས་ཕང་གསག་བརབ་ས་

བཞག་པའ་འག་ནས་བའ་ར་རད་ད་རལ་པ་ལ་ཞས་པས། སད་ཚང་མ་རལ་པའ་དང་ད་བས་ནས་

ད་བ་བས་པས་མས་ཀང་བསད་པར་ཁས་བངས།

ད་ནས་སད་ཚང་མའ་རང་ལག་བཞ་དང་། ས་དང་ ར་བ་རམས་བཅད་ནས་སག་བསལ་

ཚད་མད་མང་བཞན་ཡད་པ་ཉར་སས་ཀས་ཐས་ཏ་སམས་མ་བཟད་པར་ལ་བར་ཕན་པས། སད་

ཚང་མ་ན་ཉར་སས་མཐང་བ་དང་ད་སན་ཉར་སས་ལ་སམས་ཆགས་པས་འདད་པའ་བག་ཆགས་

ཀས་མག་བ་སར་ཞང་སས་པ། ཁད་ད་སན་ང་གཟགས་དང་རམ་པ་མཛས་ཤང་ར་ནར་ལངས་

སད་ལན་པའ་བད་བར་ཡད་དས་འབད་ད་བཏང་ཡང་འང་བའ་དས་མ་ཡན་གསངས། ད་ཆ་ང་

གནས་སངས་འད་ལ་བར་གར་དས་བན་པའ་དས་ག་ལ་ཡན་ཞས་པར་ ཉར་སས་ཀས། ད་ཁད་

རང་ལ་དང་གནད་སན་སགས་གང་གས་ཀང་བསབ་ཐབ་ཐབས་མད་ཅང་། ཁད་སབ་མཁན་

སངས་རས་ཁ་ན་ཡན་པས་ད་ལ་སབས་ས་འག་དགས། ལས་མཛས་སག་པད་དང་མཚངས་ཀང་

ཕའ་པགས་པ་ཙམ་ལས་ཡད་འཕག་ར་གང་ཡང་མད། ངས་ཁད་ལ་དག་བའ་གགས་ཡང་བའ་

སན་ལམ་བཏབ་ཆག །ཁད་ཀས་ཀང་དཀན་མཆག་གསམ་ལ་སབས་ས་འག་ར་མ་བརད་པར་གས་

ཤག་ཟར་བར། སད་ཚང་མས་དམ་པའ་ཆས་ལ་ཡད་ཆས་དང་དད་པ་རབ་ཏ་སས་པས་ཚ་འཕས་

ནས་འདད་ཁམས་ཀ་ལར་སས། དའ་དས་ས་དག་སང་ཤ་ནའ་གས་ཅན་གས་ཉར་སས་ག་པར་

ཞགས་ས་འཇག །ཉར་སས་ག་པར་ཞགས་ནས་ཆས་ལ་སབ་གཉར་དང་ད་ལག་ལན་ཧར་ཐག་

བས་པས་དག་བཅམ་པའ་ག་འཕང་ཐབ་ནས་གང་ཁར་ག་མ་རམས་ལ་དམ་པའ་ཆས་ཟབ་ཅང་

གསལ་བར་བསན། དའ་སབས་བདད་རམས་ཀས་བར་ཆད་གཏང་རས་ཀས་ཡལ་དར་གསར་

དང་མ་ཏག་ག་ཆར་ཕབ་ བད་མད་མཛས་མས་གར་ས་ཚགས་འཁབ་པས། ཆས་ཉན་མཁན་

རམས་གར་མཁན་ད་དག་ལ་སམས་ཆགས་པར་གར་ཏ།

ཉར་སས་ཀས་བདད་ད་རམས་འདལ་བའ་ཕར་ཞ་ཞང་དལ་བའ་ངང་གར་མཁན་མཛས་མ་

 4 

5

རམས་ཀ་མདན་ད་བན་ནས་ཁད་རམས་ཀ་ག་དང་གར་ཧ་ཅང་སན་པ་འདག་པས་ཐགས་ར་ཆ་

ཞས་གསངས་ཤང་ད་དག་ག་མགལ་ལ་མ་ཏག་ག་ཕང་བ་བཏགས་པས་ཕང་བ་ད་དག་སལ་ག་

ར་དང་མ་དང་ཁ་རར་གར་ཏ་ ར་ད་དག་གས་བདད་ཀ་ས་བདམས་ཤང་འགལ་མ་ཐབ་པར་ལ་

ཁབ་འཇག་དང་ཚངས་པ་སགས་ལ་སབས་ས་སང་ཡང་མ་གལ་བས། བདད་རམས་ཞམ་ནས་ཉར་

སས་ལ་གས་པས་ཕག་འཚལ་ཞང་ཞབས་ལ་གཏགས་ཏ་ལག་ཐལ་མ་སར་ནས་གསལ་བ། ང་ཚས་

ཁད་ལ་གནད་པ་བས་པར་ཁད་ཀས་སང་ར་དགངས་ནས་ར་གསམ་པ་དགལ་ད་གསལ་ཞས་

གསལ་བ་བཏབ་པར། ཕན་ཆད་དག་སང་རམས་ལ་གནད་འཚ་མ་བད་ན་འགལ་ཆག་གསངས་

ནས་ར་གསམ་པ་བཀལ་བས་མ་ཏག་ག་ཆན་པར་སང་། ད་ནས་ཉར་སས་བཅམ་ལན་འདས་ཀ་

སའ་སང་བརན་མཇལ་བར་འདད་ནས་བདད་ཀ་གཙ་བ་དར་སས་པ། ངས་ཡང་དག་པར་རགས་

པའ་སངས་རས་ཀ་ཆས་ཐས་པས་ཐགས་ཀ་ཡན་ཏན་རགས་པས་སངས་རས་ཀ་ཆས་ཀ་ས་མཇལ་

ཡང་། སངས་རས་ཀ་གཟགས་ཀ་ས་མཇལ་མ་མང་བས་ཁད་ཀས་སལ་པ་གང་ཡང་སན་ཤས་པ་

དང་། སངས་རས་ཀ་གཟགས་ས་ཡང་མཇལ་མང་བར་བརན་ཁད་ཀས་སངས་རས་ཀ་ས་ཇ་འད་

ཡད་པ་སལ་ནས་ང་ལ་སན་ཅག་གསངས་པས། བདད་ཀས་གས་པས་སངས་རས་མཇལ་མང་

ཡང་སངས་རས་ཀ་སའ་ཚད་ང་མ་ཇ་ཙམ་ཡད་པ་མ་ཤས། འན་ཀང་ཁད་ཀ་བཀའ་སབ་པའ་ཆད་

འདལ་བའ་ལང་དང་མཐན་པའ་ས་ཡ་ཆ་འད་ཞག་བསན་ར་ཡན་ཟར་ནས་ས་གསར་ག་མདག་

ལ་བ་ སན་དཀས་རང་ཞང་ཤངས་དབབས་མཐ་བ། སན་ཤལ་རང་ལ་ཕག་ཟང་འཇམ་མཉན་ལན་

པ། དབ་ལ་གཙག་ཏར་ལས་ལ་ཆས་གས་མནབས་པ། ལ་བས་ཆག་མ་ཤས་པ་ད་ལ་བ་ཞག་ཉར་

སས་ཀས་མཇལ་བས་མཆ་མ་དབང་མད་ད་ཤར་ཞང་དད་པའ་ས་ལང་གཡས་ནས་ཕག་བཙལ་མ་

ཐག་ ལམ་སང་བདད་ཀས་རང་གཟགས་བསན་ནས་སས་མཆག་དམ་པ་ཁད་ཀས་བདག་ལ་ཕག་

འཚལ་མ་རགས་ཞས་པར།

ཉར་སས་ཀས། གང་ལར་སངས་རས་ཀ་ས་གཟགས་ཡན་ཕན་ས་དང་ཤང་ལས་གབ་ཀང་

ཕག་དང་མཆད་པར་འས་ས་གསངས་པས་བདད་ཀང་དལ་ཞང་གས་པར་གར། ད་ནས་ཉར་སས་

ཀས་གང་ཁར་ག་ས་འག་རམས་ལ་ཆས་མང་ད་བསན་པས་འཁར་འབམ་ཕག་བཅ་བརད་དག་

བཅམ་པའ་ག་འཕང་ཐབ་པར་གར་ཏ། ད་ལར་བཅམ་ལན་འདས་ཀས་ཉ་གནས་ཀན་དགའ་བ་

 6 

དང་། དའ་སབ་མ་ཤ་ནའ་གས་ཅན་དང་། དའ་སབ་མ་ཉར་སས་བཅས་འཁར་ར་རས་ཀང་འག་

བའ་དན་ར་ཆན་པ་མཛད་པར་གར་ཏ། འད་ཡང་འབས་བའ་ཆས་སར་ར།།

........................࿉࿉࿉࿉࿉.......................

7

དན་གསམ་པ། ཀ་ལ་སངས་ཡག་བཏང་བའ་རགས་བརད།

ཚང་པའ་ར་ནར་ཀ་ཡས་འཕག་བཅམ་བས།

སངས་ཡག་བསར་བས་ནར་རམས་ཕར་སད་བས།

༄༅། །སན་གང་ཁར་པ་ཊ་ལ་པ་ཏར། རལ་པ་མ་ངན་མད་ཟར་བ་སན་པ་ལ་བརན་པ་ཞག་

ཡད་ དས་ནམ་ཞག་ཚང་པ་མང་པ་ར་ནར་ཉམས་ནས་རལ་པ་མ་ངན་མད་ཀ་དང་ད་སང་ས་

བདག་ཅག་རམས་ར་མཚར་ནར་གང་ཡད་ཀས་ཕགས་ནས་ཅ་ཡང་མད་པར་གར། ད་འད་སང་

ཙང་བདག་ཅག་ག་ལ་གས་ཕར་ཞག་རལ་པའ་དཔ་ཁལ་ཡང་འབལ་ར་ཁག་པ་ཆགས་པས་བང་

མཛད་ཀང་སང་པར་གར་འག་བ་འདག་དར་བརན། འད་ལ་རལ་པ་མཆག་གས་ཕག་རགས་

ངས་པར་གནང་བར་ཞ་ཞས་པས། དར་རལ་པའ་ཐགས་ལ་ར་མཚར་ཀ་རམས་ལ་དམག་བརབ་

ན་ན་མ་འགག །ད་གང་བས་ན་ལགས་སམ་པའ་སབས། རལ་པའ་དང་ད་དག་སང་དབང་པའ་

ས་ཞས་པ་མངན་ཤས་དག་ཤས་མཁན་ཞག་ཡད་པ་དས་རལ་པ་ལ་ཞས་པ། གནད་དན་འད་ལ་

ཐགས་བསམ་མང་པ་བཞས་མ་དགས། ཀ་ལ་སངས་ཡག་བཏང་བས་ཆག་ཅས་ཞས་པར། རལ་

པས་ཀ་ལ་སངས་ཡག་བསར་ཞང་དགང་མ་གཉད་མ་ཁག་པར་ཐགས་ཁལ་གནང་ས་བཞགས་

པའ་སབས། ཐ་རངས་ལ་ནམ་མཁའ་ནས་ལ་མས་ལང་བསན་འད་འད་ཞག་བང་ རལ་པ་ཐགས་

ཁལ་མ་གནང་བར་དཀན་མཆག་ལ་བསན་བཀར་ག་མཆད་པ་ཕལ་ཞང་གསལ་བ་བཏབ་ན་

དན་འགབ་པར་འགར་ཟར་བར། རལ་པས་ཁས་དང་གཙང་ས་བས་ཤང་དཀན་མཆག་ལ་མཆད་

པ་ར་ཆན་པ་བཤམས་ནས་གསལ་བ་དག་ཏ་བཏབ། ས་ཕགས་གང་ས་ནས་དག་སང་སང་ཕག་

དག་ཅ་སན་དངས། དག་སང་དབང་པའ་སས་གསར་ལས་གབ་པའ་རལ་པའ་ས་ཞག་དང་ ད་

དང་མཉམ་པའ་ཀ་རལ་ག་གཟགས་གཅག་བཞངས་ནས་ད་གཉས་མཉམ་ད་བཞག །དག་སང་

རམས་དང་བཅས་པས་དཀན་མཆག་ལ་མཆད་པ་འབལ་ཞང་བཞགས་པའ་སབས་ཐག་མར་ཀ་

རལ་ག་གཟགས་ད་མཐ་བར་མངན་ཞང་། ད་ནས་མཆད་པ་རན་བསངས་ཏ་ཕལ་བས་ཀ་རལ་

ག་གཟགས་ད་དམའ་ར་སང་བ་དང་རལ་པའ་ས་གཟགས་ད་རམ་བཞན་ཇ་མཐར་སང་བའ་ཚ། 

 8 

9

ཟངས་ཀ་སང་ད་ཟང་གས་སངས་ཡག་ག་ནང་དན་རམས་བརས་ཏ་ར་མཚར་བསར་བས་ད་

ཀ་རམས་ཀས་མཐང་ནས་ཚང་པའ་ནར་རམས་ཕག་པར་འཁར་ཏ་རལ་པ་མ་ངན་མད་ཀ་དང་

ད་ཕལ་བ་རལ་པས་ཚང་པ་རམས་ལ་གནང་། ད་ནས་རལ་པས་སངས་རས་ལ་དད་པ་ཆ་ཞང་

མཇལ་བར་འདད་ཀང་སངས་རས་མ་ངན་ལས་འདས་ནས་མད་པས་ཉར་སས་སངས་རས་དང་

འད་བར་ཐས་ནས་སན་དངས་ཏ་མཆད་པ་ར་ཆན་པས་མཆད་ད་བསན་བཀར་ཞས་ཤང་ད་ལས་

ཆས་མང་ད་ཉན། དཀན་མཆག་གསམ་རལ་པའ་དཔང་གཉན་ད་གར་པས་ཀ་ལ་སགས་པའ་ས་

ར་ཀན་ལ་སངས་ཡག་བཏང་བ་ཙམ་གས་ས་བར་བཀར་བར་གར་ཏ། འད་ཡང་འབས་བའ་ཆས་

སར་ར།།

..........................࿉࿉࿉࿉࿉......................

 10 

དན་བཞ་པ། ས་གཞ་ཕལ་བའ་རགས་བརད།

དག་སམས་ཅན་ག་རལ་པས་སན་པར་བརན།

ཚ་བས་ལག་ལ་བང་མཛད་སང་མ་མངགས།

༄༅། །སན་ཆས་རལ་མ་ངན་མད་ན་སན་པར་རག་ཏ་གམས་པས་ས་ཕགས་གང་ས་ནས་

འང་བའ་སང་བ་པ་རམས་ལ་དཔག་བསམ་ག་ལན་ཤང་ལར་དགས་འདད་ཐམས་ཅད་སར་ཞང་། རལ་

པས་སད་པར་འས་པའ་ཟས་དང་གས་སགས་ཀས་དག་སང་འབམ་ཕག་གསམ་ལ་རན་ད་མཆད་

པ་འབལ་བར་མ་ཟད་གསར་བ་བ་དག་བཅ་ར་དག་ཀང་ཕལ། ད་ནས་རལ་པ་ས་ཚ་འདས་ཁར་

ཁམ་བ་མང་པས་སད་སན་སག་པའ་སད་མས་ཚལ་ད་རང་ག་ར་ནར་གང་ཡད་དག་འདན་ལ་

འབལ་བའ་སབས། རལ་པའ་ཚ་བ་ར་ནར་ལ་དགའ་བ་ཕན་ཚགས་ཅན་ཟར་བས་རལ་པའ་བང་

མཛད་སང་མཁན་བཞག་ནས་སན་པ་གཏང་མ་བཅག །ད་ནས་བན་པ་བ་གས་དང་ལན་པ་མག་

བད་སས་ཟར་བས་རལ་པ་ལ་གས་བསབས་ནས་ས་གཞ་ཐམས་ཅད་དག་འདན་རམས་ལ་ཕལ་

བས། བསད་ནམས་དཔག་མད་ཐབ་ཅང་མཐ་རས་ལ་ཡལ་ད་ཕབས། ད་ནས་ཡང་བན་པས་ཚ་བ་

ལ་གས་བསབས་ཏ་གསར་ག་ལག་མ་བ་བ་ཕག་བཞ་དག་སང་རམས་ལ་ཕལ་ནས་ས་གཞ་ཉས་

པར་གར། འད་ཡང་འབས་བའ་ཆས་སར་ར།།

..........................࿉࿉࿉࿉࿉......................

11

 12 

དན་ལ་པ། རན་ཅང་འབལ་འབང་ག་རགས་བརད།

མ་རག་དག་ཡས་འཇག་རན་གནས་འདར་འཁར།

རན་འབང་འབལ་བར་ལགས་བསམས་ཞ་བ་ཐབ།

༄༅། །སན་མཉན་ཡད་རལ་བད་ཚལ་ད་བཅམ་ལན་འདས་ཐམས་ཅད་མཁན་པ་བཞགས་

པའ་དས་དག་སང་རམས་ལ་ད་རས་རན་ཅང་འབང་བའ་སར་ག་ཆས་འཆད་ར་ཡན་པས་ཀན་

ལ་དག་བ་དང་ལགས་པའ་ཕར་ཉན་ཅག་ཅས་བཀའ་སལ་པ།

ཐག་མར་མ་རག་པའ་བག་ཆགས་འད་འཁར་བ་དག་ག་ལན་ཤང་སག་བསལ་ག་ཕང་པ་

ཆན་པ་འདའ་ར་བ་ཡན་ཅང་། དའ་རན་གས་འད་བད་ན་འཆང་བ་འགབ་པའ་ལས་ངག་ཡད་

གསམ་འད་བས། དའ་རན་གས་རམ་ཤས་ན་མག་ག་རམ་ཤས། ད་བཞན་ར་བ་དང་། ས་དང་། ལ་

དང་། ལས་དང་། ཡད་ཀ་རམ་ཤས་སགས་དབང་པ་དག་ག་བདག་ཉད་ཅན། དའ་རན་གས་མང་

དང་གཟགས། མཐང་བ་ཐམས་ཅད་ལ་གཟགས་ས་འཛན་ཅང་མང་ས་ཚགས་ས་བཏགས་པའ། 

ད་ལ་བརན་ནས་ཡད་ན་དབང་པ་རམས་ལ་གནས་པས་སད་མཆད་དག །ད་ལས་ཡལ་ཀན་

ལ་ཡད་སད་ཅང་སར་བ་ན་རག་པ་ཞས་བརད། ད་དག་ག་ར་ཉམས་ས་མང་བ་ན་ཚར་བ་ཞས་

གགས། ད་ལས་ཡལ་རམས་ལ་ཆགས་པའ་ཉན་མངས་པ་ལ་སད་པ་སད་པ་ན་སད་པ་ཞས། ད་

ལས་བང་བའ་ལན་པ་ན་འདད་པ་སགས་ལ་འཇག་པར་གར། ད་ལས་གཟགས་དང་གཟགས་

མད་པའ་ཁམས་ལ་འཇག་པས་སད་པ་ཞས་བ། ད་ལས་ས་གནས་ས་ཚགས་ས་ས་བས་ས་བའ། 

ད་ལས་ར་ཤ་དང་མ་ངན་ལ་སགས་པ་བང་བ་ན་གཅག་ལ་གཅག་རན་ཅང་འབལ་བས་འཁར་བ་

འཁར་མར་རད་པ་ཡན། ད་ལ་མ་རག་པ་འགག་པས་འད་བད་འགག་པ་སགས་ད་བཞན་རམ་

གས་འགག་པས་ཞ་བར་འགར། དའ་ཕར་མ་རག་པས་དངས་པའ་ལས་མང་པ་རན་ཅང་འབལ་

བར་འབང་བའ་གནསའད་དབན་པའ་གནས་ས་བསད་ནས་ཞ་བའ་དན་ལ་ཡད་དག་བསམ་

པར་བ། ཡངས་ས་ཤས་ན་རམ་བཞན་ཕ་བར་གར་ནས་འཁར་བ་བཟག་ཅང་ཡང་དག་ཐབ་པར་

13

 14 

འགར་ར་ཞས་གསངས་ས། འད་ཡང་འབས་བའ་ཆས་སར་ར།།

..........................࿉࿉࿉࿉࿉......................

15

དན་དག་པ། བ་ད་རའ་རགས་བརད།

བཙན་མས་སངས་རས་དང་ནས་ཆས་ཞ་བར།

རལ་པ་ཁས་ཏ་རལ་བའ་རང་ལག་བཅད།

༄༅། །བཅམ་ལན་འདས་མཉན་ཡད་ཀ་ཆ་ཀང་ཁམས་ལན་ཞས་པར་བན་པའ་ཚ། མ་ཧ་ལ་

བའ་སམས་ཅན་ལས་ཆ་བ། མག་མཇག་ཐམས་ཅད་རས་གང་བ་ ར་རམས་ལ་སན་འབ་མང་པ་

སས་ཏ་ཟ་བའ་སག་བསལ་གས་སད་ངན་འདན་པ་ཞག་ལ་གང་ཁར་ག་མ་རམས་ཀས་བསར་

ནས་བལ་བ་ལ། རལ་བས་ད་ལ་སང་རས་བཀའ་སལ་པ། བ་ད་ར་ཁད་ས་བ་སན་མ་རམས་ལ་མ་

དག་བའ་ལས་ངན་བསགས་པ་ད་དན་ག་འདག་གམ་གསངསཤང་། ལས་ངན་བསགས་པའ་ས་

བ་དན་པར་བན་གས་བརབས།

ད་ནས་གང་ཁར་བ་རམས་ཀས་སན་བཤམས་ཏ་བཅམ་ལན་འདས་བཞགས་ས་གསལ། 

སམས་ཅན་དས་ས་བ་སན་མ་དན་ནས་སངས་རས་ལ་གསལ་བ་ བཅམ་ལན་འདས། བདག་

གས་ས་བ་སན་མར་མ་དག་བའ་ལས་ཆན་པ་བསགས་པས་དམལ་བ་ལ་བའ་སག་བསལ་ཟད་

མ་ཤས་པ་འད་བང་ཞས་ཞས་ཤང་ང་འབད་དག་པ་བས། ཀན་དགའ་བས་བཅམ་ལན་འདས་ལ་

དས་སན་ལས་ངན་གང་བསགས་སམ་ཞས་བཀའ་འད་ཞས་པར། བཅམ་ལན་འདས་ཀས་བཀའ་

སལ་པ། སན་འཕགས་རལ་ག་ཡལ་ད་རལ་པ་བ་ད་ར་ཞས་པ་བཙན་མ་རམས་ལ་ཤན་ཏ་སམས་

ཆགས་པ་ཞག་བང་ ཐངས་ཤག་དཔད་དས་ས་བཙན་མ་རམས་དང་ལན་ད་ནགས་ཚལ་མ་ཏག་

གང་ད་སང་ནས་དར་བཙན་མ་རམས་མ་ཏག་འཐ་བཞན་ཕན་པས་ནགས་གསབ་ན་རང་སངས་

རས་ཤག་འཁར་དག་བཅམ་པ་མང་པས་བསར་ཅང་ཆས་གསངས་ཤང་ཡད་པ་མཐང་ནས་ད་ལ་

རབ་ཏ་དད་པས་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་ཞང་གས་པས་བཏད་ད་མདན་ད་འཁད་པ་ལ། རང་སངས་

རས་ཀས་ད་རམས་ལ་བདད་ར་ལ་བའ་སམས་ལ་ཕན་པའ་ཆས་གསངས་པའ་ཚ། རལ་པ་བ་

ད་ར་དར་འང་ནས་བཙན་མ་རམས་རང་སངས་རས་ད་ལ་གས་པས་འདད་པ་མཐང་བས་ཕག་

 16 

17

དག་དག་པ་སས་ནས་གཡག་རམས་བཏང་ས་རང་སངས་རས་འཁར་དང་བཅས་པ་རམས་ཀ་

རང་ལག་བཏབ་ཏ་བཅག །དའ་ལས་ཀས་དམལ་བར་སག་བསལ་དཔག་མད་མངས་པ་དང་། ད་

ལའང་འད་ལ་བའ་སག་བསལ་མང་ཞང་། ད་དང་དམལ་བ་ཁ་ནར་སག་བསལ་ཡན་རང་པར་

མང་བར་འགར་ནས་མཐར་གཏམ་པ་ཞས་པ་རན་པ་ལ་བའ་ས་བ་བངས་ནས་རང་སངས་རས་

ཤག་གསད་པར་འགར། དའ་རམ་སན་དམལ་བར་སག་བསལ་བསམ་གས་མ་ཁབ་པ་མང་བར་

འགར། ད་ནས་ལས་ཟད་ད་མ་ལས་ཐབ་པ་དང་། འཁར་བ་ལ་སང་པ་མད་པར་མཐང་ནས་སངས་

རས་ཨད་ཏ་ར་ཞས་པའ་བསན་པ་ལ་རབ་ཏ་བང་ས་སད་མས་ཚལ་ད་བཞགས་པ་ལ། ཀ་ཤའ་

རལ་པའ་བཙན་མ་རམས་ཀས་ད་ལ་གས་པ་ཆན་པས་མཆད་པ་བད་པ་རལ་པས་མཐང་ནས་

ད་ལ་ཕག་དག་སས་ཏ་རབ་ཏ་བང་བའ་ལས་ལ་ཆད་པ་དག་པ་བཅད། ད་ནས་སག་བསལ་ག་

མ་ཆན་པ་ཞ་བར་འགར་ར་གསངས་པས། འཁར་ཐམས་ཅད་ཆགས་བལ་རད་ལ་སས་པར་གར། 

འད་ཡང་འབས་བའ་ཆས་སར་ར།།

..........................࿉࿉࿉࿉࿉......................

 18 

དན་བདན་པ། ཀ་ན་ཡ་ཀའ་རགས་རད།

རལ་ཆན་བཞ་པ་བསབ་པའ་གནས་ལ་འཁད།

འཁར་རམས་ཡ་མཚན་སན་བང་ལ་རས་ཞས།

༄༅། །བཅམ་ལན་འདས་ཨ་ཏ་མའ་ནགས་མཐའ་འབང་པའ་ཕག་པ་ན་ཏང་ང་འཛན་ལ་

བཞགས་པའ་སབས། ཞང་པ་རམས་ལ་ནམ་མཁའ་ནས་ཐག་དག་པ་བབས་ཀང་བཅམ་ལན་

འདས་ཐཌ་མཉམ་པར་བཞག་ནས་ཐག་ག་ས་མ་གསན། ད་རས་ཡལ་འཁར་སང་དང་། འཕགས་

སས་པ། སན་མ་བཟང་། རམ་ཐས་སས་བཅས་རལ་ཆན་བཞ་བཅམ་ལན་འདས་ཀ་དང་ད་ཆས་

ཞ་བར་འང་། སངས་རས་ཀས་ཡལ་འཁར་སང་དང་། འཕགས་སས་པ་འཕགས་པའ་རགས་ཡན་

ལ། སན་མ་བཟང་དང་། རམ་ཐས་སས་གདག་པའ་རགས་ཡན་གསངས་ཤང་ཆས་བསན་པས་

ད་རམས་དཀན་མཆག་གསམ་ལ་གས་ཤང་སབས་ས་སང་ནས་བསབ་པའ་གཞར་བཀད་ད་རང་

གནས་ས་སང་།

དག་སང་རམས་ཀས་ད་དག་ག་ལས་ཀ་ར་ཅ་ཡན་བཀའ་འད་ཞས་པར་བཅམ་ལན་འདས་

ཀས་བཀའ་སལ་པ། སན་ཀ་དབགས་ཆང་དང་དབགས་ཆན་ཞས་པ་གཉས་ལ་དག་བ་ཁང་གཙག་

ལན་དང་མ་ཊའ་དབངས་ཞས་བ་བ་གཉས་ཡད་ཅང་ཀ་ད་གཉས་དག་བ་ཁང་གཉས་ལ་ཤན་ཏ་

འཇགས་ནས་སངས་རས་འད་སང་ལ་སང་ཐག་པ་ནས་སབས་ས་སང་བས་བ་ཁང་ད་གཉས་ཀས་

གནད་བད་མ་ནས། དར་བ་ཁང་གཉས་པ་ཡང་ཡད་མ་རང་པར་འགན་སམས་ཀས་འད་སང་ལ་

སབས་ས་སང་། དའ་བསད་ནམས་ཀས་ཀ་གཉས་ཡལ་འཁར་སང་དང་འཕགས་སས་པར་གར་པ་

དང་། བ་ཁང་གཉས་སན་མ་བཟང་དང་རམ་སས་ས་གར་པ་ཡན་ན་གསངས་པས། ནགས་འདར་

གནས་པའ་དང་སང་ཀ་ན་ཡ་ཀས་ཐས་པས་སབས་ས་སང་ནས་མཆག་ཏ་དད་པར་གར་པས་

ཀ་ན་ཡ་ཀ་དང་། དའ་ཚ་བ་ཤ་ལ་གཉས་རལ་བའ་བསན་པ་ལ་ཞགས་ནས་སབས་འགའ་བསབ་

གཞ་བཟང་བས་དའ་འཁར་དང་བཅས་པ་དག་བཅམ་པའ་ག་འཕང་ཐབ། དའ་ལག་མ་རམས་

19

 20 

རལ་བའ་བཀའ་བཞན་ཤ་རའ་བ་དང་མ་འགལ་བས་བསངས་པར་མཛད། དག་སང་རམས་ཀས་

དའ་ལས་ཀ་ར་གང་ཞས་པར། བཅམ་ལན་འདས་ཀས་བཀའ་སལ་པ། སན་ཝ་ར་ཎ་སར་ཁམ་

བདག་ཨང་སར་དང་ཨང་ག་ཟར་བ་ཕན་ཚན་མཛའ་ཞང་ཆས་ལ་དད་པ་གཉས་བང་བས་ཁང་

གཉས་སངས་རས་འད་སང་ག་དང་ད་ཚངས་པར་སད་པ་དང་སན་ལམ་ལགས་པར་བཏབ་པས་

དག་བཅམ་པ་ཐབ་པར་གར་ཏ་ཞས་གསངས་པས། འཁར་རམས་རས་ས་ཡ་རང་ང་། འད་ཡང་

འབས་བའ་ཆས་སར་ར།།

..........................࿉࿉࿉࿉࿉......................

21

དན་བརད་པ། བར་བན་ལང་བའ་རགས་བརད།

བར་བན་གནས་ནས་ལང་བར་ས་ལས་བང་།

བཅམ་ལན་འདས་ལ་གས་ཤང་སབས་འཇག་ཞས།

༄༅། །ཐངས་ཤག་ལའ་དབང་པ་བར་བན་རང་གནས་ནས་ལང་བའ་ས་ལས་ངན་པ་མང་པ་

བང་ཞང་། ད་ཡང་བར་བན་ག་མག་ལ་མ་ཏག་མན་ད་ར་གསར་འད་ལན་པ་ཞག་ཡད་པ་ད་ཡང་

ཁ་དག་ཉམས། རང་སབས་དང་ནས་པ་ཚང་མ་ཉམས་ནས། སང་གའ་ཁ་ལས་ལང་བར་ཉ་བའ་

ཚ། ལ་མ་འཇགས་པའ་ས་སགས་ཀས་སས་པ། ལའ་དབང་ཕག་ཁད་ལའང་ལང་བའ་འཇགས་

པ་བང་ན་ད་ལས་སབ་པའ་ཐབས་ས་འཛམ་བ་གང་ད་བབས་ནས་དག་འདན་ལ་སབས་ས་སང་

ན་འཇགས་པ་ལས་གལ་ཐབ་ཟར་བ། དར་བར་བན་གས་འཛམ་བ་གང་ད་འང་ནས་དག་འདན་

རམས་ཀ་དང་ད་ཕན་པས་བར་བན་ག་གཟ་བརད་ཤན་ཏ་ཆ་བར་བརན་དག་འདན་རམས་ཀས་

རང་དབང་མད་པར་ཕག་འཚལ་ཞང་གས་འདད་ཞས་པས་བར་བན་ག་བསམ་པར། དག་འདན་

ད་རམས་ཀས་ང་ལ་ཕག་འཚལ་ཞང་གས་འདད་བས་ན་ད་དག་གས་ངའ་སབས་ག་ལ་འང་སམ་

ནས་རང་གནས་ས་ལག

ད་ནས་བཅམ་ལན་འདས་ཀས་འཇགས་པ་ལས་སབ་ནས་པར་ཤས་ཏ་དར་ཕན། སབས་

ད་དས་བཅམ་ལན་འདས་སམ་སན་ཞང་བཞགས་ཡད་པས་བར་བན་གས་སམ་དཀགས་ན་མ་

འགགས་བསམ་ནས་ད་ཟའ་ཟར་ཕད་ལ་པ་ལ་གས་ཞབས་ངང་སས་པ། བཌར་ཡའ་དབག་ཐ་

ཅན་ཁད་ཀས་ས་སན་ག་རལ་མ་དབངས་སན་མ་དཀལ་ནས་གསལ་བ་ཐབ་དང་བརད་པས། 

ཟར་ཕད་ལ་པས་སངས་རས་ལ་བསད་བསགས་དང་རད་མང་ག་ས་དབངས་སན་མས་གསལ་བ་

བཏབ་པས། སངས་རས་ཀས་སམ་སན་མཚམས་བཞག་ནས་ཡར་བཞངས་པས་བར་བན་འཁར་

དང་བཅས་པས་སངས་རས་ཀ་ཞབས་ལ་ཕག་འཚལ་བས་ཞབས་སན་བར་བན་ག་ས་བར་རག་

པ་ཙམ་གས་མགའ་སང་ད་ཡད་པའ་མ་ཏག་མན་ད་ར་ད་ཡང་མ་ལང་ཕས་པ་བཞན་སར་གསས་

 22 

23

ཤང་འཇགས་པ་ལས་ཐར་བར་མ་ཟད། སངས་རས་ཀས་ཆས་གསངས་པས་ཆས་ཀ་བདན་པའང་

མཐང་བར་གར། ད་ནས་བར་བན་བ་བད་བག་ཕབས་ངང་རང་གནས་ས་གནས་པ་དང་། རམ་པ་

ཀན་ཏ་སངས་རས་ལ་གས་ཤང་སབས་ས་སང་བ་རད། འད་ཡང་འབས་བའ་ཆས་སར་ར།།

..........................࿉࿉࿉࿉࿉......................

 24 

དན་དག་པ། དབང་ཆན་སའ་རགས་བརད།

འཁར་བའ་ནད་ཀས་མནར་བའ་བམ་ཟ་ལ།

ཆས་ཀ་བདད་ར་གསལ་བས་དག་བཅམ་ཐབ།

༄༅། །སན་མཉན་ཡད་ད་བམ་ཟ་འཚ་བ་བད་ཞས་པ་མ་ཚ་ཕད་ཙམ་ཤས་བ་ཡན་ཏན་

སངས་ཤང་། ལ་ན་རས་པའ་དས་དའ་མཛའ་བའ་སན་གཉན་རམས་ཀས་བསལ་བ་བཞན་བད་

མད་གཡ་ལན་མ་ཟར་བ་ན་ཚད་དར་ལ་བབས་པའ་མཛས་མ་ཞག་རང་ག་ཆང་མར་བངས། བད་

མད་དས་བམ་ཟ་རད་པ་ལ་བཤད་པ་ བདག་པ་ཁད་ལ་ར་ནར་སགས་གང་ཡང་མད་པས་ལད་

པར་མ་བསད་པར་ར་ནར་གསག་རའ་ཆད་དཀའ་ལས་བརབ་ན་མ་གཏགས་ག་ནས་འགགས་

ཟར་བར། ད་ནས་བམ་ཟས་ར་ནར་གསག་རའ་དན་ད་ཡལ་གང་སར་སང་ཞང་མཐར་ག་

གཟངས་ལ་བསད་ད་ར་མཚའ་གང་ནས་གསར་དང་གས་ནར་མང་པ་བསབས་ཏ་རང་ཡལ་ད་

ལག་པའ་ལམ་བར་ཇག་པ་ཐག་ས་ར་ནར་གང་ཡད་ཐམས་ཅད་འཕགས།

སབས་དར་བམ་ཟས་བསམ་པ། དཀའ་ལས་ད་ལ་བ་བརབ་ནས་ནར་ཏག་ཙམ་ཐབ་ཀང་

བསད་ནམས་མད་པས་ར་ལམ་ལར་ད་ལ་གང་ཡང་མད། ད་ལག་པ་སང་པར་ལག་ན་ན་སས་

དམན་ད་ཁང་ཁས་འབར་ནས་ཚག་རབ་ས་ཚགས་བརད་ངས་རད། ད་བས་ཤ་ན་ལགས་སམ་

ས་གནམ་ལ་ཐག་པ་བཏགས་ནས་འཆ་བར་བརམས་པ་ན། བཅམ་ལན་འདས་ཀ་ཐགས་ཡ་ཤས་

ཀས་མཁན་ཏ་དར་བན་ནས་ཐག་པ་བཀལ་ཞང་ནར་གང་འདད་གནང་བས་དགའ་ཞང་ཁམ་ད་

སང་ནས་ནར་ཕག་པར་གར་ཀང་ཆང་མས་བམ་ཟ་ལ་བར་དང་གང་ཡང་མད་པས་ཡད་ཤན་ཏ་

ས་ཞང་འཇག་རན་འཁར་བའ་ལས་ལ་སང་པ་མད་པར་ཤས་ནས་སངས་རས་བཅམ་ལན་འདས་

ལ་དད་པ་ལག་པར་སས་ཏ་རལ་བད་ཚལ་ད་ཕན། སངས་རས་ཀས་དའ་སམས་མཁན་ཏ་འཇག་

རན་འཁར་བས་གདང་བའ་ནད་པ་འད་བའ་བམ་ཟ་ལ་བདད་ར་ལ་བའ་ཆས་ཀ་སན་སལ་བས། 

བམ་ཟ་ད་རབ་ཏ་བང་ནས་ཆས་སང་དང་ཉམས་ལན་ར་གཅག་ཏ་བས་པར་བརན་དག་བཅམ་

25

པའ་ག་འཕང་ཐབ། དག་སང་རམས་

ཀས་སངས་རས་ལ་དའ་སན་ལས་ཀ་

ར་གང་ཡན་ཞས་པར་བཀའ་སལ་པ།

སན་ཝ་ར་ ཎ་སར་རལ་པ་དབང་

ཆན་ས་ཞས་པ་ས་འག་ཐམས་ཅད་བམས་

བརས་སང་མཁན་ཞག་ཡད། དས་ས་

ཕགས་གང་ས་ནས་འང་བའ་སང་བ་པ་

རམས་ལ་ཟས་གས་ནར་སགས་ཅ་རགས་

 26 

27

པའ་སན་པ་གཏང་ག་ཡད། སབས་ཤག་རལ་ཕན་གཞན་གས་དམག་བརབ་པར་འང་བས་རལ་

པ་དབང་ཆན་སའ་ཐགས་ལ་གལ་ཏ་དམག་བརབ་ན་སམས་ཅན་མང་པའ་ཚ་སག་ཤར་ར་ཡན་

པས་སག་གཅད་པའ་སག་པ་ཆན་པ་གསག་ར་རད་སམ་ས་དམག་མ་བརབ་པར་རལ་སད་

བས་བཏང་ས་གསང་བའ་ཐག་རང་ཉད་གཅག་པ་ནགས་གསབ་ཏ་སང་། བན་པ་རམས་ལ་རལ་

ཕན་གཞན་དས་ནར་མང་པ་བན་པས་བན་ངན་རམས་ཨ་གསར་གས་རལ་ཕན་གསར་པ་དའ་

གཡག་པ་བས། ད་ནས་བན་ངན་རམས་རལ་པ་གསར་པ་དས་ཕ་བང་ནང་མ་བཏང་བར་མ་ཟད་

མཐང་ཆང་དང་ཁད་གསད་བས་པས་ད་དག་སམས་ས་ནས། གསར་པ་མ་ཡ་ཚ་བས་གདང་བའ་

ཚ། དབང་ཆན་ཟ་བའ་བསལ་འད་དན་ནས་བང་། ཞས་སགས་ག་ལན་ན། དའ་སབས་བམ་ཟ་

ཀའ་ཤ་ཀ་ཟར་བའ་དབལ་པ་ཞག་རལ་པ་དབང་ཆན་ས་ལ་ནར་སང་ད་འག་བ་ནགས་གསབ་ཏ་

མཇལ་ནས་ད་ལ་ས་ཚལ་ག་ཟས་ཞམ་པ་ཞག་གས་ས་ལན་བས་ནས་ངག་འཇམ་པས་དས་པར་ 

བམ་ཟས། ང་ན་རལ་པ་དབང་ཆན་སའ་སར་ནར་སང་ད་འགའ་ཟར་ རལ་པས། རལ་པ་དབང་

ཆན་ས་ཟར་བ་ད་ན་ང་ཡན་གསངས་ནས་ལ་རས་རམས་གསངས་པས། བམ་ཟ་ཡད་ས་བཞན་

བདག་བསད་ནམས་དམན་པས་རལ་པ་ཁད་ཀ་སན་པའ་སལ་བ་མ་ཐབ་པས་ད་ཤ་ན་དགའ་

ཟར་ནས་གནམ་ཐག་བཏགས་ནས་རང་ཤ་རག་རས་བད་སབས། རལ་པས། བམ་ཟ་ཁད་ད་འད་

མ་བད་ཅག །ངས་ཁད་ལ་ནར་འབང་བའ་ཐབས་བད་ཆག །ཁད་ཀས་ང་ཐག་པས་བསམས་ནས་

ངའ་ཡལ་ག་རལ་པ་གསར་པ་དའ་སར་འཁད་དང་། ཁད་ལ་ནར་མང་པ་ཐབ་ར་རད་གསངས། 

ད་ནས་བམ་ཟས་རལ་པ་བསམས་ རལ་ཕན་ག་རལ་པ་གསར་པ་དའ་སར་འཁད་ད་གང་ག་ལ་

རས་རམས་བཤད་པས། རལ་པ་གསར་པ་ད་ཆས་རལ་དབང་ཆན་སའ་སང་སབས་ལ་རབ་ཏ་

མག་ཞང་མཆག་ཏ་དད་པར་གར་ཏ་བམ་ཟ་ལ་ནར་མང་པ་སན་ཞང་། ཆས་རལ་དབང་ཆན་ས་

ལ་རང་ག་རལ་སད་ཕར་འབལ་ཞས་ནས་སར་ཡང་རལ་པར་མངའ་གསལ། དབང་ཆན་ས་ད་

ད་ལ་ང་ཡན་ཅང་དས་དང་རམ་པ་ཀན་ཏ་སམས་ཅན་ལ་ཕན་པ་བསབས་པ་ད་ལ་བའ། ཞས་

གསངས་པས་འཁར་རམས་བང་ཆབ་ཀ་སད་པ་ལ་རས་ས་ཡ་རང་ང་། འད་ན་སན་པའ་ཆས་སར་

ར།།

..........................࿉࿉࿉࿉࿉......................

 28 

བརད་ཅ་པ། རབ་བཟང་ག་རགས་བརད།

གདལ་བའ་ལག་མ་རབ་བཟང་རབ་དགའ་གཉས།

སངས་རས་འདའ་ཁར་བར་བས་རས་ས་བཟང་།

༄༅། །སན་ལའ་དབང་པ་བར་བན་གས་རབ་དགའ་ཆས་ལ་བསལ་བའ་ཕར་དའ་དང་ད་

ཐངས་གཉས་ཙམ་སང་ཡང་རབ་དགས། ང་ན་རད་མང་ག་ས་སན་པ་ཉན་དགས་པས་ཆས་ཉན་

པའ་དས་ཚད་མད་ཅས་ཆས་ལ་ད་སང་མད་པར་བརན། བར་བན་རང་གནས་ས་སང་། དའ་

སབས་རབ་བཟང་ན་ཨ་དམ་ཝ་རའ་མ་ཏག་ག་ཚལ་ད་རབ་ཏ་བང་ནས་བསད་ཡད་ཅང་སབས་

ཤག་ཨ་དམ་ཝ་རའ་མ་ཏག་རབ་ཏ་རས་ཤང་མཛས་པར་མཐང་ས་འད་ན་སངས་རས་འཇག་རན་

ད་བན་ནས་ཆས་སན་པའམ། འཁར་ལས་བསར་བའ་རལ་པ་བན་པའ་ས་ལས་ཡན་ནམ། ཡང་

བདག་ག་བསད་ནམས་ཀས་ནས་པས་བང་བ་ཡན་སམ་ཞང་དགའ་སང་ཆན་པ་བང་།

ད་ནས་བཅམ་ལན་འདས་ས་མ་ངན་ལས་འདའ་བར་ཉ་བའ་དས་ས་ཐགས་ལ་བདག་ག་

གདལ་བའ་ལག་མ་ད་ཟ་རབ་དགའ་དང་། དག་སང་རབ་བཟང་ཙམ་ཡན་དགངས་ནས་ད་ཟའ་

རལ་པ་ཁད་པར་ཅན་ཞག་ཏ་སལ་ནས་རབ་དགའ་གནས་ས་བན་ཏ་ཤན་ཏ་སན་པའ་རད་མང་

དཀལ་བས། རབ་དགའ་རད་མང་ག་སད་པ་རམས་ཆད་ནས་ང་རལ་རམས་འཇམས་པས་སངས་

རས་ཀས་ཆས་བསན་པས་རན་ཞགས་ཀ་འབས་བ་ཐབ། ད་ནས་ཀ་ཤའ་གང་ད་ཐ་མའ་གཟགས་

མལ་ད་གཟམས་པས། ཨ་དམ་ཝ་རའ་མ་ཏག་རམས་རང་ཞང་རས་པ་མཐང་ནས་རབ་བཟང་

བ་མ་བད་བར་ངའ་བསད་ནམས་ཉམས་པ་མན་ནམ་སམ་ནས་སམས་ས་ནས་སད་སབས། སད་

ཚལ་ག་ལ་མས་སས་པ། ཨ་དམ་ཝ་རའ་མ་ཏག་བཞད་པ་ན་ཁད་ཀ་བསད་ནམས་ཀ་མཐ་མ་

ཡན་ཞང་འད་ན་སངས་རས་ས་བལམས་པའ་དས་ས་འཁངས་ཤང་། བང་ཆབ་རད་ནས་ད་ལའ་

བར་བསན་པ་རས་པས་མ་ཏག་རབ་ཏ་རས། ད་མ་ཏག་རང་ཞང་རས་ནས་ཉམས་པ་འད་རལ་བ་

སངས་རས་ས་མ་ངན་ལས་འདའ་བའ་ལས་ཡན་ཟར། ད་ནས་རབ་བཟང་བཅམ་ལན་འདས་ཀ་

29

 30 

ཞལ་མཇལ་བར་འདད་ད་ཕན་ཀང་ཀན་དགའ་བས་རབ་བཟང་སངས་རས་ས་ངལ་གས་དགས་

ཞས་ཡང་ཡང་སས་ནས་དང་ད་མ་བཏང་། སངས་རས་ཀས་ཀན་དགའ་བ་ལ་རབ་བཟང་ནང་ད་

ཐངས་ཤག་གསངས།

ད་ནས་རབ་བཟང་གས་བཅམ་ལ་འདས་མ་ངན་ལས་མ་འདའ་བར་གཏན་ད་བཞགས་

རགས་ཞས་པར། བཅམ་ལན་འདས་ཀས། རབ་བཟང་། སས་པའ་མཐའ་མ་འཆ་ར་ཡན། ཆས་

རམས་ཐམས་ཅད་མ་རག་པའ་རང་བཞན་ཞས་གསངས་ཏ་ཆས་བསན་པས་རབ་བཟང་ཡང་དག་

བཅམ་པའ་ག་འཕང་ཐབ་ནས། སམས་ས་སངས་རས་མ་ངན་ལས་མ་འདའ་བའ་གང་ད་རང་ཉད་

ཤ་དགས་བསམས་ནས་སལ་ག་པགས་པ་བར་བ་བཞན་རང་ཉད་སན་ལ་མ་ངན་ལས་འདས་ས། 

དར་ཕ་པ་དང་ནང་པ་གཉས་རབ་བཟང་ག་གདང་ལ་རད་པ་བང་མཐར་ནང་པར་ཐབ་ནས་དག་

སང་རམས་ཀས་ས་གདང་མར་བཞས་ནས་མཆད་རན་བས་ས། དའ་ར་གང་ཡན་ཞས་པར།

སན་ཝ་ར་ཎ་སར་བམ་ཟ་མ་ངན་མད་ཟར་བ་སངས་རས་འད་སང་སག་ལར་བསན་པ་

ཞག་བང་། སངས་རས་མ་ངན་ལས་འདའ་བའ་གང་ད་རང་ཉད་འཆ་བར་སན་ལམ་བཏབ། ད་

བཞན་ལས་སན་ལམ་འགབ་པའ་ལས་ཀ་བདན་ཚག་ད་ལར་ཡན་ཞང་ སན་ང་ར་དགས་ས་སས་

ནས་ཁ་དང་བཅས་རན་པས་གཟར་བ་ན། ངས་ར་དགས་བངས་རམས་རབ་ལ་འཁར་ནས་ཆ་བ་

བརལ་བས་ཐང་ཆད་ད་འཆ་བར་ཐག་པའ་སབས་ར་དགས་གཞན་ཞག་གས་ངའ་སན་ད་ཆ་ལ་

བརལ། ད་ཡང་རབ་བཟང་ཡན་ཞས་གསངས། ཡང་ད་ཟ་རབ་དགའ་ལས་ཀ་ར་ཞས་པས། སན་

སངས་རས་འད་སང་ག་སབ་མ་དག་བསན་བ་བཟང་ཞས་པ་ཞག་སངས་རས་ཀ་དང་ད་བསབ་

པའ་གནས་ལ་འཁད། དས་ད་ཟ་རམས་བད་དགའ་དང་ག་དབངས་སན་པ་ཡད་པས་དར་སམས་

ཆགས་པར་བརན་དག་བསན་བ་བཟང་ད་ད་ཟར་སས། སན་ལམ་མཐའ་བཙན་པས་ད་ལ་རབ་

བཟང་དང་རབ་དགའ་གཉས་བདག་གས་ཞ་བ་ལ་བཀད། སན་གང་ཁར་མཆད་འས་ཞས་ལའ་

གང་ལ་བ་ཞག་ཏ་རལ་པ་རམ་པར་རལ་ཞས་པ་མཆད་སན་ལ་བརན་པ་ཞག་བང་། བར་བན་

གས་རལ་པ་དའ་སང་སབས་ལ་བརག་པའ་ཕར་སམས་ཅན་གདག་པ་ཅན་བཀས་ལགས་ཀས་

མནར་བ་ཞག་ཏ་སལ་ནས་རལ་པ་ལ་ཤ་དང་ཁག་སང་བས། རལ་པས་སམས་ཀས་མ་བཟད་པར་

31

རང་ཉད་ཀ་ཤ་ཐམས་ཅད་བཅད་ནས་ད་ལ་སན། སར་བར་བན་གས་རང་གཟགས་བསན་ནས་

རལ་པ་ཁད་ད་ལར་བས་པར་འགད་པ་མ་སའམ་དས་པར། རལ་པས་ངས་ད་ལར་སམས་ཅན་

ལ་ཕན་པ་བསབས་པར་འགད་པ་ར་བ་ནས་མད་ཅང་ད་བདན་ན་ངའ་ལས་ཀ་ར་རམས་གསས་

པར་གར་ཅག་ཅས་སན་ལམ་བཏབ་པས་ད་མ་ཉད་ད་སར་བཞན་གསས་ནས་དཀར་མདངས་

ལན་པར་གར་ཏ། རལ་པ་ད་ན་ད་ལ་ང་ཡན་གསངས་ས། འད་ཡང་འབས་བའ་ཆས་སར་ར།། 

........................࿉࿉࿉࿉࿉.......................

 32 

ག་གཅག་པ། རའ་མཆག་ག་རགས་བརད།

གཙག་ལག་ཁང་སགས་མཆད་པའ་གནས་དམ་པར།

དངས་བས་མཆད་ན་བསད་ནམས་ལག་པར་འཕལ།

༄༅། །བཅམ་ལན་འདས་མཉན་ཡད་རལ་བད་ཚལ་ད་བཞགས་ཤང་དག་སང་རམས་ལ་གཏམ་

ག་ཞར་ལ་བཀའ་སལ་པ། དག་སང་དག །འཇག་རན་ན་རང་གས་སད་པའ་ལངས་སད་ལ་འབས་བ་

མད་ཅང་ད་བས་དག་བཅམ་པ་ལ་སགས་པའ་མཆད་པའ་ཡལ་རམས་ལ་ཀན་སང་ཡང་དག་པའ་

ས་ནས་མཆད་པ་ཕལ་ན་བསད་ནམས་ཀ་འབས་བ་འབང་བ་ཡན་ཏ། སན་གང་ཁར་པ་ཊ་ལ་པ་ཏ་

ཞས་པར་ཚང་པ་འགའ་ཞག་ར་མཚར་ཕན་ནས་ཙན་དན་དཀར་པ་སགས་མང་ད་བངས་ནས་ལག་

འང་སབས། རང་འཚབ་དག་པ་བརབ་ས་ཚང་པ་རམས་སག་ག་འཇགས་པ་ཆན་པ་འཕད་པས་

དད་དཔན་བསད་ནམས་ས་ཞས་པ་སག་ནས་ལས་འདར་བཞན་ད་བསམ་པ། བདག་ག་ཁམ་དང་

ཉ་བའ་གནས་ན་དག་བསན་ཆས་ཀ་བང་ཆབ་ཟར་བ་ཞག་ཡད། ད་དས་རག་ཏ་སན་པ་སངས་རས་

ལ་སབས་ས་འག་བ་ཡན། བདག་ཅག་ཀང་ད་ལ་སབས་ས་འག་བ་ལགས་སམ་ནས་འདར་བའ་ངག་

ལབ་ལབ་ཀས་སས་པ།

ཉམ་ཐག་འཇགས་པས་གདང་བའ་འག་ལ་སབ་པའ་དཔག་བསམ་སངས་རས་རའ་མཆག་དག་

བཅམ་ཆན་པ་ལ་སབས་ས་མཆའ་ཞས་བརད་ཅང་ཡད་ལ་དན་པས། ར་མཚའ་ལས་ད་དག་མཚའ་

ངགས་ས་བསལ་ནས་འཇགས་པ་ལས་གལ་བར་གར་ཏ། འཇགས་ཆན་ད་ལས་གལ་བ་ནས་བཟང་

ད་དག་རའ་མཆག་སངས་རས་ལ་ཕག་འཚལ་ཞང་སབས་ས་འགའ། ད་ནས་རལ་པ་ཟ་བ་སང་ཞས་

པས་ཙན་དན་ས་ཕགས་ཀན་ཏ་འཚལ་བཞན་དད་དཔན་ལ་དང་ཙ་འབམ་ཕག་བཞ་སད་ནས་ཙན་

དན་དཀར་པ་ཉ་བར་དད་དཔན་གས་ཙན་དན་དམ་ཙམ་ཡང་མ་བཙང་པར་ཙན་དན་གང་ཡད་

པས་རའ་མཆག་སན་པ་སངས་རས་ཀ་ས་ལ་ཙན་དན་དཀར་པ་བག་པ་དང་། གཙག་ལག་ཁང་

ད་ད་ཤལ་སགས་རན་པ་ཆའ་ཕང་བས་བརན་པ་ཕལ། དའ་བསད་ནམས་ཀས་དད་དཔན་བསད་

33

ནམས་ས་ལས་དང་ཡན་ལག་ཟ་བ་ལར་དཀར་ཞང་བསལ་ལ་འད་དང་ལན་པར་གར། ར་མཚར་ག་

གཟངས་ཞག་སབས་ཙན་དན་ཆར་ལང་བ་ཐམས་ཅད་ཀང་རང་ག་ཁམ་དང་ཉ་བའ་ཁན་པ་ཞག་ག་

ནང་ནས་འཐན་པ་ཚང་པ་རམས་ལ་སད་ད་རང་ལ་ཅ་འདད་བངས་ནས་དག་འདན་རམས་ལ་ཕལ་

ཞང་བསན་བཀར་ར་ཆན་པ་བས། བསད་ནམས་ཀ་ས་བན་ཆང་ང་བཏབ་པས་དག་བའ་

ལ་འདབ་དཔག་ཏ་མད་པ་རས་ཤང་བང་ཆབ་ཀ་འབས་བ་མཆག་ཏ་སན་པར་གར་

ཏ། དད་དཔན་འད་ཆས་ཀ་བདན་པ་མཐང་ནས་མཐར་ད་བཞན་གཤགས་

པ་ཙན་དན་དཔལ་ཞས་པར་གར་ཏ་གསངས་པས་ འཁར་རམས་

བསད་ནམས་ཀ་ལས་ལ་རས་ས་ཡ་རང་བར་གར་ཏ། འད་ན་

འབས་བ་བསད་ནམས་ཀ་ཆས་སར་ར།།