ˆtirmek gere i bulunmaktad r ... · onda büyük bir asker, dahi bir devlet adam ve tarihsel...

41
Yurdumuzu yalnzca kanmzn son damlasna dek savunmak deil beynimizin son hücresine dek koruyup gelitirmek gerei bulunmaktadr. http://turkbilim.sitemynet.com YABANCILARIN GÖZÜYLE ATATÜRK AFGAN.STAN O büyük insan yalnz Türkiye için deil, bütün dou uluslar için de en büyük önderdi. Afganistan Kral Emanullah HAN Roma'da evimizdeydik. Radyo dinliyorduk. Kara haberi örenince ne duruma geldiimizi bilemezsiniz. Yüreimizden vurulmu# gibi olduk. Gazetelerin verdii bilgi yasmz tümüyle artrd. "Çocuklarm siz kalnz, ben gidip Büyük Ata'nn kayb kar#sndaki ac ve üzüntülerimi ona kendi huzurunda belirtmek istiyorum." dedim. *stanbul'a bu amaçla tümüyle özel olarak geldim. Gelmeseydim bu sonsuzlua göçen büyük insann önünde alamasaydm, bu sonsuz ayrla katlanamazdm. Ona sayg görevimi yapabilmek için *stanbul'a geldim. Gelir gelmez saraya gittim. Büyük arkada#mn tabutu önünde durdum, eildim, aladm. Acm Türk ulusunun acs dek büyüktür. Sevdiim Türk ulusuna ba# sal dileimin sunulmasna araclnz dilerim. Afganistan Kral Emanullah HAN Büyük Atatürk’ün kaybndan dolay üzüntümüz o derece derin ve sonsuzdur ki bunu anlatamam. Çünkü Atatürk, yalnz Türkiye’nin deil, bütün Dou’nun Atasyd. Büyük yasnza Afgan Kral ve hükümeti olduu gibi bütün Afgan ulusu da candan katlyor. Bu içten acmzn bir belirtisi olarak Türk bayrann yas sürdükçe, Afgan bayra da yar çekilecektir. Bütün yabanc ülkelerdeki temsilciliklerine talimat verilmi#tir. Afganistan Kral Emanullah Han’n Amcas Altes Veli Han

Upload: nguyenthien

Post on 22-Mar-2019

222 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Yurdumuzu yalnızca kanımızın son damlasına dek savunmak değil beynimizin son

hücresine dek koruyup geliştirmek gereği bulunmaktadır.

http://turkbilim.sitemynet.com

YABANCILARIN GÖZÜYLE ATATÜRK

AFGANİSTAN

O büyük insan yalnız Türkiye için değil, bütün doğu ulusları için de en büyük önderdi.

Afganistan Kralı Emanullah HAN

Roma'da evimizdeydik. Radyo dinliyorduk. Kara haberi öğrenince ne duruma geldiğimizi

bilemezsiniz. Yüreğimizden vurulmuş gibi olduk. Gazetelerin verdiği bilgi yasımızı tümüyle artırdı.

"Çocuklarım siz kalınız, ben gidip Büyük Ata'nın kaybı karşısındaki acı ve üzüntülerimi ona kendi

huzurunda belirtmek istiyorum." dedim. İstanbul'a bu amaçla tümüyle özel olarak geldim.

Gelmeseydim bu sonsuzluğa göçen büyük insanın önünde ağlamasaydım, bu sonsuz ayrılığa

katlanamazdım. Ona saygı görevimi yapabilmek için İstanbul'a geldim. Gelir gelmez saraya gittim.

Büyük arkadaşımın tabutu önünde durdum, eğildim, ağladım. Acım Türk ulusunun acısı dek

büyüktür. Sevdiğim Türk ulusuna baş sağlığı dileğimin sunulmasına aracılığınızı dilerim.

Afganistan Kralı Emanullah HAN

Büyük Atatürk’ün kaybından dolayı üzüntümüz o derece derin ve sonsuzdur ki bunu

anlatamam. Çünkü Atatürk, yalnız Türkiye’nin değil, bütün Doğu’nun Atasıydı. Büyük yasınıza Afgan

Kralı ve hükümeti olduğu gibi bütün Afgan ulusu da candan katılıyor. Bu içten acımızın bir belirtisi

olarak Türk bayrağının yası sürdükçe, Afgan bayrağı da yarı çekilecektir. Bütün yabancı ülkelerdeki

temsilciliklerine talimat verilmiştir.

Afganistan Kralı Emanullah Han’ın Amcası Altes Veli Han

ALMANYA

Onda büyük bir asker, dahi bir devlet adamı ve tarihsel kişiliğe sahip biri yitirilmiştir.

Adolf Hitler

Bir yenilginin uçurumuna düşmesine karşın, ilkin sonuçsuz sanılan Bağımsızlık Mücadelesini yapan

Türk Ulusu, önünde saygıyla eğilmeden bu satırlara son veremez. Zafer neşesiyle kendinden geçmiş

bir diplomasinin kararını "Hayır!" diyerek yırtmak ve yüzlerine fırlatmak örneğini biz Almanlar,

Türklere borçluyuz.

Alman Askeri Dergisi Vissen Und Vehr

Tutsaklığa mahkum edilmiş bir bağımsızlık hakkını güçle kazanmış, idam fermanını yırtıp

düşmanlarının suratına fırlatmış adamdır. Atatürk, bağımsızlık duygusunu taşıyan bütün uluslar için,

ölmez bir simgedir.

Alman Basını

Bütün dünya 10 Kasım'da, biz Almanların da dostluk ve saygıyla bağlı olduğumuz bir kişinin

yaşamını ve eserlerini takdirle anmaktadır. Atatürk bir süer (asker) olarak, amansız ve üstelik bazı

anlarında umutsuz gözüken bir mücadeleden muzaffer çıkmış ve sonra da devlet sorumluluğunu

üzerine almıştır. 29 Ekim 1923'te Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanı, onun diplomatik dahiliğinin bir

eseridir. Türk devletinin demokratik gelişmesini engelleyen, geçmişten kalma bazı gelenek, görenek

ve alışkanlıkların değiştirilmesi ya da kaldırılması gerekiyordu. O cesurca ve azimlice ülkülere sahipti,

yılmak bilmeyen bir yaratıcılıkla eserlerini gerçekleştirmeye başladı. Atatürk, Almanlarla geleneksel,

yürekten ve karşılıklı güvene dayanan ilişkiler kurmuş ve sürdürmüştür.

Batı Almanya Cumhurbaşkanı Ludwig ERHARD

Almanya, Atatürk'ün yapıtına ve mücadelesine hayrandır. O'nda, tarihsel eseri, özgürlüğü seven

bütün uluslar için bir simge olarak kalacak erkli bir kişilik görmektedir.

Berlin, Alman Ajansı

Türkiye'nin kendisine sınırsız bir minnet duyduğu büyük kurtarıcı Atatürk'ün yaşamı,

Almanya'da olduğu dek iyi, hiçbir yerde anlaşılamayacak ve takdir edilemeyecektir. Çünkü Almanya

aynı yoldan geçmiştir. Türkiye'ye kabul ettirilen barış antlaşması, topraklarının yaşamsal kesimlerini

kendisinden koparıp alıyordu. Ulusal kahraman Atatürk, ülkesini kurtarmayı ve ulusal bir geleceğin

temellerini atmayı başardı. Ülkesini görüşmelerle ve Cenevre yöntemleriyle kurtaramayacağına

inanarak mücadele yolunu seçti. Bunda yalnız çelik bir irade ve güç başarısı olabilirdi. Ülke içindeki

eseri, daha az hayranlığa değer değildir. Almanya, Atatürk’ün eserine ve mücadelesine hayrandır.

Onda, tarihsel eseri, özgürlüğü seven bütün uluslar için bir simge olarak kalacak erkli bir kişilik

görmektedir.

Berlin, Alman Ajansı

Bugün Kemal Atatürk, yarattığı eserlerle bakıp pek haklı olarak kendisine başarıya ermiş bir kimse

gözüyle bakabilir. Çünkü Atatürk, her şeyden üstün olarak, Türk ulusuna şimdiye dek erişmediği bir

mutluluk getirmiştir.

Carel Sautman Güncesi (Gazetesi)

Mustafa Kemal Bey, sorumluluk yüklenmekten korkmayan doğuştan bir önderdi. 25 Nisan

sabahı 19. tümeniyle kendiliğinden düşmana saldırmaya karar verdi. O'nu kıyıya sürdü ve üç ay

boyunca kendisine yapılan çetin saldırılara inatçı ve sarsılmaz biçimde karşı koydu. O'nun azmine

tümüyle olarak güvenebilirim.

General Liman Von Sanders

Atatürk, yeni Türkiye'nin yaratıcısı olduğu kadar ulusunun eğiticisi ve yetiştiricisi olmuştur.

Atatürk, kişiliğinin gücüyle ulusları içten ve dıştan değiştiren savaş önderleri arasında özel bir yer

tutacaktır. O, yeni Türkiye'nin yaratıcısı ve kurucusu olmuştur. Yakın doğunun şimdiki görünümünü

bu adam belirledi.

Germania Gazetesi

Kendisinin tarihsel büyüklüğü, yapıtı olan yeni Türkiye’ye bakılarak bu günden ölçülebilir. Çelik gibi

azim ve çabası, uzağı gören akıl ve bilgelikle birleşmiş olan bu gerçek halk önderi ve devlet adamı;

Anadolu dağlarının en uzak ve ıssız köşesindeki köylere bile başka bir ruh aşılamıştır.

Illustrierte Dergisi

O, kişisel kazanç ile ün peşinde koşan bir diktatör değil gelecek kuşaklar için sağlam temeller

atmaya uğraşan bir kahramandı.

Profesör Walter L.WRIHT Jr

Istırap çeken dünyada barış ve esenliği yeniden kurmak ve insanlığın yalnız maddi değil manevi

gelişimini de sağlamak isteyenler Atatürk'ün iman vericiliğiyle yön göstericiliğinden örnek ve güç

alsınlar.

Tarih Profesörü Herbert MELZIG

Mustafa Kemal; hırpalanmış, silahı elinden alınmış olan ulusla el ele vererek tarihe yeni bir çağ

açmak için mücadeleye atıldı ve mücadelesinde, ruh erkinin dünya yüzündeki bütün silahlardan

üstün olduğunu kanıtladı.

Tarih Profesörü Herbert MELZIG

Mustafa Kemal'i yüksek komutanların çoğuna üstün kılan nitelik, ölümü küçümsemek ve yiğitlik

göstermek bakımından süerlerine (askerlerine) en büyük örnek olmasıdır.

Tarih Profesörü Herbert MELZIG

Doğu, tarihin Kemal Atatürk tarafından yazılmış olan yeni bir sayfasını açmıştır. Avrupa tarih

betikleri (kitapları) zamanında, Türklerin Altay Dağları'nın yüksek ovalarından Doğuya, Batıya nasıl

akın ederek ulusları ve kültürleri tahrip eylediklerini öyküler. İncil'de ve Ortaçağ literatüründe

Türkler, (Gog ve Magog) diye olağandışı ve korkunç hayaletler olarak betimlenmiştir. Onlar

uyuşturucu uygarlığın buzları içinde bir ateştiler ve Türk kokusu bugün bile dünyanın yarısının

organlarında yaşamaktadır. Şimdi çağdaş bilim, milattan önce tarihin binlerce yıllık perdesini açarak,

batmış ulusların kaybolmuş izlerini keşfetmektedir. Bu arada birdenbire Türk ırkını da tarihin

aydınlıkları içinde görüyoruz ve onun Doğu ile Batı arasında nasıl bir köprü kurmuş ve nasıl devletler

ve kültürler yaratmış olduğunu anlıyoruz. Avrupa’nın birçok bilimcisi bunu reddediyor. Ancak,

Atatürk'ün yaşamı ve Türk ulusunun yeniden uyanış ve kalkınışı, Türk ulusunun ruhunun ilk evini

henüz yirminci yüzyılda kurmuş olmadığı kanısını gösteriyor. Kemal Atatürk’le yüzlerce yüzyılın

derinliğinden kahraman bir ruh aydınlığa yükseliyor ve bu ruh, dünyanın tutsaklığa düşmüş

kısımlarındaki uluslara özgürlük ve kurtuluş yolunu gösteriyor. O'nun kimliği, Nil kıyılarından eski Çin

denizlerine dek uzanan bir efsane olmuştur. Bununla birlikte O, yine ulusunun ortasındadır. Olgun ve

mükemmelliğe ermiş zekasıyla, aydın ve sonsuz gençliğin yorulmak bilmez erk ve ciddiliğine erişmiş

olan Atatürk, kendi ulusu ve insanlık dünyası için beslediği sevgiyle, bir dâhinin neler yarattığına

ilişkin, dünyaya olağanüstü heyecanlı bir sahne izlettirmektedir.

Tarih Profesörü Herbert MELZIG

Atatürk, Türkiye’yi tek düşmanı kalmaksızın bırakmıştır. Bu zamanımızın hiçbir devlet önderinin

başaramadığıdır.

Volkischer Beobachter Gazetesi

Bugünkü Türkiye, dünya savaşından sonraki Avrupa'nın herhangi bir ülkesinden daha ileri gitmişse

bunun en büyük nedenini yeni Cumhuriyetin Başkanı'nın dehasında aramalıdır.

Yazar Hans FROEMBG

AMERİKA

Atatürk, ülkesine bağlılığıyla kendisine bütün dünyanın saygısını kazandırmıştır.

ABD Başkanı Franklen D. Roozwelt

Benim üzüntüm iki türlüdür; önce böyle büyük bir adamın kaybından dolayı bütün dünya gibi

üzgünüm. İkinci üzüntümse bu adamla tanışmak konusundaki şiddetli isteğimin gerçekleşmesine

artık olanak kalmamış olmasıdır.

ABD Başkanı Franklen D. Roozwelt

Kemal hakkında almış olduğum bilgi çok yenidir. Bu konudaki bilgilerimi kendisini çok iyi

tanıyan birisinden edindim. Sosyalist Sovyet Cumhuriyetleri Birliği Hükümeti'nin tanınması hakkında

Sovyet Rusya Dışişleri Bakanı Litvinof’la görüşürken kendisine onun düşüncesince bütün Avrupa'nın

en değerli ve en çok dikkate değer devlet adamının kim olduğunu sordum. Bana verdiği yanıtta

Avrupa'nın en değerli devlet adamının bugün Avrupa'da yaşamadığını, bunun Türkiye

Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal olduğunu söyledi. Franklin D. Roozwelt'in bu sözlerine karşı,

Disraeli'nin İngiltere'yi yönettiği zamandan beri, Avrupa'da o ırktan gelmiş bütün devlet adamları

içinde en becerilisi olan Litvinof tarafından söylenmiş olan bu değerlendirmenin çok değerli olduğunu

bildirdim.

ABD Başkanı Franklen D. Roozwelt, 1928

Kemal Atatürk'ün ölümünün 25. yıldönümünü anma törenine katılabilmekten onur

duymaktayım. Atatürk bu yüzyılın büyük insanlarından birinin tarihsel başarılarını, Türk halkına esin

veren önderliğini, çağdaş dünyanın ileri görüşlü anlayışını ve bir askeri önder olarak erk ve yüksek

cesaretini anımsatmaktadır. Çöküntü durumunda bulunan bir imparatorluktan özgür Türkiye'nin

doğması, yeni Türkiye'nin özgürlük ve bağımsızlığını onurlu bir biçimde ilan edip o zamandan beri

koruması, Atatürk'ün Türk halkının işidir. Kuşkusuz ki Türkiye'de giriştiği derin ve geniş inkılâplar

kadar bir kitlenin kendisine olan güvenini daha başarı ile gösteren bir örnek yoktur.

ABD Başkanı John F. KENNEDY, 10 Kasım 1963

Atatürk'ün ölümünden dolayı Amerika Hükümeti pek üzgündür. Bu kayıp, yalnız Türk Ulusuna ve

sınırlarını etkilememiştir. Yayıldığı yerler çok geniştir.

ABD Dışişleri Bakanı Kordel HALL

Geceleyin yüz kişilik akşam sofrası, Avrupa'nın büyük başkentlerinde verilmekte olan benzeri

şölenlerden farksızdı. Yalnız Türkiye Cumhuriyeti'nin verdiği şölen sofrasında kullanılan İkinci

Mahmut çağından kalma (1808-1839) som altın tabak ve takımlar, bu şöleni Avrupa’dakilerden daha

gösterişli yapıyordu. Mustafa Kemal her şeyden önce tam anlamıyla savaşçı bir komutan, dayanıklı,

geniş yüzlü, derin ve yoğun düşünceli, sert ve canlı sözlü bir kişidir. Ancak bu gece tam anlamıyla

ince ve nazik bir devlet adamı, aynı anda mükemmel bir devlet başkanıydı. Her elçi kendilerinden

aynı ölçüler içinde iltifat görürler.

ABD Ankara Büyükelçisi General Charles Sherrill

Unutmamalıdır ki Kemal, Dumlupınar'da parlak bir strateji yeteneği göstermiş ve düşmandan çok az

olan Türk güçlerinden gereğince yararlanmayı bilmiştir. Dünya üzerinde istila orduları, Yunanların

uğradıkları büyük bozgun gibi bir yenilgiyle pek az karşılaşmışlardır.

ABD Elçisi Charle H. SHERRILL

Dünyayı hayran bırakan bu Türk, Türklerin göğsünü Türk olduklarından, tarihlerinden ve dillerinden

dolayı bir kez daha kabartmıştır ve Türkiye'nin geleceği için, geçmiş yüzyılların toplayabildiğinden

daha çok bir erk toplamıştır. Mustafa Kemal, başarılarının çoğunu tükenmek bilmeyen sabrı

sayesinde elde etmiştir.

ABD Elçisi General C.H. SHERRILL

Asker-devlet adamı, çağımızın en büyük önderlerinden biriydi. Kendisi, Türkiye'nin, dünyanın

en ileri ülkeleri arasında hak ettiği yeri almasını sağlamıştır. Çünkü O, Türklere bir ulusun

büyüklüğünün temel taşını oluşturan kendine güvenme ve dayanma duygusunu vermiştir. Ben,

Atatürk'ün sadık arkadaşlarından biri olmakla büyük bir kıvanç duyuyorum.

General Mc ARTHUR

İnsanı teslim alıcı gözlerinde olağanüstü önderlik gücü vardır. Kalın kaşları sakin durmaz.

Yüksek, aydın doruklara kalkar ve hayret verici derecede geniş alnında derin çizgiler oyacak bir

biçimde çatılır. Derisi açık renkli ve güneşten yanmıştır. Esmer değildir. Saçı sarımtırak kahve

renklidir. Ağzının temiz kesilmiş hatları ve çenesi kararlarının kesinliğini gösterir. O, tetiktir, hazır

cevaptır, dikkati çekecek kadar zekidir.

Günceci (Gazeteci) Gladys Baker

Dünya sahnesinden tarihin en dikkatli, çekici adamlarından biri geçti.

Chicago Tribune Güncesi (Gazetesi)

Savaş sonrası döneminin en yetenekli önderlerinden biri.

New York Times Güncesi (Gazetesi)

Lozan'ı o kazandı; son iki yüz yılda yaşlı Asya'nın Avrupa'ya karşı kazandığı ilk zafer.

New York Times Güncesi (Gazetesi)

Atatürk'ün, birçok insanın başarmaya güç yetiremedikleri, işleri başarmada gösterdiği azim ve

cesarete ve ortaya koyduğu esere bütün Amerika hayrandır.

Amerika Basını

ARNAVUTLUK

Atatürk, yüzyılımızın en seçkin yüzüdür. Filozofların çeşitli metafizik anlamlar vermiş ve şairlerin en

güzel ve en yüksek sözlerle betimlemiş oldukları ülküye, O, gerçekçi sesiyle can vermiştir. O, sözleri

uygulamaya çevirmiştir ve büyük uygulamanın dili kendisindedir.

Demokratia Güncesi (Gazetesi)

Bütün Türk Ulusu yastadır. Çünkü yeni Türkiye'nin yaratıcısı olan eşsiz önderini yitirmiştir.

Atatürk, pek kısa zamanda ülkesinin görünümünü tümüyle değiştirmiş, eski Türkiye'den çağdaş bir

devlet çıkarmıştır. Türk ulusu kendisine maddi ve manevi refahına borçludur. Arnavut ulusu, bu

büyük ve acı kayıptan dolayı Türk ulusunun duyduğu acıya katılmaktadır.

Stipsi Güncesi (Gazetesi)

AVUSTURYA

Büyük düşüncelerin adamı; bir devlet mimarıydı.

Neue Freie Presse, Viyana

Eşsiz inkılâplarla Gazi'den ulusuna geçen büyük irade gücü uzun yıllar süregelecek bir gelişme ve

olgunluğu birkaç yıl içinde gerçekleştirmiştir. Ve anlaşılmıştır ki Gazi'nin kendisine olan inancına,

Türk Ulusu lâyıktır.

Nobert Von BİSCHOFF

Atatürk'ün hareketlerinden sinirli olduğu belli olmuyor. Hareketlerinde dengesizlik ve

uyumsuzluk gösterenler sinirlidir. Oysa, Atatürk'ün hareketi kesin, belli ve bilinçlidir. Her hareketini

bilerek yapıyor. Kendisiyle konuştuktan sonra, Sadi"nin bir beytini anımsadım. Bunu bir Türk

dostumdan işitmiştin, size söyleyeyim:

"Bir şeyi bilen ve bildiğini bilen kimse, onurunun atını evrenin kubbesi üzerinde sıçratabilir."

Şunu göz önünde tutmak gerekir. Ben her şeyden önce dış biçim adamıyım. Böyle olmasaydım,

heykelci olmazdım. Dolayısıyla görüşümü bu bakımdan söyleyeceğim. Çünkü yalnız biçimdir ki bana,

karşımdaki insanın özüne işlemek olanağını verir. Doğaldır ki hareket bütünler. Diyebilirim ki Atatürk

biçim ve hareketine göre olağanüstü bir insan. Ancak bu olağanüstülük, Nietsche'nin ki gibi değildir.

Nietcshe hastaydı. Atatürk öyle bir insandır ki hayalci değildir. İstediğini bilir, bildiğini yapar,

yapamayacağı bir şeyi de istemez.

Yontman (Heykelci) KRIPPEL

BELÇİKA

Atatürk'ün ölümü, yalnız Türkiye için değil, bütün dünya için de derinliği ölçülemez bir kayıptır.

Belçika Büyükelçisi De RAYMOND

Ankara'da bulunduğum zaman Güneş'e bakar, ancak bu Güneş'i ufukta değil Çankaya'da

görürdüm. İçtenlikle diyebilirim ki gerçek Güneş, Çankaya'daki Güneş'ti. Atatürk'ün acı kaybı dünya

için büyük bir kayıptır. O'nun yüksek dâhilik ve azimli kişiliğine karşı büyük bir hayranlık besleyen

Belçika Kralı, bu duygularını eylemde de göstermek için beni, Büyük Ölü'nün cenaze töreninde

bulunmakla görevlendirdi. Bütün Belçikalılar, yasınıza içtenlikte katılıyorlar. Ulusal Meclis’imizde

Atatürk'ün anısını anmak için yapılan tören bunun bir delilidir.

Belçika Büyükelçisi De RAYMOND

Bu eşsiz büyük adamın ölümünden sonra dünya artık eskisi kadar ilginç bir yer değildir.

Belçika Büyükelçisi Dervimon GLADSTON

Reformcu ihtirasını ulusal toprağa hasretmiş lider.

Belçika Ulusal Meclisi Başkanı Camille Huysmans

Mustafa Kemal, ülkesi için her şeyin kaybolmuş göründüğü bir zamanda olağanüstü bir kalkınma

gerçekleştirmiştir.

Henri LİEBRECHT

Atatürk, yiğitlik ve yeteneğin en büyük simgesiydi. O, yirminci yüzyılın en büyük gerçeğini yaratan

adamdır.

Kopenhag-Nasyonal Tidende

Türkiye'nin uluslararası ünü, saygınlık ve yetkesi (otoritesi) durmaksızın yükselmiştir. Ulusuna bu

kadar az zamanda bu ölçüde hizmet edebilen tek devlet adamı Atatürk'tür.

Libre Belgique Gazetesi

BULGARİSTAN

Savaş sonrası Avrupa'sının en dikkati çekici yüzlerinden biri kayboluyor. Büyük Asker,

cesaretli ıslahatçı ve eşsiz devlet adamı, "Atatürk" adını haklı olarak taşımış olan adam, artık

yaşayanlar arasında değildir. Yeni Türkiye'nin tarihi son on beş yıl içinde, O'nun adına ayrılmaz bir

biçimde bağlıdır. O, Osmanlı İmparatorluğu'nun en tehlikeli anlarından birinde politik sahnede

gözükerek ülkesin enerjisini canlandırmayı ve ulusal gelecek için inanç esinlemeyi başarmıştır. O

anda devletin var olması söz konusuydu ve Türk ulusu yenilmişti, umutsuzluk içinde bulunuyordu.

Görevi kolay değildi. Uzun ve çetin bir savaştan sonra, Türk topraklarının üçte ikisi yabancı süerlerce

(askerlerce) işgal edilmişti ve kendisi iki cephede savunmaya mecbur bulunuyordu: Dışta düşmanla,

içte Sultan'la...

Atatürk, verdiği örnekle tümü kendi düşüncelerine bağlı, genç ve enerjik devlet adamı, asker,

yönetici ve bilgin yaratmıştır. Dost ve komşu Türk ulusunun bu kayba cesaretle katlanmasını ve

rahmetlinin arkadaşlarının da, ulusların duygularında bu büyüklükte dâhi bir devlet adamının ve

büyük ıslahatçının kaybından sonra oluşması olağan zorlukları yenmelerini dileriz.

Bulgaristan Elçisi B. PAVLOF

Hiçbir ülke, yeni Türkiye’nin Ata'sınca başarılan kadar güçlü, hızlı ve kökten bir yenilik atılımına

erişmemiştir.

Dness Güncesi (Gazetesi)

Hiçbir ülke, Yeni Türkiye'nin Ata'sınca başarılan yenilik kadar çabuk ve o kadar derin bir yenileşme

görmemiştir. O, her yerde dâhi bir asker, eşsiz bir reformcu ve yurdun kurtarıcısı olarak

bilinmektedir. Bu derecede insanlar, yüzyıllar içinde yalnız bir kez görülür. Şimdiki Türkiye'nin tarihi

bu eşsiz devlet adamının tarihidir.

Dness Güncesi (Gazetesi)

Büyük Ölü’nün önünde eğilmeye ve yüksek bir komutan, eşsiz bir inkılâpçı ve devlet adamı

olarak tanıdığım Ulu Önder’inize son saygı görevimizi yapmaya gidiyoruz. Atatürk'ün zamansız

ölümü, dünyanın her yerinde olduğu gibi, Bulgaristan'da da büyük üzüntü uyandırmıştır. Hiç kuşku

yoktur ki O'nun yaşama gözlerini yummasıyla insanlık, yeri kolay kolay doldurulamayacak büyük bir

adam yitirmiştir.

General DASKALOF

Atatürk'ün büyük, şan ve onurla dolu adı Ankara kayalarının üzerinde, unutulmaz günlerin bir

anısı olarak silinmez kalıyor. Burada bu toprak üzerinde, bizim yanı başımızda çok büyük ve çok erkli

bir adam, bizim çağdaşımız olarak yaşamıştır. Düşman ordularının istilasını, bir yıldırım darbesi gibi

savmak, barış antlaşmalarını bir kılıç darbesiyle yok etmek, Halife'nin yüzyıllık taht ve tacını bir

yumruk darbesiyle ortadan kaldırmak, ülkesi düzeltmek ve sonra umutsuzluğa düşmüş olan bir

ulusun ulusal ihtirasını uyandırmak, çağdaş ve uygar bir devlet yaratmak... İşte gözlerimizin önünde

gelişen ve büyük bir kısmıyla da Kemal Atatürk'ün kişisel eseri olan mucizeler bunlardır. Buna

dayanarak, Gladston gibi, şunları söylemekte haklıyız:

"Dünya, bu derece eşsiz olan bu adamın ölümünden sonra artık eskisi kadar ilginç değildir."

İşte ulusunun Ata'sı, kılıç, düşünce, yürek ve irade adamı olan Atatürk budur. Ulusunun bu büyük

evladı, aynı zamanda yirminci yüzyılın da büyük bir yurttaşıdır.

KOJUHOF

Osmanlı İmparatorluğu'nun gövdesini acımasızca kesmekte olan cerrahların bıçağını çekip

alan Mustafa Kemal olmuştur. Ulusal enerjiyi harekete getirdi ve ulusun iradesini canlandırdı. Yoldan

çıkmış olan ve karşı koymaya gücü yetmeyen hükümet merkezini terk ederek ulusun yaşamsal

güçlerini aramak ve daha sonra Sakarya'da yenecek olan silahı tavlamak üzere Anadolu'ya geldi.

Bununla birlikte, silah zaferiyle yetinmiyordu. Türkiye'yi kurtarmak, üstelik büyük ve varsıl (zengin)

etmek, onun kültür düzeyini yükseltmek istiyordu. Bütün ulusu için kahramanlığının ve insan

erdemlerinin simgesi olan Atatürk, değerlerinden daha az görkemli olmayan bir mücadeleye başladı.

Ulusal ve toplumsal inkılâp savaşı... İşte on beş yıldır süren ve en büyük başarılarla taçlanan inkılâp

bu inkılâptı.

MEÇKAROF

ÇEKOSLOVAKYA

Atatürk, arkasında geleceğinden korkmayan güçlü bir ulusal devlet bırakmıştır.

Bohemia Güncesi (Gazetesi)

Atatürk, arkasında, geleceğinden güven duyan bir devlet bırakmıştır.

Çeşka Slova Güncesi (Gazetesi)

Atatürk'ün kişiliğinde, yeni Türkiye'ye ruh veren bir adam kaybolmuştur. Bu derece yüksek

yaratılışta bir adama sahip olduklarından dolayı Türklere özeniyoruz. Çünkü biz de bugün, Mustafa

Kemal'in dünya sahnesinde göründüğü zamandaki Türkiye'nin durumuna benzer bir konumda

bulunmaktayız. Atatürk Türkiye'yi, İngiliz meclisçiliği modeli üzerinden bir devlet yapmış ve ülkesine

güçlü bir sanayi yaratmıştır. Özetle, Atatürk çağdaş Türkiye'nin yaratıcısıdır. Türkiye, Müslümanlık

dünyasında bir mucize görünümündedir. Türkler sonsuza dek Atatürk'e minnettar kalacaktır.

Çeşka Slova Güncesi (Gazetesi)

ÇİN

Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün ölümünün 25. Yıldönümü

dolayısıyla, ülkem ve ulusum adına, ülkesini özgürlük ve demokrasiye kavuşturmak uğrunda

mücadele ederek başarı kazanan Büyük Türk Önderine ilişkin engin duygularımı ve hayranlığımı

iletmek isterim. Atatürk'ün yaşamı ve eseri yalnızca Türkiye için değil dünyanın bütün özgür ulusları

için bir esin kaynağı olmayı sürdürecektir.

Çang Kay ŞEK

Biz Çinliler, hepimiz bu yasa katılıyoruz. Çünkü büyük bir ulusun, çok sevilen Büyük Ata'sının ölümü,

yalnız Türkiye için değil aynı zamanda bizim kıtamızda ve bütün dünyada büyük bir boşluk

bırakmaktadır. Atatürk, bütün Asya kıtasının da Ata'sıdır.

Çin Basını

Mustafa Kemal yeni Türkiye'nin yüreğidir. Eski, yıpranmış bir toplumdan yepyeni, güçlü bir ulus

yaratmış, eşsiz kişiliğiyle kendini herkese saydırmış, enerjisiyle herkesi kendine inandırmıştır.

Yazar Ma Shao-Cheng

DANİMARKA

Atatürk, ömrünün en mükemmel çağında ve işbaşındayken ölmüştür. Ancak O'nun

yaşamındaki eseri, tarihte kahramanlığın çift destanı olarak yaşayacaktır. Eserini O, bir savaşçı ve

bir de devlet adamı olarak meydana getirmiştir. Kılıç sayesinde iktidar konumunu kuranların bir

çoğundan tümüyle başka olarak O, zaferi kazandıktan sonra kılıcını çekmiştir. Atatürk'ün askerlik

eserini iyice anlayabilmek gerektir. Yıkılmış bir devlet, bozguna uğramış bir ordu, bitkin ve umutsuz

bir ulus! Buna karşın Atatürk, karşısına çıkarılan bütün orduları ezdikten sonra, Lozan'da 1923

Haziranında yenilmişlere ulusal Türkiye Devleti'ni dikte etmiştir. Atatürk, sınırlarını çizmiş olduğu

Türkiye'nin O'na öncekinden daha büyük görevler yükleyeceğini kavramıştı. O, arkasında batılılaşan

çağdaş bir devlet bırakmıştır. Şapka giymek, Arap imcelerini (harflerini) atıp bizzat öğretmenliğini

yaptığı yeni Türk imcelerini (harflerini) kabul etmek gibi tümüyle görünüşten sanılan yenilikler,

Türklerde en eski çağlardan beri var olan savaşçı ruhu bugün de yaşamakta olmasına karşın, kurulan

yeni devlet barış politikasının en sağlam dayanağı olmuştur. Atatürk, Montrö ve Hatay sorunlarını

çözmüş, ülke içinde enerjik bir biçimde reform yapmış, sanayi ve demiryolları kurmuştur.

Berlinske Tidence Güncesi (Gazetesi)

Yirminci yüzyılın en görkemli olayını yaratan adam.

National Tidence Güncesi (Gazetesi)

Atatürk, kişilik ve yeteneğin ulu bir simgesiydi. O, yirminci yüzyılın en görkemli olayını

yaratan adamdı. Gerçekten meydana getirmiş olduğu eser, yarı Doğulu olan ve Halifenin kişiliğiyle

dini tek güç olarak tanıyan bir ulusu çağdaş, laik ve ulusal bir devlet durumuna getirmesidir.

Gerçekte, Doğunun ruhuna kök salmış simgelerin atılmasını yeni bir yaşam için kökten bir değişmeyi

ifade ediyordu. Atatürk'ün dış politikası, tarihte bir örnek olarak kalacaktır. Dostça anlaşmalarla dış

borçlar sorununu düzeltmiş, Boğazları yine sağlamlaştırmış, kan dökmeden Hatay sorununu

çözmüştür. Birçok reform arasında işçiye yeni bir yaşam standardı sağlamış olan Atatürk, arkasında

manevi ve maddi olarak kendi izi üzerinde yürüyebilecek erkte donatılmış bir Türkiye bırakmıştır.

National Tidence Güncesi (Gazetesi)

Türkiye'nin önderi Atatürk, bütün devletlerin hiç beklemedikleri bir şeyi gerçekleştirmiş ve hasta

adam diye anılan Türkiye'den güçlü bir ülke yaratmıştır."

Social Demokraten Güncesi (Gazetesi)

FİNLANDİYA

Atatürk'süz Türkiye, büyük bir devlet olamazdı.

Finlandiya Basını

Büyük Atatürk'ün ölümü Finlandiya'da derin ve genel bir üzüntü uyandırdı. Türk inkılâbını büyük bir

ilgiyle izleyen Finlandiyalılar, aynı soydan bir kardeş ulus olarak büyük Türk ulusunun büyük acısına

katılırlar.

Finlandiya Tören Kurulu Başkanı Onni TALAS

Atatürk, olağanüstü nitelikte bir devlet adamı, savaş sonrası dünya tarihinin en önemli kişiliklerinden

biriydi. Atatürk olmasaydı yeni Türkiye var olamazdı.

Hufvud Stadbladet Güncesi (Gazetesi)

FRANSA

Büyük Atatürk'ün ölümünün 25. yıldönümü dolayısıyla Fransız ulusunun Türk ulusuna

duymakta olduğu sadık dostluk duygularına çevirmen olmak isterim. Türkiye tarihi, bugün her

zamankinden çok Batı ve Avrupa tarihinden ayrılmaz bir durumdadır. Ve Atatürk'ün bu yöndeki

çabaları sonuçsuz kalmamıştır. Ülkelerimiz arasındaki yüzyılları aşan dostluk, bu gelişimin temel

ögelerinden biridir.

Fransa Cumhurbaşkanı Charles De GAULLE

Akıllı ve barışçı yöntemlerle gerçekleştirdiği eseri halkların tarihinde izlerini bırakacaktır.

Fransa Cumhurbaşkanı Albert LEBRUN

Yaşamını, ülkesinin şanlı canlanmasına adamış olan ateşli yurtsever ve büyük devlet adamının

kaybolduğu şu anda Türkiye'nin yasına derin bir duyguyla katılmaktayım. Bugün Türkiye

Cumhuriyeti'nin karşı karşıya kaldığı bu kaybı, Fransız ulusu en derin üzüntüleriyle hissetmektedir.

Fransa Cumhurbaşkanı Alber LEBRUN

(Yeni Türk Devleti’yle Ankara Antlaşması'nın imzalanması nedeniyle, "Bizi arkadan vurdu; dağ

başındaki haydutlarla, Mustafa Kemallerle anlaştı." diyenlere Fransız Başbakanının Mecliste verdiği

yanıt:)

"Dağ başındaki haydutlar diye adlandırdığınız kahraman Mustafa Kemal ve O'nun bütün

askerleri burada olsalardı, teker teker hepsinin heykellerini dikerdik. Böylesine kahraman bir

antlaşma imzalamaktan gurur duyuyorum. (1921)

Fransa Başbakanı BRIAND

O'nun bilime karşı duyduğu ilgi ve gelişme yolundaki azmiyle, genç Türkiye, Avrupa’ya katılmıştır.

Onda, bugünkü uygarlığın en coşkun merkezlerinden birini selamlamaklığımız için artık hiçbir şey

eksik değildir.

Fransa Başbakanı Edouard HERRİO

Bu devrim, olağanüstü bir kişinin, Mustafa Kemal'in eseridir. Beş yıl çevresinde yaşadım ve

dostluğuna kavuştum. Dikkat ederdim, Atatürk bazen neşeli, konuşkan, coşkun ve daima istek ve

düşüncelerinde önlemli görünürdü. Huzuruna girdiğim zaman, Atatürk ayakta duruyordu. Pek güzel

giyinmişti. Söylevimi verdim. Başkan ezberden konuştuğumu görünce elindeki kağıdı bıraktı ve

doğaçlama olarak Türkçe karşılık verdi. Kişiliği çekici, büyüleyiciydi. Çevresini aşarak uzaklara dalan

gözleri, karşısındakine çevirdiği anda tatlılaşıyordu. Sarı saçlarla çerçeveli azimli bir alın yüzüne

egemendi. Çöllerin ateşinden ve yüksek tepelerin buzlarından yılmaz, kaslı, sağlam bir gövdesi, her

sorumluluğu taşıyabilecek geniş omuzları vardı.

Fransa Büyükelçisi Ch. De CHAMBRUN

Mustafa Kemal birkaç adım ilerledi. 19. Tümen Komutanı bir dakika kadar iki ordu arasında,

hareketsiz durdu. Sonra yavaş yavaş sağ kolunu kaldırdı ve düşman siperlerine doğru ilerledi. Türk

piyadesi, "Allah, Allah!" sesleriyle arkasından atıldı. İki İngiliz taburunu silip süpürdü. North

Lancashir taburu sarsıldı ve gerilemeye başladı. Wiltshire taburuysa süngüler altında can verdi.

Türkler, karşı durulmaz bir saldırıyla yamaçtan süzüldüler. Yenizellandalıların artçılarını önlerine

katarak düşmanı kıyıya attılar.

Diplomat Benoist-Mechin

Kemal Atatürk, ülküselci (idealist) bir adamdır. Ortaya mutlu eserler koymuş olmasının nedeni,

büyük ilkeler tutarak, ihtiraslarına sınır çizmesini bilmiş olmasıdır.

Diplomat Şarl De Şambron

Denilebilir ki onsuz, İslam alemi yolunu bulabilmek için elli yıl daha bekleyecekti.

Berthe Georges-Gaulis

Çok büyük bir adamdı. Bir siyasal dâhiydi.

Excelsior Güncesi (Gazetesi)

Çağları aşan adam!...

Fransa Basını

Tarihte büyük bir diplomatın ya da ünlü bir komutanın yaşamını okuduğumuzda onun yüzünü,

sözünü, bakışlarını hayal etmekten zevk duyar ve kendi kendimize: "O'nu görsek ve tanısak ne iyi

olurdu." deriz. Bugün Türkiye'nin yazgısını yöneten büyük diplomat, büyük asker ve büyük inkılâpçı

Kemal Atatürk'ün heyecanlı yaşamını yıllar geçtikten sonra hayranlıkla öğrendikleri zaman, hiç

kuşkusuz çocuklarımız da böyle düşüneceklerdir. Ateşli bir inkılâpçı olduğu için haftalarca Sultanların

zindanlarında yatan, komutanlık yaptığı zaman galip gelerek ülkesine bağımsızlığını kazandıran,

Devlet Başkanı olarak Cumhuriyet'i ilan edip kurumlandıran Atatürk'ün yaşamı elbette ki

heyecanlıdır. Ancak Kemal Atatürk'ün kişiliğinin bir yönünü göstermek bakımından bir noktayı

anımsatmak isterim. Bize savaşlarından birini anlatıyordu. Birdenbire durdu. “Görüyorsunuz ya.”,

dedi. “Pek çok zaferler kazandım. Ancak bunların en büyüğünden sonra bile her akşam, savaş

alanlarında ölen bütün askerleri düşünerek içimde derin bir üzüntü duyuyorum." Cesaret ve

zekasından başka yüreği de bu kadar yüce olan böyle bir önderin, yurdu için mucizeler yaratmış

olmasına şaşılabilir mi?

George BENNES, Paris, Vu Güncesi (Gazetesi) - 1938

Yüzyıllardan beri zorbaların boyunduruğu altında uyuklayan yaşlı Türkiye, O'nun çabalarıyla uyandı

ve gözleri inkılâpların ışığıyla kamaştı.

Günceci (Gazeteci) Jean Laubespin

Var olan rütbelerin tümünü kaldırdığı bir ülkede, bu adam, bütün rütbeleri kazanmıştır. O ülkede,

bulabilecek en onurlu ad O'na verilmiştir.

Günceci (Gazeteci) Mercel Sauvage

Aniden fosfor olarak ışıldayan ve yine birdenbire kendi içine dönen gizemli bakışları vardı.

Güçlü kişiliği, her şeyi kavrayışındaki hızla, el hareketleriyle kendini belli ediyor. Çok berrak olan sesi

tartışışı sırasında çelik gibi çınlıyordu. Mustafa Kemal gerçekten genç, temiz, candan inanmış,

ulusunu yönetmek için yaratılmış bir kişidir.

Günceci (Gazeteci) Mme. B.G. Gualis

Bugünün Türkleri, yüzyıllar önce Avrupa’yı titreten canlı ulus durumuna erişmiştir. Ve bu akşam o

Büyük Ölü’nün başında bekleyen Türkiye, güçlü ve dipdiri Türkiye'dir.

Günceci (Gazeteci) Pierre Dominique

Dünyanın çağdaş, en büyük kişilerinden biri.

Le Jour-Echo de Paris

Atatürk'ün kendine özgü dâhiliğinin asıl belirdiği nokta, ulusunun canlılık ve çalışmalarını tehlike

geçtikten sonra da görmesi, yapıcılık, zevkini sürdürmesi ve bu yeni görevlerin her birine, karşı

konulmaz bir çekicilik verilebilmesidir. Bunun mantıkla açıklanmasına olanak yoktur; bu O'nun kişisel

sırrıdır.

Maurice Pernot Güncesi (Gazetesi)

Atatürk'ün yurt kurtarıcısı olduğunu, ulusların en vefalısı olan Türkler hiçbir zaman

unutmayacaklardır.

Noelle Roger Güncesi (Gazetesi)

Atatürk iyi kalpli, insan bir adam. Türk ulusu O'nun kişiliğinde kendini buluyor. İnsanlığın bütün

belirtileri O'nda kendini hemen gösteriyor.

Noelle Roger Güncesi (Gazetesi)

Çelik mavisi gözlerini, doğanın güzel aydınlığına yummuş olan, doğanın ne kadar üstünde bir

adamdı.

Paris Le Figaro Güncesi (Gazetesi)

Sırasıyla devrimci ve isyancı, sonradan muzaffer bir komutan olan "Türklerin Babası" yeni Türkiye'yi

yarattı. Sultanları kovdu. Kadınlara özgürlük verdi. Fesi kaldırdı… Ülkesinde kökten bir inkılap yaptı.

Paris-Soir Güncesi (Gazetesi)

Atatürk, bir ulusu birkaç yılda çağdaşlaştırmak mucizesini göstermiştir.

Paris-Le Temps

Kudüs'te toplanan onbinlerce Arap, minarelere ve kulelere yerleştirilen İngiliz mitralyözleri, zırhlı

otomobillerindeki İngiliz askerleri karşısında göğü dalgalandıran bir gürleyişle coşkun ve korkusuz

haykırıyorlar: "Yaşasın Mustafa Kemal Paşa!"

Pierre Benoit

Eski Osmanlı imparatorluğu bir hayal gibi ortadan silinirken, ulusal bir Türk devletinin

kuruluşu, bu çağın en şaşırtıcı başarılarından birisidir. Mustafa Kemal, yüce bir eser ortaya

koymuştur. Türk ulusalcılığının zaferi bütün Asya'da meyvesini vermiş ve Atatürkçülüğün parlak

başarısı bütün sömürgeler için bir örnek olmuştur.

Profesör Maurice BAUMANT

Çağın önemli kişileri betiklerde (kitaplarda), konferanslarda Türkiye'nin kesinlikle

değişmeyeceğini ve ülke değişmeden Mustafa Kemal'in öleceğini öne sürmüşlerdi. Oysa o ölmeden

ülke değişti. Hem de kökünden ve baştan aşağı değişti. İnançlar, gelenekler, yöntemler yıkıldı. Son

döküntülerini de yabancı zırhlıları ve tecimsel (ticari) ayrıcalıklar gibi ülkeden sürüp attılar. Türkiye,

ruhunu değiştirmişti. Tümüyle ve tasarımlanabileceği ölçüde. Bu nasıl oldu? Yalnızca oradan bir insan

geçti. Orta boylu, herkes gibi yürüyen, bakışları ve gözlerinin ışığı eşsiz bir insan. O'nun adı Mustafa

Kemal'dir.

Raymond CARTIER, Le Nouvelliste Güncesi (Gazetesi) -1938

Atatürk öldü. Barış kubbesinin Doğu direği yıkıldı. Artık evrende barışı kimse güvence edemez.

Nitekim Avrupalı devlet adamları; O'nun 1930'da yaptığı uyarı ve önerileri dinlemeyerek dünyayı

1939 yılında ikinci büyük savaş yıkımının içine sürüklemişlerdir.

Sanerwin Güncesi (Gazetesi)

Savaşı kazanmış ve daha da kazanacaksa O, barışı da yapacaktır. Sözüme inanın ve sizlere önceden

haber vereyim ki O bunu iyi yapacak; herkesin düşündüğünden daha eksiksiz ve şimdiye dek

kimsenin ulaşamadığı bir başarıyla yapacak."

Yazar Claude FARRERE

Karşımdaki bu büyük adamda, bulguladığım (keşfettiğim) bu büyük bilinmeyende beceri ile kişilik o

kadar iyi işlenmişti ki, sözlerinde hiçbir kuşku aranamazdı.

Yazar Claude Farrer

Onu sizler yeteri kadar takdir edemezsiniz. Büyüklüğünü gereği gibi ölçemezsiniz. O, yüce bir dağa

benzer. Eteğinde yaşayanlar bu yüceliği fark edemezler. Bu dağın yüceliğini kavrayabilmek için, O'na

çok uzaklardan bakmak gerekir.

Yazar Claude Farrer

Atatürkçülük hızlı gelişme yolunu keşfetti ve kanıtladı ki, yalnızca bir kuşakta disiplinli bir eğitimle

halkçı büyük bir uygarlık geliştirebilir. Bu, insanlığa denenmiş bir felsefe örneği olarak sunulabilir.

Atatürkçülük yüzyıllara sığabilecek işleri on yılda tamamladı.

Yazar Gerrad Tongas

HİNDİSTAN

Kemal Atatürk, gençlik günlerimde benim kahramanımdı. Biz o zamanlar kendi bağımsızlık

hareketimizle uğraşıyorduk. Ben ve arkadaşlarım tutuklanmıştık. Kemal Paşa'nın Türkiye'yi yabancı

egemenlik ve etkinliğinden kurtarmak için giriştiği çaba ve mücadeleyi hapishanede izliyorduk.

Büyük zaferin haberini hapishanede duyduğumuz zaman nasıl sevinip bunu nasıl kutladığımızı

unutamam. Sonraları onun inkılâplarını okuduk. O zaman bizlerin bu inkılâpların bir tekini bile

değerlendirmesi olanaksızdı. Kemal Paşa'nın giriştiği bu çabayı takdirle karşıladım. O'nun dinamikliği,

yılmak ve yorulmak bilmezliği insanda büyük bir etki yaratıyordu. Çok istememe karşın onu ziyaret

etme fırsatını bulamadım. Bunun için çok üzgünüm. O, Doğu'da çağdaş çağın yapıcılarından biridir.

O'nun en büyük hayranları arasında bulunmayı sürdürüyorum.

Hindistan Başbakanı Pandit NEHRU

Atatürk, yalnız Türk Ulusunun değil özgürlüğü uğruna savaşan bütün uluslar önderiydi. O'nun

talimatları altında siz bağımsızlığınıza kavuştunuz. Biz de o yoldan yürüyerek özgürlüğümüze

kavuştuk.

Hint Parlamento Heyeti Başkanı Bayan Sucheta KRIPALANI

Esin veren başarıları, onu gelecek kuşakların hak edilmiş ve sürekli saygı sundukları ölümsüzler

Samanyolu’na kolaylıkla yerleştirmiştir.

Pencap Başbakanı Sir Sinkandar Hayat HAN

Cumhuriyetin düşmanlarına acımasızca baskı yapar ve sürerken bir kez devlet, düşmanlarının

komplolarına karşı güvenceye alınınca, yurttaşlarına daha geniş demokratik özgürlükler olanaklarını

hazırladı. Totaliter parti mekanizmalarına karşı çıktı. Onun yönetimi altında Türkiye, Cumhuriyetçi ve

demokratik çizgide anayasaya sahip, çağdaş bir ülke durumuna geldi.

Civil and Military Güncesi (Gazetesi)

Yasama Meclisi bugün, Atatürk'ün ölümü dolayısıyla oybirliğiyle bir başsağlığı dilemek

önerisini kabul etti ve Ulu Önder Atatürk’e saygı belirtisi olmak üzere o günlük Meclis'i tatil etti.

Öneri, Kongre Partisi Başkanı Bay Buhulabhal Desai tarafından yapıldı ve Meclisteki öbür bütün diğer

Başkanlarca destek gördü. Meclis Başkanı Sir Abdürrahim, "Atatürk, günün dünya siyasetinde

egemen ve büyük etkisi olan bir adamdı ve Asya halkının büyük bir kısmının yaşamı üzerindeki

işleyişi ve etkisi çağdaş zamanda bir eşine rastlanmayacak kadar büyüktü." demiştir.

Delhi Güncesi (Gazetesi), 14 Kasım 1938

Asya’nın, günümüzün utandırıcı düşkünlüğünü unutmak için eski uygarlığıyla övündüğü ve

parlak bir geçmişe baktığı bir dönem vardı. Derken Asya'nın Avrupa'ya gayretli bir taklitçi rolü

oynadığı ve kendi kendine düşmüş damgasını bastığı karanlık ve umutsuzluk dönemi, gözlerimiz

önünde belirdi. Ani bir patlama biçiminde yeniden doğuşun gelişi bir mucizeydi ve Asya kendisini

kabul ettirmeye başladı. Uzak Doğu'da Japonya kaynaklarını yeni bir çağın gereklerine uydurmuş ve

böylece durumunu ve saygınlığını dünyanın en üstünleri arasında pekiştirmiştir. Ne kadar üzücüdür

ki Japonya’nın küstahlığı, kendi yıkılışının temelini kurmakta ve artık ona Asya'nın saygınlığının

yeniden kurucusu olarak bakmamız olanaksızlaşmaktadır.

Bakışlarımızı yeniden doğan Türkiye üzerinde yoğunlaştırdığımız bir sırada, Kemal'in ölümüne

ilişkin acı haberi aldık. Kemal'in ortaya çıkıncaya ve önümüze, yaşayan bugünü ölü geçmişin

zaferlerini anımsatan yeni bir Asya çıkarıncaya dek Türkiye, Avrupa'nın “Hasta Adamı” diye

adlandırılıyordu. Bu örnek bize Doğu'da yeni bir yaşam umudu verdi ve bu açıdan Kemal'in ruhu

bizim saygılı hayranlığımıza değer olmuştur. Ölümü Türkiye için olduğu kadar bütün dünya için de

büyük bir kayıptır. Kemal Paşa'nın kahramanlığı yalnızca savaş alanlarında değildir. Belki de bir

halkın savaşması gereken en öldürücü düşman olan bilinçsiz boş insanların zalimliğine karşı, bıkmaz

bir savaş sürdürdü. Kendi halkı için büyük bir kurtarıcıydı. Bizim için büyük bir örnek olmalıdır.

Düşünür Rabindranath

Öbür önderlerin tersine Kemal Atatürk siyasal ve toplumsal görüşlerini Türklere ya da

kendisiyle ilişkiye geçenlere zorlamadı. En büyük isteği, reform taslaklarını halkıyla tartışmaktı.

Çünkü inandırarak reforma inanıyordu ve Türkleri görüşlerinin sağlıklı olduğuna inandırmaya çalıştı.

Kemal Atatürk, övünmeyi ve tehdidi sevmiyordu.

Palestine Post

Dünyanın yetiştirdiği en büyük insanlardan biri.

Star of İndia, Delhi

Hindistan Ulusal Meclisinde Atatürk üstüne yazılmış şiirler, mersiyeler okundu saatlerce göz yaşı

döküldü.

Taymis'in Güncesi (Gazetesi)

HOLLANDA

Çağımızda, uzak görüşlü, cesur, siyasal, toplumsal ve ekonomik reformlarla Türkiye'yi,

bugünkü çağdaş Cumhuriyet durumuna yükselten Kemal Atatürk'tür. Aynı zamanda bugün

Türkiye'nin Avrupa Ortak Pazarına girebilecek düzeye gelmesini sağlayan çağdaş ekonominin

temelini hazırlayan da yine O'dur. Atatürk, kişiliğiyle, sorumluluk duygusu ve medeni cesaretiyle

örnek olmuştur. Bu meziyetlerin, yurttaşlarınızın birçoğunda da var olduğunu gözlemlemiş

bulunuyorum. Atatürk ve arkadaşları, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan bugüne dek elde ettiği

saygınlığın temelini atmışlardır. Kemal Atatürk'ün dediği gibi, Türk ulusu durmadan ve korkmadan

uygarlık yolunda ilerlemeye hazır ve kararlıdır. Ben de ilerlemenin ekonomik güç ve varsıllık

(zenginlik) alanında da aynen gözlendiğini eklemek isterim.

Hollanda Dışişleri Bakanı LUNS

İNGİLTERE

(1922'de Türk ordularının zaferi sonucu Anadolu'daki umunçları (emelleri) gerçekleşmeyen

İngiltere'nin Türk düşmanı olarak bilinen Başbakanı Lloyd George, Parlamento'da kendisine

yöneltilen suçlama ve yergileri şöyle yanıtlamıştır):

Arkadaşlar, yüzyıllar nadir olarak dahi yetiştirir. Şu talihsizliğimize bakın ki o büyük dâhi

çağımızda Türk ulusuna nasip oldu. Mustafa Kemal'in dehasına karşı elden ne gelirdi. Mustafa

Kemal’e yenildik.

İngiltere Başbakanı Lloyd GEORGE

Savaşta Türkiye'yi kurtaran, savaştan sonra da Türk ulusunu yeniden dirilten Atatürk'ün

ölümü, yalnız yurdu için değil Avrupa için de büyük kayıptır. Her sınıftan halkın O'nun ardından

döktükleri içten gözyaşları bu büyük kahraman ve çağdaş Türkiye'nin Ata'sına değer bir görünümden

başka bir şey değildir.

İngiltere Başbakanı Sir Winston CHURCHILL (1938)

Türkiye'yi kurtarmış, Türk ulusuna önderlik etmiş ve Türk ulusunu diriltmiş olan Atatürk'ün

ölümü, hem Türk ulusu, hem de Avrupa için zamansız ve pek acı bir kayıptır. Toplumun her

katmanına mensup erkek ve kadınlarca tabutu üzerine dökülen gözyaşları, çağdaş Türkiye'nin

kahramanı ve babası olan bu kişinin, yaşadığı süre içinde gördüğü işlerin minnetinin sonucudur.

İngiltere Başbakanı Sir Winston CHURCHILL

Kimileri Atatürk'ü diktatörler arasında saymıştır. Bence bu görüş yanlıştır ve yanlış yola

götürür. Her ne kadar hiç kimse bu deyimi Hitler ve Mussollini'ye yakıştırmakta duraklamazsa da

diktatörün ne demek olduğunu zamanımızda yetkiyle tanımlayabilen yoktur. Bu durumda

sorabilirsiniz: “Atatürk'ü niçin bu nitelikten arınık görüyorsunuz?” Bunun pek çok nedenleri var.

Başlıcası şudur ki Atatürk, bilimle, kendisinin bulunmayacağı zamanlar için çalışıyordu. Kendisinden

sonra da yaşayacak bir hükümet sistemi ve yönetim kurmaya çabalıyordu. Kendi görünüşlerine

uymaya halkı zorlamakla değil de inançlarını öğretmeye ve ülkülerini açıklamaya uğraşıyordu.

Kurtuluş Savaşı'nda çalışma arkadaşlarıyla birlikte işleri tasarlarken ulusun egemenliğini Büyük Millet

Meclisi'nde toplamıştı. Meclis üyeleri halkça seçiliyordu. Cumhurbaşkanı da dört yılda bir seçiliyordu .

Meclis, yasama ve yürütme güçlerine de sahipti. Atatürk'ün Büyük Millet Meclisi'ne karşı saygısı

dikkate değer. İçişleri konusunda Atatürk'ün başlıca kaygısı, yalnız o zamanlar için değil, her

durumun gereksinimine uyacak ve gelişecek bir uyum yeteneğiyle işleyebilir, canlı bir siyasal

organizma yaratmaktı. Yaşasaydı, sanırım gelecek seçimde Cumhurbaşkanı olmak yerine, özel

yaşamına çekilir ve mekanizmanın aynı yeterlikle işleyip işlemediğini görmek isterdi. Arkadaşları

buna razı olur muydu? Orasını tahmin edemem.

İngiltere Büyükelçisi Sir Percy LORAINE

Çanakkale savaş alanındaki durumu bütün gerçekleriyle belirtmeyi gerekli görüyorum. Biz şimdi,

kahramanca çarpışan ve çok ustalıkla, cesurca yönetilen gerçek Türk ordusunun karşısında

bulunuyoruz.

General Hamilton

Mustafa Kemal Atatürk'ü, ölümünün 25.yıldönümü dolayısıyla saygıyla anarım. Atatürk'ün adı

bizde yaklaşık 50 yıl önce parlak bir Türk komutanı olarak biliniyordu. Barışın ardından O'nu,

kendisine büyük ulusal liderler arasında tarihteki sürekli yerini kazandıran devletçilik nitelikleriyle

tanıdık. Bugün, Türkiye, Batı ittifakı içinde, İngiltere’yle ortaklık yapmaktadır. İngiltere ve Türkiye

aynı genel politikayı uygulamakta ve çeşitli alanlarda yarar sağlayan işbirliğinde bulunmaktadırlar.

Mutlu işbirliği, büyük anlamda Atatürk'ün çalışmalarının sonucudur. Ölümünün 25. yıldönümünde,

O'nu kahraman asker olarak saygıyla anar, çağdaş Türkiye'nin Atası'nı, devlet adamı Atatürk'ü takdir

ve şükranla anarız.

Sir A. Douglas HUME

Atatürk, Türk ulusunun ruhunda Türk bayrağı gibi dalgalanan bir baştı.

Daily Telegraph Güncesi (Gazetesi)

Birçok güçlü adamın iktidara geldiğini gören kuşağımız, bunların eserlerini gözden geçirdiğinde hiçbir

ulus ve devlette yapılan inkılâpların Atatürk tarafından başarılanlar kadar iyi düşünülmemiş olduğunu

kabul edecektir.

Daily Telgraph Güncesi (Gazetesi)

Bugün Türkiye, büyük ve yeni bir ülkedir. Savaş sonrasının dehşet, sefillik ve bitkinliğinden çıkmış

olan bu yeni Türkiye, Atatürk'ün dimağında vücut bulmuştu. O, bu Türkiye'yi kendi elleriyle dünyaya

getirdi.

Dela Mail Güncesi (Gazetesi)

Herhangi bir olayı derinliğiyle kavramak, çıkar yolu görüp birdenbire harekete geçmek yetisi, O'nun

eşsiz yetkesinin (otoritesinin) başlıca kaynaklarından biridir. (1923)

Günceci (Gazeteci) Grace Ellison

Çağın en centilmen, sözüne en inanılır, dostluğuna en güvenilir, devlet adamı Atatürk'tür.

Ağırbaşlılık ve saygınlığın sözden ibaret kaldığı bu çağda Atatürk, bu değerlerin canlı simgesiydi. Bu

çağın devlet yöneticileri Atatürk’ün niteliklerinin birazına bile sahip olsalardı dünya böyle iki düşman

kümeye ayrılmazdı.

İngiliz Basını

Yüksek tirajlı bir İngiliz güncesi (gazetesi), Atatürk'ün çağımızın ve tarihin en büyük adamı

olduğunu ve hiçbir büyükle karşılaştırılamayacak değerde bulunduğunu yazıyor. Gazete, Atatürk'ten

söz ederken, O’nun büyüklüğünü anlatabilmek için, her dönemin ünlü adamlarından birkaçını söz

konusu ederek, Büyük Atatürk'ün hiçbir ünlüyle ölçü kabul etmez bir inkılâpçı, büyük komutan,

dönemin en büyük devlet adamı olduğunu yazmaktadır. Ulu önderin büyük başarılarından söz eden

bu gazete, O’nun düzeyine çıkabilmek için, O’nun izlediği yoldan başka bir de Atatürk gibi,

olağanüstü bir zekâ, şimşek gibi kararlar verebilecek bir insan olunması gerektiğini belirtiyor ve

“Atatürk'ün büyük değerlerini gösteren hiçbir büyük adamı tarih henüz kaydetmemiştir.” diyor.

İngiliz Basını

Atatürk'ün ölümüne bugün yaşamın artık anıdan başka bir şey olmadığı bir alemde büyük bir devlet

adamı, büyük bir asker, büyük derecede onurlu bir kişilik olarak ağlanmaktadır. İngiltere önce, cesur

ve soylu bir düşman, sonra da sadık bir dost olarak tanıdığı büyük adamı selamlamaktadır.

Londra, Sundey Times Güncesi (Gazetesi)

Çağımızda hiçbir ad "Atatürk" adı kadar büyük saygı uyandırmamıştır. Atatürk yalnız Türkiye'nin

bütün yaşamını değiştiren bir dâhi değil uluslar arası ilişkilerde yalnızca ve yalnızca iyilik yapan bir

adamdır.

Observer Güncesi (Gazetesi)

Avrupa, savaştan sonra belirmiş az sayıdaki yapıcı devlet adamlarından birini yitirdi.

Spectator Güncesi (Gazetesi)

Atatürkçü Türkiye, bir ulusun sağlam bir ekonomik siyaset güderek devletler arasında yakışır olduğu

onurlu yeri nasıl kazanabileceğini bütün cihana göstermiştir.

The Financial Times Güncesi (Gazetesi)

Savaş sonrasının en ileri gelen devlet adamlarından biri. Kendi başına bir nitelik oluşturuyordu ve

hemen her açıdan tekti.

The Fortnightiy, Londra

Acımasız bir güce ve ateşli bir hırsa, az rastlanır bir enerji ve gözüpek bir aydın köktencilik ekledi;

tarihsel gelenekler ya da dinsel duygusallıklarla hiç etkilenmedi. Ancak bunları sürekli siyasal bir

olgunlukla dengeledi.

The Times Güncesi (Gazetesi)

Bir zamanlar Avrupa’ya boşuna girmiş bir devlet sayılan Türkiye, Atatürk'ün önderliği altında

Avrupa'nın iç politikasının değerli ve ilerici bir üyesi olmuştur.

The Times Güncesi (Gazetesi)

Kendisi tarafından hazırlanıp yönetilmiş olan Türk inkılâbı erkek, kadın bütün yurttaşlarına

Türkiye'nin önceki kuşaklarından hiçbirinin erişemediği özgürlük ve güven dolu bir yaşam sağladı.

Başarıları, Türkiye’nin Avrupa devleti olmasını sağladı. Atatürk Yakın Doğu’nun tarihini değiştirdi.

The Times Güncesi (Gazetesi)

Atatürk'ün kendi eliyle yön çizdiği yeni Türkiye'nin dış siyaseti, bu ülkesi batılı uluslar topluluğuna

katmış ve eski düşmanlarını kendisine dost yapmıştır.

Times Güncesi (Gazetesi)

1. Dünya Savaşı’nda, Gelibolu yarımadasındaki kahramanlık destanı olan mücadelede ve

Kurtuluş Savaşı'ndaki davada yüksek dehâsı Atatürk’e tam ve parlak zaferler kazandırmıştır. Yüksek

ruhu ve sabırlılığı sayesinde herhangi bir komutanın, sinirini kıracak zorlukları ve talihsizlikleri

sarsılmaksızın atlatmıştır.

The Times Güncesi (Gazetesi)

Cumhuriyet Türkiyesi’nin Devlet Başkanı Kemal Atatürk, öbür önderlerde görmeye alışmadığımız şu

değerli nitelikleri kişiliğinde toplamış bulunuyor: Alçak gönüllülük, yeterlik ve başarı…

The Truth Dergisi

Atatürk'ün reformu sürekli olacaktır. Çünkü bu reform, savaştan önce kendisini tanımış

olanlar için hemen hemen tanınamayacak derecede değişmiş olan Türkiye'yi çökmüş bir ülke

durumunda güçlü ve tek düşmanı kalmadan bırakmıştır. Bu, zamanımızın hiçbir önderinin

başaramadığı iştir."

Vernon BARLETT

O, benzeri olmayan bir devlet adamıydı. Diktatörlerin katlanamadığı özgürce bir düzenle

demokrasilerin başaramadığı ve başaramayacağı işler yapmıştır. Tarihte böyle adamlar çağlarına

kendi adlarını vermişlerdir. Yani, o kadar seyrek yetişirler.

Word Price Güncesi (Gazetesi)

O genç ve dahi Türk Şefi'nin o sırada Çanakkale’de bulunması, müttefikler bakımından talihin en acı

darbelerinden biridir.

Yazar Alan Moorehead

Atatürk, eskimiş bilimlerle boş yere beynini yormamış olduğundan daha taze ve cesur düşünen bir

önderdir. Kendisi için, bugünkü Avrupa'nın en güçlü devlet adamıdır diyebileceğimiz Atatürk, hiç

kuşkusuz devlet adamlarının en cesuru ve özgünüdür.

Yazar Herbert Sideabotham

IRAK

Mustafa Kemal'in, Atatürk adıyla adlandırılması, Osmanlı İmparatorluğu'nun Birinci Dünya

Savaşı'nda yenilmesinden sonra, kendisinin Türk Devleti'nin onurunu kurtarmak amacıyla atılmış

olduğu cüretli savaştan sonra, yeni Türkiye'nin kalkınmasının Ata'sı olduğunu gösterir. Yirminci yüzyıl

tarihinin Atatürk'e önem vermesi kadar doğal bir şey olamaz. Çünkü Atatürk, ulusunun yenilgisini

zafere, çöküşünü yükselmeye, gerilemesini ilerlemeye çevirmek yolunda yurt görevinin kendilerine

yüklemiş olduğu ödevleri yerine getirmek için, durumu ülkeleri lehine çevirmeye hazır bulunan cesur

subayların canlı bir örneğidir. Ülkesini yüzyılın gerekleriyle bağdaşacak siyasal bir düzene

kavuşturmak, ekonomik, toplumsal ve kültürel yönlerden kalkındırmak uğrunda Atatürk'ün

göstermiş olduğu çabaların değeri yadsınamaz bir gerçektir.

Abdülsselam ARİF

Atatürk bir çocuk bırakmadı ancak, kendisine sürekli “Sen babamsın, yaşamımın nedenisin,

velinimetimsin, senin adın gönüllerimizde daima sevgi ve kutsallıkla yaşayacaktır.” diyecek bir büyük

ulus bırakmıştır.

Irak-Elalem Elarabi Güncesi (Gazetesi)

İRAN

Kahraman ve soylu Türk ulusunun uğramış olduğu derin yas, bugün en yüksek sınırını

bulmuştur. Çünkü Türk ulusu, bugün en onurlu evladını sonsuz konutuna götürmek zorunda

bulunmaktadır. Güzel Ankara kenti, bugün acı verici inlemeler yöresi durumuna gelmiştir. Bugün

Türk ulusu, durmaksızın en ateşli dileklerinin konusu, en güçlü esinlerinin kaynağı olmuş olan

önderinden ayrılmaya bir türlü karar veremediğinden en acı sıkıntılar içinde bulunuyor. Atatürk

yalnız kahraman ulusunun büyük bir önderi olmakla kalmamıştır. O, aynı zamanda insanlığın da en

büyük evladı olmuştur. Atatürk'ün cenaze törenine katılan milyonlarca insanı temsil eden heyetlerin

görevi, yeri doldurulması olanaksız bu kayıptan dolayı acı ve üzüntülere çevirmen olacaktır.

İran Güncesi (Gazetesi)

Yalnız kahraman ulusunun büyük önderi olmakla kalmamıştı. Aynı zamanda insanlığın da en büyük

evladı olmuştur.

Tahran Güncesi (Gazetesi)

Atatürk gibi insanlar bir kuşak için doğmadıkları gibi belli bir çağ için de doğmazlar. Onlar

önderlikleriyle yüzyıllarca, ulusların tarihinde hüküm sürecek insanlardır.

Tahran Güncesi (Gazetesi)

Atatürk'ün ölümü dolayısıyla Kraliyet Sarayı Şehinşahı ve hükümet bir ay resmi yas ilan etmiştir.

Majeste Şehinşah, gömme töreninin sonuna dek İran'da askeri ve resmi binalar üzerinde ve yabancı

ülkelerdeki İran temsilciliklerinde bayrakların yarıya indirilmesini buyurmuşlardır.

Tahran Güncesi (Gazetesi)

İSPANYA

Büyük Türk yurtseveri sonsuzluğa göçtü ancak, eseri canlılığını saklıyor. Görkemli yurdu güçlülüğe

götüren yolda her gün bir basamak çıkıyor. Kemal Atatürk'ün Ankara'daki anıtı, Türk halkı için

sürekli bir birlik ve inkılâp simgesidir.

Arriba Güncesi (Gazetesi)

Atatürk, askeri dâhilik, devlet adamı dâhiliği ve filozof dâhiliğini kendi varlığında toplamıştır.

İspanya Güncesi (Gazetesi)

İSRAİL

Mustafa Kemal Atatürk, kuşkusuz 20. yüzyılda dünya savaşından önce yetişen en büyük devlet

adamlarından biri, hiçbir ulusa nasip olmayan cesur ve büyük bir inkılâpçı olmuştur."

İsrail Başbakanı Ben Gurion (1963)

Dünya, çağımızın en dikkati çekici adamlarından birini kaybetti.

Kudüs Palestine Post

İSVEÇ

Çağdaş Türkiye'nin yaratıcısı Kemal Atatürk'ün eserleri, ülkesi için yaptıkları İsveç'te çok iyi

bilinmektedir. Atatürk'ün önderliği altında Türkiye'nin kalkınmasını, olağanüstü ileri atılımlarını

hayranlıkla izledik. Atatürk'ün, hukuk alanında olduğu gibi, öbür alanlarda da getirdiği reformlarla

Türkiye, içinde bulunduğu çok zor durumdan kurtarılıp güçlü ve güvenilir temeller üzerine

yerleştirilmiştir.

İsveç Başbakanı ERLANDER

Türkiye'nin yeniden kurulması ve düzenlenmesi işi, yaşam verici tam bir inkılâp olmuştur.

Bugünkü Türkiye, Atatürk'ün güçlü kişiliğine sonsuz bir biçimde bağlıdır. Son padişah, toprağını terk

ettiği zaman, 1922 Kasımında elde edilmiş olan sonuncu zafer, bütün Doğuda istek ve sevinçle

selamlanmıştır. Bunu izleyen hareketler kararlardaki güven ve yürütmedeki hız bakımından bütün

dünyayı şaşkınlığa boğmuştur.

Aftenbladet Gazetesi

Türkiye, Atatürk'ün yönetimi altında, sözcüğün Batıdaki kavramıyla çağdaş bir devlet

olmuştur. Bugün bu devletin uluslararası saygınlığı gittikçe artmaktadır. Girişilen reformlar Türkiye'yi

değiştirmiştir. Türkiye, dış politika alanında ve Atatürk'ün yönetimi altında büyük başarılar

kazanmıştır.

Dağnes Nyheter Güncesi (Gazetesi)

Atatürk'ün eseri, üzerine bir bakılırsa görülür ki, bu büyük önderin, Türk ulusunun başında

bulunduğu 14 yıl içinde meydana getirdiği eserler, geçmiş yüzyıllardan daha çok ve derin izler

bırakmıştır. Türkler O'nun olağanüstü eserini izleyerek dünya gözünde pek yüksek olan

saygınlıklarını daha çok artıracaklardır.

Nya Dagligh Alleganda Güncesi (Gazetesi)

Dünya, hiçbir zaman, Türkiye'nin batı uygarlık anlayışı içinde yeniden kurulması gibi, heyecanlı bir

olaya tanık olmamıştır.

Social Demokraten Güncesi (Gazetesi)

Kemal Atatürk, Türk yurdunu tam bir biçimde parçalanmaktan kurtarmış ve güçlü, çağdaş,

ulusal bir devlet yaratmıştır. Atatürk, zorbaların boyunduruğunu kırmıştır. Ölümünde, Türkiye'nin

Boğaziçi'nde ve Yakın-Doğu'daki durumu öyle bir görünüm arz etmektedir ki, önemli sorunların konu

olduğu bir zamanda büyük devletler dikkatlerini Ankara'ya yöneltmektedirler.

Svenska Dagblabet Gazetesi

İSVİÇRE

Atatürk, bir uygarlık kaynağıydı.

İsviçre Basını

(Lozan Üniversitesi salonunda, Lozan Türk Öğrenci Derneği’nin hazırladığı törende) Siz Türk

gençleri, bugün Ulu Önder’inizi yitirdiğinizden dolayı ne kadar ağlasanız haklısınız. Bilimkent

(üniversite), sizin bu büyük yasınıza katılmaktadır. Atatürk'ün, bu Büyük Adam'ın yaşamını burada

az bir zaman içinde bildirmeye olanak yoktur. Türkiye'yi yaratan, tarihimizin bu en Büyük Adam'ını

başımı en derin saygıyla eğerek selamlarım."

Profesör MORRF

Yalnız bir komutan değil aynı zamanda yüzyılımızın bir daha göremeyeceği bir dâhiydi.

Profesör SEKRETAN

İTALYA

Yaşamının sonuna dek ulusunun sarsılmaz güveniyle kurduğu devletin başında muzaffer komutanın

kişiliği, eşi görülmemiş bir kişilik örneğidir.

C.C. SFORZA

Tam bir anlayış ve ileri görüşle, Kilikya'yı işgal eden ve Asya'da fetihlere kalkışan Fransızlara

karşı giriştiği amansız mücadelede, onları bayraklarını katlayıp, silah ve cephanelerini bırakıp,

Marsilya'ya doğru yollamaya mecbur etti. Mustafa Kemal'in Anadolu'da hazırladığı ve yönettiği savaş,

anlaşıldığı güven ve inanca uygun olarak gelişti ve başarıyla sonuçlandı. Bu durum bütün dünyanın

hayranlığını kazandı. Bütün savaş süresince olaylara, Gazi Mustafa Kemal'in savaş dehası, kırılmaz

azmi ve isteği egemen oldu.

F. Perrone Di San Martino

Çökmüş bir ülkeye, geçmişinin tarihi değerlerini geri veren Atatürk adının, çağdaş zamanların en

cüretli reformcuları arasına yazılması için yeterlidir.

Messagero Güncesi (Gazetesi)

Türklerin Ulu Önderi’nin ölümü karşısında İtalyan ulusu, dost Türkiye'nin acısına katılır.

Atatürk'ün ölümüyle Yakın Doğu'nun gelişmesine birinci derecede etken olan son derece güçlü bir

kişilik kaybolmuştur. Türkiye Cumhuriyeti'nin bu yaslı gününde İtalyan ulusu, dost ülkeye en derin

sevgilerini gönderir.

Tribuna Güncesi (Gazetesi)

Üstün iradesi, tükenmez cesareti ve eşsiz sezişiyle düşmanlarını dize getirdi. Erdem ve ciddiliği, üç

yılda ülkesine yalnız askeri, aynı zamanda tam ve doyurucu bir siyasal zafer kazandırdı.

Yazar F. Perrone Di San Martino

JAPONYA

Çağdaş Türkiye'nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün ölüm

yıldönümü dolayısıyla Cumhuriyet gazetesi aracılığıyla insanlığın bu büyük önderine derin saygılarımı

sunar ve Türk ulusuna en içten selamlarıma gönderirim. Japonya'da Atatürk, Birinci Dünya Savaşı

sonrası yıkımlarından Türkiye'yi kurtararak büyük zafere ulaştıran kahraman ve Osmanlı

İmparatorluğu'nun yıkıntılarından yeni Türkiye Cumhuriyeti'ni yaratan büyük bir devlet adamı olarak,

çok iyi tanınmaktadır. Özellikle Atatürk'ün Türk Dil Devrimi’nin gerçekleştirilmesini sağlamak

yolundaki çabalarına karşı büyük bir hayranlık duymaktayız.

İkeda

Cumhuriyetin kuruluşundan beri Türkiye'nin dış ve iç politikasının özelliğini oluşturan

alışkanlıkları yıkan gerçekçilik, onun özgün dehasının ürünüydü. Atatürk'ün ölümü sırasında Türk dış

politikasının ana amacı, Yakın Doğu'da, Balkanlar'da ve Batı Asya'da barış ve istikrarı korumak, bu

bölge ulusları arasındaki anlayışı pekiştirmekti. Bu amaç onları, Avrupa'nın parçalanmak tehlikesi

içinde bulunduğu "ideolojik" cephelerin birine ya da öbürüne katılmaya zorlamaktan kurtaracaktır.

Japon Basını

Atatürk, Küçük Asya'nın yüzyıllardan beri çıkardığı en büyük önder.

The Japan Chronicle, Kobe

Şaşırtıcı ve çekici bir kişi. Asker olarak büyük, ancak devlet adamı olarak daha büyük.

Japon Times Güncesi (Gazetesi)

KANADA

Kemal Atatürk'ün ölümünün 25. yıldönümü olan 10 Kasım günü Türkiye Cumhuriyeti,

kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı'nın manevi huzurunda saygı duruşunda bulunacaktır. Bu Kemal

Atatürk’ün 25. ölüm yıldönümü dolayısıyla, Kanada hükümeti adına, Türk ulusuna, bu büyük devlet

adamının anısı önünde saygıyla eğildiğimizi bildirir; Türkiye Cumhuriyeti'nin geleceği için başarı

dileklerimizi sunarım.

Kanada Başbakanı Lester B. PEARSON

LÜBNAN

Büyük adamlar, kuşaklarının başındadır. Türk Ulusunun başındaki büyük ve dahi Atatürk,

politika ve savaş alanlarında yılmayan büyük ve yurtsever bir insandı. O'nun çevresinde toplanan

kahraman Mehmetçiklerle, parçalanmış olan ülkesi birleştirdi ve umutla yaşayan ulusa mucizeleriyle

zaferler kazandırdı. Kahraman Atatürk, ulusların kurtuluşlarına kendilerini adamış olan kurtarıcıların

ve onları iyileştiren kişiler ve ulusalcı adamların bir simgesi olarak daima yaşayacaktır. Türk Ulusu,

Büyük Ata'yı saygıyla anarken, Türkiye dostu ülkeler de O'nun adını anlayış ve takdirle, daima

kahraman ve fedakar Ata olarak anacaklardır.

Lübnan Başbakanı KEREMA (10 Kasım 1963)

Sultanları kovan, düşman ordularını darmadağın eden, Çanakkale kahramanı, Sakarya'nın

yaratıcısı Mustafa Kemal öldü. Türkiye'yi yoktan var eden, onu en güçlü devletler düzeyine çıkartan,

yurdu kölelikten özgürlüğe, horlanmaktan onura götüren Atatürk öldü. Zalimliğin en büyük düşmanı,

sonsuz Atatürkçülük yönetim biçiminin yaratıcısı öldü. Adı anılınca önünde her kahredici başın

eğildiği Gazi öldü. Yüreklerimiz bu büyük acı karşısında titriyor.

Ebabil Güncesi (Gazetesi)

Atatürk'ün ölümü, yalnız Türk Ulusu için değil benzerlerine çok muhtaç olan bütün Doğu ulusları için

de en büyük kayıptır.

El Ehram Güncesi (Gazetesi)

Bütün dünyayı baştanbaşa sarsan bu Büyük Ölü’nün yaşamını betimlemeye olanak yoktur.

Atatürk, dünyanın çok seyrek yetiştirdiği dâhilerdendir. O, bütün bir tarihin akışını değiştirmiştir.

Dünyanın en onurlu önderi önünde saygıyla eğilir ve eşsiz bir acıya uğrayan Türk ulusuna derin

başsağlığı dileklerimizi sunarız.

Ennehar Güncesi (Gazetesi)

Sözcüğün tam anlamıyla bir yapıcı ve yaratıcı olan Atatürk, dünya haritasında ülkesine

yepyeni bir sınır çizmiş, onu yaşatmak için gereken kaynakları bulmuş, savunma için ordu kurup

silahlandırmış, ulusuna da ayrıca bir dille imcelik (alfabe) sağlamıştır. Bütün bunları 1923'ten 1938'e

dek, son derece başarıyla yapmıştır. Ülkesi yabancı ihtiraslarına karşı sağlamlaştırmıştır. O

yabancılar ki savaştan galip çıkmışlar ve her istediklerini yaptırabilecek bir güce sahip

bulunmuşlardır. İşte Boğaziçi kıyılarında bir saray odasında gözlerini yaşama sonsuza dek kapayan

bu kılavuz, tarihin her dönemi için insanlığın bir mucizesidir.

Loryan Güncesi (Gazetesi)

(Budapeşte, Macar ajansı bildiriyor) Başbakan İmredi, Atatürk'ün cenaze töreninin yapılacağı

21 Kasım Pazartesi gününü Macaristan'ın ulusal yas günü sayarak bütün ülkede resmi binalara siyah

bayraklar çekilmesini buyurmuştur. Milli Savunma Bakanı ve Budapeşte Belediye Başkanı da askeri

binalar ve belediye binaları için aynı kararı almışlar ve Belediye Başkanı ayrıca halkı da siyah bayrak

çekmeye davet etmiştir.

Namzetti Ujsang Güncesi (Gazetesi) (1938)

Dünya, bu savaş ve barış kahramanı büyük adamın ölümüyle yoksul düşmüştür. Gücü, zorlukları

yenme kararı ve yiğitliğiyle aman bilmeyen galiplerin uygulamaya kalkıştıkları pranga siyasetini kıran

Atatürk'tür.

Pester Lioyd Güncesi (Gazetesi)

Batıda devrim ve inkılâpların yavaş yavaş elde ettiklerini, Atatürk'ün ülkesi birdenbire kazandı ve

Türk yaşamında o kadar derin izler bıraktı ki Batıdakilerde bu ancak yüz yılda erişilebilecek bir

başarıydı.

Profesör Dr. Fekete Lajos

Türkiye'yi bir arı kovanına ve bütün Türkleri de bal aramaya çıkmış çalışkan arılara benzetiyorum.

Nasıl arılar beylerinin çevresinde toplanıp çalışırlarsa bütün Türk ulusu bu gün büyük dâhi Mustafa

Kemal çevresinde toplanmıştır.

Profesör M.Zajti Franes

Çağdaş devlet adamları arasında, yeni Türkiye'nin önderi yüksek bir yer tutmaktadır. Görevi

Türk tarihinde en nazik olanlardan biriydi. Bunu şaşkınlık verici bir biçimde başardı. Bu şaşkınlık

verici başarı, mücadelelerle çelikleşmiş olan kişilik ve sarsılmaz iradesi sayesinde gerçekleşmiştir.

Ölümü, Türkiye'nin sarsılması demek olmayacak. Çünkü bütün genç kuşak, önderince çizilen yolu

inanç ve şevkle izlemektedir.

Ujmagyar Güncesi (Gazetesi)

Yüzyılımızda, "Yapılamayacak hiçbir şey yoktur." biçimindeki tarihsel gerçeği kanıtlayan ilk adam

olmuştur.

Ujmagyar Güncesi (Gazetesi)

MISIR

Çağının, belki de bütün tarihin en olağanüstü kişilerinden biri.

Egyptian Güncesi (Gazetesi)

Türkiye'yi kulluktan kurtaran, istilacılara karşı saldırma ateşi yakan, savaş alanlarında ona

başbuğluk edip kurtuluş kıyısına çıkaran adam öldü (...) Tutsaklık antlaşmalarını yırtan, devletlerin

kararlaştırdıklarını tanımayan, ulusları saygı göstermeye zorlayan, ulusunu da o saygınlık konumuna

çıkartan, öbür uluslara saydırtan adam öldü.

Egyptian Güncesi (Gazetesi)

Türkler, Atatürk'ü olağanüstü bir tutkunlukla seviyorlar. Bursa'ya giderken trende rast geldiğim bir

çocuğa İstanbul ya da Ankara'dan hangisini sevdiğini sordum. Çocuk Ankara'yı sevdiğini söyledi.

Nedenini sorduğumda, "Ankara'da Atatürk olduğu için.." yanıtını verdi.

El Bela Güncesi(Gazetesi)

Atatürk öldü. O, ulusun atası ve son yüzyılların yetiştirdiği en büyük adamdı. Mustafa Kemal,

kurduğu eserin verimlerini gözüyle gördü. Görevini tamamladı. Dünyadan başarılı ve muzaffer olarak

çekildi.

Elehram Güncesi (Gazetesi)

NORVEÇ

Atatürk, tarihte, ülkesinin en büyük adamlarından biri olarak kalacaktır. Türkiye iyileşmiştir ve

yeniden güçlenmiş olarak Atatürk'ün eserini sürdürmek hususunda en uygun olanaklara sahiptir.

Le Morgen Bladet Güncesi (Gazetesi)

Atatürk, Türkiye'yi yeniden yaptı. Güvenli bir yol üzerinde ileri yürüyüşünü sürdüren bir ülke bıraktı.

Monges Handels Güncesi (Gazetesi)

PAKİSTAN

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün ölümünü büyük üzüntüyle öğrendim.

En içten başsağlığı dileklerimin kabulünü rica ederim.

Pakistan Cumhurbaşkanı Muhammet Ali Cinnah-Kaidiazam

Kemal Atatürk, yalnız bu yüzyılın en büyük adamlarından biri değildir. Biz Pakistan'da, O'nu

geçmiş bütün çağların en büyük adamlarından biri olarak görüyoruz. Askeri bir deha, doğuştan bir

önder ve büyük bir yurtsever olan Kemal Atatürk, ülkesini yeniden büyüklük yoluna koydu. O yalnız

sizin ulusunuzun sevgili önderi değildi. Dünyadaki bütün Müslümanlar gözlerini sevgi ve hayranlık

duygularıyla O'na çevirmişlerdi. O, Müslüman dünyasında yeniden siyasal uyanış yönünden ileriye

doğru cesur bir adım atan bir avuç insandan biriydi. Bu unutulmaz yıldönümünde sizin duygularınızı

paylaşır ve büyük kurucusunun ölümsüz anısına ulusunuzun gösterdiği sevgi ve saygı hislerine

katılmak isteriz.

Pakistan Cumhurbaşkanı Eyüp HAN

Bizim aslımız rengi uçmuş bir kıvılcımken O'nun bakışıyla dünyayı kaplayan ve aydınlatan bir güneş

durumuna geldik.

Şair İkbal

POLONYA

Atatürk yeni Türkiye'yi kılıcıyla oluşturmuş ve dehâsıyla düzenlemiştir. O'nun yaratıcı ruhunun

ve ateşli yurtseverliğinin harekete geçmemiş olduğu hiçbir alan yoktur. Eski Türkiye'nin bütün

felaketlerinin kaynağı Osmanlı Devleti'nin içişlerine yabancı devletlerin karışmalarına izin verenin

Sultanlık yönetimi olduğunu anlayan ilk adam olmuştur. Atatürk, Türkiye'yi ufalma ve bölünmeye

uğramaktan kurtarmıştır. Şimdiki Türkiye, hem kendi yakınında, hem de bütün Avrupa'da birçok

dostlara sahiptir. Bütün dünyanın hayranlığını kazanan ve Türkiye'nin yaşamının en onurlu dönemini

oluşturan reform siyasal, ekonomik, toplumsal, düşünsel… bütün alanları kapsar. Bu düzenlemenin

tarihi 1923'tür. Yani Lozan Antlaşması'nın imzalanması tarihidir. Bu antlaşmayı öbür devletlerden

önce Türkiye'ye 150 yıldan beri geleneksel dostluklarla bağlı olan Polonya kabul etmiştir. Ulusal onur

duygusuna aslında sahip olan Türk ulusunun babası olan Atatürk'ü, sarsılmaz bir aşkla sarmasında

şaşılacak hiçbir şey yoktur. Yeni Türkiye, uluslararası siyasette hesaba katılması gereken bir öge

olmuştur. Türkiye'nin çağdaşlaşma ve yenileşme hareketi sürüyor. Osmanlıların hasta adamı

iyileşmiştir. İlerlemesi ve enerjisi yerindedir. Atatürk, bunu yapmakla gerçekten bir mucize

göstermiştir. Türkiye, Atatürk'ün yönetiminde yeniden Yakın Doğu’da bir anahtar durumu almıştır.

Gazeta Polska

ROMANYA

Ulusun gerçek gereksinimlerini çok iyi kavrayan Atatürk, ölçü birimi olarak eski Sultanların dış

genişleme politikasını değil ancak belirli bir alan içinde yoğun bir kalkınma siyasetini benimsedi.

Ülkesini bilinçli bir örgütle yükseltmek ve yeni inkılâplar elde etmek yoluyla ulusal yaşamı,

yıkılamayacak temeller üzerine oturttu. Ulusun ruh derinliklerine doğru yöneltilen bu emekler,

yoğunluk bakımından Fatih Sultan Mehmet'in genişleme alanındaki çabalarıyla pek iyi

karşılaştırılabilir. Atatürk, adının da gösterdiği gibi Türkler'in tam bir babası olmuştur. Herkesin

kendisine bugünkü gönencini (refahını) borçlu bulunduğu bir baba.. O'nun eseri, bütün dünya için bir

iyi örnektir.

Curentil Güncesi (Gazetesi)

Atatürk tarihte, örgütçü bir dâhi, bir ulusun harikalar yaratan yöneticisi ve ülkesinin kurtarıcısı olarak

kalacaktır.

Independance Romaine Güncesi (Gazetesi)

Romanya'da Atatürk'ün ölüm haberi geldiği gün, bütün okullarda dersler tatil edildi.

Romanya-Rador Ajansı

Önder ve kılavuzlarının ölümü dolayısıyla Türk ulusunun duyduğu acıya bütün yüreğimizle katılırız.

Bir ulusu, uçurumun kenarından sarsılmaz azmiyle kurtaran, güçlendiren, yükselten yöneticiler

arasında Atatürk, en birincisidir. Ulusumuz, en büyük Türk'ün karşısında kederli bir saygıyla

eğilmektedir.

Timpul Güncesi (Gazetesi)

Eseriyle insanlığın üstüne çıkan bu inkılâpçı, kişiliği ve yaşayışı bakımından da insanlara en yakın

olanlardan biriydi. Esasen kişiliğinin çekiciliği ve yaşamının sonuna dek koruduğu yetkesinin gizi

buradadır.

Vittorul Güncesi (Gazetesi)

Atatürk, dünya üzerinde yeni bir çağ açmış bir insandır. Ben, O'nun Türk kadınlarına hak vererek ve

bir ülkede anayı, yakışır olduğu yüceliğe eriştirerek Batı'ya ders verdiğini nasıl unuturum.

Uluslararası Kadınlar Birliği Delegesi Prenses Aleksandrina

RUSYA

Türk ulusunun özgürlük ve Türkiye'nin ulusal kalkınması için çetin mücadelelere adı karışan

Kemal Atatürk'ü ülkemiz çok iyi tanır. Atatürk Türk ulusunu, kışkırtıcı güçlere, yayılmacılara ve silah

zoruyla Türk ulusunu ezerek ülkeyi büyük devletlerin bir sömürgesi durumuna getirmek isteyenlere

ve gerici güçlere karşı savaşa girmesi için uyandırmıştır. Yakın ve Orta Doğu’da ilk Cumhuriyet,

doğuşunu O'na borçludur. Bu Cumhuriyet, birçok ulusun ulusal özgürlük hareketlerine ışık tutmuştur.

Atatürk'ün yayılmacılığa karşı kutsal saydığı savaşını, yalnız Türk ulusu değil öbür Doğu ülkeleri de

takdirle karşılıyordu. Türkiye'nin yüzyıllık geriliğinden kurtulması için Atatürk pek çok şey yapmıştır.

Gerçekleştirdiği reformlar ülkesin ekonomik yaşamının, sanayisel, tarımsal kalkınmanın hızla

ilerlemesini hedef tutmuştu. Atatürk yönetimi zamanında, Türkiye'nin uluslararası yetkesi yükselmiş

ve ülke, dünya siyasetinde önemli rol oynamaya başlamıştır.

SSCB Başkanı N. S. KRUŞÇEFF

Ünü bütün dünyaya yayılmış olan deneyimli Başkan’ın yönetimi, herkesin sevgi ve saygısını çeken

büyük Türk ulusunun, ulusal bağımsızlığını sürekli bir başarıyla güçlendirmiş ve yeni ulusal yapısını

yaratmıştır.

SSCB Başbakanı KALİNİN

Adı, Türk Ulusunun “Ulusal Kurtuluş Savaşı”nda ve yeni Türkiye'nin siyasal alanda yeniden

örgütlenmesinde sımsıkı bağlı olan Kemal Atatürk'ün ölümü gerek Türkiye için gerekse bütün dostları

için derinliği ölçülemez bir kayıptır. Türk ulusunun en içten dostları eşsiz devlet adamının ölümünden

dolayı derin bir acı içindedirler.

İzvestia Güncesi (Gazetesi)

Atatürk'ün ölümü, Türkiye'deki büyük halk kitlelerini ve ülkelerinin bağımsızlık ve özgürlükleri

kendileri için pek kutsal olan kimseleri derin bir acıya gömmüştür. Bağımsız Türkiye'nin dostları

Sovyet kamuoyu ve öbür ülkelerdeki ilerleme yandaşı bütün çevreler, Türk ulusunun yasına içtenlikle

katılmaktadır.

Journal de Moscou

Atatürk; Cumhuriyetin ilanı, ulusal bankaların ve ulusal sanayinin kurulması, demiryollarının

yapımı, yabancı ayrılıkçıların kamulaştırılması, din ile devletin ayrılması, Latin kökenli Türk

imceliğinin (alfabesinin) kabulü, kadın eşitliğinin tanınması, unvanların kaldırılması gibi bir çok

inkılâp hareketinin yapıcısı ve öncüsü olmuştur.

Pravda Güncesi (Gazetesi)

SURİYE

Atatürk'ün ölümü yalnız Türk ulusu için değil O’nun örneğine çok muhtaç olan bütün Doğu ulusları

için en büyük kayıptır.

El Eyyam Güncesi (Gazetesi)

Yurdunu kaçınılmaz görünen bir parçalanmadan kurtararak devlet gemisini güvenilir bir

limana götürdükten sonra ulusundan bir taht istemedi. O, sözcüğün tam anlamıyla bir adam, eşsiz

bir dâhi, kahraman bir süer (asker) ve siyaset adamıydı. Yaşamını ulusunun mutluluğuna adadı, bu

uğurda genç yaşta yaşama gözlerini kapadı.

Elifba Güncesi (Gazetesi)

Türk yurdunun yapıcısı, Türk güç ve büyüklüğünün yaratıcısı büyük Atatürk'ün ölümüyle Türk

ulusunun duyduğu acıya Suriyeliler bütün yürekleriyle katılırlar. Kardeş ulusun uğradığı bu acı

karşısında bizim en büyük avuntumuz büyük dâhinin çizdiği yolu izlemektir.

El Kabes Güncesi (Gazetesi)

Atatürk'ün başardığı işler mucize ve harika türündendir. Birkaç yıl içinde ülkesinde yaptığı inkılâplar,

birkaç yüzyılda gerçekleştirilmeyecek işlerdir. Atatürk, tarihin her çağı için, insanlığın bir mucizesidir.

El Tekaddüm (Gazetesi)

TUNUS

Tunus ulusu bugün, yüzyıllık bağlarla bağlı bulunduğu kardeş ve soylu Türk ulusuyla Mustafa

Kemal'in unutulmaz anısını canlandırmak ve saygıyla anmak üzere saygılı bir düşünce içinde

birleşmektedir. Ulusumuz Gazi'nin ölmez eseri için en büyük hayranlığı O'nun alanında, savaş

alanlarında, büyük asker olduğunu kanıtladıktan sonra, her şeyin tümüyle bittiğinin sanıldığı bir

anda, ulusundan umudunu kesmeyi ve yenilgiyi kabul etmeyi şiddetle reddeden önderi, Tanrı'nın

seçtiği büyük insanı anıyoruz. O, güçleri birleştirmeyi, kırılmış cesaretleri yükseltmeyi bilmiş ve talihi

zorlayarak, ulusal ülkenin bütünlüğünü yine kurmuş ve ülkesinin bağımsızlık ve egemenliğini

kazanmasını sağlamayı başarmıştır. Atatürk böylece, ölümü ölümü tutsaklığa yeğleyen bir ulusun

neler yapabileceğini şaşkınlıklar içinde bulunan dünyaya göstermiştir. Bu örnek unutulmayacaktır.

Biz ülkesinin egemenliğinin mimarı olarak Atatürk'ün kişiliğine, parçalanmak yolunda olan bir

imparatorluğun yıkıntısı üstünde hayranlık duymaktayız. O'nun ölmez eseri, egemenliklerini elde

etmiş ulusların kaderlerine hükmedenler için ışıklı bir örnek ve bir esin kaynağı olarak kalacaktır.

Tunus Cumhurbaşkanı Habib BURGİBA

YUGOSLAVYA

Atatürk'ün dehâsı, tarihte Türk ulusunun taşıdığı ruhun erdemine en yüksek örneklerinden birini

oluşturacaktır.

Yugoslavya Elçisi Branko Aczemoviç

Tarih, silinmez imcelerle (harflerle) bu devlet adamın adını kazıyacaktır. Atatürk bir halk adamıdır.

Kırılmaz azmi, keskin zekâsı ve erki kendisini, yendiği yazgısının önüne getirmiş, böylece yeni

Türkiye'nin yaratıcısı olmuştur.

Politika Güncesi (Gazetesi)

YUNANİSTAN

Dost ve müttefik Türkiye'yi pek acı bir biçimde üzüntüye düşüren ulusal yasa, Kraliyet

hükümeti, Elen ulusu ve ben çok acılı bir heyecanla katılıyoruz. Bu çok çetin sınavda bütün

Yunanistan'ın düşüncesi, en derin duygudaşlığını açıklamak ve belirtmek için soylu dost ulusa

yönelmiş bulunuyor. Ünlü önderin, kahraman askerin ve Türkiye'nin aydın yaratıcısını anmakta olan

Yunanistan, Başkan Kemal Atatürk'ün Türk-Yunan ittifakının başlıca kurucusu olduğunu ve iki ülkeyi

ortak bir ülkü ve barışçı çalışma birliği çerçevesinde birbirine bağlayan ve çözülmesine olanak

düşünülmeyen dostluk bağlarını oluşturduğunu asla unutmayacaktır. Yunanistan, güçlü eseri soylu

Türk ulusunun yazgısını sonsuza dek belirlemiş olan Büyük Ölü hakkında çok heyecanlı bir anıyı

bağlılıkla koruyacaktır.

Yunanistan Başbakanı General METAKSAS

İngiliz, Fransız ve İtalyanları Anadolu'dan uzaklaştırıp bizi de yenince karşımızda sıradan bir adam

bulunmadığını ve O'nun gerçek yaratıcı erkini kavramaktan uzak kalmış olduğumuzu kabul ettik.

Yunan Ekonomi Bakanı Yorgi PESMAZOĞLU

Kılıcının parlaklığı, Atatürk'ün tek erdemi, tek şan ve onuru değildir. O'nun barış zamanında

yaptığı, iradesinin gücünü ve düşüncelerinin parlaklığını daha çok belirtmiştir. Büyük Pier

döneminden beri böyle bir deneme yapılmamıştır. Atatürk on altı yılda, gençlik ve güçle dolu erkli,

istediğini ve nereye gittiğini bilen yeni Türkiye'yi yaratmayı başarmıştır.

Akropolis Güncesi (Gazetesi)

Türk ulusu, kendisine yaşam vermiş ya da yaşamını iade etmiş olan Atatürk'e, O’nu gerçek bir baba

gibi görerek, günlerce ağlamıştır. Bir insana ölümünden sonra bu derece sevgi ve yas gösterileri

yapılması uluslar tarihinde az görülen şeylerdendir."

Athinaika Güncesi (Gazetesi)

Atatürk ölümünden önce, herkesçe saygı gösterilen, değer verilen güçlü, dinç ve çalışkan bir Türkiye

yaratmak ülküsünü tümüyle başardı.

Elenikon Mellon Güncesi (Gazetesi)

İki ulusu, Türk önderinin ölümünden ortak bir kayıp olarak üzüntülü olması doğaldır.

Etnika Nea Güncesi (Gazetesi)

Her ülke, ulusunu zafer, gönenç ve mutluluk yolunda ilerleten büyük adamlarına heykeller

dikecektir. Ancak Türkiye'nin, Kemal Atatürk'ün heykelinin yapılmasında kullanılacak taşı bulabilmek

için dağlarını deşmesi, karıştırması gerekecektir. Çünkü Türkiye, herkesin kıskandığı bir adama dost

ve düşmanlarının hayran olduğu bir dehâ adamına, kaybı yalnız Türkiye için değil bütün uygarlık ve

dünya için bir kayıp sayılacak bir dehâ adama, sahip bulunmak mutluluğuna erişmiştir.

Katimerini Güncesi (Gazetesi)

Dost Türkiye, dize gelmiş olan insanlığın huzurunda kurucu ve yaratıcısına başsağlığı dileklerini

sunmaya hazırlanıyor.

Peria Güncesi (Gazetesi)

Atatürk, Türklerin eski köklerini araştırıyordu. Türklere, kökleri konusunda Kemal Atatürk dünyadaki

bütün ulusların kıskanabileceği nitelikte, soyluluk payı vermiştir. O'nun dönemi atalarıyla övünmek

için, gelecek Türk kuşaklarına yetecektir.

Tarihçi A.V. DASKALAVİS

Atatürk'ün Türkiye'de yaptığını hiçbir yerde, hiçbir kimse yapmadı: Ne Cavour, ne Cromwel, ne de

Washington... Esinlediği kimselere ve kendi ilkelerine göre yarattığı yeni kuşak, O'nun eserini

sürdürecektir.

Tipos Güncesi (Gazetesi)

Özleştirmen : H.Cem KANIBİR, Türkbilimci.

İletişim: [email protected]