==============~-.

DISSER T A TIO MEDICA

., I N!<'\ U G U R A LIS,

DE

FEBRE CONTINUA COMMUNI.

DISSERTATIO MEDICA

INAUGURALIS,

DE

FEBRE CONTINUA COMMUNI: Q..UAM,

ANN U E N T E SUM M 0 N U MIN E,

Ex Audoritate Reverendi admodum Viri,

D. G E 0 R G I I B A I R D, S. S. T. P. ACADEMllE EDINBURGENlE PRlEFECTI; • NEe NON

Arnpliffirni SENATUS ACADEMICI (;onrenfu,

Lt Nobilif1irn::e FACULTATIS MEDIC.IE Decreta;

PRO GF 'DlJ DOCTORLS, ~

SUMMISQ...UE IN MEDlC:'~"A HONORInUS AC PRIVILEGIIS,

RITE ET LJ:.:-,! TlI\IE CONSEQ...UENDIS;

ERUD1TORL1~I EX:\l\IL>a SUBJICIT

GULIELMUS \-~T ARREN BALD\VIN, H I B ERN U-S;

SOC SPEC. EDIN. SOC.

Q!Jantaque quam pan i !aciant difcrimina motus.

I\l.\;\I/,. Lib. 1. \". 17.

Ad diem ::4 Junii, hora locoque [olitis.

bS

EDINBURGI:

C U lVI P R I TT I LEG 10.

THIS GEORGI! MUDJE ET FILII.

1797·

REVE:RENDO VIRO

THO M..£ COO K E,

S. P. D.

GULIELMUS WARREN BALDWIN.

PR.lECEPTOR VENERATISSlME,

VIRTUS lua, ingenium, more/que benigni, objerva/;!iam om-

nium jure vindicant; ego, attamen, non ob hlZc folum Ie charum

hoheo, cujus amicitia folicita, imo paterna, cujtls curlZ nunrpam de­

fdfo, mihi potd/atem has, quos accepturus film, honores carpend;

fuppeditavere.

Oh! Ecclifza, luis fub aujpiciis marcefcitne virtus? Illunme

ptrfequeris, cui de virtutibus fire nulla difzO Tua, amite,Jortuna

refpondet: Eheu! lurpe dedecuJ! Invidia mordax Ie prQ}ri;s me­

rita !poliat. DilJimulatio fibi hond/atis pretia arrogat. Scelerum

m1fe fruantur viles. Sin/,fi tjfc poJ!nt, felices. Ego, dum med! menli

'Ion dg;ciat honos, tuum nomen, merita, laude/que, femper liber';:

proftram.

Has accipejludiorum primitias, unicum, quodjam donare pqfJiml,

amici/itt pignul.-- IT i·l.'c! valequc!

CORRIGENDA.

P. 7, lin. 17, pro vitaque, lege vitreque. 24,' I, - perftat, perftet.

14, 7' - colorem, - calorem. /1 II Ii;~, pY'J'h- J;y.", (TY7L

DISSER T ATIO MEDICA

I N A t1 G t1 R A LIS,

DE

FEBRE CONTI}fNUA COMMUNI .

• AUCT. GULIELMO WARREN BALDWIN.

QUAMVIS, in diirertatione ad fyftema me­

dicinre praxeos pertinente, omnibus mor­

borum generibus et fpeciebus nofologicum ap­

ponere tituIum illorum difcrimina optime de­

pingentem, decet; tamen mihi videtur, hujuf­

modi traCl:ationi nomine maxime ufitato et cog­

nito opus eire: porro, quanquam de febre con­

tinua, qualis in his regionibus frequentius oc­

currele foIet, verba agere mihi proponatur;

tamen aliquorum fymptomatum typhum gra-. A vlOrem

DE FEBRE

viorem fpeciatim notantium, rationem ,habere

lubet· h~c enim medico in his infulis ali-, quando, etfi multo rarius, quam fub crelis cali.

dioribus, fefe offerunt.

His perpenfis, typhus, fynocha, et fynochus

nomina fignificatione nimis coarCta videntur:

et mihi fatis erit, fi titulus prrepofitus idoneum

lumen horum, qure in paginis fequentibus dicere

volo, ferat.

Etiamsi quredam permutatio in ratione ope­

rationum, qUa:! in corpore humane aguntur,

prius oriatur, quam mifero uIla morbi fufpicio

fubfit; hcec permutatio, qUa:!cunque .fit, pror­

fus latet; et prima manifefta fanitatis defec­

tio languore, anxietate et folita diei negotia

agendi repugnantia patefit. Hrec aliquando

adeo lcvia funt, ut regrotum queri fere pudeat.

Sed huc cito aceedunt in eibum folitum fafti­

dium, laffitudo, debilitas, eum ofcitatione fre­

quenti et mentis depreffione. Infelix non fe­

eus, ae fi multo labore defeifus eifet, fe habet.

InterjeCl:p tempore adfunt mqUles et moleftia

una

, CONTINNUA COMMUNI. 3

una cum cujufdam fupra corporis fuperficiem

repentis fenfu fubinde orienti: qui aC1:utum ad

tremores multo agitantes increturus eft. lEger

nunc import uno afHid:us frigore, primo dorfum

et dehinc totum corpus pervadente, fe ad fo­

cum quam proxime recipit, et artus fimul coI­

ligit. Pallida evadit facies. Oculi; palpebris

vix patentibus, hebefcunt, pruriunt. Vultus

alte demiffus mreftusque geritur. His comites

fefe offerunt fufpirium, vertigo, et cephalea ali­

quando acuta, frequentius obtufa, tanquam

plumbi moles caput gravaret. Surdafter fit

reger et fonos audit apum fufurros vel lapfus

aquarum referentes. Pulfus arteriarum parvi,

debiles, frequentes, frepe intermittentes fiunt.

Spiratio anxia, turbataque fubitas et breves rap­

tiones fert. Freda et arida eft lingua, vel albi.

do muco obteC1:a. Nunc febricitans aliquanto

fitit. Alvus lentet. Urina limpida plerum­

que obfervatur, at ei aliquando rubidus conftat

color. Anorexia et naufea magis magisque

premunt, et tandem vomitus, alio tempore le~

A 2 VIS,

4 DE FEBRE

VIS, alio violentus cietur. Deinde corpori fu­

pervenit calor, qui, fi oriatur fudor, mitefcit;

fed aliter plerumque per morbi curfum perftat.·

Anxietas et oppreffio, fudore fluente, leviores

redduntur. Ab regro liberius pleniufque fpira­

tur. Arterire pulfu pleno, molli et requo fed

adhuc frequenti micant. Facies et tota corpo­

ris fuperficies lreviores evadunt ; tota ora magis

naturalia videntur.

Hie fymptomatum coneurfus in variis cafibus

varios habitus aifumit, varioque in ordine eve­

nit. lEger frepiffime paroxyfmo tam plene ex­

aCto non angitur: fed a primo morbi ingreifu

horrores frigoris fenfu excitati, et celeres fan­

guinis £luxus totam corporis fuperficiem prre­

cipue faciem ealefaeientes, oceurrunt, et alter­

natim fefe fummovent: Neque femper vomitu

agitatur reger; fed naufeam et ftomachi fafti­

dium fere affidue fubit.

Inter hree dies paueos, aliquando unum vel

alterum, aliquando tres vel quatuor perducit fe­

bricitans : attamen mane, rerumnis pacatis, qui-

bufdam

CONTINNUA COMMUNI. 5

bufdam otiis fruitur; ilire verb vef pere rurfils

ingravefcunt, et nottu quietem vel totum vel

ex magna parte pelIunt. Somnus femper tur­

batur, folita alacritate nunquam fuccedente.

Somnolentia vel levi comate frepe percutitur

reger, fubinde muffitans. Inconftantes difpa­

refque funt frigoris et calefcentire viciffitudines.

MaIre ardore perfrepe fuffunduntur, dum frigeat

nafus, dumque frons fudore frigido madeat. Ar­

tus fudore frigido, vifcido obducuntur, dum ru­

bore vivido Horeat vultus. Cutis tattu larida

fentitur. Alvus plerumque aftringitur, quam.

visdiarrhrea inter dum contingit. Lingua fem­

per fordefcit, nunc muco vifcido illita, nunc

fufca, arida, rimifque fatifcens: perfrepe quo

magis arida fit, eo minus urget fitis; fed hoc

fymptoma nee citius fe, quam apud morbi ac ...

men oftendit. Mifer frequenter de doloribus

dorfum et lumbos afHigentibus queritur; atque

perfrepe corpus totum angore et moleftia. dolet.

Ventriculus non raro lenta corripitur infiam­

matione, et ftimuli cujufcunque fit adeo im-

patiens,

6 DE FEBRE

patiens, ut omne in femet ingeftum, reJlclat =

ita re fe habente, ventriculo preifo augetur

dolor.

Sub fextam feptimamve diem figna morbi

fere omnia in pejus ruunt. Gravius premunt

anxietas et oppreffio. Capitis dolor et vertigo

plus crudelitatis cient: huic fuccedit delirium

plus minus truculentum. Cruftis fubnigris in­

horrent labia, lingua et dentes. Ora tota vi­

dentur fqualida. Corporis vires fudoribus large

manantibus folvuntur. Sub hoc tempus, et e­

tiam aliquando paulo poft morbi invafionem, fe

in cutem promunt maculc.:e, violacec.:e, lividre,

fufcre, imo et ipfc.:e nigrc.:e. Has autem in ty­

pho graviori, ejufque fub periodum prove Clio­

rem, plerumque videmus. Rebus fic ftantibus

COXa!, os facrum et fcapulc.:e exulcerantur, par­

tes corporis jacentis pondus prc.:ecipue ferentes.

Spiritus et halitus a fuperficie diffufus, maxime

fretent. In ore aliquando apparent aphthre

alte fufcre. Vellicationes atque fpafmi mufculos

faciei et artuum tendines agitant. Paulo ante

morbi

CONTINNUA COMMUNI. 7

morbi finem, ftupidus et infenfilis fit reger, diu­

tius luce vel fonis more folito non excitandus.

Saliva, deglutitione propter paralyfin fere omni­

no imp edit a, a trachea, in quam folita porta

negata nunc viam legit, fonum crepitantem

emittit. Ex corpore defcendunt, regro vel n04

lente vel infcio, frex et urina: hrec autem non

multo ante mortem frepe prorfus fiftitur. Ar­

terire valde debiles et quafi vibrantes tangentis

digito fe creberrime illidunt. Sudores large

erumpunt frigidi vifcidique. Artuum fummi­

tates frigefcunt. Tandem tendinum vellica­

tiones ad fubfultus validos et convulfiones uni­

verfum corpus corripientes, increfcunt. Poftre­

mo fervatrix, qurecunque fit, quam natura cor­

poris fanitati prrefecit, hofti nimia vi inftruCto

fe reddit. Et fie reger laifatus, vitaque pertre­

fus, fe ad lethi gremium recipit, unicum rerum­

narum levamen... Sed hujus morbi event us non

femper adeo infauftus eft, quod, ne verba repe­

terem, inter prognofin agendam oftendere co.

nabor.

PROGNOSIS.

8 DE FEBRE

PROGNOSIS.

Hrec febris ccntinnua Britannica valde letha ..

lis haudquaquam habenda eft: * ex centum

hominibus hoc morbo correptis, tribus qua­

tuorve folis morientibus; fed febre maligne et

epidemice graffante, hrec ratio magnopere per­

mutatur. Ad ftatuendam de morbo tam mul­

tas viciffitudines fubeunte prognofin, pruden­

tiffima mentis adhibitione uti oportet. Noftra

eventus prrediClio prrecipue eft deducenda a

priori regri valetudine generali, a morbi epide­

mici (fi quis nunc frevit) violentia, a methodo

curationis jam faCla, et a fymptomatum prefen­

tium frevitia vel lenitate. QEamvis prognofin

agere, incipiente morbo, difficile et valde incer­

tum eft; tamen, febre paulo ulterius proveCli,

variis multifque fymptomatibus gubematur ju­

dicium. Cum fpurcities, qure jamdiu lin guam

et

.. Pr~lea. de Med. Pratl:. Doa. Gregory proiat.

CONTINNUA COMMUNI. 9 et os fredaverat, detergi incipiat, ab lingure mar.

ginibus primo evanefcens; cum faliva eo co~

pire fiuat, quo ad fitim tollendam fufficiat; cum

cibi appetitus olim alienatus, et cutis humid a

hrec comitentur; pro certo falutem reverti ha­

heamus. Diarrhrea modica biliofa, cum cute

uda mollique, fauile prredicat. Febrem,

cum jam ad acmen perventum fit, deceifuram

eire proculdubio autumant fudores generaliter

tranfpirantes et angorem febrilem tollentes.

Delirium non premature apparens felix fignum

afferre putatur; quamvis nonnulli, nullo delirio

agente, vita defuncti fuerint. ~oniam ex vi.

ginti hominibus a febre convalefcentibus, un­

deviginti aliquid fomnolentire agunt; idcirco

ab hoc fpes Ireta airumi poffit. Sed cum reger

a comate haud facile excitari poteil, in dubio

fiilitur vita. Arteriarum pulfibus plenis, mol­

libus, fatifque validis, et in minuti temporis fpa­

tio non ultra vicem centefimam vigefimam mi­

cantibus,medico felicem prognofin prrebere licet.

Vinum fi palata gratum fit, fi vires .et otia regro

B afferta

IO DE FEBRE

afferat, fi pulfuum crebitatem cornpefcat, fi do­

lorem capitis et delirium fubigat, feliciffimum

omen pnebet. Atque nunc redeunte cibi cap­

tandi cupidine, et levibus fomnis corpus laifatum

refoventibus, ne punClo temporis dubitemus

arnicos reddere perfuafos, falutem undique fup­

petere c.egro.

Sed hoc grato munere fungi, fymptomata

jam recenfenda medico aliquando negant; fci­

licet, debilitas et omne putrefcentire fignum;

pulfus exilis, debilis, facile preffioni cedens, filo

vibranti fimilis; dolores caput, pulmones, vel

ventriculum ali ave abdominis vifeera graviter et

pertinaeiter affiigentes. Refpiratio cegre et ra­

pi de aCla, fubinde illterrupta; lineamenta orum

eollapfa; vultus derniifus, oculi hebetes, fixi;

ftrabifmus, qui fignum ferme lethale habetur.

Ex multis obfervationibus difeiplina yalentibus,

a Doaore Rutherford Botaniees Profeifore pro­

ditis~ hane pr::etermittere mihi vitio tribueretur.

~ Obfervat, fymptomata, fi multis \'ieiffitudinibus

verfentur,

• Si auditus et memoria me non fallant, haec obfervatio in­ter PrccleCl:iones Clinicas prolata fuerat.

CONTINNUA COMMUNI. II

.verfentur, et fi rationes impares inter fe te­

neant, omen infauftum dare: e. g. quando­

cunque, indiciis moleftire fere omnibus fubla.

tis, unicum adhuc pertinaciter fzvit; vel fi,

dum adftantes fortis regrotantis lugubris ex

fymptomatibus mifereat, ipfe periculi fui in­

fcius videatur, nee ullas querelas un quam pro­

deat, at e contra fefe bene habere dicat.

Signa, qure jam diaurus fum, medicum re­

ducis fanitatis fiduciam dejicere cogunt. Cum

fudores frigidi vifcidique, tumoribus comitanti­

bus et fequentibus, perfluant; cum delirium

ferox et pertinax, luce vel fono nequaquam fuf­

tollendum regro poftremum minitetur ; vel cum

coma altum in Ion gum tempus producatur;

quum ftimulos fentiendi non compos fiat reger;

quum urina vel prorfus fiftatur, vel fanguino­

lenta et fretida fluat; quum freces cruentre te­

trum odorem effiantes, regro nolente dejician­

tur; cum aphthre, petechire, vibices et hre­

morrhagire appareant; in poftremo cum corpus

B 2 agitent

12 DE FEBRE

agitent tendinum fubfultus et convulfiones; In

peffimum omnia ruunt.

Tales funt infidire, qualibus tramitem mor­

talem inftruit febris, talia funt arma, quibus

mortales fpoliat vita. Alii regri aliis diebus,

nunc ocyus nunc ferius mortem oppetunt. Hip­

pocrates et Cullen us dies tertias, quintas, fep­

timas, nonas, undecimas, decimas quartas, deci­

mas feptimas, et vigefimas, morbi crifin fen! fem­

per afferre autumant. Attamen longe pofi hrec

tempora,fe bre afllicti moriuntur: Doctor Gregory

mortem die fexOlgefimo nona evenire fe agno­

viffe dicit. Sed ille etiam obfervat, quod, cum

res ita fefe habeant, nimiam debilitatem, atro­

phiam, gangrenam, aliafque morbi fequelas, ac

nullo modo ipfum morbum, eventus infelicis reas

agere oporteat. QEando fub cedis fole calidio­

re ardentibus typhus, qua: revera paffibus pau­

cis ab hac febre difiat, funeftius frevit; in prog­

nofi ftatuenda, patet, tempeftates anni et aeris

temperiem aliquid habere notatu dignum.

Mihi

CONTINNUA COMMUNI.

Mihi de diagnofi verbis non opus eife vide­

tur, meditanti, medicum medicinre parce peri­

tum inter hunc aliofque morbos difcrimen

facile ftatuere poife. Animo hunc morbum ab

aliis diftincturo ( ni errore verfor) judicium fal­

lax fubrepere nequit; nifi fub febris adven­

tum, cum multo frigore inhorrente regro, non

abfque ancipiti, five intermittens five continnua

fit, animo ftemus. Inter talia medicus morbi

caufas, regri vitre mores, fitum loci ubi egiifet

horas, et qualium rerum fategiifet, confiderans,

vix in dubio manebit.

CAUSJE.

Auctores fere omnes plures enumeravere

<:aufas, quibus habitudinem ad febrem conci­

piendam corpori ortam eife, aifeverant. Hi

verD pot ius chimeris variis theoriis faventibus,

qmhn ratione experientire obfequente freti,

dogmata fua prodere videntur. litre caufre ab

iis recenfitre nullo alio modo agere poifunt, ac

debilitate inducta; qure, ut ego opinari velim,

talem

DE FEBRE

talem raro infert prredifpofitionem. ~am f~pe

virum indole et fanitate vegetiffimis fruentem,

febre freviter fterni videmus, jam in arenam

infantem ne provocare audentem! Hic argui

licet plures debiles, quam robuftiores mori.

~i ita dicunt, fi modo in mente volvant,

quantum numero validis anteveniunt debiles;

inde ab illis videbitur, ut, quanquam hrec pra:­

difpofitio in ftatu debilitati omnino converfo

conftet, tamen debiles majore frequentia mori­

turi etTent, quam robufti. D. Gregory accuratif­

fimus refert, ex centum hominum valde debi­

lium, phthifi vel hydrope laborantium, unicum

febre correptum fuitTe, quamvis omnes conta­

gioni maxime patebant. Infuper dignum no­

tatu videtur, illum unicum regrotantem cum

alio, a febre convalefcente, in eodem lec­

to recu buitTe ; m quo cafu, validiffim urn

contagione non

negabit nemo.

cornpl fenne non potTe,

Nil ultra fymptomatum mo-

dificationem valere mihi videtur debilitas.

Cum nutrices, aliique regrotis adftantes, con­

tagioni

CONTINNUA COMMUNI. 15

tagioni modo injuriam maximam minitante diu

expofiti incolumes vivant; cum juvenes me­

dicinre ftudium facientes fere femper impune

nofocomia frequentent; cum, qui bus judicium

in colluvie horrenda vitam ducendi fors dede­

rat afpera, aerem effiuviis fibi miferis minime

p.ocivis, fed aliis fub Jove pleno vadentibus

mala fc:eviffima illaturis, confertum fpirantibus,

in carceribus nullo morbo percuffi maneant: ab

his inferre licetne, quod corpus humanum quo

diutius contagioni expofitum, eo huic obftandi

magis pollens fiat? Opinor plagas calidiore

crelo obteCl:as et calidiorem aeris temperiem

febri non tanto prcedifponere, quam in pejus

ejus fymptomata vertere. In his regionibus

febris continnua fub hyeme funestius infcevit,

quod frigori eft tribuendum, pauperibus cafas

fuas ventis dare neganti.

CAUS..£ EXCITANTES.

Caufas fere omnes, quas hunc morbum ex­

citare dicitur, cum DoCl:ore Gregory habeo

ut

16 DE FEBRE

ut folum fymptomata temperantes. Ta­

men hre tres frigus, effluvia humana, et contagio

arttiorem inveftigationem merent. Frigus a

Cullcno febris per fe excitandre fatis pollens

habetur; quod mihi nullo modo verifimile

videtur; quia plurima funt exempla, ubi, fri­

gore graviter premente, nihil febris continnure

infiar fecutum fuerat. Frigus, quatemls mihi

cernitur, nullam potefiatem habet, nifi cum id

et effluvia humana vel contagio concurrant, et

quafi junctis viriblls ad febrem concitandam ruant.

Nonne creditu dignum videtur, quod omnes, fed

quifque fua ratione, materiem, qua edita eft febris,

in fuis corporibus femper generent; atqui hrec

materia nil injurire afferre potefi, nifi cum frigore

adjuta, et quafi in intimos compaginis receffus

repulfa, aut vel copia fatis magna colletta, fri­

goris auxilio non egens, funefiiffimos edit effec­

tus. Efine eo probatum, quod nihil magis ad

fubigendam contagionem, quam mllnditire, pol­

let? Hic morbus fere femper a plebe rebus

egems

CONTINNUA COMMUNI.

~enis oppreffa et fupellecrilis veftitufque

peno, muro fanitatis unico, nunquam fru­

ente ; raro a locupletibus origin em ducit.

Mihi alia, quam hcec non cernitur ratio, quare

hie morbus ex improvifo primum ingreditur iter

in locis, a quibus adeo diftat contagio, ut huic

febrieitantis dolores tribuere prreter fidem

omnino Foret. Effluvia humana et contagio

fe cognatione adeo arcra attingunt, ut prorfus

eadem a me reftimata fint. Hrec materia

hominum corpora, quibus orta fuerat, febre

percellens, vel ab aliis rebus, quam corpore

vivo, pridem illa imbutis rurfus exhalata, et

homini febrem inferens, effluvia appellatur; fed

contagio, cum a corpore febricitanti in [anum

tranfeat, ibique eundem concitet morbum.

Paludum miafma contagio fui generis febrem

folam gignit intermittentem, qure, etfi ab con­

tinnua intima natura difcrepet, tamen regri cor­

poris habitudine, curationis modo, aeris tem­

perie cceterifque varie fe habentibus, continnure

formam induere poffit.

c De

IS DE FEBRE

De omnibus theoriis ad caufam proxlma})l

fpeCl:antibus, a meclicis antiquis proIa tis, pror­

[us filebo; illam etiam Culleno gnavo faga­

ceque elaboratam et nunc in fidem ubique fal­

tern ditione Britannica habitarn, animadver­

tere nolo. HlljUS auCl:oris ratiocinatio plurimis

~gerrime concedendis fcatet; tamen, cum ego

nihil laude majori dignum proponere pollim, et

nil damni videam ab ejus theord fluens; de

hac quoque file boo Prreterea animus humanus

yefiigia, qure natura ipfa facile et fine ullo errore

ad metam femper legit, premere conans, frepe

per avia ignota et ambages altius inexplica­

biles, quam bbyrinthum Creticum, ducitur:

quocirca vereor, ne medici caufam vel fanitatis

vel a:gritc:cinis p:-oximam olim frufira tenta­

,'iffent, et in pofierum a:que frufira tentaverint.

SANATIO.

Ha:c medendi confilia ftatuere oportet.

CON5ILIUM I. Ad febrem quilmcitifiime fup­

primendam.

CiJ:--:SILIUM II. CtllTI prius effici non pollit, alii

naturam

CONTINNUA COMMUNI. 19

M.turam fublevandam, donec corporis cecono­

mia ftatum fanum recuperaverit.

CONSILIUM III. Ad tollendum velleniendum

omne fymptoma moleftiam ferens, optimis re­

mediis, nifi cum horum adhibitio aliis fympto­

matibus plus damni minitantibus, interdicatur.

Conjilium I. ~oniam febris ex propria, cujuf­

cunque generis fit, conditione nervofi fyftematis

conftet; maxime verifimile videtur, quod quic­

quid illifus five impetus magnos corpori inferre

polleat, confilium primum ad finem optatum u[­

que duceret. An hoc efficerent eleClricitas, in

aquam frigidam vel fervidam immerfio fubita et

ex improvi[o faCla, timor mentem derepente

corripiens, vel fumma lretitia fubita? fed hrec,

alia infidiofa, alia medicorum folertia nee tempe­

randa, nec ordinanda, fine magno periculo ad hi­

beri non poffunt. Ideo ad medicamenta vomi­

toria nofmet recipimus, qure femper tntam, fi

modo judiciofe adhibeantur, concuffionem cor­

pori dant, et frepiffime in hoc confilio perficien­

do medicorum votis refpondere folent. Ad vo-

C 2. mitum

20 DE FEBRE

mitum ciendendum variis medicamentis fub

varia medicinre reva ufi fuere medici. Hi ~

fere omnibus nunc pofthabitis, ipecacuanha et

antimonium in um habentur, qure, regri retate,

rob ore , creterifque varie fe habentibus, varia

portione ingerenda funt. Hie notare valet,

quo maturior eft vomitorii adhibitio, eo felicius

eft fucceiTura. Emeticum citra quintum frepe,

ultra raro, ab morbi ingreiTu diem, adhibitum,

febrem fubito fummovet. Tamen medic us,

quantumvis fero accitus, fi aliquid acris et pu­

trefcentis in ventriculo eiTe apparet, fi reger ro­

bore mediocri hetetur, nullaque adfint in flam­

mationis figna, cum commodo magno vorni­

tionem ciebit. Hoc melitis vefpere, quo exa.

cerbatio febrilis ingruere crepit, quam alio diei

tempore, agitur. Vomitio capitis dolorem fub.

levat, delirium pacat, et quicquid ftomachum

moleftia oneraverat, omnino expellit. Q.y.am­

vis vomitus febrem a fua {ede ne prorfus detru­

dere que at ; tamen morbum mitiorem reddit;

et vafis extremis actionem naturalem jam amif-

fam

CONTINNUA COMMUNI. 21

[am inftaurabit. Enema emolliens, alvo ad­

ftriCl:a, vomitioni debet prreire. Si unquam

(quod vere rariffime aecidit) eapiti inflammatio

atti~gere videatur; e temporibus per eucurbi­

tulos cruentos vel hirudines fanguinem quanti­

tate admodum parca prius dueere fas eft, quam

vomitus regrum agitavi1Iet. Hic denuo dicere

volumus, quod in tali morbo fanguinem largiri

medieum minime opertet, minime decet. V 0-

mitu huic confilio non refpondente, nofmet ad

fecundum recipimus.

Confilium 2.-Ad hane indicationem obfe­

quendam dure patent vire.-I. Omne irritans

evitare.-2. Ex vi au tennui et medicamentis

idoneis viribus vitre fubfidium ferre. Calor ex­

ternus irritationem moleftiffimam femper dare

folet, ideoque levibus ftragulis regrum ope­

riendo, ei potius culcitram, quam torum plu­

meum fternendo ventos in cubiculum illicien-,

do, curiofe eft frugitandus. Vigilice febricitan­

tern frepe crudeliter angunt, : qui bus obviam

eundo nil magis pollet, quam opium; quod per

totum

22 DE FEBRE

totum morbi decurfum, nifi fymptoma fpeciale

ejus ufum negaret, cum commodo magno ad­

hiberi poteft. Alvi conftipatio opio orta ene­

matibus leniter folventibus apte vincitur.

Pediluvium vel fotus ad pedes applicati fomnos

plaeidos f<£pe fua.d.ent, et capitis turbationes

paeant. Sitis gravium fit parens inquietudinum,

qUa! deleniendre funt potibus fpiritu nitri

vinofi, eryftallis tartari, vel mali citrei auran­

tiive [ueeo acidulatis. Potus ad regrotantis

arbitrium nunc ad mod urn varium et mutabile

mutandi funt. Dieta, qme febricitanti con­

venit, tennuis, levis, ftomaehum irritare ne­

quiens, eire debet; hujus generis funt panado,

aeido-dulces fructus, jufculum e pullo cocto

eonfectum, panis toftus, aqua vini pauxillo ad­

mifta, et multa alia ad vires corporis reficieo~

das aptiffima. Hic mei plum recenfere for­

taire refert, fed ifta <£que tertio, ac huic confilio

pertinentia, q uD verba eadem ne denuD proferan­

tur, fub ejus eonfideratione complectenda funt.

Cenfiliulll 3.-Anorexia multas movet turbas.

Si

CONTINNUA COMMUNI. 23

Si .eger non dum nimis debilis evafiffet, fi

ftomachi inflammationis nullum appareat fig­

num, et fi naufea videatur ex colluvie oriunda,

per emitica leniora affequenda funt otia: in

hunc finem ipecacuanha mitius, antimonio

gravius, concutiens, anteponitur. In pluribus

cafibus per hauftus leniter diluentes, falino~,

fubacidos, vel aerem fixum intime gerentes,

naufeam fummovere potius decet. Alvi con­

ftipatio capiti dolorem et delirium inferre folet;

ideoque enematibus vel falibus refrigerantibus

quamprimum e1l: refolvenda: fed catharfis

vires vitre repente fubigens non fine magno

difcrimine ruit. Calorem febrilem temperari

oportet, aere fubfrigido, potu refrigeranti, la­

vatione cum aceto et aqua mifi:is. Aqua fim­

pIe x cum faufta fortuna ad totum corpus la­

varidum, a medicis lata experientia et obferva­

tione acuta fungentibus, in ufu habetur. Ta­

men ab aqua utentibus cavendum eft, ne fan­

gms in ullis partibus copiofius jufto congeratur.

Si

DE FERRE

Si cutis arida perftat, medicamenta diaphorefin

modicam elicientia, ut antimonium tartarifatum

et antimonium calcareo-phofphoratum, cum

multis commodis adhiberi poffunt. Spiritus

nitri vinofus vafis extremis fanam aCtionem

reftituere videtur. Sudor fie elicit us, pigre

tranfpirans colOl'em fe brilem, anxietatem et

omnes moleftias minuit: ad eundem finem 111

ufu funt fruCtus acido-dulces, taliaque refrig'e­

rantia.

Si figna debilitatis et putrilentire in majus

tendant, cinchona vinoque fovenda eft vita.

Heec remedia, prout figna putredinis urgent,

magis magifque impendi debent. Omnibus

remediis, qure adhuc ad febris fanationem me­

dico fuppeditavere, prreftat vinum: viribus .. natura;! fubfidio it; naufeam pacat; pulfuID.

arteriarum frepiffime compefcit, molliorem ple­

nioremque reddens; calorem fe brilem et deli­

rium tollit; petechias aliaque putroris figna

cohibet et prorfus fummovet. Acidum vitrioli-

cum

CONTINNUA COMMUNI. 25

cum ad fudores liquidos, qui cegri robur refol­

vunt, reftringuendos et omnem putredin emmi­

nuendam, multum pollet.. Veficatoriis in hoc

morbo hodierna medic ina parcius utitur; ta­

men inflammatione aliquam partem corripiente,

ei applieata magnum levamen afferre folent.

Si, his ufitatis, ftranguria oriatur, hcee a eam­

phora. furripi dieitur. A potibus diluentibus,

ftranguria cegrum turbante, fine incommodo

magno abftineri non poteft; in quibus cafibus

nitrum plurimum prodeffe fertur.

Ad tremores 6t tendinum fubfultus doman-

. dos medicamenta antifpafmodica varia in prce­

tio fuere; hcec funt camphora, mofchus, opium,

aliaque quorum omnium opium longe prceftan­

tiffimum a.pparet.

Jam, mea ratione de febre continnua com­

muni pro1ata, et curationis pofito modo, qui

mihi Profefforum in hac Academia illuftrium

auCl:oritate freto, tutiffimus videtur, hane dif­

lertationem ad fummam producam meas f01-

D venda

~6 D E FEB R E, &.c.

vendo gratias, DoCl:ori Rutherford jure debi­

tas, non folum ob documepta fcientiam afferen­

tia, fed magis adhuc ob alias curas, quibus in

me amiciffime fungebatur.