HASTA HAKLARI-3

HASTA HAKLARI-3 Dr. Evren ERSOYDAN

Tbbi Mdahalede Hastann Rzas

Dr. Evren ERSOYDAN

2

MD24. Hastann Rzas ve zin-1

Tbbi mdahalelerde hastann rzas gerekir. Hasta kk veya mahcur ise velisinden veya vasisinden izin alnr. Hastann, velisinin veya vasisinin olmad veya hazr bulunamad veya hastann ifade gcnn olmad hallerde, bu art aranmaz.Kanuni temsilcinin rzasnn yeterli olduu hallerde dahi, anlatlanlar anlayabilecekleri lde, kk veya kstl olan hastann dinlenmesi suretiyle mmkn olduu kadar bilgilendirme srecine ve tedavisi ile ilgili alnacak kararlara katlm salanr.

Dr. Evren ERSOYDAN

MD24. Hastann Rzas ve zin-2

Kanuni temsilci tarafndan rza verilmeyen hallerde, mdahalede bulunmak tbben gerekli ise, velayet ve vesayet altndaki hastaya tbbi mdahalede bulunulabilmesi; Trk Medeni Kanununun 346 nc ve 487 inci maddeleri uyarnca mahkeme kararna baldr.Tbbi mdahale srasnda isteini aklayabilecek durumda bulunmayan bir hastann, tbb mdahale ile ilgili olarak nceden aklam olduu istekleri gz nne alnr.Yeterliin zaman zaman kaybedildii tekrarlayc hastalklarda, hastadan yeterlii olduu dnemde onu kaybettii dnemlere ilikin yaplacak tbbi mdahale iin rza vermesi istenebilir.Dr. Evren ERSOYDAN

MD24. Hastann Rzas ve zin-3

Hastann rzasnn alnamad hayati tehlikesinin bulunduu ve bilincinin kapal olduu acil durumlar ile hastann bir organnn kaybna veya fonksiyonunu ifa edemez hale gelmesine yol aacak durumun varl halinde, hastaya tbbi mdahalede bulunmak rzaya bal deildir. Bu durumda hastaya gerekli tbbi mdahale yaplarak durum kayt altna alnr. Ancak bu durumda, mmknse hastann orada bulunan yakn veya kanuni temsilcisi; mmkn olmad takdirde de tbbi mdahale sonrasnda hastann yakn veya kanuni temsilcisi bilgilendirilir. Ancak hastann bilinci aldktan sonraki tbbi mdahaleler iin hastann yeterlii ve ifade edebilme gcne bal olarak rza ilemlerine bavurulur.

Dr. Evren ERSOYDAN

MD24. Hastann Rzas ve zin-4

Salk kurum ve kurulularnda yatarak tedavisi tamamlanan hastaya, genel salk durumu, ilalar, kontrol tarihleri diyet ve sonrasnda neler yapmas gerektii gibi bilgileri ieren taburcu sonras tedavi plan salk meslek mensubu tarafndan szel olarak anlatlr. Daha sonra bu tedavi plannn yer ald epikrizin bir nshas hastaya verilir.

Dr. Evren ERSOYDAN

MD25. Tedaviyi Reddetme ve Durdurma

Kanunen zorunlu olan haller dnda ve doabilecek olumsuz sonularn sorumluluu hastaya ait olmak zere; hasta kendisine uygulanmas planlanan veya uygulanmakta olan tedaviyi reddetmek veya durdurulmasn istemek hakkna sahiptir. Bu halde, tedavinin uygulanmamasndan doacak sonularn hastaya veya kanuni temsilcilerine veyahut yaknlarna anlatlmas ve bunu gsteren yazl belge alnmas gerekir.Bu hakkn kullanlmas, hastann salk kuruluuna tekrar mracaatnda hasta aleyhine kullanlamaz.

Dr. Evren ERSOYDAN

MD26. Rza Formu

Mevzuatta ngrlen durumlar ile uyumazla mahal vermesi tbben muhtemel grlen tbbi mdahaleler iin salk kurum ve kuruluunca 15 inci maddedeki bilgileri ieren rza formu hazrlanr. Rza formunda yer alan bilgiler; szl olarak hastaya aktarlarak rza formu hastaya veya kanuni temsilcisine imzalatlr. Rza formu iki nsha olarak imza altna alnr ve bir nshas hastann dosyasna konulur, dieri ise hastaya veya kanuni temsilcisine verilir. Acil durumlarda tbbi mdahalenin hasta tarafndan kabul edilmemesi durumunda, bu beyan imzal olarak alnr, imzadan imtina etmesi halinde durum tutanak altna alnr. Rza formu bilgilendirmeyi yapan ve tbbi mdahaleyi gerekletirecek salk meslek mensubu tarafndan imzalanr. Verilen bilgilerin doruluundan ilgili salk meslek mensubu sorumludur. Rza formlar ariv mevzuatna uygun olarak muhafaza edilir.

Dr. Evren ERSOYDAN

MD28. Rzann ekli ve Geerlilii

Mevzuatn ngrd istisnalar dnda, rza herhangi bir ekle bal deildir.

Hukuka ve ahlaka aykr olarak alnan rza hkmszdr ve bu ekilde alnan rzaya dayanlarak mdahalede bulunulamaz.

Dr. Evren ERSOYDAN

MD29. Organ ve Doku Alnmasnda Rza

18 yandan kk ve mmeyyiz olmayanlardan organ ve doku alnamaz. Bu artlar tamam olanlardan tehis, tedavi ve bilimsel amalar ile organ veya doku alnmas, 2238 sayl Organ ve Doku Alnmas, Saklanmas ve Nakli Hakknda Kanun'un 6 nc maddesinde ngrlen yazl ekil artna tabidir. lden organ ve doku alnma art ve cesetlerin bilimsel aratrma iin muhafazas hususunda 2238 sayl Kanun'un 14 nc maddesi hkmleri sakldr.

Dr. Evren ERSOYDAN

MD30. Aile Planlanmas Hizmetleri ve Gebeliin Sona Erdirilmesi

lgilinin rzas mevcut olsun veya olmasn, Bakanlk tarafndan tespit edilmi olanlar dndaki ila ve aralar aile planlamas hizmetlerinde kullanlamaz.Gebeliin sona erdirilmesi, 2827 sayl Nfus Planlamas Hakknda Kanun ile ngrlen artlara tabidir.Sterilizasyon ve gebeliin sona erdirilmesi hallerinde, hastann rzas ile evli ise einin de rzas gereklidir.

Dr. Evren ERSOYDAN

MD31. Rzann Kapsam ve Aranmayaca HallerRza alnrken hastann veya kanuni temsilcisinin tbbi mdahalenin konusu ve sonular hakknda bilgilendirilip aydnlatlmas esastr.Hastann verdii rza, tbbi mdahalenin gerektirdii srecin devam olan ve zorunlu saylabilecek rutin ilemleri de kapsar.Tbbi mdahale, hasta tarafndan verilen rzann snrlar ierisinde olmas gerekir.Hastaya tbbi mdahalede bulunulurken yaplan ilemin geniletilmesi gerei doduunda mdahale geniletilmedii takdirde hastann bir organnn kaybna veya fonksiyonunu ifa edemez hale gelmesine yol aabilecek tbbi zaruret hlinde rza aranmakszn tbbi mdahale geniletilebilir.

Dr. Evren ERSOYDAN

TEEKKR EDERMDr. Evren ERSOYDAN