tinh che enzyme
TRANSCRIPT
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
1/23
CHNG 3. CC PHNG PHP TINH
CH ENZIM
Giai on 1: da trn cc tnh cht l ho hc tc ng ln cccht phn t lng ln.
Giai on 2: Khai thc cc tnh cht c trng khc nhau ca protein cu.
Phn tch da trn cc thng s ring nh trng lng phn t,in tch ca protein.
Giai on 3:da trn nhng tng tc c hiu v c tnh rhunnghch gia enzim v: C cht.
Coenzim.
Cht gn.
Cht hot ho.
1. LCH S PHAT TRIN CA TINH CH ENZIM
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
2/23
2. NGUYN TC CHN PHNG PHP TINHCH ENZIM
Xc nh enzim mong mun l g v chn nguyn liu giu enzim. Xc nhcc c trng ca nguyn liu:
Bn cht ca NL: lng, rn
Dng chung ca NL: ng vt, thc vt, VSV.
Cu trc sinh hc ca NL: t bo VSV, t bo thc vt.
Xc nh vng cha enzim: ty th, t bo cht, mng t bo.
Xc nh cc tnh cht cu trc v l ho ca enzim: trng lng PT,cu trc PT, hng s ng hc, tnh n nh PT, pH ti u, im ng
in, cht hot ho, cht km hm
Phi c phng php gii phng protein di dng ho tan m khnglm mt hot tnh ca n.
X l phi thc hin T thp (+4OC); mi trng c cht m; tc
nhn bo v (nu cn nh EDTA, 2-mecaptoetanol); thi gian x ln n.
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
3/23
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
4/23
Loi mui v cch tnh lng mui s dng Mui sulfat amn v mui sulfat natri: gi r, kh nng kt ta cao, ho
tan ln, protein t b bin tnh, thao tc n gin.
Cc cng thc tnh lng mui cn thit a vo dung dch nh sau:
2
12
1
).(100
S
SSY
=
( )
=
10001
..1,0
2
12
gV
S
GSSA
Trong :G s gam (NH4)2SO4 trong 1000ml dung dch bo ho
(G = 515g 0oC; 530,7g 15oC; 536g 20oC.
Vg th tch ring biu kin ca dung dch (NH4)2SO4 bo ho
(Vg/1000 = 0,271 0oC; Vg/1000 = 0,288 15oC; Vg/1000 = 0,29 20oC.
Y: dung dch mui bo ho (ml) b sung vo 100ml dch enzim
A: trng lng mui tinh th (g) b sung vo 100ml dch enzim
S1: bo ho ban u ca dung dch
S2: bo ho ca dung dch cui nhn c
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
5/23
Kt tinh enzim Kt ta enzim thu hi c phn tch nh dung dch mui sulfat amn c
nng gim dn 0oC. Cc protein nhim tp ho tan nng muicao hn enzim s c loi ra.
V d: mt enzim kt ta trong khong bo ho 45 60% s c tchchit vi cc dung dch mui bo ho 65; 58; 52%.
Nng nhit ca cc phn phn on nhn c ti nhit mi trngv protein enzim kt tinh. Qa trnh kt tinh c th thc hin ch trong mtvi pht hoc vi gi.
Cc on protein enzim thu c sau phi c loi b mui bng
phng php thm tch hoc phng php lc gel. u nhc im ca phng php
K thut ny cho php nhn c mt phn phn on c lm giu enzimt th tch ln: loi b cc protein, enzim lin kt hy cc tp cht khckhng ho tan trc v sau phn phn on c cha enzim cn tch chit.
Thao tc n gin, d p dng nn c dng ph bin, nhng khi lm vicvi th tch ln c nhiu kh khn do i hi thit b phi chu n mn camui cao (inox).
Khong nng mui tch ca cc protein thng hay trng nhau nn khngbao gi c th thu c cc phn phn on enzim tinh khit hon ton.
Thng s dng phng php ny vo giai on u ca qu trnh tinh ch
enzim.
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
6/23
2. Kt ta ngin
Nguyn tc: Enzim c ho tan ti thiu xung quanh im ng in (pI),
v phn t protein enzim c tng in tch bng khng. Khng c lc y tnh in nn cc phn t protein enzim s
kt hp vi nhau to nn kt ta.
Mi protein c mt pI khc nhau ph thuc thnh phn axit amintrong chui mch bn ion ho, do kt ta c enzim mong
mun hoc cc protein tp khc. Cch tin hnh
iu chnh pH ca dch hn hp cha enzim ti im ng inca enzim cn phn tch hoc ca cc protein tp.
Lc hay ly tm thu hoc loi b cc kt ta. u nhc im ca phng php
K thut n gin, d p dng.
Qu trnh iu chnh pH mi trng c th dn ti bin tnhprotein enzim mt vi pH.
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
7/23
3. Tc dng ca nhit Nguyn tc:
Enzim c ho tan tng cng vi nhit trong gii hn di 40 50oC. Vt qua ngng gii hn ny protein enzim
tr nn khng n nh v bin tnh.
Da vo s khc nhau v n nh caprotein enzim nhit cao phn hu mtcch chn lc mt s enzim nhim tp.
u nhc im ca phng php K thut i hi gi thnh cao. Cn phi kim sot cht ch trnh tn tht
enzim mong mun.
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
8/23
4. Kt ta bng dung mi hu c
Nguyn tc: Dung mi hu c trung tnh ho tan trong nc s lm thay i hng s
in mi ca dung dch, lm tng lc ht tnh in gia cc phn t protein.
Khi b sung lng dung mi tng dn th phc hp gia cc phn t proteinenzim tch in tri du ln dn cho ti khi kt ta.
Tu tnh cht tng loi protein enzim, dung mi hu c v iu kin kt tam mi enzim c kt ta c kt ta nng dung mi hu c khcnhau.
Protease kt ta vi etanol 76 78% (v/v) -amylase kt ta vi etanol 70%; hoc izopropanol 55%; hoc axeton60%.
Glucoamylase kt ta vi etanol 45%.
u nhc im ca phng php Mt s dung mi sau khi s dng c th chng ct v thu hi li c.
X l phi c thc hin nhit thp (trn im lnh ng) v dung mil cc cht d chy (-5oC).
Phng php chr s dng i vi enzim t b bin tnh bi dung mi hu c.
Dng vi qui m nh do chi ph cao.
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
9/23
5. Kt ta bng cc polyme c khi lng phn t ln Cc polyme nh dextran, polyetylen glycol thng rt ho nc s lm
mt lp v solvat ho ca cc phn t protein enzim, ko theo s thay ihng s in mi ca mi trng xung quanh, thay i cc tng tckhng gian ca cc nhm ho nc trong cc phn t protein enzim.
Polyetylen glycol nng 5% (theo trng lng) trong nc c th lmkt ta phn ln cc protein nng 6 20%. Hiu sut kt ta ph thuc vo nhit , lc ion, pH, nng protein v
khi lng phn t ca cc enzim.
6. Kt ta bng ion kim loi v cc tc nhn c hiu Lin kt ion kim loi protein lm gim ho tan ca protein.
K thut ny khng p dng to kt ta enzim mong mun v phc tonn thng khng phi l thun nghch (dn sut sulhydryl) v bin tnhprotein enzim.
K thut ny c p dng tch axit nucleic ra khi hn hp sau khiph v t bo VSV. Ion kim loi (Mn+2) to mui kt ta vi axit nucleic vc loi ra ngoi. Axit nucleic chim khong 7% E. coli, c nht caonh hng ln ti qu trnh tinh ch enzim.
Axit nucliec c nhm axit mnh lin kt vi nhm amin cua protein enzimtrong mi trng axit lm kt ta chng. B sung protein kim tnh nhprotamin s thay th c v tr ca protein trong phc hp v enzim stn ti trong dung dch. Ly tm lai b phc ny.
Cc cht phn ng thng s dng l mui mangan, sulfat streptomycin,sulfat protamin, bromcetytrimetylamn, polyetylenimin (polyme cationic).Kinh t nht l s dng ch phm enzim nuclease (ribo v desoxyribo
nuclease).
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
10/23
3. CC PHNG PHP PHN TCHLNG - LNG V LNG - RN
1.Phn tch lng - lng Phn tch trong dung dch c hai polyme khng trn ln nhau Hai polyme t phn thnh hai pha phn bit nhau, mi pha ho tan c mt
trong cc protein.
S phn tch ph thuc vo khi lng phn t v nng ca cc polyme;
khi lng phn t ca protein; nhit v lc ion. H dung mi s dng c th l polyetylen glycol/ dextran hay polyetylen glycol/
sulfat amn.
Phng php ny t c s dng trong cng nghip do gi thnh cao.
Phn tch da vo s thay i tnh ho tan
Thay i pH: kt ta im ng in. Thay i lc ion: kt ta bng mui trung tnh.
Lm gim hng s in mi: dung mi hu c ho tan trong nc.
Phn tch da vo in tch: in di, sc k trao i ion.
Phn tch da vo khi lng phn t: ly tm, lc gel, thm tch, siu lc.
Phn tch da vo v tr lin kt c hiu b mt: sc k i lc.
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
11/23
2.Phn tch lng - rn Thu nhn enzim hoc loi b cc phn t rn (mnh t bo hay cc phn t
khc), sau tin hnh cc x l khc.
S dng cc phng php lc (lc p) hay ly tm: cn ch ti cc yu t
nh hng ti enzim (s to bt, oxy ho enzim, nng lng v ma st sinhra tc ln.
3.Phn tch s dng mngLoi b cc phn t ho tan nh khng mong mun ra khi phn kt ta enzim
thu nhn c (sulfat amn) bng cc phng php khc nhau: Phng php thm tch:
Ti thm tch cha dch chit enzim. Ti c cu to bng mt mng bnthm (selophan).
t ti trong th tch ln dung dch m khng cha cht ho tan cn loi b.
Cht ho tan khuch tn ra khi mng theo chiu gradient nng cho nkhi t trng thi cn bng.
Thay dung dich m mi cho ti khi t tinh sch mong mun.
Phng php trng in: cht ho tan dch chuyn do trng in.
Phng php tc ng p sut ln dung dch pha trc mng lc: dung mi
i qua (thm thu ngc); cc phn t nh i qua (siu lc). Phng php sdng vo cui QT tinh ch loi b cc tc nhn tch ra (sc k).
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
12/23
4. CC PHNG PHP sc k
1.Cc khi nim v sc k
Nguyn tc : S phn tch c c nh s chuyn dch khc nhau trongphangca cc cht ho tan ban u c gn trnpha tnh trng thi rn.
Pha tnh: kh nng gn cc cht ho tan phi ln. Tng tc gia CHT v phatnh l kt qu ca c ch hp ph, phn chia, tng tc ion, ry lc phn t,tng tc k nc hay tng tc sinh hc c hiu.
SK hp ph: CHT gn vo pha tnh bng LK k nc; lc Van der Waals. SK trao i ion: CHT gn vo pha tnh bng LK ion gia cc in tch ca CHT
v pha tnh.
SK lc gel: CHT khuch tn vo trong pha tnh c dng ht xp tu theo kchthc cc phn t.
SK k nc: Phn k nc trong CHT to LK vi phn k nc ca pha tnh.
SK c hiu sinh hc: CHT v pha tnh c lin kt sinh hc c hiu enzim c cht; khng nguyn khng th.
Pha ng: cht lng c kh nng lm thay i dn tng tc gia CHT v pha
tnh, bng cch li cun CHT cng vi n.
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
13/23
2.Sc k lc gel Nguyn tc : Khi dung dch hn hp protein chy qua ct tu theo khi lng,
kch thc v hnh dng ca CHT chng s xm nhp nhiu hay t vo trong pha
tnh xp (l cc ht gel xp cha y trong ct). Cc phn t c ng knh ln hn l xp ca pha tnh, khng th kuch tn
vo trong nn b loi tr, chng ra khi ct cng vi th tch ra bng th tchgia cc ht gel Vo.
Cc phn t b nht s kuch tn ti a vo trong ht gel. Th tch dch ra
ca chng s bng tng th tch pha lng ca ct (Vt). Cc phn t c kch thc trung gian s khuch tn hn ch vo trong ht.th
b qua nu cc protein trong hn hp u l hnh cu.
Phn on hn hp protein theo khi lng, kch thc v hnh dng phn t
Mc phn tch rng hp khc nhau tu theo mc to mng ca gel.
Kch thc phn t cng nh, ng i cng ln, th tch dch ra cng ln.
Cht ra ct sc k thu hi trong cc bnh cha c kt ni vi detecteur UV.
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
14/23
Gel Sephadex Gel Sephadex l mt loi bt kh, khng tan trong nc, nhng khi ngm trng ra v
to thnh gel.
Gel Sephadex bn trong MT axit yu, kim yu. Lin kt glucozit trong gel s
b thu phn trong MT axit / hoc kim mnh. c tnh gel ca Sephadex nh sau:
gel dextran c lin kt ngang gia cc mch polysacarit vi nhau tothnh mng li ba chiu.
Gel trung ho v in tch nn khng c tng tc anion v cation.
Mc lin kt ngang quyt nh kch thc mt li. Nu t lin kt thmt li ln, ngm noc nhiu v ngc li.
Tu thuc mc lin kt chia gel Sephadex lm cc loi
LoiSephadex
Gii hn phn t bloi tr hon ton
Phm vi phn tch cc cht cM t
G-25G-50G-75
G-100
G-200
5.00010.00050.000100.000
200.000
100 5.0005.000 10.000
10.000 50.00050.000 100.000
100.000 200.000
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
15/23
Mt s gel khc Gel Sepharose v Superose: dn sut ca agarose. Gel Sephacryl: dn sut ca dextran. Gel Gel Ultrogel: hn hp dn sut ca agarose v
polyacrylamit c lin kt ngang.
Kch thc l ln tch enzim c khi lng PT cao trn 75.000Da vi vn tc dng cao.
Gel chu nn km nn khng s dng vi chiu cao ct ln.
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
16/23
3. Sc k trao i ion
Nguyn tc S dng tnh cht lng tnh ca protein enzim i phn t vi nhiu
nhm chc tch in v c tnh cht nh polyelectrode. Nu s dng vt
liu mang in tch tri du vi in tch ca protein cn tch s gi lic protein cn tch. Ngc li s gi protein nhim tp.
Cc protein ca hn hp c cc nhm bn ion ho khc nhau, do mt pH nht nh cc protein s c in tch khng ging nhau. Khnng c gi trn nha khc nhau.
Cht mang
Nha trao i ion: l khung vt liu rn khng ho tan, trn c gn bng linkt ng ho tr vi cc nhm ion ho c. Cc nhm ny li lin kt vi cc ioni v cc ion i li c th trao i thun nghch vi cc ion tri du.
- Khung mang nhm tch in dng v ion i in tch m c gop lnha trao i anion.
- Khung mang nhm tch in m v ion i tch in dng gi l nha traoi cation.
Nha trao i ion c bn cht ho hc khc nhau nhm p ng mt s c tnhcn thit: xp ln, ho nc, chu lc cao, kh nng gi nc cao, phntch cao, c tnh n nh ho hc v nhit, kt qu phn tch n nh, bn ctcao.
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
17/23
Nha trao i Bn cht ho hc khung nha Nhm ionho
Kh nng traoi
DEAE-Sephadex Cc mch dextrin lin kt cho Dietylamin etyl Trao i anion yu
AmbelitE-120 Polystyren lin kt cho bngdivinylbeen
Sulfonat Trao i cationmnh
CM-Sepharose Agarose lin kt cho bng 2,3-dipromopropanol
Cacboxymetyl Trao i cation yu
Nha trao i ion t dn xut ca xenlulose:Kch thc l ln; kh nng gi thp hn. Cho php ra ct trong K mm duhn. Dng si hay vi ht. H s nn cao nn gy kh khn khi tin hnh.
Nha trao i cation: cacboxylmetyl xenlulose; photpho xenlulose; sulfoxenlulose. Dng tinh sch enzim kim tnh. Ion trao i l H+ theo s :
X-CH2-COOH X-CH2COO- + H+
X l gc xenlulose Nha trao i anion: dietylamino etyl xenlulose (DEAE-xenlulose);trietylamino etyl xenlulose. Dng tinh sch enzim axit tnh. Ion trao i lH+ theo s :
X-C2H4N(C2H5)2 + H2O X-C2H4N+
H(C2H5)2 + OH-
X l gc xenlulose
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
18/23
Hi lu dung dch ra (dung dch sc k c cng pH v lc ion ca vov ra ca ct) qua ct nha trc khi hot ng: lm trng n xenlulose,ui ht bt kh trong ct, loi cc phn t nh, cn bng ct gel c khnng hp ph tt.
Nha dn xut ca agarose lin kt cho (Sepharose CL-6B) v nha polyme
tng hp (Trisacryl): cng sut cao; h s nn khng ng k; khng thay i thtch theo pH v cng ion; ti to li nha m khng cn tch khi ct.Qu trnh phn tch trn ct
Giai on 1: hp ph thun nghch protein enzim cn tinh sch vo nhatrao i i0n.
Giai on 2: kh hp ph cc protein c hp ph bng mt trong cccch: Thay i pH ca dch ra: thay i mc ion ho, do tahy i intch tng ca protein. Tng lc ion v tng nng ion i cnh tranh.
Cc phng thc ra
Vi ct ngn CHT khng nm trn ct: ra bng dung dch m ban u. Vi ct di hn (loi b c tp cht; cc cht c tnh cht sc k gnging enzim c hp ph: ra thc hin nh gradient pH v/ hay lc ion(b sung KCl, NaCl...) tng hay gim lin tc hoc gin on, tuyn tnh haykhng tuyn tnh. C th dng cc dung dch m photphat, axetat, borat,xitrat.
Loi ra c bit: thc hin nh c cht, cht ging c cht hay coenzimc nng nht nh.
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
19/23
4. Sc k tng tc k nc
Nguyn tc Cc protein c nhm k nc trn b mt, cht mang c cha nhm k
nc v dung mi a nc to thnh h ba thnh phn v tng tc vi
nhau. Cc phn t c phn tch tu theo mc tng tc ca chngvi cht mang.
H thng ba thnh phn c th b ri lon khi thay i nhit , pH, lcion ...
Nng cao lc ion (dung dch NaCl 4M) s gi cc protein li. Tin hnhra gii chn lc bng mt trong cc cch:
Gim lc ion Gim phn cc ca dung mi ra (b sung etylen glycol; b sung
cht ty ra hay tng pH dch ra.
Cht mang
Cht mangoctylsepharose
Cht mangphenylsepharose
cc nhm octyl v phenyl cnh ln cc n v monosaccaritca agarose bng lin kt estekhng tch in v bn ho hc
Cc cht mang khc: s dng cc nhm a bo khc nhau.
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
20/23
5. Sc k hp ph khng c hiu Nguyn tc
Cc protein c gi li
Cht hp ph khng cc
Tng tc k nc
Lc VanderWan
Cht hp ph c cc
Tng tc ion
Lin kt hydrogen
Phn tch da trn s khc nhau v i lc b mt ca cc phn t vi cht hp ph.
Cc phn t c gi tt hn nu b mt v trong lng phn t ca chng ln hn.
Cht hp ph c s dng rng ri nht l photphat canxi tinh th-hydroxy apatit
Cht hp ph r nht l bn Kieselguhr hay Xelit (thnh phn gm CaCO3 v viloi silicat.
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
21/23
6. Sc k i lc
Nguyn tcEnzim c kh nng lin kt c hiu v thun nghch vi mt phn t khc (phit), c gn bng LK ng ho tr vo mt cht mang khng ho tan chatrong ct, cho php gi li mt cch c hiu enzim cn tch t hn hpprotein, trong khi tt c cc protein khng tng tc vi phi t s tri ra khict. Cui cn enzim c ra gii ra bng cc phng php khc nhau.
Cht mang
Cc cht mang thng s dng
Dn xut ca xenlulose
Gel dextran
Thu tinh
Agarose hoc hn hp agarose vpolyacrylamit
Cc tiu ch la chn cht mang
Hon ton khng ho tan trong pha ng.
Bn v tnh cht ho hc v sinh hc.
Bn vng c hc, ho nc v thm thu.
Khng c tng tc phi c hiu.
Cha nhiu nhm chc c kh nng bin ikhi hot ho trong K m du.
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
22/23
Phi t Nhng cht tng t c cht; cht km hm; cofact (t c hiu) ca enzim
mun lm sch.
Phi c hiu vi enzim v c i lc trung bnh vi enzim.
Nng phi t thch hp. Cnh tay n Cu to t mt mch hydrocacbon nh chc c chiu di 6 8 cacbon.
Cnh tay n ngn nht l axit aminocaproic v hexametylamin.
Hot ho cht mang Phi t v cnh tay n phi c gn ln cht mang. Cht mang trc tin phi c hot ho.
Chn phng php hot ho tu thuc vo phi t v bn cht ca nhm chcho hc mun gn phi t.
Phng php loi raS dng mt cht cnh tranh ra gii enzim khi ct do phc hp gia enzim- phi t c bn cht phi ng ho tr v thun nghch. Dung dch ra gii phi cmt trong nhng tnh cht sau:
Cha phi t ( dng t do) c th cnh tranh vi phi t ng LK vi enzim.
pH ca dung dch gy bin tnh thun nghch enzim, lm bin dng TTH enzim. Lm u tn tc c hiu sinh hc bn cch tha i lc ion.
7 Mt s s c k bi n th ca s c k i lc
-
7/31/2019 Tinh Che Enzyme
23/23
7. Mt s s c k bi n th ca s c k i lc Sc k vi phi t l thuc nhum Phi t l thuc nhum si tng hp c gn ng ho tr vo agarose
c kh nng hp ph cc enzim c cofact nucleic.
Cc thuc nhum thng s dng l cibacron xanh, procion , da camA, xanh l cy A, xanh lc B.
C ch cha r rng, xong c s km hm cnh tranh gia thuc nhumv cc enzim c cofact ny.
K thut ny c phi t rt r tin v cht mang c th s dng nhiu ln.
Sc k i lc chelat kim loi Phi t l cc ion kim loi nng tng tc vi cc gc cystein (nhm tiol)
v histidin (nhm imidazol) ca protein.
Phi t l cc ion Zn+2 v Cu+2 to phc cng cua vi axit iminoaxetic vn c kt gn vo cht mang agarose.
Nh hp ph thc hin bng cch gim pH hoc tng lc ion ca dchm ra gii.